Collegebesluit met bijlagen

Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Beantwoording raadsvragen regenwaterafvoer
Programma / Programmanummer
BW-nummer
Groen & Water / 1023
Portefeuillehouder
H. Tiemens
Samenvatting
Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.
Op 21 augustus 2014 heeft de CDA-fractie schriftelijke vragen gesteld ML20, Ultsje van Gorkum, 2815
over de afvoer van regenwater. In bijgevoegde brief aan de CDA-fractie
Datum ambtelijk voorstel
zijn deze vragen beantwoord.
6 oktober 2014
Registratienummer
14.0011148
Ter besluitvorming door het college
Brief aan CDA-fractie vaststellen.
Paraaf
akkoord
Datum
Paraaf
akkoord
Datum
Steller
Ultsje van Gorkum
 Alleen ter besluitvorming door het College
Besluit B&W d.d. 14 oktober 2014
X Conform advies
 Aanhouden
 Anders, nl.
nummer: 3.15
Bestuursagenda
Portefeuillehouder
Collegevoorstel
Collegevoorstel
Milieu
Bodem & Water
Korte Nieuwstraat 6
6511 PP Nijmegen
Telefoon 14024
Telefax
(024) 329 95 81
E-mail
[email protected]
Aan de fractie van het CDA
t.a.v. mevrouw J. M. Rotink
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
ML20/14.0011154
Ultsje van Gorkum
Onderwerp
Datum uw brief
Doorkiesnummer
Vragen aangaande afvoer van regenwater
21 augustus 2014
(024) 3292815
Geachte mevrouw Rotink,
Met deze brief beantwoorden wij uw vragen van 21 augustus 2014, aangaande afvoer van
regenwater.
1. Kan het College aangeven in hoeverre er sprake is van schade en overlast voor ondernemers
en particulieren door overmatige regenval?
Antwoord:
Wij hebben geen inzicht in de omvang van schade voor ondernemers en particulieren door
overmatige regenval. Wij hebben wel enig inzicht in de opgetreden overlast in 2014 en ruim
inzicht in de opgetreden overlast in de voorgaande jaren.
Toelichting:
Wanneer een ondernemer of particulier schade ervaart door overmatige regenval zal deze zich
wenden tot zijn of haar verzekeraar. In veel gevallen dekt de verzekering de opgetreden schade.
Het aantal bij de gemeente ingediende claims om schade ten gevolge van overmatige regenval te
vergoeden is zeer beperkt; van 1999 tot en met 2014 betreft dat 16 claims, waarvan 12 in de
periode 2009-2013. Van deze 16 claims zijn er 3 toegekend en hebben geleid tot vergoeding van
geleden schade. De totale geclaimde schade bedroeg € 43.864,20, waarvan er € 4.014,20 is
uitgekeerd. Deze claims worden vrijwel altijd afgewezen omdat het goed functioneren van de
openbare riolering meestal niet in het geding is. Er is veelal sprake van eigen
verantwoordelijkheid van de perceeleigenaar of van overmacht.
In de wet- en regelgeving (Bouwbesluit) is de perceeleigenaar zelf verantwoordelijk voor het
waterdicht zijn van een pand, ook voor dat deel dat beneden het maaiveld ligt. De
perceeleigenaar is ook zelf verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen om te voorkomen
dat water vanuit de openbare riolering terug kan stromen naar laag gelegen lozingspunten
binnenshuis. De gemeente draagt zorg en verantwoordelijkheid voor het goed en doelmatig
functioneren van de openbare riolering, met onder andere als doel om overlast en schade door
intensieve neerslag te beperken tot een acceptabel niveau. In ons Gemeentelijk Rioleringsplan
Nijmegen 2010 t/m 2016, dat door de Raad is vastgesteld, is op dit punt aangegeven dat ernstige
www.nijmegen.nl
Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Gemeente Nijmegen
Milieu
Bodem & Water
Vervolgvel
1
(verkeers)hinder beperkt moet blijven tot maximaal enkele uren en gemiddeld niet vaker dan eens
per twee jaar mag optreden op enkele plekken in de stad.
