TUINPRAAT KERSTNUMMER 2014 V.T.V. Nooit Gedacht Laan van Wateringse Veld 2 2548 CC Den Haag tel.: 06-52001281 website: www.volkstuinnooitgedacht.nl e-mail: [email protected] spreekuur zaterdag van 10-11 uur Inhoudsopgave Inhoudsopgave .............................................................................................................................1 Van de redactie:............................................................................................................................2 Van de ?????????????? .............................................................................................................3 Van het bestuur en de commissies:..............................................................................................4 Honingzoete overwinning ‘Nooit Gedacht’: ...................................................................................8 Column door Leo Toussaint:.........................................................................................................9 Verslag Fiets- en vaartocht: ........................................................................................................10 Twee spaden diep. .....................................................................................................................11 Blij met minigroenten: .................................................................................................................12 Top Bar bijenteelt:.......................................................................................................................13 Oogstfeest: .................................................................................................................................18 Gevulde Patisson:.......................................................................................................................19 Voor een kind:.............................................................................................................................20 Makkelijke Moestuin wint Pluk van de Petteflet prijs: .................................................................21 Nieuwe imkers op de tuin, een nieuw geluid: .............................................................................22 Een verrassing in onze tuin: .......................................................................................................24 Verslag OOGSTFEEST: .............................................................................................................27 Kerstwens: ..................................................................................................................................28 Vergeten groenten: .....................................................................................................................29 De knobbelzwaan: ......................................................................................................................30 Kerstverhaal:...............................................................................................................................31 PAGINA 1 Van de redactie: De mini maatschappij. Een vereniging is als een mini maatschappij met al zijn tegenstellingen, veranderingen menselijke eigenschappen, etc. Ook op “Nooitgedacht” is het niet anders. De samenstelling van de leden is net zo gevarieerd als die in de Haagse en Nederlandse maatschappij. De leden zijn een mix van oud en jong, arm en rijk, blank en gekleurd, geëngageerd en onverschillig, naar buiten tredend en verlegen, noem maar op. Dat is prima, zo hoort het ook. De laatste tijd dreigde er soms toch een soort tweedeling in ons kleine “maatschappijtje” te ontstaan. Dat is jammer omdat we toch allemaal dezelfde hobby delen, nl. tuinieren. We zijn een vereniging met als doel gezellig op je eigen lapje grond te kunnen tuinieren. Hoe we die hobby invullen mag ieder op zijn eigen stukje bepalen, binnen het kader van de “spelregels” natuurlijk. Maar net als in het “echte” leven heb je behalve de “lusten” ook de “lasten”. Het bestuur heeft de ondankbare taak om toe te zien dat de regels nageleefd worden. Dit wordt ze niet altijd in dank afgenomen. Dat is logisch want ook in de echte maatschappij is de politie niet altijd populair. Ook probeert het bestuur de vereniging te laten voortbestaan en komt dan ook met toekomstplannen die niet altijd de steun van alle leden hebben. Ook dat is normaal, want de regering neemt ook niet altijd maatregelen die bij iedereen goed vallen. Een belangrijke voorwaarde voor het voortbestaan van de maatschappij en in ons geval van de vereniging is de onderlinge omgang. Het is vooral belangrijk, dat men elkaar met respect behandelt. Ook al ben je het niet met elkaar eens, probeer je toch in te leven in elkaars denkwereld. Als er belangrijke beslissingen genomen moeten worden dient dat op een democratische manier te gebeuren. Democratie betekent echter niet alleen dat een simpele meerderheid voldoende is om iets te