OmegaT 3.0 Gebruikershandleiding
Vito Smolej
OmegaT 3.0 - Gebruikershandleiding
Vito Smolej
publicatie datum
Samenvatting
Dit document is de officiële gebruikershandleiding voor OmegaT, het gratis Computer Aided
Translation-programma. Het bevat ook instructies voor de installatie.
Inhoudsopgave
1. Over OmegaT - introductie .............................................................................................. 1
1. OmegaT pluspunten ................................................................................................. 1
2. Overzicht van hoofdstukken .................................................................................... 1
2. Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten! ............................................................... 4
1. Stel een nieuw project in ......................................................................................... 4
2. Vertaal het bestand ................................................................................................. 4
3. Valideren van uw tags ............................................................................................. 4
4. Genereren van het vertaalde bestand ..................................................................... 5
5. Enkele andere dingen om te onthouden .................................................................. 5
3. Installeren en uitvoeren van OmegaT ............................................................................. 6
1. Windows-gebruikers ................................................................................................. 6
2. Linux (Intel)-gebruikers ............................................................................................ 7
3. Mac OS X-gebruikers ................................................................................................ 8
4. Andere systemen ..................................................................................................... 9
5. Java Web Start gebruiken ...................................................................................... 10
6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel ............................................................... 10
7. OmegaT bouwen vanuit de bron ........................................................................... 15
4. De gebruikersinterface .................................................................................................. 16
1. Hoofdvenster OmegaT, andere vensters en dialoogvensters ................................. 16
2. OmegaT hoofdvenster ............................................................................................ 17
3. Andere vensters ..................................................................................................... 23
5. Sneltoetsen voor menu en het toetsenbord .................................................................. 27
1. Hoofdmenu ............................................................................................................. 27
2. Toetsenbord sneltoetsen ........................................................................................ 34
6. Projecteigenschappen .................................................................................................... 38
1. dialoogvenster Eigenschappen ............................................................................... 38
7. Bestandsfilters ............................................................................................................... 41
1. dialoogvenster Bestandsfilters ............................................................................... 41
2. Filteropties .............................................................................................................. 41
3. dialoogvenster Filter bewerken .............................................................................. 43
8. OmegaT bestanden en mappen .................................................................................... 46
1. Projectbestanden vertaling .................................................................................... 46
2. Bestanden met gebruikersinstellingen ................................................................... 48
3. Toepassingsbestanden ........................................................................................... 49
9. Te vertalen bestanden ................................................................................................... 51
1. Bestandsformaten .................................................................................................. 51
2. Andere bestandsformaten ...................................................................................... 52
3. Van rechts naar links talen .................................................................................... 53
10. Bewerken (gedrag) ...................................................................................................... 55
11. Werken met platte tekst ............................................................................................. 58
1. Standaard codering ................................................................................................ 58
2. De OmegaT-oplossing ............................................................................................ 58
12. Werken met opgemaakte tekst ................................................................................... 60
1. Tags voor opmaak ................................................................................................. 60
2. Tag-bewerkingen .................................................................................................... 60
3. Taggroep nesten .................................................................................................... 61
4. Taggroep overlappen ............................................................................................. 61
5. Opties voor valideren van tags .............................................................................. 61
6. Taggroep validatie ................................................................................................. 62
7. Hints voor tagbeheer ............................................................................................. 63
13. Vertaalgeheugens ........................................................................................................ 64
1. Vertaalgeheugens in OmegaT ................................................................................ 64
2. Vertaalgeheugens opnieuw gebruiken ................................................................... 67
3. Bronnen met bestaande vertalingen ...................................................................... 69
4. Pseudo-vertaald geheugen ..................................................................................... 69
5. Vertaalgeheugens bijwerken .................................................................................. 70
14. Bronsegmentatie .......................................................................................................... 71
iii
OmegaT 3.0 Gebruikershandleiding
1. Segmentatieregels ................................................................................................. 71
2. Prioriteit van regels ................................................................................................ 72
3. Een nieuwe regel maken ....................................................................................... 72
4. Een paar eenvoudige voorbeelden ........................................................................ 72
15. Zoeken ......................................................................................................................... 74
1. venster Zoeken ...................................................................................................... 74
2. Jokertekens gebruiken ............................................................................................ 75
3. Zoekmethoden en opties ....................................................................................... 75
4. Zoekresultaten weergeven ..................................................................................... 76
5. Filteritems in bewerker overeenkomstig de zoekactie ........................................... 76
16. Reguliere uitdrukkingen ............................................................................................... 78
1. Regex-programma's en voorbeelden van gebruik ................................................. 80
17. Woordenboeken ........................................................................................................... 82
1. Hoe woordenboeken te downloaden en te installeren ........................................... 82
2. Problemen met woordenboeken ............................................................................ 82
18. Woordenlijsten ............................................................................................................. 84
1. Gebruik ................................................................................................................... 84
2. Bestandsformaat .................................................................................................... 85
3. Hoe zijn woordenlijsten te maken .......................................................................... 85
4. Trados Multiterm gebruiken ................................................................................... 86
5. Algemene problemen met woordenlijsten ............................................................. 87
19. Machinevertaling .......................................................................................................... 88
1. Introductie .............................................................................................................. 88
2. Google Translate .................................................................................................... 88
3. OmegaT-gebruikers en Google Translate ............................................................... 88
4. Belazar ................................................................................................................... 89
5. Apertium ................................................................................................................. 89
6. Machinevertaling - probleemoplossing ................................................................... 90
20. Spellingscontrole .......................................................................................................... 91
1. Installeren van woordenboeken voor spelling ........................................................ 91
2. Woordenboeken voor spelling gebruiken ............................................................... 92
3. Hints ....................................................................................................................... 93
21. Diverse onderwerpen ................................................................................................... 94
1. OmegaT modus Console ........................................................................................ 94
2. Automatisch vergelijken van Java-eigenschappen ................................................. 95
3. Lettertype-instellingen ............................................................................................ 95
4. Gegevensverlies voorkomen .................................................................................. 96
A. Talen - ISO 639 codelijst ............................................................................................... 97
B. Sneltoetsen voor het toetsenbord voor het bewerken ................................................ 102
C. OmegaT Teamprojecten .............................................................................................. 104
1. Versiebeheer - introductie .................................................................................... 104
2. Delen van een project met behulp van SVN ........................................................ 105
3. Het teamproject gebruiken in OmegaT ................................................................ 108
D. plug-in Tokenizer ......................................................................................................... 110
1. Introductie ............................................................................................................ 110
2. Installatie en gebruik ........................................................................................... 110
E. plug-in LanguageTool ................................................................................................... 111
1. Introductie ............................................................................................................ 111
2. Installatie en gebruik ........................................................................................... 111
F. plug-in Scripting ........................................................................................................... 112
1. Introductie ............................................................................................................ 112
2. Installatie en gebruik ........................................................................................... 112
G. OmegaT op het web ................................................................................................... 114
1. OmegaT-sites en OmegaT SourceForge project ................................................... 114
2. Foutenrapporten ................................................................................................... 114
3. Deelnemen aan het OmegaT project ................................................................... 114
H. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord .................................................................... 116
1. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord ............................................................. 116
2. menu Project ........................................................................................................ 117
3. menu Bewerken ................................................................................................... 117
iv
OmegaT 3.0 Gebruikershandleiding
4. menu Ga naar ......................................................................................................
5. menu Weergave ...................................................................................................
6. menu Extra ...........................................................................................................
7. menu Opties .........................................................................................................
8. menu Help ............................................................................................................
I. Auteursrechten ..............................................................................................................
1. Voor de documentatie ..........................................................................................
2. Voor de toepassing ..............................................................................................
J. Dankwoorden ................................................................................................................
1. Iedereen bedankt! ................................................................................................
Register ............................................................................................................................
v
118
118
119
119
120
121
121
121
122
122
123
Lijst van afbeeldingen
4.1. OmegaT hoofdvenster ................................................................................................ 17
4.2. venster Overeenkomsten ............................................................................................ 19
4.3. Instellen venster Overeenkomsten ............................................................................. 20
4.4. item met meerdere woorden in de woordenlijst ........................................................ 21
4.5. venster Opmerkingen ................................................................................................. 22
4.6. venster Tags valideren ............................................................................................... 24
4.7. projectstatistieken ....................................................................................................... 25
4.8. Statistieken voor overeenkomsten ............................................................................. 25
6.1. venster Projecteigenschappen .................................................................................... 38
8.1. OmegaT project .......................................................................................................... 46
8.2. OmegaT projecten en submappen ............................................................................. 47
10.1. Bewerken (gedrag) opties ........................................................................................ 55
12.1. Invoer bij tagvalidatie ............................................................................................... 63
15.1. venster Tekst zoeken ............................................................................................... 74
16.1. Regex Tester ............................................................................................................. 81
17.1. Merriam Webster woordenboek - gebruiken ............................................................. 82
18.1. venster Woordenlijst ................................................................................................. 84
18.2. items met meerdere woorden in woordenlijsten - voorbeeld ................................... 85
19.1. Google Translate - voorbeeld ................................................................................... 89
20.1. Spellingscontrole instellen ........................................................................................ 91
20.2. Spellingscontrole gebruiken ...................................................................................... 92
E.1. De LanguageTool in OmegaT ................................................................................... 111
vi
Lijst van tabellen
4.1. Hoofdvenster OmegaT ................................................................................................ 16
4.2. Andere vensters .......................................................................................................... 16
4.3. dialoogvensters Instellingen ....................................................................................... 16
4.4. pictogrammen voor vensters ...................................................................................... 18
4.5. Hoofdvenster - tellers ................................................................................................. 18
4.6. Instellen venster Overeenkomsten ............................................................................. 20
5.1. Hoofdmenu .................................................................................................................. 27
5.2. menu Project ............................................................................................................... 27
5.3. Sneltoetsen kopiëren/knippen/plakken ....................................................................... 28
5.4. menu Bewerken .......................................................................................................... 28
5.5. menu Ga naar ............................................................................................................. 30
5.6. menu Weergave ......................................................................................................... 31
5.7. menu Extra ................................................................................................................. 32
5.8. menu Opties ............................................................................................................... 32
5.9. menu Help .................................................................................................................. 34
5.10. Sneltoetsen voor projectbeheer ................................................................................ 34
5.11. Sneltoetsen Bewerken .............................................................................................. 35
5.12. Sneltoetsen Verplaatsen ........................................................................................... 36
5.13. Diverse sneltoetsen .................................................................................................. 36
16.1. Regex - Vlaggen ....................................................................................................... 78
16.2. Regex - Teken .......................................................................................................... 78
16.3. Regex - Aanhalingen ................................................................................................ 78
16.4. Regex - Klassen voor Unicode-blokken en categorieën ............................................ 79
16.5. Regex - Tekenklassen ............................................................................................... 79
16.6. Regex - Voorgedefinieerde tekenklassen ................................................................. 79
16.7. Regex - Overeenkomsten voor begrenzingen .......................................................... 79
16.8. Regex - Gulzige parameters ..................................................................................... 80
16.9. Regex - Weigerachtige (niet-gulzige) parameters .................................................... 80
16.10. Regex - Logische operatoren .................................................................................. 80
16.11. Regex - Voorbeelden van reguliere uitdrukkingen in vertalingen ........................... 81
A.1. ISO 639-1/639-2 lijst voor taalcode ............................................................................ 97
B.1. Gedrag van de toets bij bewerken ........................................................................... 102
H.1. menu Project ............................................................................................................ 117
H.2. menu Bewerken ....................................................................................................... 117
H.3. menu Ga naar .......................................................................................................... 118
H.4. menu Weergave ....................................................................................................... 118
H.5. menu Extra ............................................................................................................... 119
H.6. menu Opties ............................................................................................................. 119
H.7. menu Help ................................................................................................................ 120
vii
Hoofdstuk 1. Over OmegaT introductie
1. OmegaT pluspunten
OmegaT is een vrij, multiplatform Computer Aided Translation programma met de volgende
pluspunten.
• Vertaalgeheugen: OmegaT slaat uw vertalingen op in een vertaalgeheugen. Tegelijkertijd
kan het vertaalgeheugens van eerdere vertalingen als verwijzingen gebruiken.
Vertaalgeheugens kunnen zeer handig zijn bij het vertalen van veel voorkomende
herhalingen of tekstsegmenten die redelijk met elkaar overeen komen. OmegaT gebruikt
vertaalgeheugens om uw eerdere vertalingen op te slaan en toont u dan de meest
waarschijnlijke vertalingen voor de tekst waaraan u momenteel werkt.
Deze vertaalgeheugens kunnen zeer handig zijn als een, reeds vertaald, document
moet worden bijgewerkt. Ongewijzigde zinnen worden automatisch vertaald, terwijl
bijgewerkte zinnen worden getoond met de vertaling van de meest gelijkende oudere
versie van dezelfde zin. Wijzigingen in het originele document worden dus gemakkelijker
afgehandeld. Als u eerder gemaakte vertaalgeheugens gebruikt, bijvoorbeeld geleverd
door uw vertaalbureau of uw cliënt, is OmegaT in staat om ze te gebruiken als referentiegeheugens.
OmegaT gebruikt de standaard bestandsindeling TMX om vertaalgeheugens op te slaan
en om daar toegang toe te krijgen, hetgeen garandeert dat u uw vertalingsmateriaal kunt
uitwisselen met andere CAT-toepassingen die deze bestandsindeling ondersteunen.
• Terminologiebeheer: Terminologiebeheer is belangrijk voor consistentie in de
vertalingen. OmegaT gebruikt woordenlijsten die vertalingen van woorden of korte frasen
bevatten, een soort vereenvoudigd tweetalig woordenboek op een bepaald terrein. Voor
uw verwijzing geeft OmegaT de vertaling van woorden weer als die zowel aanwezig zijn in
het segment en ook zijn geregistreerd in de woordenlijst.
• Proces van vertalingen: Veronderstel dat u iets moet vertalen, van één enkel bestand tot
een map die submappen bevat met meerdere bestanden in verschillende indelingen. Als u
OmegaT laat weten welke bestanden u moet vertalen, zal het kijken naar de bestanden die
het begrijpt, gebaseerd op regels voor bestandsfiltering, de tekstdelen daarin herkennen,
de tekstgroepen opsplitsen op basis van segmentatieregels, en de segmenten één voor
één tonen zodat u door kunt gaan met de vertaling. OmegaT slaat uw vertalingen op en
stelt mogelijke vertalingen voor vanuit overeenkomende segmenten die zijn geregistreerd
in de vertaalgeheugens. Als u klaar bent om het uiteindelijke product te bekijken, kunt u
de vertaalde bestanden exporteren, ze openen in het gewenste programma en zien hoe de
vertaling er in de uiteindelijke indeling uitziet.
2. Overzicht van hoofdstukken
Deze documentatie is zowel bedoeld als handleiding als als gids met verwijzingen. Hier is een
kort overzicht van de hoofdstukken en hun inhoud.
• gids Snel starten: dit hoofdstuk is bedoeld als een gids Snel starten voor beginners en
voor mensen die al bekend zijn met CAT-programma's, het geeft de complete procedure
weer vanaf het openen van een nieuw project voor vertalingen tot en met het voltooien
van de vertaling.
• Installeren en uitvoeren van OmegaT: dit hoofdstuk is handig als u voor het eerst
begint met het werken met OmegaT. Het bevat de specifieke instructies over hoe OmegaT
1
Over OmegaT - introductie
te installeren en het uit te voeren op Windows, Mac OS X en Linux. Voor gevorderde
gebruikers beschrijft dit hoofdstuk de opdrachten voor de modus met de opdrachtregel en
de mogelijkheden daarvan.
• De gebruikersinterface,Hoofdmenu en Sneltoetsen voor het toetsenbord: deze
twee hoofdstukken zullen waarschijnlijk veelvuldig geraadpleegd worden, omdat zij de
gebruikersinterface van OmegaT uitleggen en de via het hoofdmenu en de sneltoetsen voor
het toetsenbord beschikbare functies.
• Projecteigenschappen, OmegaT bestanden en mappen: een project in de context van
OmegaT is het gedeelte werk dat OmegaT in staat is als CAT-programma af te handelen.
Dit hoofdstuk beschrijft de projecteigenschappen, zoals de bron- en doeltalen. Het tweede
hoofdstuk beschrijft de verschillende submappen en bestanden in een vertaalproject en hun
rol als ook andere gebruikers- en toepassingsbestanden die zijn geassocieerd met OmegaT.
• Gedrag bewerkingsveld: een kort hoofdstuk dat beschrijft hoe het gedrag met
betrekking tot bewerking van het segment dat wordt vertaald wordt ingesteld.
• Werken met platte tekst en Werken met opgemaakte tekst: deze twee hoofdstukken
beschrijven bepaalde belangrijke punten met betrekking tot te vertalen teksten, zoals de
codering (in het geval van "platte tekst"-bestanden) en de afhandeling van tags (in het
geval van opgemaakte tekst).
• Vertaalgeheugens:
beschrijft de rol van de verschillende submappen die
vertaalgeheugens bevatten, en verschaft informatie over andere belangrijke aspecten met
betrekking tot vertaalgeheugens.
• Segmentatie: programma's met vertaalgeheugens werken met teksteenheden die
segmenten worden genoemd. In OmegaT kunnen segmenten worden gebaseerd op
alinea's of op segmentatieregels. Segmentatie op basis van alinea's wordt minder
frequent gebruikt, maar kan handig zijn in het geval van zogenaamde "creatieve"
teksten. De op regels gebaseerde segmentatie is gewoonlijk synoniem aan de op zinnen
gebaseerde segmentatie. Een aantal verzamelingen van regels worden meegeleverd,
terwijl aanvullende regels door de gebruiker kunnen worden gedefinieerd, zoals beschreven
in dit hoofdstuk.
• Zoeken en Reguliere uitdrukkingen: Zoeken in OmegaT kan zo eenvoudig zijn als
"som de segmenten op met het woord 'kangoeroe'". Zij mogen ook complex zijn,
om het bijvoorbeeld mogelijk te maken te zoeken naar segmenten met twee of meer
opeenvolgende spaties. In dat geval zou de reguliere uitdrukking ^s^s+ worden gebruikt
te zoeken en de betrokken segmenten op te sommen. Reguliere uitdrukkingen worden ook
uitgebreid in de segmentatieregels gebruikt.
• Woordenboeken, Woordenlijsten, Machinevertaling en Spellingscontrole: OmegaT
ondersteunt uitgebreid gebruik van woordenboeken en woordenlijsten. Als een verbinding
met internet beschikbaar is kunnen verschillende services voor machinevertaling, zoals
Google Translate en Microsoft Translator, worden gebruikt vanuit OmegaT. Indien
spellingscontrole is geactiveerd, worden spelfouten en typefouten herkend en kunnen die
gecorrigeerd worden tijdens de vertaling. Het open bron-programma LanguageTool kan
worden gebruikt om veel voorkomende grammatische en stilistische fouten te corrigeren.
• Diversen: behandelt andere interessante punten zoals het vermijden van het verliezen
van gegevens.
• Appendices bevat de volgende informatie
• OmegaT op het web: informatie met betrekking tot online bronnen voor OmegaT
• Talen: de ISO-lijst van talen en taalcodes wordt verschaft
• Sneltoetsen toetsenbord: de lijst met sneltoetsen die worden gebruikt bij het
bewerken
2
Over OmegaT - introductie
• Aanpassen van sneltoetsen: sneltoetsen kunnen aan uw persoonlijke voorkeuren
worden aangepast
• Introductie voor invoegtoepassingen Tokenizer en Scripting
• Teamprojecten
• Auteursrechten en bekendmakingen
• Index sleutelwoorden: een uitgebreide index van sleutelwoorden wordt verschaft om de
lezer te helpen de relevante informatie te vinden.
3
Hoofdstuk 2. Leren om OmegaT te
gebruiken in 5 minuten!
1. Stel een nieuw project in
Opmerking: Gebruik, op een Apple Mac, de toets Cmd in plaats van de toets Ctrl
Maak eerst een project dat al uw bestanden zal bevatten, zoals uw bronbestanden,
vertaalgeheugens, woordenlijsten en uiteindelijk uw vertaalde bestand, om te beginnen met
het gebruiken van OmegaT. In het menu Project, selecteer Nieuw... en typ een naam in voor
uw project. Onthoud waar u het project maakt, omdat u er later naar terug moet keren.
Nadat u het project een naam hebt gegeven, zal het dialoogvenster Nieuw project maken
openen. Selecteer, aan het begin van dat dialoogvenster, uw taal voor de bronbestanden en
de taal waarin uw vertaalde bestand moet zijn, en klik op OK om door te gaan.
Indien u geïnteresseerd bent in andere instellingen van dit dialoogvenster, kunt u er op elk
moment naar terugkeren door te drukken op Ctrl+E.
Vervolgens opent het dialoogvenster Projectbestanden. Klik op Bronbestanden importeren...
om uw bronbestanden te selecteren. OmegaT zal dan de geselecteerde bestanden kopiëren
naar de submap /source/van uw nieuw gemaakte project. Nadat de bronbestanden zijn
geladen in het venster Bewerken kunt u het dialoogvenster Projectbestanden sluiten.
2. Vertaal het bestand
OmegaT zal één segment per keer presenteren om door u te worden vertaald. Nadat u elk
segment hebt vertaald, druk op Ctrl+U om naar het volgende niet-vertaalde segment te gaan
(of op Ctrl+Shift+U om naar het volgende vertaalde segment te gaan). Wanneer u wilt zien
hoe uw vertaling eruit zal zien in zijn uiteindelijke opmaak, druk op Ctrl+D om het vertaalde
document te genereren, dat zal worden gemaakt in de submap /target/ van uw projectmap.
Gebruik, gedurende het vertalen, de menu's Bewerken en Ga naar om verschillende handige
functies uit te voeren.
3. Valideren van uw tags
Als uw bronbestanden opgemaakte bestanden zijn, bijv. Microsoft Word, LibreOffice Writer of
HTML, zal OmegaT de opmaak converteren naar tags die de tekst die u vertaalt omsluiten.
Documenten hebben ook vaak tags die niets te maken hebben met opmaak, maar die ook
belangrijk zijn in de bronbestanden (en in de vertaalde bestanden). Een bronzin zou er uit
kunnen zien als:
OmegaT zal deze zin echter op de volgende manier presenteren:
De tags in OmegaT zijn grijs, zodat zij eenvoudig te herkennen zijn. Zij zijn beveiligd, zodat
u hun inhoud niet kunt wijzigen, maar u kunt ze verwijderen, ze handmatig invoeren of ze
verplaatsen in de doelzin. Indien u echter fouten maakte bij het typen van de tags voor de
opmaak, kan het zijn dat uw vertaalde bestanden niet willen openen. Druk daarom op Ctrl
+Shift+V vóórdat u uw vertaalde document genereert, om te valideren dat uw tags juist zijn.
4
Leren om OmegaT te
gebruiken in 5 minuten!
4. Genereren van het vertaalde bestand
Als u zich er eenmaal van overtuigd hebt dat er geen tagfouten meer in uw vertaling staan,
druk dan op Ctrl+D om de doelbestanden te genereren, die zullen worden gemaakt in de
submap /target/ van uw projectmap.
5. Enkele andere dingen om te onthouden
• Indien een bestand niet wordt geladen in het venster Bewerken, dan zou het kunnen zijn
dat het in een indeling is die niet werkt in OmegaT. Zie Bestandsfilters voor een lijst van
bestandsindelingen die OmegaT kan afhandelen.
• U kunt een nieuw project maken voor elke nieuwe taak en u kunt op elk moment nieuwe
bronbestanden aan een project toevoegen.
• Open het dialoogvenster Projecteigenschappen door te drukken op Ctrl+E om uzelf
te herinneren aan de initiële instellingen van het project. Open het dialoogvenster
Projectbestanden door te drukken op Ctrl+L om een lijst van bestanden in het project te
zien.
• Aan het einde van uw vertaling exporteert OmegaT drie vertaalgeheugens, genaamd
level1, level2 en omegat naar uw projectmap. De geheugens level1 en level2 kunnen
worden gedeeld met gebruikers van andere vertaalprogramma's. Het geheugen genaamd
omegat kan worden gebruikt in OmegaT zelf, in toekomstige projecten die u maakt. Als
u bestanden van vertaalgeheugens plaats in de submap /tm/ van uw projectmap, zal
OmegaT automatisch daarin zoeken naar overeenkomstige segmenten, genaamd "fuzzy
overeenkomsten".
• U kunt een nieuwe term aan een woordenlijst toevoegen door te drukken op Ctrl+Shift
+G, of bestaande woordenlijsten kopiëren naar de submap /glossary/ van uw projectmap
en OmegaT zal automatisch daarin woorden opzoeken.
• Het is vaak handig om te zoeken naar woorden en frasen in de brontekst en in uw vertaling,
dus druk op elk moment op Ctrl+F voor het dialoogvenster Tekst zoeken.
• Voor een meer uitgebreide introductie, bekijk OmegaT for Beginners [http://
www.omegat.org/en/tutorial/OmegaT%20for%20Beginners.pdf] op de website van
OmegaT. Als u ondersteuning nodig hebt met enig aspect van OmegaT, neem dan
vrijblijvend deel aan de OmegaT gebruikersgroep. [http://tech.groups.yahoo.com/group/
OmegaT/]
5
Hoofdstuk 3. Installeren en
uitvoeren van OmegaT
1. Windows-gebruikers
1.1. Downloaden van het pakket
Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE?
• Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.exe.
• Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_3.n.n_Windows.exe.
Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen
problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem
geïnstalleerd zijn.
1.2. Installeren van OmegaT
Dubbelklik op het programma dat u hebt gedownload om OmegaT te installeren.
Bij het begin van de installatie kunt u de taal selecteren die moet worden gebruikt gedurende
de installatie. In het volgende venster kunt u aangeven dat de geselecteerde taal moet
worden gebruikt in OmegaT. Als u het overeenkomende keuzevak selecteert, wordt het
bestand OmegaT.l4J.ini aangepast om de geselecteerde taal te gebruiken (zie het volgende
gedeelte voor details). Later, nadat u de licentieovereenkomst hebt geaccepteerd, zal het
programma u vragen of u een map in het menu Start wilt maken en of u een snelkoppeling op
het bureaublad en in het systeemvak wilt maken - u kunt deze snelkoppelingen later maken
door OmegaT.exe naar het bureaublad of het menu Start te slepen om het van daaruit te
koppelen. Het laatste frame biedt u de mogelijkheid om de bestanden readme en changes
te bekijken voor de versie die u hebt geïnstalleerd.
1.3. OmegaT uitvoeren
Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u klikken op OmegaT.jar om het direct te starten,
of u kunt het direct vanaf de opdrachtregel starten.
De eenvoudigste manier om OmegaT te starten is echter om het programma OmegaT.exe
uit te voeren. De opties voor het opstarten van het programma zullen in dit geval worden
gelezen uit het OmegaT.l4J.ini-bestand, dat zich bevindt in dezelfde map als het exe-bestand
en wat u kunt bewerken om uw instellingen weer te geven. Het volgende voorbeeld voor het
INI-bestand reserveert 1GB aan geheugen, zal Frans als taal van de gebruiker instellen en
Portugal als het land:
# OmegaT.exe runtime configuration
# To use a parameter, remove the '#' before the '-'
# Memory
-Xmx1024M
# Language
-Duser.language=FR
# Country
-Duser.country=CA
1.4. Upgraden van OmegaT
Deze informatie is alleen van toepassing op de "traditionele" Windows-versies van OmegaT.
Het is niet van toepassing op de Web Start-versies, die automatisch worden geüpgraded,
noch op de versies voor meerdere platformen die zijn geïnstalleerd op Windows.
6
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
Als u al een versie van OmegaT hebt geïnstalleerd op uw PC en wilt upgraden naar een meer
recente versie, heeft u twee opties:
• Installeren over de bestaande installatie heen. Selecteer eenvoudigweg dezelfde
installatiemap als de bestaande installatie bij het installeren van de nieuw versie om dit te
doen. De "oude" versie van OmegaT zal worden overschreven, maar alle instellingen ervan
zullen worden behouden. Dit omvat ook de voorkeuren die zijn ingesteld binnen OmegaT,
alle wijzigingen die u hebt gemaakt aan uw OmegaT.l4J.ini-bestand, en ook uw script om
op te starten (.bat-bestand), als u er een gebruikt.
Met deze methode kunt u ook de versie "Windows without JRE" downloaden, omdat de nieuwe
installatie uw bestaande JRE zal gebruiken.
• Installeren in een nieuwe map. Hiermee zult u beide versies naast elkaar hebben
staan, wat u zou kunnen doen totdat u zich op uw gemak voelt met de nieuwe versie.
Deze methode zal ook de voorkeuren en instellingen gebruiken die u hebt gemaakt binnen
OmegaT. In dit geval echter:
• Als u wijzigingen hebt gemaakt in uw OmegaT.l4J.ini-bestand en/of een .bat-bestand
gebruikt, moet u die kopiëren naar de nieuwe installatie.
• Als uw bestaande installatie van OmegaT een "Windows with JRE"-versie is, moet de
nieuwe versie ook een "Windows with JRE"-versie zijn.
2. Linux (Intel)-gebruikers
2.1. Downloaden van het juiste pakket
Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE?
• Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.exe.
• Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_3.n.n_Linux.tar.bz2.
Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen
problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem
geïnstalleerd zijn.
2.2. Installeren van OmegaT
Uitpakken/untarren van het gedownloade bestand. Dit zal een map omegat/ maken in de
werkmap waarin u alle nodige bestanden vindt om OmegaT uit te voeren. Uitpakken van het
.tar.gz bestand:
$ tar xf downloaded_file.tar.gz
2.3. OmegaT toevoegen aan uw menu's (KDE) of
panelen (Gnome)
2.3.1. KDE 4-gebruikers
U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen:
• Druk op Alt+F2 om KRunner weer te geven. Typ kmenuedit+enter om de opdracht uit te
voeren. De KMenuEditor verschijnt. Selecteer in KMenuEditor Bestand -> Nieuw item.
• Dan, na het selecteren van een passend menu, voeg een submenu/item toe met Bestand Nieuw submenu en Bestand - Nieuw item. Voer OmegaT in als de naam van het nieuwe item.
7
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
• Gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop om uw OmegaT startscript te vinden
(het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte map) en selecteer dat.
• Klik op de pictogramknop (rechts van de velden Naam/Beschrijving/Commentaar)
• Andere pictogrammen - Bladeren en navigeer naar de submap /images in de OmegaTtoepassingsmap. Selecteer het pictogram OmegaT.png.
• Sla tenslotte de wijzigingen op met Bestand - Opslaan.
2.3.2. Gnome-gebruikers
U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen:
• Klik met rechts op het paneel - Nieuwe starter.
• Voer "OmegaT" in in het veld "Naam"; gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop
om uw startscript voor OmegaT te vinden (het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte
map). Selecteer dat en bevestig met OK.
• Klik op de pictogramknop, en druk dan op Bladeren... en navigeer naar de submap /
images in de toepassingsmap OmegaT. Selecteer het pictogram OmegaT.png. GNOME kan
weigeren om de pictogrambestanden weer te geven in de beschikbare indelingen en in
het begin een SVGbestand verwachten, maar als de map wordt geselecteerd, zouden de
bestanden moeten verschijnen en kan OmegaT.png worden geselecteerd.
2.4. OmegaT uitvoeren
U kunt OmegaT opstarten vanaf de opdrachtregel met een script dat de opties voor opstarten
bevat of u kunt klikken op OmegaT.jar om het direct op te starten. Methoden verschillen,
afhankelijk van de distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat .jarbestanden juist zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel"
hieronder voor meer informatie.
3. Mac OS X-gebruikers
3.1. Downloaden van het pakket
OmegaT vereist Java 1.6 om te kunnen worden uitgevoerd. Gebruik "Software Update..." uit
het menu Apple om uw versie van Java bij te werken.
Download OmegaT_3.n.n_Mac.zip.
3.2. Installeren van OmegaT
Dubbelklik op OmegaT_3.n.n_Mac.zip om het uit te pakken. Dit zal een map maken die
OmegaT heet. De map bevat 2 bestanden: index.html en OmegaT.app. Kopieer de map
naar een toepasselijke map (bijv. Toepassingen). Als u dit gedaan heeft kunt u het bestand
OmegaT_3.n.n_Mac.zip verwijderen, het is niet langer nodig.
3.3. OmegaT toevoegen aan het dock
Sleep en zet OmegaT.app op het Dock neer.
3.4. OmegaT uitvoeren
Dubbelklik op OmegaT.app of klik op zijn locatie in het dock
U kunt het gedrag van OmegaT aanpassen door de Eigenschappen als ook het gedeelte
VMOptions te bewerken van het bestand Info.plist van het pakket.
8
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
Klik met rechts op OmegaT.app en selecteer "Pakketinhoud weergeven" om toegang te
krijgen tot Info.plist, en open het bestand door er met rechts op te klikken en selecteer uw
tekstverwerker van uw keuze. U kunt ook met "cd" daar rechtstreeks naartoe gaan vanaf de
opdrachtregel en Info.plist openen in een verwerker voor de opdrachtregel zoals emacs of vi.
Indien u waarden wilt toevoegen aan VMOptions, plaatst u er een spatie tussen. Bijvoorbeeld:
-Xmx1024M -Duser.language=ja zal OmegaT opstarten met 1024MB aan geheugen en de
gebruikersinterface in het Japans.
Als u meerdere instanties van OmegaT.app moet uitvoeren, gebruik dan in plaats daarvan
het bestand JavaApplicationStub dat zich bevind in OmegaT.app/ Contents/MacOS/.
Gebruik het bestand OmegaT.jar dat zich bevindt in OmegaT.app/Contents/Resources/Java/
om OmegaT vanaf de opdrachtregel te starten. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel"
hieronder voor meer informatie.
3.5. Mac OS X goede dingen
OmegaT.app kan worden bereikt vanuit Mac OS X Services. U kunt dus ergens in OmegaT een
woord selecteren en de Services gebruiken om het te controleren, bijvoorbeeld in Spotlight
of in Google. U kunt ook AppleScript of Automator gebruiken om Services of scripts te maken
die acties die veel voorkomen te automatiseren.
4. Andere systemen
Deze informatie is van toepassing op systemen zoals Solaris SPARC/x86/x64, Linux x64/
PowerPC, Windows x64
4.1. Downloaden van het juiste pakket
OmegaT is beschikbaar, gebundeld met een Oracle Java JRE voor Linux (Intel x86)- en
Windows-platformen. Gebruikers van andere platformen (Linux PowerPC, Linux x64, Solaris
SPARC/x86/x64, Windows x64 etc) moeten een werkende compatibele Java JRE op hun
systeem hebben om OmegaT te kunnen gebruiken.
Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE?
• Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.zip. Dit pakket kan worden gebruikt op
elk platform waar een Java 1.6 JRE compatibele JRE is geïnstalleerd.
• Ik weet het niet: open een terminal en type "java -version". Als een "command not found"
of soortgelijk bericht wordt teruggegeven, is het waarschijnlijk dat Java niet is geïnstalleerd
op uw systeem.
• Nee: Zorg voor een Java JRE voor uw systeem (zie hieronder) en download
OmegaT_3.n.n_Without_JRE.zip.
Oracle levert JRE's voor Solaris SPARC/x86 (Java 1.6) en voor Linux x64, Solaris x64,
Windows x64 (Java 1.6) op http://www.oracle.com/technetwork/java/archive-139210.html.
IBM levert JRE's voor Linux PowerPC op http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/
download.htm [http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/download.html]
Volg de installatie-instructies voor het pakket dat u nodig hebt.
4.2. Installeren van OmegaT
Pak eenvoudigweg het bestand OmegaT_3.n.n_Without_JRE.zip uit om OmegaT te
installeren. Dit maakt een map ./OmegaT_3.n.n_Without_JRE/ in de werkmap waarin u alle
benodigde bestanden zult vinden om OmegaT uit te voeren.
9
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
4.3. Installeren van handige sneltoetsen
Volg de instructies voor uw systeem om sneltoetsen voor OmegaT op handige plaatsen te
installeren.
4.4. OmegaT uitvoeren
Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u het direct vanaf de opdrachtregel starten, u
kunt een script maken dat de startparameters voor de opdrachtregel bevat of u kunt op
OmegaT.jar klikken om het direct uit te voeren. Methoden verschillen, afhankelijk van de
distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat .jar-bestanden juist
zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor
meer informatie.
5. Java Web Start gebruiken
Java Web Start-technologie (onderdeel van Java 1.6 en hoger) kan worden gebruikt om met
één enkele klik zelfstandige Java softwaretoepassingen uit te voeren over het netwerk. Java
Web Start zorgt er voor dat de meest recente versie van de toepassing zal worden uitgevoerd,
evenals de juiste versie van de Java Runtime Environment (JRE). Laad de volgende URL in uw
browser om OmegaT voor de eerste keer te starten met Java Web Start:
http://omegat.sourceforge.net/webstart/OmegaT.jnlp
Download het bestand OmegaT.jnlp en klik er dan op. Gedurende de installatie, afhankelijk
van uw besturingssysteem, zou u verschillende beveiligingswaarschuwingen kunnen
ontvangen. De rechten die u aan deze versie geeft (welke kunnen lijken op "onbeperkte
toegang tot de computer") zijn identiek aan de rechten die u geeft voor de locale versie, d.i. zij
geven toegang tot de harde schijf van de computer. Opvolgende klikken op OmegaT.jnlp zal
leiden tot het controleren op upgrades, ze installeren als ze er zijn, en dan OmegaT starten.
