vieren en vasten veertigdagentijd en pasen 2014

VIEREN EN VASTEN
VEERTIGDAGENTIJD EN PASEN 2014
Redactie
De redactie van dit boekje ligt in handen van Egmond van Rijn
(eindredacteur), Pollyan van der Spek, Kees G. Zwart, terwijl de tekst
kritisch is meegelezen door Erica Smit en Klaas Kooy-van Pelt.
Illustraties
Alle illustraties in dit boekje zijn gouaches van © Annemarie van
Ulden, Schiedam.
Zie ook de toelichting onder ‘Mens in beeld’ in dit boekje.
Ander werk van Annemarie van Ulden
Zie haar website: http://www.jomarie.exto.nl
Roel A. Bosch, ‘De kleur van God. Drie jaar teksten en tekeningen bij het
leesrooster’, met illustraties van Annemarie van Ulden (2007).
‘Hartekreten en zielenroerselen’, cadeauboekje van de PKN (2012)
Een boekje vol hartenkreten en zielenroerselen met citaten uit de Bijbel,
uitspraken van mensen van nu, en gedicht- en liedteksten.
2
Zoek de stilte, ontdek wat je beweegt
Midden in de Randstad, het drukst bevolkte deel van Europa, wonen wij in een
rustige straat, een zijstraat van een zijstraat van een zijstraat. Schuin
tegenover ons kwamen enkele jaren geleden jonge mensen wonen uit
Rotterdam. Binnen een jaar vertrokken zij weer: zij vonden het hier te stil!
Veel mensen, steeds meer denk je soms, kunnen niet tegen stilte. Via hun
elektronica kunnen zij tegenwoordig vierentwintig uur per dag muziek horen of
met anderen spreken. Zal dat op den duur leiden tot een ander soort mensen?
Of is dat al zo? Is er iets mis met je als je geniet van momenten van stilte, in
de natuur, in je huiskamer zonder de TV aan, in de stiltecoupé van de trein, bij
de aanvang van de kerkdienst?
Stilte: het ontbreken van geluid. Eigenlijk is er altijd wel ergens geluid: de
snelweg als die bovenwinds ligt, een vliegtuig dalend naar Schiphol. Maar ook
de natuur zelf produceert geluid: een mug, een vogel, een kikker, de wind
ruisend door de bomen. Stormen, vulkaanuitbarstingen, aardbevingen of
overstromingen kunnen onheilspellende geluiden veroorzaken: natuurverschijnselen die soms menselijke rampen worden.
Stilte is misschien een soort vasten: geen geluid tot je toelaten, om je
gedachten te ordenen of juist vrij spel te geven, bijvoorbeeld zoals het motto
luidt: om te ontdekken wat je beweegt. Daar moet je soms over nadenken.
Niet altijd, want daar zou je wereldvreemd van kunnen worden; maar wel af en
toe. Af en toe moet je de tijd nemen, en daarvoor de stilte zoeken, om na te
denken over wat alles nu betekent. In algemene zin, maar vooral voor je zelf.
Momenten van stilte helpen daarbij. En de Veertigdagentijd is een periode
waarin daarvoor nog eens extra gelegenheid is. Die culmineert in Stille
Zaterdag, de stilte voor de storm van Pasen. Pasen waarin bleek dat wat
uitzichtloos leek, dat toch niet hoefde te zijn.
Voor u ligt het boekje voor de komende Veertigdagentijd, dat kort geleden
ratelend van de pers is gerold. Het geeft verhalen en houvast; het is een
spoorboekje van uw kerk. Velen hebben eraan bijgedragen en wij hopen dat
wij allen in die veertig dagen tijd en inspiratie vinden om er een bijzondere tijd
van te maken, een tijd met momenten van stilte … om, al is het maar één keer
per jaar, na te denken over wat ons beweegt….
Egmond van Rijn, eindredacteur
3
OVERZICHT VAN ALLE VIERINGEN
Veertigdagentijd 2014
ASWOENSDAG
5 maart 19:30
Groene Kerk, oecumenische
viering, voorgangers: pastor Peter
van Beurden en ds. Kees G. Zwart
EERSTE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD
9 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg,
m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v. Pauline
Verkerk
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart,
m.m.v. de Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Martine
Wassenaar
WOENSDAG
12 maart 17:45
19:30
sobere maaltijd in Willibrords Erf
avondgebed in de Groene Kerk
TWEEDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD
16 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Ronald da Costa
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Iris van der Heul,
m.m.v. het Willibrord Blokfluit Ensemble o.l.v.
Hans de Jong
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger pastor
Liesbeth Kromhout
WOENSDAG
19 maart 17:45
19:30
sobere maaltijd in Willibrords Erf
avondgebed in de Groene Kerk
DERDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD
23 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Ronald
da Costa
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Gert Jan de Bruin
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Marjan
Driessen
16:30 Groene Kerk, Choral Evensong, voorganger ds.
Aart Verburg, m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v.
Pauline Verkerk
4
WOENSDAG
26 maart
17:45 sobere maaltijd in Willibrords Erf
19:30 avondgebed in de Groene Kerk
VIERDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD
30 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg,
Maaltijdviering, m.m.v. de Regenboogcantorij
o.l.v. Pauline Verkerk
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart,
Maaltijdviering m.m.v. de Willibrordcantorij
o.l.v. Hans de Jong
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger pastor
Anneke van Wijngaarden-Junge
WOENSDAG
2 april
17.45 sobere maaltijd in Willibrords Erf
19:30 avondgebed in de Groene Kerk
VIJFDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD
6 april
10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Francis Benthem
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Peter
Wilbrink
WOENSDAG
9 april
17:45 sobere maaltijd in Willibrords Erf
19:30 avondgebed in de Groene Kerk
DE GOEDE WEEK
PALM- EN PASSIEZONDAG
13 april
10:00 Regenboogkerk, Dan Komen We Allemaaldienst, voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v.
de Jeugdcantorij o.l.v. Pauline Verkerk
10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Kim
Magnee-de Berg
15:00 Groene Kerk, Passieconcert: Franz Liszt,
‘Via Crucis’ – Jan Marten de Vries, pianosolo
MAANDAG
14 april
19:30 avondgebed in de Groene Kerk
DINSDAG
15 april
19:30 avondgebed (boeteviering) in de Groene Kerk
WOENSDAG
16 april
19:30 avondgebed in de Groene Kerk
5
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
WITTE DONDERDAG
17 april 19:30 Groene Kerk: Witte Donderdagviering,
voorgangers ds. Aart Verburg en ds. Kees G.
Zwart, Maaltijd van de Heer m.m.v. de
Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong
19:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds.
