Opgericht Mei 1920 DECEMBER 2014 MEDEDELINGENBLAD VAN VTV “NUT EN GENOEGEN” TE ZAANDAM Complex: Provincialeweg 18 – 1506 MC Zaandam – Tel. 075 – 6706370 Internet: http://www.vtvnutengenoegen.nl E-mail : [email protected] Bestuurssamenstelling Voorzitter E-mail Secretaris E-mail Penningmeester E-mail Dirk Leentvaar Tuin 71 [email protected] A.M. v.d. Zee - Boon Tuin 7 [email protected] Niek Overmars Tuin 12 [email protected] Tel. 075 - 6844256 Tel. 075 - 6158952 Tel. 075 – 6123337 Overige Bestuursleden Willem Kruger Frans Jonker Linda Stroo Diana Karrenbeld Secretariaat Burg.v.d.Stadtstraat 5 - 1501 SB Zaandam Keuringscommissie Willem Kruger, Wicher Verdonk, Piet Hoogwaerts, Pieter de Groot en Eef Vet. Frans Jonker Tel. 075 - 7850122 Linda Stroo, Beppie Dekker, Diana Karrenbeld, Jeannette Mozes en Peter van Wijngaarden Tel. 075 - 6176093 Tuincommissaris Winkelcommissie Toezichthouders Kantine Sociale commissie Toezichthouder Werkploegcoördinator Winkel Winkel Tuin 58 Tuin 9 Tuin 61 Tuin 44 Tel. 075 - 6158952 Willem Kruger, Henk van Doleweerd, Wicher Verdonk, Pieter de Groot, John Jansen en Klaas de Boer Ingrid van Deudekom, Madeleine Jans, Sandra Jansen en Margriet Strengman Tine van Doleweerd Openingstijden Tuinwinkel Zaterdagochtend 09.00 tot 12.00 uur Kantine Open Zaterdagochtend 10.00 tot 11.30 uur Tel. 075-6706370 Openingstijden Papiercontainer Zaterdagochtend 09.30 tot 11.00 uur • • • Aanvraagformulieren voor een bouwvergunning van tuinhuisjes, kassen, pergola’s e.d. en kapvergunningen, zijn verkrijgbaar in het kantoor of bij het secretariaat. Verzekeringen tuinhuisjes e.d. en schademeldingen. Tel. 075-6123337. Voor noodgevallen is de sleutel van de poort (HOOFDINGANG) opgehangen in het kastje aan het clubgebouw. Spreekuur Bestuur: EHBO: Redactie tuinkrant: Iedere zaterdag van 10.00 tot 11.00 uur Bij calamiteiten 1-1-2 bellen A.M. v.d. Zee - Boon. Kopij vóór de 1e van de maand van uitgifte Beste Medetuinders, Het is alweer december en iedereen komt langzaam maar zeker in de sfeer van de feestdagen. De meeste tuinen zijn al omgespit en het wachten is nu op de eerste echte nachtvorst, voor de meeste tuinders breekt nu een rustige tijd aan. Ik gebruik de winterperiode altijd om onderhoud te doen aan het huisje en gelet op de staat van onderhoud van sommige huisjes zouden meerdere tuinders dit moeten doen. Zoals al eerder aangegeven willen we met z’n allen niet dat het complex er uit komt te zien als een “huttendorp”. We hebben in de afgelopen periode weer een aantal kandidaten ingeschreven die belangstelling hebben voor een tuin op ons complex, de wachtlijst bestaat nu uit 11 belangstellenden, een positieve ontwikkeling voor onze vereniging. Helaas voor degene die op de wachtlijst staan, deze moeten wat geduld betrachten voordat ze daadwerkelijk aan de beurt zijn. Er is nog steeds geen nieuws te melden met betrekking tot het onderzoek van de vervuilde grond, de laatste berichten waren dat er groentemonsters zijn getrokken en meegenomen voor onderzoek. Voor de volledigheid, het gaat slechts om een 3-tal “verdachte tuinen”. Zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn laten wij dat weten. Volgend jaar bestaat onze vereniging 95 jaar!! Een gebeurtenis die wij niet zomaar voorbij kunnen laten gaan. Onze activiteitencommissie is druk bezig om plannen te maken om deze gebeurtenis op gepaste wijze te vieren. Rest mij nog om in dit laatste voorwoord van 2014 iedereen hele fijne feestdagen toe te wensen en een voorspoedig, gelukkig en vooral gezond 2015! Met vriendelijke groeten, Dirk Leentvaar Voorzitter -1- BESTUURSMEDEDELINGEN HOOFDPOORT Gelieve de poort volgens onderstaand schema te sluiten. Dit i.v.m. onder andere diefstal en vandalisme op ons complex. Van 1 maart tot 1 juni de poort om 18.00 uur sluiten. Van 1 juni tot 1 september de poort om 20.00 uur sluiten. Van 1 september tot 1 december de poort om 18.00 uur sluiten. Van 1 december tot 1 maart de poort om 16.00 uur sluiten. Als u gebruik maakt van de zijpoort, dan deze altijd achter u sluiten! ACTIVITEITEN De volgende activiteit is nog gepland voor dit jaar. KERST-IN ZATERDAG 20 DECEMBER 2014 Overzicht data activiteiten 2015 NIEUWJAARSRECEPTIE ZATERDAG 3 JANUARI VOORJAARSMARKT ZATERDAG 9 MEI VIERING 95-JARIG JUBILEUM ZATERDAG 30 MEI OPEN DAG ZONDAG 5 JULI RECEPTIE JUBILARIS ZATERDAG 12 SEPTEMBER NAJAARSMARKT ZATERDAG 26 SEPTEMBER KERST-IN ZATERDAG 19 DECEMBER NIEUWJAARSRECEPTIE 2016 ZATERDAG 9 JANUARI 2016 ADRESWIJZIGINGEN ENZ. Het bestuur krijgt soms onverwacht te maken met het feit dat tuinders zijn verhuisd, een ander telefoonnummer of e-mail adres hebben gekregen. Geeft u het a.u.b. door aan het secretariaat als er iets is veranderd. De nieuwe gegevens moeten ook worden doorgegeven aan het AVVN. Dus het is erg belangrijk dat alles up to date is. AFWEZIGHEID/VAKANTIE Met name tijdens de zomermaanden ziet het bestuur vaak veel mensen op de tuin die niet bij ons bekend zijn. Daarom onderstaand strookje. Als u met vakantie gaat of langere tijd afwezig zult zijn, vul dan onderstaand strookje in en lever het in bij een bestuurslid of in het bestuurskantoortje. Het bestuur is dan op de hoogte wie er op uw tuin past en regelmatig aanwezig is op uw tuin. Naam: tuinnr. Tijdens mijn vakantie/afwezigheid van t/m past onderstaand persoon op mijn tuin. telnr. Naam: -2- WERKROOSTER 6 december wk 49 P. Sangpukdee T.1A H. Pot T.15 M. Eggen T.23 S. Seymen T.39 A. Pinto T.62 M. Kilic T.94 O. Tosun T.96 A. van Lingen T.103 M. Luttikhuizen T.105 13 december wk 50 R. Rijks T.8 B. Morgenthales T.16 B. Brinkman T.19 B. Gurlek T.25 S. Fatah T.26 K. Elboussadani T.42 B. Theunissen T.45A A. Groot T.73 27 december wk 52 GEEN WERKPLOEG 3 januari 2015 wk 1 NIEUWJAARSRECEPTIE! 