beslissen. Er moet ook voldoende draagvlak zijn voor het te nemen besluit. Daarom verheugt het de redactie hoe de discussie over het Praethuys thans verloopt. Ieders mening komt aan bod, alle varianten worden bestudeerd. Laten we hopen dat er binnen afzienbare tijd een Praethuys staat, dat aan ieders verwachtingen voldoet. De redactie PS. De redactie wil alle leden, die enthousiast hebben gereageerd op de oproep om de pen op te pakken, heel erg bedanken. Zonder al deze bijdragen was het maar een dunne Kerstpraat geworden! Ook hartelijk dank aan de fotografen. PAGINA 2 Van de ?????????????? Hierboven zou moeten staan 'Van de voorzitter', maar helaas heeft er zich nog niemand gemeld. Ook een secretaris zou geen overbodige luxe zijn. Juist in deze roerige tijden rondom het project Praethuys kunnen we versterking gebruiken. Er komt nu teveel op het bordje van het uitgedunde bestuur terecht. Het resultaat van deze onderbezetting uit zich in rommelige vergaderingen, dubbele afspraken en het laten liggen van voor onze club belangrijke taken. Een van deze taken is het verkrijgen van subsidies voor het Praethuys. Dat had al lang moeten gebeuren. We zijn nu het traject Praethuys ingegaan zonder voldoende financiële middelen. Bij de extra ALV van 25 oktober is besloten dat we ons gaan richten op het verkrijgen van subsidies voor het clubgebouw. Hierbij denken we aan een subsidieregeling voor een energie zuinig gebouw, een invalidentoilet, zonnepanelen, en misschien wel een groen dak. Maar dat kan het bestuur niet alleen, daar hebben we uw hulp voor nodig. Alle ideeën en suggesties zijn welkom. We hopen dat het gaat lukken, sterker nog, het moet lukken. De vereniging heeft er baat bij, dat er iets aan het Praethuys wordt gedaan, zeker voor de toekomst. Nog even en de feestdagen staan weer voor de deur (wat is het jaar omgevlogen). We hebben een mooi zonnig jaar achter de rug, en daardoor veel van de tuin kunnen genieten. Op zaterdag 10 januari 2015 hoop ik jullie tijdens de nieuwjaarsreceptie de hand te mogen schudden. Prettige feestdagen, en op naar een gezond 2015. Henk Meurs. Vice-voorzitter PAGINA 3 Van het bestuur en de commissies: Het hek.. Het hek heeft twee functies, kwaadwilligen buiten houden en belangstellenden binnen laten op ons mooie complex. Maar dat is nog niet zo eenvoudig, voor belangstellenden moet het hek open en voor kwaadaardige personen moet het hek dicht. Wat nu te doen? Zijn er nog mensen op de tuin, staan er nog auto's op de weg en het is al wat later op de middag, doe het hek dicht maar niet op slot. Denk je dat je als laatste de tuin verlaat draai het hek dan op slot. Sluitingstijden van het hek zijn moeilijk te geven, dat is afhankelijk van het weer en andere factoren. In de winter is om 6 uur het hek afsluiten laat, maar in de zomer is dat vroeg. Denk even na of u het hek afsluit of juist open laat. Verwacht u wat later in de middag bezoek, geef dan uw mobiele telefoonnummer. Dit om ongewenste situaties te voorkomen. Blijf ook alert op ongewenste bezoekers, ze aanspreken is vaak voldoende om ze af te schrikken. We hopen op een veilige periode, Het bestuur Natuurlijk tuinieren. Een paar jaar geleden hebben we op een algemene leden vergadering besloten mee te doen met het project "Natuurlijk Tuinieren". We hebben met z'n allen hiervoor gekozen. Met een subsidie van € 6000 op zak zijn we het traject ingegaan. En het had succes, na hard werken hebben we van de AVVN 3 van de 4 stippen gekregen voor ons project "Natuurlijk Tuinieren". Echt een mooi resultaat. Maar nu twee jaar later nemen we het niet zo nauw meer met het "Natuurlijk Tuinieren". Er zijn leden die zien alles als onkruid, die blijven schoffelen in het openbare groen en die vinden een heleboel dingen maar onzin. De term " Dit doen we altijd al zo" is een veel gehoorde verklaring. Vaak hebben de ploegbazen moeite de ploegen e.e.a. bij te brengen over het "Natuurlijk Tuinieren". Toch zijn de drie stippen die we hebben verdiend heel belangrijk voor de vereniging. Zonder stippen kan de vereniging het wel vergeten, te meer omdat we zijn opgenomen in een ecologische zone. Niet natuurlijk bezig zijn is een doodzonde, zeker naar de gemeente toe. Afgelopen jaren zijn veel natuurlijke projecten gerealiseerd door een klein groepje enthousiaste tuinders. U kunt daar ook een steentje aan bijdragen. Doe eens wat aan de kruidentuin, het natuurpad, en het stinzenbos. Bij de werkploegen is 15 % ouder dan 80 jaar en dat is natuurlijk geweldig, maar het betekent wel dat er in de praktijk van de 8 werkploegen er maar 6 overblijven. Het bestuur kan dan ook niet anders om geen paden meer te laten schoffelen en de tijd van de werkploegen alleen in te zetten voor het onderhoud van het algemene groen. Het gevolg is, dat men zelf de aangrenzende paden zal moeten onderhouden en misschien zelfs het stukje bij de sloten, het openbare groen, of dat van de zieke buurvrouw. Dat is toch geen probleem. Laat het niet zover komen dat ons de