VIEREN EN VASTEN VEERTIGDAGENTIJD EN PASEN 2014 Redactie De redactie van dit boekje ligt in handen van Egmond van Rijn (eindredacteur), Pollyan van der Spek, Kees G. Zwart, terwijl de tekst kritisch is meegelezen door Erica Smit en Klaas Kooy-van Pelt. Illustraties Alle illustraties in dit boekje zijn gouaches van © Annemarie van Ulden, Schiedam. Zie ook de toelichting onder ‘Mens in beeld’ in dit boekje. Ander werk van Annemarie van Ulden Zie haar website: http://www.jomarie.exto.nl Roel A. Bosch, ‘De kleur van God. Drie jaar teksten en tekeningen bij het leesrooster’, met illustraties van Annemarie van Ulden (2007). ‘Hartekreten en zielenroerselen’, cadeauboekje van de PKN (2012) Een boekje vol hartenkreten en zielenroerselen met citaten uit de Bijbel, uitspraken van mensen van nu, en gedicht- en liedteksten. 2 Zoek de stilte, ontdek wat je beweegt Midden in de Randstad, het drukst bevolkte deel van Europa, wonen wij in een rustige straat, een zijstraat van een zijstraat van een zijstraat. Schuin tegenover ons kwamen enkele jaren geleden jonge mensen wonen uit Rotterdam. Binnen een jaar vertrokken zij weer: zij vonden het hier te stil! Veel mensen, steeds meer denk je soms, kunnen niet tegen stilte. Via hun elektronica kunnen zij tegenwoordig vierentwintig uur per dag muziek horen of met anderen spreken. Zal dat op den duur leiden tot een ander soort mensen? Of is dat al zo? Is er iets mis met je als je geniet van momenten van stilte, in de natuur, in je huiskamer zonder de TV aan, in de stiltecoupé van de trein, bij de aanvang van de kerkdienst? Stilte: het ontbreken van geluid. Eigenlijk is er altijd wel ergens geluid: de snelweg als die bovenwinds ligt, een vliegtuig dalend naar Schiphol. Maar ook de natuur zelf produceert geluid: een mug, een vogel, een kikker, de wind ruisend door de bomen. Stormen, vulkaanuitbarstingen, aardbevingen of overstromingen kunnen onheilspellende geluiden veroorzaken: natuurverschijnselen die soms menselijke rampen worden. Stilte is misschien een soort vasten: geen geluid tot je toelaten, om je gedachten te ordenen of juist vrij spel te geven, bijvoorbeeld zoals het motto luidt: om te ontdekken wat je beweegt. Daar moet je soms over nadenken. Niet altijd, want daar zou je wereldvreemd van kunnen worden; maar wel af en toe. Af en toe moet je de tijd nemen, en daarvoor de stilte zoeken, om na te denken over wat alles nu betekent. In algemene zin, maar vooral voor je zelf. Momenten van stilte helpen daarbij. En de Veertigdagentijd is een periode waarin daarvoor nog eens extra gelegenheid is. Die culmineert in Stille Zaterdag, de stilte voor de storm van Pasen. Pasen waarin bleek dat wat uitzichtloos leek, dat toch niet hoefde te zijn. Voor u ligt het boekje voor de komende Veertigdagentijd, dat kort geleden ratelend van de pers is gerold. Het geeft verhalen en houvast; het is een spoorboekje van uw kerk. Velen hebben eraan bijgedragen en wij hopen dat wij allen in die veertig dagen tijd en inspiratie vinden om er een bijzondere tijd van te maken, een tijd met momenten van stilte … om, al is het maar één keer per jaar, na te denken over wat ons beweegt…. Egmond van Rijn, eindredacteur 3 OVERZICHT VAN ALLE VIERINGEN Veertigdagentijd 2014 ASWOENSDAG 5 maart 19:30 Groene Kerk, oecumenische viering, voorgangers: pastor Peter van Beurden en ds. Kees G. Zwart EERSTE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD 9 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v. Pauline Verkerk 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart, m.m.v. de Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Martine Wassenaar WOENSDAG 12 maart 17:45 19:30 sobere maaltijd in Willibrords Erf avondgebed in de Groene Kerk TWEEDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD 16 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Ronald da Costa 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Iris van der Heul, m.m.v. het Willibrord Blokfluit Ensemble o.l.v. Hans de Jong 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger pastor Liesbeth Kromhout WOENSDAG 19 maart 17:45 19:30 sobere maaltijd in Willibrords Erf avondgebed in de Groene Kerk DERDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD 23 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Ronald da Costa 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Gert Jan de Bruin 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Marjan Driessen 16:30 Groene Kerk, Choral Evensong, voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v. Pauline Verkerk 4 WOENSDAG 26 maart 17:45 sobere maaltijd in Willibrords Erf 19:30 avondgebed in de Groene Kerk VIERDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD 30 maart 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg, Maaltijdviering, m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v. Pauline Verkerk 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart, Maaltijdviering m.m.v. de Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger pastor Anneke van Wijngaarden-Junge WOENSDAG 2 april 17.45 sobere maaltijd in Willibrords Erf 19:30 avondgebed in de Groene Kerk VIJFDE ZONDAG IN DE VEERTIGDAGENTIJD 6 april 10:00 Regenboogkerk, voorganger ds. Aart Verburg 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Francis Benthem 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Peter Wilbrink WOENSDAG 9 april 17:45 sobere maaltijd in Willibrords Erf 19:30 avondgebed in de Groene Kerk DE GOEDE WEEK PALM- EN PASSIEZONDAG 13 april 10:00 Regenboogkerk, Dan Komen We Allemaaldienst, voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v. de Jeugdcantorij o.l.v. Pauline