De overmatige regenval zoals die zomer 2014 in Nijmegen is opgetreden, met name op 2 en 10
augustus, is niet uniek. In 2009 en 2012 zijn soortgelijke intensieve buien gevallen. Mede naar
aanleiding daarvan, en met het oog op het naar verwachting toenemen van extreme neerslag ten
gevolge van klimaatverandering, hebben wij onderzoeken uitgevoerd om zicht te krijgen op
oorzaken en omvang van regenwateroverlast. Op grond van modelmatig onderzoek weten we
sinds kort vrij goed welke gebieden gevoelig zijn voor overlast door intensieve neerslag. Dat
betreft enkele plekken in hellend Nijmegen. Op grond van meldingen en klachten naar aanleiding
van de gebeurtenissen in 2009 en 2012 -opgevolgd door gericht onderzoek, in samenwerking met
bewoners- hebben we eveneens inzicht verkregen in gevoelige gebieden.
2. Welke maatregelen zijn er in Nijmegen getroffen om te zorgen dat het regenwater goed weg
kan?
Antwoord:
Dat varieert van de aanleg en het beheer van riolering in de laatste anderhalve eeuw tot het
afkoppelen van verhard oppervlak, en het aanleggen van duurzame watersystemen (Waalsprong)
en maatwerkmaatregelen in de laatste twee decennia.
Toelichting:
Net als in andere steden zijn in Nijmegen sinds de Middeleeuwen veel wegen verhard, onder
andere om te voorkomen dat rijtuigen en wagens bij regen bleven steken in de modder. Van de
verharde wegen stroomde het regenwater snel af naar plekken waar men er minder last van had.
e
In de tweede helft van de 19 eeuw is gestart met de aanleg en het beheer van riolering. Het snel
en goed afvoeren van afstromend regenwater was daarvoor een belangrijke aanleiding. In 1994 is
het eerste Gemeentelijke Rioleringsplan voor Nijmegen van kracht geworden. Dat markeert de
planmatige aanpak van de aanleg, de vernieuwing en het onderhoud van de openbare riolering.
Rond het jaar 2000 is het afkoppelen van verhard oppervlak gemeengoed geworden, overigens
vooral om -in het kader van de zogeheten ‘basisinspanning riolering’- de invloed van
riooloverstorten op de waterkwaliteit terug te dringen. Wij hebben deze basisinspanning inmiddels
met duurzame maatregelen bereikt. In het Waterplan Nijmegen (2001) is het afkoppelen
beleidsmatig vastgelegd, als duurzame maatregel om het watersysteem in het bestaand stedelijk
gebied te verbeteren. Dit afkoppelbeleid is daarna ook verankerd in de gemeentelijke
rioleringsplannen. In het huidige Gemeentelijke Rioleringsplan Nijmegen 2010 t/m 2016 heeft
onderzoek naar de effecten van intensieve neerslag een plek gekregen. Een belangrijke les van
de onderzoeken is dat, naast adequate voorzorgsmaatregelen op eigen perceel door de
particuliere eigenaar, de inrichting van het maaiveld een belangrijke factor is bij het beperken van
overlast en schade door intensieve neerslag. Bij neerslagpieken speelt in hellende gebieden de
afvoer van afstromend regenwater over het maaiveld een grote rol. De consequentie daarvan is
dat het beperken van overlast en schade door hevige neerslag er maatwerk is. Dergelijk
maatwerk passen we momenteel toe in de twee gebieden die in 2009 en 2012 het meest gevoelig
bleken voor regenwateroverlast. In dit verband verwijzen we graag naar onze brief van 19
november 2012, aangaande vragen over overlast en schade ten gevolge van rioolwater in
woningen Corduwenerstraat, Abeelstraat en Groesbeekseweg.
www.nijmegen.nl
Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Gemeente Nijmegen
Milieu
Bodem & Water
Vervolgvel
2
3. Welke mogelijkheden ziet het College om eventuele overlast door regen in de toekomst
verder terug te dringen?
Antwoord:
Uit de recente onderzoeken naar oorzaken van en mogelijke maatregelen tegen overlast en
schade door hevige neerslag is gebleken dat er bij ondernemers en burgers behoefte is aan
voorlichting en advies over:
 de verdeling van verantwoordelijkheid tussen gemeente en perceeleigenaar,
 het ontstaan van regenwateroverlast en
 mogelijke maatregelen tegen regenwateroverlast.