Na de initiële installatie kunt u natuurlijk OmegaT.jnlp ook gebruiken als u offline bent.
Privacy: OmegaT Java Web Start slaat geen informatie van u op buiten de computer
waarop het wordt uitgevoerd. De toepassing wordt slechts uitgevoerd op uw machine. Uw
documenten en vertaalgeheugens blijven op uw computer, en het OmegaTproject zal geen
toegang hebben tot uw werk of informatie.
Merk op dat als u argumenten voor het opstarten wilt gebruiken (zie boven), u de normale
installatie moet gebruiken.
6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel
Normaal gesproken is het niet nodig om OmegaT te starten vanaf de opdrachtregel. Het
alternatief van de opdrachtregel stelt echter de gebruiker in staat om het gedrag van het
programma te beheren en aan te passen. Er zijn twee manieren om OmegaT te starten met
behulp van de opdrachtregel.
6.1. Openen van een venster voor de opdrachtregel
Een venster voor de opdrachtregel wordt ook wel een "terminalvenster" genoemd. Op
Windows wordt het een "MS-DOSvenster" genoemd en is het beschikbaar via het menu Start,
in Alle programma's → Bureau-accessoires, via het item "Opdrachtprompt". Het equivalent
voor Mac OS X is de toepassing Terminal die zich bevind in Programma's → Hulpprogramma's.
U moet normaal gesproken twee opdrachten typen om OmegaT te starten. De eerste hiervan
is:
cd {map}
10
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
waar {map} de naam is van de map, met het complete pad, waarin uw OmegaT-programma
- specifiek het bestand OmegaT.jar - is geplaatst. In de praktijk zal deze opdracht er ongeveer
zo uitzien:
Op Windows
cd C:\Program Files\OmegaT
Op Mac OS X
cd <locatie OmegaT.app>/OmegaT.app/Contents/Resources/Java/
Op Linux
cd /usr/local/omegat
Deze opdracht wijzigt de map naar de map die het uitvoerbare OmegaT-bestand bevat. De
tweede opdracht is de opdracht die OmegaT echt start. In zijn meest basale vorm is deze
opdracht:
java -jar OmegaT.jar
Let op de hoofdletters - in andere besturingssystemen dan Windows zal het programma niet
starten als u omegat invoert in plaats van OmegaT !
Deze methode heeft het bijzondere voordeel dat het geschikt is om oorzaken voor problemen
op te sporen: als een fout optreedt gedurende het gebruiken van het programma wordt een
foutbericht weergegeven in het terminalvenster dat bruikbare informatie kan bevatten over
de oorzaak.
De bovenstaande methode is een niet zo praktische manier om een programma routinematig
te starten. Om deze reden zijn de twee hierboven beschreven opdrachten opgenomen in een
bestand (een "script", ook wel een ".bat-bestand" genoemd op Windows-systemen).
Als dit bestand wordt uitgevoerd worden de daarin opgenomen opdrachten automatisch
uitgevoerd. Derhalve is het voldoende om dit bestand aan te passen om wijzigingen aan te
brengen in de startopdracht.
6.2. Argumenten voor de startopdracht
De basisopdracht is hierboven al genoemd. Wijzigingen voor deze opdracht behelzen het
daaraan toevoegen van "argumenten". Argumenten worden toegevoegd ná het initiële "java"
en vóór het gedeelte "-jar OmegaT.jar". Onthoud dat u in Windows het bestand OmegaT.l4J.ini
kunt wijzigen om uw voorkeuren weer te geven. Op Mac OSX kunt u Info.plist wijzigen, dat
zich bevindt in OmegaT.app/Contents/, om hetzelfde te doen.
Een lijst van mogelijke argumenten wordt hieronder weergegeven. Gevorderde gebruikers
kunnen meer informatie over de argumenten vinden door man java in het terminalvenster
te typen.
• Taal van de gebruikersinterface
-Duser.language=XX Normaal gesproken, d.i. als OmegaT wordt gestart zonder enig
argument, detecteert het programma eerst de taal van het besturingssysteem van de
gebruiker. Als een gebruikersinterface in deze taal beschikbaar is gebruikt OmegaT die.
Dus, als het besturingssysteem van de gebruiker Russisch is en OmegaT is vertaald in het
Russisch, wordt OmegaT weergegeven met een Russische gebruikersinterface, Russische
menu's, etc. Als de taal van het besturingssysteem van de gebruiker niet beschikbaar is
gebruikt OmegaT standaard Engels. Dit is het standaard gedrag.
Het argument "-Duser.language=XX" zorgt ervoor dat OmegaT de gespecificeerde taal
gebruikt, in plaats van de taal van het besturingssysteem van de gebruiker. "XX"
in de opdracht staat voor de code van twee letters van de gewenste taal. De
opdracht, om OmegaT te starten met een Franse interface (bijvoorbeeld op een Russisch
besturingssysteem), zou daarom zijn:
11
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
java -Duser.language=fr -jar OmegaT.jar
• Land gebruiker
-Duser.country=XX Naast de taal kunt u ook het land specificeren, bijvoorbeeld CN of TW
in geval van de Chinese taal. U moet zowel de taal als het land specificeren om de gids Snel
starten in de gewenste taal weer te geven. Dit is zelfs nodig als er slechts één combinatie
beschikbaar is, zoals pt_BR in geval van Portugees / Braziliaans.
• Antialiasing lettertype - (alleen Java 1.6)
-Dswing.aatext=true Dit argument beïnvloedt de anti-aliasing van de lettertypen,
waarbij hun weergave wordt verbeterd.
• Toewijzen van geheugen
-XmxZZM Deze opdracht wijst meer geheugen toe aan OmegaT. Standaard wordt 512 Mb
toegewezen, dus er is geen voordeel te behalen door minder dan dit getal toe te wijzen.
"ZZ" staat voor de toegewezen geheugenruimte in megabytes. De opdracht om OmegaT
te starten met toewijzing van 1024 Mb (1 gigabyte) aan geheugen luidt dan ook:
java -Xmx1024M -jar OmegaT.jar
• Proxy host IP-adres
-Dhttp.proxyHost=nnn.nnn.nnn.nnn Het IP-adres van uw proxyserver, als uw systeem
een proxy gebruikt
• Proxyhost poortnummer
Dhttp.proxyPort=NNNN Het poortnummer dat uw systeem gebruikt om toegang te
krijgen tot de proxyserver.
• Google Translate V2
-Dgoogle.api.key=A123456789B123456789C123456789D12345678 Indien u bent
geabonneerd op de services van Google Translate, dient u hier uw eigen private Google
API-sleutel in te voeren. Onthoud dat de sleutel 38 tekens lang is.
• Microsoft Translator
Zorg er voor dat u een gratis account voor Microsoft hebt. U heeft dat nodig om
in te loggen op Windows Azure Marketplace [http://datamarket.azure.com/dataset/bing/
microsofttranslator#schema] en de service Translator te gebruiken. Onthoud dat tot en
met 2M tekens per maand gratis is. De twee vereiste items zijn beschikbaar op uw pagina
van het account [https://datamarket.azure.com/account] onder Primary account key en
Customer-ID:
-Dmicrosoft.api.client_id=XXXXXXXX-XXXX-XXXX-XXXX-XXXXXXXXXXXX
Dmicrosoft.api.client_secret=XXXX9xXxX9xXXxxXXX9xxX99xXXXX9xx9XXxXxXXXXX=
Argumenten mogen worden gecombineerd: Voor het starten van OmegaT met alle hierboven
genoemde voorbeelden zou de opdracht zijn:
java
-Dswing.aatext=true
-Duser.language=pt
-Duser.country=BR
Dhttp.proxyHost=192.168.1.1 -Dhttp.proxyport=3128 -jar -OmegaT.jar
-Xmx1024M
-
6.3. OmegaT in de modus Opdrachtregel
Het doel van de console-modus is om OmegaT als vertaalgereedschap te gebruiken in een
script-omgeving. Indien wordt begonnen in de console-modus, wordt geen GUI geladen (dus
12
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
het zal werken op elke console) en het opgegeven project wordt automatisch verwerkt zoals
verzocht.
6.3.1. Vooraf vereist
Een geldig OmegaT-project moet aanwezig zijn om OmegaT uit te kunnen voeren in de modus
Opdrachtregel. De locatie maakt niet uit omdat het bij de start toch al moet worden ingevuld
in de opdrachtregel.
Indien u gewijzigde instellingen nodig hebt, moeten de configuratiebestanden beschikbaar
zijn. Dat kan op twee manieren worden bereikt:
• Voer OmegaT normaal uit (met de GUI) en maak de instellingen. Indien u OmegaT in
console-modus start, zal het dezelfde instellingen gebruiken.
• Indien u OmegaT niet normaal kunt uitvoeren (geen grafische omgeving beschikbaar):
kopieer de instellingen vanaf een andere installatie van OmegaT op een andere machine
naar een bepaalde map. De locatie maakt niet uit, omdat u die toch in kunt vullen in de
opdrachtregel bij het starten. De relevante bestanden zijn filters.conf en segmentation.conf
en kunnen worden gevonden in de startmap van de gebruiker (bijv. C:\Documents and
Settings\%User%\OmegaT onder Windows, %user%/.omegat/ onder Linux).
6.3.2. Beginnen in console-modus
Enkele extra parameters moeten bij het starten worden opgegeven om OmegaT in consolemodus te starten. De meest belangrijke is <project-dir>, en optioneel --config-dir=<configdir>. Voorbeeld:
java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project \
--config-dir=/pad/naar/config-bestanden/ \
--mode=console-translate|console-createpseudotranslatetmx|console-align
--source-pattern={reguliere uitdrukking}
Merk op dat alle parameters beginnen met een dubbel "-"-teken.
Uitleg:
• <project-dir> vertelt OmegaT waar het project kan worden gevonden dat moet worden
vertaald. Indien opgegeven start OmegaT in de console-modus en zal het opgegeven
project gaan vertalen.
• --config-dir=<config-dir> vertelt OmegaT in welke map de configuratiebestanden zijn
opgeslagen. Indien niet opgegeven gaat OmegaT terug naar de standaard waarden
(OmegaT-dir onder beginmap van de gebruiker, of indien niet beschikbaar: de huidige
werkmap). Onthoud het dubbele "-"-teken
• --mode=...- OmegaT begint in de console-modus om één van de volgende services
automatisch uit te voeren
• --mode=console-translate
In deze modus zal OmegaT proberen om de bestanden in /source/ te vertalen met de
beschikbare vertaalgeheugens. Dit is handig om OmegaT uit te voeren op een server
waarmee TMX-bestanden automatisch worden toegevoegd aan het project.
• --mode=console-createpseudotranslatetmx
In deze modus zal OmegaT een TMX voor het gehele project maken, alleen gebaseerd op
de bronbestanden. U specificeert dat het TMX/bestand moet worden gemaakt met
--pseudotranslatetmx=allsegments.tmx --pseudotranslatetype=[equal|empty]
13
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
Het argument pseudotranslatetype specificeert, of de doelsegmenten gelijk moeten zijn
aan de bron of leeg moeten worden gelaten.
• --mode=console-align
In deze modus zal OmegaT het bestand met de Java-eigenschappen die zijn gevonden in
de map /source/ van het project vergelijken met de inhoud op de opgegeven locatie. De
resulterende TMX wordt opgeslagen in de map /omegat/ onder de naam align.tmx.
Een aanvullende parameter, die de locatie van de doelgegevens specificeert, is in dit
geval vereist:
--alignDir={locatie van vertaalde bestanden}
alignDir moet een vertaling bevatten in de doeltaal van het project. Als, bijvoorbeeld, het
project EN->FR is, moet alignDir een bundle bevatten die eindigt op _fr. De resulterende
TMX wordt opgeslagen in de map omegat onder de naam align.tmx.
• --source-pattern={reguliere uitdrukking}
Als deze modus werd gebruikt, zal deze optie de bestanden specificeren die automatisch
moeten worden verwerkt. Als de parameter niet is gespecificeerd, zullen alle bestanden
worden verwerkt. Hier zijn een paar typische voorbeelden om uw keuze te beperken:
• .*\.html
Alle HTML-bestanden zullen worden vertaald - merk op dat de punt in het gebruikelijke
*.html moet worden vooraf gegaan door een backslash (\.) zoals gespecificeerd door de
regels voor reguliere uitdrukkingen
• test\.html
Alleen het bestand test.html aan het begin van de map source zal worden vertaald.
Indien er andere bestanden, genaamd test.html, in andere mappen staan, worden die
genegeerd.
• dir-10\\test\.html
Alleen het bestand test.html in de map dir-10 zal worden verwerkt. Merk opnieuw op dat
ook de backslash moet worden voorafgegaan door een backslash.
• --output-tag-validation-={reguliere uitdrukking}
Als deze modus werd gebruikt, zal deze optie de bestanden specificeren die automatisch
moeten worden verwerkt. Als de parameter niet is gespecificeerd, zullen alle bestanden
worden verwerkt. Hier zijn een paar typische voorbeelden om uw keuze te beperken:
• .*\.html
Alle HTML-bestanden zullen worden vertaald - merk op dat de punt in het gebruikelijke
*.html moet worden vooraf gegaan door een backslash (\.) zoals gespecificeerd door de
regels voor reguliere uitdrukkingen
• test\.html
Alleen het bestand test.html aan het begin van de map source zal worden vertaald.
Indien er andere bestanden, genaamd test.html, in andere mappen staan, worden die
genegeerd.
• dir-10\\test\.html
Alleen het bestand test.html in de map dir-10 zal worden verwerkt. Merk opnieuw op dat
ook de backslash moet worden voorafgegaan door een backslash.
14
Installeren en
uitvoeren van OmegaT
• --tag-validation=[abort|warn] outputFileName
Deze optie maakt het mogelijk het valideren van tags in modus batch uit te voeren.
Als abort is geselecteerd zal het valideren van tags stoppen bij het eerste ongeldige
segment. Als warn is gespecificeerd zal het valideren van tags alle segmenten verwerken
en waarschuwingen over segmenten met ongeldige tags in het gespecificeerde bestand
schrijven.
• -no-team adresseert projecten die zijn ingesteld voor werken in teamverband. Gebruik hem
als OmegaT de inhoud van het project niet moet synchroniseren.
• --disable-project-locking maakt het, onder Windows, mogelijk om hetzelfde project met
verschillende instanties van OmegaT te openen. Onder Windows is omegat.project
standaard vergendeld en wordt een foutbericht ontvangen als wordt geprobeerd een
project te openen dat al is geopend door een andere instantie van OmegaT. Met die optie
wordt er niet vergrendeld.
6.3.3. optie Quiet
Een extra parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de console-modus: --quiet. In de
modus quiet, wordt er minder informatie gelogd op het scherm. De berichten die u normaal
gesproken zou vinden in de statusbalk worden niet weergegeven.
Gebruik: java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project --mode=console-translate --quiet
6.3.4. Optie Tags valideren
Een andere parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de console-modus: --tagvalidation=[abort|warn]. Als deze parameter wordt toegevoegd, wordt het valideren van
tags toegepast voorafgaande aan vertalen/uitlijnen. Als de waarde abort is dan worden bij
tagfouten de fouten afgedrukt en het programma stopt. Als de waarde warn is dan worden
fouten afgedrukt maar OmegaT gaat door.
Gebruik: java -jar
validation=abort
OmegaT.jar
/pad/naar/project
--mode=console-translate
--tag-
7. OmegaT bouwen vanuit de bron
Onthoud dat u ook het programma ant (http://ant.apache.org/bindownload.cgi) nodig hebt
om uw eigen versie van OmegaT te bouwen. Pak het bestand OmegaT_3.n.n_Source.zip uit
en geef de map OmegaT_3.n.n_Source op of voer de map ./omegat/ in voor de checkoutcode van SVN. Controleer of een bestand build.xml in die map aanwezig is. Typ dan op de
opdrachtregel:
$ ant jar release
Dit zal een volledige distributie van OmegaT maken in de map ./dist/, waarin u alle benodigde
bestanden zult vinden om OmegaT uit te voeren.
15
Hoofdstuk 4. De
gebruikersinterface
1. Hoofdvenster OmegaT, andere vensters
en dialoogvensters
Het OmegaT hoofdvenster bevat het hoofdmenu, statusbalk en verschillende vensters.
Aanvullende vensters zijn beschikbaar, net als dialoogvensters, gebruikt om de instellingen
van het project van OmegaT te wijzigen. De informatie hieronder somt hun gebruik op en
hoe zij worden geactiveerd:
Tabel 4.1. Hoofdvenster OmegaT
venster Bewerken
waar u uw vertaling typt en bewerkt
venster Overeenkomsten
geeft de meest overeenkomende segmenten
vanuit vertaalgeheugens weer
venster Woordenlijst
geeft de terminologie weer die is gevonden
voor items in het huidige segment
venster Woordenboek
geeft de treffers uit het woordenboek weer
voor de gevonden items in het huidige
segment
venster Machinevertaling
geeft de vertaling weer zoals die
wordt verschaft door services voor
machinevertaling
venster Notities
notities die behoren bij het huidige segment,
bijv. alternatieve vertalingen of de huidige
sleutel in het geval van "sleutel=waarde"bestandsindelingen
venster Opmerkingen
Opmerkingen door de auteur in PObestanden, of de naam van het attribuut dat
wordt vertaald (in XHTML)
Tabel 4.2. Andere vensters
venster Tags valideren
Gebruikt om tags te valideren (openen met
Ctrl+T, sluiten met Esc)
Help-browser
Gebruikt om de gebruikershandleiding weer
te geven (openen met F1, sluiten met Esc)
venster Statistieken
Gebruikt om het venster met de statistieken
van het project te openen, geef het weer
met behulp van Extra → Statistieken.
venster Statistieken voor overeenkomsten
Gebruikt om de statistieken voor
overeenkomsten in het project weer te
geven, selecteer Extra → Statistieken voor
overeenkomstenom het te openen.
Tabel 4.3. dialoogvensters Instellingen
Projecteigenschappen
Gebruikt om de projectmappen en talen aan
te passen, (openen met sneltoets Ctrl+E of
Project → eigenschappen..., sluiten met Esc)
16
De gebruikersinterface
Lettertype
Gebruikt om het lettertype aan te passen
dat door OmegaT wordt gebruikt voor
het weergeven van bron, vertaling,
overeenkomsten en de termen uit de
woordenlijst, (openen met Opties →
Lettertype..., sluiten met Esc)
Bestandsfilters
Gebruikt om de afhandeling van
ondersteunde bestandsformaten
aan te passen (openen met Opties →
Bestandsfilters..., sluiten met Esc)
Segmentatie
Gebruikt om de manier waarop uw tekst
wordt opgedeeld in zinnen te wijzigen
(openen met Opties → Segmentatie, sluiten
met Esc)
Bewerken (gedrag)
Gebruikt om te wijzigen hoe OmegaT
zich gedraagt bij het doorlopen van de
segmenten, (openen met Opties → Bewerken
(gedrag)..., sluiten met Esc)
2. OmegaT hoofdvenster
Afbeelding 4.1. OmegaT hoofdvenster
Het hoofdvenster bestaat uit verschillende vensters, het hoofdmenu en een statusbalk. U kunt
de positie van elk venster wijzigen of het zelfs losmaken en er een zelfstandig venster van
maken door het venster te slepen aan zijn naam. Afhankelijk van de status van het venster
kunnen verschillende tekens verschijnen in de rechterbovenhoek ervan.
Opmerking
Als u niet alle vensters kunt zien (als ze zijn geopend of geminimaliseerd), zal
drukken op Opties > Hoofdvenster herstellen ze herstellen naar de status zoals die
is gedefinieerd bij de installatie.
17
De gebruikersinterface
Tabel 4.4. pictogrammen voor vensters
minimaliseert het venster zodat alleen de
naam wordt weergegeven aan de onderzijde
van het venster
maximaliseert het venster.
herstelt de weergave naar vóór de stap van
het maximaliseren
maakt het venster los van het hoofdvenster
zet het venster weer vast in het hoofdvenster
U kunt de vensters elkaar laten overlappen als u dat wilt. Als dat gedaan wordt zullen de
vensters aan de bovenzijde een tab weergeven. De scheidingen tussen de vensters kunnen
worden gesleept om de afmetingen van vensters te wijzigen. Indien u niet meer weet welke
wijzigingen u aan de gebruikersinterface heeft aangebracht, kunt u op elk moment Opties →
Hoofdvenster herstellen gebruiken om terug te keren naar de originele lay-out.
De tellers in de rechter benedenhoek houden de voortgang van de vertaling bij (getallen in
de linkerkolom verwijzen naar de afbeelding hierboven):
Tabel 4.5. Hoofdvenster - tellers
27/27
aantal segmenten - vertaald / totaal van
huidig bestand
9319/16338
aantal unieke segmenten - vertaald / totaal in
het project
18
De gebruikersinterface
31175
totaal
aantal
segmenten
herhalingen) in het project
103/114
aantal tekens
doelsegment
in
het
bron-
(inclusief
en
in
het
Vanuit praktisch oogpunt is het meest belangrijkste paar het tweede paar getallen: het vertelt
hoeveel u tot op dit moment hebt gedaan, in relatie tot het totaal van het tweede getal. Het
project in het voorbeeld is zeker voltooid, omdat alle unieke segmenten zijn vertaald.
2.1. venster Bewerken
Hier typt en bewerkt u uw vertaling. Het venster Bewerken geeft de tekst van het gedeeltelijk
vertaalde document weer: de tekst die al vertaald is wordt vertaald weergegeven en de tekst
die nog niet vertaald is wordt weergegeven in de originele taal. De weergegeven tekst is
gesplitst in segmenten en u kunt door het document scrollen en op een willekeurig segment
dubbelklikken om het te bewerken. In het bovenstaande geval worden de reeds vertaalde
segmenten weergegeven in geel.
Eén van de bovenstaande segmenten is het huidige segment. Het is het segment dat wordt
weergegeven in twee gedeelten. Het bovenste gedeelte is weergegeven in de brontaal, in
vette tekens met een groene achtergrondkleur, het onderste gedeelte is het bewerkingsveld,
gescheiden door een markering: de markering is <segment nnnn> waarbij nnnn het getal is
van het segment in het project. Gebruik het bovenste gedeelte als een verwijzing en vervang
of pas de inhoud van het bewerkingsveld aan door/met uw vertaling.
Afhankelijk van het gedrag van uw voorkeur tijdens het bewerken kan het bewerkingsveld
voor het niet-vertaalde segment leeg zijn, de brontekst bevatten of de vertaling bevatten van
de tekenreeks die het meeste lijkt op die welke u gaat vertalen. Als u verder gaat naar een
ander segment wordt de vertaling gevalideerd en opgeslagen. Als u wilt dat het segment niet
vertaald wordt, maakt u eenvoudigweg het bewerkingsveld leeg door alle tekst te verwijderen
(selecteer alles met Ctrl+A en verwijder het met Del). OmegaT is in staat om vertalingen
op te slaan die identiek aan de bron zijn. Het is handig voor documenten die handelsmerken,
(bedrijfs-)namen of andere woorden met hoofdletters bevatten of delen in een derde taal die
niet vertaald behoeven te worden. Zie Vertaling bewerken voor meer details.
Als u met rechts klikt op het venster bewerken opent een pop-upmenu waarin Knippen,
Kopiëren, Plakken (d.i. dezelfde functies als Ctrl+X, Ctrl+C en Ctrl+V) en de functies Ga
naar segment.
2.2. venster Overeenkomsten
Afbeelding 4.2. venster Overeenkomsten
Het venster Overeenkomsten toont de meest overeenkomende segmenten uit de
vertaalgeheugens, zowel uit het interne vertaalgeheugen dat werd gemaakt terwijl u uw
19
De gebruikersinterface
project vertaalde als uit aanvullende vertaalgeheugens die u importeerde uit eerder werk of
die u heeft gekregen van uw cliënt of vertaalbureau.
Als u doorgaat naar het volgende segment wordt de eerste overeenkomst (die met het
hoogste percentage van overeenkomst) automatisch geselecteerd. U kunt een andere
overeenkomst selecteren door te drukken op Ctrl+2, 3, 4 of 5. Uiteraard zal het drukken op
Ctrl+5 geen effect hebben als er geen overeenkomst #5 is. Gebruik Ctrl+R om het doelveld
te vervangen door die overeenkomst of Ctrl+I om die in te voegen op de cursorpositie, om
de geselecteerde overeenkomst in uw vertaling te gebruiken.
Het percentage voor de overeenkomst is ruwweg het equivalent van het aantal meest
voorkomende woorden in het vergeleken en het overeenkomende segment, gedeeld door
het aantal woorden in de langste van de twee. De geselecteerde overeenkomst zal worden
geaccentueerd in vet, woorden die ontbreken in het segment dat u vertaald zullen blauw
gekleurd zijn en woorden die aansluiten aan ontbrekende gedeelten zullen groen zijn. In
het bovenstaande voorbeeld is het bronsegment Context menu command. De bovenste
overeenkomst is 100%, omdat alle woorden overeenkomen. Hetzelfde geldt voor de twee
volgende overeenkomsten en de overeenkomst #4 is soortgelijk, maar verschilt. De regel
met het percentage van overeenkomst bevat ook de naam van het vertaalgeheugen dat de
overeenkomst bevat. Indien er geen naam vermeld is, is de bron het interne vertaalgeheugen
van het project. Wezen-segmenten (de overeenkomst #2) beschrijven segmenten in het
standaard vertaalgeheugen van het project die geen overeenkomend bronsegment hebben.
Er zijn feitelijk drie berekende overeenkomsten beschikbaar (66/66/30 in het geval van
overeenkomst #4 hierboven). Zij worden als volgt gedefinieerd:
• percentage van overeenkomst als de plug-in tokenizer wordt gebruikt
• standaard overeenkomst OmegaT - aantal overeenkomende woorden - getallen en tags
worden genegeerd - gedeeld door het totale aantal woorden
• overeenkomst OmegaT, inclusief getallen en tags
2.2.1. Aanpassen van het venster Overeenkomsten
In Opties > Externe TMXen maken een aantal variabelen het mogelijk om de weergave van
het venster Overeenkomsten te configureren:
Afbeelding 4.3. Instellen venster Overeenkomsten
De afbeelding hierboven heeft de sjabloon weer voor de standaard weergave van
overeenkomsten. De inhoud ka worden aangepast met behulp van de volgende variabelen:
Tabel 4.6. Instellen venster Overeenkomsten
${id}
Nummer van de overeenkomst van 1 tot en
met 5
20
De gebruikersinterface
${sourceText}
Brontekst van de overeenkomst
${targetText}
Doeltekst van de overeenkomst
${diff}
Tekenreeks die de verschillen weergeeft
tussen de bron en de overeenkomst. Hint:
gebruik dit als de tekst, die u hebt vertaald,
is bijgewerkt.
${score}
Percentage met tokenizer
${noStemScore}
Percentage zonder nummers en tags
${adjustedScore}
Percentage aangepast
${fileNameOnly}
Naam van de TMX
${filePath}
Volledig pad van de TMX
${fileShortPath}
Pad van de TMX, beginnend vanaf de root
van /tm
${creationID}
Auteur van de overeenkomst
${creationDate}
Datum van de overeenkomst
${fuzzyFlag}
Geeft aan dat deze overeenkomst fuzzy is
(momenteel alleen voor vertalingen vanuit
PO-bestanden met de markering #fuzzy)
2.3. venster Woordenlijst
Het venster Woordenlijst maakt het u mogelijk om uw eigen collectie uitdrukkingen en
speciale terminologie, die u heeft verzameld in uw bestanden voor de woordenlijst, te
gebruiken. Het geeft de vertalingen weer van termen die zijn gevonden in het huidige
segment. Het bronsegment in het voorbeeld hieronder was “Context menu command”,
zoals het voorbeeld voor Overeenkomsten hierboven, en de weergegeven termen werden
gevonden in de beschikbare woordenlijsten (Microsoft's Term collection en de woordenlijst
voor de Sloveense Linux gebruikersgroep.
Afbeelding 4.4. item met meerdere woorden in de woordenlijst
Als u de optie TransTips hebt geactiveerd Opties → Transtips), kunt u met rechts klikken op het
geaccentueerde woord om een keuzelijst te openen met de voorgestelde vertalingen, zoals
die worden aangeboden door uw woordenlijst. Selecteren van één er van zal het invoegen op
de huidige positie van de cursor in het doelsegment. U kunt ook uw geprefereerde alternatief
accentueren in het venster Woordenlijst en het invoegen in het doel door met rechts op de
selectie te klikken.
21
De gebruikersinterface
2.4. venster Woordenboek
Woordenboeken zijn de elektronische versies van gedrukte woordenboeken zoals
MerriamWebster, Duden, Larousse etc., die u op uw bureau zou hebben kunnen staan. Bekijk
er meer over in het hoofdstuk over Woordenboeken
2.5. venster Meerdere vertalingen
Een bepaald bronsegment kan verschillende vertalingen vereisen, afhankelijk van de context.
Als de huidige vertaling van het segment niet past, kan de gebruiker Bewerken → Alternatieve
vertaling maken selecteren. De doeltekst die daarna wordt ingevoerd zal worden behandeld
als een alternatieve vertaling van het bronsegment. U kunt één van de alternatieven bijvoorbeeld die welke het meest waarschijnlijk is - als de standaard vertaling instellen door
te selecteren Bewerken → Als standaard vertaling gebruiken
2.6. venster Notities
De vertaler kan notities toevoegen aan het geopende segment, bijvoorbeeld om later terug
te kunnen keren naar het segment en de vertaling opnieuw te doen, te controleren dat
alternatieve vertalingen juist zijn of om collega's om hun mening te vragen. U kunt door de
notities bladeren met behulp van Ga naar → Volgende notitie en Ga naar → Vorige notitie.
2.7. venster Opmerkingen
Sommige bestandsindelingen, gespecialiseerd voor vertaalwerk, bijvoorbeeld PO, maken het
opnemen van opmerkingen mogelijk. Op deze manier kan de vertaler de context voor het
segment dat moet worden vertaald worden verschaft. In het voorbeeld hieronder heeft de
auteur van het PO-bestand een waarschuwing voor de vertaler opgenomen om de lengte van
de vertaling te controleren:
Afbeelding 4.5. venster Opmerkingen
2.8. venster Machinevertaling
Het venster Machinevertaling, indien geopend, bevat de suggesties van programma's voor
machinevertaling voor het huidige segment. Druk op Ctrl+M om de vertaling van het
huidige segment te vervangen door de voorgestelde vertaling. Meer in het hoofdstuk
Machinevertaling
2.9. Hoofdmenu
Het hoofdmenu geeft toegang tot alle functies van OmegaT. Zie de appendix Hoofdmenu
voor een volledige beschrijving van alle menu's en menu-items. De meestgebruikte functies
zijn te benaderen met sneltoetsen voor het toetsenbord, dus als u daar eenmaal aan gewend
22
De gebruikersinterface
bent, zal er geen reden meer zijn om door de menu's te bladeren tijdens het vertalen. Bekijk
hoofdstuk Sneltoetsen voor menu en het toetsenbord voor details.
2.10. Statusbalk
De statusbalk geeft berichten met betrekking tot de werkzaamheden weer aan de onderzijde
van het hoofdvenster. Deze balk geeft de gebruiker berichten met terugkoppeling over
specifieke bewerkingen die worden uitgevoerd. Het geeft ook het aantal overeenkomsten en
overeenkomsten in de woordenlijst aan voor het huidige segment.
3. Andere vensters
3.1. Projectbestanden
Het venster Projectbestanden somt de projectbestanden op en geeft andere informatie over
het project weer. Het wordt automatisch weergegeven als OmegaT een project laadt. Gebruik
Ctrl+L om het te openen en Esc om het te sluiten. Het venster Projectbestanden geeft de
volgende informatie weer:
• de lijst met alle vertaalbare bestanden in het project. Dit zijn de bestanden die aanwezig
zijn in de map met bronbestanden in een formaat dat OmegaT kan afhandelen. Klikken op
een bestand zal het openen voor vertaling
• het bestand dat momenteel beschikbaar is in het venster Bewerken is geaccentueerd met
een blauwe achtergrond. Drukken op Enter zal het venster Bewerken verplaatsen naar het
begin van het geselecteerde bestand
• Items van bestanden bevatten hun namen, typen bestandsfilters, hun codering en het
aantal segmenten dat elk bestand bevat
• het totale aantal segmenten, het aantal unieke segmenten in het gehele project en het
aantal reeds vertaalde unieke segmenten worden weergegeven aan de onderzijde
De verzameling Unieke segmenten wordt berekend door alle segmenten te nemen en daaruit
de duplicaten te verwijderen. (De definitie van “uniek” is gevoelig voor hoofdletters: "Run"
en "run" worden als verschillend behandeld)
Het verschil tussen "Aantal segmenten" en "Aantal unieke segmenten" geeft een ruwe
benadering van het aantal herhalingen in een tekst. Merk echter op dat de aantallen niet
vertellen hoe relevant de herhalingen zijn: zij zouden kunnen betekenen dat relatief lange
zinnen een aantal keren worden herhaald (in welk geval u geluk hebt) of het zou een tabel
met sleutelwoorden kunnen beschrijven (niet zo gelukkig). Het bestand project_stats.txt dat
is geplaatst in de map omegat van uw project bevat meer gedetailleerde informatie over elk
segment per bestand.
Aanpassen van de segmentatieregels kan effect hebben op het aanpassen van het aantal
segmenten/unieke segmenten. Zoiets zou echter in het algemeen moeten worden vermeden
nadat u eenmaal met de vertaling van het project bent begonnen. Zie het hoofdstuk
Segmentatieregels voor meer informatie.
bestanden toevoegen aan het project: U kunt bronbestanden toevoegen aan het project
door te klikken op de knop "Bronbestanden importeren...". Dit kopieert de geselecteerde
bestanden naar de map /source en herlaadt het project om de nieuwe bestanden te
importeren. U kunt ook bronbestanden toevoegen vanaf internetpagina's, geschreven in
MediaWiki, door te klikken op de knop "Importeren vanuit MediaWiki" en de corresponderende
URL op te geven.
3.2. venster Zoeken
U kunt het venster Zoeken gebruiken om specifieke segmenten in het project te vinden. U
kunt meerdere vensters tegelijkertijd geopend hebben. Gebruik Ctrl+F in het hoofdvenster
23
De gebruikersinterface
om een nieuw venster te openen. Het venster Zoeken bestaat uit een tekstvak voor
tekenreeksen of sleutelwoorden om te zoeken, vlaggen en keuzeknoppen voor het instellen
van het zoek- en weergavegebied dat de resultaten van de zoekactie bevat. Zie het hoofdstuk
Zoeken voor meer informatie over het zoekvenster.
3.3. Tags valideren
Het venster Tags valideren detecteert de tagfouten en niet-consistente vertalingen in de
vertaling en somt ze op. Open het venster met Ctrl+T. Het venster heeft een kolom met 3
tabellen met een koppeling naar het segment en de inhoud van diens bron en doel:
Afbeelding 4.6. venster Tags valideren
De tags worden vet blauw geaccentueerd voor eenvoudige vergelijking tussen de originele
en de vertaalde inhoud. Klik op de koppeling om naar het segment in het venster Bewerken te
springen. Verbeter, indien nodig, de fout en druk op Ctrl+T om terug te keren naar het venster
Tags valideren om andere fouten te corrigeren. In het eerste en derde geval hierboven waren
tags niet correct gepaard en in het tweede geval ontbreekt bij de openingstag het <-teken.
Tagfouten zijn gevallen waarin de tags in de vertaling niet overeenkomen in volgorde en
aantal in vergelijking met het originele segment. Sommige scenario's met betrekking tot tags
die worden gevlagd in het venster Tag valideren zijn noodzakelijk en zijn goedaardig, terwijl
andere problemen zullen veroorzaken als het vertaalde document wordt gemaakt. Tags
vertegenwoordigen meestal enige vorm van opmaak in de originele tekst. Vereenvoudigen
van de opmaak van de originele tekst in het bronbestand voordat de vertaling wordt
begonnen draagt enorm bij aan het verminderen van het aantal tags.
3.4. Statistieken
Het venster Statistieken - te benaderen via Extra > Statistieken - geeft de statistieken voor
het huidige project van OmegaT weer, zowel in de vorm van een overzicht als in detail voor
elk bestand dat moet worden vertaald. De weergegeven statistieken zijn beschikbaar als een
tab-gescheiden bestand project_stats.txt (submap omegat), klaar om te worden geladen in
een programma met rekenbladen dat de gebruiker wil gebruiken. U kunt Ctrl+A , Ctrl+C ,
Ctrl+V gebruiken om de inhoud te kopiëren en te plakken.
24
De gebruikersinterface
Afbeelding 4.7. projectstatistieken
3.5. Statistieken voor overeenkomsten
Toegang tot de statistieken voor overeenkomsten gaat viaExtra > Statistieken voor
overeenkomsten. De evaluatie vergt nogal wat gebruik van de CPU en kan nogal wat tijd
vergen, dus wordt er een voortgangsbalk weergegeven gedurende de berekening. Voor
zover het categorieën betreft wordt de de facto industriestandaard voor het classificeren
van overeenkomsten in de volgende groepen gebruikt: Herhalingen, Exacte overeenkomst,
95%-100%, 85%-94%, 75%-84%, 50%-74% en Geen overeenkomst. Deze informatie wordt
berekend voor zowel segmenten als voor woorden en voor tekens (zonder en met spaties).