stippen worden afgenomen. Dat zou een blamage voor de vereniging zijn met alle gevolgen van dien. PAGINA 4 Ziet u kans wat extra te doen op het gebied van "Natuurlijke Tuinieren " meldt u zich dan aan bij de tuincommissie. De tuincommissie Van de elektro commissie. Zoals u wel weet heeft de elektro-commissie via de ALV toestemming gekregen voor het realiseren van een elektro aansluitpunt in de buurt van de bijenstal (tuin 207). Voor het zover is moet er veel werk verzet worden en daar zijn vrijwilligers voor nodig. Dit is een proefproject en als u het laat slagen, gaan we door met andere aansluitpunten. Niet denken van "stroom bij huisje 207, daar heb ik niets aan". Misschien ligt het volgende aansluitpunt wel bij uw huisje in de buurt. Lekker makkelijk!!!!! Help dus mee het project te doen slagen. De elektro-commissie. Afvoeren takken. Helaas moet de tuincommissie steeds weer constateren, dat de leden het niet zou nauw nemen met de regels die daarvoor gelden. Takken zijn takken en daar zit toch vaak veel spul tussen dat op de composthoop thuis hoort. Daar zijn ze bij de gemeente ook achter gekomen, want het verwerken van compost is veel duurder dan het verwerken van takken. Dus biedt takken en composteerbaar groen gescheiden aan. Gooi de takken achter op de hoop, nu is het vaak zo dat de kruiwagen al op de parkeerplaats geleegd worden. Willen we in de toekomst gebruik willen blijven maken van de afvoerservice van de gemeente, dan zullen we ons gedrag drastisch moeten aanpassen. Compost hoort niet op de takkenhoop en takken niet op de composthoop. Ik kan me nog herinneringen, dat we zelf ons groenafval moesten afvoeren en dat was geen sinecure, maar met wat meer discipline kunnen we dat voorkomen. De tuincommissie PAGINA 5 Kruiwagens. Beste vriendjes en vriendinnetjes van “Nooit Gedacht”. Als ik aan de kruiwagens denk, dan komt al gauw bij mij de waardering op voor de helderziende die onze verenging “Nooit Gedacht” heeft genoemd. Wie zou immers gedacht hebben dat ondanks herhaalde verzoeken tijdens jaarvergaderingen en de vele stukjes in “Tuinpraat” onze beste vriendjes en vriendinnetjes van “Nooit gedacht” nog steeds de kruiwagens niet terug zetten. In het gunstigste geval bij aankomst de kruiwagen meenemen, een paar takjes er in leggen, want dan wordt die gebruikt en na afloop van de dag ook in het gunstigste geval de kruiwagen weer terug zetten bij het Praethuys. Maar het komt ook voor dat er helemaal geen kruiwagens beschikbaar zijn, omdat deze na afloop van de dag door onze vriendjes en vriendinnetjes ergens op een verdekt plekje op hun tuin worden geparkeerd. Nu zou het niet zo erg zijn als het onze vriendjes en vriendinnetjes zijn die ieder jaar weer trouw al hun zaad en tuinbenodigdheden via mij bij Garant Zaden bestellen. Want dan hebben ze meebetaald aan de kruiwagens. Maar het zou heel erg vervelend zijn als zij, die het takje bij aankomst in de kruiwagen leggen en die na vertrek de wagens pas terug zetten of verdekt op hun tuin parkeren, ook het zaad bij een ander bestellen. Lieve vriendjes en vriendinnetjes (gebruikers van kruiwagens), ik heb dit jaar weer voor iedereen een catalogus besteld. Die zal tijdens de jaarvergadering beschikbaar zijn. Maar ook daarna nog tot half december bij mij en Andre Rietbergen. De bestellijst moet u inleveren vóór de Nieuwjaarsvergadering. Mijn verwachtingen zijn dit jaar hoog gespannen. Want ik verwacht dat al mijn vriendjes en vriendinnetjes de bestellijst tijdig indienen en de kruiwagens netjes als sociale participanten in deze nieuwe wereldorde gebruiken, zoals is besloten in de algemene vergadering van de Volkstuindersvereniging “Nooit Gedacht``. Ik verwacht dat ik op het einde van 2015 kan zeggen `NOOIT GEDACHT` daarmee bedoelende dat u zich allemaal als waardige participanten in deze keiharde samenleving heeft gedragen. Ik wens u een vruchtbaar en sociaal jaar toe, waarin het denken aan de mede kruiwagengebruiker een centrale rol speelt. Wim Verstraten, tuin 128 PAGINA 6 Overschotten aan fruit, groenten of plantjes. Beste tuinleden, Heeft u een overschot aan groenten, fruit of plantjes, leg het neer op een picknicktafel voor het Praethuys. Meestal kunnen andere tuinleden het goed gebruiken. Bent u niet in staat te oogsten, laat dat weten aan het bestuur of de tuincommissie, dan kunnen we u daarbij helpen. MAAR LAAT LIEVER GEEN GEZONDE ETENSWAREN VERLOREN GAAN. Dat kan in deze tijd niet meer. We zijn een vereniging, en als we iets over hebben, deel het met collega's op onze tuin. Goed voor iedereen. De tuincommissie PAGINA 7 Honingzoete overwinning ‘Nooit Gedacht’: Op de hoek van de Erasmusweg en de Laan van het Wateringse Veld ligt de volkstuindersvereniging ‘Nooit Gedacht’. Het complex dat dateert uit 1969 huisvest 96 Volkstuintjes. Het is een lust voor het oog om te zien hoe iedere bewoner op geheel eigen wijze zijn tuin heeft ingericht. Er is een grote variëteit aan beplanting en soorten tuinen. Je waant je in een andere