Marjan Driessen, m.m.v. Carla Zuiderduin
(sopraan)
GOEDE VRIJDAG
18 april 14:30 Heilige Willibrordkerk: Kruishulde-viering met
kinderen, voorgangers pastor Peter van Beurden
en ds. Aart Verburg
19:30 Groene Kerk: Goede Vrijdagviering
STILLE ZATERDAG
19 april 09:00 Groene Kerk: morgengebed
22:00 Groene Kerk: Paasnachtviering, Maaltijdviering,
voorgangers ds. Kees G. Zwart en ds. Aart
Verburg, m.m.v. projectcantorij o.l.v. Pauline
Verkerk
EERSTE PAASDAG
20 april 06:30 Groene Kerk: vroege paasmorgenjubel; bij
het eerste licht, in en rond de kerk,
aansluitend ontbijt
09:45 Regenboogkerk: paasliederen zingen
10:00 Regenboogkerk: Eerste Paasdagviering,
voorganger ds. Kees G. Zwart, m.m.v. de
Regenboogcantorij o.l.v. Pauline Verkerk
09:45 Groene Kerk: paasliederen zingen
10:00 Groene Kerk: Eerste Paasdagviering,
voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v. de
Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong
10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Marjan
Driessen, m.m.v. Libera Voce o.l.v.
Marjolein Groot
6
SOBERE MAALTIJDEN
12 maart, 19 maart, 26 maart, 2 april en 9 april
Soep en brood. Dat zijn de hoofdbestanddelen van een sobere
maaltijd. Maar er is meer! Bij elk van deze maaltijden krijgt u
informatie voorgeschoteld over werk dat dichtbij of ver weg
wordt gedaan om mensen die onder moeilijke omstandigheden
moeten leven, hulp te bieden. Ook dit jaar verzorgen de
plaatselijke kerken op vijf woensdagen gedurende de
Veertigdagentijd een sobere maaltijd. Deze maaltijden worden
georganiseerd door de Taakgroep Diaconaat en Zending van de
PGO en de VVP in samenwerking met de MOV, de werkgroep
voor Missie, Ontwikkelingswerk en Vrede van de roomskatholieke parochie en onder auspiciën van de Raad van Kerken.
De maaltijden worden gehouden in Willibrords Erf, naast de
Groene Kerk, en beginnen om 17:45 uur. Er liggen vanaf 2
maart
intekenlijsten in de kerken. Uw bijdragen voor de
maaltijden komen geheel ten goede aan de doelen waarvoor uw
aandacht wordt gevraagd. Na de maaltijd kunt u deelnemen aan
het avondgebed in de Groene Kerk.
De eerste maaltijd is op 12 maart en wordt verzorgd door de
MOV. Peter van Beurden, pastoraal werker voor Oegstgeest van
de rooms-katholieke parochiekern H. Willibrord zal vertellen over
het vastenactieproject in KERALA in India. KERALA biedt kansen
voor kinderen en vrouwen. De katholieke parochie zet zich de
komende drie jaar in voor dit project in Zuid India, in de
deelstaat Kerala. Ter plaatse worden er projecten geleid door
Franciscaanse zusters die in de dorpen Anakkara en Podimattam
werkzaam zijn. Een van de doelen is om 75 getalenteerde
kinderen na de basisschool verder te laten gaan op de secondary
en higher secondary school. Kosten voor lesmateriaal en
schooluniform zijn voor de armen vaak een hindernis. Dan wordt
het al heel gauw aantrekkelijk om maar een baantje te nemen
i.p.v. om door te leren. In de twee dorpen ondersteunen de
zusters ook het naaimachineproject. Vrouwen leren een
naaimachine hanteren. Ze leren ook eenvoudige bedrijfsvoering.
Na de cursus kunnen zij de machine overnemen voor de halve
prijs waarna ze thuis zelfstandig kunnen werken. Zo wordt het
karige inkomen in zo’n 35 gezinnen vergroot. Kom eten en hoor
meer hierover!
7
De sobere maaltijd op 19 maart wordt bereid door de
‘Kerkmatties’, een gespreksgroep voor jongeren over geloven en
leven. Onder de inspirerende leiding van Aart Verburg en Aaldert
Rus bereiden ze de maaltijd en verzorgen ze het informatieve
deel tijdens het eten. Ze zullen een interview houden met Myat,
een jonge man uit Birma, die als vluchteling naar Oegstgeest
kwam. Het zal onder meer gaan over hoe Myat in Oegstgeest
terecht kwam, hoe hij hier zijn plek vond, hoe hij het vindt om
hier te wonen, hoe zijn relaties met Birma (familie) zijn etc. De
collecte aan tafel zal bestemd zijn voor Vluchtelingenwerk ZuidHolland Noord. Myat heeft er veel aan te danken en zal daar ook
over vertellen.
Vluchtelingen Werk Zuid-Holland Noord (VWZHN) zet zich in
voor vluchtelingen en asielzoekers in onze regio. Zij begeleiden
hen tijdens het hele traject dat zij in Nederland afleggen. Vanaf
het moment dat ze aankomen, tot ze volwaardig meedoen in
onze samenleving.
VWZHN is een professionele organisatie die werkt met
deskundige en betrokken vrijwilligers en stagiairs onder leiding
van betaalde krachten. Om het doel te bereiken werken zij
samen met organisaties die verantwoordelijk zijn voor opvang,
bescherming, inburgering en integratie van vluchtelingen en
migranten.
In Nederland wonen zo'n 200.000 tot 250.000 vluchtelingen.
Veel daarvan zijn afkomstig uit landen als Afghanistan, Irak,
Iran en Somalië.
Vluchtelingen die te horen krijgen dat ze in Nederland mogen
blijven, kunnen beginnen met het opbouwen van een nieuw
bestaan. Dat is niet altijd even gemakkelijk in het doolhof dat
Nederland heet.
Vluchtelingen Werk
helpt hen daarbij.
Het integratiewerk van
Vluchtelingen Werk leunt
zeer sterk op onze
duizenden deskundige
vrijwilligers. Zij zijn door
het hele land aan de slag
8
om vluchtelingen wegwijs
te maken in de
Nederlandse samenleving.
Medewerkers van regionale
stichtingen en ons Landelijk Bureau ondersteunen hen daarbij.
Integratie is een groot, overkoepelend begrip. De vrijwilligers
van Vluchtelingen Werk ondersteunen vluchtelingen op veel
terreinen: van het inrichten van een woning tot het leren van de
taal en het vinden van een baan. Naast deze – meer structurele
– hulp, zijn tal van vrijwilligers betrokken bij activiteiten als
kookprojecten,
interculturele
ontmoetingen
of
kindervakantieweken.