Verkerk 10:00 Groene Kerk, voorganger ds. Kees G. Zwart 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Kim Magnee-de Berg 15:00 Groene Kerk, Passieconcert: Franz Liszt, ‘Via Crucis’ – Jan Marten de Vries, pianosolo MAANDAG 14 april 19:30 avondgebed in de Groene Kerk DINSDAG 15 april 19:30 avondgebed (boeteviering) in de Groene Kerk WOENSDAG 16 april 19:30 avondgebed in de Groene Kerk 5 DE DRIE DAGEN VAN PASEN WITTE DONDERDAG 17 april 19:30 Groene Kerk: Witte Donderdagviering, voorgangers ds. Aart Verburg en ds. Kees G. Zwart, Maaltijd van de Heer m.m.v. de Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong 19:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Marjan Driessen, m.m.v. Carla Zuiderduin (sopraan) GOEDE VRIJDAG 18 april 14:30 Heilige Willibrordkerk: Kruishulde-viering met kinderen, voorgangers pastor Peter van Beurden en ds. Aart Verburg 19:30 Groene Kerk: Goede Vrijdagviering STILLE ZATERDAG 19 april 09:00 Groene Kerk: morgengebed 22:00 Groene Kerk: Paasnachtviering, Maaltijdviering, voorgangers ds. Kees G. Zwart en ds. Aart Verburg, m.m.v. projectcantorij o.l.v. Pauline Verkerk EERSTE PAASDAG 20 april 06:30 Groene Kerk: vroege paasmorgenjubel; bij het eerste licht, in en rond de kerk, aansluitend ontbijt 09:45 Regenboogkerk: paasliederen zingen 10:00 Regenboogkerk: Eerste Paasdagviering, voorganger ds. Kees G. Zwart, m.m.v. de Regenboogcantorij o.l.v. Pauline Verkerk 09:45 Groene Kerk: paasliederen zingen 10:00 Groene Kerk: Eerste Paasdagviering, voorganger ds. Aart Verburg, m.m.v. de Willibrordcantorij o.l.v. Hans de Jong 10:30 Gemeentecentrum (VVP), voorganger ds. Marjan Driessen, m.m.v. Libera Voce o.l.v. Marjolein Groot 6 SOBERE MAALTIJDEN 12 maart, 19 maart, 26 maart, 2 april en 9 april Soep en brood. Dat zijn de hoofdbestanddelen van een sobere maaltijd. Maar er is meer! Bij elk van deze maaltijden krijgt u informatie voorgeschoteld over werk dat dichtbij of ver weg wordt gedaan om mensen die onder moeilijke omstandigheden moeten leven, hulp te bieden. Ook dit jaar verzorgen de plaatselijke kerken op vijf woensdagen gedurende de Veertigdagentijd een sobere maaltijd. Deze maaltijden worden georganiseerd door de Taakgroep Diaconaat en Zending van de PGO en de VVP in samenwerking met de MOV, de werkgroep voor Missie, Ontwikkelingswerk en Vrede van de roomskatholieke parochie en onder auspiciën van de Raad van Kerken. De maaltijden worden gehouden in Willibrords Erf, naast de Groene Kerk, en beginnen om 17:45 uur. Er liggen vanaf 2 maart intekenlijsten in de kerken. Uw bijdragen voor de maaltijden komen geheel ten goede aan de doelen waarvoor uw aandacht wordt gevraagd. Na de maaltijd kunt u deelnemen aan het avondgebed in de Groene Kerk. De eerste maaltijd is op 12 maart en wordt verzorgd door de MOV. Peter van Beurden, pastoraal werker voor Oegstgeest van de rooms-katholieke parochiekern H. Willibrord zal vertellen over het vastenactieproject in KERALA in India. KERALA biedt kansen voor kinderen en vrouwen. De katholieke parochie zet zich de komende drie jaar in voor dit project in Zuid India, in de deelstaat Kerala. Ter plaatse worden er projecten geleid door Franciscaanse zusters die in de dorpen Anakkara en Podimattam werkzaam zijn. Een van de doelen is om 75 getalenteerde kinderen na de basisschool verder te laten gaan op de secondary en higher secondary school. Kosten voor lesmateriaal en schooluniform zijn voor de armen vaak een hindernis. Dan wordt het al heel gauw aantrekkelijk om maar een baantje te nemen i.p.v. om door te leren. In de twee dorpen ondersteunen de zusters ook het naaimachineproject. Vrouwen leren een naaimachine hanteren. Ze leren ook eenvoudige bedrijfsvoering. Na de cursus kunnen zij de machine overnemen voor de halve prijs waarna ze thuis zelfstandig kunnen werken. Zo wordt het karige inkomen in zo’n 35 gezinnen vergroot. Kom eten en hoor meer hierover! 7 De sobere maaltijd op 19 maart wordt bereid door de ‘Kerkmatties’, een gespreksgroep voor jongeren over geloven en leven. Onder de inspirerende leiding van Aart Verburg en Aaldert Rus bereiden ze de maaltijd en verzorgen ze het informatieve deel tijdens het eten. Ze zullen een interview houden met Myat, een jonge man uit Birma, die als vluchteling naar Oegstgeest kwam. Het zal onder meer gaan over hoe Myat in Oegstgeest terecht kwam, hoe hij hier zijn plek vond, hoe hij het vindt om hier te wonen, hoe zijn relaties met Birma (familie) zijn etc. De collecte aan tafel zal bestemd zijn voor Vluchtelingenwerk ZuidHolland Noord. Myat heeft er veel aan te danken en zal daar ook over vertellen. Vluchtelingen Werk Zuid-Holland Noord (VWZHN) zet zich in voor vluchtelingen en asielzoekers in onze regio. Zij begeleiden hen tijdens het hele traject dat zij in Nederland afleggen. Vanaf het moment dat ze aankomen, tot ze volwaardig meedoen in onze samenleving. VWZHN is een professionele organisatie die werkt met deskundige en betrokken vrijwilligers en stagiairs onder leiding van betaalde krachten. Om het doel te bereiken werken zij samen met organisaties die verantwoordelijk zijn voor opvang, bescherming, inburgering en integratie van vluchtelingen en migranten. In Nederland wonen zo'n 200.000 tot 250.000 vluchtelingen. Veel daarvan zijn afkomstig uit landen als Afghanistan, Irak, Iran en Somalië. Vluchtelingen die te horen krijgen dat ze in Nederland mogen blijven, kunnen beginnen met het opbouwen van een nieuw bestaan. Dat is niet altijd even gemakkelijk in het doolhof dat Nederland heet. Vluchtelingen Werk helpt hen daarbij. Het integratiewerk van Vluchtelingen Werk leunt zeer sterk op onze duizenden deskundige