PALETEXPRESSE DECember..indd

Palet Expresse
KOKOSCHKA...
...’n unieke expositie!
Zoals we al eerder
schreven zijn deze
herfst in een omtrek
van veertig kilometer
weer een ink aantal
fantastische exposities te zien zoals
bijvoorbeeld het
werk van Kokoschka
in Rotterdam.
Voor wie van portretten houdt
is een reisje naar Boijmans meer dan de
moeite waard. Niet alleen om de meer dan
honderd-vijftig werken van Kokoschka te
bewonderen, maar ook om je te realiseren
dat zo’n expositie maar eens in de vijftig
jaar mogelijk is. Zowel de presentatie als
de teksten zijn heel inspierend.
Kokoschka was een expresionist, het soort
kunstenaars dat de wereld niet wilde
schilderen zoals die er uitzag, maar die
zich in zijn optiek voordeed. Zijn portretten zijn neergezet in snelle, nerveuze toetsen een manier die ook andere schilders
hebben geïnspireerd zoals bijvoorbeeld
Lucien Freud. Hij schilderde zijn modellen
ouder en heel expressief met als gevolg dat
de schilderijen er weinig atterend uitza-
december 2013 / Nr.6
gen en de werken lang niet altijd verkocht
werden. Kenmerkend voor zijn werk zijn,
naast de genoemde nerveuze penseelvoering, ook het gebruik van krachtige kleuren.
Dit sluit aan bij het expressionisme uit de
eerste helft van de twintigste eeuw waarin
de nadruk lag op de gevoelswereld door
vormen te overdrijven, met felle kleuren te
werken en de werkelijkheid te vervormen.
De tentoonstelling loopt tot 19-1-2014.
Hans Vanderveen
Fayoum Portretten
Men leest vaak dat
grote schilders zijn
beïnvloed door andere
schilders of culturen.
Een frappant voorbeeld is de Duitse
schilderes Paula Modersohn die leefde van
1876 tot 1907. Zij bezocht een aantal keren
het Louvre in Parijs en
vergaapte zich aan de sarcofagen die waren
beschilderd met de zogenaamde Fayoum
portretten. De naam hebben ze te danken
aan de Fayoum vallei waar in de 19e eeuw
de sarcofagen werden gevonden. Zij heeft
zich aangetrokken gevoeld tot de expressie
van de portretten waarbij vooral de grote
uitdrukkingsloze ogen opvallen. Haar latere
Ga naar de volgende pagina
werk heeft dan ook veel gelijkenis met deze
portretten. Ook PIcasso heeft zich door die
ogen laten beïnvloeden.
Rond 300 voor Christus werd de oase in
Egypte bevolkt door vooral romeinse soldaten
die het schilderen
van sarcofagen van
romeinse invloeden
voorzagen. Uit
onderzoek blijkt dat
deze werden
geschilderd met een
wastechniek,
encaustiek
genoemd. Daarbij
smolt men bijenwas
en vermengde deze
substantie mat o.a.
pigmenten en hars. Deze techniek zorgde
ervoor dat de pigmenten goed werden geconserveerd. De meeste fayoum portretten laten
de overledene zien op jonge leeftijd.
De wetenschap heeft aangetoond dat men de
portretten pas schilderde op het moment dat
de sarcofaag werd vervaardigd, dus bij leven.
De relatief jonge leeftijd kan duiden op een
te lage levensverwachting uit die tijd. Het
kan echter ook een atteuze weergave van
de overledene zijn. Het portret werd op een
zeer dun hout geschilderd en in de sarcofaag
ingelegd (zie foto rechts). Ook in Pompeï zijn
later deze portretten gevonden.
Hans Vanderveen
Palet Expresse
De troost van kunst
De laatste tijd wordt
er veel aandacht besteed aan het feit
dat kunst troost kan
bieden. Het is al
langer bekend dat
bijvoorbeeld in het
AMC in Amsterdam in
bijna alle gangen
kunst hangt. Kunst
die de patient troost
en aeiding kan bieden.
De collectie bestaat uit meer dan zesdui-
zend werken en is daardoor de grootste
permanente collectie van Nederland. Er is
aan ruimte geen gebrek met een gangenstelsel van zestig kilometer. Kunst kan geen
patiënten beter maken maar ruimtes die
goed zijn ingericht, bieden een prettige
ervaring. Mensen zitten soms lang in de
wachtkamer en kijken naar de muren in
plaats van in het luchtledige. Daar hangen
kleurige schilderijen die je even laten
wegdromen. Ze maken reacties los. Er
lopen ook vaak slapeloze patiënten door
de gangen voor wie de kunstwerken lichtpuntjes in de nacht zijn. We willen de
patiënten uit hun sleur halen is het credo
van het AMC. De collectie is zo interssant
Pagina 2
dat eenmaal per maand een rondleiding
wordt gehouden.