wereld zodra je het grote hek achter je laat. In Augustus 2013 heeft ‘Nooit Gedacht’ het keurmerk ”Natuurlijk Tuinieren” van de AVVN verworven. Onderdeel van het natuurlijk tuinieren is onder andere de inrichting van een bijentuin midden op het complex. Twee enthousiaste imkers, opgeleid bij de Haagse Imkersvereniging, hebben er hun bijenvolken staan. Doordat er een grote variatie in beplanting is blijkt ‘Nooit Gedacht’ een ideale plek voor bijen. De imkers kijken terug op een heel succesvol bijenjaar 2014 met gezonde bijen en een honingopbrengst die in jaren niet zo goed is geweest. Honingproeverij bij Imkersvereniging Den Haag De honing die de bijen op ‘Nooit Gedacht’ verzameld hebben viel bij de jaarlijkse honingproeverij op de Imkersvereniging Den Haag zo goed in de smaak dat zij daarmee voor het tweede jaar op rij een eerste prijs behaalden. Dit is een enorme pluim op de hoed van de bijen, maar ook op die van de tuinders van ‘Nooit Gedacht’ die met het natuurvriendelijk tuinieren zo’n bijzondere bij-vriendelijke omgeving gecreëerd hebben. PAGINA 8 Column door Leo Toussaint: Een ornitholoog die een volkstuin had, vertelde aan een andere volkstuinder ook over de vogels in de tuin achter zijn huis. Daar waren bijzondere geluiden te horen waar de verteller een uitgebreid verslag over gaf. “In de omgeving van onze stadstuin zit een uil, die op iedere avond, als de schemering invalt, aan een andere uil zijn verhaal vertelt. Dat vind ik wel mooi en ik probeer op iedere avond een antwoord aan die uil te geven en ik dénk, dat die uil mij verstaat, want hij blijft roepen. Dus ik speel de rol van de Uil die antwoord geeft. Al een jaar lang 'converseer' ik met mijn gevederde vriend, zónder dat ik zélf weet wat ik roep. De geluiden van die uil schrijf ik in een logboek op. Dat doe ik om de uil-geluiden te kunnen ontcijferen en óók om te kunnen ontdekken of er daadwerkelijk een conversatie tussen die uil en mij is.” De ander had met aandacht geluisterd en zou bij een volgende gelegenheid graag het vervolg horen. Het was in het volgende voorjaar dat de twee volkstuinders elkaar opnieuw tegen kwamen. De luisterende volkstuinder vroeg toen om het vervolg van wat de ander eerder vertelde. Het was verrassend. “Juist op het moment dat ik dacht een doorbraak te hebben op het gebied van vogelcommunicatie, was er een kort gesprek van mijn vrouw met haar buurvrouw van drie huizen verderop. Die buurvrouw beweerde: "Mijn man spendeert elke avond in de avondschemer een kwartier tijd aan het roepen van Uil-geluiden." Antwoordt de aangesproken buurvrouw: "Dát is toevallig zeg, dat doet die van mij ook!" Leo Toussaint, tuin 126 PAGINA 9 Verslag Fiets- en vaartocht: Op zondag 27 juli was het weer zo ver. Een groot aantal enthousiaste tuinleden verzamelde zich met het ijzeren ros bij het Praethuys voor een versterkend bakkie leut met taart om daarna in een stralend zonnetje in een rustig tempo te peddelen (al dan niet elektrisch versterkt) via Wateringen, ‘t Woudt, en Schipluiden naar de Lier , naar “Partycentrum de Tuinderij”. Tijdens een kopje koffie hadden we tijd om even dit partycentrum te bekijken. De uitstraling van dit partycentrum, gevestigd in een voormalig kassencomplex is uniek. Ze hebben het ingericht als een soort museum uit “Grootmoeders Tijd”. Je kan er ook solexen huren om met een groep vrienden een unieke tocht te maken. (ik heb geen aandelen, red.). Bij dit Partycentrum lag een boot voor ons klaar, waarin wij, al etend en drinkend door het niet glazen deel van het Westland voeren, onder andere langs het natuurgebied “de Vlietlanden”. Dit was een fantastisch zonovergoten vaartochtje. We kregen vaak jaloerse blikken van de wandelaars en fietsers aan de waterkant. Na dit heerlijke tochtje, fietsten we via een snelle route weer terug naar “Nooit Gedacht”. Daar stond de borrel met happen klaar en “De Maaltijd Service” bracht ons met nasi en bami weer op krachten om voldaan weer huiswaarts te gaan. Een compliment voor André en Hans die de organisatie hadden en die vast een lijntje met de hemelgoden hebben, want het weer kon niet stuk! (voor meer foto’s, zie midden katern). Marja van Loopik, tuin 220 PAGINA 10 Twee spaden diep. Mijn verdwenen bos: We zijn in het voorjaar van 1998. Door de vele drukke straten fietste ik naar mijn tuintje op de kruising van de Erasmusweg met de Dedemsvaartweg. Aan de overkant hiervan zag ik "mijn bos". Eindelijk kon ik oversteken en liep ik deze keer het bospad op. En toen gebeurde het......Het werd stil om me heen. Het geluid van de auto's en scooters verstomde. Stil luisterde ik naar de vogels. De koolmees, de pimpelmees, het roodborstje. Ach, een merel die zijn ochtendlied zong! Ik liep met de fiets naar het hek van Volkstuinvereniging "Nooitgedacht" om naar mijn tuin te gaan. Maar ik bedacht me. Even voorbij ons tuinhek draaide het bospad weg in een bocht naar het bosvennetje. Dit was een verlenging van het slootje rechts van het pad dat aansluiting gaf naar