vrijwilligers. Zij zijn door het hele land aan de slag 8 om vluchtelingen wegwijs te maken in de Nederlandse samenleving. Medewerkers van regionale stichtingen en ons Landelijk Bureau ondersteunen hen daarbij. Integratie is een groot, overkoepelend begrip. De vrijwilligers van Vluchtelingen Werk ondersteunen vluchtelingen op veel terreinen: van het inrichten van een woning tot het leren van de taal en het vinden van een baan. Naast deze – meer structurele – hulp, zijn tal van vrijwilligers betrokken bij activiteiten als kookprojecten, interculturele ontmoetingen of kindervakantieweken. Taalcoaches spelen vaak een belangrijke rol in het versnellen van de inburgering van vluchtelingen. Door samen de krant te lezen of over gemeenschappelijke interesses te praten, komen vluchtelingen snel veel over Nederland te weten. Taalcoach en vluchteling ondernemen bijvoorbeeld samen activiteiten. Tijdens een bezoekje aan de bibliotheek, de markt of het museum verenigen ze het aangename met het nuttige: het Nederlands onder de knie krijgen. Wie meer over Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord wil weten kan kijken op: https://www.vluchtelingenwerk.nl/ zuidhollandnoord. Op 26 maart vraagt de VVP aandacht voor het onderwerp: voedsel in tijden van crisis. Spreekster is mevrouw ds. Françoise Weber van de Waalse Kerk in Leiden. Het project Lekker Gezond Goedkoop, dat begin 2013 experimenteel van start ging onder de werktitel Cuisine Anti Crise, is een initiatief van ds. Weber, waarin zij samenwerkt met Cello, een samenwerkingsverband van Leidse huisartsen en diëtisten, en wordt ondersteund vanuit Diaconaal Centrum De Bakkerij. Het project kent twee trajecten: de Verzamel-Gezond-Actie is een initiatief om binnen de Leidse kerken producten te verzamelen ter aanvulling van het bestaande voedselpakket van de Voedselbank. Het gaat om voedingsmiddelen die daarin op dit moment nog ontbreken voor de bereiding van uitgebalanceerde gezonde maaltijden. Daarnaast is er het project: Zinvol Koken. Kook-ateliers van drie bijeenkomsten waarin telkens zes deelnemers leren een 9 goedkope en gezonde maaltijd te bereiden met eenvoudige ingrediënten. Tijdens de sobere maaltijd van 2 april zal een gemeentelid van de PGO, mevrouw Teunie Brouwer, ons informeren over het werk dat zij samen met haar vriendin mevrouw Evy den Uyl doet op Ambon, waar zij onlangs weer naartoe is gereisd. Wat zij doet, is heel kleinschalig en op eigen initiatief. In december verzorgden de beide dames een kerstmaaltijd voor 110 van de allerarmste kinderen in Passo (Ambon). Het zijn kinderen van de christenen die zijn gevlucht naar Ambon na de oorlog tussen de christenen en de islamitische bevolking. Deze kregen van hen een maaltijd aangeboden en voor ieder kind was er een klein presentje. Er was muziek, zang, dans en veel vrolijkheid, echt feestelijk! De kerk speelt in Ambon nog een heel centrale rol, wat een beetje te vergelijken is met de situatie vroeger hier in ons land. Het grote godsvertrouwen en de eenvoud is voor mevrouw Brouwer persoonlijk heel treffend. De vorige keren hadden zij kleding meegenomen van familie, vrienden en collega's en dat deelden zij uit. Verder werken ze samen met een vroedvrouw en de verpleegkundigen van het consultatiebureau. Soms helpen zij een gezin met levensmiddelen of andere noodzakelijke zaken. De vijfde sobere maaltijd is op 9 april en wordt verzorgd vanuit de Nederlands Gereformeerde Kerk. De sprekers op die avond zijn Sander van der Bent en Mirjam van der Bent-Crezee van Stichting Present Leiden. Stichting Present slaat een brug tussen mensen die iets hebben te bieden en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. De stichting zet een groep vrijwilligers in bij een hulpvraag in samenwerking met een maatschappelijke organisatie. Te denken valt aan het opknappen van een huis, het uitruimen en herinrichten van een tuin, helpen verhuizen, een gezellige middag organiseren voor bewoners van een instelling, een dag iets leuks doen met een bepaalde doelgroep, het helpen opknappen van een buurt of speeltuin, etc. Het zijn kortdurende projecten die gebaseerd zijn op wat de vrijwilligers zelf te bieden hebben en op de tijd die door hen zelf beschikbaar is gesteld. De vrijwilligers gaan in groepen aan de slag en hun vrijwillige inzet wordt altijd gekoppeld aan het werk 10 van professionele maatschappelijke organisaties. Niet alleen helpen ze zo anderen maar ze hebben samen ook nog een leuke dag. Juist de ontmoeting tussen mensen tijdens het uitvoeren van het project is waardevol. Zo wil Stichting Present bouwen aan een samenleving waarin mensen het meer vanzelfsprekend vinden om naar elkaar om te zien. 11 ZOEK DE STILTE ONTDEK WAT JE BEWEEGT Jezelf vast houden, is dat niet een goede vertaling van vasten? Je gaat bij jezelf te rade, maakt de keuze voor één ding en je houdt je daar aan. Veertig dagen lang, maar niet op zondag. Iedere morgen bij het opstaan bid je staande het Onzevader hardop. Iedere middag bel je iemand van wie je weet dat zij of hij geholpen is met wat extra aandacht. Je rondt iedere dag om tien uur ’s avonds af met een mini-ritueel: kaarsje aan, vijf minuten stil zijn, en tot slot zeg je: ‘Deze dag geef ik u terug, goede God.’ Het zijn maar voorbeelden. Deze ook: schrijf een gebed. Eén gebed waar je dan veertig dagen mee doet... een tekst waar je ook steeds wat aan bijschaaft... een gebed waarmee je vraagt om eenvoud en verbondenheid en vertrouwen, om een nacht die goed doet en helpt om de nieuwe dag als nieuwe gave te leren ontvangen... een groeigebed... KAARSJE BRANDEN Tijdens alle diensten kunnen we een eigen kaarsje opsteken. In de stiltehoek in de Regenboogkerk op zondag, in de koorruimte van de Groene Kerk op zondag en tijdens de avondgebeden op woensdag. Mensen doen het ook thuis, een waxinelichtje, een ledlampje, of digitaal via bijvoorbeeld mijnkerk.nl. Soms is het niet meer dan een mooi moment van aandacht. Soms denk je aan iemand. Het is een gebaar van niets, eigenlijk, en tegelijkertijd zo vol betekenis. STIL WORDEN Stil worden kan ik niet. Zet ik mezelf stil, dan word ik onrustig. Ik mijd de stilte liever. O mijn God, er is zoveel van binnen, zoveel waar ik aan denk, zoveel watongeordend en onlogisch naar rust zoekt. Ik wil me er wel voor openen, maar dat kan ik niet alleen. ‘Mijn hulp is de Naam, de Eeuwige’, ik zeg het maar gewoon. 12 MENS IN BEELD bij het werk van Annemarie van Ulden Al zeker tien jaar lang wordt werk van schilderes Annemarie van Ulden (Schiedam) in het liturgisch tijdschrift ‘De eerste dag’ afgedrukt. Voor menige pastor en predikant is zij op die manier wekelijks in beeld met een gouache, gemaakt bij de hoofdlezing van de zondag. Voor dit boekje voor de Veertigdagentijd mochten wij gebruik maken van dertien gouaches. We kregen ook toestemming om enkele daarvan in groter of kleiner formaat op te nemen. Bij de keuze van het beeldmateriaal heeft Annemarie van Ulden met ons meegedacht. Richtinggevend zijn de Matteüs-lezingen die dit jaar de weg naar Pasen begeleiden. In de verantwoording hieronder wordt vermeld wat de oorspronkelijke bronverhalen voor de kunstenares zijn geweest. Annemarie van Ulden maakt veel van haar gouaches in zwart-wit. De gouachetechniek, die gebruik maakt van plakkaatverf op papier, stelt haar in staat om bijvoorbeeld wit toe te voegen om de verbeelding krachtiger te maken. Het werk dat in dit boekje is afgedrukt laat zien hoe bewonderenswaardig ‘veelkleurig’ haar palet is. Haar werk vertelt een eigen verhaal in een eigen taal: haar taal van verbeelding. De gouaches zijn geïnspireerd op bijbelteksten, en in die zin begeleiden ze ons, wanneer we de aangegeven teksten uit Matteüs lezen. Maar ze verbeelden een eigen invalshoek; ze laten aspecten die zij in de tekst heeft ontdekt, zien. Steeds opent haar werk het zien naar de mens in het verhaal. Met eerbied wordt de mens in beeld gebracht, met liefde voor het innerlijk. Rustig kijken naar een gouache; het mag een moment van verstilling worden. Verstilling waarbij je jezelf spiegelt in wie en wat in duizend tinten zwart en grijs en wit wordt verbeeld. Twee gouaches die dit boekje sieren, maakte Annemarie van Ulden bewust in kleur: ‘het lam’ op de voorzijde, en ‘Jezus’ op het binnenblad van de achterzijde. De verleiding is groot om commentaar te leveren bij dit werk. Alleen de kleuren al maken grote indruk, bijvoorbeeld door de samenhang tussen paars en wit van ‘het lam’, of tussen het witbleke gelaat en de lichtroze tinten van ‘Jezus’. Maar ook deze ‘beeldverhalen’ zijn hier afgedrukt om er met liefdevolle aandacht naar te kijken, haar eigen verhaal te laten zien, en erin geraakt te worden... misschien getroost, bemoedigd, misschien blij, dankbaar. 13 14 KINDERNEVENDIENST Tijdens de Veertigdagentijd houden we elke zondag kindernevendienst in de Regenboogkerk! In de Groene Kerk is er dan alleen maar opvang voor de kinderen. Met het project voor de kindernevendienst sluiten we aan bij het thema ‘zoek de stilte’ en de verhalen uit het evangelie van Matteüs. Vanzelfsprekend maken we met alle kinderen op Palmzondag 13 april palmpasenstokken! Dit is een mooie traditie die niet verloren mag gaan. We hopen dat veel kinderen in deze periode komen meedoen. Vriendjes en vriendinnetjes zijn natuurlijk ook welkom! 15 DE STILTE IS UW HUIS Een lied voor de Veertigdagentijd tekst: Erik Idema melodie: ‘O Jezus, hoe vertrouwd en goed’, lied 512 U woont niet in een storm, o Heer, maar in een zacht geruis. Wie zwijgt en luistert, hoort steeds meer: de stilte is uw huis. Een stilte die zich horen laat, heel zacht, nog ongekend; ze fluistert van wat komen gaat en wie U voor mij bent. Ik zoek de stilte, zoek een rust die ruimte maakt in mij. Ik adem op, ik ben gerust en voel U heel dichtbij. 16 MET HART EN ZIEL bij de avondgebeden NIEUWE MUZIEK TIJDENS DE AVONDGEBEDEN In opdracht van de Taakgroep Eredienst & Kerkmuziek schreef Jan Marten de Vries Into Silence - eight preludes, een reeks korte pianostukken voor de avondgebeden in de Veertigdagentijd. Ze klinken telkens na de lezingen op weg naar de stilte. De preludes zijn niet aan een specifieke tekst gebonden; de muziek is een middel tot concentratie. Jan Marten bespeelt tijdens de avondgebeden zelf de vleugel. Een enkele keer zal Hein Putter voor hem invallen. TIEN WOORDEN Meestal noemen we ze de ‘tien geboden’. Toch gebieden ze niet iets. Ze bieden iets. Ze bieden zelfs heel veel. Al met al wijzen ze op een zinvolle, volwaardige manier van leven en samenleven. Tegenwoordig noemen we ze de ‘tien woorden’. Het gaat om woorden die ertoe doen, die richting en samenhang aan het leven geven. Door de eeuwen heen hebben de Tien Woorden als morele spiegel gefungeerd, en dan meestal als speculum maledictionis, als spiegel van zonden. In kerkdiensten werd deze spiegel de gemeente dan voorgehouden om tot inkeer en zondebesef te komen. Veel mensen zijn op deze wijze met deze geboden vertrouwd geraakt. Én met vergeving, trouwens. In het Dienstboek is gekozen voor een bredere benadering van de Tien Woorden. Ze worden als smeekbede of lofzegging, als geloofsbelijdenis of als heenzending opgevat. En er zijn parafrasen van gemaakt. Zoals deze, die de vorm van een geloofsbelijdenis heeft gekregen: Wij geloven met hart en