Taalcoaches spelen vaak een belangrijke rol in het versnellen
van de inburgering van vluchtelingen. Door samen de krant te
lezen of over gemeenschappelijke interesses te praten, komen
vluchtelingen snel veel over Nederland te weten. Taalcoach en
vluchteling ondernemen bijvoorbeeld samen activiteiten. Tijdens
een bezoekje aan de bibliotheek, de markt of het museum
verenigen ze het aangename met het nuttige: het Nederlands
onder de knie krijgen.
Wie meer over Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord wil weten
kan kijken op: https://www.vluchtelingenwerk.nl/
zuidhollandnoord.
Op 26 maart vraagt de VVP aandacht voor het onderwerp:
voedsel in tijden van crisis. Spreekster is mevrouw ds. Françoise
Weber van de Waalse Kerk in Leiden. Het project Lekker Gezond
Goedkoop, dat begin 2013 experimenteel van start ging onder
de werktitel Cuisine Anti Crise, is een initiatief van ds. Weber,
waarin zij samenwerkt met Cello, een samenwerkingsverband
van Leidse huisartsen en diëtisten, en wordt ondersteund vanuit
Diaconaal Centrum De Bakkerij. Het project kent twee trajecten:
de Verzamel-Gezond-Actie is een initiatief om binnen de Leidse
kerken producten te verzamelen ter aanvulling van het
bestaande voedselpakket van de Voedselbank. Het gaat om
voedingsmiddelen die daarin op dit moment nog ontbreken voor
de bereiding van uitgebalanceerde gezonde maaltijden.
Daarnaast is er het project: Zinvol Koken. Kook-ateliers van drie
bijeenkomsten waarin telkens zes deelnemers leren een
9
goedkope en gezonde maaltijd te bereiden met eenvoudige
ingrediënten.
Tijdens de sobere maaltijd van 2 april zal een gemeentelid van
de PGO, mevrouw Teunie Brouwer, ons informeren over het
werk dat zij samen met haar vriendin mevrouw Evy den Uyl doet
op Ambon, waar zij onlangs weer naartoe is gereisd. Wat zij
doet, is heel kleinschalig en op eigen initiatief. In december
verzorgden de beide dames een kerstmaaltijd voor 110 van de
allerarmste kinderen in Passo (Ambon). Het zijn kinderen van de
christenen die zijn gevlucht naar Ambon na de oorlog tussen de
christenen en de islamitische bevolking. Deze kregen van hen
een maaltijd aangeboden en voor ieder kind was er een klein
presentje. Er was muziek, zang, dans en veel vrolijkheid, echt
feestelijk! De kerk speelt in Ambon nog een heel centrale rol,
wat een beetje te vergelijken is met de situatie vroeger hier in
ons land. Het grote godsvertrouwen en de eenvoud is voor
mevrouw Brouwer persoonlijk heel treffend. De vorige keren
hadden zij kleding meegenomen van familie, vrienden en
collega's en dat deelden zij uit. Verder werken ze samen met
een
vroedvrouw
en
de
verpleegkundigen
van
het
consultatiebureau.
Soms
helpen
zij
een
gezin
met
levensmiddelen of andere noodzakelijke zaken.
De vijfde sobere maaltijd is op 9 april en wordt verzorgd vanuit
de Nederlands Gereformeerde Kerk. De sprekers op die
avond zijn Sander van der Bent en Mirjam van der Bent-Crezee
van Stichting Present Leiden. Stichting Present slaat een brug
tussen mensen die iets hebben te bieden en mensen die
daarmee geholpen kunnen worden. De stichting zet een groep
vrijwilligers in bij een hulpvraag in samenwerking met een
maatschappelijke organisatie. Te denken valt aan het opknappen
van een huis, het uitruimen en herinrichten van een tuin, helpen
verhuizen, een gezellige middag organiseren voor bewoners van
een instelling, een dag iets leuks doen met een bepaalde
doelgroep, het helpen opknappen van een buurt of speeltuin,
etc. Het zijn kortdurende projecten die gebaseerd zijn op wat de
vrijwilligers zelf te bieden hebben en op de tijd die door hen zelf
beschikbaar is gesteld. De vrijwilligers gaan in groepen aan de
slag en hun vrijwillige inzet wordt altijd gekoppeld aan het werk
10
van professionele maatschappelijke organisaties. Niet alleen
helpen ze zo anderen maar ze hebben samen ook nog een leuke
dag. Juist de ontmoeting tussen mensen tijdens het uitvoeren
van het project is waardevol. Zo wil Stichting Present bouwen
aan een samenleving waarin mensen het meer vanzelfsprekend
vinden om naar elkaar om te zien.
11
ZOEK DE STILTE
ONTDEK WAT JE BEWEEGT
Jezelf vast houden, is dat niet een goede vertaling van vasten? Je
gaat bij jezelf te rade, maakt de keuze voor één ding en je houdt
je daar aan. Veertig dagen lang, maar niet op zondag.
Iedere morgen bij het opstaan bid je staande het Onzevader
hardop. Iedere middag bel je iemand van wie je weet dat zij of hij
geholpen is met wat extra aandacht. Je rondt iedere dag om tien
uur ’s avonds af met een mini-ritueel: kaarsje aan, vijf minuten
stil zijn, en tot slot zeg je: ‘Deze dag geef ik u terug, goede God.’
Het zijn maar voorbeelden. Deze ook: schrijf een gebed. Eén
gebed waar je dan veertig dagen mee doet... een tekst waar je
ook steeds wat aan bijschaaft... een gebed waarmee je vraagt om
eenvoud en verbondenheid en vertrouwen, om een nacht die
goed doet en helpt om de nieuwe dag als nieuwe gave te leren
ontvangen... een groeigebed...
KAARSJE BRANDEN
Tijdens alle diensten kunnen we een
eigen kaarsje opsteken. In de stiltehoek
in de Regenboogkerk op zondag, in de
koorruimte van de Groene Kerk op
zondag en tijdens de avondgebeden op
woensdag. Mensen doen het ook thuis,
een waxinelichtje, een ledlampje, of
digitaal via bijvoorbeeld mijnkerk.nl.
Soms is het niet meer dan een mooi
moment van aandacht. Soms denk je
aan iemand. Het is een gebaar van
niets, eigenlijk, en tegelijkertijd zo vol
betekenis.
STIL WORDEN
Stil worden kan ik niet.
Zet ik mezelf stil, dan word ik onrustig.
Ik mijd de stilte liever.
O mijn God, er is zoveel van binnen, zoveel waar ik aan denk,
zoveel watongeordend en onlogisch naar rust zoekt.
Ik wil me er wel voor openen, maar dat kan ik niet alleen.