de Erasmusweg. Daar stond een reiger. Stil wachtte hij z'n kans af om dat visje te pakken. Wat een rust!!! De zon probeerde tussen het jonge groen door te schijnen. Hoorde ik daar de tjiftjaf? Hij roept altijd zijn eigen naam. En heel in de verte hoorde ik nog de koekoek. Zal dit altijd blijven? Nee, de vooruitgang van de samenleving ging door en er zou een dubbele rijbaan en een tram komen die de mensen van de nieuwe woonwijk Het Wateringse Veld naar andere delen van Den Haag kon laten rijden. Het werd realiteit. Acht tuinhuisjes moesten er bij ons verdwijnen. Maart 2001 werd er begonnen met het kappen van de bomen. Honderden werden er omgezaagd en de vogels verdwenen. Stapels boomstammen en de leegte kwamen er voor terug. Het vennetje en het slootje werden gedempt. Langzamerhand werd het een kale vlakte vanaf de Erasmusweg tot de Noordweg. De tramrails, fietspaden en voetpaden werden aangelegd en er werd geasfalteerd. Fijn dat er ook weer bomen en groenstroken kwamen. In 2004 reed de tram en raasden er auto's. Gelukkig konden wij blijven tuinieren en genieten. Laten we trots zijn op iedereen die gevochten heeft voor het behoud van Volkstuinvereniging Nooitgedacht. Nel van Jaarsveld, tuin 111 P.S. En ik heb zowel in april 1998 als in september 1998 video opnamen gemaakt van dit bospad met de nu overleden heren Hartman en Abbas sr. Ik probeer dit op USB stick te zetten en misschien op CD. Leuk voor iemand die zoiets wil hebben? Voor de bijbehorende foto’s, zie middenin de Tuinpraat (red.) PAGINA 11 Blij met minigroenten: Het is maar goed dat niet al mijn gezaaide sla is opgekomen. Ik had me geen raad geweten met al die kroppen. “Alweer sla” zou mijn man elke dag met een vies gezicht zeggen. Mijn buren zouden niet meer opendoen als ik de zoveelste krop zou komen brengen. Nee, dan is mijn verfijnde minioogst veel beter. Zo oogstte ik zes lieve kleine tomaatjes, drie schattige courgetjes, vijf pingpongbal grote bietjes en nog zo wat kleinigheden. Ik hoef niks uit te delen en mijn exclusieve groentemaaltijd blijft heel delicaat. Eens per week een bijzonderheid. Waar ik echt trots op ben is mijn ontroerend kleine ronde pompoentje. Het warme oranje van de schil is schilderachtig stralend, vol herfstachtige tinten. In plaats van de competitie voor de grootste pompoen heb ik meegedaan aan de wedstrijd voor de kleinste pompoen. Van de jury mag het geen ondermaats mislukt geval zijn, maar een gaaf exemplaar die een pompoen der pompoentjes is. Een voorbeeld van hoe een pompoen zou moeten zijn. In zijn gaafheid, rondheid en volle kleur overtreft die van mij alle andere minigevallen. Op die grote lompe dingen kijken wij minikwekers neer. Een heel ander geval in mijn tuin is de snijbiet. Als reactie op al die ondermaatse groeisels om hem heen vormde de snijbiet grote sappige bladeren met stevige dieprode stengels. Ze groeiden maar door, ik kon blijven knippen. Ook mijn basilicum was een succes. Die werd niet groot of klein maar heerlijk geurig. Zulke smaakvolle blaadjes vind je in de winkel niet. Voor het eerst maakte ik pesto en van de snijbiet ontdekte ik ook de culinaire kwaliteiten. Ik kijk nu al uit naar het voorjaar en verheug me op microradijsjes en verse flintertjes rucola. Miluska Dorgelo, tuin 137 PAGINA 12 Top Bar bijenteelt: Nog steeds is de traditionele bijenteelt overheersend en worden bijenvolken gehouden in cilindervormige behuizingen van allerhande materiaal. Over bijenteelt in de ware zin des woords valt eigenlijk niet te spreken en het zijn nog steeds de bijen die door hun ontwikkeling bepalen of de “bijenman” zal komen om het nest open te breken en de raten met broed en honing te verwijderen. Deze handelwijze heeft uiteraard een negatieve invloed op de productie van honing en was en op de totale bijenstand. Om deze situatie in positieve zin te doorbreken werd in 1971 een bilateraal verdrag gesloten tussen Kenya en Canada en na veel vruchtbaar denkwerk is een model bijenkast ontwikkeld die uitermate geschikt is voor gebruik in landen met een beperkt financieel vermogen. Het is de Kenya top-bar-hive (de boven-latjeskast) met als hoofdkenmerken “niet duur, losse latjes waaraan de raten worden gebouwd en met eenvoudige middelen in elkaar te zetten” . In de afgelopen jaren zijn reeds meer dan 100.000 exemplaren onder de plattelandsbevolking gedistribueerd en een toenemende honing productie valt nu reeds waar te nemen. Volgens het ministerie tot bevordering en ontwikkeling van kleinvee bezit Kenya de mogelijkheid jaarlijks 80-100.000 ton honing te produceren en 8-10.000 ton was. Met de huidige traditionele manier van bijen exploiteren liggen de cijfers veel lager nl. 10.000 ton honing en 300 ton was jaarlijks. PAGINA 13 De taps toelopende vorm is bedoeld om te voorkomen dat de raten aan de zijwanden worden vastgebouwd. Ook is de vorm van de raten daarmee natuurlijker, in die zin dat er geen lege hoeken aan de raat zitten. De lengte van de kast komt overeen met die van de