Als het gaat over de troost van kunst laat
ook de literatuur zich niet onbetuigd. Zo
komt eind deze maand een boek uit van
de losoof Alain de Botton die ook al heeft
geschreven over de troost van de architectuur. Nu is de kunst aan de beurt, het
boek gaat over hoe kunst ons leven kan
verbeteren en over de noodzaak van kunst.
Volgend jaar gaat de Botton een expositie
verzorgen in het Rijksmuseum.
We zijn benieuwd hoe een losoof kunst
benadert: sluit
het aan bij wat
hij in zijn boek
beweert, gaat hij
alles verhangen?
We houden jullie
hiervan op de
hoogte. Ook is
voldoende
bekendheid
gegeven aan het boek van Donna Tart: Het
puttertje, waarin het schilderij “Het puttertje” van Karel Fabricius een rol speelt. Een
recencent schreef: “Het boek is vooral een
bespiegeling over verdriet en troost van de
kunst”. Nu weten we zeker als VBK-er wat
voor belangrijke rol we in de samenleving
hebben.
Hans Vanderveen
Ga naar de volgende pagina
Een
bescheiden
feestje...
VBK 20 jaar, het wordt
van de daken geschreeuwd
en terecht!
Maar de redactie van Palet Expresse
wil toch, heel bescheiden overigens, dit laten weten:
Palet Expresse bestaat
op dit moment één jaar!
Wij als redactie zijn tevreden met
de reacties en medewerking van
de leden en hopen dat we het volgend jaar weer op een aantal goede
bijdragen mogen rekenen want het
is belangrijk te weten wat er in de
vereniging leeft.
De redactie
De volgende Palet Expresse verschijnt
januari/februari 2014
Veemarktstraat 55
4811 ZD Breda
076-5214120
Palet Expresse
Palet Expresse is een uitgave van VBK-Breda
Heb je
een bijzondere
expositie bezocht?
In deze rubriek ditmaal een bijzondere tentoonstelling in Singer Laren!
De redactie
ontving een jne
tip van Joke
Siteur die een
bezoek heeft
gebracht aan
het Singer
museum.
Joke heeft daar
zo van genoten
dat ze het ons
niet wil
onthouden.
Ze leverde er
een interessante folder bij die ons prompt
naar de site van het Singer voerde voor
verdere details. Hieronder haar relaas.
“In het gezellige schildersdorp Laren ligt
op loopafstand van het centrum het Singer
museum. Daar is tot en met 19 januari een
bijzondere tentoonstelling van de Franse
Pagina 3
Redactie: [email protected] en [email protected]
impressionist Henri Le Sidaner. In
prachtige zachte kleuren schilderde hij
tuinen, stadsgezichten en landschappen in
een verstilde, magische atmosfeer.
Een aanrader voor wie van romantiek
houdt”.
Joke Siteur
Inspirerende uitspraken
“Kunst is een religie. Haar doel is
de verheffing van de geest”.
Paul Cezanne
“Ik werk niet op doek, maar op
degene die het bekijkt”.
Henri Matisse
“De mens kan echter net zomin
zonder kleur als zonder licht”.
Theo van Doesburg
“Ik kan niet het feit veranderen dat
mijn schilderijen niet verkopen.
Maar de tijd zal komen dat mensen
zullen erkennen dat zij meer waard
zijn dan de waarde van de verf die ik
heb gebruikt in het schilderij”.
Vincent van Gogh
App voor tablets:
“Touch Van Gogh”
Joop Nagtegaal
las onderstaand
interessant
artikel in de
Volkskrant
Wie altijd al de schilderijen van Van
Gogh heeft willen aanraken kan dat vanaf
nu met de app voor tablets van het Van
GoghMuseum. Je kan verf wegpoetsen,
vernislaagjes verwijderen of de oorspronkelijke kleuren op de doeken terughalen.
Zo kan je gedetailleerd zien dat er water
onder de verf zit en hoe het kunstwerk
tot stand is gekomen. Ook wordt informatie gegeven over de compositie. Er
zijn nu nog maar drie schilderijen te
bekijken. Het Van Gogh Museum zal de
app de komende twee jaar regelmatig uitbreiden met nieuwe werken. Ondanks de
beperkingen is dit een interessante app
voor wie meer van Van Goghs werken
wil zien dan alleen de hedendaagse
buitenkant.
App: Toch Van Gogh in de App Store (gratis)

Download Report