Onthoud dat er kleine verschillen zouden kunnen zijn tussen de tellingen van OmegaT en de
getallen die worden verschaft door andere CAT-programma's.
Afbeelding 4.8. Statistieken voor overeenkomsten
Onthoud dat deze totalen een goede (of 'zo goed als maar kan zijn') benadering zijn van het
betrokken werk in het project en dus kan dienen als een basis voor uw berekeningen van
kosten en prijzen.
Met spaties tussen segmenten wordt geen rekening gehouden in de laatste kolom.
Herhalingen staan voor identieke segmenten die meerdere malen aanwezig zijn in de
tekst. Het eerste segment en de inhoud daarvan zullen worden geclassificeerd als "geen
overeenkomst", en de rest van hen als een herhaling van de eerste. Als de vertaling voor
verschillende identieke bronsegmenten al bestaat in het vertaalgeheugen van het project,
zullen deze segmenten, samen met andere, reeds vertaalde unieke segmenten, worden
geclassificeerd als een "Exacte overeenkomst". Het aantal unieke segmenten die, indien
nodig, worden verschaft in het standaard venster met statistieken, ongeacht of zij zijn
vertaald of niet.
25
De gebruikersinterface
De rest van de categorieën (50-100%) behelst niet-vertaalde segmenten met een fuzzy
overeenkomst. Fuzzy overeenkomsten kunnen ook vanuit de map /tm komen - en niet alleen
vanuit het interne vertaalgeheugen in /omegaT, zoals het geval is voor herhalingen en
exacte overeenkomsten. Het enige verschil met overeenkomsten vanuit het vertaalgeheugen
project_save is dat externe TM's geen exacte overeenkomsten kunnen geven, alleen 100%.
Indien men geen externe TM's wil gebruiken voor het tellen, moet men de map /tm leeg
maken of de instelling van het project wijzigen (tijdelijk) zodat de waarde voor /tm naar een
andere locatie verwijst.
De overeenkomsten voor statistieken zijn tab-gescheiden en u kunt Ctrl+A , Ctrl+C , Ctrl
+V gebruiken om ze te kopiëren/plakken, bijvoorbeeld in een werkblad of in uw toepassing
voor kostenberekening. Eenmaal berekend zijn de gegevens ook beschikbaar in omegat/
project_stats_match.txt. Onthoud dat het bestand voorzien is van een tijdstempel, omdat
de berekening (in tegenstelling tot de standaard statistieken) is niet onmiddellijk wordt
uitgevoerd en dus snel niet meer van toepassing is.
3.6. Help-browser
De Help-browser (die deze handleiding weergeeft) kan worden opgeroepen door op F1
te drukken of door te navigeren naar Help → Gebruikershandleiding... in het hoofdmenu.
In het venster worden de handleiding en twee knoppen weergegeven: Terug en Inhoud.
De gebruikershandleiding is een HTML-document met koppelingen naar de verschillende
hoofdstukken. Klikken op een koppeling, zoals u in een webbrowser zou doen, brengt de
gewenste pagina op de voorgrond.
De gebruikershandleiding is geplaatst in de submap docs onder de installatiemap van
OmegaT, dus u kunt bijvoorbeeld de Engelse documentatie bekijken door het bestand docs/
en/index.html in uw browser te openen. Openen van de gebruikershandleiding op deze
manier stelt u ook in staat om externe koppelingen te volgen, omdat de ingebouwde helpbrowser geen externe koppelingen naar internet accepteert.
26
Hoofdstuk 5. Sneltoetsen voor
menu en het toetsenbord
1. Hoofdmenu
Alle functionaliteiten van OmegaT zijn beschikbaar via de menubalk boven het venster
Bewerken. De meeste functies zijn ook beschikbaar via sneltoetsen voor het toetsenbord.
Sneltoetsen worden geactiveerd door te drukken op Ctrl en een letter. Sommige sneltoetsen
gebruiken ook andere toetsen. Voor de leesbaarheid worden letters hier geschreven als
hoofdletters. Ctrl wordt gebruikt op Windows, UNIX en UNIX-achtige besturingssystemen die
een toetsenbord hebben met de Ctrl- of Control-toets. Mac-gebruikers moeten in plaats
daarvan de cmd+-toets gebruiken. De "Cmd"-toets heeft ofwel een label "command" of een
Apple-merkteken op toetsenborden van Apple.
U kunt bestaande sneltoetsen aanpassen of nieuwe, naar uw behoeften, toevoegen. Zie
Appendix - Sneltoetsen aanpassen
Tabel 5.1. Hoofdmenu
Project
Bewerken
Ga naar
Weergave
Extra
Opties
Help
1.1. Project
Tabel 5.2. menu Project
Nieuw
Maakt en opent een nieuw
project. Het dialoogvenster
om een project te maken
is
hetzelfde
als
voor
het
bewerken
van
het
project.
ZieHoofdstuk 6,
Projecteigenschappen
Openen
Ctrl+O
Opent een eerder gemaakt
project.
Bronbestanden importeren... Kopieert de geselecteerde
bestanden naar de map /
source en herlaadt het project
om de nieuwe bestanden te
laden.
Importeren vanuit
MediaWiki...
Importeert eenheden vanaf
pagina's
van
MediaWiki,
gebaseerd op de ingevoerde
URL.
Herladen
F5
Herlaadt het project om
externe
wijzigingen
in
bronbestanden,
gebruikte
vertaalgeheugens,
woordenlijsten en instellingen
voor het project te verwerken.
Sluiten
Ctrl+Shift+W
Slaat de vertaling op en sluit
het project.
Opslaan
Ctrl+S
Slaat
het
interne
vertaalgeheugen op de harde
schijf op. OmegaT slaat
automatisch elke 10 minuten
27
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
de vertaalgeheugens op en
ook als u het project sluit of
OmegaT afsluit.
Vertaalde documenten
maken
Ctrl+D
Maakt de doeldocumenten op
basis van uw vertaling van de
tekst in de documenten. De
gemaakte doeldocumenten
zijn geplaatst in de map /
target.
Eigenschappen...
Ctrl+E
Geeft
het
dialoogvenster
Projecteigenschappen weer
om
de
projecttalen
en
maplocaties
te
kunnen
bewerken.
Projectbestanden...
Ctrl+L
Sluit of opent het venster
Projectbestanden (afhankelijk
van het feit of het geopend of
gesloten is).
Afsluiten
Ctrl+Q
Slaat het project op en
sluit
OmegaT
af.
Als
u het project nog niet
hebt
opgeslagen
wordt
hier handmatig bevestiging
gevraagd of u werkelijk af wilt
sluiten.
1.2. Bewerken
Opmerking: Items die in de meeste toepassingen aanwezig zijn (kopiëren/knippen/plakken)
worden in dit menu niet weergegeven maar zijn beschikbaar met de sneltoetsen van uw
systeem. Bijvoorbeeld:
Tabel 5.3. Sneltoetsen kopiëren/knippen/plakken
Kopiëren
Ctrl+C
Kopieert de geselecteerde
tekst naar het klembord.
Knippen
Ctrl+X
Kopieert de geselecteerde
tekst naar het klembord en
verwijdert de geselecteerde
tekst.
Plakken
Ctrl+V
Plakt de tekst van het
klembord op de cursorpositie.
Het menu Bewerken zelf bevat de volgende sneltoetsen:
Tabel 5.4. menu Bewerken
Laatste actie ongedaan
maken
Ctrl+Z
Herstelt de status naar
vóórdat de laatste actie werd
uitgevoerd. Deze opdracht
werkt niet als het gewijzigde
segment al is gevalideerd.
Laatste actie opnieuw
Ctrl+Y
Herstelt de status naar
vóórdat de laatste actie werd
geannuleerd. Deze opdracht
werkt niet als het gewijzigde
segment al is gevalideerd.
28
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Vervangen door
overeenkomst
Ctrl+R
Vervangt
het
gehele
doelsegment door de huidige
geselecteerde overeenkomst
(de eerste overeenkomst is
standaard geselecteerd)
Overeenkomst invoegen
Ctrl+I
Voegt
de
huidige
geselecteerde overeenkomst
in
op
de
cursorpositie.
Indien een gedeelte van het
doelsegment is geselecteerd,
overschrijft deze functie het
geselecteerde gedeelte.
Vervangen door
machinevertaling
Ctrl+M
Vervangt het doelsegment
door de vertaling die wordt
verschaft door de service
van de machinevertaling.
Geen actie wordt ondernomen
indien er
geen
service
voor
machinevertaling
is
geactiveerd (zie Menu >
Opties hieronder).
Vervangen door bron
Shift+Ctrl+R
Vervangt
het
huidige
doelsegment
door
de
brontekst.
Bron invoegen
Shift+Ctrl+I
Voegt de brontekst in op de
cursorpositie.
Brontags invoegen
Shift+Ctrl+T
Voegt de brontags in op
de cursorpositie. Alle tags in
de brontekst - d.i. OmegaT
zowel als aangepaste, Java,
printf etc tags - zullen
worden ingevoegd in het
huidige segment, ongeacht
of
ze
daar
al
staan
of niet. Tekst, omsloten
door tags, wordt vervangen
door spaties: <f0><f1>Dit
is
tekst</f0></f1>
dus
zal
worden
gekopieerd
als
<f0><f1>één_spatie</
f0></f1>
Selectie exporteren
Shift+Ctrl+C
Exporteert de huidige selectie
naar een tekstbestand voor
verwerking. Indien geen tekst
is geselecteerd, wordt het
huidige bronsegment naar
dit
bestand
geschreven.
Wanneer
de
gebruiker
OmegaT afsluit, wordt dit
bestand niet geleegd, om
consistent
te
zijn
aan
het
gebruikelijke
gedrag
van
het
klembord.
De
geëxporteerde inhoud wordt
gekopieerd naar het bestand
selection.txt dat is geplaatst
in de voorkeursmap van de
29
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
gebruiker (zie Hoofdstuk 8,
OmegaT
bestanden
en
mappen).
Item voor woordenlijst maken Shift+Ctrl+G
Laat de gebruiker een item
maken in het standaard
bestand voor de woordenlijst.
Zoeken in project...
Ctrl+F
Opent een
Zoeken.
Schakel Hoofd-/kleine letters
naar...
Shift+F3 (zie tekst)
Wijzigt hoofd-/kleine letters
van
de
geaccentueerde
tekst in het doelsegment
naar de geselecteerde optie
(Kleine letters, Hoofdletters
of Alle woorden hoofdletters).
Gebruik Shift+F3 om tussen
de
drie
keuzes
te
schakelen. Indien geen tekst
is geselecteerd, selecteert
OmegaT het woord dat de
letter bevat direct rechts
naast de cursor.
nieuw
venster
Overeenkomst #N selecteren Ctrl+#N
(#N is een getal van 1
tot en met 5) - Selecteert
de Ne overeenkomst die is
weergegeven in het venster
Overeenkomsten
om
het
segment te vervangen of
het daar in te voegen.
De Paragraaf 2.2, “venster
Overeenkomsten” beschrijft
de codering van de kleuren in
detail.
Als standaard vertaling
gebruiken
Indien
er
meerdere
alternatieve
vertalingen
beschikbaar zijn voor het
actieve segment, kunt u
het geselecteerde alternatief
als de standaard vertaling
instellen. Het item zal grijs
worden als er slechts één
vertaling beschikbaar is.
Alternatieve vertaling maken Het
een
en
hetzelfde
segment kan, afhankelijk van
de context, verschillende
vertalingen
vereisen.
Selecteer dit menuitem als
de huidige vertaling niet van
toepassing is en voer de
alternatieve vertaling in.
1.3. Ga naar
Tabel 5.5. menu Ga naar
Volgende niet-vertaalde
segment
Ctrl+U
Verplaatst naar het volgende
segment dat geen equivalent
heeft in het vertaalgeheugen.
30
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Volgende segment
Ctrl+N of Enter of Tab
Verplaatst naar het volgende
segment. Als het huidige
segment het laatste in een
bestand is, verplaatst het
naar het eerste segment van
het volgende bestand.
Vorige segment
Ctrl+P of Ctrl+Enter of
Ctrl+Tab
Verplaatst naar het vorige
segment. Als het huidige
segment het eerste in een
bestand is, verplaatst het
naar het laatste segment van
het vorige bestand.
Segmentnummer...
Ctrl+J
Het segment wordt geopend
als
zijn
segmentnummer
wordt ingevoerd.
Volgende notitie
Het volgende segment waar
een notitie aan is verbonden,
zal openen.
Vorige notitie
Het vorige segment met een
notitie zal openen.
Verder in geschiedenis...
Ctrl+Shift+N
OmegaT
onthoudt
de
verwerkte segmenten. Met
deze opdracht kunt u vooruit
naar het segment dat u eerder
verliet met de opdracht Terug
in geschiedenis...
Terug in geschiedenis...
Ctrl+Shift+P
Met deze opdracht kunt
u één segment terug in
de tijd gaan, om later
terug te keren naar het
huidige segment met behulp
van de opdracht Verder in
geschiedenis... hieronder.
1.4. Weergave
Tabel 5.6. menu Weergave
Vertaalde segmenten markeren
Indien aangevinkt, zullen de vertaalde
segmenten in geel worden geaccentueerd.
Niet-vertaalde segmenten markeren
Indien aangevinkt, zullen de niet-vertaalde
segmenten in paars worden geaccentueerd.
Bronsegmenten weergeven
Indien aangevinkt, zullen de bronsegmenten
in groen worden geaccentueerd. Indien niet
aangevinkt, zullen de bronsegmenten niet
worden weergegeven.
Niet-unieke segmenten markeren
Indien
aangevinkt
zullen
niet-unieke
segmenten bleekgrijs worden gemarkeerd.
Segmenten met opmerkingen markeren
In
aangevinkt
zullen
segmenten
met opmerkingen cyaankleurig worden
gemarkeerd. Deze markering heeft prioriteit
boven Vertaalde segmenten markeren en
Niet-vertaalde segmenten markeren.
31
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Niet-afbreekbare spaties markeren
Indien aangevinkt worden niet-afbreekbare
spaties in het segment met een grijze
achtergrond weergegeven.
Info over wijzigingen
Instellen van de optie Info over wijzigingen
op Weergave voor huidige segment zal
datum en tijd en de auteur weergeven
van de laatste wijziging aan het huidige
segment. Het instellen op Weergave voor alle
segmenten geeft deze informatie weer voor
alle segmenten en Niets weergeven schakelt
deze optie uit.
1.5. Extra
Tabel 5.7. menu Extra
Tags valideren
Ctrl+T: Controleert op ontbrekende of
misplaatste tags in opgemaakte bestanden.
Zal een lijst weergeven waarin de
segmenten met tagfouten en mogelijke
onvolkomenheden staan. Zie Tagvalidatie en
Hoofdstuk 12, Werken met opgemaakte tekst.
Tags verwijderen
Indien ingeschakeld worden alle tags voor
opmaak verwijderd uit de bronsegmenten.
Dit is handig als teksten worden afgehandeld
waarin in-regelige opmaak geen echt
nut heeft (bijv. ge-OCRde pdf, slecht
geconverteerde .odt of .docx, etc.) Alleen inregelige tags worden verwijderd, dus normaal
gesproken zou er geen probleem moeten zijn
met het openen van de doeldocumenten.
Niet-zichtbare opmaak (d.i. die niet als tags
verschijnen in de bewerker van OmegaT)
wordt in het doeldocument behouden.
Statistieken
Opent een nieuw venster en geeft de
statistieken voor het project weer, d.i. de
totalen voor het project en de totalen voor elk
bestand in het project.
Statistieken voor overeenkomsten
Geeft de Statistieken voor overeenkomsten
weer voor het project: het aantal herhalingen,
exacte overeenkomsten, overeenkomsten
en geen overeenkomsten, voor segmenten,
woorden en in tekens.
1.6. Opties
Tabel 5.8. menu Opties
Tab gebruiken om door te gaan
Stelt de toets voor het valideren van het
segment in op Tab in plaats van de
standaardtoets Enter. Deze optie is handig
voor sommige invoersystemen voor Chinese,
Japanse of Koreaanse tekens.
Afsluiten altijd bevestigen
Het programma zal u altijd om bevestiging
vragen om af te sluiten.
Machinevertaling
Stelt u in staat om de aangeboden
programma's voor machinevertaling te
32
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
activeren/deactiveren. Indien actief, zal
Ctrl+M de suggestie in het doelgedeelte van
het huidige segment invoegen.
Woordenlijst
gereserveerd voor toekomstig gebruik door
plugins
TransTips
Stelt u in staat de mogelijkheid TransTips
te activeren/deactiveren en stelt de optie
er van in op Exacte overeenkomst. Met
de geactiveerde TransTips zal een klik met
rechts op een geaccentueerd woord in
de bron een pop-upmenu openen met de
items van de woordenlijst voor het woord
waarop u hebt geklikt. U kunt dan op de
geprefereerde vertaling klikken om die in te
voegen in het doelsegment op de huidige
positie. Met TransTips/Exacte overeenkomst
ingeschakeld, zullen alleen volledige woorden
worden gecontroleerd, anders zullen ook
gedeelten van woorden overeenkomen.
Lettertype...
Toont het dialoogvenster om het lettertype
voor de weergave van de tekst aan te passen.
Gebruikers van oudere computers die het
aanpassen van de venstergrootte heel traag
vinden kunnen proberen om het lettertype
te wijzigen. Bekijk Lettertype-instellingen in
Diverse onderwerpen
Bestandsfilters...
Geeft het dialoogvenster Bestandsfilters weer
om de bestandsafhandeling en het parsen te
configureren.
Segmentatie...
Opent het venster Segmentatie-instellingen
om de segmentatie van de tekst te
configureren.
Spellingscontrole...
Geeft het venster Spellingscontrole instellen
weer om de spellingscontrole te installeren,
te configureren en te activeren.
Bewerken (gedrag)...
Geeft het dialoogvenster Vertaling bewerken
weer om te configureren.
Tags valideren...
Voor programmeurs: Stelt u in staat om de
opties voor Tags valideren te configureren en
variabelen in het programma (%...) ook te
controleren.
Team...
Voer hier uw naam in en die zal worden
gekoppeld aan alle door u vertaalde
segmenten.
Externe TMXen...
Laat de gebruiker beslissen hoe tags
in vreemde TMX-bestanden (d.i. niet
gegenereerd door OmegaT) moeten worden
behandeld.
Weergave...
Bevat de optie om alle bronsegmenten in
vet weer te geven en het eerste niet-unieke
segment te markeren.
Opslaan...
Stelt de gebruiker in staat om de interval te
selecteren - in minuten en seconden - tussen
het opeenvolgende automatisch opslaan van
het project. Het minimum is 10 seconden.
33
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Inloggen Proxy...
Voer u gebruikersnaam en uw wachtwoord
in, als u een proxy gebruikt om toegang te
krijgen tot uw projecten.
Hoofdvenster herstellen
Herstelt
de
componenten
van
het
hoofdvenster van OmegaT naar hun
standaard status. Gebruik deze mogelijkheid
in de gevallen dat u één of meer
componenten heeft losgemaakt, verplaatst of
verborgen en u ze niet terug kan krijgen op
de manier die u wilt. Het kan ook worden
gebruikt als vensters er niet uitzien zoals u
verwachtte na een upgrade van OmegaT.
1.7. Help
Tabel 5.9. menu Help
Gebruikershandleiding...
F1: Opent de Help-browser met deze
handleiding in een afzonderlijk venster.
Over...
Geeft auteursrechten,
licentie-informatie weer.
dankwoorden
en
2. Toetsenbord sneltoetsen
De volgende sneltoetsen zijn beschikbaar in het hoofdvenster. Als een ander venster op de
voorgrond staat, klik dan op het hoofdvenster om het weer op de voorgrond te plaatsen of
druk op Esc om dat venster te sluiten.
Sneltoetsen worden geactiveerd door te drukken op Ctrl en een letter. Sommige sneltoetsen
gebruiken ook andere toetsen. Voor de leesbaarheid worden letters hier geschreven als
hoofdletters.
Ctrl wordt gebruikt op Windows, UNIX en UNIX-achtige besturingssystemen die een
toetsenbord hebben met de Ctrl / Control-toets. Mac-gebruikers zouden in plaats daarvan
de cmd+toets moeten gebruiken. Op toetsenborden van Apple heeft de cmd-toets een label
"command" of een merkteken van Apple er op.
• Projectbeheer
• Bewerken
• Verplaatsen
• Verwijzingsvensters
• Andere
2.1. Projectbeheer
Tabel 5.10. Sneltoetsen voor projectbeheer
Project openen
Ctrl+O
Geeft een dialoogvenster
weer om een reeds bestaand
project te zoeken.
Opslaan
Ctrl+S
Slaat het huidige werk op in
het interne vertaalgeheugen
34
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
(bestand
project_save.tmx
dat staat in de map omegat
van het project).
Project sluiten
Shift+Ctrl+W
Sluit het huidige project.
Vertaalde documenten
maken
Ctrl+D
Maakt
de
vertaalde
documenten in de map
Target van het project en
maakt de bestanden voor
het vertaalgeheugen (level1,
level2
en
omegat
tmxbestanden) in de hoofdmap
van het project.
Projecteigenschappen
Ctrl+E
Geeft de instellingen voor het
project weer om die aan te
passen, indien gewenst.
2.2. Bewerken
Tabel 5.11. Sneltoetsen Bewerken
Laatste actie ongedaan
maken
Ctrl+Z
Maakt de laatste actie in
het
huidige
doelsegment
ongedaan
Laatste actie opnieuw
Ctrl+Y
Voert opnieuw de laatste
bewerking uit die zojuist
in het huidige doelsegment
ongedaan werd gemaakt
Overeenkomst #N selecteren Ctrl+#N
#N is een getal van 1 tot en
met 5. De sneltoets selecteert
de Ne overeenkomst die
wordt weergegeven in het
venster Overeenkomsten (de
eerste overeenkomst wordt
standaard geselecteerd)
Vervangen door
overeenkomst
Ctrl+R
Vervangt de inhoud van het
huidige doelsegment door de
geselecteerde overeenkomst
(de eerste overeenkomst
wordt
standaard
geselecteerd)
Overeenkomst invoegen
Ctrl+I
Voegt
de
geselecteerde
overeenkomst
in
op
de
cursorpositie
in
het
huidige
doelsegment
(de
eerste overeenkomst wordt
standaard geselecteerd)
Vervangen door bron
Ctrl+Shift+R
Vervangt de inhoud van het
huidige doelsegment door de
inhoud van de brontekst
Bron invoegen
Ctrl+Shift+I
Voegt
de
inhoud
van
de brontekst in op de
cursorpositie in het huidige
doelsegment
Brontags invoegen
Ctrl+Shift+T
Voegt de brontags in op de
cursorpositie in het huidige
doelsegment.
35
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Zoeken in project
Ctrl+F
Geeft een dialoogvenster
weer waarmee zoekacties
kunnen worden uitgevoerd
binnen het project
Vervangen door
machinevertaling
Ctrl+M
Vervangt het doelsegment
door de machinevertaling
van de bron. Geen actie
indien machinevertaling is
gedeactiveerd (zie Menu >
Opties > Machinevertaling).
Selectie exporteren
Shift+Ctrl+C
Exporteert de huidige selectie
naar een tekstbestand voor
verwerking.
Item voor woordenlijst maken Shift+Ctrl+G
Laat de gebruiker een item
maken in het standaard
bestand voor de woordenlijst.
2.3. Verplaatsen
Tabel 5.12. Sneltoetsen Verplaatsen
Volgende niet-vertaalde
segment
Ctrl+U
Verplaatst
bewerkingsveld
naar
volgende segment dat
niet geregistreerd is in
vertaalgeheugen van
project
het
het
nog
het
het
Volgende segment
Ctrl+N, Enter of Return
Verplaatst
bewerkingsveld
naar
volgende segment
het
het
Vorige segment
Ctrl+P
Verplaatst
bewerkingsveld
vorige segment
het
het
Segmentnummer...
Ctrl+J
Verplaatst
naar
het
ingevoerde segmentnummer
Terug in geschiedenis...
Ctrl+Shift+P
Verplaats één segment terug
in de geschiedenis.
Verder in geschiedenis...
Ctrl+Shift+N
Verplaatst één segment naar
voren in de geschiedenis.
naar
2.4. Andere
Tabel 5.13. Diverse sneltoetsen
Lijst projectbestanden
Ctrl+L
Geeft
de
lijst
projectbestanden weer
Tags valideren
Ctrl+T
Opent het
valideren.
Selectie exporteren
Shift+Ctrl+C
Exporteert de huidige selectie
of de huidige bron, als er geen
tekst is geselecteerd. De tekst
wordt geëxporteerd naar een
bestand met platte tekst.
Zoeken in project
Ctrl+F
Opent een
Zoeken.
36
venster
nieuw
met
Tags
venster
Sneltoetsen voor menu
en het toetsenbord
Helpbestanden
F1
Geeft
de
OmegaT
helpbestanden weer in een
afzonderlijk venster
37
Hoofdstuk 6. Projecteigenschappen
1. dialoogvenster Eigenschappen
Het dialoogvenster Project → eigenschappen... (Ctrl+E) wordt gebruikt om de projectmappen
en talen te definiëren en aan te passen.
Het is mogelijk om de projecteigenschappen gedurende een vertaalsessie aan te passen.
Onthoud dat wijzigen van de instellingen voor het project consequenties kan hebben, in het
bijzonder als het project al is opgestart. De veiligste manier is echter om, totdat u wat meer
ervaring hebt met OmegaT, alle instellingen als vast te beschouwen als de vertaling eenmaal
is begonnen - tenzij u zich natuurlijk realiseert dat er een grote vergissing is gemaakt. Zie
het gedeelte Gegevensverlies voorkomen voor manieren om uw werk te beveiligen.
Afbeelding 6.1. venster Projecteigenschappen
Het bevat:
• Een gebied om de bron- en doeltalen van het project in te stellen
U kunt de bron- en doeltalen handmatig instellen of het menu met de keuzelijsten
gebruiken. Onthoud goed dat het wijzigen van de talen er voor kan zorgen dat het de
huidige gebruikte vertaalgeheugens onbruikbaar kan maken omdat hun taal niet meer
overeenkomt met de nieuwe talen.
• Keuzevak Inschakelen segmentering op zin-niveau
38
Projecteigenschappen
De instellingen voor segmentatie hebben alleen betrekking op de manier waarop de
bronbestanden door OmegaT worden afgehandeld. De vooraf ingestelde manier van het
segmenteren van de bronnen is de segmentering op zin-niveau, dus dit keuzevak zou in
normale gevallen geselecteerd moeten worden gelaten.
In sommige uitzonderlijke gevallen kan het alternatief, d.i. segmenteren op alinea's,
de voorkeur genieten. Wijzigen van deze vlag past niet de segmentatie van de reeds
bestaande vertaalgeheugens aan. Indien u gedurende de vertaling besluit om te schakelen
van zin- naar alinea-vertaling, zal het interne vertaalgeheugen van het project niet worden
gewijzigd (OmegaT kan oude vertaalgeheugens bijwerken die geen gebruik maakten van
zin-segmentatie, maar niet andersom).
Wijzigen van de instellingen voor segmentatie kunnen er voor zorgen dat sommige
reeds vertaalde segmenten opgedeeld of samengevoegd worden. Zij zullen dan effectief
terugkeren naar de status "niet vertaald" omdat zij niet overeenkomen met de opgenomen
segmenten in het projectgeheugen, zelfs als de originele vertaling daar nog steeds in staat.
• Knop Segmentatie...
De segmentatieregels zijn in het algemeen geldig voor alle projecten. De gebruiker
echter wil misschien een set regels genereren, specifiek voor het betreffende project.
Gebruik deze knop om een dialoogvenster te openen dat het keuzevak Projectspecifieke
segmentatieregels activeert, en ga dan door met het aanpassen van de segmentatieregels,
zoals gewenst. De nieuwe set regels zal worden opgeslagen tezamen met het project
en zal niet botsen met de algemene set segmentatieregels. Deselecteer het keuzevak
om projectspecifieke segmentatieregels te verwijderen. Bekijk hoofdstuk Bronsegmentatie
voor meer informatie over segmentatieregels.
Hint: de set segmentatieregels voor een bepaald project wordt opgeslagen als project/
omegat/segmentation.conf.
• Knop Bestandsfilters...
Op eenzelfde manier als hierboven kan de gebruiker project-specifieke bestandsfilters
maken, die tezamen met het project zullen worden opgeslagen en alleen geldig zullen
zijn voor het huidige project. Klik op de knop Bestandsfilters ... , en activeer het keuzevak
Projectspecifieke filters inschakelen in het venster dat opent om een set projectspecifieke
bestandsfilters te maken. Een kopie van de gewijzigde configuratie van de filters zal
met het project worden opgeslagen. Deselecteer het keuzevak om projectspecifieke
bestandsfilters te verwijderen. Onthoud dat in het menu Opties->Bestandsfilters, de globale
filters voor de gebruikers worden gewijzigd, niet de filters voor het project. Bekijk hoofdstuk
Bestandsfiltersvoor meer over het onderwerp.
Hint: de set bestandsfilters voor een bepaald project wordt opgeslagen als project/omegat/
filters.xml.
• Keuzevak Automatisch vergroten van vertaling
In het geval dat er niet-unieke segmenten in brondocumenten staan biedt het keuzevak
Automatisch vergroten van vertaling de gebruiker de volgende twee mogelijkheden
met betrekking tot automatische vertaling: indien geselecteerd zal het eerste vertaalde
segment worden beschouwd als de standaard vertaling en de tekst van het doel zal
automatisch worden gebruikt voor latere hits gedurende het vertaalproces. Foutief
vertaalde segmenten kunnen natuurlijk later handmatig worden gecorrigeerd met behulp
vanAlternatieve vertaling maken. Als het keuzevak Automatisch vergroten van vertaling
niet is geselecteerd zullen de segmenten met alternatieve vertalingen niet vertaald worden
totdat de gebruiker heeft bepaald welke vertaling moet worden gebruikt.
• keuzevak Tags verwijderen
Indien ingeschakeld worden alle tags voor opmaak verwijderd uit de bronsegmenten. Dit
is in het bijzonder handig als teksten worden afgehandeld waarin in-regelige opmaak geen
39
Projecteigenschappen
echt nut heeft (bijv. ge-OCRde pdf, slecht geconverteerde .odt of .docx, etc.) In een normaal
geval zou het altijd mogelijk moeten zijn om de doeldocumenten te kunnen openen, omdat
alleen de in-regelige tags worden verwijderd. Niet-zichtbare opmaak (d.i. die niet als tags
verschijnen in de bewerker van OmegaT) wordt in de doeldocumenten behouden.
• Een gebied voor het instellen van de projectmappen
Hier kunt u verschillende submappen selecteren, bijvoorbeeld de submap met
bronbestanden, submap voor doelbestanden etc. Indien u namen voor mappen invoert
die nog niet bestaan, zal OmegaT die voor u maken. Voor het geval u van plan bent de
projectmappen aan te passen, onthoudt dan dat daarmee niet de bestanden uit oude
mappen naar de nieuwe locatie worden verplaatst.
40
Hoofdstuk 7. Bestandsfilters
OmegaT omvat zeer aanpasbare filters die u in staat stellen verschillende aspecten in te
stellen. Bestandsfilters zijn gedeelten van code die in staat zijn om:
• Het document in enkele specifieke bestandsformaten te lezen. Bijvoorbeeld platte tekstbestanden.
• De te vertalen inhoud uit het bestand te halen.
• Automatische wijzigingen in de vertaalde bestandsnamen van de documenten te maken
door de te vertalen inhoud te vervangen door de vertaling.
Bekijk het menu Opties > Bestandsfilters ... om te zien welke bestandsindelingen kunnen
worden afgehandeld door OmegaT.
De meeste gebruikers zullen tevreden zijn met de standaard ingestelde opties. Als u dat niet
bent opent u het hoofd dialoogvenster door in het hoofdmenu Opties → Bestandsfilters...
te selecteren. U kunt ook project-specifieke bestandsfilters inschakelen, die alleen zullen
worden gebruikt voor het huidige project, door de optie Bestandsfilters... in Project →
Eigenschappen te selecteren.
U kunt projectspecifieke filters inschakelen via Project → Eigenschappen.... Klik op de knop
Bestandsfilters en activeer het keuzevak Projectspecifieke filters inschakelen. Een kopie van
de configuratie van de filters zal in dit geval met het project worden opgeslagen. Indien u
later filters wijzigt zullen alleen de projectfilters worden bijgewerkt, waarbij de filters voor de
gebruikers ongewijzigd zullen blijven.
Waarschuwing! Als u de segmentatie-opties wijzigt als een project geopend is moet u het
project herladen vóórdat de wijzigingen effect hebben.
1. dialoogvenster Bestandsfilters
Dit dialoogvenster toont de beschikbare bestandsfilters. Als u OmegaT niet wilt gebruiken om
bestanden van een bepaald type te vertalen, kunt u het betreffende filter uitschakelen door
het keuzevak naast de naam niet te selecteren. OmegaT zal dan de betreffende bestanden
weglaten bij het laden van projecten en zal ze ongewijzigd kopiëren bij het maken van
de doeldocumenten. Als u het filter opnieuw wilt gebruiken, selecteer dan het keuzevak.
Klik op Standaardinstellingen om de bestandsfilters terug te zetten naar de standaard
instellingen. Selecteer het filter uit de lijst en klik op Bewerken om aan te geven welke
bestanden in welke coderingen het filter moet verwerken.
2. Filteropties
Verschillende filters (Tekstbestanden, XHTML-bestanden, HTML- en XHTML-bestanden,
OpenDocument-bestanden en Microsoft Open XML-bestanden) hebben één of meer
specifieke opties. Selecteer, om de opties aan te passen, het filter uit de lijst en klik op Opties.
De beschikbare opties zijn:
Tekstbestanden
• Alineasegmentatie op regeleinden, lege regels of nooit:
als regels voor zinsegmentatie actief zijn, zal de tekst verder worden gesegmenteerd
overeenkomstig de hier geselecteerde optie.
PO-bestanden
• Blanco vertalingen in het doelbestand toestaan:
41
Bestandsfilters
Indien ingeschakeld zal, wanneer een PO-segment (wat een gehele alinea kan zijn) niet is
vertaald, de vertaling leeg zijn in het doelbestand. Technisch gesproken zal het segment
msgstr in het PO-doelbestand, indien gemaakt, leeg zijn. Het staat standaard aan, omdat
dit het standaard gedrag is voor PO-bestanden. Indien de optie is uitgeschakeld, zal de
brontekst worden gekopieerd naar het doelsegment.
• PO-koptekst overslaan
De koptekst van de PO zal worden overgeslagen en niet worden gewijzigd, als deze optie
is geselecteerd.
• Automatisch vervangen van 'nplurals=INTEGER; &plural=EXPRESSION;' in koptekst
De optie maakt het voor OmegaT mogelijk om de specificatie in de koptekst van het PObestand te overschrijven en de standaard voor de geselecteerde doeltaal te gebruiken.
XHTML-bestanden
• Codering-declaratie aan HTML- en XHTML-bestanden toevoegen of herschrijven: vaak
moeten de doelbestanden een andere tekenset voor de codering hebben dan die in het
bronbestand (of dat nu expliciet gedefinieerd is of als gevolg van). Met behulp van deze
optie kan de vertaler specificeren of in de doelbestanden de declaratie voor de codering
moet worden opgenomen. Als bijvoorbeeld het bestandsfilter UTF8 specificeert als het
schema voor codering voor de doelbestanden, zal het selecteren van Altijd er voor zorgen
dat deze informatie zal worden opgenomen in de vertaalde bestanden.
• Vertaal de volgende attributen: De geselecteerde attributen zullen als segmenten in het
venster Bewerken verschijnen.
• Start een nieuwe alinea bij: De <br> HTML-tag zal een alinea voor segmentatiedoeleinden
maken.
• Tekst die overeenkomt met reguliere uitdrukking overslaan: De tekst die overeenkomt
met de reguliere uitdrukking wordt overgeslagen. Dit wordt in de tagvalidatie in rood
weergegeven. Tekst in het bronsegment die overeenkomt wordt cursief weergegeven.
• Vertaal het attribuut 'content' van metatags niet: ... : De volgende metatags zullen niet
worden vertaald.
• Vertaal NIET de inhoud van tags met de volgende paren van sleutels en waarden
voor attributen (door komma's gescheiden):: een overeenkomst in de lijst met sleutelwaardenparen zorgt er voor dat de inhoud van tags zal worden genegeerd
Het is soms handig om enkele tags niet te vertalen te maken, gebaseerd op de waarde
van attributen. Bijvoorbeeld: <div class="hide"> <span translate="no"> U kunt sleutelwaardenparen definiëren voor tags die niet vertaald moeten worden. Voor het voorbeeld
hierboven zou het veld bevatten: class=hide, translate=no
Microsoft Office Open XML-bestanden
U kunt selecteren welke elementen vertaald moeten worden. Zij zullen als afzonderlijke
segmenten in de vertaling verschijnen.