traditionele kasten en korven en de lange kasten in Europa. De bovenlatten van de top-bar hives hebben een vorm, wigvormig of met een richel of groef, en een breedte (gewoonlijk 32 mm voor de Afrikaanse honingbij) die ervoor zorgen dat de bijen de raten precies langs de lat zullen bouwen, ook al lukt dat niet altijd. Criss-cross bouw komt nogal eens voor bij wilde bouw. De bijeningang, bestaande uit een aantal ronde openingen, zitten in Kenia doorgaans aan de korte zijkant maar men gebruikt ook wel een langwerpige spleet aan de lange kant. In Ghana zijn het driehoekjes, om te voorkomen dat de doodshoofdvlinder naar binnen kan (Stephen Adjare, 1988). In Tanzania en in Congo wordt een kast met rechthoekige zijwanden gebruikt, wat het voordeel van een groter volume oplevert. Dit is nodig omdat de vegetatie daar veel rijker is. De bijen bouwen de raten doorgaans alleen aan de bovenkant van de zijwanden vast en die kunnen gemakkelijk losgesneden worden. Ook de vorm en het volume verschillen nogal eens, en natuurlijk de materialen. Hout kan vervangen worden door bamboe met klei, klei of as gemengd met koeienstront, door riet, raffia, plastic en allerlei mogelijke mengsels. Aldus een stuk uit Bijen mei 1985 met als titel "Kenya, Grote mogelijkheden voor de bijenteelt”, met dank aan Henk Meurs, tuin 133 PAGINA 14 PAGINA 15 PAGINA 16 PAGINA 17 Oogstfeest: PAGINA 18 Gevulde Patisson: Kook de patisson in zijn geheel in plusminus 20 minuten gaar(afhankelijk van de grootte). Snij een kapje van de bovenkant en verwijder draden en zaden. Hol hem daarna verder uit met een lepel of meloenbolletjessteker. Bewaar dit vruchtvlees. Neem 300 gram mager (biologisch) rundergehakt en braad dit rul, voeg een fijngesnipperde ui toe en fruit die mee, voeg peper, zout, snuf kerrie, snuf kaneel en snuf komijnpoeder toe en laat al fruitend de aroma’s vrijkomen, voeg dan het bewaarde vruchtvlees en een in ruiten gesneden rode paprika toe en warm nog even door. Vul hiermee de uitgeholde patisson en serveer met rijst, couscous of quinoa. Smakelijk eten! Marja van Loopik, tuin 220 PAGINA 19 Voor een kind: Lief gedicht van Annie M. G. Schmidt. In DWDD prachtig voorgedragen door Connie Palmen. Het is vast heel bekend; ik hoorde het voor het eerst: "Dit is het land, waar grote mensen wonen. Je hoeft er nog niet in: het is er boos. Er zijn geen feeën meer, er zijn hormonen, en altijd is er weer wat anders loos. En in dit land zijn alle avonturen hetzelfde, van een man en van een vrouw. En achter elke muur zijn and're muren en nooit een eenhoorn of een bietebauw. En alle dingen hebben hier twee kanten en alle teddyberen zijn hier dood. En boze stukken staan in boze kranten en dat doen boze mannen voor hun brood. Een bos is hier alleen maar een boel bomen en de soldaten zijn niet meer van tin. Dit is het land waar grote mensen wonen... Wees maar niet bang. Je hoeft er nog niet in. Hartelijke groet, Pauline.A.M Hunfeld , tuin 217 PAGINA 20 Makkelijke Moestuin wint Pluk van de Pettefletprijs: Met zijn idee voor de “Makkelijke Moestuin” heeft de 19-jarige Jelle Medema uit het Groningse Den Andel de Pluk van de Petteflet Natuurprijs gewonnen. De prijs is uitgeloofd door Vroege Vogels en De Natuur en Milieufederaties en is bestemd voor het beste plan om de natuur te redden en het landschap in Nederland te verfraaien. Door met planken een vierkante bak van ruim één m2 te maken en die te vullen met een mix van tuinaarde wordt het met de Makkelijke Moestuin voor iedereen mogelijk om op eenvoudige en kleinschalige wijze z’n eigen groente en kruiden te verbouwen. Op 14-jarige leeftijd bedacht Jelle Medema dit concept voor Nederland, naar het idee van Square Foot Gardening uit de Verenigde Staten. Het publiek heeft de afgelopen maand z’n stem kunnen uitbrengen op vier door een jury geselecteerde genomineerden. De Pluk van de Petteflet prijs is vernoemd naar het gelijknamige kinderboek uit 1971 van schrijfster Annie M.G. Schmidt en illustrator Fiep Westendorp. In het boek zet hoofdrolspeler Pluk zich met succes in om het betegelen van een groen gebiedje achter de Petteflet te voorkomen. Aan de Pluk van de Petteflet prijs is een geldprijs van € 3.000 verbonden en een set exclusieve litho’s van Fiep Westendorp. Jelle Medema wil het geld besteden aan het schrijven van een handleiding voor het maken van een makkelijke moestuin en het verbouwen van groenten, speciaal gericht op kinderen. “Kinderen met een eigen moestuin eten gezonder. De meeste kinderen, zeker die in steden wonen, tuinieren niet. Er is geen ruimte en een gewone moestuin spreekt kinderen niet aan”, aldus winnaar Jelle Medema. Met het te maken boek wil hij kinderen zó enthousiast maken dat ze meteen zelf aan de slag willen gaan. Lees meer over het plan van de Makkelijke Moestuin en de Pluk van de Pettefletprijs. . (Naar een uitzending van vroege vogels, zondag 02 juni 2013) Marjolijn Hoolboom, tuin 219 PAGINA 21 Nieuwe imkers, een nieuw geluid: Net als een jaar geleden heeft ons imker duo, Caroline en Toine weer de eerste prijs gewonnen voor de lekkerste honing van Den Haag. Dit kan geen toeval zijn, onze tuin is uiterst geschikt voor de bijen. We hebben een rijke bloemenweelde, en dito fruitbomen. Tel daarbij op de kennis van ons imker duo, en ziehier het resultaat. De bijen zijn bijna ingewinterd, op naar het volgende seizoen. Als u dit leest bevinden zich onder de leden twee nieuwe imkers, Hanke Boeve en Henk Meurs. In het voorjaar hopen zij hun eerste bijenvolkje te krijgen. Het onderkomen van dit volkje wordt een zgn. lattenkast.