‘Mijn hulp is de Naam, de Eeuwige’, ik zeg het maar gewoon.
12
MENS IN BEELD
bij het werk van Annemarie van Ulden
Al zeker tien jaar lang wordt werk van schilderes Annemarie van
Ulden (Schiedam) in het liturgisch tijdschrift ‘De eerste dag’
afgedrukt. Voor menige pastor en predikant is zij op die manier
wekelijks in beeld met een gouache, gemaakt bij de hoofdlezing van
de zondag.
Voor dit boekje voor de Veertigdagentijd mochten wij gebruik maken
van dertien gouaches. We kregen ook toestemming om enkele
daarvan in groter of kleiner formaat op te nemen. Bij de keuze van
het beeldmateriaal heeft Annemarie van Ulden met ons meegedacht.
Richtinggevend zijn de Matteüs-lezingen die dit jaar de weg naar
Pasen begeleiden. In de verantwoording hieronder wordt vermeld
wat de oorspronkelijke bronverhalen voor de kunstenares zijn
geweest.
Annemarie van Ulden maakt veel van haar gouaches in zwart-wit.
De gouachetechniek, die gebruik maakt van plakkaatverf op papier,
stelt haar in staat om bijvoorbeeld wit toe te voegen om de
verbeelding krachtiger te maken. Het werk dat in dit boekje is
afgedrukt laat zien hoe bewonderenswaardig ‘veelkleurig’ haar palet
is.
Haar werk vertelt een eigen verhaal in een eigen taal: haar taal van
verbeelding. De gouaches zijn geïnspireerd op bijbelteksten, en in
die zin begeleiden ze ons, wanneer we de aangegeven teksten uit
Matteüs lezen. Maar ze verbeelden een eigen invalshoek; ze laten
aspecten die zij in de tekst heeft ontdekt, zien. Steeds opent haar
werk het zien naar de mens in het verhaal. Met eerbied wordt de
mens in beeld gebracht, met liefde voor het innerlijk. Rustig kijken
naar een gouache; het mag een moment van verstilling worden.
Verstilling waarbij je jezelf spiegelt in wie en wat in duizend tinten
zwart en grijs en wit wordt verbeeld.
Twee gouaches die dit boekje sieren, maakte Annemarie van Ulden
bewust in kleur: ‘het lam’ op de voorzijde, en ‘Jezus’ op het
binnenblad van de achterzijde. De verleiding is groot om
commentaar te leveren bij dit werk. Alleen de kleuren al maken
grote indruk, bijvoorbeeld door de samenhang tussen paars en wit
van ‘het lam’, of tussen het witbleke gelaat en de lichtroze tinten
van ‘Jezus’. Maar ook deze ‘beeldverhalen’ zijn hier afgedrukt om er
met liefdevolle aandacht naar te kijken, haar eigen verhaal te laten
zien, en erin geraakt te worden... misschien getroost, bemoedigd,
misschien blij, dankbaar.
13
14
KINDERNEVENDIENST
Tijdens de Veertigdagentijd houden we elke zondag
kindernevendienst in de Regenboogkerk! In de Groene Kerk is er
dan alleen maar opvang voor de kinderen.
Met het project voor de kindernevendienst sluiten we aan bij het
thema ‘zoek de stilte’ en de verhalen uit het evangelie van Matteüs.
Vanzelfsprekend maken we met alle kinderen op Palmzondag 13
april palmpasenstokken! Dit is een mooie traditie die niet verloren
mag gaan.
We hopen dat veel kinderen in deze periode komen meedoen.
Vriendjes en vriendinnetjes zijn natuurlijk ook welkom!
15
DE STILTE IS UW HUIS
Een lied voor de Veertigdagentijd
tekst: Erik Idema
melodie: ‘O Jezus, hoe vertrouwd en goed’, lied 512
U woont niet in een storm, o Heer,
maar in een zacht geruis.
Wie zwijgt en luistert, hoort steeds meer:
de stilte is uw huis.
Een stilte die zich horen laat,
heel zacht, nog ongekend;
ze fluistert van wat komen gaat
en wie U voor mij bent.
Ik zoek de stilte, zoek een rust
die ruimte maakt in mij.
Ik adem op, ik ben gerust
en voel U heel dichtbij.
16
MET HART EN ZIEL
bij de avondgebeden
NIEUWE MUZIEK TIJDENS DE AVONDGEBEDEN
In opdracht van de Taakgroep Eredienst & Kerkmuziek schreef Jan
Marten de Vries Into Silence - eight preludes, een reeks korte
pianostukken voor de avondgebeden in de Veertigdagentijd. Ze
klinken telkens na de lezingen op weg naar de stilte. De preludes
zijn niet aan een specifieke tekst gebonden; de muziek is een middel
tot concentratie. Jan Marten bespeelt tijdens de avondgebeden zelf
de vleugel. Een enkele keer zal Hein Putter voor hem invallen.
TIEN WOORDEN
Meestal noemen we ze de ‘tien geboden’. Toch gebieden ze niet iets.
Ze bieden iets. Ze bieden zelfs heel veel. Al met al wijzen ze op een
zinvolle, volwaardige manier van leven en samenleven.
Tegenwoordig noemen we ze de ‘tien woorden’. Het gaat om
woorden die ertoe doen, die richting en samenhang aan het leven
geven.
Door de eeuwen heen hebben de Tien Woorden als morele spiegel
gefungeerd, en dan meestal als speculum maledictionis, als spiegel
van zonden. In kerkdiensten werd deze spiegel de gemeente dan
voorgehouden om tot inkeer en zondebesef te komen. Veel mensen
zijn op deze wijze met deze geboden vertrouwd geraakt. Én met
vergeving, trouwens. In het Dienstboek is gekozen voor een bredere
benadering van de Tien Woorden. Ze worden als smeekbede of
lofzegging, als geloofsbelijdenis of als heenzending opgevat. En er
zijn parafrasen van gemaakt. Zoals deze, die de vorm van een
geloofsbelijdenis heeft gekregen:
Wij geloven met hart en ziel
dat de Heer onze God is, de enige.
Hij heeft ons bevrijd –
geen andere goden zullen wij dienen,
geen enkel beeld van de Levende zullen wij maken.
Wij geloven
dat de dag van de Heer heilig is –
dat allen eerbied waardig zijn
die ons voorgaan naar het land van belofte.
Wij geloven
dat wij naar zijn beeld en gelijkenis geschapen zijn –
17
dat wij in Gods naam zullen leven.
Wij geloven
dat enkel liefde de dood overwint –
dat wij elkaar trouw mogen zijn,
zoals God zich met ons verbonden heeft.