ziel dat de Heer onze God is, de enige. Hij heeft ons bevrijd – geen andere goden zullen wij dienen, geen enkel beeld van de Levende zullen wij maken. Wij geloven dat de dag van de Heer heilig is – dat allen eerbied waardig zijn die ons voorgaan naar het land van belofte. Wij geloven dat wij naar zijn beeld en gelijkenis geschapen zijn – 17 dat wij in Gods naam zullen leven. Wij geloven dat enkel liefde de dood overwint – dat wij elkaar trouw mogen zijn, zoals God zich met ons verbonden heeft. Wij geloven dat een waarachtig getuigenis jegens onze naaste en de eerbiediging van zijn bezit God welgevallig is. Dienstboek deel I, blz. 844 Tijdens de avondgebeden in deze Veertigdagentijd pakken we de aloude functie van de spiegel op. Niet om onszelf bij onze zondigheid neer te zetten. Wel om tot inkeer, inzicht en gebed te komen. Steeds is bij elk avondgebed een of een enkele van de Tien Woorden aanleiding om tot inkeer en bezinning te komen, en daaraan richting te geven. Neem als voorbeeld: ‘Eer vader en moeder. Dat biedt je een lang en zinvol leven in het land dat je van God gegeven is’. Hier wordt niet gehoorzaamheid aan je ouders geboden, maar wordt gevraagd een menswaardig bestaan te bieden aan wie kwetsbaar is (wegens de hoge leeftijd). We verbinden dit woord aan de uitspraak van Jezus: ‘Wie meent te staan zie toe dat hij niet valt,’ en: ‘acht jezelf niet uitnemender dan de ander.’ LEZEN Prediker 3, 10-11 1 Korintiërs 13, 12 STIL WORDEN Nu is ons kennen fragmentarisch. Dat maakt onrustig en is onbevredigend. We kijken als in een wazige spiegel naar de werkelijkheid, naar de ander, de dingen, onszelf. Maar ik geloof erin dat we straks oog in oog zullen staan. Nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik zelf gekend ben. 18 ASWOENSDAG Woensdag 5 maart 2014 Oecumenische viering Groene of Willibrordkerk, 19.30 uur In zak en as zitten Het verwijst naar oude bijbelse tijden, waar men bij rampspoed en sterven de kleren scheurde en het hoofd met stof bestrooide. Een negatieve duiding van de as, terecht. Maar het heeft zo wel een negatieve bijklank opgeleverd die mogelijk meeklinkt in de Aswoensdagviering. Met die as kun je namelijk mensen ferm hun aardsheid inwrijven. Maar de viering van Aswoensdag wil vooral bemoedigend zijn. We weten dat as de grond weer vruchtbaar maakt. Daar gaat het om, dat wij gelovigen weer vruchtbaar worden. Wees maar as! Mensje, echt, je hoeft niet groter te zijn dan je bent. Wanneer we aan het begin van de Veertigdagentijd as op ons hoofd strooien, beamen we onze sterfelijkheid, maar dan wel op die vruchtbare manier. We kennen onze plaats, we weten dat we God niet zijn. Dat mag ruimte geven om onze handen vrij te krijgen, onze fouten te herstellen en het goede weer aan te vatten. Eenieder is van harte uitgenodigd om zo een begin te maken met de voorbereidingstijd op het Paasfeest. Pastor Peter van Beurden LEZEN Matteüs 6, 1-6 en 16-18 STIL WORDEN Loop ik naar voren ontvang ik die vreemde aanraking: een duim die op mijn voorhoofd van wat rulle as een kruisje legt. ‘En,’ wordt mij gezegd: ‘laat je met God verzoenen.’ Stilte komt mij te binnen en met haar in mij keer ik terug naar mijn plaats. Ze blijft nog lang, gelukkig. 19 EERSTE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 9 maart 2014 Naam van de zondag: Invocabit Eerste Psalm: Roept hij Mij aan (Invocabit), Ik zal hem antwoorden: Ik zal in de benauwdheid bij hem zijn Ik zal hem uitredden en tot eer brengen. Psalm 91, 15 LEZEN Matteüs 21, 1-9 KINDERNEVENDIENST Jezus gaat naar Jeruzalem en wordt als koning binnengehaald en toegejuicht. 20 STIL WORDEN De zusters trappistinnen van Berkel-Enschot lieten een nieuw klooster bouwen in Arnhem. Een nieuw klooster in Nederland en dan ook nog met een communiteit die veel jonge aanwas telt. Dat gebeurt niet iedere dag in de Lage Landen en is zelfs voor Europese begrippen uitzonderlijk. Over de ‘verhuizing’ is een serie tv-uitzendingen gemaakt, die via internet is te zien. Het levert bijzondere beelden op van een communiteit van vrouwen die in hun hart laten kijken, over hun spiritualiteit vertellen, maar ook hun tranen de vrije loop laten bij het afscheid van het oude klooster en de verhuizing naar de stilte. Zie http://verhuizennaardestilte.rkk.nl Project zondag 9 maart Ouderen in Moldavië komen in beweging! Honger is een serieuze bedreiging voor ouderen in Moldavië, het armste land van Europa. De 86-jarige Lisa werd in haar huis ernstig verzwakt aangetroffen, toen ze al drie dagen niets gegeten had. Zij ontvangt nu iedere dag thuis een maaltijd van vrijwilligers van Bethania. Behalve deze maaltijden verzorgt Bethania een dagcentrum voor ouderen. Eenzaamheid is namelijk, naast honger, een grote nood onder ouderen. “In het dagcentrum vind ik mensen die voor mij zorgen alsof ik hun eigen kind ben. Ik heb hier een nieuwe familie gevonden.” Dat zijn de woorden van Maria. Zij is 72 jaar. Het pensioen dat ze ontvangt is niet genoeg om van rond te komen. Andere ouderen komen naar het dagcentrum voor een gezellig praatje, medische zorg, maaltijden en hulp bij zaken van sociale diensten. Dankzij het dagcentrum weten de ouderen elkaar ook te vinden. Bij ziekte zoeken ze elkaar thuis op en christelijke feestdagen vieren ze met elkaar. Ook de ouderen in Moldavië komen in beweging! Kom ook in beweging en zorg dat ouderen weer een thuis hebben met mensen die om hen geven! 