10 januari wk 2 M. Biersteker T.30 H.E. v.d. Broek T.59A S. Keskin T.63 C. Cicek T.67 L.M. Verduijn T.69A B. Barón T.74 J.C. Kuijt T.77 R. v.d. Berg T.78 17 januari wk 3 C. Kooij T.72 S. Cinkaya T.79 S. Zeybekoglu T.81 A. Vasconcelas T.88 G. Coret T.89 D. Vink T.90 S. Paardekooper T.91 D. Bleij T.93 24 januari wk 4 M. Kiliç T.94 O. Tosun T.96 H. Agan T.98 G. Acar T.99 B. Davies T.100A D. Derband T.101 A. van Lingen T.103 S. Stahl T.104 31 januari wk 5 M. Luttikhuizen T.105 L. Luijt T.108 P. Sangpukdee T.1 T. Dulkadir T.3 R. Rijks T.8 H. Pot T.15 B. Morgenthaler T.16 R. Neve T.18 7 februari wk 6 B. Brinkman T.19 T.S. Wan T.19A M. Schoonhoven T.20 B. Ciminera T.21A M. Eggen T.23 A. Kelder T.24 B. Gurlek T.25 S. Fatah T.26 14 februari wk 7 J.A. Busby T.34 S. Struiksma T.35 J. Jansen T.36 J. Luiken T.37 S. Seymen T.39 K. Elboussadani T.42 W. Verdonk T.46 A. Pinto T.62 21 februari wk 8 J. Reis Oliveira T.48 I. v.d. Bergh T.49 A. Seymen T.50 B. Oksuz T.52 L. Akyar T.53 G. Rot T.55 H.E. v.d. Broek T.59A J.M. Jacinto T.60 20 en 27 december 2014, 3 januari 2015 geen werkploeg! Het werken in de werkploeg is geen vrijblijvend gebeuren. Iedere tuinder is verplicht om per jaar 20 uur Algemeen Werk te verrichten voor de vereniging! Als u niet kunt, belt u dan met coördinator Frans Jonker Tel. 06 - 81270564 Het werk begint om 9.00 uur en eindigt 12.00 uur. Zorgt u er a.u.b. voor dat u op tijd komt! -3- 20 december wk 51 KANTINE GESLOTEN ‘S MIDDAGS KERST-IN VAN 14.00 T/M 17.00 UUR! KOM ALLEMAAL GEZELLIG LANGS! WERKPLOEGEN Het gaat met de werkploegen onder leiding van Frans heel goed en als je kijkt naar wat er zoal het afgelopen jaar gedaan is, is dat heel wat. De schoeiing van de middensloot is bijna klaar en men hoopt dit voor het einde van het jaar af te kunnen krijgen. Maar desondanks zijn er nog steeds tuinders die het niet zo nou nemen met het werkrooster. Sommige vergeten naar Frans te bellen als ze eens een keer niet kunnen komen. Het kan natuurlijk altijd gebeuren dat je door omstandigheden niet kan, maar bel dan naar Frans om dat kenbaar te maken en maak gelijk een afspraak met Frans wanneer u dan wel komt. Als Frans niets hoort dan geeft hij dat door aan het bestuur en dan bellen we (sinds kort) de bewuste tuinder op, krijgen wij geen gehoor dan volgt er een brief waarin wij vragen waarom de tuinder zonder afbericht is weggebleven. Er mag zelfs per e-mail worden geantwoord, makkelijker kunnen wij het niet maken. Ook zijn er misverstanden over het aantal uren. De redactie van de tuinkrant werkt op voor dus het kan wel eens gebeuren dat een tuinder zich een keer heeft afgemeld en dat hij pas twee of soms drie weken later, en soms helemaal niet komt. Dan is de nieuwe indeling al gemaakt en staat hij/zij vaker vermeld in het rooster. Als u dit dan even met Frans opneemt dan word het nagekeken want alle uren worden bijgehouden. U moet er ook rekening mee houden dat als u in het voorgaande jaar tekort uren heeft gemaakt, deze in het nieuwe jaar moeten worden ingehaald. Daarom kan het voorkomen dat u niet 6 of 7 en soms misschien wel 8 keer per jaar voorkomt in het werkrooster. Ik hoop dat u begrip heeft voor het bovenstaande en belt met Frans als u een keer niet kan komen want u weet het iedere tuinder is verplicht algemeen werk te verrichten voor de vereniging. Lees het huishoudelijk reglement er maar op na art. 2.6. Kerstmis het feest van vergeven Een nieuwe start om verder te leven Het voelt fijn maar wees eerlijk zo zou het toch elke dag moeten zijn. -4- Hallo Dames en Heren Eerst een huishoudelijke mededeling over de cursus “Het schikken der bloemen”. Wilt u voor 13 december 2014 de € 10,- inschrijfgeld voldoen? Ingrid of Madeleine zijn op zaterdagmorgen tussen 10:00 en 11:30 uur in het Tuindershonk aanwezig om, onder het genot van een kopje koffie, het geld te innen. Als u een snoeischaar heeft is dat erg makkelijk, neem hem dan mee naar de cursus. Tot 18 december. De Kantine commissie Kerstloterij Loten voor de Kerstloterij zijn vanaf zaterdag 13 december tussen 10:00 en 11:30 uur te koop bij Madeleine in het Tuindershonk. Er zijn prachtige prijzen, dus sla uw slag. Eén lot kost € 1,- maar voor € 2,50 heeft u drie loten. De trekking is op zaterdagmiddag 20 december van 14:00-17:00 uur tijdens onze gezellige Kerst-In in het Tuindershonk. Wij zien u op het pad De wandelclub Dinsdag 18 november was ik vroeg op voor de dames van de Kantinecommissie. De wandelclub “De Laatste Loodjes” ging om negen uur van start vanaf ons tuincomplex voor een herfstwandeling van ongeveer twee uur. We hebben nog nooit zoveel mensen in het Tuindershonk gehad. Koffie drinken was bijna niet meer mogelijk, zo dicht stonden de wandelaars op elkaar. Zelfs bij de banken op het terras en voor de wc was het dringen. Sandra stond bij de poort om het fiets en auto verkeer te regelen. Ingrid, Margriet en ik storten ons binnen op de koffie, die echt met liters over de bar gingen. Er was niet tegen op te zetten. Maar alles is goed verlopen en in het voorjaar komen ze weer voor een nieuwe wandeltocht. Wij staan al in de startblokken. Groet van de Kantinecommissie -5- Grootste wijnassortiment van de Zaanstreek. Wij bezorgen al uw dranken thuis! Tuinierstraat 8, 1501 NK Zaandam – Tel. 075-6169355 Als ’t om smaak gaat is er maar één nummer 1 Gebr. Groot, keurslagers Winkelcentrum Westerwatering Tel. 075 - 6163583 Onze vernieuwde wagen met een uitgebreid assortiment vis, een zee van kwaliteit! Winkelcentrum Saendelft Kaaikhof 25 Tel. 075 - 6573808 Standplaats: Winkelcentrum ‘Gibraltar’ Tel. 06 – 23 97 32 02 Vrijdag 8.30 – 18.00 uur Zaterdag 9.30 – 16.00 uur ZAANDAM Zuiddijk 24 1501CL Zaandam tel:075-6704784 [email protected] www.karingeers.nl -6- KANTINEROOSTER PERIODE DECEMBER 2014 tot MAART 2015 Zaterdag Kantinedienst Bijzonderheden 06 december Nel Veldhuis Jeanne Brouwer 13 december Eef Vet Adri Kort 20 december Kantine Gesloten Winkel Gesloten Kerst-In 27 december Kantine Gesloten Winkel Gesloten 03 januari Kantine Gesloten Winkel Gesloten Nieuwjaarsreceptie 10 januari