• Word: Niet-zichtbare tekst met instructies, Notities, Voetnoten, Eindnoten, Voetteksten
• Excel: Notities, Werkbladnamen
• Powerpoint: Dianotities, Diamodellen, Dia-lay-outs
• Globaal: Grafieken, Diagrammen, Tekeningen, WordArt
• Andere opties:
42
Bestandsfilters
• Hoeveelheid tags: Indien geselecteerd zullen tags, zonder vertaalbare tekst er tussen,
worden samengevoegd tot enkele tags.
• Spaties voor alle tags behouden: Indien geselecteerd zal "witruimte" (d.i. spaties en
nieuwe regels) worden behouden, zelfs als dat niet technisch is ingesteld in het document.
HTML- en XHTML-bestanden
• Codering-declaratie aan HTML- en XHTML-bestanden toevoegen of herschrijven: Altijd
(standaard), Alleen als (X)HTML-bestand een kop heeft, Alleen als (X)HTML-bestand een
codering-declaratie heeft, Nooit
• Vertaal de volgende attributen: De geselecteerde attributen zullen als segmenten in het
venster Bewerken verschijnen.
• Start een nieuwe alinea bij: De <br> HTML-tag zal een alinea voor segmentatiedoeleinden
maken.
• Tekst die overeenkomt met reguliere uitdrukking overslaan: De tekst die overeenkomt met
de reguliere uitdrukking zal worden overgeslagen.
• Vertaal het attribuut 'content' van metatags niet: ... : De volgende metatags zullen niet
worden vertaald.
• Vertaal NIET de inhoud van tags met de volgende paren van sleutels en waarden
voor attributen (door komma's gescheiden):: een overeenkomst in de lijst met sleutelwaardenparen zorgt er voor dat de inhoud van tags zal worden genegeerd
Tekstbestanden
• Alineasegmentatie op regeleinden, lege regels of nooit:
als regels voor zinsegmentatie actief zijn, zal de tekst verder worden gesegmenteerd
overeenkomstig de hier geselecteerde optie.
Open Document Format (ODF)-bestanden
• U kunt selecteren welke van de volgende elementen vertaald moeten worden.
Indexitems, bladwijzers, verwijzingen naar bladwijzers, notities, opmerkingen, notities in
presentaties, koppelingen (URL), werkbladnamen
3. dialoogvenster Filter bewerken
Het dialoogvenster stelt u in staat om de patronen van de bronbestandsnaam te bewerken
van de bestanden die het filter zal verwerken, de bestandsnamen van vertaalde bestanden
aan te passen en te selecteren welke coderingen het zal gebruiken bij het laden van het
bestand en zijn vertaalde tegenhanger. Pas de velden direct aan of klik op Bewerken om een
patroon voor het bestandsfilter aan te passen. Klik op Toevoegen om een nieuw patroon voor
een bestandsfilter toe te voegen. Hetzelfde dialoogvenster wordt gebruikt om een patroon toe
te voegen of een bepaald patroon te bewerken. Het dialoogvenster is handig omdat het een
speciale bewerker voor het patroon van de doelbestandsnaam heeft waarmee u de namen
van de te maken bestanden aan kunt passen.
3.1. Type bronbestand, patroon voor bestandsnaam
Als OmegaT een bestand tegenkomt in zijn bronmap, probeert dat het filter te selecteren
gebaseerd op de extensie van het bestand. Meer precies: OmegaT probeert of van elk
filter het patroon van de bestandsnaam overeenkomt met de bestandsnaam. Het *.xhtmlpatroon zal bijvoorbeeld overeenkomen met elk bestand met de extensie .xhtml. Als het
juiste filter is gevonden wordt dat voor verdere verwerking toegepast op het betreffende
43
Bestandsfilters
bestand. Standaard zal bijvoorbeeld het XHTML-filter worden gebruikt bij het verwerken van
bestanden met de extensie .xhtml. U kunt bestandsnaam-patronen toevoegen of wijzigen
voor bestanden die door elk filter worden afgehandeld. Patronen voor bronbestandsnamen
gebruiken jokertekens die overeenkomen met die in Zoeken. Het teken '*' komt overeen
met nul of meer tekens. Het teken '?' komt overeen met exact één teken. Alle andere tekens
vertegenwoordigen zichzelf. Als u bijvoorbeeld wilt dat het tekstfilter readme-bestanden
(readme, read.me en readme.txt) afhandelt, zou u het patroon read* moeten gebruiken.
3.2. Coderen van bron- en doelbestanden
Slechts een beperkt aantal bestandsformaten specificeren een voorgeschreven codering.
Bestandsformaten die hun codering niet specificeren zullen de codering gebruiken
die u instelt voor de extensie die overeenkomt met hun naam. Standaard zullen
bijvoorbeeld .txt-bestanden worden geladen met behulp van de standaard codering van
uw besturingssysteem. U kunt de broncodering voor elk verschillend bronbestandsnaampatroon wijzigen. Zulke bestanden kunnen ook in elke codering worden weggeschreven.
Als standaard heeft het vertaalde bestand dezelfde codering als de codering van het
bronbestand. Velden voor bron- en doelcodering gebruiken combinatievakken waarin alle
ondersteunde coderingen zijn opgenomen. <auto> laat de keuze van de codering aan
OmegaT over. Zo werkt het:
• OmegaT identificeert de codering van het bronbestand door de declaratie van de codering
te gebruiken, indien aanwezig (HTML-bestanden, op XML gebaseerde bestanden).
• OmegaT is geïnstrueerd om een voorgeschreven codering te gebruiken voor bepaalde
bestandsformaten ( Java-properties etc)
• OmegaT gebruikt de standaard codering van het besturingssysteem voor tekstbestanden.
3.3. Doelbestandsnaam
Soms wilt u misschien de bestanden die u vertaalde automatisch hernoemen, bijvoorbeeld
door een taalcode achter de bestandsnaam te zetten. Doelbestandsnaam-patronen
gebruiken een speciale syntaxis, dus als u dit veld zou willen bewerken, moet u
op Bewerken... klikken en het dialoogvenster Patroon bewerken gebruiken. Klik op
Standaardinstellingen als u terug wilt keren naar de standaard configuratie van het filter.
U kunt de naam ook direct aanpassen in het veld voor het patroon van het doelbestand of het
dialoogvenster Bestandsfilters. Het dialoogvenster Patroon bewerken biedt, naast andere, de
volgende opties:
• Standaard is ${filename} - volledige bestandsnaam van het bronbestand met extensie: in
dit geval is de naam van het vertaalde bestand hetzelfde als dat van het bronbestand.
• ${nameOnly} - laat u alleen de naam van het bronbestand invoegen zonder de extensie.
• ${extension} - de originele bestandsextensie
• ${targetLocale} - locale-code voor doel (in de vorm "xx_YY").
• ${targetLanguage} - de doeltaal en landcode samen (in de vorm "XX-YY").
• ${targetLanguageCode} - de doeltaal - alleen "XX"
• ${targetCoutryCode} - de doel-landcode - alleen "YY"
• ${timestamp-????} - datum en tijd van het systeem op het moment van genereren in
verschillende patronen
Bekijk documentatie van Oracle [http://docs.oracle.com/javase/1.4.2/docs/api/java/text/
SimpleDateFormat.html] voor voorbeelden van de patronen voor "SimpleDateFormat"
44
Bestandsfilters
• ${system-os-name} - besturingssysteem van de gebruikte computer
• ${system-user-name} - systeem gebruikersnaam
• ${system-host-name} - systeem hostnaam
• ${file-source-encoding} - codering bronbestand
• ${file-target-encoding} - codering doelbestand
• ${targetLocaleLCID} - Microsoft locale voor doel
Aanvullende varianten zijn beschikbaar voor variabelen ${nameOnly} en ${Extension}.
In het geval dat de bestandsnaam een niet unieke naam heeft, kan men variabelen in
de vorm ${name only-aantal extensies} en ${extension-aantal extensies} toepassen.
Als bijvoorbeeld het originele bestand is genaamd Document.xx.docx, zullen de volgende
variabelen de volgende resultaten geven:
• ${nameOnly-0} Document
• ${nameOnly-1} Document.xx
• ${nameOnly-2} Document.xx.docx
• ${extension-0} docx
• ${extension-1} xx.docx
• ${extension-2} Document.xx.docx
45
Hoofdstuk 8. OmegaT bestanden en
mappen
OmegaT werkt met drie bestandstypen.
• Projectbestanden vertaling: Deze vormen een vertaalproject. Verlies van deze bestanden
kan de integriteit van het project beïnvloeden alsmede de mogelijkheid van het voltooien
van uw werk. Projectbestanden zijn de meest belangrijke bestanden in OmegaT. Het zijn
de bestanden waarmee u dagelijks hebt te maken bij het vertalen.
• Bestanden voor gebruikersinstellingen: Deze worden gemaakt als het gedrag van OmegaT
wordt gewijzigd met voorkeursinstellingen voor de gebruiker. Verlies van deze bestanden
zorgt er meestal voor dat OmegaT terugkeert naar de "fabrieksinstellingen". Dit kan soms
enige problemen geven als u midden in een vertaling bent.
• Toepassingsbestanden: Zij zijn opgenomen in het pakket dat u hebt gedownload. De
meeste er van zijn nodig om OmegaT juist te laten functioneren. Als door enige oorzaak
deze bestanden verloren gaan of beschadigd worden, download en herinstalleer OmegaT
dan om ze allemaal terug te zetten.
1. Projectbestanden vertaling
Een OmegaT vertaalproject bestaat uit een aantal bestanden en mappen.
Als u een vertaalproject maakt, maakt OmegaT automatisch een map met de gespecificeerde
naam aan en een lijst met mappen:
Afbeelding 8.1. OmegaT project
Alternatieve locaties voor sommige mappen kunnen worden gekozen bij het maken van het
project of tijdens de vertaling. Het is daarom mogelijk om bestaande mappen te kiezen of
mappen te maken op locaties die passen bij uw eigen werkwijze en projectbeheer. Open
Project > Eigenschappen... of met Ctrl+E en maak de nodige aanpassingen om de locaties
van de mappen te wijzigen nadat een project is gemaakt.
46
OmegaT bestanden en mappen
In een bestandsbeheerder ziet een vertaalproject er precies zo uit als elke andere map en
gedraagt zich ook zo. In het volgende voorbeeld bevat de map mijn projecten drie projecten
van OmegaT:
Afbeelding 8.2. OmegaT projecten en submappen
Dubbelklikken op het item met het pictogram van OmegaT is voldoende om het project te
openen. Een vertaalproject Voorbeeld_Project, gemaakt met de standaard instellingen, zal
worden gemaakt als een nieuwe submap met de volgende structuur:
1.1. Bovenste map
De bovenste map van een project bevat altijd het bestand OmegaT.Project, dat
de parameters voor het project bevat zoals die zijn gedefinieerd in het venster
Projecteigenschappen (Bestand > Eigenschappen). Als de vertaling vordert worden in
deze map aanvullende bestanden (project_naam-omegat.tmx, project_naam-level1.tmx en
project_naam-level2.tmx) gemaakt (en bijgewerkt gedurende het vertaalproces). Zij bevatten
één en dezelfde inhoud voor het vertaalgeheugen in verschillende vormen, om in toekomstige
projecten te worden gebruikt.
1.2. Submap dictionary
Bij aanvang leeg, zal deze map woordenboeken bevatten die u zult toevoegen aan het project.
Bekijk hoofdstuk Woordenboeken voor meer over dit onderwerp.
1.3. Submap glossary
Deze map is bij aanvang leeg. Hij zal de woordenlijsten bevatten die u in het project zult
gebruiken. Bekijk hoofdstuk Woordenlijsten voor meer over dit onderwerp.
1.4. Submap omegat
De submap omegat bevat ten minste één en mogelijk meerdere andere bestanden. Het
meest belangrijke bestand is hier project_save.tmx, dat het werkende vertaalgeheugen voor
het project is. Back-ups van dit bestand (met de extensie bak) worden progressief toegevoegd
aan deze map, eerst aan het begin van de vertaalsessie, aan het einde daarvan en als de
vertaling vordert. Op deze manier wordt een onbedoeld verlies van gegevens vermeden bekijk Gegevensverlies voorkomen in hoofdstuk Diverse onderwerpen.
Gedurende de vertaling kunnen als volgt aanvullende bestanden in deze submap worden
gecreëerd
stats.txt
bevat de huidige statistieken van het
huidige project. U kunt het bekijken door te
selecteren Extra > Statistieken
ignored_words.txt. learned_words.txt
worden gemaakt en gebruikt door de
spellingscontrole. Als u al woorden
hebt verzameld waarvan u wilt dat de
spellingscontrole die negeert / accepteert,
hoeft u slechts de corresponderende twee
47
OmegaT bestanden en mappen
bestanden naar de submap omegat van uw
huidige project te kopiëren.
project_stats_match.txt
bevat de laatste statistieken voor
overeenkomsten in het project,
gegenereerd door Extra > Statistieken voor
overeenkomsten
segmentation.conf
indien aanwezig bevat het projectspecifieke
segmentatieregels, indien vereist in Project
> Eigenschappen ... Bekijk hoofdstuk
Projecteigenschappen
filters.xml
indien aanwezig bevat het projectspecifieke
bestandsfilters, indien vereist in Project
> Eigenschappen ... Bekijk hoofdstuk
Projecteigenschappen
1.5. Submap source
De submap source bevat de bestanden die moeten worden vertaald. U kunt de bestanden er
later aan toevoegen. Houdt er wel rekening mee dat de structuur van de submap source elke
vorm mag hebben die u wilt. Indien de bestanden die vertaald moeten worden deel uitmaken
van een boomstructuur (zoals op een website), hoeft u slechts de bovenste submap op te
geven en zal OmegaT de gehele inhoud behouden, waarbij de boomstructuur intact blijft.
1.6. Submap target
Deze submap is bij aanvang leeg. Selecteer Project → Vertaalde documenten maken (Ctrl+D)
om er inhoud aan toe te voegen. Bestanden in de map source, of zij vertaald zijn of
niet, worden dan hier gegenereerd, in dezelfde hiërarchie als die welke aanwezig is in de
submap source. De inhoud van de submap target zal de huidige status van de vertaling
weergeven, zoals die aanwezig is in het vertaalgeheugen van het project, opgeslagen in het
huidige /omegat/project_save.tmx. Niet-vertaalde segmenten zullen hierbij hun brontaal
behouden.
2. Bestanden met gebruikersinstellingen
Gebruikersbestanden bevatten de informatie die van toepassing is voor alle projecten voor
een bepaalde gebruiker;
logs/OmegaT.log
Dit bestand slaat foutberichten van Java
op terwijl OmegaT wordt uitgevoerd. Als
OmegaT zich niet goed lijkt te gedragen
is het belangrijk om dit bestand of het
relevante gedeelte daarvan op te nemen in
een foutenrapport.
script/
map die scriptbestanden bevat voor de plugin Scripting, indien geïnstalleerd
filters.xml
standaard bestandsfilters voor de gebruiker
omegat.prefs
voorkeuren van OmegaT
segmentation.conf
standaard segmentatieregels voor de
gebruiker
uiLayout.xml
Een xml-bestand met alle toegankelijke
optie-instellingen voor de GUI.
Onthoud dat de standaard segmentatieregels en bestandsfilters kunnen worden
overschreven door een projectspecifieke instelling (zie boven). De locatie van
gebruikersbestanden is afhankelijk van het platform dat u gebruikt:
48
OmegaT bestanden en mappen
Windows 2000 en XP
Documents and Settings\<gebruikersnaam>
\Application Data\OmegaT
Windows Vista en 7
Users\<gebruikersnaam>\AppData\Roaming
\OmegaT
andere Windows
<Iets>\OmegaT (<Iets> komt overeen met
de locatie van de map "home" zoals die
wordt vastgesteld door Java.)
Linux/Solaris/FreeBSD
<User Home>/.omegat (.omegat is een
map, de punt die voor de naam staat maakt
die onzichtbaar tenzij u typt ls -a of een
overeenkomende opdracht.)
MAC OS X
<gebruiker Home>/Library/Preferences/
OmegaT
Andere
<gebruiker Home>
3. Toepassingsbestanden
OmegaT wordt uitgegeven als een pakket dat u kunt downloaden vanaf SourceForge.
Hier wordt een platform-onafhankelijk pakket in een standaard Java-vorm overwogen.
Alternatieven bevatten een Linux .tar-pakket, een Windows-installatieprogramma - met
of zonder een Java Runtime Environment -, een Mac OS X-installatieprogramma en een
broncodepakket voor ontwikkelaars.
Het platform onafhankelijke pakket kan worden gebruikt op elk platform met een werkende
Java 1.6 runtime omgeving, inclusief de platforms waarvoor een specifiek pakket bestaat.
Het wordt geleverd als een gecomprimeerd bestand (zip- of tar-archief) dat u in de map van
uw keuze moet uitpakken om te installeren. Het bestand kan gewoonlijk worden uitgepakt
door op het gedownloade pakket te dubbelklikken. Als het archief is uitgepakt zal een map
zijn gemaakt met de volgende inhoud:
Bestand/ submap
Inhoud
/docs/
Alle bestanden van de
gebruikershandleiding staan in deze map. U
kunt ze in een internetbrowser openen om
toegang te krijgen tot externe koppelingen.
/images/
Pictogrammen en logo-afbeeldingen
/lib/
Bevat Java-bestanden die nodig zijn om
OmegaT uit te voeren.
join.html
Dit is een normaal html-bestand dat,
eenmaal geopend in uw internetbrowser, u
naar de OmegaT gebruikersgroep brengt die
wordt gehost op Yahoo! Groups. Abonneren
is niet noodzakelijk maar geeft u toegang
tot aanvullende services, zoals bestanden
en onregelmatige polls, daarnaast kunt
u deelnemen aan discussies die zijn
gerelateerd aan OmegaT. De archieven van
de groep zijn openbaar en het raadplegen
daarvan vereist geen abonnement op de
groep.
changes.txt
Een relatief gedetailleerde lijst van
aanpassingen tussen deze versie en de
voorafgaande versies.
license.txt
De GNU GENERAL PUBLIC LICENSE.
Deze licentie staat u toe om bepaalde
49
OmegaT bestanden en mappen
dingen met OmegaT te doen, inclusief het
aanpassen en distribueren ervan. Indien u
bent geïnteresseerd in het aanpassen of
distribueren van OmegaT, lees dit document
dan zorgvuldig door en zorg er voor dat u
bekend bent met alle implicaties vóórdat
u iets anders doet. Als u twijfelt, aarzel
dan niet om de projectleden direct te
benaderen ofwel door hen een mail te
sturen vanaf de pagina van SourceForge
of door een publieke mail te sturen aan de
gebruikersgroep.
doc-license.txt
De GNU GENERAL PUBLIC LICENSE. Deze
licentie behandelt de documentatie. Zie
boven.
readme.txt
Dit bestand is heel belangrijk en u zou
het gelezen moeten hebben voordat u
met OmegaT begon. Het bevat algemene
informatie over OmegaT, waar meer
informatie te vinden is, hoe mee te doen etc.
Het is vertaald in een aantal talen.
Omegat
Een tekstbestand dat twee regels bevat:
#!/bin/bash java
java -jar OmegaT.jar $*
Linux- en OS X-gebruikers zouden dit handig
kunnen vinden. Maak het uitvoerbaar
(chmod +x OmegaT) vanaf de opdrachtregel
nadat u zich er van overtuigd hebt dat u in
de toepassingsmap van OmegaT bent. U
kunt dan OmegaT starten door dit bestand
vanaf de opdrachtregel uit te voeren.
OmegaT.bat
Een batch-bestand gebruikt om OmegaT
te starten vanaf de opdrachtregel van
Windows. Het bevat slechts de volgende
regel:
java -jar OmegaT.jar %*
OmegaT.jar
De hoofdtoepassing OmegaT. U moet dit
bestand aanroepen vanaf de opdrachtregel
of starten vanuit uw bestandsbeheerder,
gewoonlijk door er op te dubbelklikken, om
OmegaT te starten.
50
Hoofdstuk 9. Te vertalen bestanden
1. Bestandsformaten
U kunt OmegaT gebruiken om bestanden te vertalen in een aantal bestandsformaten. Er zijn
twee basale typen bestandsformaten, platte tekst en opgemaakte tekst.
1.1. Platte-tekst bestanden
Platte tekst-bestanden bevatten alleen maar tekst, zodat hun vertaling zo eenvoudig is als
het typen van die vertaling. Er zijn meerdere methoden om de codering van een bestand te
specificeren zodat de inhoud niet door elkaar wordt gegooid bij het openen in OmegaT. Zulke
bestanden hebben geen informatie over opmaak naast de "witte ruimte" die wordt gebruikt
om tekst uit te lijnen, alinea's aan te geven of pagina-einden in te voegen. Zij zijn niet in
staat informatie te bevatten / te behouden met betrekking tot de kleur, lettertype etc. van
de tekst. Momenteel ondersteunt OmegaT de volgende platte tekst-formaten:
• ASCII tekst (.txt, etc.)
• Gecodeerde tekst (*.UTF8)
• Java bronbundels (*.properties)
• PO-bestanden (*.po)
• INI (sleutel=waarde) bestanden (*.ini)
• DTD-bestanden (*.DTD)
• DokuWiki-bestanden (*.txt)
• SubRip titelbestanden (*.srt)
• Magento CE Locale CSV-bestanden (*.csv)
Andere platte-tekst bestanden kunnen worden behandeld door OmegaT door hun
bestandstype te koppelen aan een ondersteund bestandstype (bijvoorbeeld .pod-bestanden
zouden kunnen worden gekoppeld aan het ASCII tekstfilter) en ze voor te bewerken met
specifieke segmentatieregels.
PO-bestanden mogen zowel bron- als doeltekst bevatten. Vanuit dit oogpunt zijn zij platte
tekstbestanden plus vertaalgeheugens. Indien voor een opgegeven bronsegment nog geen
bestaande vertaling in het vertaalgeheugen van het project (project_save.tmx) aanwezig is,
zal de huidige vertaling in project_save.tmx worden opgeslagen als de standaard vertaling.
In het geval dat hetzelfde bronsegment echter al bestaat, maar met een andere vertaling,
wordt de nieuwe vertaling opgeslagen als een alternatief.
1.2. Opgemaakte tekstbestanden
Opgemaakte tekstbestanden bevatten zowel tekst als informatie, zoals lettertype,
afmeting, kleur etc. Zij worden normaal gesproken gemaakt met tekst- of HTMLverwerkingsprogramma's. Zulke bestanden zijn ontworpen om hun informatie over de
opmaak te behouden. Zulke informatie over de opmaak kan eenvoudig zijn zoals "dit is vet" of
zo complex als tabelgegevens met verschillende lettertype-afmetingen, kleuren, posities etc.
In de meeste vertalingen wordt het belangrijk geacht dat het vertaalde document er uitziet
zoals het origineel. OmegaT stelt u in staat om dit te doen door het markeren van de tekens/
woorden die een speciale opmaak hebben met eenvoudig te bewerken tags. Vereenvoudigen
van de opmaak van de originele tekst draagt enorm bij aan het verminderen van het aantal
tags. Indien mogelijk zou het gelijk maken van gebruikte lettertypen, lettertype-afmetingen,
51
Te vertalen bestanden
kleuren etc. het vertalen vereenvoudigen en het aantal mogelijke fouten in tags verminderen.
Elk bestandstype wordt verschillend behandeld in OmegaT. Specifiek gedrag kan worden
ingesteld in de bestandsfilters. Momenteel ondersteunt OmegaT de volgende opgemaakte
tekst-formaten:
• ODF - OASIS Open Document Format (*.ods, *.ots, *.odt, *.ott, *.odp, *.otp)
• Microsoft Office Open XML (*.docx, *.dotx, *.xlsx, *.xltx, *.pptx)
• (X)HTML (*.html, *.xhtml,*.xht)
• HTML Help Compiler (*.hhc, *.hhk)
• DocBook (*.xml)
• XLIFF (*.xlf, *.xliff, *.sdlxliff) - van de variëteit bron=doel
• QuarkXPress CopyFlowGold (*.tag, *.xtg)
• ResX-bestanden (*.resx)
• Android-bronbestanden (*.xml)
• LaTex (*.tex, *.latex)
• Help- (*.xml) en Manual- (*.hmxp) bestanden
• Typo3 LocManager (*.xml)
• WiX Localization (*.wxl)
• Iceni Infix (*.xml)
• Flash XML exporteren (*.xml)
• Wordfast TXML (*.txml)
• Camtasia voor Windows (*.camproj)
• Visio (*.vxd)
Andere opgemaakte tekst-bestanden kunnen worden afgehandeld door OmegaT door hun
bestandstype te koppelen aan een ondersteund bestandstype, er van uitgaande dat de
overeenkomende segmentatieregels ze juist zullen segmenteren.
2. Andere bestandsformaten
Andere platte tekst- of opgemaakte tekst-bestandsformaten die mogelijk door OmegaT
kunnen worden verwerkt zouden ook kunnen bestaan.
Externe programma's kunnen worden gebruikt om bestanden te converteren naar
ondersteunde formaten. De vertaalde bestanden moeten daarna weer terug worden
geconverteerd naar het originele formaat. Als u bijvoorbeeld een verouderde versie van
Microsoft Word hebt, die niet het ODT-formaat kan afhandelen, is hier een manier voor Wordbestanden met de extensie DOC:
• importeer het bestand in Writer
• sla het bestand op in de indeling ODT
• vertaal het in het doel-ODT-bestand
• laad het doelbestand in Writer
• sla het bestand op als een DOC-bestand
52
Te vertalen bestanden
De kwaliteit van het vertaalde bestand zal afhankelijk zijn van de kwaliteit van het heen-enweer converteren. Voor het uitvoeren van dergelijke conversies: zorg er voor dat alle opties
zijn uitgeprobeerd. Controleer de thuispagina van OmegaT [http://www.omegat.org/] voor
een bijgewerkte lijst van hulpprogramma's voor vertalingen.
3. Van rechts naar links talen
Uitvulling van de bron- en doelsegmenten is afhankelijk van de projecttalen. Ze worden
standaard links uitgevuld voor talen van Left-To-Right (LTR) en rechts uitgevuld voor talen
van Right-To-Left (RTL). U kunt schakelen tussen de verschillende weergavemodi door in
te drukken Shift+Ctrl+O (dit is de letter O en niet de numerieke 0). De schakeling met
Shift+Ctrl+O heeft drie statussen:
• standaard uitvulling, die wordt gedefinieerd door de taal
• links uitvullen
• rechts uitvullen
Gebruiken van de modus RTL in OmegaT heeft geen enkele invloed op de modus weergeven
van de vertaalde documenten die werden gemaakt in OmegaT. De modus weergeven van
de vertaalde documenten zal moeten worden aangepast binnen de gewoonlijk gebruikte
toepassing (zoals Microsoft Word) om ze weer te geven of te wijzigen (bekijk de relevante
handleidingen voor de details). Gebruiken van Shift+Ctrl+O zorgt er voor dat zowel de
tekstinvoer als de weergave in OmegaT worden gewijzigd. Door te klikken op het venster
en te schakelen met de weergavemodus kan het afzonderlijk worden gebruikt voor alle drie
vensters (Bewerken, Overeenkomsten en Woordenlijst). Het kan ook worden gebruikt in alle
aanwezige invoervelden in OmegaT - in het zoekvenster, voor de segmentatieregels etc.
Opmerking voor Mac OS X-gebruikers: gebruik de sneltoets Shift+Ctrl+O en niet cmd+Ctrl
+O.
3.1. LTR- en RTL-tekenreeksen in segmenten mixen
Bij het schrijven van pure RTL-tekst, kan de standaard (LTR) weergave worden gebruikt. In
veel gevallen is het echter noodzakelijk om LTR-tekst in RTL-tekst in te bedden. Bijvoorbeeld
in OmegaT-tags, productnamen die moeten worden behouden in de LTR-brontaal, tijdelijke
plaatsaanduidingen in lokalisatie-bestanden en getallen in tekst. In dit soort gevallen is het
noodzakelijk om te schakelen naar de modus RTL, zodat de RTL- (in feite twee richtingen)
tekst correct wordt weergegeven. Waarbij dient te worden opgemerkt dat als OmegaT in
de modus RTL staat, zowel de bron als het doel worden weergegeven in de modus RTL. Dit
betekent dat als de brontaal in LTR is en de doeltaal is RTL, of vice versa, het nodig zou
kunnen zijn om heen en weer te schakelen tussen de modi RTL en LTR om de bron te bekijken
en eenvoudiger het doel in te voeren in hun respectievelijke modus.
3.2. OmegaT-tags in RTL-segmenten
Zoals hierboven vermeld zijn OmegaT-tags LTR-tekenreeksen. Bij het vertalen tussen RTLen LTR-talen kan het nodig zijn dat de vertaler, om de tags juist te lezen uit de bron en om
ze dan juist in te voeren in het doel, vele malen moet schakelen tussen de modi LTR en RTL.
Indien het document het toelaat wordt het de vertaler sterk aangeraden om informatie
over de opmaak uit het originele document te verwijderen zodat er zo weinig mogelijk
tags als nodig is in de OmegaT-interface verschijnen. Volg de aanwijzingen die worden
gegeven in Hints voor tagbeheer. Valideer de tags regelmatig (zie Tag-validatie) en maak met
regelmatige tussenpozen vertaalde documenten (zie hieronder en Menu) om het eenvoudiger
te maken om problemen te zien die opkomen. Een hint: vertalen van een 'platte tekst'-versie
van de tekst en het op een later moment toevoegen van het noodzakelijke opmaakprofiel in
de relevante toepassing zou misschien minder problematisch blijken te zijn.
53
Te vertalen bestanden
3.3. Vertaalde RTL-documenten maken
Als het vertaalde document wordt gemaakt zal de weergaverichting hetzelfde zijn als die van
het originele document. Als het originele document LTR was, moet de weergaverichting van
het doeldocument handmatig worden gewijzigd naar RTL in de toepassing waarin het wordt
weergegeven. Elke indeling voor de uitvoer heeft specifieke manieren om om te gaan met
RTL-weergave, controleer de relevante handleidingen voor de toepassing voor details.
Voor .docx-bestanden worden een aantal wijzigingen automatisch gedaan:
• Alinea's, secties en tabellen worden ingesteld op bidi
• Runs (tekstelementen) worden ingesteld op RTL
Het is soms mogelijk om de parameters voor weergave voor het bronbestand te wijzigen
zodat dergelijke parameters worden geërfd door de doelbestanden, om te vermijden dat de
parameters voor weergave voor de doelbestanden elke keer moeten worden gewijzigd als de
bestanden worden geopend. Zulke wijzigingen zijn in ODF-bestanden bijvoorbeeld mogelijk.
54
Hoofdstuk 10. Bewerken (gedrag)
Het dialoogvenster in Opties → Bewerken (gedrag)... laat de gebruiker bepalen hoe het
huidige segment wordt geïnitialiseerd en afgehandeld.
Afbeelding 10.1. Bewerken (gedrag) opties
U vertaalt uw bestanden door van segment naar segment te gaan, waarbij elk segment
op zijn beurt wordt bewerkt. Bij het verplaatsen tussen segmenten kunt u bepalen of
het bewerkingsveld moet worden gevuld met een bestaande vertaling uit het venster
Overeenkomsten of met de brontekst. In Opties → Bewerken (gedrag)... biedt OmegaT u de
volgende alternatieven:
De brontekst
U kunt de brontekst automatisch ingevoegd hebben in het
bewerkingsveld. Dit is handig als teksten veel handelsnamen
en andere woorden met hoofdletters bevat die intact gelaten
moeten worden.
Segment leeg laten
OmegaT laat het bewerkingsveld leeg. Deze optie stelt
u in staat om de vertaling in te voeren zonder de
brontekst te hoeven verwijderen, hetgeen u een aantal
toetsaanslagen scheelt (Ctrl+A en Del). Lege vertalingen
zijn nu toegestaan. Zij worden als <LEEG> weergegeven in
het bewerkingsvenster. Klik met rechts in een segment en
selecteer "Lege vertaling instellen". Het item Vertaling
verwijderen in hetzelfde pop-upmenu maakt het ook
mogelijk de bestaande vertaling van het huidige segment te
verwijderen. U bereikt hetzelfde door het doelsegment leeg te
maken en te drukken op Enter.
Beste overeenkomst
invoegen
OmegaT voegt de vertaling van de tekenreeks in die het
meeste lijkt op de huidige bron, indien die boven de drempel
van het percentage van overeenkomst komt dat in het
dialoogvenster is ingesteld. Het voorvoegsel (is standaard
leeg) kan worden gebruikt om vertalingen te taggen, wat
55
Bewerken (gedrag)
wordt gedaan via fuzzy overeenkomsten. Indien u een
voorvoegsel toevoegt (bijvoorbeeld [fuzzy]), kunt u deze
vertalingen later traceren om te zien of zij juist zijn.
De keuzevakken in het onderste gedeelte van het dialoogvenster dienen het volgende doel:
Poging om nummers
te converteren bij het
invoegen van een
overeenkomst
Indien deze optie is geselecteerd zal OmegaT, wanneer
een fuzzy overeenkomst wordt ingevoegd, handmatig of
automatisch, de getallen in de fuzzy overeenkomst proberen
te converteren in overeenstemming met de inhoud van de
bron. Er zijn een aantal beperkingen:
• Het bronsegment en de fuzzy overeenkomsten moeten
dezelfde lijst met getallen bevatten
• De getallen moeten exact hetzelfde zijn tussen de bron en
de overeenkomsten voor het doel.
• Alleen gehele getallen en eenvoudige getallen met
zwevende komma (die de punt als decimaal scheidingsteken
gebruiken, bijv. 5.4, maar niet 5,4 of 54E-01) worden in
overweging genomen.
Vertaling mag gelijk zijn aan
brontekst
Te vertalen documenten kunnen handelsnamen, namen of
andere woorden met hoofdletters bevatten die hetzelfde
moeten blijven in vertaalde documenten. Er zijn twee
strategieën voor segmenten die slechts zulke onveranderlijke
tekst bevatten.
U zou kunnen besluiten om zulke segmenten niet te vertalen.
OmegaT zal deze segmenten dan aanmerken als nietvertaald. Dit is de standaard. Het alternatief is om een
vertaling in te voeren die identiek is aan de brontekst. OmegaT
is in staat om te herkennen dat u dit gedaan hebt. Ga naar
Opties → Bewerken (gedrag)... en selecteer het vak Vertaling
mag gelijk zijn aan brontekst, om dit mogelijk te maken.
Segment naar
tekstbestanden exporteren
De functie Tekst exporteren exporteert gegevens vanuit
het huidige OmegaTproject naar platte tekst-bestanden.
De gegevens worden geëxporteerd als het segment wordt
geopend. De bestanden verschijnen in de submap /script in de
map met gebruikersbestanden van OmegaT, en bevatten:
• De inhoud van de brontekst van het segment (source.txt).
• De inhoud van de brontekst van het segment (target.txt).
• De tekst die door de gebruiker werd geaccentueerd, als
Ctrl-Shift-C werd ingedrukt of als Bewerken > Selectie
exporteren is geselecteerd (selection.txt).
De inhoud van de bestanden wordt overschreven als een
nieuw segment wordt geopend (source.txt en target.txt) of
als een nieuwe selectie wordt geëxporteerd (selection.txt).
De bestanden zijn niet-opgemaakte platte tekst-bestanden.
Het gehele proces kan worden gestuurd en beheerd via
op Tck/Tcl-gebaseerde scripts. Bekijk De functie Tekst
exporteren in OmegaT gebruiken [http://www.omegat.org/en/
howtos/text_export.html] voor specificaties, voorbeelden en
suggesties.
Ga naar volgende nietvertaalde segment stopt
Als we foutieve vertalingen willen vermijden in het geval
van segmenten met verschillende mogelijke inhoud voor het
56
Bewerken (gedrag)
wanneer er ten minste één
alternatieve vertaling is.
doel, zal het selecteren van dit keuzevak er voor zorgen dat
Ga naar volgende niet-vertaalde segment stopt bij het
volgende dergelijke segment, ongeacht of het al is vertaald
of niet.
57
Hoofdstuk 11. Werken met platte
tekst
1. Standaard codering
'Platte-tekst'-bestanden - meestal met de extensie .txt - bevatten slechts tekstuele informatie
en bieden geen helder gedefinieerde manier om de computer te vertellen welke taal zij
bevatten. Het beste dat OmegaT in zo'n geval kan doen, is er van uitgaan dat de tekst is
geschreven in de taal die de computer zelf gebruikt. Dit is geen probleem voor bestanden
die zijn gecodeerd in Unicode met behulp van een 16-bit tekenset voor codering. Al de tekst
echter werd gecodeerd in 8-bit, kan men worden geconfronteerd met de volgende vervelende
situatie: in plaats van de tekst weer te geven voor Japanse tekens...
...zal het systeem het bijvoorbeeld als volgt weergeven:
De computer waarop OmegaT wordt uitgevoerd heeft Russisch als de standaard taal en dus
worden de tekens in het Cyrillisch alfabet weergegeven en niet in Kanji.
2. De OmegaT-oplossing
Er bestaan in principe drie manieren om dit op te lossen in OmegaT. Zij behelzen allemaal
het gebruik van de bestandsfilters in het menu Opties.