21 Kerk in Actie steunt Bethania in 2014 met € 25.000,TWEEDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 16 maart 2014 Naam van de zondag: Reminiscere Eerste Psalm: Gedenk (reminiscere) uw barmhartigheid, HEER, en uw gunstbewijzen, want die zijn van eeuwigheid. Verlos ons, o God van Israël, uit al onze benauwdheden. Psalm 25, 6 en 22 LEZEN Matteüs 21, 10-13 KINDERNEVENDIENST Jezus gaat naar de tempel, omdat hij God zoekt. Wat hij aantreft, lijkt meer op een marktplaats. 22 Project 16 maart 2014 De kerk is bewogen met boeren in Myanmar. Miljoenen boeren in Myanmar zitten muurvast in armoede. Na dictatuur en oorlog gaat het beter in het land maar helaas leeft nog steeds een derde van de 53 miljoen inwoners onder de armoedegrens. Voor veel boeren in Myanmar is het erg moeilijk om voldoende rijst te verbouwen om in het eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Dit betekent dat er soms slechts genoeg rijst is voor zes maanden in plaats van twaalf maanden per jaar. Daarom is onze partner World Concern gestart met een rijstbank. U Zaw Shan is voorzitter van de rijstbank in zijn dorp in Myanmar. De christelijke ontwikkelingsorganisatie World Concern heeft zich ten doel gesteld om, in samenwerking met de lokale kerken, in twee jaar tijd 400 boerengezinnen financieel onafhankelijk te maken. In het dorp van U Zaw Shan kunnen alle dorpelingen nu genoeg rijst verbouwen. Ze hebben daardoor voldoende inkomen om ook hun kinderen naar school te sturen. World Concern wil graag in dit dorp en in andere dorpen de rijstbank blijven steunen. Helpt u mee? Kom in beweging zodat deze boeren weer onafhankelijk kunnen worden! Kerk in Actie steunt World Concern in 2014 met € 25.000,-. silenzio 23 DERDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 23 maart 2014 Naam van de zondag: Oculi Eerste Psalm: Mijn ogen (oculi) zijn bestendig op de HEER, want Hij voert mijn voeten uit het net. Wend U tot mij en wees mij genadig, want eenzaam ben ik en ellendig. Psalm 25, 15 en 16 LEZEN Matteüs 21, 33-46 KINDERNEVENDIENST Jezus vertelt over een landheer. Hij legt een wijngaard aan, verhuurt die aan pachters en gaat zelf op reis. Als de oogsttijd aanbreekt, laat hij enkele medewerkers de oogst ophalen. Althans: dat is de bedoeling! Project zondag 23 maart In beweging voor kansarme mensen in Groningen en Almere. Ook in Nederland leven mensen in armoede. Vooral de crisis is hier debet aan. Veel mensen raken hun baan kwijt en het aantal eenoudergezinnen neemt toe, waardoor meer gezinnen met armoede en schulden te maken krijgen. Oost-Groningen is een regio waar nogal wat jonge mensen opgroeien onder ongunstige omstandigheden, zoals werkeloosheid, armoede, een laag opleidingsniveau en schulden. De organisatie voor jongerenwerk NEON doet hier iets aan. “Wij helpen jongeren bij het oplossen van problemen en het regelen van gewone, maar soms ook ongewone zaken. Wij zijn een luisterend oor, gesprekspartner, en mensen waarmee je kunt lachen en huilen”, aldus een NEON-medewerker uit Groningen. Een ander project ging van start in Almere. De diaconie in Almere helpt gezinnen op een wel heel bijzondere manier. Geen voedselbank, maar een sociale supermarkt. Kansarme gezinnen krijgen een soort credit card waarmee ze producten in de winkel kunnen ‘kopen’. Zo kunnen ze zelf kiezen wat ze willen eten. Kom in beweging zodat kansarme mensen in Nederland weer op eigen benen kunnen staan! 24 Kerk in Actie steunt NEON Groningen in 2014 met € 35.000 en Almere Super Sociaal met € 10.000. STIL WORDEN Mensen die mensen doden. 25 Je wordt stil van berichten uit Soedan, Syrië, Centraal Afrika... Kan die stilte vruchtbaar worden gemaakt? 26 VIERDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 30 maart 2014 Naam van de zondag: Laetare Eerste Psalm: Verheugt u (laetare) met Jeruzalem en juicht over haar, gij allen die haar liefhebt. Want gij zult verzadigd worden uit de bron van haar troost en gij zult u laven aan de volheid van haar heerlijkheid. Jesaja 66, 10a en 11 LEZEN Matteüs 22, 41-46 KINDERNEVENDIENST Jezus vraagt aan Farizeeën wat zij zich bij de messias voorstellen. Ze proberen wel antwoord te geven, maar komen er niet echt uit. En van een goed gesprek is al helemaal geen sprake. STIL WORDEN 27 Project zondag 30 maart Werken aan begrip voor inheemse volken in Brazilië. De bevolking van Brazilië bestaat uit een mix van inheemse volken en nazaten van immigranten uit Europa en van slaven uit Afrika. De oorspronkelijke bevolking heeft pas sinds 1988 burgerrechten, maar wordt over het algemeen nog steeds zwaar gediscrimineerd. Ook binnen de meeste kerken is er nauwelijks oog voor hen. “COMIN is een bijzondere organisatie die onze cultuur waardeert en verspreidt.” Zo ervaart Manuel Daora, van het volk Tukuna uit Brazilië dit. “Daardoor vergeten onze kinderen en kleinkinderen onze taal en traditie niet. Na zoveel discriminatie in het verleden voelt het heel goed om nu met respect behandeld te worden.” Binnen de Lutherse kerk zien ze dat gelukkig eerlijk onder ogen. Deze kerk richtte de ‘Zendingsraad onder de Inheemsen’ (COMIN) op om via opleidingen binnen de kerk mensen bekend en bewust te maken van het bestaan, de cultuur en de waarde van die volken. Kom in beweging zodat er meer begrip ontstaat tussen kerken en inheemse bevolking! Kerk in actie steunt COMIN in 2014 met € 28.000. STIL WORDEN Pasen hoort bij Goede Vrijdag. Goede Vrijdag vieren we in het perspectief van de opstanding. Soms wil de vreugde van dat perspectief maar nauwelijks tot mij doordringen. 28 VIJFDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 6 april 2014 Naam van de zondag: Judica me Eerste Psalm: Doe mij recht (judica me), o God, en voer mijn rechtsgeding tegen een onheilig volk en red mij. Gij zijt de God van mijn toevlucht. Psalm 43, 1 en 2a LEZEN Matteüs 26, 31-35 KINDERNEVENDIENST Jezus vertelt wat hem en zijn leerlingen te wachten staat: “De herder zullen ze doden, de schapen zullen uiteengedreven worden. Maar nadat ik uit de doden ben opgewekt, zal ik jullie voorgaan naar Galilea.” 