Margriet Strengman Paula Slaman 17 januari Sieta Eijer Ineke Verdonk 24 januari Madeleine Jans Hanneke de Groot 31 januari Sandra Jansen Ingrid van Deudekom 07 februari Jeanne Brouwer Nel Veldhuis 14 februari Lidy Bellaart Ingrid van Deudekom 21 februari Jan Stroop Paula Slaman 28 februari Margriet Strengman Sandra Jansen 07 maart Adri Kort Eef Vet Bij vragen op- of aanmerkingen belt of mailt u met Ingrid van Deudekom tel.: 075-6123337 e-mail: [email protected] Tom van der Zee tuin 7 bedankt iedereen voor de belangstelling getoond n.a.v. de operatie aan zijn hand. De hand geneest gelukkig goed. Eind volgend jaar volgt de andere hand. TROUWE TUINKRANTENBEZORGER Piet Verdonk tuin 14 heeft jarenlang de tuinkranten voor de vereniging bezorgt, het bestuur is Piet daar erg dankbaar voor en wensen hem en zijn vrouw Ineke het allerbeste toe. PIET BEDANKT VOOR HET TROUWE BEZORGEN VAN ONZE TUINKRANT! We hebben voor Piet gelukkig een nieuwe bezorger kunnen vinden, Ab Kelder gaat deze taak nu van hem overnemen. Ab veel succes met het bezorgen van de tuinkranten. Er is een tuinder vertrokken en een nieuwe tuinster mogen wij begroeten op ons complex. Wij wensen deze nieuwe tuinster veel tuinplezier toe. Vertrokken tuinder: Tuin 14 Piet en Ineke Verdonk Nieuwe tuinster: Tuin 14 - A.M. Versteegh -7- WINKELNIEUWS VOOR UW GEMAK! Hier weer het tuinwinkel nieuws. Allereerst de mededeling dat de winkel op de zaterdagen 20 (Kerst-In) en 27 december a.s. gesloten is. Op zaterdag 3 januari 2015 (Nieuwjaarsreceptie) is de winkel eveneens gesloten. Zaterdag 10 januari 2015 staan wij weer tot uw dienst. Het jaar zit er bijna op en de tuinen zien zwart en velen zijn ook al omgespit. De aarde heeft rust nodig en die krijgt ze dan ook. Maar in het hoofd van de tuinder raast het van de ideeën en plannen voor het komende jaar. In deze tuinkrant vind u ook weer de jaarlijkse bestellijsten, deze kunt u inleveren t/m 15 januari 2015. U kunt uw bestellijsten kwijt in de brievenbus bij het kantoortje of op tuin 7. U kunt deze natuurlijk ook afgeven tijdens de Nieuwjaarsreceptie of anders in de winkel. Denkt u erom dat u alleen goedgekeurde poters, gekocht via onze tuinwinkel, mag poten. Houdt u zich hier niet aan dan moeten de poters moet worden verwijderd! De aardappelen in 2015 komen voor in de tuin te staan. In de februari krant en op de mededelingenborden leest hier meer over. Dit alles i.v.m. aardappelziekte! Beppie, Jeannette, Diana, Linda en Peter, van de Toko wensen iedereen geweldig mooie dagen toe en een fantastisch 2015. -8- Een terugblik op 40, nu al 51 jaar tuinieren bij ‘Nut en Genoegen’, deel 2. MEMORIES……………………… Bouw verenigingsruimtes Toen ik als beginnende tuinder op het complex van Nut en Genoegen kwam, stond er al een tuinwinkel. Die hebben we in de jaren zeventig opgeknapt en stukje bij beetje vernieuwd. In het oog springend was de nieuwe voorgevel. Klaas van den Berg maakte o.a. rood/witte luiken voor het zolderraam. Een bestuurskamer werd in de eerste helft van de zestiger jaren gerealiseerd. Niet al te groot, net groot genoeg om op zaterdagochtend een kopje koffie te schenken voor de liefhebbers en voor de bestuursvergaderingen. Daarvoor vonden die vergaderingen beurtelings bij de bestuurders thuis plaats. In de koude wintermaanden verkoos men, ondanks het verenigingsgebouw, toch ook vaak de huiselijke haard. Hoewel het gebouwtje klein was, was het al een hele vooruitgang, want o luxe, er was meteen ook een w.c. op het complex. Toen de verenigingsruimte er was kon men ook gasten ontvangen en werden er gastendagen gehouden. Men begon zo ondertussen wel wat te murmelen over een groter verenigingsruimte. Maar voor uitbreiding had men de naastgelegen tuin nodig. Op die tuin stond een klein huisje als uit een sprookje van Hans en Grietje. Op die tuin zat Sijtje Dekker, een krasse juffer die er niet aan dacht om op te stappen. Geef haar eens ongelijk! Ze was al ver over de tachtig en liep vrijwel dagelijks met haar boodschappenwagentje vanaf haar huisje aan de Tjotterlaan naar ons tuincomplex. Eenmaal ging er iets goed mis en heeft men haar op het complex uit de sloot moet vissen. Hoe het gebeurde, Joost mag het weten. Het gaf nogal wat consternatie, want droge kleren waren niet voorhanden en degene die met een auto op het complex was, had geen trek om een druipende dame in zijn auto te vervoeren, want in de sloot stroomt geen eau de cologne en ruikt ook niet bepaald naar 4711. In de bouwcommissie gingen stemmen op dat het waarschijnlijk handiger was om het nieuwe verenigingsgebouw wat verder bij de ingang te plaatsen. Klaas van den Berg maakte de tekeningen. Ik ben er indertijd verschillende keren voor naar Bouw- en Woningtoezicht geweest. Dat was indertijd gevestigd boven de winkel van Valkenberg aan de Peperstraat. Onze bedoeling was om het gebouw op betonnen platen te bouwen, maar Bouw- en Woningtoezicht eiste dat er een “paar paaltjes” onderkwamen. Dat werden er uiteindelijk 10 van 11 ½ meter. Daardoor kwamen de bouwkosten een stuk hoger dan geraamd. Aan de leden werd een bijdrage van ik meen 200 gulden gevraagd, dat men eventueel in termijnen -9- kon voldoen. Bovendien kwam er geld vrij wegens de reorganisatie van de V.V.Z. Op 13 december 1989 ging onder redelijke belangstelling de eerste paal de grond in. Jaap Wilkens had de leiding van het bouwproject. Jaap was betonvlechter geweest en was van onschatbare waarde voor het leggen van de fundering. Jaap en ik hadden samen al voorwerk gedaan met het timmeren van de deur- en raamkozijnen. Dit gebeurde ten huize van de familie Stols, die daarvoor een prachtige ruimte beschikbaar had. In de loop van 1990 kwam Ons Tuinhonk gereed en, hoewel nog niet afgetimmerd, kon er tijden de gastendag al gebruik van gemaakt worden. Vergaderruimte Voor de realisatie van Ons Tuinhonk werden de jaarvergaderingen veelal gehouden in De Vertoeving en toen