Wijzig de codering van uw
bestanden naar Unicode
open uw bronbestand in een tekstverwerker die zijn codering
juist interpreteert en sla het bestand op met de codering
"UTF-8". Wijzig de bestandsextensie van .txt naar .utf8.
OmegaT zal het bestand automatisch interpreteren als een
UTF8-bestand. Dit is de beste algemene alternatief, het
bespaart u problemen op de langere termijn.
Specificeer de codering voor
uw 'platte tekst'-bestanden
- d.i. bestanden met de extensie .txt - : wijzig, in de sectie
Tekstbestanden van het dialoogvenster Bestandsfilters, de
Codering van bronbestand van <auto> naar de codering
die overeenkomt met uw bron .txt-bestand, bijvoorbeeld .jp
voor het bovenstaande voorbeeld.
Wijzig de extensies van uw
'platte tekst'-bestanden
bijvoorbeeld van .txt naar .jp voor Japanse platte
teksten: voeg, in de sectie Tekstbestanden van het
dialoogvenster Bestandsfilters, een nieuw Patroon voor
bronbestanden toe (*.jp voor dit voorbeeld) en selecteer de
toepasselijke parameters voor de bron- en doelcodering.
OmegaT heeft standaard het volgende lijstje beschikbaar om het voor u eenvoudiger te
maken om sommige 'platte tekst'-bestanden te behandelen.
• .txt-bestanden worden automatisch (<auto>) door OmegaT geïnterpreteerd als zijnde
gecodeerd in de standaard codering van de computer.
• .txt1-bestanden zijn bestanden in ISO-8859-1, geschikt voor de meeste West-Europese
talen.
• .txt2-bestanden zijn bestanden in ISO-8859-2, die de meeste Centraal- en OostEuropese talen ondervangt)
58
Werken met platte tekst
• .utf8 bestanden worden door OmegaT geïnterpreteerd als zijnde gecodeerd in UTF-8 (een
codering die bijna alle talen in de wereld ondervangt).
U kunt dat zelf controleren door het item Bestandsfilters te selecteren in het menu Opties.
Als u bijvoorbeeld een Tsjechisch tekstbestand (zeer waarschijnlijk geschreven in de code
ISO-8859-2) hebt, hoeft u alleen maar de extensie te wijzigen van .txt naar .txt2 en OmegaT
zal de inhoud juist interpreteren. Indien u echter op zeker wilt spelen kunt u overwegen om
dit soort bestanden te converteren naar Unicode, d.i. naar de bestandsindeling .utf8.
59
Hoofdstuk 12. Werken met
opgemaakte tekst
Informatie over opmaak die aanwezig is in het bronbestand moet meestal worden
gereproduceerd in het doelbestand. De in-regelige informatie over opmaak van ondersteunde
formaten (momenteel DocBook, HTML, XHTML, Open Document Format en Office Open XML
(MS Office 2007 en later) wordt door OmegaT weergegeven als tags. Normaal gesproken
worden tags genegeerd bij het bepalen van de gelijkheid tussen de verschillende teksten ten
behoeve van overeenkomsten. Tags die zijn gereproduceerd in het vertaalde segment zullen
aanwezig zijn in het vertaalde document.
1. Tags voor opmaak
Namen van tags:
De tags bestaan uit één tot drie tekens en een getal. Met unieke nummers kunnen de tags
die met elkaar overeenkomen worden gegroepeerd en onderscheiden zich van de tags die
dezelfde tekencombinatie hebben, maar in feite verschillend zijn. De gebruikte tekens in de
tags proberen de onderliggende betekenis van de tag weer te geven (bijv. b voor vet, i voor
cursief, etc.)
Nummering van tags:
Tags worden oplopend genummerd per groep van tags. "Taggroepen" in deze context zijn
één enkele tag (zoals <i0> en </i0>). Binnen een segment krijgt de eerste groep (paar of
enkele) het nummer 0, de tweede het nummer 1, etc. Het eerste voorbeeld hieronder heeft 3
tag-groepen (een paar, een enkele en dan nog een ander paar), het tweede voorbeeld heeft
slechts één groep (een paar).
Paren en enkele:
Tags zijn altijd óf enkel óf gepaard. Enkele tags geven informatie over de opmaak aan die
niet van invloed is op de tekst er omheen (een extra spatie of regeleinde bijvoorbeeld).
<b0><Ctr+N></b0>, <br1><b2><Enter></b2><segment 2132>
<br1> is een enkele tag en heeft geen effect op de omringende tekst. Tagparen geven
gewoonlijk informatie over de stijl weer die van toepassing is op de tekst tussen de
openingstag en de sluitingstag van een paar. <b0> en </b0> hieronder zijn gepaard
en beïnvloeden de tekst log.txt. Onthoud dat de openingstag altijd vóór de bijbehorende
sluitingstag moet komen:
<Logbestand (<b0>log.txt</b0>) voor het bijhouden van bewerkingen en fouten.<segment
3167>
OmegaT maakt zijn tags voordat het proces van segmentatie van zinnen wordt uitgevoerd.
Afhankelijk van de segmentatieregels kan het paar tags worden gescheiden naar twee
opeenvolgende segmenten en zal de tagvalidatie een fout aangeven en de twee segmenten
markeren.
2. Tag-bewerkingen
Voorzichtigheid is geboden met tags. Als zij per ongeluk worden gewijzigd kan de opmaak van
het uiteindelijke document corrupt worden. De basisregel is dat de volgorde van de tags in
dezelfde volgorde moet worden behouden. Het is echter mogelijk, als bepaalde regels strikt
worden gevolgd, om van deze basisregel af te wijken.
Tags dupliceren:
60
Werken met opgemaakte tekst
Kopieer ze eenvoudigweg naar de positie van uw keuze om tags te dupliceren. Onthoud
dat in een paar de openingstag vóór de sluitingstag moet komen. De opmaak die wordt
vertegenwoordigd door de groep die u dupliceerde zal op beide gedeelten worden toegepast.
Voorbeeld:
<b0>Deze opmaak</b0> zal hier worden gedupliceerd.<segment 0001>
Na het dupliceren:
<b0>Deze opmaak</b0> is <b0>hier gedupliceerd</b0>.<segment 0001>
Verwijderen van taggroepen:
Verwijder ze eenvoudigweg uit het segment om taggroepen te verwijderen. Onthoud dat
van een paar zowel de openings- als de sluitingstag moet worden verwijderd om er voor te
zorgen dat alle sporen van de opmaak correct worden uitgewist, anders zou het vertaalde
bestand mogelijk beschadigd kunnen raken. Door een taggroep te verwijderen verwijdert u
de gerelateerde opmaak uit het vertaalde document.
Voorbeeld:
<b0>Deze opmaak</b0> zal worden verwijderd.<segment 0001>
Na het verwijderen:
Deze opmaak is verwijderd.<segment 0001>
3. Taggroep nesten
Wijzigen van de volgorde van een taggroep kan resulteren in het nesten van een taggroep
binnen een andere taggroep. Dit is acceptabel zolang de omsluitende groep in zijn geheel de
omsloten groep bevat. Met andere woorden, zorg er bij het verplaatsen van tagparen voor dat
zowel de openings- als de sluitingstag ofwel binnen of buiten andere tagparen staan, anders
zou het vertaalde bestand mogelijk beschadigd kunnen zijn en niet willen openen.
Voorbeeld:
<b0>Opmaak</b0> <b1>een</b1> zal worden genest binnen opmaak nul.<segment
0001>
Na het nesten:
<b0>Opmaak <b1>een</b1></b0> is genest binnen opmaak nul.<segment 0001>
4. Taggroep overlappen
Overlappen is het resultaat van slechte bewerkingen van tagparen en zal gegarandeerd
leiden tot beschadiging van de opmaak en soms tot het helemaal niet openen van het
vertaalde document.
Voorbeeld:
<b0>Opmaak</b0> <b1>one</b1> zal worden verminkt.<segment 0001>
Na een slechte bewerking:
<b0>Opmaak <b1>een</b0> </b1>is nu zeer verminkt.<segment 0001>
5. Opties voor valideren van tags
Men kan enkele van de regels in het venster Opties > Tags valideren... instellen om het
werken met tags aan te passen:
61
Werken met opgemaakte tekst
Het hier vermelde gedrag is van toepassing op alle bronbestanden en niet op slechts enkele
van de bestandstypen, zoals opgemaakte tekst.
• Printf-variabelen - niet controleren, eenvoudige controleren, alle controleren
OmegaT kan controleren of variabelen voor programmeren (zoals bijvoorbeeld %s) in
de bron bestaan in de vertaling. U kunt bepalen om ze helemaal niet te controleren,
de eenvoudige printf-variabelen te controleren (zoals %s %d etc) of alle typen printfvariabelen.
• Eenvoudige Java MessageFormat-patronen controleren
Activeren van dit keuzevak zal er voor zorgen dat OmegaT controleert of eenvoudige tags
voor Java MessageFormat (zoals {0}) juist worden verwerkt.
• Aangepaste tag(s) reguliere uitdrukking
Een hier ingevoerde reguliere uitdrukking zal er voor zorgen dat OmegaT de gedetecteerde
items behandelt als aangepaste tags. Het of het aantal tags en hun volgorde identiek is,
net zoals dat het geval is als voor tags van OmegaT.
• Fragment(en) die zouden moeten worden verwijderd uit de vertaling van de
reguliere uitdrukking
Men kan een reguliere uitdrukking invoeren voor ongewenste inhoud in het doel. Aanwezige
overeenkomsten in het doelsegment zullen dan rood gekleurd worden, d.i. eenvoudig te
identificeren en te corrigeren. Bij het zoeken naar fuzzy overeenkomsten wordt het patroon
om te verwijderen genegeerd. Een vaste straf van 5 wordt toegevoegd als het verwijderde
gedeelte niet overeenkomt met enig ander segment, dus de overeenkomst wordt niet
weergegeven als 100%
6. Taggroep validatie
De functie Tags valideren detecteert gewijzigde tags (of dat met opzet is gedaan of per
ongeluk) en toont de betrokken segmenten. Het activeren van deze functie – Ctrl+T - zal
een venster openen dat alle segmenten uit het bestand, waarvan wordt vermoed dat ze zijn
verbroken of slechte tags zijn, bevat. Repareren van de tags en het opnieuw samenstellen
62
Werken met opgemaakte tekst
van de doeldocumenten is eenvoudig met de functie Tags valideren. Het venster, dat wordt
geopend door te drukken op Ctrl+T, heeft een kolom met 3 tabellen met een koppeling naar
het segment, het originele segment en het doelsegment
Afbeelding 12.1. Invoer bij tagvalidatie
De tags worden vet blauw geaccentueerd voor eenvoudige vergelijking tussen de originele
en de vertaalde inhoud. Klik op de koppeling om het segment in het venster Bewerken te
activeren. Verbeter, indien nodig, de fout (in het geval hierboven is dat het ontbrekende
paar <i2></i2>) en druk op Ctrl+T om terug te keren naar het venster Tags valideren om
andere fouten te corrigeren. Tagfouten zijn volgordes van tags in de vertaling die niet dezelfde
volgorde en nummering van tags produceren als die in het originele segment. Sommige
bewerkingen aan tags zijn noodzakelijk en zijn goedaardig, sommige zullen problemen
veroorzaken als het vertaalde document wordt gemaakt.
7. Hints voor tagbeheer
Vereenvoudig de originele tekst
Tags vertegenwoordigen over het algemeen een bepaalde vorm van opmaak van de originele
tekst. Vereenvoudigen van de originele opmaak draagt bij aan het verminderen van het
aantal tags. Waar de omstandigheden dat toestaan, zou het gelijk maken van gebruikte
lettertypen, lettertype-afmetingen, kleuren etc. moeten worden overwogen, omdat het
het vertalen vereenvoudigt en mogelijke fouten in tags vermindert. Lees het gedeelte
Tagbewerkingen om te zien wat er met tags gedaan kan worden. Onthoud dat als u tags
een probleem vindt in OmegaT en de opmaak niet buitengewoon relevant is voor de huidige
vertaling, het verwijderen van tags de eenvoudigste manier kan zijn om uit de problemen
te geraken.
Wees extra voorzichtig met tagparen.
Als u de tags moet zien in OmegaT maar de meeste opmaak niet behoeft te behouden
in het vertaalde document staat het u vrij om de tags niet op te nemen in het vertaalde
document. Let in dit geval extra op de tagparen omdat het verwijderen van één deel van
het paar, maar het vergeten te verwijderen van het andere, gegarandeerd de opmaak van
uw document zal beschadigen. Omdat tags in de tekst zelf zijn opgenomen, is het mogelijk
om segmentatieregels te gebruiken om segmenten te maken met minder tags. Dit is een
geavanceerde voorziening en enige ervaring is vereist om die juist toe te passen.
OmegaT is nog niet in staat om fouten in de opmaak volautomatisch te detecteren, dus het
zal geen signaal geven als u een fout maakt of de opmaak wijzigt zodat die beter bij uw
doeltaal past. Soms kan uw vertaalde document er echter vervormd uitzien en, - in het ergste
geval-, zou zelfs misschien weigeren te openen.
63
Hoofdstuk 13. Vertaalgeheugens
1. Vertaalgeheugens in OmegaT
1.1. mappen tmx - locatie en doel
Projecten van OmegaT kunnen bestanden voor vertaalgeheugens bevatten - dit zijn
bestanden met de extensie tmx - op vijf verschillende plaatsen:
map omegat
De map omegat bevat project_save.tmx en mogelijk een aantal
back-ups van TMX-bestanden. Het bestand project_save.tmx
bevat alle segmenten die in het geheugen zijn opgenomen sinds
u het project startte. Dit bestand bestaat altijd in een project.
De inhoud ervan zal altijd alfabetisch worden gesorteerd op het
bronsegment.
hoofdmap project
De
hoofdmap
van
het
project
bevat
3
tmxbestanden, project_naam-omegat.tmx, project_naam-level1.tmx
en project_naam-level2.tmx (waarin project_naam de naam is van
uw project).
• Het bestand level1 bevat alleen tekstuele informatie.
• Het bestand level2 kapselt specifieke tags van OmegaT
in binnen correcte TMX-tags zodat het bestand met
zijn opmaakinformatie kan worden gebruikt in een
vertaalprogramma dat TMX niveau 2-geheugens ondersteund
of OmegaT zelf.
• Het bestand OmegaT is inclusief OmegaT specifieke
opmaaktags zodat het bestand kan worden gebruikt in andere
OmegaT-projecten
Deze bestanden zijn kopieën van het bestand project_save.tmx,
d.i. van het belangrijkste vertaalgeheugen van het project,
exclusief de zogenaamde wezen-segmenten. Zij dragen
toepasselijk gewijzigde namen, zodat de inhoud ervan steeds kan
worden geïdentificeerd, indien elders gebruikt, bijvoorbeeld in de
submap tm van een ander project (zie hieronder).
map tm
De map /tm/ kan een willekeurig aantal aanvullende
vertaalgeheugens bevatten - d.i. tmx-bestanden. Zulke
bestanden kunnen worden gemaakt in elk van de drie
hierboven aangegeven variëteiten. Onthoud dat andere CATprogramma's tmx-bestanden kunnen exporteren (en ook
importeren), gewoonlijk in alle drie vormen. Het beste is
natuurlijk om OmegaT-specifieke TMX-bestanden te gebruiken
(zie hierboven), zodat de in-regelige opmaak binnen het segment
wordt behouden.
De inhoud van vertaalgeheugens in de submap tm dienen om
suggesties te genereren voor de tekst(en) om te worden vertaald.
Elke tekst, reeds vertaald en opgeslagen in deze bestanden,
zal tussen de overeenkomsten verschijnen, indien het voldoende
overeenkomt met de tekst die momenteel wordt vertaald.
Indien het bronsegment in één van de aanvullende TM's identiek
is aan de tekst die wordt vertaald, gedraagt OmegaT zich
zoals gedefinieerd is in het dialoogvenster Opties → Bewerken
64
Vertaalgeheugens
(gedrag).... Bijvoorbeeld (als de standaard is geaccepteerd) zal
de vertaling vanuit de aanvullende TM worden geaccepteerd
en worden vooraf gegaan door [fuzzy], zodat de vertaler de
vertalingen op een later tijdstip kan nakijken en controleren of
segmenten die op deze manier zijn getagd, juist zijn vertaald (zie
het hoofdstuk Bewerken (gedrag)) .
Het kan gebeuren dat vertaalgeheugens, beschikbaar in de
submap tm, segmenten met identieke brontekst bevatten, maar
afwijkende doelen. TMX-bestanden worden, gesorteerd op hun
naam, gelezen en segmenten binnen een bepaald TMX-bestand
regel na regel. Het laatste segment met de identieke brontekst zal
dus worden gekozen (Opmerking: natuurlijk is het verstandiger
om dit in de eerste plaats in zijn geheel te vermijden).
Onthoud dat de TMX-bestanden in de map tm kunnen worden
gecomprimeerd met gzip.
map tm/auto
Als het vanaf het begin duidelijk is dat de vertalingen in een
bepaald TM (of TM's) allemaal juist zijn, kan één van hen in de
map tm/auto worden geplaatst en heel veel van de gevallen van
bevestiging met [fuzzy] worden voorkomen. Dit zal de brontekst
effectief vooraf vertalen : alle segmenten in de brontekst,
waarvoor vertalingen kunnen worden gevonden in deze "auto"TM's, zullen zonder interventie van de gebruiker belanden in de
belangrijkste TM van het project.
mappen tm/penalty-xxx
Soms is het handig om onderscheid te maken tussen
vertaalgeheugens van hoge kwaliteit en die welke, vanwege
het onderwerp, cliënt, revisiestatus, etc., minder betrouwbaar
zijn. Voor vertaalgeheugens in mappen met de naam "penaltyxxx" (waarvan xxx ligt tussen 0 en 100), zullen overeenkomsten
worden gedegradeerd overeenkomstig de naam van de map:
een overeenkomst van 100% in een vertaalgeheugen dat zich
bevindt in een map genaamd, bijvoorbeeld, Penalty-30, zal
worden verlaagd naar een overeenkomst van 70%. De straf is van
toepassing op alle drie de percentages voor de overeenkomsten:
overeenkomsten van 75, 80, 90 zullen in dit geval worden
verlaagd naar 45, 50, 60.
Optioneel kunt u OmegaT een aanvullend tmx-bestand laten hebben (OmegaT-opmaak) waar
u dat maar wilt, dat alle te vertaalbare segmenten van het project bevat. Zie pseudo-vertaald
geheugen hieronder.
Onthoud dat alle vertaalgeheugens in het geheugen worden geladen bij het openen van het
project. Back-ups van het vertaalgeheugen van het project worden regelmatig gemaakt (zie
het volgende hoofdstuk) en project_save.tmx wordt ook opgeslagen/bijgewerkt als het project
wordt gesloten of opnieuw wordt geladen. Dit betekent bijvoorbeeld dat u het project waarin
u momenteel werkt niet behoeft te verlaten als u besluit om er een andere aanvullende TM
aan toe te voegen: u kunt eenvoudigweg het project opnieuw laden, en de wijzigingen die u
hebt gemaakt zullen daarin worden opgenomen.
De locaties van de verschillende vertaalgeheugens voor een bepaald project zijn door de
gebruiker gedefinieerd (zie dialoogvenster Project in Projecteigenschappen).
Afhankelijk van de situatie zijn dus verschillende strategieën mogelijk, bijvoorbeeld:
diverse projecten over hetzelfde onderwerp: behoud de projectstructuur en wijzig
mappen voor bron en doel (Bron = bron/volgorde1, doel = doel/volgorde1 etc). Onthoud dat
u segmenten uit volgorde1, die niet aanwezig zijn in volgorde2 en andere opvolgende taken,
zullen worden getagd als wezen-segmenten; echter, zij zullen nog steeds handig zijn om
overeenkomsten te verkrijgen.
65
Vertaalgeheugens
verschillende vertalers werken aan hetzelfde project: splits de bronbestanden in bron/
Alice, bron/Bob... en geef ze uit aan de leden van het team (Alice, Bob ...). Zij kunnen dan hun
eigen projecten maken en hun eigen project_save.tmx, inleveren indien voltooid of wanneer
een bepaalde mijlpaal is bereikt. De bestanden project_save.tmx worden dan verzameld
en mogelijke conflicten met betrekking tot bijvoorbeeld terminologie worden opgelost. Een
nieuwe versie van de hoofd-TM wordt dan gemaakt, ofwel om in de submappen tm/auto van
de teamleden te worden geplaatst of om hun bestanden project_save.tmx in hun projecten
te vervangen. Het team kan ook dezelfde structuur voor de submappen gebruiken voor
de doelbestanden. Dit maakt het voor hen bijvoorbeeld mogelijk om op elk moment te
controleren, of de doelversie voor het gehele project nog steeds OK is.
1.2. TMX back-up
Tijdens het vertalen van uw bestanden slaat OmegaT uw werk op in project_save.tmx in de
submap /omegat van het project.
OmegaT maakt ook, elke keer als een project wordt geopend of herladen, een back-up van
het vertaalgeheugen in project_save.tmx.JAARMMDDUUMM.bak in dezelfde submap. JAAR is
4-getallen jaar, MM is een maand, DD dag van de maand, UU en MM zijn uren en minuten
van wanneer het vorige vertaalgeheugen werd opgeslagen.
Als u denkt dat u vertaalde gegevens kwijt bent, volg dan de volgende procedure:
1. Sluit het project
2. Hernoem het huidige project_save.tmx-bestand naar iets dat u zult onthouden (zoals
bijvoorbeeld project_save.tmx.tijdelijk)
3. Selecteer de back-up van het vertaalgeheugen dat meest waarschijnlijk (bijv. de meest
recente of de laatste versie van de dag ervoor) de gegevens bevat die u nodig hebt
4. Kopieer het als project_save.tmx
5. Open het project
1.3. TMX-bestanden en taal
TMX-bestanden bevatten vertaaleenheden die zijn gemaakt van een aantal equivalente
segmenten in verschillende talen. Een vertaaleenheid bestaat uit ten minste twee variaties
van een vertaaleenheid (tuv). Beide kunnen als bron of doel worden gebruikt.
De instellingen in uw project geven aan wat de bron- en wat de doeltaal is. OmegaT neemt
dus de tuv-segmenten die overeenkomen met de taalcodes van de bron en het doel in het
project en gebruiken ze respectievelijk als de bron- en doelsegmenten. OmegaT herkent de
taalcodes met behulp van de twee volgende standaard conventies:
• 2 letters (bijv. JA voor Japans), of
• 2- of 3-letter taalcode gevolgd door de 2-letter landcode (bijv. EN-US - Zie Bijlage A, Talen
- ISO 639 codelijst voor een gedeeltelijke lijst van taal- en landcodes).
Als de taalcodes en de TMX-taalcodes voor het project volledig overeenkomen worden de
segmenten in het geheugen geladen. Als de taal overeenkomt, maar niet de landcode worden
de segmenten toch geladen. Als de taalcode, noch de landcode overeenkomen zullen de
segmenten worden genegeerd.
TMX/bestanden kunnen over het algemeen vertaaleenheden bevatten voor verschillende
kandidaat-talen. Indien er voor een opgegeven bronsegment geen item is voor de
geselecteerde doeltaal, worden alle andere doelsegmenten geladen, ongeacht hun taal. Als
bijvoorbeeld het taalpaar voor het project DE-FR is, kan het nog steeds hulp bieden om hits
te zien in de vertaling DE-EN, als er in het DE-FR-paar geen aanwezig is.
66
Vertaalgeheugens
1.4. Wezen-segmenten
Het bestand project_save.tmx bevat alle segmenten die zijn vertaald sinds u het project
startte. Als u de segmentatie van het project aanpast of bestanden uit de bron verwijdert,
zullen sommige overeenkomsten in het venster Overeenkomsten kunnen verschijnen als
wezen-tekenreeksen: zulke overeenkomsten verwijzen niet langer naar segmenten die
voorkomen in de brondocumenten, omdat zij overeenkomen met segmenten die werden
vertaald en opgenomen vóór de aanpassingen plaats vonden.
2. Vertaalgeheugens opnieuw gebruiken
In het begin, dat is als het project wordt gemaakt, is de hoofd-TM van het project,
project_save.tmx, leeg. Deze TM wordt gedurende de vertaling gevuld. Bestaande vertalingen
kunnen worden gebruikt om dit proces te versnellen. Indien een bepaalde zin al eens is
vertaald, en juist is vertaald, bestaat er geen reden om die opnieuw te gaan vertalen.
Vertaalgeheugens kunnen ook vertaalgeheugens als verwijzingen bevatten: meertalige
wetgeving, zoals van de Europese Gemeenschap is daarvan een typisch voorbeeld.
Wanneer u de doeldocumenten maakt in een project van OmegaT, wordt het vertaalgeheugen
van het project uitgevoerd in de vorm van drie bestanden in de hoofdmap van uw
project van OmegaT (zie de bovenstaande beschrijving). U kunt deze drie TMX-bestanden,
(-omegat.tmx", "-level1.tmx" en "-level2.tmx"), beschouwen als een "exporteerbaar
vertaalgeheugen", dat is: een export van de inhoud van uw huidige project in tweetalige vorm.
Indien u een vertaalgeheugen uit een vorig project zou willen gebruiken (bijvoorbeeld omdat
het nieuwe project overeenkomt met het eerdere project, of terminologie gebruikt die eerder
gebruikt is), kunt u deze vertaalgeheugens gebruiken als "invoer vertaalgeheugens", dat is:
om in uw nieuwe project te importeren. In dit geval plaatst u de vertaalgeheugens die u wilt
gebruiken in de mappen /tm of /tm/auto van uw nieuwe project: in het eerste geval zult u hits
van deze vertaalgeheugens in het venster Overeenkomsten krijgen en in het laatste geval
zullen deze TM's worden gebruikt om uw brontekst vooraf te vertalen.
Standaard staat de map /tm onder de hoofdmap van het project (bijvoorbeeld .../MijnProject/
tm), maar u kunt in het dialoogvenster Projecteigenschappen een andere map kiezen als u dat
wilt. Dit is handig als u regelmatig eerder gemaakte vertaalgeheugens gebruikt, bijvoorbeeld
omdat zij over hetzelfde onderwerp gaan of voor dezelfde klant zijn. In dit geval zou een
handige procedure zijn:
• Maak een map (een "voorraadmap") op een handige locatie op uw harde schijf voor de
vertaalgeheugens voor een bepaalde klant of onderwerp.
• Elke keer als u een project voltooid, kopieert u één van de drie "exporteerbare" bestanden
van vertaalgeheugens vanuit de map van het project naar de voorraadmap.
• Als u een nieuw project begint voor hetzelfde onderwerp of voor dezelfde klant, navigeer
naar de voorraadmap in het dialoogvenster Project > Eigenschappen > Project bewerken
en selecteer het als de map voor het vertaalgeheugen.
Onthoud wel dat alle TMX-bestanden in de voorraadmap /tm worden geparset als het project
wordt geopend, dus door daarin alle verschillende vertaalgeheugens die u voorhanden hebt
te plaatsen, kan OmegaT onnodig langzamer maken. U zou zelfs kunnen overwegen om die,
welke u niet meer nodig hebt, te verwijderen, als u eenmaal hun inhoud hebt gebruikt om
het bestand project-save.tmx te vullen.
2.1. Importeren en exporteren van
vertaalgeheugens
OmegaT ondersteunt geïmporteerde tmx-versies 1.1-1.4b (zowel niveau 1 als niveau 2). Dit
maakt het mogelijk dat vertaalgeheugens die zijn gemaakt door andere programma's kunnen
67
Vertaalgeheugens
worden gelezen door OmegaT. OmegaT ondersteunt echter niet volledig geïmporteerde TMXbestanden van niveau 2 (die niet alleen de vertaling opslaan, maar ook de opmaak). TMXbestanden van niveau 2 kunnen nog steeds worden geïmporteerd en hun tekstuele inhoud
kan worden bekeken in OmegaT, maar de kwaliteit van de overeenkomsten zal wat lager zijn.
OmegaT volgt zeer strikte procedures bij het laden van bestanden van vertaalgeheugens
(TMX-bestanden). Als een fout in een dergelijk bestand wordt gevonden zal OmegaT de positie
aangeven binnen het defecte bestand waarin de fout zich bevindt.
Sommige programma's staan er om bekend dat zij onder bepaalde omstandigheden
ongeldige TMX-bestanden maken. Als u dergelijke bestanden als verwijzingen voor
vertalingen in OmegaT wilt gebruiken, moeten zij worden gerepareerd of OmegaT zal een
fout rapporteren en het weigeren te laden. Reparaties zijn kleine bewerkingen en OmegaT
assisteert bij het oplossen van problemen met het gerelateerde foutbericht. U kunt advies
aan de gebruikersgroep vragen als u problemen ondervindt.
OmegaT exporteert versie 1.4 TMX-bestanden (zowel niveau 1 en niveau 2). De export
van niveau 2 komt niet volledig overeen met de standaard van niveau 2 maar is
goed genoeg en zal correcte overeenkomsten genereren in andere programma's met
vertaalgeheugens die TMX niveau 2 ondersteunen. Als u alleen tekstuele informatie wilt (en
geen opmaakinformatie) gebruik dan het bestand van niveau 1 dat OmegaT heeft gemaakt.
2.2. Maken van een vertaalgeheugen voor
geselecteerde documenten
In het geval dat vertalers hun TMX-basis willen delen terwijl zij sommige delen van hun
vertalingen daaruit willen laten of juist bepaalde bestanden er in willen opnemen, is het delen
van de volledige ProjectNaam-omegat.tmx niet aan de orde. Het volgende recept is slechts
één van de mogelijkheden, maar eenvoudig genoeg te volgen en zonder gevaar voor de
onderdelen.
• maak een project, afzonderlijk van andere projecten, in het gewenste paar van talen, met
een toepasselijke naam - onthoud dat de gemaakte TMX-en deze naam zullen bevatten.
• Kopieer de documenten die u nodig hebt voor het vertaalgeheugen, naar de map source
van het project.
• Kopieer de vertaalgeheugens, die de vertalingen voor de hierboven genoemde documenten
bevatten, naar de map tm/auto van het nieuwe project.
• Start het project. Controleer op mogelijke fouten in tags met Ctrl+T en op niet-vertaalde
segmenten met Ctrl+U. U kunt op Ctrl+D drukken om de doeldocumenten te maken en
hun inhoud controleren om te controleren of alles is zoals verwacht mag worden.
• Wanneer u het project verlaat bevatten de TMX-bestanden in de hoofdmap van het project
(zie boven) nu de transities in het geselecteerde paar van talen, voor de bestanden die u
naar de map source hebt gekopieerd. Kopieer ze naar een veilige plek voor toekomstige
verwijzingen.
• Verwijder de map van het project of archiveer het ergens weg van uw werkplek ot te
vermijden dat het project opnieuw wordt gebruikt en dus toekomstige gevallen besmet.
2.3. Delen van vertaalgeheugens
In gevallen waar een team van vertalers betrokken is, zullen vertalers bij voorkeur algemene
vertaalgeheugens delen dan hun eigen lokale versies te distribueren.
OmegaT werkt samen met SVN en Git, twee veel voorkomende softwareprogramma's voor
versiebeheer en revisiecontrole systemen (RCS), beschikbaar onder een licentie van open
bron. In het geval van OmegaT worden complete projectmappen - met andere woorden de
68
Vertaalgeheugens
betrokken vertaalgeheugens als ook de bronmappen, projectinstellingen etc - beheerd door
het geselecteerde RCS. zie meer in hoofdstuk
2.4. Gebruiken van TMX met alternatieve paren van
taal
Er kunnen gevallen zijn waar u een project hebt gedaan met bijvoorbeeld Nederlandstalige
bronnen en een vertaling in, zeg Engels. Dan hebt u een vertaling nodig voor bijvoorbeeld
Chinees, maar uw vertaler begrijpt geen Nederlands; zij begrijpt echter uitstekend Engels.
In dit geval kan het vertaalgeheugen voor NL-EN dienen als een tussenstation om een NLZH-vertaling te genereren.
De oplossing in ons voorbeeld is om het bestaande vertaalgeheugen te kopiëren naar de
submap tm en ze te hernoemen naar ZH_CN.tmx om de doeltaal van de tmx aan te geven.
De vertaler zal Engelse vertalingen te zien krijgen voor bronsegmenten in Nederlands en die
gebruiken om de Chinese vertaling te maken.
Belangrijk: de ondersteunende TMX moet worden hernoemd naar XX_YY.tmx, waar XX_YY
de doeltaal van de tmx is, bijvoorbeeld naar ZH_CN.tmx in het voorbeeld hierboven. De
brontalen voor project en TMX zouden natuurlijk identiek moeten zijn - NL in ons voorbeeld.
Onthoud dat slechts één TMX voor een bepaald paar van talen mogelijk is, dus als er meerdere
vertaalgeheugens bij betrokken zouden zijn, zou u ze allemaal moeten samenvoegen in de
XX_YY.tmx.
3. Bronnen met bestaande vertalingen
Sommige typen bronbestanden (bijvoorbeeld PO, TTX, etc.) zijn tweetalig, d.i. zij dienen
zowel als bron als als vertaalgeheugen. In zulke gevallen wordt een bestaande vertaling, die
wordt gevonden in het bestand, opgenomen in project_save.tmx. Het wordt behandelt als
een standaard vertaling, indien geen overeenkomst werd gevonden, of als een alternatieve
vertaling, in het geval dat hetzelfde bronsegment bestaat, maar met een doeltekst. Het
resultaat zal dus afhangen van de volgorde waarin de bronsegmenten zijn geladen.
Alle vertalingen van brondocumenten worden ook weergegeven in het venster Opmerkingen,
aanvullend op het venster Overeenkomsten. In het geval van PO-bestanden wordt een straf
van 20% toegepast op de alternatieve vertaling (d.i. een overeenkomst van 100% wordt een
overeenkomst van 80%). Het woord [Fuzzy] wordt weergegeven op het bronsegment.
Wanneer u een gesegmenteerd TTX-bestand laadt zullen segmenten met bron = doel worden
opgenomen, als "Vertaling mag gelijk zijn aan brontekst" in Opties → Bewerken (gedrag)...
is geselecteerd. Dit zou verwarrend kunnen zijn, dus u zou kunnen overwegen om die optie
in dit geval niet te selecteren.
4. Pseudo-vertaald geheugen
Opmerking
Alleen van belang voor gevorderde gebruikers!
Voordat segmenten worden vertaald wilt u ze misschien vooraf verwerken of op een andere
manier behandelen dan met OmegaT mogelijk is. Als u bijvoorbeeld een pseudo-vertaling
wilt maken om te testen, maakt OmegaT het u mogelijk om een aanvullend TMX-bestand te
maken file dat alle segmenten van het project bevat. De vertaling in die tmx kan zijn
• vertaling komt overeen met bron (standaard)
• vertaalde segment is leeg
Het TMX-bestand mag elke naam hebben die u op wil geven. Een pseudo-vertaald geheugen
kan worden gegenereerd met de volgende parameters voor de opdrachtregel:
69
Vertaalgeheugens
java -jar omegat.jar --pseudotranslatetmx=<bestandsnaam> [pseudotranslatetype=[equal|
empty]]
Vervang <bestandsnaam> door de naam van het bestand dat u wilt maken, ofwel absoluut
of relatief naar de werkmap (de map van waaruit u OmegaT start). Het tweede argument -pseudotranslatetype is optioneel. De waarde ervan is ofwel equal (standaard waarde, voor
bron=doel) of empty (doelsegment is leeg). U kunt de gemaakte tmx verwerken met elk
programma dat u wilt. Hernoem het naar project_save.tmx en plaats het in de map omegat
van uw project om het opnieuw in OmegaT te gebruiken.
5. Vertaalgeheugens bijwerken
Hele vroege versies van OmegaT waren slechts in staat bronbestanden in alinea's te
segmenteren en nummerden de tags voor opmaak in HTML- en Open Document-bestanden
niet consistent. OmegaT kan dergelijke TMX-bestanden herkennen en direct bijwerken om
de kwaliteit van de fuzzy overeenkomsten te vergroten en uw vertaling op peil te brengen,
zodat u dat werk niet handmatig hoeft te doen.
De TMX van een project wordt maar één keer bijgewerkt en zal in de bijgewerkte vorm worden
weggeschreven in project-save.tmx; eerder gemaakte TMX-bestanden worden, elke keer als
het project wordt geladen, direct bijgewerkt. Wees er attent op dat sommige wijzigingen
in bestandsfilters in OmegaT zouden kunnen leiden tot totaal afwijkende segmentatie; als
resultaat daarvan moet u in zulke zeer uitzonderlijke gevallen uw vertaling handmatig
bijwerken.
70
Hoofdstuk 14. Bronsegmentatie
Programma's met vertaalgeheugens werken met teksteenheden die segmenten worden
genoemd. OmegaT heeft 2 manieren om een tekst te segmenteren: alineasegmentatie en
zinsegmentatie (waarnaar ook wel wordt verwezen als “op regels gebaseerde-segmentatie”).
