download - PKN Gaastmeer

KERST
P R E E K 2014
Pieltsjerke De Gaastmar
ds. Tieneke van Lindenhuizen
Lezing: Lukas 2: 1-20
De geboorte van Jezus
In die tijd kondigde keizer Augustus een decreet af dat alle
inwoners van het rijk zich moesten laten
inschrijven.
Deze eerste volkstelling vond plaats tijdens het bewind van
Quirinius over Syrië.
Iedereen ging op weg om zich te laten inschrijven, ieder naar de
plaats waar hij vandaan kwam.
Jozef ging van de stad Nazaret in Galilea naar Judea, naar de stad
van David die Betlehem heet, aangezien hij van David afstamde,
om zich te laten inschrijven samen met Maria, zijn aanstaande
vrouw, die zwanger was.
Terwijl ze daar waren, brak de dag van haar bevalling aan, en ze
bracht een zoon ter wereld, haar eerstgeborene. Ze wikkelde
hem in een doek en legde hem in een voederbak, omdat er voor
hen geen plaats was in het nachtverblijf van de stad.
Niet ver daarvandaan brachten herders de nacht door in het veld,
ze hielden de wacht bij hun kudde.
Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en werden ze
omgeven door het stralende licht van de Heer, zodat ze hevig
schrokken.
De engel zei tegen hen: ‘Wees niet bang, want ik kom jullie goed
nieuws brengen, dat het hele volk met grote vreugde zal
vervullen: vandaag is in de stad van David jullie redder geboren.
Hij is de messias,- de Heer.
Dit zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen een pasgeboren kind
vinden dat in een doek gewikkeld in een voederbak ligt.’
En plotseling voegde zich bij de engel een groot hemels leger dat
God prees met de woorden:
‘Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde voor alle
mensen die hij liefheeft.’­Toen de engelen waren teruggegaan
naar de hemel, zeiden de herders tegen elkaar: ‘Laten we naar
Betlehem gaan om met eigen ogen te zien wat er gebeurd is en
wat de Heer ons bekend heeft gemaakt.’
Ze gingen meteen op weg, en troffen Maria aan en Jozef en het
kind dat in de voederbak lag.
Toen ze het kind zagen, vertelden ze wat hun over dat kind was
gezegd.
Allen die het hoorden stonden verbaasd over wat de herders
tegen hen zeiden, maar Maria bewaarde al deze woorden in haar
hart en bleef erover nadenken.
De herders gingen terug, terwijl ze God loofden en prezen om
alles wat ze gehoord en gezien hadden, precies zoals het hun was
gezegd.
Uit: De Nieuwe Bijbelvertaling
© 2004/2007 Nederlands Bijbelgenootschap
PREEK
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, goede vrienden,
Het is zover, het is Kerst. Met de ons zo vertrouwde beelden,
liederen en verhalen, verklede kinderen en Kerstspelen. Vorige
week vroeg ik nog aan een van de kinderen: ‘Heb je nog een rol ?’
En dat snoetje en die pretoogjes toen hij glunderend zei: ‘Ik ben
herder.’ En naast al die oude en vertrouwde beelden zijn er ook
nieuwe beelden die bij Kerst zijn gaan horen. Drie wijze, mooie,
fantastische mannen in een glazen huis in Haarlem. Met hun actie
Serious request. Een serieus verzoek. En met een serious
kerkdienst van studievriend Tom die stadsdominee is in Haarlem.
Mensen werden aan de deur geweigerd zo vol was het. Zo mooi.
En Giel Beelen deed de lezing. Heel Nederland in actie voor de
toekomst voor meisjes en vrouwen in conflictgebieden die geen
slachtoffer van seksueel geweld moeten blijven.
Drie wijze mannen die ons leren dat het in deze koude dagen niet
alleen om de goede sier gaat waarmee Kerst wordt volgehangen.
Kerst is ook een serious request. Het gaat met Kerst ook om de
kant van de vervolgden kiezen, mensen in beweging brengen en
aansporen tegen de stroom in te gaan, mensen leren om niet te
schrikken van de woestijnen in het leven maar dat je zo’n woestijn
ook door kunt komen. Dat we ’t kunnen redden - samen.
En Geerten las uit het vertrouwde evangelie van Lukas, het
kerstverhaal dat bijna tot op de draad versleten is maar nog zo
krachtig. Waar een engel zegt: Wees niet bevreesd, want zie, ik
verkondig u grote blijdschap. U is heden de Heiland geboren,
namelijk Christus de Here, in de stad van David. Het gaat
gebeuren dat er iemand komt die ons leert om heel te maken wat
kapot is gemaakt. Die recht zal maken wat scheef is gegroeid, die
ons leert om bijeen te brengen wat uit elkaar is gegaan. Die vrede
zal brengen waarvan de bijbel spreekt. Niet alleen voor de meisjes
van Serious Request, dat zeker, maar ook dat de wereld opleeft
door goede verhoudingen met onszelf en anderen, dóór God.