(zie eerder artikel in deze Tuinpraat). Deze kast is in Engeland ontwikkeld en wordt veel gebruikt in Afrika. De kast is eenvoudig te maken en is een natuurlijker manier van bijen houden. De bij is vrijer in zijn doen en laten dan in de reguliere bijenkasten, maar of dat in Nederland opgaat moeten we nog zien. De lattenkast krijgt een plaats in de bijentuin. Het belooft een spannend jaar worden. Heeft u nog vragen, ga dan even langs bij de nieuwe imkers. M vr gr Henk Meurs, tuin 133 PAGINA 22 PAGINA 23 Een verrassing in onze tuin: Tussen de pronkbonen bleek ineens een heel andere plant te groeien met op wiet lijkende bladeren, maar de rankende groei deed vermoeden dat het toch geen Cannabis was. We lieten hem maar even staan, want we waren toch wel nieuwsgierig wat hieruit zou komen. Tot onze verbazing bleek na onze vakantie deze plant vol met vruchten te hangen en na wat navraag gedaan te hebben en wat geGoogle bleek het te gaan om: De olijfkomkommer: Deze tot pakweg vijf meter hoogte rankende slingerplant werd al door de Inca’s geteeld voor haar vruchten. Ze komt (dus) oorspronkelijk uit de Andes en Peru beschouwt zich dan ook als de bakermat. Maar ze is tegenwoordig breed verspreid in Midden- en Zuid-Amerika en in de Caraïben. Ook in Florida wordt ze geteeld – waar ze door sommigen ook als onkruid wordt betiteld. Ze komt ook ruimschoots voor in subtropisch Azië (Japan, Korea, China, Nepal) en in Nieuw-Zeeland. De olijfkomkommer doet het uitstekend op grote hoogte (tot 2000 meter) en kan dus goed tegen lagere temperaturen en vochtig weer. In het lage Nederland doen ze het ‘s zomers als een tierelier. De olijfkomkommer behoort tot de grote familie der Cucurbitaceae, waartoe o.a. ook komkommers, courgettes, pompoenen behoren. Het gaat om een eenhuizige plant, d.w.z. op dezelfde plant komen mannelijke en vrouwelijke bloemen voor. In principe is alles van de plant bruikbaar. Scheuten, het blad en de zaden zijn eetbaar, maar het gaat ons om de vrucht. Jonge vruchten, zo groot als de duimnagel van een volwassene, zijn het lekkerst. Ze smaken naar komkommer en qua vorm is er gelijkenis met een groene olijf, vandaar de Nederlandse naam. PAGINA 24 De vruchten hebben zachte stekels – dus eigenlijk geen steek –als ze groter worden. De kleine zijn vrij glad. Deze jonge, knapperige vruchten eet u rauw. Zo, als snack of in salades. Of anders in roerbakgerechten. U kunt ze ook inmaken in het zuur. Als ze groter zijn, zijn ze niet lekker om zo te eten. Dan moet u ze nog iets groter laten groeien; de vrijwel holle vrucht haalt u dan leeg (zaden bewaren!) om te vullen en daarna te koken, stoven of in de oven te bakken. Net als met gevulde paprika’s. En dan komt de Engelse benaming “stuffing cucumber“ in beeld. U vult ze bijvoorbeeld met gehakt, vis of kaas. De vruchtjes kunnen een paar dagen tot een week in de koelkast worden bewaard. Doe ze in een plastic zak tegen het uitdrogen, want de knapperigheid, een van de pluspunten, neemt dan af. Voor grote vruchten, die u wilt vullen, is dat niet erg. In zoetzuur inmaken – zoals bij augurken – kan goed. Dan behouden ze hun knapperigheid. Of u ze heel dan wel in stukjes gesneden inmaakt, moet u zelf bepalen. Recepten met olijfkomkommer: Caigua-prutje: (Uit de keuken van MergenMetz – met hulp van Smaakvrienden) Ingredienten: 3 ui, gesnipperd; 2 teen knoflook, klein gesneden; 750-1000 gram grote olijfkomkommers (caigua's); 1 prei, in dunne ringen; ½ - 1 ltr groentebouillon; ½-1 rode peper, in dunne ringen; 2 tomaten, ontpit en vlees in kleine blokjes gesneden; grote garnalen naar believen (gamba's), diepvries; wat olijf- of arachideolie; zout. Wij aten het met wat couscous. Maar het kan natuurlijk met van alles. Ook aardappelen. De olijfkomkommers - als ze groter zijn, prefereren sommigen de naam caigua – even van het steelaanzetje ontdoen, in de lengte doorsnijden en de zaden eruit halen (bewaren om volgend jaar te planten). En even wassen. Verhit de olie op middelhoog vuur in een stevige pan. Smoor de ui en doe even later de knoflook erbij. Als ze glazig zijn en lichtjes beginnen te bruinen, de caigua's erbij doen en dan de bouillon (niet meteen alles, het is beter een saus te verdunnen dan dikker te maken). De caigua's worden snel zacht. PAGINA 25 Als de boel zacht genoeg is, indien nodig nog wat bouillon toevoegen. Doe de nog diepgevroren garnalen, de tomatenblokjes en de prei erbij. Even