Selecteer Project → eigenschappen... uit het hoofdmenu en selecteer het aanwezig keuzevak,
of niet, om het type segmentatie te kiezen. Alinea-segmentatie heeft in bepaalde gevallen
voordelen, zoals bij bijzonder creatieve of stilistische vertalingen waarin de vertaler de
volgorde van gehele zinnen zou willen wijzigen; voor het merendeel van de projecten is
echter zin- segmentatie de keuze die wordt geprefereerd, omdat het betere overeenkomsten
oplevert vanuit eerdere vertalingen. Als zinsegmentatie is geselecteerd kunt u de regels
instellen door Opties → Segmentatie...te selecteren uit het hoofdmenu.
Betrouwbare segmentatieregels zijn al beschikbaar voor veel talen, dus is het onwaarschijnlijk
dat het voor u nodig is om uw eigen segmentatieregels te schrijven. Aan de andere kant kan
deze functionaliteit in speciale gevallen bijzonder handig zijn, waarbij u uw productiviteit kunt
verhogen door de segmentatieregels af te stemmen op de tekst die vertaald moet worden.
Waarschuwing: omdat de tekst afwijkend zal segmenteren nadat filteropties zijn gewijzigd,
zult u misschien geheel opnieuw moeten beginnen met vertalen. Tegelijkertijd zullen de
eerder gevalideerde segmenten in het vertaalgeheugen van het project worden omgezet
naar wezen-segmenten. Als u de segmentatie-opties wijzigt als een project geopend is moet
u het project herladen vóórdat de wijzigingen effect hebben.
OmegaT gebruikt de volgende reeks stappen:
Segmentatie op niveau van
de structuur
OmegaT parst eerst de tekst voor segmentatie op niveau van
de structuur. Gedurende dit proces wordt alleen de structuur
van het brondocument gebruikt om segmenten te maken.
Tekstbestanden kunnen bijvoorbeeld gesegmenteerd worden
op regeleinden, lege regels of helemaal niet gesegmenteerd
worden. Bestanden die opmaak bevatten (ODF-documenten,
HTML-documenten, etc.) worden gesegmenteerd op het
blokniveau (alinea)tags. Vertaalbare object-attributen in
XHTML of HTML-bestanden kunnen als afzonderlijke
segmenten worden geëxtraheerd.
Segmentatie op niveau van
de zin
Nadat het bronbestand in structurele eenheden is
gesegmenteerd, zal OmegaT deze blokken verder
segmenteren in zinnen.
1. Segmentatieregels
Het proces van segmentering kan als volgt worden voorgesteld: de cursor verplaatst zich
langs de tekst, één teken per keer. Voor elke cursorpositie wordt elke regel, bestaande uit
een Voor- en Na -patroon, in de opgegeven volgorde toegepast en probeert of een van de
Voor-patronen geldig is voor alle tekst die links van de cursor staat en het overeenkomende
Na-patroon op de tekst rechts van de cursor. Als de regel overeenkomt gaat de cursor ofwel
door zonder een einde voor het segment in te voegen (voor de uitzonderingsregel) of er wordt
een nieuw einde voor het segment ingevoegd op de cursorpositie (voor de afbreekregels).
De twee typen regels gedragen zich als volgt:
Afbreekregel
Verdeelt de brontekst in segmenten. Voorbeeld: "Begrijpt u dat? Ik was
er niet zeker van." zou moeten worden gescheiden in twee segmenten.
Wat betekent dat er een afbreekregel zou moeten zijn voor "?", indien die
wordt gevolgd door spaties en een woord met een hoofdletter. Selecteer
het keuzevak Afbreken/Uitzondering om een regel te definiëren als een
Afbreekregel.
71
Bronsegmentatie
Uitzonderingsregel
specificeer welke gedeelten van de tekst NIET zouden moeten
worden gescheiden. Niettegenstaande de punt zou "Mrs. Dalloway
" niet moeten worden gesplitst in twee segmenten, dus zou een
uitzonderingsregel gemaakt moeten worden voor Mrs (en voor Mr,
voor Dr, voor prof etc), gevolgd door een punt. Selecteer NIET het
keuzevak Afbreken/Uitzondering om een regel te definiëren als een
Uitzonderingsregel.
De voorgedefinieerde afbreekregels zouden voldoende moeten zijn voor de meeste Europese
talen en Japans. Gelet op de flexibiliteit kunt u overwegen om meer uitzonderingsregels te
definiëren voor de taal waaruit u vertaald om u meer betekenisvolle en samenhangende
segmenten te geven.
2. Prioriteit van regels
Alle segmentatieregels die zijn ingesteld voor een overeenkomend taalpatroon zijn actief en
worden toegepast in de opgegeven volgorde van prioriteit, dus regels voor een specifieke
taal zouden hoger moeten staan dan de standaardregels. Regels voor Canadees Frans (FRCA) zouden bijvoorbeeld hoger moeten staan dan de regels voor Frans (FR.*) en hoger dan
de standaardregels (.*). Dus, bij het vertalen vanuit Canadees Frans worden de regels voor
Canadees Frans - indien aanwezig - eerst worden toegepast, gevolgd door de regels voor
Frans en tenslotte de standaard regels.
3. Een nieuwe regel maken
Grote wijzigingen aan de segmentatieregels zouden in het algemeen moeten worden
vermeden, speciaal na het voltooien van een eerste gang, maar kleinere wijzigingen, zoals
het toevoegen van een herkende afkorting, kan voordelen bieden.
Klik eenvoudigweg op een verzameling van regels in de bovenste tabel om die te bewerken
of uit te breiden. De regels voor die verzameling zullen in het onderste gedeelte van het
venster verschijnen.
Klik op Toevoegen in het bovenste gedeelte van het dialoogvenster, om een lege
verzameling van regels te maken voor een nieuw taalpatroon. Een lege regel zal aan de
onderzijde van de bovenste tabel verschijnen (u moet misschien naar beneden scrollen om
die te zien). Wijzig de naam van de regelverzameling en het taalpatroon naar die van de
betrokken taal en de code daarvan (zie Bijlage A, Talen - ISO 639 codelijst voor een lijst van
taalcodes). De syntaxis van het taalpatroon komt overeen met de syntaxis voor reguliere
uitdrukkingen. Als uw regelverzameling een taal/land-paar betreft raden wij u aan om het
naar boven te verplaatsen met de knop Naar boven.
Voeg de patronen Voor en Na toe. Het wordt aangeraden om programma's te gebruiken
die het mogelijk maken de effecten direct te zien om de syntaxis en de toepasbaarheid te
controleren. Zie het hoofdstuk over Reguliere uitdrukkingen. Een goed startpunt zullen altijd
de bestaande regels zijn.
4. Een paar eenvoudige voorbeelden
Bedoeling
Stel een segment
in na een punt ('.')
gevolgd door een
spatie, tab ...
Niet segmenteren na
Mr.
Vóór
Na
\.
\s
"\." staat voor het
teken punt. "\s"
betekent elk teken
voor witruimte
(spatie, tab, nieuwe
pagina etc.)
Mr\.
\s
Dit is een
uitzonderingsregel,
72
Opmerking
Bronsegmentatie
Bedoeling
Vóór
Na
Opmerking
dus het keuzevak
voor de regel moet
niet zijn geselecteerd
Stel een segment in
na "#" (Japanse punt)
#
Let er op dat Na leeg
is
Niet segmenteren na
M. Mr. Mrs. en Ms.
Mr??s??\.
\s
Uitzonderingsregel
- zie het gebruik
van ? in reguliere
uitdrukkingen
73
Hoofdstuk 15. Zoeken
1. venster Zoeken
Afbeelding 15.1. venster Tekst zoeken
Opmerking
Bovenstaande zoekactie vindt alle doelsegmenten die tekens bevatten die zeer
onwaarschijnlijk zijn voor de doeltaal - d.i. Sloveens.
1.1. Zoeken
OmegaT verschaft een groot scala aan zoekfuncties. Open het venster Zoeken met Ctrl+F en
voer het woord of de frase waarnaar u wilt zoeken in het vak "Zoeken naar" in. Als alternatief:
selecteer een woord of frase ergens in het bewerkingsveld en druk op Ctrl+F. Het woord of de
frase wordt automatisch ingevoegd in het vak "Zoeken naar". U kunt verschillende vensters
Zoeken tegelijkertijd geopend hebben, maar sluit ze als u ze niet langer nodig hebt zodat zij
uw bureaublad niet vol zetten.
1.2. Zoeklocatie
Zoekacties worden standaard uitgevoerd in zowel de bron- als de doelgedeelten van het
project, maar u kunt uw zoekactie beperken tot de bron- of het de doeltekst. U kunt zoeken in
• alleen het project (standaardinstelling)
74
Zoeken
• zowel het project en in de vertaalgeheugens waarnaar wordt verwezen in /tm/ (kies Zoeken
in TM's)
• één enkel bestand of een map die een aantal bestanden bevat (kies Bestanden zoeken)
Bij het zoeken in bestanden (in tegenstelling tot in vertaalgeheugens) zal OmegaT zich
beperken tot de bestanden in de indelingen van bronbestanden. Als consequentie daarvan
zal OmegaT, hoewel het in staat is om tmx-bestanden te behandelen, die niet opnemen bij
zoekacties met Zoeken in bestanden. Indien u Gevorderde opties inschakelt, kunt u de
zoekactie combineren met de naam van de auteur van de vertaling en het tijdstip waarop
de laatste wijziging is gemaakt.
2. Jokertekens gebruiken
In zowel exact zoeken als zoeken naar sleutelwoorden kunnen de jokertekens '*' en '?' worden
gebruikt. Zij betekenen, bekend voor gebruikers van Word:
• '*' komt overeen met nul of meer tekens, vanaf de huidige positie in een opgegeven woord
tot het einde ervan. De zoekterm 'run*' zal bijvoorbeeld overeenkomen met 'run, 'runs''
en 'running'.
• '?' komt overeen met exact één teken. 'run?' zal bijvoorbeeld overeenkomen met 'runs'' en
'runn'' in het woord 'running'.
De overeenkomsten zullen in vet blauw worden weergegeven. Onthoud dat '*' en '?'
een speciale betekenis hebben in reguliere uitdrukkingen, dus zoeken met jokertekens,
zoals hier beschreven, is alleen van toepassing voor exacte zoekacties en zoekacties met
sleutelwoorden (zie hieronder).
3. Zoekmethoden en opties
Selecteer de methode met behulp van de optieknoppen. De volgende methoden om te zoeken
zijn beschikbaar:
Exact zoeken
Zoekt naar segmenten die de exacte tekenreeks bevatten
die u heeft opgegeven. Exact zoeken zoekt naar een frase,
d.i. als er meerdere woorden zijn ingevoerd, zullen zij slechts
worden gevonden als zij in exact dezelfde volgorde voorkomen.
Zoeken naar geopend bestand zal dus alle entiteiten van
de tekenreeks geopend bestand vinden, maar niet bestand
geopend of geopend invoerbestand.
Sleutelwoorden zoeken
Zoekt naar segmenten die alle sleutelwoorden bevatten
die u heeft opgegeven, in willekeurige volgorde. Selecteer
Sleutelwoorden zoeken om te zoeken naar een willekeurig
aantal individuele woorden, in willekeurige volgorde. OmegaT
zal een lijst weergeven waarin alle segmenten staan waarin alle
gespecificeerde woorden voorkomen. Zoeken met sleutelwoord
is hetzelfde als zoekacties "met alle woorden" in een
internetzoekmachine zoals Google (logische EN). Zoeken met
sleutelwoorden naar geopend bestand zal dus alle entiteiten
van de tekenreeks open file vinden, en ook bestand geopend,
geopend invoer bestand, bestand kan gevaarlijk zijn als
geopend, etc.
reguliere uitdrukkingen
De zoekterm zal worden behandeld als een reguliere
uitdrukking. De zoekterm - [a-zA-Z]+[öäüqwß] - in het
voorbeeld hierboven bijvoorbeeld zoekt naar woorden in het
doelsegment die twijfelachtige tekens bevatten vanaf het
Duitse toetsenbord. Reguliere uitdrukkingen zijn een krachtige
75
Zoeken
manier om naar items van een tekenreeks te zoeken. Bekijk
meer in het hoofdstuk Reguliere uitdrukkingen.
Aanvullend op een van de methoden hierboven kunt u het volgende selecteren:
• hoofdletter gevoelig: het zoeken zal worden uitgevoerd voor de exact opgegeven
tekenreeks, d.i. met hoofdletters wordt rekening gehouden.
• in bron: zoek in de bronsegmenten
• in vertaling: zoek in de doelsegmenten
• in notities: zoek in notities van segmenten
• zoeken in TM's: vertaalgeheugens in de map tm worden opgenomen in de zoekactie.
• Alle resultaten weergeven: niet selecteren van dit keuzevak zorgt er voor dat OmegaT
alleen het eerst voorkomende item weergeeft van een hit, als er meerdere hits bestaan
Als u klikt op de knop Gevorderde opties kunnen aanvullende criteria (auteur van de vertaling,
datum van vertaling etc), zoals in het in de afbeelding hierboven weergegeven, worden
geselecteerd.
4. Zoekresultaten weergeven
Door op de knop Zoeken te drukken na het invoeren van een tekenreeks in het zoekveld zullen
alle segmenten in het project, die de gezochte tekenreeks bevatten, worden weergegeven.
Omdat OmegaT identieke segmenten behandelt als één entiteit wordt alleen het eerste
unieke segment getoond. De segmenten worden weergegeven in de volgorde waarin zij in
het project voorkomen. Vertaalde segmenten worden weergegeven met de originele tekst
boven en de vertaalde tekst eronder, niet-vertaalde segmenten worden alleen als bron
weergegeven.
Klikken op een segment opent het in het venster Bewerken om het aan te kunnen passen.
Daarna kunt u teruggaan naar het venster Zoeken en naar het volgende gevonden segment
gaan, bijvoorbeeld om het te controleren en, indien nodig, de terminologie aan te passen.
U kunt meerdere vensters Tekst zoeken tegelijkertijd geopend hebben. U kunt hun inhoud
snel zien door te kijken naar hun titel: het zal de gebruikte zoekterm bevatten.
5. Filteritems in bewerker overeenkomstig
de zoekactie
Om eenvoudiger te navigeren in de resultaten van de zoekactie, kunt u de zoekactie
toepassen in de bewerker. Druk onderaan op de knop Filter om de weergegeven items in
het venster Bewerken te beperken tot die welke overeenkomen met de huidige zoekactie. U
kunt de normale navigatie gebruiken om bijv. naar het volgende (niet-vertaalde) segment te
gaan dat overeenkomt met de zoekcriteria.
NB:
• Een zoekactie kan beperkt zijn tot 1000 items, dus als u zoekt op een veel voorkomende
frase, geeft de bewerker alleen die 1000 overeenkomende items weer, en niet alle items
die overeenkomen met de zoekcriteria.
• Een bestand zou geen overeenkomende items kunnen hebben, dus ziet het er leeg uit.
• Als een zoekactie duplicaten verwijdert, zullen die duplicaten niet in het venster Bewerken
staan.
76
Zoeken
Druk op de knop Filter verwijderen, of laadt een project opnieuw om een filter te
verwijderen .
77
Hoofdstuk 16. Reguliere
uitdrukkingen
De reguliere uitdrukkingen (of afgekort regex) die worden gebruikt in zoekacties
en segmentatieregels zijn die welke worden ondersteund door Java. Als u meer
specifieke informatie nodig heeft raadpleeg dan documentatie voor Java Regex
[http://download.oracle.com/javase/1.6.0/docs/api/java/util/regex/Pattern.html]. Bekijk de
aanvullende verwijzingen en voorbeelden hieronder.
Opmerking
Dit hoofdstuk is bedoeld voor gevorderde gebruikers, die hun eigen varianten van
segmentatieregels moeten kunnen definiëren of meer complexe en krachtigere
zoeksleutels moeten kunnen opdelen.
Tabel 16.1. Regex - Vlaggen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
(?i)
Schakelt overeenkomen van hoofd-/
kleine letters in (standaard is het patroon
hoofdletter-gevoelig).
Tabel 16.2. Regex - Teken
De constructie...
...komt overeen met het volgende
x
Het teken x, met uitzondering van het
volgende...
\uhhhh
Het teken met de hexadecimale
waarde 0xhhhh
\t
Het Tab-teken ('\u0009')
\n
Het teken voor een nieuwe regel (line feed)
('\u000A')
\r
Het teken voor een carriage-return
('\u000D')
\f
Het teken voor form-feed ('\u000C')
\a
Het waarschuwingsteken (bel) ('\u0007')
\e
Het escape-teken ('\u001B')
\cx
Het besturingsteken dat overeenkomt met x
\0n
Het teken met de octale waarde 0n (0 <= n
<= 7)
\0nn
Het teken met de octale waarde 0nn (0 <=
n <= 7)
\0mnn
Het teken met de octale waarde (0 <= m
<= 3, 0 <= n <= 7)
\xhh
Het teken met de hexadecimale waarde
0xhh
Tabel 16.3. Regex - Aanhalingen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
\
Niets, maar quote het volgende teken. Dit
is vereist als u een van de metatekens !
78
Reguliere uitdrukkingen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
$()*+.<>?[\]^{|} zou willen invoeren om
overeen te komen als hetzelfde teken.
\\
Dit is bijvoorbeeld het teken voor een
backslash
\Q
Niets, maar quote alle tekens tot \E
\E
Niets, maar beëindigt quoten dat werd
gestart door \Q
Tabel 16.4. Regex - Klassen voor Unicode-blokken en categorieën
De constructie...
...komt overeen met het volgende
\p{InGreek}
Een teken in het Griekse blok (eenvoudig
blok [http://download.oracle.com/
javase/1.6.0/docs/api/java/util/regex/
Pattern.html#ubc])
\p{Lu}
Een hoofdletter (eenvoudige categorie
[http://download.oracle.com/javase/1.6.0/
docs/api/java/util/regex/Pattern.html#ubc])
\p{Sc}
Een valutasymbool
\P{InGreek}
Elk teken met uitzondering van die in het
Griekse blok (negatie)
[\p{L}&&[^\p{Lu}]]
Elke letter met uitzondering van hoofdletters
(subtractie)
Tabel 16.5. Regex - Tekenklassen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
[abc]
a, b, of c (eenvoudige klasse)
[^abc]
Elk teken met uitzondering van a, b, of c
(negatie)
[a-zA-Z]
a tot en met z of A tot en met Z inclusief
(bereik)
Tabel 16.6. Regex - Voorgedefinieerde tekenklassen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
.
Elk teken (met uitzondering van
regeleinden)
\d
Een getal: [0-9]
\D
Geen getal: [^0-9]
\s
Een teken voor witruimte: [ \t\n\x0B\f\r]
\S
Een teken niet zijnde witruimte: [^\s]
\w
Een woordteken: [a-zA-Z_0-9]
\W
Een teken voor geen-woord: [^\w]
Tabel 16.7. Regex - Overeenkomsten voor begrenzingen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
^
Het begin van een regel
$
Het einde van een regel
79
Reguliere uitdrukkingen
De constructie...
...komt overeen met het volgende
\b
Een woordgrens
\B
Grens voor geen-woord
Tabel 16.8. Regex - Gulzige parameters
De constructie...
...komt overeen met het volgende
X?
X, één maal of helemaal niet
X*
X, nul of meer keren
X+
X, één of meer keren
Opmerking
Gulzige parameters zullen overeenkomen met zoveel als voor hen mogelijk is.
Bijvoorbeeld: a+? zal overeenkomen met de aaa in aaabbb
Tabel 16.9. Regex - Weigerachtige (niet-gulzige) parameters
De constructie...
...komt overeen met het volgende
X??
X, één maal of helemaal niet
X*?
X, nul of meer keren
X+?
X, één of meer keren
Opmerking
Weigerachtige (niet-gulzige) parameters zullen overeenkomen met zo weinig als voor
hen mogelijk is. a+? zal bijvoorbeeld overeen komen met de eerste a in aaabbb
Tabel 16.10. Regex - Logische operatoren
De constructie...
...komt overeen met het volgende
XY
X gevolgd door Y
X|Y
Of X óf Y
(XY)
XY als een enkele groep
1. Regex-programma's en voorbeelden van
gebruik
Er zijn een aantal interactieve programma's beschikbaar om reguliere uitdrukkingen te
ontwikkelen en te testen. Zij volgen in het algemeen allemaal hetzelfde patroon (zie hieronder
voor een voorbeeld van de Regular Expression Tester): de reguliere uitdrukking (bovenste
item) analyseert de zoektekst (tekstvak in het midden), wat de hits oplevert, weergegeven
in het tekstvak met het resultaat.
80
Reguliere uitdrukkingen
Afbeelding 16.1. Regex Tester
Zie The Regex Coach [http://weitz.de/regex-coach/] voor Windows, Linux, Mac, FreeBSD
versies van een zelfstandig programma. Dat is vrijwel identiek aan het bovenstaande
voorbeeld.
Een fijne collectie van handige gevallen van reguliere uitdrukkingen kan worden gevonden
in OmegaT zelf (zie Opties > Segmentatie). De volgende lijst bevat uitdrukkingen die u
misschien handig vindt bij het doorzoeken van het vertaalgeheugen:
Tabel 16.11. Regex - Voorbeelden van reguliere uitdrukkingen in
vertalingen
Reguliere uitdrukking
Vindt het volgende:
(\b\w+\b)\s\1\b
dubbele woorden
[\.,]\s*[\.,]+
komma of een punt, gevolgd door spaties en
weer een andere komma of punt
\. \s+$
extra spaties na de punt aan het einde van
de regel
\s+a\s+[aeiou]
Engels: woorden, beginnend met
een klinker, zouden moeten worden
voorafgegaan door "an", niet "a"
\s+an\s+[^aeiou]
Engels: dezelfde controle als hierboven,
maar met betrekking tot medeklinkers ("a",
niet "an")
\s{2,}
meer dan één spatie
\.[A-Z]
Punt, gevolgd door een hoofdletter mogelijk ontbreekt er een spatie tussen de
punt en het begin van een nieuwe regel?
\bis\b
zoeken naar “is”, niet “thuis” of “isn't” etc.
81
Hoofdstuk 17. Woordenboeken
1. Hoe woordenboeken te downloaden en
te installeren
Woordenboeken in OmegaT zijn gebaseerd op StarDict of op de indeling Lingvo DSL. Doe het
volgende om de benodigde bestanden voor de indeling van StarDict te installeren:
• Zoek naar de gewenste taalcombinatie - bijvoorbeeld op het StarDict Platform [http://
stardict.sourceforge.net/index.php] hierboven.
• Download het bestand - het zou een tarball-archief (extensie tar.bz of tar.bz2) moeten zijn.
• Gebruik untar (of iets soortgelijks, bijvoorbeeld winrar in Windows) om de inhoud uit te
pakken naar de projectmap "Dictionary". Er zouden drie bestanden moeten zijn, met de
extensies dz, idx en ifo.
Merk op dat u, aanvullend aan de "bron-doel" woordenboeken, via de mogelijkheid van
Dictionary, toegang kunt krijgen tot informatie zoals:
• Webster's Revised Unabridged Dictionary (1913)
• Longman Dictionary of Contemporary English
• De Britannica Concise Encyclopedia
• etc...
Sommige woordenboeken verplichten tot niets - dat is zijn "Vrij te gebruiken", en sommige,
zoals de selectie hierboven, bevinden zich onder de GPLlicentie. Het volgende voorbeeld toont
Merriam Webster 10th dictionary "in actie":
Afbeelding 17.1. Merriam Webster woordenboek - gebruiken
2. Problemen met woordenboeken
• Controleer of uw bestanden van het woordenboek in de juiste map (of in één van de
submappen daarvan) staan. Controleer in Project → eigenschappen (Ctrl+E).
82
Woordenboeken
• Bevat de map drie bestanden met dezelfde naam, met extensies? Indien er slechts één
bestand aanwezig is, controleer dan de extensie er van. Als het tar.bz is, dan bent u
vergeten het uit te pakken (untar).
83
Hoofdstuk 18. Woordenlijsten
Woordenlijsten zijn bestanden die handmatig gemaakt en bijgewerkt worden voor gebruik
in OmegaT.
Als een project in OmegaT één of meer woordenlijsten bevat, worden termen uit de
woordenlijst die ook worden gevonden in het huidige segment automatisch weergegeven in
het venster Woordenlijst.
U definieert de locatie ervan in het dialoogvenster Projecteigenschappen. De extensie moet
.txt zijn (indien niet zal die worden toegevoegd). De locatie van het bestand moet liggen
binnen de map /glossary, maar het mag in een diepere map staan (bijv. glossary/sub/
glossary.txt). Het bestand hoeft niet te bestaan als het wordt ingesteld, het zal worden
gemaakt (indien nodig) bij het toevoegen van een item voor de woordenlijst. Als het bestand
al bestaat, wordt er geen poging gedaan om de indeling of de tekenset van het bestand te
verifiëren: de nieuwe items zullen altijd in de indeling tab-gescheiden en UTF-8 zijn. Omdat
de bestaande inhoud niet wordt geraakt, zal schade aan een bestaand bestand beperkt zijn.
1. Gebruik
Plaats een bestaande woordenlijst eenvoudigweg in de map /glossary, na het maken van het
project, om die te gebruiken. OmegaT detecteert automatisch woordenlijstbestanden in deze
map als een project wordt geopend. Termen in het huidige segment die OmegaT vindt in het/
de woordenlijstbestand(en) worden weergegeven in het venster Woordenlijst:
Afbeelding 18.1. venster Woordenlijst
Het woord voor het =-teken is de bronterm en de vertaling is (of zijn) de woorden na =. Het
item voor de woordenlijst kan een opmerking toegevoegd hebben. De functie woordenlijst
vindt alleen exacte overeenkomsten met het woordenlijst-item (bijv. vindt geen afgeleide
vormen etc.). Nieuwe termen kunnen handmatig aan de bestanden voor de woordenlijst
worden toegevoegd tijdens het vertalen,bijvoorbeeld in een tekstverwerkingsprogramma.
Nieuw toegevoegde termen worden niet herkend vóórdat de wijzigingen in het tekstbestand
zijn opgeslagen.
De bronterm behoeft geen item met één woord te zijn, zoals het volgende voorbeeld laat zien:
84
Woordenlijsten
Afbeelding 18.2. items met meerdere woorden in woordenlijsten voorbeeld
Het onderstreepte item "pop-upmenu" kan worden gevonden in het venster Woordenlijst als
"pojavni menu". Door het te accentueren in het venster Woordenlijst en er dan met rechts op
1
te klikken voegt het in op de cursorpositie in het doelsegment.
2. Bestandsformaat
Woordenlijstbestanden zijn eenvoudige platte tekst-bestanden die drie-kolommen,
tabgescheiden lijsten bevatten met de bron- en doeltermen in respectievelijk de eerste en
tweede kolom. De derde kolom kan worden gebruikt voor aanvullende informatie. Er kunnen
items zijn waarin de doelkolom ontbreekt, d.i. bevatten slechts de bronterm en de opmerking.
Woordenlijstbestanden kunnen of in de standaard systeemcodering (en aangegeven door
de extensie .tab) zijn of in UTF-8 (de extensie .utf8). De codering Unicode (UTF8) wordt om
voor de hand liggende redenen geprefereerd. Ook het CSV-formaat wordt ondersteund. Dit
formaat is hetzelfde als de tabgescheiden: bronterm, doelterm. Velden met opmerkingen
worden gescheiden door een komma ','. Tekenreeksen kunnen worden omsloten door
aanhalingstekens ", die het mogelijk maken een komma binnen een tekenreeks te hebben:
"This is a source term, which contains a comma","Dit is een bronterm, die een komma bevat"
In aanvulling op het platte tekst-formaat, wordt TBX-formaat ook ondersteund. TBX Term Base eXchange - is de open, op XML gebaseerde standaard voor de uitwisseling
van gestructureerde terminologische gegevens. TBX is goedgekeurd als een internationale
standaard door LISA en ISO. Als u een bestaand systeem hebt voor de afhandeling
van terminologie - MultiTerm bijvoorbeeld - is het zeer wel mogelijk dat het de
mogelijkheid biedt om gegevens van terminologie in TBX-formaat te exporteren. Microsoft
Terminology Collection [http://www.microsoft.com/Language/en-US/Terminology.aspx] kan
worden gedownload in bijna 100 talen en kan dienen als hoeksteen IT-woordenlijst.
3. Hoe zijn woordenlijsten te maken
De projectinstellingen maken het mogelijk een naam in te voeren voor een te beschrijven
woordenlijstbestand (zie het begin van dit hoofdstuk). Klik met rechts in het venster
Woordenlijst of druk op Ctrl+Shift+G om een nieuw item toe te voegen. Een dialoogvenster
1
Onthoud dat in het bovenstaande geval, dit slechts het halve verhaal (of zelfs nog minder is) is, omdat de doeltaal (Sloveens)
verbuigingen gebruikt. Dus het ingevoegde "pojavni meni" in de nominatieve vorm - moet worden gewijzigd naar "pojavnem
meniju", d.i. naar de locatief. Dus is het waarschijnlijk sneller om de term direct correct in te typen zonder u bezig te houden
met de woordenlijst en de sneltoetsen daarvan.
85
Woordenlijsten
opent en maakt het u mogelijk de bronterm, doelterm en opmerkingen die u zou kunnen
hebben in te voeren:
De inhoud van bestanden met woordenlijsten worden in het geheugen bewaard en geladen
als het project wordt geopend of opnieuw geladen. Bijwerken van een woordenlijstbestand is
dus vrij eenvoudig: druk op Ctrl+Shift+G en voer de nieuwe term in, de vertaling ervan en
opmerkingen die u zou kunnen hebben (zorg er voor dat u op 'tab' drukt tussen de velden)
en sla het bestand op. De inhoud van het venster Woordenlijst zal overeenkomstig worden
bijgewerkt.
De locatie van het te beschrijven bestand voor de woordenlijst kan worden ingesteld in het
dialoogvenster Project > Eigenschappen .... De te herkennen extensies zijn TXT en UTF8.
Opmerking: Natuurlijk zijn er andere manieren en mogelijkheden om een eenvoudig bestand
met tabgescheiden items te maken. Er is niets tegen het gebruiken van Notepad++ op
Windows of GEdit op Linux of een werkbladprogramma voor dit doel: elk programma dat UTF8
kan afhandelen en witruimte weer kan geven (zodat de vereiste TAB-tekens u niet ontgaan)
kan worden gebruikt.
4. Trados Multiterm gebruiken
Woordenlijsten die zijn geëxporteerd vanuit Trados Multiterm kunnen zonder verdere
aanpassingen worden gebruikt als woordenlijsten voor OmegaT, vooropgesteld dat zij de
bestandsextensie .tab hebben gekregen en de velden voor bron- en doelterm respectievelijk
de eerste twee velden zijn. Indien u exporteert met behulp van de systeemoptie
"Tabgescheiden exporteren", moet u de eerste 5 kolommen verwijderen (Seq. Nr, Date
created etc). De nieuwere versies van MultiTerm ondersteunen het exporteren naar TBXformaat.
86
Woordenlijsten
5. Algemene problemen met
woordenlijsten
Probleem: Er worden geen items van de woordenlijst weergegeven - mogelijke
oorzaken:
• Geen bestand met woordenlijst gevonden in de map "glossary".
• Het bestand met de woordenlijst is leeg.
• De items worden niet gescheiden door een TAB-teken.
• Het bestand met de woordenlijst heeft niet de juiste extensie (.tab of .utf8).
• Er bestaat geen EXACTE overeenkomst tussen het item in de woordenlijst en de brontekst
in uw document - bijvoorbeeld als het item meervoud is.
• Het bestand met de woordenlijst heeft niet de juiste codering.
• Er staan in het huidige segment geen termen die overeenkomen met enige term in de
woordenlijst.
• Eén of meer van bovenstaande problemen kan zijn gerepareerd, maar het project werd
nog niet herladen.
Probleem: In het venster Woordenlijst worden sommige tekens niet juist
weergegeven
• ...maar dezelfde tekens worden wel goed weergegeven in het venster Bewerken: de
extensie en de codering van het bestand komen niet overeen.
87
Hoofdstuk 19. Machinevertaling
1. Introductie
Tegengesteld aan de door de gebruiker gegenereerde vertaalgeheugens (zoals in het geval
van OmegaT) gebruiken programma's voor machinevertaling (MT) op regels gebaseerde
linguïstische programma's om een vertaling van de bron te maken zonder dat een
vertaalgeheugen nodig is. Statistische leertechnieken, gebaseerd op bron- en doelteksten,
worden gebruikt om een vertaalmodel te bouwen. Services voor machinevertalingen hebben
goed en steeds betere resultaten behaald in research evaluaties.
Ga naar Opties > Machinevertaling... en activeer de gewenste service om een van de services
voor machinevertaling te activeren. Onthoud dat zij allemaal op het web gebaseerd zijn: u
zult online moeten zijn als u ze wilt gebruiken.
2. Google Translate
Google Translate is een service waarvoor betaald moet worden en die wordt aangeboden
door Google, voor het vertalen van zinnen, websites en complete teksten tussen een nog
steeds groeiend aantal talen. Op het moment van schrijven bevat de lijst meer dan 50 talen,
van Albanees tot Jiddisch, inclusief natuurlijk alle grote talen. De huidige versie van de service
is, op het moment van schrijven, gebaseerd op het gebruiken ervan, met een prijs van 20
USD per miljoen tekens.
Belangrijk: Google Translate API v2 vereist rekeninggegevens voor alle accounts vóórdat u
de service kunt gebruiken (zie Pricing and Terms of Service [https://developers.google.com/
translate/v2/pricing?hl=en-US] voor meer informatie). U gebruikt uw eigen private unieke
sleutel, die door Google aan u is verzonden toen u zich registreerde bij de service, om uzelf
te identificeren als een geldige gebruiker voor de services van Google. Bekijk hoofdstuk
Installeren en uitvoeren van OmegaT, gedeelte OmegaT starten vanaf de opdrachtregel, voor
details om deze sleutel aan de omgeving van OmegaT toe te voegen.
De kwaliteit van de vertaling is aan de ene kant afhankelijk van het reservoir aan teksten
in de doeltaal en de beschikbaarheid van hun meertalige versies, aan de andere kant ook
van de kwaliteit van de gebouwde modellen. Het is haast wel zeker dat, hoewel de kwaliteit
in sommige gevallen onvoldoende kan zijn, het uiteindelijk mettertijd beter zal worden en
niet slechter.
3. OmegaT-gebruikers en Google Translate
De gebruiker van OmegaT is niet gedwongen om Google Translate te gebruiken. Indien het
wordt gebruikt zal de beslissing van de gebruiker om de vertaling te accepteren, noch de
uiteindelijke vertaling beschikbaar worden gemaakt voor Google. Het volgende venster geeft
een voorbeeld weer van a) de Engelse bron b) Spaanse en c) Sloveense vertaling in Google
Translate.
88
Machinevertaling
Afbeelding 19.1. Google Translate - voorbeeld
De Spaanse vertaling is beter dan de Sloveense. Merk op dat interesar en navegar in
het Spaans correct zijn vertaald als respectievelijk de werkwoorden interest en sail. In de
Sloveense versie worden beide woorden vertaald als zelfstandige naamwoorden. Het is
eigenlijk zeer waarschijnlijk dat de Spaanse vertaling, ten minste gedeeltelijk, is gebaseerd
op de actuele vertaling van het boek.
Vanaf het moment dat de service is geactiveerd zal er een suggestie voor de vertaling
verschijnen in het venster Machinevertaling voor elk nieuw bronsegment dat wordt geopend.
Indien u de suggestie acceptabel vindt, druk op Ctrl+M om het doelgedeelte van het
geopende segment te vervangen. In het segment hierboven, bijvoorbeeld, zou Ctrl+M de
Spaanse versie overschrijven met de Sloveense suggestie.
Indien u niet wilt dat OmegaT uw bronsegmenten verstuurt naar Google om te worden
vertaald, verwijdert u het vinkje vóór het menu-item Google Translate in Opties.
Onthoud dat er niets anders dan het bronsegment wordt verzonden naar de service van de
machinevertaling. De online versie van Google Translate maakt het de gebruiker mogelijk
om de suggestie te corrigeren en het gecorrigeerde segment in te sturen. Deze mogelijkheid
is echter niet geïmplementeerd in OmegaT.
4. Belazar
Belazar [http://belazar.info/] is een programma voor machinevertaling voor een Russisch Wit-Russisch taalpaar.
5. Apertium
Apertium [http://www.apertium.org/] is een gratis/open-bron platform voor machinevertaling,
initieel gericht op gerelateerde taalparen, zoals CA, ES, GA, PT, OC en FR maar recent
uitgebreid om ook minder gangbare taalparen (zoals Engels-Catalaans) te behandelen.
Controleer op de website voor de laatste lijst van geïmplementeerde taalparen.
Het platform levert
• een taal-onafhankelijk programma voor machinevertaling
• om de linguïstische gegevens te beheren die nodig zijn om een systeem voor
machinevertaling te bouwen voor een bepaald taalpaar en
• linguïstische gegevens voor een groeiend aantal taalparen
Apertium gebruikt een oppervlakkig overdrachtprogramma voor machinevertaling die
de invoer in gedeelten verwerkt, zoals in een lopende band: opmaak verwijderen,
89
Machinevertaling
morfologische analyses, doorverwijzen van spraakgedeelten, oppervlakkige structurele
overdracht, lexicografische overdracht, morfologische generatie, en opnieuw opmaken.