Wij geloven
dat een waarachtig getuigenis jegens onze naaste
en de eerbiediging van zijn bezit
God welgevallig is.
Dienstboek deel I, blz. 844
Tijdens de avondgebeden in deze Veertigdagentijd pakken we de
aloude functie van de spiegel op. Niet om onszelf bij onze zondigheid
neer te zetten. Wel om tot inkeer, inzicht en gebed te komen.
Steeds is bij elk avondgebed een of een enkele van de Tien Woorden
aanleiding om tot inkeer en bezinning te komen, en daaraan richting
te geven.
Neem als voorbeeld: ‘Eer vader en moeder. Dat biedt je een lang en
zinvol leven in het land dat je van God gegeven is’. Hier wordt niet
gehoorzaamheid aan je ouders geboden, maar wordt gevraagd een
menswaardig bestaan te bieden aan wie kwetsbaar is (wegens de
hoge leeftijd). We verbinden dit woord aan de uitspraak van Jezus:
‘Wie meent te staan zie toe dat hij niet valt,’ en: ‘acht jezelf niet
uitnemender dan de ander.’
LEZEN
Prediker 3, 10-11
1 Korintiërs 13, 12
STIL WORDEN
Nu is ons kennen fragmentarisch.
Dat maakt onrustig en is onbevredigend. We kijken als in een wazige spiegel
naar de werkelijkheid, naar de ander, de dingen, onszelf.
Maar ik geloof erin dat we straks oog in oog zullen staan.
Nu is mijn kennen nog beperkt,
maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik zelf gekend ben.
18
ASWOENSDAG
Woensdag 5 maart 2014
Oecumenische viering
Groene of Willibrordkerk, 19.30 uur
In zak en as zitten
Het verwijst naar oude bijbelse tijden, waar men bij rampspoed en
sterven de kleren scheurde en het hoofd met stof bestrooide. Een
negatieve duiding van de as, terecht. Maar het heeft zo wel een
negatieve bijklank opgeleverd die mogelijk meeklinkt in de
Aswoensdagviering. Met die as kun je namelijk mensen ferm hun
aardsheid inwrijven. Maar de viering van Aswoensdag wil vooral
bemoedigend zijn. We weten dat as de grond weer vruchtbaar
maakt. Daar gaat het om, dat wij gelovigen weer vruchtbaar
worden. Wees maar as! Mensje, echt, je hoeft niet groter te zijn dan
je bent.
Wanneer we aan het begin van de Veertigdagentijd as op ons hoofd
strooien, beamen we onze sterfelijkheid, maar dan wel op die
vruchtbare manier. We kennen onze plaats, we weten dat we God
niet zijn. Dat mag ruimte geven om onze handen vrij te krijgen,
onze fouten te herstellen en het goede weer aan te vatten.
Eenieder is van harte uitgenodigd om zo een begin te maken met de
voorbereidingstijd op het Paasfeest.
Pastor Peter van Beurden
LEZEN
Matteüs 6, 1-6 en 16-18
STIL WORDEN
Loop ik naar voren
ontvang ik die vreemde aanraking:
een duim die op mijn voorhoofd
van wat rulle as een kruisje legt.
‘En,’ wordt mij gezegd:
‘laat je met God verzoenen.’
Stilte komt mij te binnen
en met haar in mij keer ik terug
naar mijn plaats.
Ze blijft nog lang, gelukkig.
19
EERSTE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 9 maart 2014
Naam van de zondag: Invocabit
Eerste Psalm:
Roept hij Mij aan (Invocabit), Ik zal hem antwoorden:
Ik zal in de benauwdheid bij hem zijn
Ik zal hem uitredden en tot eer brengen.
Psalm 91, 15
LEZEN
Matteüs 21, 1-9
KINDERNEVENDIENST
Jezus gaat naar Jeruzalem en wordt als koning binnengehaald en
toegejuicht.
20
STIL WORDEN
De zusters trappistinnen van Berkel-Enschot lieten een nieuw klooster
bouwen in Arnhem. Een nieuw klooster in Nederland en dan ook nog met
een communiteit die veel jonge aanwas telt. Dat gebeurt niet iedere dag in
de Lage Landen en is zelfs voor Europese begrippen uitzonderlijk. Over de
‘verhuizing’ is een serie tv-uitzendingen gemaakt, die via internet is te zien.
Het levert bijzondere beelden op van een communiteit van vrouwen die in
hun hart laten kijken, over hun spiritualiteit vertellen, maar ook hun tranen
de vrije loop laten bij het afscheid van het oude klooster en de verhuizing
naar de stilte. Zie http://verhuizennaardestilte.rkk.nl
Project zondag 9 maart
Ouderen in Moldavië komen in beweging!
Honger is een serieuze bedreiging voor ouderen in Moldavië, het
armste land van Europa. De 86-jarige Lisa werd in haar huis ernstig
verzwakt aangetroffen, toen ze al drie dagen niets gegeten had. Zij
ontvangt nu iedere dag thuis een maaltijd van vrijwilligers van
Bethania. Behalve deze maaltijden verzorgt Bethania een
dagcentrum voor ouderen. Eenzaamheid is namelijk, naast honger,
een grote nood onder ouderen. “In het dagcentrum vind ik mensen
die voor mij zorgen alsof ik hun eigen kind ben. Ik heb hier een
nieuwe familie gevonden.” Dat zijn de woorden van Maria. Zij is 72
jaar. Het pensioen dat ze ontvangt is niet genoeg om van rond te
komen. Andere ouderen komen naar het dagcentrum voor een
gezellig praatje, medische zorg, maaltijden en hulp bij zaken van
sociale diensten. Dankzij het dagcentrum weten de ouderen elkaar
ook te vinden. Bij ziekte zoeken ze elkaar thuis op en christelijke
feestdagen vieren ze met elkaar. Ook de ouderen in Moldavië komen
in beweging!
Kom ook in beweging en zorg dat ouderen weer een thuis hebben
met mensen die om hen geven!
21
Kerk in Actie steunt Bethania in 2014 met € 25.000,TWEEDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 16 maart 2014
Naam van de zondag: Reminiscere
Eerste Psalm:
Gedenk (reminiscere) uw barmhartigheid, HEER,
en uw gunstbewijzen,
want die zijn van eeuwigheid.
Verlos ons, o God van Israël,
uit al onze benauwdheden.
Psalm 25, 6 en 22
LEZEN
Matteüs 21, 10-13
KINDERNEVENDIENST
Jezus gaat naar de tempel, omdat hij God zoekt. Wat hij aantreft,
lijkt meer op een marktplaats.
22
Project 16 maart 2014
De kerk is bewogen met boeren in Myanmar.
