Duurzame viskweek van tarbot - Rijksdienst voor Ondernemend

Eigenwijze innovatie leidt tot groenverklaring
Duurzame kweekvis uit Zeeland
Viskwekerij Seafarm ligt in Kamperland aan het water, met
uitzicht op de Oosterscheldekering. Adri Bout, de eigenaar en
oprichter, heeft hier het kweken van tarbot opnieuw uitgevonden. Na jaren van experimenteren en het uitproberen van
nieuwe processen heeft hij een kweekmethode ontwikkeld die
hem gaandeweg de Zeeuwse Innovatie Prijs opleverde en een
groenverklaring in het kader van de Regeling groenprojecten.
De kwekerij is volgens Adri Bout de modernste van de wereld.
“Gister had ik hier een aantal Spanjaarden op visite. Dat zijn de
grootste kwekers van de wereld en die komen mij vragen om
kennis. Dat vind ik wel grappig. Hoe dat komt? Dat komt door de
combinatie van techniek, dierenwelzijn, een gesloten productiesysteem en economie. Wij kunnen goedkoper vis kweken dan zij
terwijl zij vele malen groter zijn. Wij kweken tarbot zonder
medicijnen en we hebben geen uitval.”
De kwekerij bevindt zich in een hal achter de kantoren. Een
twintigtal constructies die er uitzien als parkeergarages van acht
verdiepingen met een ronding aan het uiteinde. Het zijn gestapelde
polyester bassins met een oppervlakte van in totaal 5400 m2, waarin
de vissen in ondiep water leven. Het water stroomt langzaam van
boven naar beneden en wordt dan gezuiverd en weer omhoog
gepompt.
“Ik heb de wereld iets veranderd,
da’s handiger”
Een deel van het zuiveren gaat met bacteriën die de afvalstoffen
omzetten in nitraten en daarbij zo veel warmte afgeven dat daarmee
het water op temperatuur blijft. Zestien graden, want dan kunnen
eventuele parasieten zich niet vermenigvuldigen en zijn er ook geen
medicijnen nodig. Toen Adri Bout begon met zijn tarbotkwekerij
experimenteerde hij op advies van een bioloog met grote bassins
waar een meter zeewater in stond dat eens per uur ververst werd.
“Een gelukkige vis gebruikt weinig
energie en groeit beter”
Maar Adri Bout vond het niks. “Die bioloog was de deur nog niet uit
of de kraan was om. Ik wilde bronwater hebben. Ik haal nu mijn
water uit een vijftig meter diepe zandlaag. Dat water is gefilterd, het
heeft altijd dezelfde temperatuur en ik ben de algen en bacteriën
kwijt die wel in natuurwater zitten. En ik heb de wereld iets
veranderd, da’s handiger. Ik geef die vissen vijftien centimeter
stromend water, daar kan ik met mijn korte laarsjes in, en ik
verminder het licht anders worden ze nerveus. Toen heb ik ook het
voer veranderd, want zinkend voer willen ze niet hebben als het
eenmaal op de bodem ligt. Dus heb ik het drijvend gemaakt. In
wezen verander je alles, maar voor die vis lijkt het natuurlijk. Zij
moeten het leuk vinden, daar gaat het om. Een gelukkige vis
gebruikt weinig energie en groeit beter.”
De tarbotkwekerij draait op volle toeren en dus is het tijd voor een
nieuw project: een coöperatief broedhuis voor tong en tarbot. Adri
Bout wil het kweken van vislarven op nieuwe leest schoeien. “Die
kochten we in, maar ze waren eigenlijk nooit 100%. Ik ben eens gaan
kijken hoe dat zit. Wat blijkt? Ze krijgen niet de goede vitamines,
onder meer omdat ze droogvoer krijgen. Dat kan de natuur beter en
dus heb ik de natuur nagebootst. Het begint al met de algen. Die zijn
best moeilijk te kweken als je wilt dat ze precies de goede voedingsstoffen hebben voor het roeipootkreeftje – het ideale startdieet voor
de vislarve. Dat hebben we onder de knie en nu kunnen we met
levend voer vislarven zonder vergroeiingen en met een uitstekend
immuunsysteem opkweken. En met een mooie witte onderkant;
daaraan kun je zien dat ze het goed hebben gehad.”
“Dat kan de natuur beter en dus heb
ik de natuur nagebootst”
Als het coöperatieve broedhuis eenmaal operationeel is, staat Adri
Bout vast weer vooraan de rij voor een innovatieprijs.
Tarbot is een delicatesse. In de hiërarchie van schol, schar, tong en
tarbot, staat tarbot bovenaan. In Nederland is er weinig vraag naar.
“Dat wordt alleen maar erger. Sinds 2011 moet alle vis in de
schappen van de supermarkt gecertificeerd zijn, maar er is [nog]
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Croeselaan 15
Postbus 8242 | 3503 RE Utrecht
T +31 (0)88 042 42 42
E [email protected]
www.rvo.nl
© Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | Januari 2014
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is een dochter van het
ministerie van Economische Zaken. Rijksdienst voor Ondernemend
Nederland voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om
agrarisch, duurzaamheid, innovatie en internationaal. Rijksdienst
voor Ondernemend Nederland is hét aanspreekpunt voor
bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en
advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving.
Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is verantwoordelijk
voor de inhoud, het ministerie van Economische Zaken is
verantwoordelijk voor de organisatie.
geen certificering voor gekweekte tarbot. Dus daar kun je niet
terecht. De afslag wil ook niets weten van kweekvis, omdat de prijs
en de aanvoer constant zijn, en de groothandel is alleen geïnteresseerd in gekweekte zalm.” Toch hoeft Adri Bout zich geen zorgen te
maken om zijn afzet. Er is voor hem meer dan genoeg vraag uit het
buitenland. En dan gaat het niet alleen om de vis, ook zijn kweekmethode vindt navolging en het buitenland.

Download Report