Het is mogelijk om Apertium te gebruiken om systemen voor machinevertalingen te bouwen
voor een variëteit aan taalparen; voor dat doel gebruikt Apertium eenvoudige op XML
gebaseerde standaard formaten om de benodigde linguïstische gegevens te coderen (ofwel
met de hand of door het converteren van bestaande gegevens), die zijn gecompileerd met
behulp van de verschafte programma's in de formaten voor hoge snelheid zoals die gebruikt
worden door het programma.
6. Machinevertaling - probleemoplossing
Indien er niets verschijnt in het venster Machinevertaling, controleer dan het volgende:
• Bent u online? U moet online zijn om een programma voor machinevertaling te kunnen
gebruiken.
• Wat is het taalpaar dat u nodig hebt? Controleer of de geselecteerde service het aanbiedt.
• Google Translate werkt niet: heeft u Translate API service [https://developers.google.com/
translate/v2/faq] toegepast? Onthoud dat de service Google Translate niet gratis is, bekijk
hoofdstuk Installeren en uitvoeren (parameters voor runtime) voor meer daarover.
• "Google Translate gaf HTTP antwoordcode: 403 terug ...": controleer of de sleutel van 38
tekens, ingevoerd in het bestand pinfo.list, juist is. Controleer of de service Translate API
[https://developers.google.com/translate/v2/faq]geactiveerd is.
• Google Translate werkt niet: - met de sleutel voor de Google API ingevoerd zoals vereist.
Controleer in Opties > Machinevertaling of Google Translate V2 is geselecteerd.
• Google Translate V2 rapporteert "Bad request" - controleer de bron- en doeltalen voor uw
project. Het niet gedefinieerd hebben van talen leidt tot een dergelijk soort antwoord.
90
Hoofdstuk 20. Spellingscontrole
OmegaT heeft een ingebouwde spellingscontrole die is gebaseerd op de spellingscontrole die
wordt gebruikt in Apache OpenOffice, LibreOffice, Firefox en Thunderbird. Als consequentie
daarvan is het in staat om het grote aantal gratis woordenboeken voor spelling te gebruiken
die beschikbaar is voor die toepassingen.
1. Installeren van woordenboeken voor
spelling
Voordat de functie Spellingscontrole kan worden gebruikt moet een geschikt woordenboek
of woordenboeken (voor uw doeltaal) zijn geïnstalleerd. Volg deze procedure om
woordenboeken te installeren:
• Maak, in uw bestandsbeheerder, een nieuwe map op een geschikte locatie waarin
uw woordenboeken voor de spelling kunnen worden opgeslagen (D:\Vertalingen
\spellingscontrole in het voorbeeld hieronder).
• Selecteer, in OmegaT, Opties > Spellingscontrole, en klik dan op Kiezen naast het veld map
Woordenboek-bestand. Navigeer naar en selecteer de map die u hebt gemaakt voor de
woordenboeken.
• Plaats de bestanden voor de woordenboeken die u wilt gebruiken in deze map. Er
bestaan in essentie twee manieren waarop u dit kunt doen. U kunt ofwel de bestanden
handmatig kopiëren, d.i. van elders op uw systeem, met behulp van uw bestandsbeheerder;
of u kunt de functie "Nieuw woordenboek installeren" van OmegaT gebruiken om
een lijst te verschaffen met beschikbare woordenboeken, waaruit kan worden gekozen.
Onthoud dat de functie "Installeren" een internetverbinding nodig heeft. De geselecteerde
talen zullen dan worden geïnstalleerd en verschijnen uiteindelijk in het venster Instellen
spellingscontrole (dit kan even duren).
Handmatig kopiëren van de bestanden is zinvol als u al geschikte bestanden voor de
woordenboeken op uw systeem heeft staan, bijvoorbeeld als deel van uw installatie van
Apache OpenOffice, LibreOffice, Firefox of Thunderbird. Het is echter eenvoudiger om online
naar woordenboeken te zoeken met behulp van het veld URL voor online woordenboeken:
Afbeelding 20.1. Spellingscontrole instellen
91
Spellingscontrole
Klikken op de knop Nieuw woordenboek installeren zal het installatievenster Woordenboek
openen, waar u de woordenboeken kunt selecteren die u wilt installeren.
De namen van de bestanden moeten corresponderen met de taalcode van uw doeltaal zoals
die is gedefinieerd in het dialoogvenster Projecteigenschappen (Project > Eigenschappen).
Indien u bijvoorbeeld ES-MX (Mexicaans Spaans) hebt geselecteerd als de doeltaal, moeten
de bestanden voor de woordenboeken zijn genaamd es_MX.dic en es_MX.aff. Indien u slechts
een standaard Spaans woordenboek beschikbaar hebt, met bijvoorbeeld de bestandsnamen
es_es.dic en es_es.aff, kunt u deze bestanden kopiëren naar es_MX.dic en es_MX.aff en het
woordenboek voor de spelling zal werken. Onthoud dat dit natuurlijk zal controleren op de
standaard (Castilliaans) in plaats van op Mexicaans Spaans.
2. Woordenboeken voor spelling gebruiken
Het is niet nodig om OmegaT te instrueren om een bepaald woordenboek voor de
spellingscontrole te gebruiken; OmegaT zal het juiste woordenboek gebruiken gebaseerd op
de taalcodes van uw project. Controleer echter dat de taalcodes exact hetzelfde zijn: een
FR-FR woordenboek zal bijvoorbeeld niet werken met de instelling FR voor het doel. Bewerk,
indien nodig, de bestandsnamen van het woordenboek of wijzig de taalinstellingen van uw
project.
Selecteer Opties > Spellingscontrole en selecteer het keuzevak
spellingscontrole (zie boven) om de spellingscontrole in te schakelen.
Automatische
Afbeelding 20.2. Spellingscontrole gebruiken
Klikken met rechts op een onderstreept woord (distriberen in de afbeelding hierboven)
opent een menu met keuzelijst met suggesties voor de correctie (distribueren). U kunt de
spellingscontrole instrueren om, alle keren dat het woord verkeerd gespeld voorkomt, alles
te negeren of het aan het woordenboek toe te voegen.
92
Spellingscontrole
3. Hints
Als de spellingscontrole niet werkt, zorg er dan eerst voor dat het keuzevak
"Automatische spellingscontrole" in het dialoogvenster van de spellingscontrole (Opties >
Spellingscontrole...) is geselecteerd.
Controleer de taalcode van uw doel met de beschikbare woordenboeken in het venster
Instellen spellingscontrole. De spellingscontrole bepaalt de taal die het moet gebruiken uit de
taalcode van het doel: als de taalcode voor het doel Braziliaans Portugees (PT_BR) is, moet de
submap met woordenboeken de twee bestanden voor het woordenboek, genaamd pt_br.aff
en pt_br.dic, bevatten.
In het geval dat u al een groot gedeelte van de tekst heeft vertaald, maar zich dan
realiseert dat de taalcode van het project niet overeenkomt met de taalcode van de
spellingscontrole (u specificeerde pt_BR als de taal, maar er zijn geen pt_BR-woordenboeken)
kunt u eenvoudigweg de twee corresponderende bestanden kopiëren en die hernoemen
(bijvoorbeeld van pt_PT.arr en pt_PT.dic naar pt_BR.aff en pt_BR.dic). Natuurlijk is het veel
verstandiger om een korte pauze te nemen en de juiste versies van de spellingscontrole te
downloaden.
Merk op dat Verwijderen de geselecteerde woordenboeken fysiek verwijdert. Als zij deel
uitmaken van een andere toepassing op uw systeem zullen zij ook uit die toepassing
verdwijnen. Indien u dat, om welke reden dan ook, zo nu en dan moet doen, kan het daarom
verstandiger zijn om de betrokken bestanden te kopiëren naar een andere map, alleen
gereserveerd voor gebruik door OmegaT.
93
Hoofdstuk 21. Diverse onderwerpen
1. OmegaT modus Console
Opmerking
Alleen van belang voor gevorderde gebruikers!
Het doel van de modus console (d.i. de opdrachtregel) is om het gebruiken van OmegaT
als vertaalprogramma in een scriptomgeving mogelijk te maken. Indien gestart in de modus
console, wordt geen GUI geladen (het zal daarom op elke console werken) en het opgegeven
project wordt automatisch vertaald. Een voorbeeld zou een softwareproject zijn, waarvan de
GUI is gelocaliseerd in een aantal talen. Door gebruik te maken van de modus console kan
men het maken van een gelocaliseerde interface deel van het bouwproces laten zijn.
1.1. Vooraf vereist
Een geldig project in OmegaT moet aanwezig zijn om OmegaT uit te kunnen voeren. De locatie
maakt niet uit omdat het bij de start toch al moet worden ingevuld in de opdrachtregel.
Indien u geen standaard instellingen wilt gebruiken, moeten de configuratiebestanden
(filters.conf en segmentation.conf) aanwezig zijn. Dat kan op twee manieren worden bereikt:
• Voer OmegaT normaal uit (met de GUI) en maak de instellingen. Indien u OmegaT in
console-modus start, zal het de instellingen gebruiken die u hebt geconfigureerd.
• Indien u OmegaT niet normaal kunt uitvoeren (geen grafische omgeving beschikbaar):
kopieer de instellingen vanaf een andere installatie van OmegaT op een andere machine
naar een bepaalde map. De locatie maakt niet uit, omdat u die toch in kunt vullen in de
opdrachtregel bij het starten (zie hieronder). De relevante bestanden zijn filters.conf en
segmentation.conf en kunnen worden gevonden in de startmap van de gebruiker (Bijv. C:
\Documents and Settings\%User%\OmegaT onder Windows, %user%/.omegat/ onder Linux)
1.2. OmegaT opstarten in modus console
Enkele extra parameters moeten bij het starten worden opgegeven om OmegaT in modus
console te starten. De meest belangrijke van deze is <project-dir>, en optioneel --configdir=<config-dir>. Voorbeeld:
$>java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project \
--config-dir=/pad/naar/config-bestanden/ \
--mode=console-translate \
--source-pattern={reguliere uitdrukking} \
--tag-validation=[block|warn]
Uitleg:
• <project-dir> vertelt OmegaT waar het project kan worden gevonden dat moet worden
vertaald. Indien opgegeven start OmegaT in de modus console en zal het opgegeven project
gaan vertalen.
• --config-dir=<config-dir> maakt het mogelijk OmegaT te instrueren in welke map de
configuratiebestanden zijn opgeslagen. Indien niet opgegeven gaat OmegaT terug naar de
standaard waarden (de map OmegaT onder de startmap van de gebruiker, of indien niet
beschikbaar: de huidige werkmap).
94
Diverse onderwerpen
• --mode=console-translate OmegaT start in de modus console en vertaalt het opgegeven
project
• --source-pattern={reguliere uitdrukking} De bestanden die moeten worden vertaald
kunnen op deze manier worden gespecificeerd. Hier is een voorbeeld van de reguliere
uitdrukking: test\.html
• --tag-validation=[abort|warn] Bij abort wordt het programma onderbroken als bij Tags
valideren fouten worden gevonden. Bij warn worden de fouten afgedrukt maar gaat het
programma door. In alle andere gevallen worden de tags niet gevalideerd.
1.3. optie Quiet
Een extra parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de modus console: --quiet. In de
modus quiet, wordt minder informatie gelogd op het scherm. De berichten die u normaal
gesproken zou vinden in de statusbalk worden niet weergegeven.
Gebruik: java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project --mode=console-translate --quiet
1.4. Optie Tags valideren
Een andere parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de modus console: --tagvalidation=[abort|warn]. Als deze parameter wordt toegevoegd, wordt het valideren van
tags toegepast voorafgaande aan vertalen/uitlijnen. Als de waarde abort is dan worden bij
tagfouten de fouten afgedrukt en het programma stopt. Als de waarde warn is dan worden
fouten afgedrukt maar OmegaT gaat door.
Gebruik: java -jar
validation=abort
OmegaT.jar
/pad/naar/project
--mode=console-translate
--tag-
2. Automatisch vergelijken van Javaeigenschappen
OmegaT kan Java .properties vergelijken in modus console. Indien u de Properties-bestanden
voor bron en doel voor één en dezelfde inhoud in uw taalpaar hebt, zal deze procedure een
overeenkomend tmx-bestand maken voor deze inhoud. Gebruik:
java -jar OmegaT.jar --mode=console-align /my-project-dir --alignDir=/translatedFiles/
alignDir moet een vertaling bevatten in de doeltaal van het project. (bijvoorbeeld: als het
project EN->FR is, moet alignDir een bundle bevatten die eindigt op _fr). De resulterende
TMX wordt opgeslagen in de map omegat onder de naam align.tmx.
3. Lettertype-instellingen
In dit dialoogvenster kan het lettertype worden gedefinieerd dat door OmegaT in de volgende
vensters wordt gebruikt:
• OmegaT hoofdvenster (Bewerken, venster Overeenkomsten, venster Woordenlijst)
• venster Zoeken
• venster Tags valideren
Het dialoogvenster kan worden aangeroepen door het item in het hoofdmenu Opties →
Lettertype.... Het dialoogvenster bevat:
• Lettertype: keuzelijst om één van de beschikbare lettertypen op uw machine te selecteren
95
Diverse onderwerpen
• Grootte: bewerken om de grootte van het lettertype te wijzigen
• Voorbeeldtekst: veld voor direct voorbeeld van het geselecteerde lettertype
Opmerking: In sommige gevallen kan het behoorlijk wat tijd vergen voordat OmegaT de
weergave heeft bijgewerkt nadat de lettertype-instelling werd gewijzigd. In het bijzonder
wanneer een groot bestand met veel segmenten in de bewerker is geopend en/of trage
hardware wordt gebruikt. Merk ook op dat sommige lettertypen zich beter lenen voor
bepaalde taalparen dan andere. In het bijzonder, als u vertaalt tussen twee talen met
verschillende alfabet/schrijfsystemen (zoals Russisch en Japans), selecteer een lettertype dat
voor beide gebruikt kan worden.
4. Gegevensverlies voorkomen
OmegaT is een robuuste toepassing. U zou echter toch voorzorgen moeten nemen tegen
gegevensverlies als u OmegaT gebruikt, net als met elke andere toepassing. Bij het vertalen
van uw bestanden slaat OmegaT al uw voortgang op in het vertaalgeheugen project_save.tmx
die zich bevindt in de submap /omegat van het project.
OmegaT slaat ook, elke keer als een project wordt geopend of herladen, een kopie van het
vertaalgeheugen op in project_save.tmx.JAARMMDDUUMM.bak in dezelfde submap. JAAR is
4-getallen jaar, MM is de maand, DD de dag van de maand, en UU en MM zijn de uren en
minuten van wanneer het vorige vertaalgeheugen werd opgeslagen.
Als u denkt dat u vertaalde gegevens kwijt bent, kunt u de volgende procedure gebruiken
om het project te herstellen naar de meest recent opgeslagen status, in de meeste gevallen
niet ouder dan ongeveer 10 minuten:
1. sluit het project
2. hernoem het huidige project_save.tmx-bestand naar iets dat u zult onthouden (zoals
bijvoorbeeld project_save.tmx.tijdelijk)
3. selecteer de back-up van het vertaalgeheugen dat meest waarschijnlijk de gegevens bevat
die u nodig hebt
4. hernoem dat naar project_save.tmx
5. open het project
Voorkomen van verlies van belangrijke gegevens:
• Maak regelmatig kopieën van het bestand /omegat/project_save.tmx naar back-upmedia,
zoals CD of DVD.
• Maak met regelmatige tussenpozen de vertaalde bestanden en controleer of dat vertaalde
bestand de laatste versie van uw vertaling bevat, totdat u zich OmegaT eigen hebt
gemaakt.
• Wees in het bijzonder voorzichtig met het maken van wijzigingen in de bestanden in /source
terwijl u midden in een project zit. Als het bronbestand wordt gewijzigd nadat u de vertaling
bent begonnen, kan het zijn dat OmegaT een segment dat u al vertaald had niet meer kan
vinden.
• Gebruik om te beginnen deze Helpteksten. Als u tegen problemen aanloopt, post dan
een bericht in de OmegaT-gebruikersgroep [http://tech.groups.yahoo.com/group/Omegat/
]. Maak er geen probleem van om in uw eigen taal te posten.
96
Bijlage A. Talen - ISO 639 codelijst
Controleer alstublieft de ISO 639 Codetabellen [http://www.sil.org/ISO639-3/codes.asp] voor
meer en meest recente informatie over taalcodes.
Tabel A.1. ISO 639-1/639-2 lijst voor taalcode
Naam taal
ISO 639-1
ISO 639-2
Abchazisch
ab
abk
Afar
aa
aar
Afrikaans
af
afr
Akan
ak
aka
Albanees
sq
sqi
Amharisch
am
amh
Arabisch
ar
ara
Aragonees
an
arg
Armeens
hy
hye
Assamees
as
asm
Avarisch
av
ava
Avestaans
ae
ave
Aymarees
ay
aym
Azerbeidzjaans
az
aze
Bambara
bm
bam
Basjkiers
ba
bak
Baskisch
eu
eus
Wit-Russisch
be
bel
Bengaals
bn
ben
Bihari
bh
bih
Bislama
bi
bis
Bosnisch
bs
bos
Bretons
br
bre
Bulgaars
bg
bul
Birmaans
my
mya
Catalaans
ca
cat
Chamorro
ch
cha
Tsjetsjeens
ce
che
Chichewa, Chewa, Nyanja
ny
nya
Chinees
zh
zho
Tsjoevasjisch
cv
chv
Cornisch
kw
cor
Corsicaans
co
cos
Cree
cr
cre
Kroatisch
hr
hrv
Tsjechisch
cs
ces
Deens
da
dan
97
Talen - ISO 639 codelijst
Naam taal
ISO 639-1
ISO 639-2
Divehi, Dhivehi, Maledivisch
dv
div
Nederlands
nl
nld
Dzongkhaans
dz
dzo
Engels
nl
eng
Esperanto
eo
epo
Ests
et
est
Ewe
ee
ewe
Faeröers
fo
fao
Fijisch
fj
fij
Fins
fi
fin
Frans
fr
fra
Fula, Fulah, Pulaar, Pular
ff
ful
Galisisch
gl
glg
Georgisch
ka
kat
Duits
de
deu
Grieks, modern
el
ell
Guaraní
gn
grn
Gujarati
gu
guj
Haïtiaans, Haïtiaans Creools
ht
hat
Hausa
ha
hau
Hebreeuws (modern)
he
heb
Herero
hz
her
Hindi
hi
hin
Hiri Motu
ho
hmo
Hongaars
hu
hun
Interlingua
ia
ina
Indonesisch
id
ind
Interlingue
ie
ile
Iers
ga
gle
Igbo
ig
ibo
Inupiaq
ik
ipk
Ido
io
ido
IJslands
is
isl
Italiaans
it
ita
Inuktitut
iu
iku
Japans
ja
jpn
Javaans
jv
jav
Kalaallisut, Groenlands
kl
kal
Kannada
kn
kan
Kanuri
kr
kau
Kasjmiers
s
kas
Kazachs
kk
kaz
98
Talen - ISO 639 codelijst
Naam taal
ISO 639-1
ISO 639-2
Centraal Khmer
km
khm
Kikuyu, Gikuyu
ki
kik
Kinyarwanda
rw
kin
Kirgizisch, Kirgizies
ky
kir
Komi
kv
kom
Kongo
kg
kon
Koreaans
ko
kor
Koerdisch
ku
kur
Kwanyama, Kuanyama
kj
kua
Latijns
la
lat
Luxemburgs, Letzeburgs
lb
ltz
Lugandees
lg
lug
Limburgs
li
lim
Lingala
ln
lin
Laotiaans
lo
lao
Litouws
lt
lit
Luba-Katanga
lu
lub
Lets
lv
lav
Manx
gv
glv
Macedonisch
mk
mkd
Malagasisch
mg
mlg
Malayalam
ms
msa
Maleis
ml
mal
Maltees
mt
mlt
Māori
mi
mri
Marathisch (Marāṭhī)
mr
mar
Marshallees
mh
mah
Mongools
mn
mon
Nauru
na
nau
Navajo, Navaho
nv
nav
Noors Bokmål
nb
nob
Noord-Ndebele
nd
nde
Nepalees
ne
nep
Ndonga
ng
ndo
Noors Nynorsk
nn
nno
Noors
no
nor
Yi
ii
iii
Zuid-Ndebele
nr
nbl
Occitaans
oc
oci
Ojibweg, Ojibwa
oj
oji
Oudkerkslavisch,
Kerkslavisch, Oerslavisch,
Oudbulgaars
cu
chu
99
Talen - ISO 639 codelijst
Naam taal
ISO 639-1
ISO 639-2
Afaan Oromo
om
orm
Oriyaans
of
ori
Ossetisch
os
oss
Punjabi
pa
pan
Pāli
pi
pli
Perzisch
fa
fas
Pools
pl
pol
Pasjtoe, Pashto, Pushto
ps
pus
Portugees
pt
por
Quechua
qu
que
Romaans
rm
roh
Rundi
rn
run
Roemeens, Moldavisch,
Moldovaans
ro
ron
Russisch
ru
rus
Sanskriet (Saṁskṛta)
sa
san
Sardisch
sc
srd
Sindhi
sd
snd
Noord-Samisch
se
sme
Samoaans
sm
smo
Sango
sg
sag
Servisch
sr
srp
Schots Keltisch, Keltisch
gd
gla
Shona
sn
sna
Sinhala, Singalees
si
sin
Slowaaks
sk
slk
Sloveens
sl
slv
Somalisch
so
som
Zuid Sothees
st
sot
Spaans, Castiliaans
es
spa
Soendanees
su
sun
Swahili
sw
swa
Swatisch
ss
ssw
Zweeds
sv
swe
Tamil
ta
tam
Telugu
te
tel
Tadzjieks
tg
tgk
Thais
th
tha
Tigrinyaans
ti
tir
Tibetaans Standaard,
Tibetaans, Centraal
bo
bod
Turkmeens
tk
tuk
Tagalog
tl
tgl
100
Talen - ISO 639 codelijst
Naam taal
ISO 639-1
ISO 639-2
Tswanees
tn
tsn
Tonga (Tonga-eilanden)
to
ton
Turks
tr
tur
Tsongees
ts
tso
Tataars
tt
tat
Twi
tw
twi
Tahitiaans
ty
tah
Oeigoers
ug
uig
Oekraïns
uk
ukr
Urdu
ur
urd
Oezbeeks
uz
uzb
Venda
ve
ven
Vietnamees
vi
vie
Volapük
vo
vol
Waals
wa
wln
Welsh
cy
cym
Wolof
wo
wol
Westfries
fy
fry
Xhosa
xh
xho
Jiddisch
yi
yid
Yoruba
yo
yor
Zhuang, Chuang
za
zha
Zulu, Zoeloe
zu
zul
101
Bijlage B. Sneltoetsen voor het
toetsenbord voor het bewerken
Deze korte tekst beschrijft het gedrag van de toetsen in het bewerkingsvenster. De term
"Verplaats naar binnen het segment" betekent dat de cursor verplaatst naar het begin van
het segment als het eerder vóór het segment stond en naar het einde van het segment als
het er eerder achter stond.
Tabel B.1. Gedrag van de toets bij bewerken
Toetscombinatie
Actie
Links:
één teken naar links, maar niet verder dan
het begin van het segment
Rechts:
één teken naar rechts, maar niet verder dan
het einde van het segment
Ctrl+Links:
één woord naar links, maar niet verder dan
het begin van het segment
Ctrl+Rechts:
één woord naar rechts, maar niet verder dan
het einde van het segment
PgUp:
pagina omhoog door het document
PgDn:
pagina naar beneden door het document
Home*
verplaats naar het begin van de regel in het
segment
End*
verplaats naar het einde van de regel in het
segment
Ctrl+Home
verplaats naar het begin van het segment
Ctrl+End
verplaats naar het einde van het segment
Ctrl+PgUp
verplaats naar het begin van het document
(Mac: Cmd+PgUp)
Ctrl+PgDn
verplaats naar het einde van het document
(Mac: Cmd+PgDn)
Backspace*
verwijder het teken vóór de cursor
Delete*
verwijder het teken na de cursor
Ctrl+Backspace
verwijder de tekens tot aan het begin van
het huidige woord (Mac: Alt+Backspace)
Ctrl+Delete
verwijder de tekens tot aan het begin van
het volgende woord (Mac: Alt+Delete)
Ctrl+Enter
open het vorige segment (Mac: Cmd
+Enter)
Ctrl+A
selecteer het complete segment (Mac: Cmd
+A)
Ctrl+Shift+O
schakelen RTL-LTR
* Deze toetsen gedragen zich anders als de cursor buiten het bewerkbare segment staat:
• Home: cursor naar het begin van het actieve segment
• End: cursor naar het einde van het actieve segment
• Backspace: niets
• Delete: niets
102
Sneltoetsen voor het
toetsenbord voor het bewerken
• Toets van elk teken, indien geklikt buiten het bewerkbare segment, zal worden
genegeerd.
De toets "Shift" omvat niet per definitie enig speciaal gedrag: indien de "Shift"-toets is
ingedrukt verplaatsen alle toetsen de cursor op de hun gewone manier, behalve in het geval
van de combinatie Shift+Enter, die een regeleinde in de tekst invoert.
De systeembrede opdrachten Alles selecteren (Ctrl+A), Plakken (Ctrl+V), Knippen (Ctrl
+X), kopiëren (Ctrl+C), Overeenkomst invoegen (Ctrl+I) en Bron invoegen (Ctrl+Shift+I)
acteren in principe alleen op de tekst binnen het momenteel geopende segment.
Onthoud dat u de sneltoetsen naar uw eigen voorkeuren kunt aanpassen. Zie appendix
Sneltoetsen aanpassen
103
Bijlage C. OmegaT Teamprojecten
1. Versiebeheer - introductie
Het gemeenschappelijk vertalen zoals dat wordt aangeboden door OmegaT is gebaseerd op
de functionaliteit van versie- of revisiebeheer, breed gebruikt binnen de gemeenschap van
softwareontwikkelaars om hun wijzigingen aan de code van een programma te beheren en
ongehinderde samenwerking binnen het team van ontwikkelaars mogelijk te maken. OmegaT
ondersteunt twee van de populaire systemen voor versiebeheer (afgekort VCS), Apache
Subversion [http://subversion.apache.org] (vaak afgekort tot SVN naar de naam van de
opdracht svn) en Git [http://git-scm.com/]. De voordelen van een systeem voor versiebeheer
voor een team van vertalers kan als volgt worden samengevat:
• verschillende teamleden kunnen tegelijkertijd aan het vertaalproject werken zonder elkaar
te hinderen
• Zij kunnen algemeen materiaal delen, zoals vertaalgeheugens voor het project en de
woordenlijst
• Standaard is elke drie minuten een bijgewerkte versie van de gedeelde gegevens
beschikbaar voor de rest van het team
• Het systeem onderhoudt de versies voor de gedeelde gegevens
• Conflicten - bijvoorbeeld alternatieve vertalingen van hetzelfde segment of item voor de
woordenlijst - kunnen worden gemonitord, opgelost en samengevoegd
De volgende termen, zie in de tekst hieronder zullen worden gebruikt, verdienen een korte
uitleg:
• server voor VCS - d.i. server voor SVN of Git, is de omgeving waar het algemene materiaal
op het net is opgeslagen en wordt onderhouden. De server kan bestaan in het lokale
netwerk maar in de meeste gevallen zal hij beschikbaar zijn op het internet, d.i. via een
URL-adres. Eén lid van het team, de beheerder van het project, dient bekend te zijn met
het afhandelen van de dingen aan de kant van de server, d.i. de taak van het instellen van
de omgeving, importeren van het project van OmegaT, toewijzen van de toegangsrechten
voor de leden van het team, oplossen van de conflicten, etc.
• cliënt voor VCS: Een cliënt voor SVN of Git moet op de computers van de "beheerders
van het project", die zijn betrokken bij het project van OmegaT, zijn geïnstalleerd om
met de server te kunnen werken. Zeer populaire cliënten voor de Windows-omgeving zijn
TortoiseSVN [http://tortoisesvn.net/] en TortoiseGit [http://code.google.com/p/tortoisegit/].
Andere besturingssystemen (Linux, OS X) bieden soortgelijke pakketten.
• opslagplaats: de plaats waar het gedeelde materiaal is opgeslagen en wordt
onderhouden, ofwel op een lokaal toegankelijk netwerk of op het internet. Leden van het
project verbinden zich daarmee via hun cliënt voor VCS.
• checkout: de bewerking die een werkkopie maakt vanuit de opslagplaats naar uw lokale
computer. De server legt de informatie over checkouts vast, zodat latere indieningen
(commits (zie hieronder)) op een ordentelijke manier kunnen worden uitgevoerd.
• indiening (commit): als eenmaal een nieuwe lokale versie van het materiaal van de
checkout klaar is, kan het worden ingediend bij de opslagplaats en dus beschikbaar worden
gemaakt voor de rest van het team. De server zorgt er voor dat conflicterende wijzigingen,
veroorzaakt doordat twee leden werken aan dezelfde inhoud van een checkout, zullen
worden opgelost.
• beheerder: de persoon die verantwoordelijk is voor het maken en onderhouden van de
opslagplaats, d.i. zorgen voor de taken aan de zijde van de server. Slechts één persoon zou
deze rechten ten minste initieel moeten hebben om problemen te voorkomen.
104
OmegaT Teamprojecten
• gebruiker: een lid van het team, samenwerkend aan het gedeelde project.
2. Delen van een project met behulp van
SVN
Er zijn twee mogelijkheden om een server voor SVN uit te voeren: u kunt SVN op uw
eigen server installeren of u kunt een gehoste service gebruiken. Bij het gebruiken van een
externe service dient u zich bewust te zijn van de mogelijke implicaties met betrekking tot
vertrouwelijkheid, omdat u het originele document laadt op een server die zich buiten uw
directe beheer bevindt. U kunt, als alternatief, een private server voor SVN server instellen,
bijvoorbeeld als u al een server voor Apache hebt die de gevraagde software al bevat (bijv.
VisualSVN), om dit probleem te vermijden.
Als de server voor SVN eenmaal beschikbaar is, moeten beheerders voor het project lokaal
een cliënt voor SVN installeren, om de inhoud van het project op hun computers te kunnen
beheren. Voor Windows bevelen wij TortoiseSVN [http://tortoisesvn.net/] aan. Voor Mac
kunt u de cliënt bijvoorbeeld downloaden van SourceForge [https://sourceforge.net/projects/
macsvn/], Voor Linux: zie Subversion opdrachten en scripts [www.yolinux.com/TUTORIALS/
Subversion.html].
2.1. Een opslagplaats maken
De hier gepresenteerde procedure is gebaseerd op de gratis server voor SVN (beperkt tot
2 gebruikers) die wordt aangeboden door ProjectLocker [http://projectlocker.com/]. Onthoud
dat degene die de opslagplaats maakt impliciet de rechten als beheerder voor de gemaakte
opslagplaats verkrijgt. Log eerst in op de site of - als het uw eerste keer is dat u de site
bezoekt: registreer uzelf er voor en noteer uw gebruikersnaam en wachtwoord voor de
toekomstige projecten.
1. Maak een nieuw project op ProjectLocker
2. Typ de naam en omschrijving van de opslagplaats in. (in het voorbeeld hier worden OmegaT
en OmegaT SL Localization gebruikt)
3. Kies SVN.
4. Klik op Create Project
Open de weergave Projects voor uw account. De URL die wordt weergegeven onder Project
Services zal door SVN worden gebruikt om cliënten te verbinden met de server van SVN
die u zojuist hebt ingesteld. Dit is ook de plaats om leden van het team toe te voegen
aan het project en om ze hun rechten toe te kennen. Onthoud dat de teamleden zich eerst
geregistreerd moeten hebben, vóórdat u ze aan het project kunt toevoegen (Opmerking: in
de gratis versie van ProjectLocker zijn slechts twee gebruikers per project toegestaan).
Projecten kunnen worden beheerd overeenkomstig uw stijl en wensen voor de ontwikkeling.
Soortgelijk als in het geval van projecten van OmegaT zult u verschillende opslagplaatsen
nodig hebben voor verschillende paren van talen. Binnen een bepaald paar van talen is het
het beste om verschillende onderwerpen en/of cliënten ook als afzonderlijke opslagplaatsen
te houden. Het alternatief is om één enkele opslagplaats te hebben met submappen Project1,
Project2, etc. en het algemene materiaal te delen via de mappen tm, glossary en dictionary.
Voor het hier weergegeven voorbeeld besloten we tot het enkele project in OmegaT - één
enkele opslagplaats om redenen van eenvoud.
105
OmegaT Teamprojecten
2.2. Importeren van het project naar de
opslagplaats van SVN - Windows
Op dit moment is de opslagplaats leeg. U maakt eerst een lege map voor de cliënt aan op uw
schijf. Maak een lege map waar u uw project zult bewaren en klik er met rechts op. Selecteer
TortoiseSVN > Checkout. Het volgende dialoogvenster verschijnt:
Voer, in het veld URL of repository, de URL in die werd verschaft door ProjectLocker. Zorg
er voor dat het veld Checkout directory juist is correct, d.i. de lege map specificeert die u
hebt gemaakt, en druk op OK. Als de bewerking eenmaal is voltooid kunt u de betreffende
map controleren: die zou nu een submap .svn moeten bevatten en een groen schild OK op
het pictogram ervan zal aangeven dat de inhoud van de map up-to-date is:
In de volgende stap zullen we de bestanden voor OmegaT aan de lokale map toevoegen. De
volgende bestanden dienen te worden gedeeld door de leden van het team en dienen dus
in elk geval daarin te worden opgenomen:
• het bestand voor het project omegat - omegat.project
• het vertaalgeheugen - omegat\project_save.tmx
• de inhoud van de map source
• de definitie voor project-specifieke filters - omegat\filters.xml
De beheerder kan beslissen om ook de volgende mappen en hun inhoud op te nemen:
tm, glossary en dictionary. Ook ignored_words.txt en learned_words.txt in de map omegat
zouden het waard kunnen zijn om te delen en te worden onderhouden op het niveau van
het team. Vermijd in ieder geval het toevoegen van bestanden bak, project_stats.txt en
project_stats_match.txt, uit de submap omegat, omdat zij geen nut of voordeel hebben en
slechts ruimte innemen in de opslagplaats. U zou misschien hetzelfde willen doen voor de
map target en de inhoud daarvan.
Na het kopiëren van de gewenste bestanden in de map voor de checkout zult u bemerken
dat het pictogram er van gewijzigd is: het groene schild OK is gewijzigd naar een rood
uitroepteken, wat de wijziging in de lokale kopie van de opslagplaats aangeeft. De volgende
twee stappen zullen de versie van de server up to date brengen:
106
OmegaT Teamprojecten
• voeg de gekopieerde bestanden toe aan de lokale versie van de opslagplaats:
klik met rechts op de map voor de lokale checkout en selecteer TortoiseSVN > Add. Laat,
in het dialoogvenster dat opent, alle opties als standaard staan en klik op OK. Het venster
Add Finished! dat soortgelijk is aan dat hieronder zal verschijnen:
De inhoud van de map voor de checkout zal overeenkomstig worden gemarkeerd:
• indienen (commit) van lokale wijzigingen naar de server: klik met rechts op de map
voor de lokale checkout en selecteer SVN Commit.... Het venster Commit - zie hieronder opent. Vink de wijzigingen aan die moeten worden gemaakt - d.i. de mappen en bestanden
die in dit geval moeten worden toegevoegd.
107
OmegaT Teamprojecten
Voer een toepasselijke boodschap in het berichtenvenster in en druk op OK. Het venster
Commit zal openen en de voortgang van de opdracht tot indienen weergeven. Het zal eerst
de huidige inhoud bij de opslagplaats van de server indienen en dan de lokale kopie van
de opslagplaats bijwerken - d.i. de inhoud van de submap .svn - zodat die up to date is met
de laatste versie in de opslagplaats.
• lokale bestanden in de kopie op de lokale opslagplaats bijwerken - de ontvangen
wijzigingen van de opslagplaats op de server bevinden zich in de map .svn maar nog niet
in de bestanden en mappen zelf. Klik met rechts op de map voor de checkout en selecteer
SVN Update om de lokale bestanden bij te werken. Vink de inhoud van de map aan om te
bevestigen dat de lokale kopie van de opslagplaats en de overeenkomstige bestanden en
mappen overeenkomen met de laatste versie op de server:
3. Het teamproject gebruiken in OmegaT
Als het teamproject een maal is ingesteld, hoeven leden van het team slechts via OmegaT
toegang tot het teamproject te krijgen. Eerst moeten zij Project > Teamproject downloaden
gebruiken. Dit zal actueel een checkout doen van het project naar een lokale map.
Inloggegevens worden opgeslagen zodat het niet nodig is om ze elke keer in te voeren.
108
OmegaT Teamprojecten
Onder Linux, als OmegaT nog steeds vraagt naar uw inloggegevens, kunt u het keuzevak
Wachtwoord opslaan als platte tekst aanvinken.
Voor volgend gebruik is alles dat nodig is het openen van het project net als elk ander project
van OmegaT. OmegaT zal het als een teamproject herkennen en zal alles, standaard elke
drie minuten, automatisch synchroniseren.