Miljoenen boeren in Myanmar zitten muurvast in armoede. Na
dictatuur en oorlog gaat het beter in het land maar helaas leeft nog
steeds een derde van de 53 miljoen inwoners onder de
armoedegrens. Voor veel boeren in Myanmar is het erg moeilijk om
voldoende rijst te verbouwen om in het eigen levensonderhoud te
kunnen voorzien. Dit betekent dat er soms slechts genoeg rijst is
voor zes maanden in plaats van twaalf maanden per jaar. Daarom is
onze partner World Concern gestart met een rijstbank. U Zaw Shan
is voorzitter van de rijstbank in zijn dorp in Myanmar. De christelijke
ontwikkelingsorganisatie World Concern heeft zich ten doel gesteld
om, in samenwerking met de lokale kerken, in twee jaar tijd 400
boerengezinnen financieel onafhankelijk te maken. In het dorp van
U Zaw Shan kunnen alle dorpelingen nu genoeg rijst verbouwen. Ze
hebben daardoor voldoende inkomen om ook hun kinderen naar
school te sturen. World Concern wil graag in dit dorp en in andere
dorpen de rijstbank blijven steunen. Helpt u mee?
Kom in beweging zodat deze boeren weer onafhankelijk kunnen
worden!
Kerk in Actie steunt World Concern in 2014 met € 25.000,-.
silenzio
23
DERDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 23 maart 2014
Naam van de zondag: Oculi
Eerste Psalm:
Mijn ogen (oculi) zijn bestendig op de HEER,
want Hij voert mijn voeten uit het net.
Wend U tot mij en wees mij genadig,
want eenzaam ben ik en ellendig.
Psalm 25, 15 en 16
LEZEN
Matteüs 21, 33-46
KINDERNEVENDIENST
Jezus vertelt over een landheer. Hij legt een wijngaard aan, verhuurt
die aan pachters en gaat zelf op reis. Als de oogsttijd aanbreekt, laat
hij enkele medewerkers de oogst ophalen. Althans: dat is de
bedoeling!
Project zondag 23 maart
In beweging voor kansarme mensen in Groningen en Almere.
Ook in Nederland leven mensen in armoede. Vooral de crisis is hier
debet aan. Veel mensen raken hun baan kwijt en het aantal
eenoudergezinnen neemt toe, waardoor meer gezinnen met
armoede en schulden te maken krijgen. Oost-Groningen is een regio
waar nogal wat jonge mensen opgroeien onder ongunstige
omstandigheden, zoals werkeloosheid, armoede,
een laag
opleidingsniveau en schulden. De organisatie voor jongerenwerk
NEON doet hier iets aan. “Wij helpen jongeren bij het oplossen van
problemen en het regelen van gewone, maar soms ook ongewone
zaken. Wij zijn een luisterend oor, gesprekspartner, en mensen
waarmee je kunt lachen en huilen”, aldus een NEON-medewerker uit
Groningen. Een ander project ging van start in Almere. De diaconie
in Almere helpt gezinnen op een wel heel bijzondere manier. Geen
voedselbank, maar een sociale supermarkt. Kansarme gezinnen
krijgen een soort credit card waarmee ze producten in de winkel
kunnen ‘kopen’. Zo kunnen ze zelf kiezen wat ze willen eten.
Kom in beweging zodat kansarme mensen in Nederland weer op
eigen benen kunnen staan!
24
Kerk in Actie steunt NEON Groningen in 2014 met € 35.000 en
Almere Super Sociaal met € 10.000.
STIL WORDEN
Mensen die mensen doden.
25
Je wordt stil van berichten uit Soedan, Syrië, Centraal Afrika...
Kan die stilte vruchtbaar worden gemaakt?
26
VIERDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 30 maart 2014
Naam van de zondag: Laetare
Eerste Psalm:
Verheugt u (laetare) met Jeruzalem
en juicht over haar,
gij allen die haar liefhebt.
Want gij zult verzadigd worden
uit de bron van haar troost
en gij zult u laven
aan de volheid van haar heerlijkheid.
Jesaja 66, 10a en 11
LEZEN
Matteüs 22, 41-46
KINDERNEVENDIENST
Jezus vraagt aan Farizeeën wat zij zich bij de messias voorstellen.
Ze proberen wel antwoord te geven, maar komen er niet echt uit. En
van een goed gesprek is al helemaal geen sprake.
STIL WORDEN
27
Project zondag 30 maart
Werken aan begrip voor inheemse volken in Brazilië.
De bevolking van Brazilië bestaat uit een mix van inheemse volken
en nazaten van immigranten uit Europa en van slaven uit Afrika. De
oorspronkelijke bevolking heeft pas sinds 1988 burgerrechten, maar
wordt over het algemeen nog steeds zwaar gediscrimineerd. Ook
binnen de meeste kerken is er nauwelijks oog voor hen. “COMIN is
een bijzondere organisatie die onze cultuur waardeert en
verspreidt.” Zo ervaart Manuel Daora, van het volk Tukuna uit
Brazilië dit. “Daardoor vergeten onze kinderen en kleinkinderen onze
taal en traditie niet. Na zoveel discriminatie in het verleden voelt het
heel goed om nu met respect behandeld te worden.” Binnen de
Lutherse kerk zien ze dat gelukkig eerlijk onder ogen. Deze kerk
richtte de ‘Zendingsraad onder de Inheemsen’ (COMIN) op om via
opleidingen binnen de kerk mensen bekend en bewust te maken van
het bestaan, de cultuur en de waarde van die volken.
Kom in beweging zodat er meer begrip ontstaat tussen kerken en
inheemse bevolking!
Kerk in actie steunt COMIN in 2014 met € 28.000.
STIL WORDEN
Pasen hoort bij Goede Vrijdag.
Goede Vrijdag vieren we in het perspectief van de opstanding.
Soms wil de vreugde van dat perspectief maar nauwelijks tot mij
doordringen.
28
VIJFDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 6 april 2014
Naam van de zondag: Judica me
Eerste Psalm:
Doe mij recht (judica me), o God,
en voer mijn rechtsgeding
tegen een onheilig volk
en red mij.
Gij zijt de God van mijn toevlucht.
Psalm 43, 1 en 2a
LEZEN
Matteüs 26, 31-35
KINDERNEVENDIENST
Jezus vertelt wat hem en zijn leerlingen te wachten staat: “De
herder zullen ze doden, de schapen zullen uiteengedreven worden.
Maar nadat ik uit de doden ben opgewekt, zal ik jullie voorgaan naar
Galilea.”
29
Project zondag 6 april
Tijd en ruimte helpt mensen uit hun sociale isolement.