de heer Van Beijnum penningmeester werd, in de Loge van de Vrij Metselaars in de Stationsstraat. Van Beijnum en zijn vrouw waren daar de beheerders van. Het uitgangspunt was toen dat een eigen verenigingsruimte meer kostte dan eenmaal per jaar een zal huren. Het vijftigjarig jubileum werd meen ik in 1972 gevierd in het Pennemes, aansluitend aan de jaarvergadering. Hiervoor was een Zaans Komisch duo uitgenodigd: Wil Geerling en Ies Löwensteijn. Jan de Vries was toen voorzitter. Jan had een heel eigen humoristische stijl van vergaderen. De vertegenwoordiger van het AVVN die deze avond aanwezig was zat dikwijls te schudden van het lachen. In zijn toespraak vroeg hij zich af waarom we voor deze viering een komisch duo uitgenodigd hadden. Volgens hem volkomen overbodig wanneer je zo’n voorzitter in huis had! In voor- en tegenspoed Er zijn soms periodes in een mensenleven wanneer het met de gezondheid wat minder gaat. Persoonlijk heb ik twee dieptepunten gekend. In 1984 was ik lange tijd uit de roulatie wegens ernstige rugklachten en later wegens hartklachten. Hartverwarmend was het om te ontdekken dat bepaalde dingen op je tuin gewoon doorgaan. Iemand die je gemist had vroeg - 10 - wat er aan de hand was en bood spontaan aan om de aardappels te rooien, bond de uien op en inspecteerde de kool op rupsen. Er was iemand die zonder vragen je grasrandje bijhield, iemand gaf de kasjes water, plukte pruimen, peren en dergelijke. Weer anderen zorgden ervoor dat je tuin weer omgelegd werd, iets wat met zware grond bepaald niet niks is. Ik ben geen man van veel woorden, maar in zulke tijden leer je je vrienden kennen. Tenslotte Wanneer je je gedachten laat gaan, komen er soms leuke herinneringen boven. Namen van mensen die weer in je gedachten schieten. Voor sommige dingen hebben we enkele mensen opgebeld om te vragen; “hoe zat dat ook alweer?” Als een en ander niet overeenkomst met uw beleving, of u misschien een aanvulling heeft over deze terugblik, reageer dan alstublieft. Secretaris Anita van der Zee zal uw reacties graaf ontvangen voor nader publicatie! Willem Stevens, tuin 57. SCHOOLTUINEN Maandag 24 november jl. hebben Madeleine, Brenda, Tom en ondergetekende een evaluatiegesprek gehad met Robert en Wanda van OBS ‘De Dijk Oost’. Ook aanwezig waren de begeleiders van OBS ‘De Dijk West’. Het was, onder het genot van een kopje koffie, een gezellige bijeenkomst. Zo leer je weer wat van elkaar, hoe doen ze dit bij Jan Vroegop en hoe doen wij het? Het is altijd leuk om met elkaar van gedachten te wisselen. Dit keer gaan de kinderen hun eigen naambordjes thuis of op school al maken en nemen dit dan de 1e dag mee. De schooltuinen zijn nu, net als alle tuinen, in ruste, er moet nog worden gespit maar dat komt allemaal goed. De bestellijsten worden weer ingevuld voor het volgende seizoen. Wij beginnen seizoen 2015 op maandag 23 maart, dit is altijd een kennismaking middag, een rondje complex en even de tuintjes bekijken. De maandag daarna gaan we echt van start, wij Brenda, Tom en Anita hebben er weer zin in en hopen er net weer zoveel plezier in te hebben als het afgelopen seizoen. Helaas hebben wij afscheid moeten nemen van Madeleine, zij heeft het druk met andere werkzaamheden. Maar we hebben er weer een nieuwe medewerkster bij nl. Margriet Strengman, dus zijn we weer met zijn vieren. Anita - 11 - Snackbar ‘De Haaven’ Voor al uw AMBACHTELIJKE SNACKS Nieuw Interieur Div. Menu’s € 7,50 Havenstraat 1 1506 PG Zaandam Tel. 075 – 6700101 www.dehaaven.nl HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN! - 12 - NOMINATIE SCHOOLTUINCOMMISSIE Het schooltuinteam, bestaande uit Madeleine Jans, Brenda McCann en Tom en Anita v.d. Zee, waren blij verrast toen er een e-mail binnenkwam bij het secretariaat dat zij genomineerd waren als groep voor de vrijwilligersprijs van de Gemeente Zaanstad. Op zich vonden wij dat al een hele eer. Vrijdagavond 28 november jl. was de bijeenkomst voor alle genomineerden, zowel de individuele als de groepen. Totaal waren er 100 genomineerden. Als je daar dan bij hoort is dat al heel wat. Met zijn vieren togen we naar sporthal De Struijck, want de hal van het stadhuis, waar de gezellige avond in eerste instantie plaats zou vinden, was te klein. De rode loper was voor de vrijwilligers uitgelegd en we gingen allemaal op de foto en werden daarna verwelkomt door de wethouder. De sporthal was heel gezellig aangekleed, en u raad het al, door vrijwilligers. Eerst werd ons een kopje koffie aangeboden met wat lekkers erbij, daarna zochten wij een plaatsje. Na een inleiding van de heer Frank Tijdeman en van burgemeester Geke Faber, werden alle individuele vrijwilligers getoond via een groot scherm. Maar eerst was er een spetterend optreden van een drumband. Toen alle foto’s van de vrijwilligers voorbij gekomen waren werd de winnaar bekend gemaakt door de burgemeester. De winnaar was Mevr. Ellie Oomen zij doet veel vrijwilligerswerk voor Poelenburg en zijn bewoners. Na weer een kleine toespraak kwamen alle groepen voorbij op het grote scherm, en ja hoor ook de schooltuin van Nut en Genoegen op tuin 95, kwam voorbij. Daarna werd door de burgemeester ook deze envelop geopend en helaas, wij vielen niet in de prijzen, de vrijwilligersprijs voor groepen ging naar de vrijwilligers van de Crommeneije. Wel waren wij zeer verrast door de aanwezigheid van Niek Overmars die deze avond ook had bijgewoond, dit werd zeer gewaardeerd door het schooltuinteam. Onder het genot van een hapje en een drankje hebben we nog even gezellig nagepraat. Het was een zeer geslaagde en gezellige avond. Helaas tijdens het ter perse gaan van deze tuinkrant had het secretariaat de foto’s van deze gezellige avond nog niet binnen. Zodra deze binnen zijn word er een op het prikbord in de kantine gehangen. - 13 - HET DERDE SEIZOEN OP DE TUIN…IK WORD VROLIJK OP DE TUIN. Het was even afdalen naar de lage landen