29 Project zondag 6 april Tijd en ruimte helpt mensen uit hun sociale isolement. “Dakloosheid is een alledaags drama dat zich niet afspeelt achter gesloten deuren, maar in de permanente openbaarheid, op straat, zichtbaar voor iedereen.” Op straat leven betekent constant bezig zijn met overleven. Daar komt nog bij dat je nauwelijks contact hebt met andere mensen. Die sociale uitsluiting maakt het nog veel moeilijker. De diaconie in Amsterdam organiseert momenten van menselijk contact, bezinning en gesprek. Mariska Putters is straatpastor: “Ik zoek de daklozen op in de stad, in de gevangenis of in het ziekenhuis en we organiseren ook kerkdiensten voor daklozen. Want het straatpastoraat is niet alleen voor, maar vooral ook ván de daklozen. Daarom ondersteunen we ook hun eigen initiatieven, zoals een daklozenkoor dat regelmatig optreedt in kerkdiensten”. Een ander initiatief vinden we in Wageningen. De diaconie in Wageningen opende twee jaar geleden het inloopcentrum ‘Markt 17’ in het centrum van de stad. Iedereen kan er drie keer per week binnenlopen. Het inloopcentrum is vooral een plaats waar mensen mens kunnen zijn. Een plek waar contact leggen vaak een stuk gemakkelijker is dan in de eigen omgeving. Kom in beweging en help mensen uit hun sociale isolement! Kerk in Actie steunt deze en 48 andere diaconale projecten in ons land met € 1,2 miljoen. ZEGENBEDE OVER DE STILTE God, luisterende God, we danken U voor de zegen van de stilte. De stilte van de zon die opkomt. De stilte van de mist over de heuvels. De stilte van het luisteren. De stilte aan het eind van het verhaal. De stilte tussen de tonen in de muziek. De stilte tussen vrienden. Amen. 30 Jan Sutch Pickard, in: Liedboek blz. 1415 31 DE GOEDE WEEK PALMZONDAGMORGEN ZESDE ZONDAG IN DE VEERTIG DAGEN Zondag 13 april 2014 Naam van de zondag: Palm- en Passiezondag Eerste Psalm: Hosanna, de Zoon van David! Gezegend Hij die komt in de naam van de Heer. Hosanna in de hoogste hemelen! Psalm 118, 26 LEZEN Matteüs 26, 36-46 KINDERNEVENDIENST Jezus gaat met zijn leerlingen naar de tuin van Getsemane. Om te bidden. Hij vraagt hun waakzaam te blijven. Dat valt niet mee. ACCLAMATIE bij de voorbede in de Veertigdagentijd STIL WORDEN Stil zijn kost wat. Voor ik het doorheb dwalen mijn gedachten af, verzandt de stilte in een ongericht mijmeren en loop ik het risico in slaap te vallen. Waakzaam zijn. Bidden, en dan een uur lang. Ongedwongen, maar je bewust van de Aanwezige, Christus. Project 13 april Sta stil bij extreme droogte in Burkina Faso. Het klimaat in Burkina Faso verandert in rap tempo. De droge periode duurt steeds langer. Negen maanden van het jaar valt er nauwelijks een druppel regen. Middagtemperaturen van 45 graden 32 Celsius zijn geen uitzondering. In de regentijd komen de buien steeds vaker als slagregens naar beneden waardoor veel vruchtbare grond en jong gewas wordt weggespoeld. “Ik heb drie kinderen en mijn man is kleermaker, maar van zijn inkomen alleen kunnen we niet leven”, vertelt Dianda Naomi uit Burkina Faso. “Samen met andere vrouwen hebben we een microkrediet gekregen om zeep te kunnen maken en te verkopen. Inmiddels hebben we de lening afbetaald en is ons gezinsinkomen verdubbeld, waardoor er voor ons gezin en dat van de andere vrouwen voldoende is voor voedsel, gezondheid en onderwijs.” 80% Van de bevolking van Burkina Faso leeft van de landbouw. Maar door de extreme droogte lijden veel mensen honger. Veel kinderen zijn ziek en er is grote armoede. Tien christelijke kerken in Burkina Faso hebben daarom de handen ineengeslagen en de landbouworganisatie Office de Développement des Eglises Evangéliques (ODE) opgezet. ODE richt zich op het aanleggen van irrigatiesystemen en waterputten, zaaigoed en meststoffen, het verbeteren van de gezondheidszorg en het verstrekken van microkredieten. Kom in beweging voor een beter leven voor arme boeren in Burkina Faso!. Kerk in Actie steunt ODE in 2014 met € 60.000. DE GOEDE WEEK PALMZONDAGMIDDAG: Zondag 13 april 2014 Passieconcert Groene Kerk 15.00 uur FRANZ LISZT, VIA CRUCIS – pianosolo Franz Liszt (1811-1886) schreef zijn Via Crucis tussen 1866 en 1878. Het is muziek bij de rondgang langs de kruiswegstaties (de ‘via crucis’). Het is indringende muziek, ontdaan van vrijwel elke opsmuk, heel anders dan Liszt vóór die tijd gewoon was te componeren. Zijn uitgever dacht daarom dat hij niet helemaal bij zinnen was en wilde het stuk niet uitgeven. Pas jaren later (de 33 eerste uitvoering dateert van 1929) werd het stuk op waarde geschat. Pianist-dirigent Reinbert de Leeuw hoort zelfs in dit stuk 'de mooiste noot in de muziekgeschiedenis'! Een d… In de Via Crucis zitten twee bekende koralen, waaronder ‘O Haupt voll Blut und Wunden’. Hier is Liszt verre van modern: hij gebruikt, heel effectief, de zetting van Johann Sebastian Bach! Liszt heeft verschillende versies van de muziek gemaakt: met koor, piano, solisten en/of harmonium. Op deze Palmzondag klinkt de pianosoloversie, gespeeld door Jan Marten de Vries. Jan Marten studeerde piano bij Istvan Hajdu en Michael Davidson, compositie en kerkmuziek. Momenteel specialiseert hij zich als pianist binnen de kerkmuziek. Hij heeft les van Helena Basilova. Jan Marten was cantor in Oegstgeest van 1988 tot 2000. 