“Dakloosheid is een alledaags drama dat zich niet afspeelt achter
gesloten deuren, maar in de permanente openbaarheid, op straat,
zichtbaar voor iedereen.” Op straat leven betekent constant bezig
zijn met overleven. Daar komt nog bij dat je nauwelijks contact hebt
met andere mensen. Die sociale uitsluiting maakt het nog veel
moeilijker. De diaconie in Amsterdam organiseert momenten van
menselijk contact, bezinning en gesprek. Mariska Putters is
straatpastor: “Ik zoek de daklozen op in de stad, in de gevangenis of
in het ziekenhuis en we organiseren ook kerkdiensten voor daklozen.
Want het straatpastoraat is niet alleen voor, maar vooral ook ván de
daklozen. Daarom ondersteunen we ook hun eigen initiatieven, zoals
een daklozenkoor dat regelmatig optreedt in kerkdiensten”. Een
ander initiatief vinden we in Wageningen. De diaconie in
Wageningen opende twee jaar geleden het inloopcentrum ‘Markt 17’
in het centrum van de stad. Iedereen kan er drie keer per week
binnenlopen. Het inloopcentrum is vooral een plaats waar mensen
mens kunnen zijn. Een plek waar contact leggen vaak een stuk
gemakkelijker is dan in de eigen omgeving.
Kom in beweging en help mensen uit hun sociale isolement!
Kerk in Actie steunt deze en 48 andere diaconale projecten in ons
land met € 1,2 miljoen.
ZEGENBEDE OVER DE STILTE
God, luisterende God,
we danken U voor de zegen van de stilte.
De stilte van de zon die opkomt.
De stilte van de mist over de heuvels.
De stilte van het luisteren.
De stilte aan het eind van het verhaal.
De stilte tussen de tonen in de muziek.
De stilte tussen vrienden.
Amen.
30
Jan Sutch Pickard, in: Liedboek blz. 1415
31
DE GOEDE WEEK
PALMZONDAGMORGEN
ZESDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN
Zondag 13 april 2014
Naam van de zondag: Palm- en Passiezondag
Eerste Psalm:
Hosanna, de Zoon van David!
Gezegend Hij die komt in de naam van de Heer.
Hosanna in de hoogste hemelen!
Psalm 118, 26
LEZEN
Matteüs 26, 36-46
KINDERNEVENDIENST
Jezus gaat met zijn leerlingen naar de tuin van Getsemane. Om te
bidden. Hij vraagt hun waakzaam te blijven. Dat valt niet mee.
ACCLAMATIE
bij de voorbede in de Veertigdagentijd
STIL WORDEN
Stil zijn kost wat.
Voor ik het doorheb dwalen mijn gedachten af, verzandt de stilte in een
ongericht mijmeren en loop ik het risico in slaap te vallen.
Waakzaam zijn.
Bidden, en dan een uur lang.
Ongedwongen, maar je bewust van de Aanwezige,
Christus.
Project 13 april
Sta stil bij extreme droogte in Burkina Faso.
Het klimaat in Burkina Faso verandert in rap tempo. De droge
periode duurt steeds langer. Negen maanden van het jaar valt er
nauwelijks een druppel regen. Middagtemperaturen van 45 graden
32
Celsius zijn geen uitzondering. In de regentijd komen de buien
steeds vaker als slagregens naar beneden waardoor veel
vruchtbare grond en jong gewas wordt weggespoeld. “Ik heb drie
kinderen en mijn man is kleermaker, maar van zijn inkomen alleen
kunnen we niet leven”, vertelt Dianda Naomi uit Burkina Faso.
“Samen met andere vrouwen hebben we een microkrediet
gekregen om zeep te kunnen maken en te verkopen. Inmiddels
hebben we de lening afbetaald en is ons gezinsinkomen
verdubbeld, waardoor er voor ons gezin en dat van de andere
vrouwen voldoende is voor voedsel, gezondheid en onderwijs.”
80% Van de bevolking van Burkina Faso leeft van de landbouw.
Maar door de extreme droogte lijden veel mensen honger. Veel
kinderen zijn ziek en er is grote armoede. Tien christelijke kerken
in Burkina Faso hebben daarom de handen ineengeslagen en de
landbouworganisatie Office de Développement des Eglises
Evangéliques (ODE) opgezet. ODE richt zich op het aanleggen van
irrigatiesystemen en waterputten, zaaigoed en meststoffen, het
verbeteren van de gezondheidszorg en het verstrekken van
microkredieten.
Kom in beweging voor een beter leven voor arme boeren in
Burkina Faso!. Kerk in Actie steunt ODE in 2014 met € 60.000.
DE GOEDE WEEK
PALMZONDAGMIDDAG:
Zondag 13 april 2014
Passieconcert
Groene Kerk 15.00 uur
FRANZ LISZT, VIA CRUCIS – pianosolo
Franz Liszt (1811-1886) schreef zijn Via Crucis tussen 1866 en
1878. Het is muziek bij de rondgang langs de kruiswegstaties (de
‘via crucis’). Het is indringende muziek, ontdaan van vrijwel elke
opsmuk, heel anders dan Liszt vóór die tijd gewoon was te
componeren. Zijn uitgever dacht daarom dat hij niet helemaal bij
zinnen was en wilde het stuk niet uitgeven. Pas jaren later (de
33
eerste uitvoering dateert van 1929) werd het stuk op waarde
geschat. Pianist-dirigent Reinbert de Leeuw hoort zelfs in dit stuk 'de
mooiste noot in de muziekgeschiedenis'! Een d…
In de Via Crucis zitten twee bekende koralen, waaronder ‘O Haupt
voll Blut und Wunden’. Hier is Liszt verre van modern: hij gebruikt,
heel effectief, de zetting van Johann Sebastian Bach!
Liszt heeft verschillende versies van de muziek gemaakt: met koor,
piano, solisten en/of harmonium. Op deze Palmzondag klinkt de
pianosoloversie, gespeeld door Jan Marten de Vries.
Jan Marten studeerde piano bij Istvan Hajdu en Michael Davidson,
compositie en kerkmuziek. Momenteel specialiseert hij zich als
pianist binnen de kerkmuziek. Hij heeft les van Helena Basilova. Jan
Marten was cantor in Oegstgeest van 1988 tot 2000.
34
DE GOEDE WEEK
AVONDGEBEDEN IN DE GOEDE WEEK
Maandag 14 april
Dinsdag
15 april (boeteviering)
Woensdag 16 april
Groene Kerk, vanaf 19.30 uur, een half uur.
De Goede Week houden we zoveel mogelijk vrij van afspraken.
Uiteraard is het een normale week met werk- of zorgdagen.