om op een hoge bergtop in Zwitserland mijn 63ste verjaardag te vieren. Vanaf de Schynige Platte boven Interlaken kon ik diep in het dal kijken waar ik als 19 jarige juf voor het eerst voor de klas stond, en nu was ik gestopt met les geven op een basisschool in Zaandam. Ook zag ik vanaf de berg mijn geboorteplaats Thun en de Thunersee waaraan ik ben opgegroeid. Ja wat doe je toch in dit kikkerlandje hier? Dat werd vaak gevraagd en ik heb er geen sluitend antwoord op. Als emigrant blijf je toch vaak in een soort spagaat staan. Je voelt je op twee plekken thuis of niet helemaal. Je bent een wereldburger roep ik dan dapper naar mezelf. Wat groots in deze tijd, wereldburger, te groot voor mij. Ik voel me toch het prettigst op een veilige overzichtelijke plek. Als ik dan de berglucht opsnuif en ik ga wandelen, of ik werk in de tuin, merk ik dat mijn voeten op de weg vol stenen en in de zware klei vanzelfsprekend de weg vinden. Dan voel ik me echt thuis. En alle mensen met wie ik meer of minder mijn leven deel daar voel ik me ook bij thuis. En dan kijk ik rond, luister en neem waar hoe mensen met hun tuin omgaan. Ik zie veel pijn bij het werken op het land. En ik zie veel vreugde, ik zie veel verkeerde houdingen bij het tillen en werken en soms hoor je een kleine gil of je ziet een hand naar de pijnlijke rug gaan. Ook zielenpijn komt voor. Hoe moeilijk is het toch om te aanvaarden dat je lichaam niet meer zo functioneert als vroeger en je fluitend je veldje omspitte. Ikzelf heb ook al de nodige lichaamsklachten na het derde seizoen. Dit kan ik toch even zelf doen…dat ga ik nog even doen voor de tuinkeuring. Zo gaat dat dan. Soms helpen mensen mij met een klus. Dankjewel! Maar ik moet het toch in grote lijnen alleen doen en dan kan ik ook gewoon mijn gang gaan. Een beetje eigenwijs, toch. Ik ben zeer geïnteresseerd hoe mensen omgaan met hun klachten. Graag wil ik meer weten over hoe je iets gemakkelijker kunt doen op de tuin. Bijv. die zware klei…hoe doen jullie dat toch? Dan ligt die bruine sappige klei toch al weer omgespit te wachten op het volgende seizoen. Wisten jullie dat er een prachtige schep in omloop is waarmee je veel gemakkelijker kunt spitten? Van een te zware schep of bezem krijg je meteen klachten. Zit je graag op een stoeltje bij het onkruid wieden of kun je beter knielen of voorover buigen? Hoe geef je je tuin water? Met een gieter of heb je een elektrische pomp, of vervoer je gieters op een kruiwagen of draag je ze? Hoe houd je de aarde rul? Tillen, tillen… wist je dat je op een uitademing meer kracht kunt zetten? En Frans zegt altijd je moet schoffelen voordat het onkruid opkomt…dus iedere week een keertje schoffelend en zingend over je tuin gaan. Lijkt me een prima idee. Toen ik net op de tuin was hoorde ik mijn buurman bij het schoffelen neuriën, dat gaf mij moet om door te gaan. Rustig iedere dag wat doen en stoppen als het teveel wordt. Misschien zijn er nog meer wijsheden. Ik hoor ze graag en zal wat vaker proberen te zingen bij het onkruid wieden. Ik kan ook jodelen en schreeuwen, dat laatste in de hoge bergen. Ik sta open voor jullie ervaringen. Willen jullie je kennis delen? Vanuit Yoga kan ik dan ook beter naar kijken wat ik of jij zou kunnen doen. Want de vrolijkheid mag niet onder de ongemakken verdwijnen. Barbara Morgenthaler tuin 16 - 14 - COMPOSTEREN Inleiding Elke dag worden er overal in Nederland massa’s afvalcontainers geleegd die vol zitten met prachtige compostgrondstof. In principe kun je al het organische afval laten verteren. Echter, het ene soort afval verteert veel sneller dan het andere soort. Ook de toepassing van de compost telt mee. Wil je mooie compost om in de tuin te gebruiken dan moeten er geen grote, onverteerde brokken tussen zitten. Als de compost bijproduct is, en de afvalverwerking voorop staat dan geeft het niet als er onverteerde stukken tussen zitten, gewoon een kwestie van langer laten verteren. Een goede plek Een prima plek voor de composthoop is in de schaduw. Daar droogt de hoop niet snel uit en bovendien is zo’n plek minder ‘zonde’ van de tuin dan een zonnige plek. Ook is de bereikbaarheid iets om over na te denken. Wil je makkelijk met een bakje keukenafval erheen lopen? Om niet met ieder slablaadje heen en weer te lopen kun je ook een pedaalemmer reserveren. Moet je er met een kruiwagen kunnen manoeuvreren? Hoeveel ruimte wil je er omheen hebben om de hoop om te zetten of om een tweede hoop te maken? Een andere keuze kan zijn om de hoop niet in het zicht te hebben, of naast het terras. Een beukenhaagje of een rek met klimmers onttrekken de hoop aan het oog, en aan de zon als een schaduwrijke plek niet voor handen is. Vat of hoop Het gemakkelijkste in gebruik is een compostvat. Zo’n vat is soms voordelig aan te schaffen via de gemeente, ook worden ze wel op marktplaats aangeboden. Vooral in een kleinere tuin heeft een vat voordelen, vooral als de buurt van ‘netjes’ houdt, het afval is niet zichtbaar. De bodem bevat gaatjes voor de luchttoevoer, om ervoor te zorgen dat dit niet dichtslibt kun je de bodem het beste met takken bedekken. Daarop kan begonnen worden met het eerste afval, liefst flink gevarieerd. Bovenop zit een deksel, vaak met een extra beluchtingsmogelijkheid. Deksel open of dicht is een ervaringskwestie. Bij strenge vorst deksel + beluchting dicht, bij veel regen alleen deksel dicht, en als de hoop te nat is bij droog weer deksel open. Bij een lange droge periode deksel dicht. Het is vooral een kwestie van kijken en nadenken wat er gebeurt. Bij warm zomerweer gebeurt het wel eens dat er fruitvliegjes komen of geurtjes. Om dat tegen te gaan volstaat afdekken met een schep tuingrond. In plaats van een vat is een hoop in de open lucht ook prima, hooguit wordt het te breed en rommelig. Een vierkante bak van bv. 1x1m² van gaas of planken voldoet ook goed. Om de hoop om te zetten is het handig als gaas of