34 DE GOEDE WEEK AVONDGEBEDEN IN DE GOEDE WEEK Maandag 14 april Dinsdag 15 april (boeteviering) Woensdag 16 april Groene Kerk, vanaf 19.30 uur, een half uur. De Goede Week houden we zoveel mogelijk vrij van afspraken. Uiteraard is het een normale week met werk- of zorgdagen. Maar iedere dag is er ook een avondgebed, of een uitgebreide viering. De sfeer is deze week anders. Vanaf Palmzondag gaan we anders met onze tijd om. Een kostbare zaak. Dat is de inzet! STIL WORDEN De gelijkenis van de zaaier? Dat is een verhaal over mijzelf, over mijn ontvankelijkheid. Ikzelf word vergeleken met vruchtbare aarde, met een ondiep bloempotje, met een bodem waarin niets kan landen. Hoewel, liever zie ik het andersom, als een leerproces: rots, ondiep, vruchtbaar. 35 Dat proces maakt deze week echt een waardevolle week. DE DRIE DAGEN VAN PASEN WITTE DONDERDAG Zondag 17 april 2014 LEZEN Matteüs 26, 26-30 en 57-68 HANDWASSEN “Voor het eten je handen wassen”, riep mijn moeder vroeger altijd. Tijdens de Witte Donderdagviering doen we dat ook. Niet om schone handen te krijgen, we doen het ook niet zelf en het moet al evenmin. Het mag. Het is een cadeautje dat we elkaar schenken. We doen het om elkaar te verfrissen, zoals Jezus zijn leerlingen verfriste door hen de voeten te wassen. DE BEKER Jezus nam de beker, sprak het dankgebed uit, gaf hun die en duidde de wijn als zijn bloed: verbondswijn, rondgedeeld, op het leven met en in Christus. Waaraan hij toevoegde: “Van de vrucht van de wijnstok zal ik niet meer drinken 36 tot de dag komt... in het koninkrijk van mijn Vader”. DE DRIE DAGEN VAN PASEN GOEDE VRIJDAG Vrijdag 18 april 2014 LEZEN Matteüs 27, 45-54 37 DE DRIE DAGEN VAN PASEN STILLE ZATERDAG Zaterdag 19 april 2014 Morgengebed Groene Kerk 09.00 uur lezen over graflegging en de sabbat zingen uit de psalmen bidden om stilte, om zegen STIL WORDEN In de stilte van deze dag waken we over het graf zonder ook maar iets te vermoeden van een nieuwe dag, een nieuw bestaan. Hoe zouden we dat ook kunnen. Maak in ons, maak ook in mij, de stilte vrij voor dit waken vol ontwaken, voor een diepgeworteld vertrouwen in de akker van eeuwig leven. OPSTANDING UIT DE DODEN ‘Toen gaf hij de geest. Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven tot onder in tweeën, en de aarde beefde en de rotsen spleten. De graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen werden tot leven gewekt; na Jezus’ opstanding kwamen ze uit de 38 graven, gingen de heilige stad binnen en maakten zich bekend aan een groot aantal mensen.’ 39 DE DRIE DAGEN VAN PASEN PAASNACHT Zaterdag 19 april 2014 DE OPSTANDING VIEREN Uitbundig vieren we de opstanding. De Paasnachtviering in de Groene Kerk begint om 22.00 uur. De nieuwe paaskaars wordt binnengedragen. Bijbelse bronnen over het leven in Gods naam worden aangeboord. We vieren de gemeenschap met de Levende Heer in de Maaltijd. En verlaten de kerk jubelend... 40 DE DRIE DAGEN VAN PASEN VROEGE PAASMORGEN Zondag 20 april 2014 Groene Kerk 06.30 uur LEZEN ‘... die het licht vormt en het donker schept, die vrede maakt en onheil schept. Ik ben het, de HEER, die al deze dingen doet.’ (Jesaja 45, 7) STIL WORDEN Ik zoek in deze periode bewust verstilling in de natuur, bijvoorbeeld door in m’n eentje te wandelen. In het bos of in de polder, of tegen de wind in op het strand. Dankbaar ga ik de verbinding aan met de elementen, de gave van onze biosfeer. Ik probeer diegene de eer te geven die hiervoor de eer toekomt: onze hulp... die hemel en aarde gemaakt heeft. En ik loop me warm voor mijn eigen verantwoordelijkheid voor de schepping. Hoeveel mensen op aarde leven zonder elektriciteit? Zonder warm en koud stromend water? 41 Misschien deze Veertigdagentijd eens geen vaatwasser gebruiken? Of een halfuurtje eerder gaan slapen? DE DRIE DAGEN VAN PASEN EERSTE PAASZONDAG Zondag 20 april 2014 LEZEN Matteüs 28, 1-10 KINDERNEVENDIENST Wanneer Maria en Maria uit Magdala bij het graf van Jezus komen, begint de aarde hevig te beven. Een engel van de Heer verschijnt, opent het graf en gaat op de steen zitten. “Wees niet bang,” is het eerste wat hij zegt. “Jezus is uit de doden opgestaan en gaat jullie voor naar huis (Galilea). Daar thuis zul je hem zien.” NIEUW BEGINNEN uit: Alfred C. Bronswijk, ‘Medemens 2’ Omdat onze woorden zo schraal zijn, onze gebaren zo krachteloos, onze blik zo kortzichtig, onze harten zo kil, hebben wij een ander nodig, met menselijke warmte. Daarom gedenken wij Jezus van Nazareth. Omdat onze dromen zo bedrieglijk zijn, onze perspectieven zo op onszelf gericht, onze visioenen slechts van hier en nu, hebben wij een medestander nodig die liefde, recht en trouw ons leert. Daarom herinneren wij ons Jezus van Nazareth. Omdat onze angsten zo talrijk zijn, onze dood zo doodgewoon, ons leven zo vaak tevergeefs, onze oplossingen een deel van ons probleem, hebben wij een broeder nodig die zegt: een nieuw begin is altijd mogelijk. 42 Daarom geloven wij Jezus van Nazareth. EVALUATIE Ieder jaar stellen wij u, de lezer, de voor ons centrale vraag: ‘Wat vond u ervan?’, gevolgd door ‘Wat kan beter, wat mist u?’ De antwoorden daarop, dus uw vragen en opmerkingen vernemen wij graag per mail, post, telefoon of in een gesprek. Dit boekje voor de Veertigdagentijd is een van de manieren waarop de kerk bij u langskomt. Hoort en leest u genoeg van en over de kerk? Wat is de kerk eigenlijk voor u? Een gebouw? Een predikant? Of een gemeenschap van bevlogen mensen? Van anderen? Of (ook) van uzelf? Ook daarop vragen wij u te reageren, op een van de hierboven aangegeven wijzen. De redactie 43 p/a Johan Evertsenlaan 15 2341 ST Oegstgeest [email protected] ‘Jezus’, Annemarie van Ulden zie ook ‘Mens in beeld’ elders in dit boekje 44 Dit is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Oegstgeest Februari 2014 45
© Copyright 2025 ExpyDoc