Maar iedere dag is er ook een avondgebed, of een uitgebreide
viering. De sfeer is deze week anders. Vanaf Palmzondag gaan we
anders met onze tijd om. Een kostbare zaak. Dat is de inzet!
STIL WORDEN
De gelijkenis van de zaaier?
Dat is een verhaal over mijzelf, over mijn ontvankelijkheid.
Ikzelf word vergeleken met vruchtbare aarde, met een ondiep bloempotje,
met een bodem waarin niets kan landen. Hoewel, liever zie ik het andersom,
als een leerproces: rots, ondiep, vruchtbaar.
35
Dat proces maakt deze week echt een waardevolle week.
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
WITTE DONDERDAG
Zondag 17 april 2014
LEZEN
Matteüs 26, 26-30 en 57-68
HANDWASSEN
“Voor het eten je handen wassen”, riep mijn moeder vroeger altijd.
Tijdens de Witte Donderdagviering doen we dat ook. Niet om schone
handen te krijgen, we doen het ook niet zelf en het moet al
evenmin. Het mag. Het is een cadeautje dat we elkaar schenken. We
doen het om elkaar te verfrissen, zoals Jezus zijn leerlingen verfriste
door hen de voeten te wassen.
DE BEKER
Jezus nam de beker, sprak het dankgebed uit,
gaf hun die en duidde de wijn als zijn bloed:
verbondswijn, rondgedeeld, op het leven met
en in Christus. Waaraan hij toevoegde: “Van de
vrucht van de wijnstok zal ik niet meer drinken
36
tot de dag komt... in het koninkrijk van mijn
Vader”.
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
GOEDE VRIJDAG
Vrijdag 18 april 2014
LEZEN
Matteüs 27, 45-54
37
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
STILLE ZATERDAG
Zaterdag 19 april 2014
Morgengebed
Groene Kerk 09.00 uur
lezen over graflegging en de sabbat
zingen uit de psalmen
bidden om stilte, om zegen
STIL WORDEN
In de stilte van deze dag
waken we over het graf
zonder ook maar iets te vermoeden
van een nieuwe dag, een nieuw bestaan.
Hoe zouden we dat ook kunnen.
Maak in ons, maak ook in mij,
de stilte vrij
voor dit waken vol ontwaken,
voor een diepgeworteld vertrouwen
in de akker van eeuwig leven.
OPSTANDING UIT DE DODEN
‘Toen gaf hij de geest.
Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven
tot onder in tweeën, en de aarde beefde en de rotsen spleten. De
graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen
werden tot leven gewekt; na Jezus’ opstanding kwamen ze uit de
38
graven, gingen de heilige stad binnen en maakten zich bekend aan
een groot aantal mensen.’
39
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
PAASNACHT
Zaterdag 19 april 2014
DE OPSTANDING VIEREN
Uitbundig vieren we de opstanding. De Paasnachtviering in de
Groene Kerk begint om 22.00 uur. De nieuwe paaskaars wordt
binnengedragen. Bijbelse bronnen over het leven in Gods naam
worden aangeboord. We vieren de gemeenschap met de Levende
Heer in de Maaltijd. En verlaten de kerk jubelend...
40
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
VROEGE PAASMORGEN
Zondag 20 april 2014
Groene Kerk 06.30 uur
LEZEN
‘... die het licht vormt en het donker schept, die vrede maakt en
onheil schept. Ik ben het, de HEER, die al deze dingen doet.’ (Jesaja
45, 7)
STIL WORDEN
Ik zoek in deze periode bewust verstilling in de natuur,
bijvoorbeeld door in m’n eentje te wandelen.
In het bos of in de polder, of tegen de wind in op het strand.
Dankbaar ga ik de verbinding aan met de elementen, de gave
van onze biosfeer.
Ik probeer diegene de eer te geven die hiervoor de eer
toekomt: onze hulp... die hemel en aarde gemaakt heeft.
En ik loop me warm voor mijn eigen verantwoordelijkheid
voor de schepping.
Hoeveel mensen op aarde leven zonder elektriciteit? Zonder
warm en koud stromend water?
41
Misschien deze Veertigdagentijd eens geen vaatwasser gebruiken? Of een
halfuurtje eerder gaan slapen?
DE DRIE DAGEN VAN PASEN
EERSTE PAASZONDAG
Zondag 20 april 2014
LEZEN
Matteüs 28, 1-10
KINDERNEVENDIENST
Wanneer Maria en Maria uit Magdala bij het graf van Jezus komen,
begint de aarde hevig te beven. Een engel van de Heer verschijnt,
opent het graf en gaat op de steen zitten. “Wees niet bang,” is het
eerste wat hij zegt. “Jezus is uit de doden opgestaan en gaat jullie
voor naar huis (Galilea). Daar thuis zul je hem zien.”
NIEUW BEGINNEN
uit: Alfred C. Bronswijk, ‘Medemens 2’
Omdat onze woorden zo schraal zijn,
onze gebaren zo krachteloos,
onze blik zo kortzichtig,
onze harten zo kil,
hebben wij een ander nodig,
met menselijke warmte.
Daarom gedenken wij
Jezus van Nazareth.
Omdat onze dromen zo bedrieglijk zijn,
onze perspectieven zo op onszelf gericht,
onze visioenen slechts van hier en nu,
hebben wij een medestander nodig
die liefde, recht en trouw ons leert.
Daarom herinneren wij ons
Jezus van Nazareth.
Omdat onze angsten zo talrijk zijn,
onze dood zo doodgewoon,
ons leven zo vaak tevergeefs,
onze oplossingen een deel van ons probleem,
hebben wij een broeder nodig
die zegt: een nieuw begin is altijd mogelijk.
42
Daarom geloven wij
Jezus van Nazareth.
EVALUATIE
Ieder jaar stellen wij u, de lezer, de voor ons centrale vraag:
‘Wat vond u ervan?’, gevolgd door ‘Wat kan beter, wat mist u?’
De antwoorden daarop, dus uw vragen en opmerkingen
vernemen wij graag per mail, post, telefoon of in een gesprek.
Dit boekje voor de Veertigdagentijd is een van de manieren
waarop de kerk bij u langskomt. Hoort en leest u genoeg van
en over de kerk? Wat is de kerk eigenlijk voor u? Een gebouw?
Een predikant? Of een gemeenschap van bevlogen mensen?
Van anderen? Of (ook) van uzelf?
Ook daarop vragen wij u te reageren, op een van de hierboven
aangegeven wijzen.
De redactie
43
p/a Johan Evertsenlaan 15
2341 ST Oegstgeest
[email protected]
‘Jezus’, Annemarie van Ulden
zie ook ‘Mens in beeld’ elders in dit boekje
44
Dit is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Oegstgeest
Februari 2014
45