planken aan een kant verwijderd kunnen worden. Als er twee bakken naast elkaar staan kan de verse compost na een jaar omgezet (gekeerd eigenlijk) worden. Dan kan de hoop met rust gelaten worden en wordt het verse materiaal weer in bak één verzameld. De vertering gaat in de open lucht trouwens sneller dan in een vat. Het prille begin Is eenmaal de plek uitgekozen en een vat of bak geïnstalleerd dan begint het echte werk. Vooral bij de start is het belangrijk aandacht aan de opbouw te besteden. Een laag takken op de bodem zorgt voor de aanvoer van lucht. Dan kan een eerste laagje keukenafval aangebracht worden, afgewisseld met een laagje tuinafval. Om het omzettingsproces goed op gang te krijgen is het handig om een emmertje compost uit een goed werkende, bestaande hoop toe te voegen. In deze ‘ent’ zitten de juiste micro-organismen die de beginnende hoop nodig heeft. Dure ‘compoststarters’ zijn dan overbodig. Is er geen ent aanwezig dan kan er ook af en toe een schep aarde uit de tuin overheen. Hier zitten ook de - 15 - micro-organismen in om het proces op gang te helpen. Vervolgens kan het afval in laagjes aangebracht worden. Bij droog weer af en toe wat water toevoegen en bij nattigheid proberen de hoop te laten drogen en er niet teveel nat afval opdoen. Dat kun je bereiken door afval eerst te laten drogen. Houd de succesfactoren in de gaten, dan gaat het proces grotendeels vanzelf. Succesfactoren: - gevarieerde samenstelling - voldoende lucht - niet te nat of droog - geen grote stukken Omzetten en gebruiken Als de hoop goed functioneert, is de compost na een jaar goed voor gebruik. Met twee bakken is het prettig werken. Schep de bovenste laag niet- en halfverteerde compost over in de tweede bak. Schep vervolgens de verteerde compost eruit en gebruik die in de tuin. In de tweede bak kan de onverteerde compost rijpen en in de eerste bak wordt weer een nieuwe hoop gestart. Zo wissel je af. In een compostvat is het wat lastiger werken. Onderin kan de rijpe compost eruit geschept worden. De rest wordt verzameld en komt op de bodem te liggen. Hierop komt het nieuwe afval. Het omzetten van de composthoop is een mooi winterkarweitje. Je hebt geen last van geurtjes en je blijft er warm bij. Ook het uitstrooien van de compost kan prima’s winters. Problemen Eigenlijk zijn de problemen die kunnen ontstaan grotendeels terug te voeren op het niet voldoende in de gaten houden van de succesfactoren. Als de samenstelling te eenzijdig is dan zal het verteringsproces vertragen en is de kans groot dat er stinkende, onverteerde ‘plakken’ ontstaan. In die plakken kan onvoldoende zuurstof toetreden, dat geeft de stank. Als het organische materiaal te nat is dan kan daar ook geen zuurstof bij komen, de ruimte voor zuurstof is ingenomen door het water. Ook dat geeft plakkerige, stinkende troep. te droog is ook weer niet goed. De ‘werkers’ in de compost, zowel de micro-organismen (o.m. schimmels) als de ongewervelden zoals regenwormen en pissebedden zijn erg gevoelig voor uitdroging. Als het materiaal te droog is zullen ze proberen om diep weg te kruipen en anders gaan ze dood. In te droog materiaal komt de vertering dan ook maar slecht op gang. Een gieter water doet wonderen. Bij te grote stukken duurt het lang voordat het verteerd is en dat levert compost op met veel halfverteerde brokken. Verklein grote stukken daarom eerst. Bij deze hele lijst lijkt het alsof composteren een goocheltruc is waarbij er om de haverklap iets misgaat. Dat is echt niet aan de orde. Als de succesfactoren nageleefd worden dan is het een eenvoudig en prachtig proces om groenteafval te zien veranderen in mooie, korrelige compost die naar aarde ruikt. Als dat geen alchemie is! Wat mag op de composthoop: - eierschalen, liefst fijngeknepen (kalk versnelt de vertering en maakt voedingstoffen beter opneembaar voor de plant) - groente en fruitafval - koffiefilters, theezakjes - afval van konijnenhokken, gras etc. met kleine beetjes tegelijk - idem met onkruiden - Tuinafval bv. bloemstengels, eventueel verkleinen. - Afwisseling tussen ‘groen’ (keukenafval) en ‘bruin’ (tuinafval) aanbrengen. - 16 - Wat liever niet: - Gekookte etensresten, kan ongedierte aantrekken - Schillen van citrusvruchten. Op deze schillen kan een groene schimmel groeien die de vertering in de hoop afremt. Een enkele sinaasappel geeft niet maar grotere hoeveelheden kunnen beter in de groene container. Hetzelfde geldt voor grote hoeveelheden brood. - Snoeiafval is meestal te groot en te dik. Het verteert langzamer dan de rest van het afval en zal, tegen de tijd dat de rest verteerd is nog steeds als takken terug te vinden zijn. Snoeiafval kan beter in een takkenril verwerkt worden. Wat beslist niet: - Aardappelschillen, koolstronken. Hierin kan een vervelende schimmel zitten. Phytophthora veroorzaakt aardappelziekte en in koolstronken kan de schimmel die knolvoet veroorzaakt zitten. De gewone composthoop wordt van binnen niet heet genoeg om deze schimmels te doden. Daarom kunnen aardappelschillen en koolstronken beter in de groene container. De grote compostfabrieken bereiken wel de hoge temperaturen die nodig zijn om de schimmels onschadelijk te maken. Overigens, zelfs als de compost alleen voor de siertuin gebruikt wordt is het beter om de schillen niet op de composthoop te doen. In de siertuin zelf is het geen probleem, maar de schimmelsporen verspreiden zich makkelijk. - Wortelstokken van beruchte planten zoals kweek, zevenblad, heermoes. De kans dat ze niet doodgaan maar met de compost opnieuw verspreid worden is aanwezig. - Vlees- en visresten, gaan stinken. - Frituurvet etc., remt vertering en blijft als een vieze klont aanwezig. Compostpersoneel In de composthoop zitten ontelbaar veel diertjes en onzichtbare organismen die met elkaar het proces van steeds kleiner maken en omzetten voor hun rekening nemen. Als je de bovenlaag van een lekker werkende