109
Bijlage D. plug-in Tokenizer
1. Introductie
Tokenizers (of stemmers) verbeteren de kwaliteit van de overeenkomsten door het
herkennen va betrokken woorden in de bron en gegevens in de vertaalgeheugens. Zij
verbeteren ook de overeenkomsten voor de woordenlijsten.
Een stemmer voor bijvoorbeeld Engels zou de tekenreeks "cats" identificeren (en mogelijk
"catlike", "catty" etc.) omdat die is gebaseerd op de stam "cat", en "stemmer", "stemming",
"stemmed" omdat die is gebaseerd op "stem". Een stemming algoritme reduceert de woorden
"fishing", "fished", "fish", en "fisher" tot de stam van het woord: "fish". Dit is speciaal
bijzonder handig in het geval van talen die vormen voor voor- en achtervoegsel voor de
stamwoorden gebruiken. Lenen we een voorbeeld uit het Sloveens, hier "good" in alle
mogelijke grammaticaal juiste vormen:
• lep, lepa, lepo - enkelvoud, mannelijk, vrouwelijk, neutraal
• lepši, lepša, lepše . - comparatief, nominatief, mannelijk, vrouwelijk, neutraal, resp.
meervoudsvorm van het bijvoeglijk naamwoord
• najlepših - superlatief, meervoud, genitief voor M,F,N
2. Installatie en gebruik
Tokenizers zijn opgenomen in OmegaT. OmegaT selecteert automatisch een tokenizer voor
de bron- en de doeltaal, overeenkomstig de taalinstellingen van het project. Het is mogelijk
om een andere tokenizer te selecteren of een andere versie van de tokenizer in het venster
Projecteigenschappen.
Niet compatibel
OmegaT zal niet starten als er tokenizers worden gevonden in de map /plugin.
Verwijder alle tokenizers uit de map /plugin vóórdat OmegaT wordt gestart.
110
Bijlage E. plug-in LanguageTool
1. Introductie
LanguageTool [http://www.languagetool.org] is een Open Source-programma om stijl en
grammatica proef te lezen voor Engels, Frans, Duits, Pools, Nederlands, Roemeens en nog een
aantal andere talen - bekijk de lijst met ondersteunde talen [http://www.languagetool.org/
languages/].
U kunt LanguageTool bekijken als een programma om fouten op te sporen die een eenvoudige
spellingscontrole niet kan ontdekken, bijv. verwisselen van hen/hun, no/now etc. Het kan ook
enkele grammaticale fouten opsporen. Het bevat geen spellingscontrole. LanguageTool zal
fouten vinden waarvoor een regel is gedefinieerd in zijn taalspecifieke configuratiebestanden.
Afbeelding E.1. De LanguageTool in OmegaT
2. Installatie en gebruik
De plug-in LanguageTool is opgenomen in OmegaT. De plug-in zal automatisch door OmegaT
worden gebruikt als Opties > Taalcontrole is aangevinkt. De toegepaste regels (indien
aanwezig) zullen afhankelijk zijn van de bron- en doeltaal van het project. Wanneer een
regel wordt geactiveerd zal de overeenkomende frase met blauw worden onderstreept in het
Bewerkingsvenster (bekijk ook en Ik deed niets in de afbeelding hierboven). Indien met de
muis over een onderstreepte frase wordt gegaan, zal een omschrijving verschijnen.
Niet compatibel
LanguageTool zal niet goed werken als een oude versie wordt gevonden in de map /
plugin. Verwijder LanguageTool uit de map /plugin vóórdat OmegaT wordt gestart.
111
Bijlage F. plug-in Scripting
1. Introductie
OmegaT-Scripting maakt het mogelijk in OmegaT scripts uit te voeren die zijn geschreven
in verschillende scripttalen.
2. Installatie en gebruik
De plug-in Scripting voor OmegaT kan worden gedownload vanaf de downloadsite voor
OmegaT plug-ins [http://sourceforge.net/projects/omegat-plugins/files]. Pak de bestanden uit
en plaats ze allemaal in de map "plugins" die zich bevindt in de installatiemap van OmegaT,
dat is de map waarin OmegaT.jar staat. Maak eerst de map "plugins" als die niet bestaat.
Dit voegt een nieuw submenu Extra > Scripten toe. Onder het submenu Scripten zijn
12 tijdelijke plaatsaanduidingen beschikbaar voor scripts. Klikken op Scripten opent het
dialoogvenster Scripten:
Het dialoogvenster Scripten maakt het voor u mogelijk om een bestaand script in het
tekstgebied te laden en het uit te voeren tegen het huidige geopende project. Doe het
volgende om de mogelijkheid voor scripten aan te passen:
• Laadt een script in het bewerkingsvenster door op de naam ervan te klikken in de lijst in
het venster links.
• Klik met rechts op een knop van "<1>" tot en met "<12>" in het onderste venster en
selecteer "Toevoegen". In het voorbeeld hierboven zijn al twee scripts (positie 1 en 2)
toegevoegd.
112
plug-in Scripting
• Als u met links klikt op het cijfer zal het geselecteerde script worden uitgevoerd. U kunt de
geselecteerde macro's ook starten vanuit het hoofdmenu door hun items te gebruiken in
het menu Extra of door te drukken op Ctrl+Alt+F# (# 1 tot en met 12).
De volgende scripttalen zijn geïmplementeerd:
• NetRexx (http://www.netrexx.org/): het ondersteunt een klassieke REXX-syntaxis, zonder
gereserveerde sleutelwoorden, naast aanzienlijke aanvullingen voor ondersteuning van
object-georiënteerd programmeren op een manier die compatibel is met het objectmodel
van Java. Alle bestaande Java klassenbibliotheken kunnen ongewijzigd en zonder speciale
instellingen gebruikt worden; tegelijkertijd kan een Java-programmeur er voor kiezen om
slechts de Rexx-klasse uit het uitvoeringspakket te gebruiken voor verbeterde afhandeling
van tekenreeksen in bronprogramma's met Java-syntaxis.
• XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations): is een declarabele, op XML
gebaseerde taal die wordt gebruikt voor de transformatie van XML-documenten. Het
originele document wordt niet gewijzigd; in plaats daarvan wordt een nieuw document
gemaakt, gebaseerd op de inhoud van een bestaand. Het nieuwe document kan door
de processor worden geserialiseerd (uitvoer) in standaard XML-syntaxis of in een andere
indeling, zoals HTML of platte tekst. XSLT wordt vaak gebruikt om gegevens te converteren
tussen verschillende schema's van XML of om XML-gegevens te converteren naar
webpagina's of PDF-documenten.
• Groovy (http://groovy.codehaus.org): is een dynamische taal voor de Java Virtual machine.
Het bouwt op de sterke punten van Java maar heeft aanvullende krachtige mogelijkheden,
geïnspireerd op talen als Python, Ruby en Smalltalk.
• JavaScript (soms afgekort tot JS, niet te verwarren met Java): is een op prototype
gebaseerde scripttaal die dynamisch is, zwak getypeerd en eersteklas functies heeft. Het
is een taal met meerdere paradigma's, ondersteund object-georiënteerde, imperatieve en
functionele programmeerstijlen. Omdat het de taal is achter de populaire software zoals
Firefox is het met voorkeur een bekend gereedschap om te programmeren in het domein
van open-source .
Alle talen hebben toegang tot het objectmodel van OmegaT, met het project als het hoogste
object. De volgende code in groovy scant bijvoorbeeld door alle segmenten in alle bestanden
in het huidige project en drukt, als de vertaling bestaat, de bron en het doel van het segment
af:
files = project.projectFiles;
for (i in 0 ..< files.size())
{
for (j in 0 ..< files[i].entries.size())
{
currSegment = files[i].entries[j];
if (project.getTranslationInfo(currSegment))
{
source = currSegment.getSrcText();
target = project.getTranslationInfo(currSegment).translation;
console.println(source + " >>>> " + target);
}
}
}
113
Bijlage G. OmegaT op het web
1. OmegaT-sites en OmegaT SourceForge
project
De OmegaT-website [http://www.omegat.org/]bevat koppelingen naar verschillende bronnen
voor OmegaT. Ondersteuning voor gebruikers wordt op vrijwillige basis gegeven op de
OmegaT Yahoo! gebruikersgroep [http://tech.groups.yahoo.com/group/Omegat/]. De FAQ
[http://tech.groups.yahoo.com/group/OmegaT/database?method=reportRows&tbl=1] is een
goed beginpunt om antwoorden te vinden op vragen die u misschien hebt. Bekijk de
downloadpagina op www.omegat.org voor de laatste versie van OmegaT. U kunt ook
foutenrapporten [https://sourceforge.net/p/omegat/bugs/] en verzoeken voor verbeteringen
[https://sourceforge.net/p/omegat/feature-requests/] indienen.
2. Foutenrapporten
Onthoud dat elk goed foutenrapport precies drie dingen nodig heeft:
• Stappen om het te reproduceren
• Wat u verwachtte te zien
• Wat u in plaats daarvan zag
Meer in het artikel Painless Bug
fog0000000029.html] van Joel Spolsky
Tracking
[http://www.joelonsoftware.com/articles/
U zou kopieën van bestanden, delen uit het logbestand, schermafdrukken of iets waarvan u
denkt dat dat de ontwikkelaars zou kunnen helpen bij het oplossen van uw probleem, moeten
toevoegen. Merk op dat foutenrapporten en verzoeken voor verbeteringen publiekelijk te zien
zijn, dus u zou daar geen vertrouwelijk bestanden aan moeten toevoegen. Als u bij wilt houden
wat er gebeurd met het rapport moet u zich registreren als gebruiker van SourceForge,
inloggen en een foutenrapport moeten indienen als u ingelogd bent, of eenvoudigweg op
Monitor klikken bovenin het rapport.
3. Deelnemen aan het OmegaT project
Deelnemen aan OmegaT:
Wordt eerst lid van de gebruikersgroep [http://tech.groups.yahoo.com/group/OmegaT/]
(via het web of door een e-mail te sturen naar [email protected]
[mailto:[email protected]]). Betrokken raken bij de ontwikkeling van
OmegaT kunt u door deel te nemen aan de ontwikkelingsgroep, via het web
of door een e-mail te sturen aan [email protected]
[mailto:[email protected]?subject=subscribe] met het
onderwerp "subscribe".
Voor het vertalen van OmegaT's gebruikersinterface, gebruikershandleiding of
andere gerelateerde documenten:
Lees eerst de gids Localizing and Customizing OmegaT [http://www.omegat.org/en/howtos/
localizing_omegat.php] en wordt dan lid van de OmegaT vertalersgroep, via het web
of door een e-mail te sturen naar [email protected]
[mailto:[email protected]?subject=subscribe] met als
onderwerp "subscribe".
Financieel ondersteunen van het OmegaT-project
114
OmegaT op het web
Als u de voortgaande ontwikkeling van OmegaT wilt helpen ondersteunen,
zou het zeer op prijs worden gesteld - klik op deze koppeling om
naar de
OmegaT PayPalrekening [https://www.paypal.com/cgi-bin/webscr?cmd=_sxclick&hosted_button_id=9UB6Y2BBF99LL] te gaan.
115
Bijlage H. Aanpassen van
sneltoetsen toetsenbord
1. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord
Aan de meeste items die verschijnen in het hoofdmenu kan een sneltoets worden
toegewezen. U kunt de reeds toegewezen sneltoetsen wijzigen en nieuwe sneltoetsen
toevoegen door een bestand met definities voor de sneltoetsen in uw map voor voorkeuren
voor OmegaT te plaatsen (zie Locatie gebruikersbestanden).
Het
bestand
met
definities
voor
de
sneltoetsen
moet
zijn
genaamd
MainMenuShortcuts.properties en mag ten hoogste één definitie voor een sneltoets per regel
bevatten. Lege regels worden geaccepteerd en regels met opmerkingen zouden moeten
beginnen met "//". Alles na de "//" zal worden genegeerd.
Als het bestand MainMenuShortcuts.properties is gewijzigd, moet OmegaT opnieuw gestart
worden om de nieuwe sneltoetsen te kunnen laten werken.
De syntaxis voor de definitie van de sneltoets is de volgende: <code
menuitem>=<sneltoets>, waar <code menuitem> een code is die wordt genomen uit de
tabellen hieronder en <sneltoets> een combinatie is van ingedrukte toetsen die wordt
1
gedefinieerd door de gebruiker. .
<sneltoets> moet in de volgende vorm zijn: 0 of meer <modifier> gevolgd door 0 of 1
<event> gevolgd door 1 <key>, waar:
2
• <modifier> kan zijn: shift, control, ctrl, meta , alt, altGraph
• <event> kan zijn: typed, pressed, released
3
• en <key> kan elke toets zijn die beschikbaar is op uw toetsenbord .
4
Bijvoorbeeld, de standaard sneltoetsen voor OmegaT , kan men vinden:
• projectOpenMenuItem=ctrl O
• editCreateGlossaryEntryMenuItem=ctrl shift G
De eerste is de sneltoets voor Project openen, de tweede voor Item voor woordenlijst maken.
Indien u Shift+Ctrl+O wilt gebruiken
MainMenuShortcuts.properties als volgt aan:
om
een
project
te
openen,
past
u
projectOpenMenuItem=shift ctrl O.
Indien u een Mac gebruikt en u wilt de sneltoets Shift+Command+S toevoegen aan Extra
→ Statistieken, voeg dan de volgende regel toe aan uw MainMenuShortcuts.properties:
1
De volledige syntaxis voor toetsaanslagen (sneltoetsen) wordt gedefinieerd in de volgende documentatie voor Java 1.6
van Oracle (onderaan de bladzijde): Java 1.6 keystrokes shortcuts [http://docs.oracle.com/javase/6/docs/api/javax/swing/
KeyStroke.html]
2
Op de Mac moet de modifier meta worden gebruikt om de toets command te specificeren.
3
De mogelijke gebeurtenissen voor de toetsen (events) worden opgesomd op de volgende documentatie voor Java 1.6 van
Oracle: Java 1.6 keyEvents description [http://docs.oracle.com/javase/6/docs/api/java/awt/event/KeyEvent.html]
4
De standaard sneltoetsen voor OmegaT zijn beschikbaar via Sourceforge: Default OmegaT Shortcuts [http://
omegat.svn.sourceforge.net/viewvc/omegat/branches/release-2-6/src/org/omegat/gui/main/MainMenuShortcuts.properties]
De standaard sneltoetsen voor OmegaT voor de Mac zijn ook beschikbaar via Sourceforge, zij gebruiken allemaal "meta" in plaats
van "ctrl": Default OmegaT Shortcuts for the Mac [http://omegat.svn.sourceforge.net/viewvc/omegat//branches/release-2-6/src/
org/omegat/gui/main/MainMenuShortcuts.mac.properties]
116
Aanpassen van
sneltoetsen toetsenbord
toolsShowStatisticsStandardMenuItem=shift meta S
Sla dan het bestand op en start OmegaT opnieuw op. Uw nieuwe sneltoetsen zouden nu
naast de menu-items moeten verschijnen die u hebt aangepast. Als zij niet conflicteren met
sneltoetsen van het systeem, zouden zij beschikbaar moeten zijn binnen OmegaT.
2. menu Project
Tabel H.1. menu Project
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Nieuw
Shift+Ctrl+N
projectNewMenuItem
Openen
Ctrl+O
projectOpenMenuItem
Teamproject downloaden
projectTeamNewMenuItem
Bronbestanden importeren... projectImportMenuItem
Importeren vanuit
MediaWiki...
projectWikiImportMenuItem
Herladen
F5
projectReloadMenuItem
Sluiten
Ctrl+Shift+W
projectCloseMenuItem
Opslaan
Ctrl+S
projectSaveMenuItem
Vertaalde documenten
maken
Ctrl+D
projectCompileMenuItem
Vertaalde huidige
&documenten maken
Shift+Ctrl+D
projectSingleCompileMenuItem
Eigenschappen...
Ctrl+E
projectEditMenuItem
Projectbestanden...
Ctrl+L
viewFileListMenuItem
Afsluiten
Ctrl+Q
projectExitMenuItem
3. menu Bewerken
Tabel H.2. menu Bewerken
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Laatste actie ongedaan
maken
Ctrl+Z
editUndoMenuItem
Laatste actie opnieuw
Ctrl+Y
editRedoMenuItem
Vervangen door
overeenkomst
Ctrl+R
editOverwriteTranslationMenuItem
Overeenkomst invoegen
Ctrl+I
editInsertTranslationMenuItem
Vervangen door
machinevertaling
Ctrl+M
editOverwriteMachineTranslationMen
Vervangen door bron
Shift+Ctrl+R
editOverwriteSourceMenuItem
Bron invoegen
Shift+Ctrl+I
editInsertSourceMenuItem
Brontags invoegen
Shift+Ctrl+T
editTagPainterMenuItem
Volgende ontbrekende tag
invoegen
Ctrl+T
editTagNextMissedMenuItem
Selectie exporteren
Shift+Ctrl+C
editExportSelectionMenuItem
Item voor woordenlijst maken Shift+Ctrl+G
Zoeken in project...
Ctrl+F
editCreateGlossaryEntryMenuItem
editFindInProjectMenuItem
117
Aanpassen van
sneltoetsen toetsenbord
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Zoeken en vervangen...
Ctrl+K
editReplaceInProjectMenuItem
Vorige overeenkomst
selecteren
Ctrl+↑
editSelectFuzzyPrevMenuItem
Volgende overeenkomst
selecteren
Ctrl+↓
editSelectFuzzyNextMenuItem
Overeenkomst #1 selecteren Ctrl+1
editSelectFuzzy1MenuItem
Overeenkomst #2 selecteren Ctrl+2
editSelectFuzzy2MenuItem
Overeenkomst #3 selecteren Ctrl+3
editSelectFuzzy3MenuItem
Overeenkomst #4 selecteren Ctrl+4
editSelectFuzzy4MenuItem
Overeenkomst #5 selecteren Ctrl+5
editSelectFuzzy5MenuItem
Schakel Hoofd-/kleine letters
naar /kleine letters
lowerCaseMenuItem
Schakel Hoofd-/kleine letters
naar /Hoofdletters
upperCaseMenuItem
Schakel Hoofd-/kleine
letters naar /Alle woorden
hoofdletters
titleCaseMenuItem
Schakel Hoofd-/kleine letters
naar...
Shift+F3
cycleSwitchCaseMenuItem
Als standaard vertaling
gebruiken
editMultipleDefault
Alternatieve vertaling maken editMultipleAlternate
Register Identieke Vertaling
editRegisterIdenticalMenuItem
4. menu Ga naar
Tabel H.3. menu Ga naar
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Volgende niet-vertaalde
segment
Ctrl+U
gotoNextUntranslatedMenuItem
Volgende vertaalde segment Shift+Ctrl+U
gotoNextTranslatedMenuItem
Volgende segment
Ctrl+N of Enter of Tab
Vorige segment
Ctrl+P of Ctrl+Enter of Ctrl gotoPreviousSegmentMenuItem
+Tab
Segmentnummer...
Ctrl+J
gotoSegmentMenuItem
Volgende notitie
gotoNextNoteMenuItem
Vorige notitie
gotoPreviousNoteMenuItem
Verder in geschiedenis...
Ctrl+Shift+N
gotoHistoryForwardMenuItem
Terug in geschiedenis...
Ctrl+Shift+P
gotoHistoryBackMenuItem
gotoNextSegmentMenuItem
5. menu Weergave
Tabel H.4. menu Weergave
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Vertaalde segmenten
markeren
viewMarkTranslatedSegmentsCheckB
118
Aanpassen van
sneltoetsen toetsenbord
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Niet-vertaalde segmenten
markeren
viewMarkUntranslatedSegmentsChec
Bronsegmenten weergeven
viewDisplaySegmentSourceCheckBox
Niet-unieke segmenten
markeren
viewMarkNonUniqueSegmentsCheckB
Segmenten met
opmerkingen markeren
viewMarkNotedSegmentsCheckBoxM
Niet-afbreekbare spaties
markeren
viewMarkNBSPCheckBoxMenuItem
Witruimte markeren
viewMarkWhitespaceCheckBoxMenuI
Bidirectional Algorithm
Control Characters markeren
viewMarkBidiCheckBoxMenuItem
Info over wijzigingen/Niet
weergeven
viewDisplayModificationInfoNoneRadi
Info over wijzigingen/
Weergave voor huidige
segment
viewDisplayModificationInfoSelectedR
Info over wijzigingen/
Weergave voor alle
segmenten
viewDisplayModificationInfoAllRadioB
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Tags valideren
Shift+Ctrl+V
toolsValidateTagsMenuItem
Tags voor huidige document
valideren
toolsSingleValidateTagsMenuItem
Statistieken
toolsShowStatisticsStandardMenuItem
Statistieken voor
overeenkomsten
toolsShowStatisticsMatchesMenuItem
Statistieken voor
overeenkomsten per bestand
toolsShowStatisticsMatchesPerFileMe
6. menu Extra
Tabel H.5. menu Extra
7. menu Opties
Tabel H.6. menu Opties
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Tab gebruiken om door te
gaan
optionsTabAdvanceCheckBoxMenuIte
Afsluiten altijd bevestigen
optionsAlwaysConfirmQuitCheckBoxM
Machinevertaling
TransTips/Transtips
inschakelen
optionsTransTipsEnableMenuItem
TransTips/Exacte
overeenkomst
optionsTransTipsExactMatchMenuItem
Auto-aanvullen/
Woordenlijst...
optionsAutoCompleteGlossaryMenuIte
119
Aanpassen van
sneltoetsen toetsenbord
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Auto-aanvullen/Autotekst...
optionsAutoCompleteAutoTextMenuIt
Auto-aanvullen/Tabel met
tekens...
optionsAutoCompleteCharTableMenu
Lettertype...
optionsFontSelectionMenuItem
Bestandsfilters...
optionsSetupFileFiltersMenuItem
Segmentatie...
optionsSentsegMenuItem
Spellingscontrole...
optionsSpellCheckMenuItem
Bewerken (gedrag)...
optionsWorkflowMenuItem
Tags valideren...
optionsTagValidationMenuItem
Team...
optionsTeamMenuItem
Externe TMXen...
optionsExtTMXMenuItem
Weergave...
optionsViewOptionsMenuItem
Opslaan en uitvoer...
optionsSaveOptionsMenuItem
Inloggen proxy...
optionsViewOptionsMenuLoginItem
Hoofdvenster herstellen
optionsRestoreGUIMenuItem
Menuitem
Standaard sneltoets
Code menuitem
Gebruikershandleiding...
F1
helpContentsMenuItem
Over...
helpAboutMenuItem
Laatste wijzigingen...
helpLastChangesMenuItem
Log...
helpLogMenuItem
8. menu Help
Tabel H.7. menu Help
120
Bijlage I. Auteursrechten
1. Voor de documentatie
Auteursrechten
De met OmegaT gedistribueerde documentatie is inclusief de gebruikershandleiding en het
readme.txt document. Voor de documentatie bestaat Copyright ©2013 Vito Smolej. De
auteur van het hoofdstuk OmegaT gebruiken in 5 minuten! is Samuel Murray, Copyright
©2005-2012.
Distributie en aanpassingen
De documentatie is een vrij document; u mag het opnieuw distribueren en/of aanpassen
onder de bepalingen van de GNU General Public License zoals die is gepubliceerd door de
Free Software Foundation; ofwel versie 3 van die License, of (naar uw eigen inzicht) enige
latere versie.
Garantie
De documentatie wordt gedistribueerd in de hoop dat het bruikbaar zal zijn, maar
ZONDER ENIGE GARANTIE; zelfs zonder de impliciete garantie voor VERHANDELBAARHEID of
GESCHIKTHEID VOOR EEN BEPAALD DOEL. Kijk in de GNU General Public License voor meer
details.
2. Voor de toepassing
Auteursrechten
OmegaT is Copyright © 2000-2013 Keith Godfrey, Zoltan Bartko, Volker Berlin, Didier
Briel, Kim Bruning, Alex Buloichik, Thomas Cordonnier, Sandra Jean Chua, Enrique Estévez
Fernández, Martin Fleurke, Wildrich Fourie, Phillip Hall, Jean-Christophe Helary, Thomas
Huriaux, Hans-Peter Jacobs, Kyle Katarn, Piotr Kulik, Ibai Lakunza Velasco, Guido Leenders,
Aaron Madlon-Kay, Fabián Mandelbaum, Manfred Martin, Adiel Mittmann, John Moran, Maxym
Mykhalchuk, Arno Peters, Henry Pijffers, Briac Pilpré, Tiago Saboga, Andrzej Sawuła, Benjamin
Siband, Yu Tang, Rashid Umarov, Antonio Vilei, Martin Wunderlich en Michael Zakharov.
Distributie en aanpassingen
OmegaT is vrije software; u mag het verder verspreiden en/of aanpassen onder de
bepalingen van de GNU General Public License zoals die is gepubliceerd door de Free Software
Foundation; ofwel versie 3 van die License of (indien u dat prefereert) een willekeurige latere
versie.
Garantie
OmegaT wordt gedistribueerd in de hoop dat het bruikbaar zal zijn, maar ZONDER ENIGE
GARANTIE; zelfs zonder de impliciete garantie voor VERHANDELBAARHEID of GESCHIKTHEID
VOOR EEN BEPAALD DOEL. Kijk in de GNU General Public License voor meer details.
121
Bijlage J. Dankwoorden
1. Iedereen bedankt!
Welke inconsistente dingen, vergeten dingen en echte fouten u ook in deze huidige versie
zult vinden, zij zijn allemaal van mijzelf. Deze handleiding zou echter niet mogelijk zijn zonder
de hulp en ondersteuning van een aantal personen. Expliciete dank aan:
• Marc Prior: het corrigeren van de eerste versie was liefde voor OmegaT en de Engelse taal.
• Didier Briel: ik zou het niet hebben kunnen doen zonder het geduld en de voortdurende
hulp van Didier met de details van DocBook. Niet te vergeten zijn zorg en zorgvuldigheid
voor het intact en in goede orde houden van de opgeslagen dingen.
• Samuel Murray: voor het hoofdstuk ter introductie "OmegaT gebruiken in 5 minuten".
• Will Helton: het doorlezen van de uiteindelijke versie heeft mij een heleboel schaamte
bespaard. Men kan zich alleen maar afvragen hoeveel voorzetsels zouden ontbreken zonder
zijn onschatbare hulp.
• Jean-Christophe Helary: speciale dank aan JC voor zijn bondige beschrijving om OmegaT
uit te voeren, de parameters voor de opdrachtregel en alle andere details, die ik nog moet
ontdekken.
• Laatste maar niet de minste: mijn dank aan alle deelnemers aan de zoekmachine
voor OmegaT documentatie [https://sourceforge.net/p/omegat/documentation/] voor alle
inconsistente dingen die werden gevonden in eerdere versies van de documentatie. Blijf
er mee doorgaan!
122
Register
(zie ook getagde tekst)
Platte tekst-bestanden, 51
programma's voor bestandsconversie, 52
talen van rechts naar links, 53
A
Auteursrechten, 121
Voor de documentatie, 121
Voor de toepassing, 121
G
B
Bestandsfilters
Bestandstype en patroon voor naam, 43
Bewerken, 43
Bron, doel - coderen, 44
dialoogvenster, 41, 44
globale
versus
projectspecifieke
bestandsfilters, 39
Opties, 41
Projectspecifieke bestandsfilters, 41
Bestandsformaten
niet opgemaakte, 51
(zie ook bronbestanden)
opgemaakte, 52
(zie ook bronbestanden)
Bronbestanden
andere bestandsformaten, 52
bestanden toevoegen aan het project, 23
bestandsformaten, 51
Bestandstype en patroon voor naam, 43
coderen, 44, 58
mixen van RTL- en LTR-tekenreeksen, 53
opgemaakte tekst, 60
opgemaakte tekstbestanden, 51
Platte tekst-bestanden, 51, 58
PO als tweetalige bestanden, 51
talen van rechts naar links, 53
Vertalen bijgewerkte bron, 20
C
Codering
Centraal- en Oost-Europees, 58
Platte tekstbestanden, 58
Unicode, 59
Westers, 58
D
Diversen, 94
Automatisch
vergelijken
van
Javaeigenschappen, 95
Gegevensverlies voorkomen, 96
Lettertype-instellingen, 95
OmegaT modus console, 94
Doelbestanden
andere bestandsformaten, 52
bestandsformaten, 51
bestandsnamen, 44
coderen, 44
mixen van RTL- en LTR-tekenreeksen, 53
opgemaakte tekst, 60
opgemaakte tekstbestanden, 51
Gebruikersinterface
Andere vensters, 16
dialoogvenster Instellingen, 16
(zie ook Projectinstellingen)
Hoofdvenster OmegaT, 16
Instellen venster Overeenkomsten, 20
I
Installeren van OmegaT
Andere systemen, 9, 9
Linux, 7
OS X, 8
Windows, 6
ISO taalcodes, 97
L
Lucene (zie Tokenizer)
M
Machinevertaling, 88
Apertium, 89
Belazar, 89
Google Translate, 88
introductie, 88
Probleemoplossing, 90
Menu, 27
Bewerken, 28
Extra, 32
Ga naar, 30
Help, 34
Opties, 32
Bewerken (gedrag)..., 55
Project, 27
Weergave, 31
menu Extra
Statistieken, 16
Statistieken voor overeenkomsten, 16
menu Help
Gebruikershandleiding..., 26
Help-browser, 26
menu Opties
bestandsfilters, 17
bewerken (gedrag), 17
Lettertype..., 95
Segmentatie, 17
Menu Opties
Bewerken (gedrag)
Fuzzy overeenkomsten invoegen, 55
Getallen converteren, 56
Het huidige segment exporteren, 56
Lege vertaling, 55
Segmenten met alternatieve vertaling, 57
Vertaling gelijk aan bron, 56
123
Register
Spellingscontrole, 91
menu Project
Eigenschappen, 16
Nieuw..., 4
O
OmegaT
Teamprojecten, 104
(zie ook Teamprojecten)
OmegaT aanpassen
Linux, 7
OS X
Startparameters, 9
OmegaT modus console, 94
(zie ook diversen)
OmegaT op het web, 114
Deelnemen aan OmegaT, 114
Doneren aan OmegaT, 115
Financiële ondersteuning, 114
Fouten rapporteren, 114
Ontwikkeling, Vertalen, 114
SourceForge Project, 114
OmegaT uitvoeren
Andere systemen, 10
Argumenten voor bestand om op te starten, 11
Antialiasing lettertype, 12
Google Translate V2, 12
Land gebruiker, 12
Microsoft Translator, 12
Proxyhost - Poortnummer, 12
Proxyhost IP-adres, 12
Taal gebruikersinterface, 11
Toewijzen van geheugen, 12
Java Web Start gebruiken, 10
Linux, 8
modus Opdrachtregel, 12
OmegaT bouwen vanuit de bron, 15
OS X, 8
Starten vanaf de opdrachtregel, 10
Windows, 6
INI-bestand, 6
Opmerkingen
venster Opmerkingen, 22
Overeenkomsten
Instellen venster Overeenkomsten - afbeelding,
20
Statistieken voor overeenkomsten, 32
venster Overeenkomsten - afbeelding, 19
P
Plug-ins
LanguageTool, 111
Scripting, 112
Tokenizer, 110
Project
eigenschappen, 38, 71
Eigenschappen, 97
(zie ook Talen)
Inschakelen segmentering op zin-niveau, 38
Maak / open nieuw, 4
Optie Automatisch vergroten van vertaling, 39
Optie Tags verwijderen, 39
Opties, 71
Sneltoetsen voor projectbeheer, 34
Statistieken, 32
Statistieken voor overeenkomsten, 32
vooraf vertalen, 65
Wijzigen van de mappenstructuur, 40
Projectbestanden
bestand omegat.project, 47
bestand Statistieken, 47
Bestanden met gebruikersinstellingen, 48
gebruikersbestanden, 85
(zie ook woordenlijsten)
ignored_words en learned_words, 47
Projectbestanden voor vertaling, 46
submap Glossary, 84
Submap omegat, 47
submap Source, 48
submap Target, 48
toepassingsbestanden, 49
Projectinstellingen
bestandsfilters, 17
bewerken (gedrag), 17
lettertype, 17
segmentatie, 17
R
Reguliere uitdrukkingen, 78
(zie ook segmentatie)
(zie ook zoeken)
programma's, 80
voorbeelden van gebruik, 80
S
Sbeltoetsen
Selectie hoofd-/kleine letters - Shift+F3, 30
Segment markering, 19
Segmentatie
een nieuwe regel maken, 72
(zie ook reguliere uitdrukkingen)
globaal versus projectregels, 39
prioriteit van regels, 72
regels, 71
afbreekregel, 71
uitzonderingsregel, 72
segmentatie op niveau van de bron, 71
segmentatie op niveau van zin, 71
voorbeelden, 72
Sneltoetsen
Alles selecteren - Ctrl+A, 24, 26
Help - F1, 16, 26
Lijst projectbestanden - Ctrl+L, 23
Machinevertaling - Ctrl+M, 89
Overeenkomst selecteren - Ctrl+N, 20
Projecteigenschappen - Ctrl+E, 16, 82
Tagvalidatie - Ctrl+T, 16, 62
Tekst invoegen - Ctrl+I, 20
Tekst kopiëren - Ctrl+C, 24, 26
Tekst plakken - Ctrl+V, 24, 26
124
Register
Tekst vervangen - Ctrl+R, 20
Zoeken - Ctrl+F, 74
Sneltoetsen aanpassen
menu Weergave, 118
Sneltoetsen van toetsenbord
aanpassen, 116
Spellingscontrole, 91
hints, 93
Spellingscontrole instellen , 91
Statistieken, 24
(zie ook menu Extra)
Statistieken voor overeenkomsten, 25
(zie ook menu Extra)
Stemmer (zie Tokenizer)
Tags, 60
bewerkingen, 60
Brontags invoegen, 29
dupliceren, 60
groep valideren, 62
hints, 63
namen, 60
nesten van groepen, 61
nummering, 60
overlappen van groepen, 61
paren en enkele, 60
verwijderen van groepen, 61
Tags valideren, 24
(zie ook sneltoetsen, tags)
venster - afbeelding, 24
(zie ook tags)
Talen, 97
Teamprojecten
Opslagplaats voor SVN maken, 105
Subversion, 105
TMX (zie Vertaalgeheugens)
Toetsenbord sneltoetsen, 34
Andere, 36
Bewerken, 35
Ga naar, 35, 36
Project, 34
Pictogrammen voor vensters, 18
Projectbestanden, 23
tags valideren, 24
(zie ook tags)
tellers, 18
venster Bewerken, 19
venster Machinevertaling, 22
venster Meerdere vertalingen, 22
venster Overeenkomsten, 19
Aanpassen, 20
venster Overeenkomsten - afbeelding, 19
venster Woordenboek, 22
venster Woordenlijst, 21, 84
venster Zoeken, 23
Vensters van OmegaT, 18
(zie ook vensters in OmegaT)
terugzetten naar fabrieksinstellingen, 18
Vertaalgeheugens, 64
Alternatieve paren van taal, 69
back-up, 66
bijwerken naar zinsegmentatie, 70
Delen, 68
(zie ook Project, Teamproject downloaden...)
gecomprimeerd, 65
hoofdmap project, 64
Importeren en exporteren, 67
meertalige, afhandelen van, 66
overeenkomsten, 20
PO en OKAPI TTX-bestanden, 69
(zie ook Vertaalgeheugens submap tm/auto)
pseudo-vertaling, 69
submap omegat, 64
(zie ook projectbestanden)
submap tm, 64
(zie ook projectbestanden)
Submap tm/auto, 65
(zie ook Projectbestanden)
Submappen tm/penalty-xxx, 65
(zie ook Projectbestanden)
taal, 66
vertaalgeheugens opnieuw gebruiken, 67
wezen-segmenten, 20, 67
U
W
T
Upgraden van OmegaT
Windows, 6
V
Van rechts naar links talen, 53
doelbestanden, 54
mixen van RTL- en LTR-tekenreeksen, 53
OmegaT-tags in RTL-talen, 53
RTL-doelbestanden maken, 54
RTL-doeltekst maken, 54
venster Zoeken
voorbeeld, 74
Vensters in OmegaT
hoofdvenster, 17
Instellen venster Overeenkomsten - afbeelding,
20
Woordenboeken, 82
Britannica, 82
Downloaden en installeren, 82
Longman, 82
Merriam Webster, 82
(zie ook Woordenboeken)
problemen met, 82
StarDict, 82
Webster, 82
Woordenlijsten, 21, 84
bestandsformaat, 85
een woordenlijst maken, 85
Locatie van het te beschrijven bestand voor de
woordenlijst, 40, 86
Microsoft Terminology collectie, 85
problemen met woordenlijsten, 87
125
Register
TBX-formaat, 85
Trados MultiTerm, 86
venster Woordenlijst
items met meerdere woorden, 85
Woordenlijsten, venster Woordenlijst, 84
Z
Zoeken, 74
gevorderde opties, 75
Jokertekens gebruiken, 75
Methoden en opties, 75
126

Aanleverspecificaties

Aanlever specificatie bedrukking

Aanleverspecificaties Full Colour doeken Buurtzorg

Een export maken van de gegevens

Aan de slag met kwalitan

Sla dit formulier op!

Aanlever- specificaties

ILLUSTRATOR CS3 Sneltoetsen

prijslijst - FotoGracieus

Fotograferen met ID-Link