Toelichting:
De gemeente beschikt met het Waterservicepunt (onderdeel van het Loket Duurzaam Wonen)
over een goed functionerend voorlichtings- en adviesorgaan voor watervragen van particulieren
en ondernemers. Het Waterservicepunt kan deze voorlichtings- en adviesrol goed verder invullen
en heeft ook een grote rol gespeeld in de communicatie met de burgers in Nijmegen-Oost met
betrekking tot de maatgerichte aanpak aldaar. Naast uitleg op bewonersavonden hebben de
betrokken bewoners in de zomer van 2013 ook een handleiding gekregen hoe te handelen om
toekomstige wateroverlast te voorkomen.
Zoals aangegeven is het nemen van (technische) maatregelen tegen regenwateroverlast in
bestaand stedelijk gebied locatieafhankelijk maatwerk. Maatregelen kunnen gericht zijn op het
lokaal verwerken van afstromend regenwater (afkoppelen), het tijdelijk bergen van regenwater,
het vertragen of juist versnellen van de afvoer van regenwater, het aanpassen van de inrichting
van de openbare ruimte, maatregelen op private percelen (terugstuwbeveiliging, ophogen van
koekoeken en kelderingangen), et cetera.
De gebeurtenissen van 2 en 10 augustus 2014 vormen voor ons aanleiding om de omvang en
oorzaken van wateroverlast in onder meer de Lange Hezelstraat en rondom de Javastraat nader
te onderzoeken en om, voor zover nodig en mogelijk, doelmatige maatregelen te formuleren.
In nieuw stedelijk gebied blijft de gescheiden verwerking van regenwater en afvalwater centraal
staan. Dat is toegepast in de Waalsprong, Dukenburg en Lindenholt en deze gebieden hebben
niet of nauwelijks regenwateroverlast ten gevolge van intensieve zomerse buien.
Wellicht verdient ook de invulling van het begrip “overlast” enige aandacht, omdat dat kan leiden
tot vergroting van begrip en acceptatie.
Al deze punten verwerken we in het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen dat we in 2016
ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorleggen.
Hoogachtend,
college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,
De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
www.nijmegen.nl
Antwoordbrief vragen CDA-fractie 21-8-14 8-10-2014
Nfjrriegen
Aan:
Van:
het College van B u r g ^ ^ g ^ ^ F en Wethouders van de gemeente Nijmegen
J.iVI. Rotinl<
Nijmegen, 21 augustus 2014
Betreft:
Schriftelijl<e vragen ex art. 39 van het Reglement van Orde aangaande afvoer
van regenwater
Geacht College,
Afgelopen maand hebben verschillende kranten bericht over problemen bij de afvoer van
regenwater'. Vooral in grote steden lijkt er een probleem te zijn met het verwerken van grote
hoeveelheden water. Dit zorgt voor veel overlast en schade bij zowel bedrijven als
particulieren. Ook in Nijmegen is afgelopen zomer gebleken dat bij zware regenval het water
op sommige piekken lastig weg kan^; als gevolg hiervan is er sprake van wateroveriast in
bepaalde straten en op fietspaden waar het water onvoldoende weg kan. Naar aanleiding
daarvan heeft de CDA-fractie de volgende vragen:
1.
2.
3.
Kan het College aangeven in hoeverre er sprake is van schade en overlast voor
ondernemers en particulieren door overmatige regenval?
Welke maatregelen zijn er in Nijmegen getroffen om te zorgen dat het regenwater
goed weg kan?
Welke mogelijkheden ziet het College om eventuele overlast door regen in de
toekomst verder terug te dringen?
Hoogachtend,
' Bijvoorbeeld: http://www.nrc.ni/handeisblad/van/2014/auqustus/05/maatregelen-nodigvoor-afvoer-van-regenwater-1406489
^ http://www.gelderlander.nl/regio/niimegen-e-o/putten-niimegen-kunnen-regenwaterhoosbui-niet-aan-1.4474134