hoop omwoelt vallen de belangrijkste werkers al snel op. Het zijn de regenwormen. Het is een iets kleinere soort (Eisenia fetida) dan de regenwormen die in de volle grond leven (Lumbricus terrestris). Zij eten van het grove organische materiaal en maken het fijn. De uitgescheiden wormenmest kan door kleinere organismen verder verteerd worden. In de composthoop leven enorme kluwens wormen. Ook pissebedden leven massaal in de composthoop. Ook zij eten van het plantaardige materiaal en werken zo mee aan de verkleining en vertering. Pissebedden horen bij de kreeftenfamilie en hebben geen longen maar kieuwen. Vandaar dat ze in een vochtige omgeving moeten leven. Verder zitten er nog massa’s mijten (een spinachtige) en springstaarten in. Schimmels en bacteriën zorgen voor het omzetten van het verteerde afval in voor de planten opneembare voedingsstoffen. Zo wordt het afval door opeenvolgende organismen van groot naar klein omgezet. Ongedierte In de composthoop heerst een behaaglijk klimaat en kruipen allerlei diertjes rond. Geen wonder dat het gemakkelijk andere dieren aantrekt dan het eigenlijke compostpersoneel. Spitsmuizen bijvoorbeeld, zij zijn onschuldig en komen af op de temperatuur en de regenwormen. De composthoop is hun geliefde overwinteringplek. Het zijn echte insecteneters en ze komen niet in huis. Ook ‘echte’ muizen zoals bosmuis en huismuis komen op de composthoop af. Als er veel zijn kunnen ze soms in de herfst ook in huis belanden. De geur van een poes en de etenswaren goed opbergen zijn vaak voldoende om overlast binnen de perken te houden. Van ongedierte kun je bij een egel niet spreken, ze houden graag in de composthoop hun winterslaap vanwege de aangename en constante temperatuur, bovendien, als je even wakker wordt: ontbijt op bed! - 17 - De enige dieren die echt overlast bezorgen zijn ratten. Ook zij vinden een gedekte tafel in de composthoop. Vooral de gekookte etensresten zijn in trek. Het valt niet mee om ratten buiten de composthoop te houden. Fijn gaas (dubbeltjesgaas) kan helpen, maar moet dan ook op de bodem liggen. Daarnaast moeten deksel en luchtopeningen ook ontoegankelijk zijn. Vaak zijn ratten zo inventief dat ze toch nog een opening vinden. Op plaatsen waar overlast door ratten speelt is het daarom beter om gekookte etensresten af te voeren in de groene container. Om onrust te stoken kan de hoop ook een keer extra omgezet worden, dat maakt de hoop ook minder aantrekkelijk voor ongedierte. AVVN - Groentje Per tuin is het op ons complex toegestaan om 2 compostbakken van ca. 1.20 x 1.20 x 1.20 m³ te plaatsen. Zie artikel 4.5 van ons huishoudelijk reglement. December • • • • • • • • • • • • • • • • Veel sneeuw op Oudjaar, veel hooi in 't nieuwe jaar. Zijn er in december veel mollen, dan laat de winter met zich sollen. December zacht en dikwijls regen, geeft weinig hoop op rijke zegen. December vol met mist, goud in de kist. Donder in decembermaand, belooft veel wind in 't jaar aanstaand. Met de decembermaand is het jaar weer uit, gelukkig wiens balans goed sluit. Als met Kerstmis de muggen zwermen, kunt ge met Pasen uw oren wermen (warmen) December veranderlijk en zacht, is een winter is een winter zonder kracht. Blaast de noordenwind met een decembermaan, dan houdt de winter vier maan den aan. Decemberregen is geen zegen. Op een droge december, volgt een droog voorjaar, en een droge zomer. Brengt St. Eligius(1), de eerste dooi?, begint het echter op die dag te vriezen, dan krijgen we vier weken vorst voor de kiezen. St. Barbara(4) gaat graag in een wit kleed naar het bal. Brengt St. Nicolaas(6) ijs, dan brengt de Kerstman regen. St. Ambroos(7), patroon van de bijen, en de spreeuwen, houdt van waaien en van sneeuwen. Als met St. Thomas(21) de dagen gaan lengen, beginnen de nachten te strengen. Bron: De weeramateur. - 18 - Onkruid (3): de klaproos Officieel hoort de klaproos bij het onkruid, maar wat is officieel en wat is onkruid? Vorig jaar zag ik volop klaprozen in de berm van de toerit van de Prins Bernhardweg naar de ringweg A8. Die waren daar kennelijk uitgezaaid, ik denk door de gemeente of door Rijkswaterstaat. Een bijzondere en nog officiëlere rol speelde de klaproos bij de herdenking van de Eerste Wereldoorlog in Engeland. Daar werden tussen 5 augustus en 11 november keramische klaprozen geplaatst in de gedempte slotgracht van de Tower in Londen. Het waren er 888.246 in totaal, een voor elke Brit die sneuvelde tijdens die oorlog. Het project heette 'Blood Swept Lands and Seas of Red’. Moeilijk te vertalen, die titel, maar dat zeeën van rood slaat op het bloed van de soldaten en de klaprozen waardoor ze waren omringd en die later op hun graven groeien. Door de massale aanwezigheid van klaprozen in de velden van WestVlaanderen én hun kleur is de klaproos, de Engelsen zeggen poppy, het symbool geworden van de herinnering aan de loopgravenoorlog. Poppy is natuurlijk afgeleid van de Latijnse naam papaver. Wat daar de oerbetekenis van is, is onbekend. De naam papaver komt in ’t Nederlandse taalgebied ook voor, zij het sporadisch. Wij van ‘Nut en Genoegen’ zeggen papaver tegen de grote gekweekte variant, die officieel Papaver somniferum heet. De meeste gebruikte naam in Nederland voor de ‘Papaver rhoeas’ is klaproos. Die naam komt overal voor, behalve in Limburg. De klaproos heet zo omdat je met zijn blaadjes een klappend geluid kunt maken door ze tot een zakje te vouwen en er dan op te slaan. Het is dus een naam uit de kindertaal. In Limburg komen we de namen kol, kolbloem en koolbloem. ’t Zijn samenstellingen met kol. Dat kol in de betekenis ‘hoofd’ verwijst naar de dikke zaadbol die de klaproos na zijn bloei vertoont. Kolbloem is in Vlaanderen de meest verbreide benaming. Verwarring van de klaproos met de cultuurvariant is de oorzaak van de naam slaapkop. ‘Somniferum’ betekent immers ‘slaapbrenger’ en dat is de zaadbol vanwege zijn inhoud, want