En nu is het zover, het is Kerst. En ja, natuurlijk voelen we de
contrasten. Aan de ene kant twee eenvoudige mensen met hun
ezeltje en aan de andere kant een machtige keizer. Engelen aan
de ene kant en een stelletje haveloze herders anderzijds. Wij hier
rond het kribje van één kindje, in Pakistan ouders rondom de
kisten van hun kinderen die moedwillig zijn gedood door
talibanleden. Licht en duisternis.
Wij weten ervan, Lukas weet ervan. Maar als de contrasten even
te groot zijn, leert Lukas ons de kiertjes te ontdekken in de hemel,
sporen van God in ons leven. Lukas heeft er een speciale antenne
2
voor, hij maakt je er gevoelig voor. Elke keer als hij denkt een
spoor van God te zien, een kiertje in de hemel, dan schrijft hij: en
het geschiedde. Alsof hij je aandacht wil richten op het feit dat je
nooit alleen bent onder die open hemel. En het geschiedde…
Hij wijst naar dat kindje in de kribbe dat nog geen maniertjes
heeft, de vrede van een kindje dat nog niet met zichzelf bezig is,
de liefde en de zachtheid die een pasgeboren kindje oproept. Dat
je door dat wonderlijke geraakt wordt, door die zachte krachten.
Lukas leert ons dat de kiertjes in de hemel vaak klein en
onopvallend zijn. En je moet vooral niet te vol van jezelf zijn om ze
te kunnen ontdekken. Maar als je ze ziet, dan kan er veel in je los
worden gemaakt.
Een weerloos en kwetsbaar kind, geboren aan de rand van het
bestaan. Zo komt God ons bestaan binnen. Geen wonder dat er
een hemelse engelenschare aan te pas moet komen om ons dit
licht te laten opgaan. Een mens als wij maar dan een mens die zo
dicht bij God leefde en zo vol van God was dat hij met recht Zoon
van God genoemd wordt. Die niet alleen hartverwarmend sprak
over Gods toekomst maar daar zelf ook zoveel van liet zien. Een
mens die ons thuisbrengt bij God, tot in de dood toe.
Zie, ik verkondig u grote blijdschap. Blijdschap omdat vrede en
heil niet alleen woorden zijn voor toen maar ook voor nu,
woorden die hier en nu al oplichten, de kiertjes in de hemel. Zo is
dat ooit gedacht, beleefd en wordt het nog beleefd. In kerken,
buiten kerken, in loslopende mensen die het ooit gehoord,
gezongen hebben, gevoeld dat het goed is om verwachting en
verlangen te koesteren, toe te leven naar een dag van nieuwe
geboorte.
En zie, ik verkondig u grote blijdschap. Omdat het God zelf is die
naar ons afdaalt. En afdalen is bijbelse beeldspraak voor
ontferming, hartstocht. Woorden die iedereen kan verstaan
omdat achter deze woorden dat visioen zit dat herkenbaar en
geloofwaardig blijft, dat het in de politiek vertaald wordt en
stemmen trekt, doe recht, en wees solidair. Dat we niet
vervreemden van elkaar, want vervreemding tussen mensen tast
het visioen in zijn geloofwaardigheid aan. Juist vervreemding,
verachting en discriminatie op grond van geloof of godsdienst of
afkomst haalt het visioen van een nieuwe aarde in gerechtigheid
en vrede onderuit.
Het is zover, het is Kerst. Een verhaal met zachte krachten. Een
verhaal over vrede, over dat wat nog niet bestaat maar wel
bestaan kan. Omdat wij zo gemaakt zijn dat wij vrede en
verzoening meer liefhebben dan chaos en gebrokenheid. Omdat
wij zo gemaakt zijn dat wij mensen beschermen tegen
onrechtvaardigheid. Omdat wij zo gemaakt zijn dat we op zoek
blijven naar wereldvrede en zielsvrede voor iedereen. Zo heeft
3
God ons geschapen. En ja, die weg is af en toe een woestijn. En
enkelen gaan die weg. Een van die enkelen is Jezus van Nazareth.
Hij wiens geboorte en onuitwisbare aanwezigheid in onze
geschiedenis wij vandaag vieren.
De boodschap van Kerst is een serious request, Kerst als het feest
waarop niet alleen Jezus mens wordt maar ook het feest waarop
iedereen weer mens mag worden.
Dat is de boodschap van God vandaag. En dat we al die wonderen
van beschaving en warmte vieren die uit deze woorden zijn
geboren. Dat ze herkend worden, dat ze werken. Dat ze zoveel
mensen gaande hebben gehouden tot op de dag van vandaag. Het
is zover, het is Kerst. Een kind wordt geboren, klein en kwetsbaar,
maar hij krijgt grote namen: Koning, Vredevorst, Zoon van God. Hij
die geboren wil worden te midden van mensen. Amen.
4