die bevat opium, waar dan weer heroïne en cocaïne van word gemaakt. Schijnt een lucratieve zaak te zijn. Diezelfde verwarring zie je ook in Groningen en Friesland, waar de naam maankop opduikt. Dat maan heeft niets te maken met ’t hemellichaam. ’t Woord gaat terug op een IndoEuropees (voorhistorisch) woord voor ‘papaver’, maar toegegeven, dan zijn we nog niet veel verder. ’t Zaad uit de bol van de Papaver somniferum heet maanzaad en dat strooien de bakkers op de bekende maanzaadbroodjes. Van het eten van (veel) van die broodjes schijn je ook high te worden, maar ’t lijkt me wel een omslachtige manier om in die toestand te geraken. Waarom ze op Tessel stinkroos zeggen, begrijp ik niet. Ik ruik niets aan een klaproos, maar misschien hebben ze daar een bijzonder fijngevoelig reukorgaan. Nu terug naar West-Vlaanderen, ’t gebied van de loopgraven en de graven bij Ieper en Passendale. De West-Vlamingen spreken van kankerbloem en dat is ironisch genoeg niet een negatieve benaming maar een die wijst op de geneeskracht van de klaproos tegen kanker. - 19 - Wie de klaproos zo beschouwen, zien er natuurlijk geen onkruid in, net zomin als de Engelsen, voor wie de klaproos de herinnering symboliseert aan die honderdduizenden jonge mensen die in de klaproosvelden van West-Vlaanderen als onkruid de dood ingejaagd zijn. Door Jan Stroop Hallo tuinders, Op donderdag 18 december is er om 19.00 uur in het Tuindershonk een workshop bloemschikken. Onder het genot van een kopje koffie of thee, met lekkers, brengt Bianca Verdonk u de kneepjes van het ''schikken der bloemen'' bij. Heeft u zin in de workshop en een gezellige avond, vul dan het onderstaande strookje in en lever het in bij Ingrid of Madeleine. De kosten voor deze hele avond plezier is slechts €. 10,00 per persoon. U hoeft alleen maar een schaal voor het bloemstuk en een goed humeur mee te nemen, voor al het andere wordt gezorgd. Tot 18 december. U kunt zich nog inschrijven maar wees er wel snel bij want er zijn nog maar een paar plaatsen vrij! Ik doe mee met het bloemschikken en kom op donderdag 18 december a.s. met Naam: - 20 - personen KERST - IN Zaterdagmiddag 20 december 2014 van 14.00 tot 17.00 uur houden we een gezellige Kerst-In in het Tuindershonk. Alle leden en donateurs zijn welkom voor een gezellig samenzijn met o.a. een Loterij! In de wintermaanden is het altijd stil op ons mooie complex. De tuinen èn de tuinders rusten uit van het mooie en lange zomerseizoen. Zo vlak voor de Kerstdagen willen we daarom voor de laatste keer van het jaar met alle tuinders bij elkaar komen in onze mooi versierde kantine. Kom allemaal gezellig langs! - 21 - EEN ECHTE WINTERGROENTE SPRUITJES Spruitkool of spruitjes (Brassica oleracea convar. oleracea var. gemmifera) werd in 1821 voor het eerst in de omgeving van Brussel geteeld en wordt in Europa al snel een belangrijke wintergroente. De oorspronkelijke Franse naam is "Choux de Bruxelles". In enkele talen, waaronder het Afrikaans (Brusselspruit), het Engels (Brussels sprouts) en het Zweeds (Brysselkål) verwijst men nog steeds naar Brussel. Er bestaan zowel groene als paarse spruiten. Tegenwoordig worden in de beroepsteelt alleen hybride-rassen gebruikt. Deze rassen hebben een cilindrische spruitzetting. Vroeger werden in de beroepsteelt zogenaamde zaadvaste rassen gebruikt, die een piramidale spruitzetting hebben, waardoor deze rassen doorgeplukt moeten worden. Doorplukken wil zeggen dat per keer alleen de rijpste spruiten geplukt worden. Dit kan alleen bij handpluk. Nu worden deze rassen alleen nog gebruikt door enkele volkstuinders. Teelt Spruitkool wordt binnen Europa voornamelijk in Nederland, Frankrijk en Engeland geteeld. In Nederland is spruitkool een belangrijk vollegrondsgroentegewas en wordt voornamelijk in Zuid-Holland geteeld. Daarnaast komt teelt voor in Flevoland, Zeeland en Noord-Brabant. Spruitkool wordt gezaaid tussen februari en half april. De oogst begint in augustus en eindigt in maart. De oogst is eenmalig hetgeen wil zeggen dat alle spruitjes van een plant in een keer geplukt worden. De pluk gebeurt machinaal door de afgehakte stam in de snijkop van de plukmachine te steken. Er zijn vroege tot zeer late rassen. De vroege rassen geven al in augustus oogstbare spruiten. De zeer late rassen, als er geen strenge winter is geweest, pas in maart. Smaak Traditionele rassen hebben een meer uitgesproken smaak dan moderne rassen. Spruitjes kunnen met gemak strenge vorst van wel -15 °C doorstaan. Daartoe worden zetmelen omgezet in suikers, wat de cellen wapent tegen bevriezing. Veel mensen eten ze het liefst als er een keer "de vorst overheen is gegaan". Bij zeer strenge winter kunnen ze wel bitterder worden. Spruitjeslucht De term "spruitjeslucht" slaat op de typerende geur die in huizen blijft hangen als spruitjes of andere koolsoorten te lang gekookt worden. Koolsoorten hebben een grote behoefte aan zwavel en nemen dat op uit de bodem waar ze groeien. De geur die vrijkomt bij het langdurig koken van kool ontstaat dan ook door het vrijkomen van vluchtige zwavelverbindingen, zoals H2S. In overdrachtelijke zin wordt het woord spruitjeslucht wel geassocieerd met een "benauwende, bekrompen, kleinburgerlijke provinciale atmosfeer". Spruitjes zijn rijk aan vitamine C en hebben (mogelijk) een positief effect bij het tegengaan van kanker (doordat ze glucosinolaten bevatten). Bron: Wikipedia - 22 - NIEUWJAARSRECEPTIE ZATERDAGMIDDAG 3 JANUARI 2015 VAN 14.00 T/M 16.00 UUR! IEDEREEN IS VAN HARTE WELKOM! HET BESTUUR EN ALLE COMMISSIES VAN VTV ‘NUT EN GENOEGEN’ WENSEN ALLE LEDEN, DONATEURS EN ADVERTEERDERS FIJNE KERSTDAGEN EN EEN GELUKKIG EN GROEIZAAM NIEUWJAAR TOE! - 23 - P.Boorsmastraat 24A, 1507 WS Zaandam Telefoon 075 – 6164596 E-mail [email protected] Werkplaats Rechte Tocht 9b, 1507 BZ Zaandam HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN! - 24 -
© Copyright 2024 ExpyDoc