doorpruttelen tot de garnalen gaar zijn. Klaar! Olijfkomkommer in het zoet/zuur: Ingrediënten: 1 eetlepel zout; 1 takje venkelgroen/of venkelbloesem; 1 of 2 laurierblaadjes; enkele peperkorrels; stukje verse gember; 250 gr. suiker; 1 liter lichte natuurazijn (geen donkere, dat kleurt gewoon minder mooi). Benodigdheden goed afsluitbare jampot of weckfles, kookpan. Doe de olijfkomkommertjes in een pan, was ze en laat ze uitlekken. Voeg gemberwortel, zout, venkel, laurier, peperkorrels en azijn toe. Verhit de azijn tot het kookpunt en laat 15 minuten doorkoken. Giet de hete azijn met komkommertjes en al in de pot. Sluit de pot af en laat enige tijd staan. Marja van Loopik, tuin 220 PAGINA 26 Verslag OOGSTFEEST: Op zaterdag 4 oktober werd weer het traditionele oogstfeest gevierd. De werkbeurt ploeg van deze zaterdag had in de ochtend de tent neergezet, want er was grote kans dat we die dag buiten konden zitten. En dat was ook het geval. Grote kartrekkers voor dit feest waren Aggy Amatiskak en haar partner van tuin 149 en Ben en Cisca Arkenstein van tuin 229. Tijdens het organiseren van het oogstfeest was het plan opgevat om geen deelname geld te vragen voor het festijn, maar dat iedereen zijn eigen drankje moest meenemen en ook voor alle deelnemers een lekker hapje moest bereiden en meenemen. Dit bleek achteraf een goed plan. Omdat de samenstelling van de leden van Nooitgedacht multicultureel te noemen is, waren er dito gerechten op de uitgebreide buffettafel te vinden. Er waren vegetarische hapjes en hapjes die rijkelijk met vlees of vis waren gevuld. Ook de oer-Hollandse groentesoep met balletjes vond gretig aftrek. De schrijver van dit artikeltje weet de juiste benaming van al het lekkers niet meer, maar een ding is zeker, alles was heerlijk. De tent die in de ochtend neergezet was, werd druk bezocht, want het weer was prima. Ook de onderlinge sfeer was goed. Er was zelfs een toevallig passerend tuinlid, die vond het zo erg gezellig dat hij ook een bordje pakte en zo een vorkje mee at. Dit was geen probleem want er was genoeg. Dat de onderling saamhorigheid erg groot was, blijkt uit het feit dat na einde van het oogstfeest de boel netjes werd opgeruimd en afgewassen, de stoelen en tafels weer binnen gezet werden en de tent netjes werd afgebroken en opgeborgen. Een mooie actie van alle deelnemers, vele handen maken licht werk. Zo kan het dus ook. We kunnen terug kijken op een hele mooie namiddag, dus voor herhaling vatbaar. Bij deze, dank aan de vrijwilligers, waarvan we niet alle namen gaan noemen om te vermijden dat we iemand zouden vergeten, die dit oogstfeest tot een succes gemaakt hebben. Wilt u precies weten welke hapjes er zoal geserveerd werden, kom dan volgend jaar ook eens langs! Henk Meurs, tuin 133 (foto’s zie midden katern) PAGINA 27 Kerstwens: “Moge bij iedere stap die u zet de weg zich openen, moge u de wind altijd in de rug hebben. Moge de zon schijnen warm op uw gezicht moge de regen vallen zacht op de velden. En totdat we elkaar weer ontmoeten; Moge God u bewaren en zegenen waardoor we dankbaar kunnen terugzien en vol vertrouwen vooruit”. (oud Ierse zegenwens). Inez Tabben, tuin 251 PAGINA 28 Vergeten groenten: Zaaien is een avontuur Soms een makkie, soms getuur Met wat hulpjes lukt het best Een goede zomer doet de rest Lekker eten is een lust Natuurlijk graag milieubewust Zelf telen is dan heel gezond De smakelijkste vruchten in je mond! Wat ben jij nu toch aan het eten? Hoe zal die groente nou toch heten... Valt deze onder de groep: “vergeten”? Alleen de historie kan het weten (uit de nieuwsbrief van Vreekens’ zaden) PAGINA 29 De knobbelzwaan: Op de tuin zie je allerlei zangvogels, reigers, eksters, buizerds, halsbandparkieten, duiven, kraaien en nog veel meer. Maar we mogen de watervogels niet vergeten, zoals meerkoeten met hun witte snavel, waterhoentjes, de wilde eend en vooral de knobbelzwaan. De knobbelzwaan is een stand- en zwerfvogel. Oudere vogels hebben geheel witte veren, een oranjerode snavel, een zwarte knobbel op de snavel en zwartgrijze poten. In de broedtijd is de zwarte knobbel op de snavel zichtbaar duidelijker en door de S-vormige houding van de hals onderscheidt deze soort zich van de wilde en de kleine zwaan. De knobbelzwaan woont in staand of langzaam stromend water in het laagland. De voortplanting gebeurd in een stuk hoog grondgebied van riet en twijgen in of bij het water. De 5-8 helder groen- grijze eieren worden in april gelegd. Het vrouwtje broedt alleen de eieren uit, in 35 - 40 dagen. De jongen worden wel door beide ouders gevoed. Met 120 -150 dagen kunnen ze vliegen, maar ze blijven tot in de herfst in familieverband wonen. Ze eten landplanten, water- en oeverplanten. Een mooi gegeven is, dat met het mooie weer van de laatste weken en zelfs nu op 1 november 2014 een grote groep van 19 zwanen met jongen bij mij voor de deur in de Loosduinse Vaart zwemt en overnacht. Door het warme weer ligt hier nog steeds kroos, wat een eldorado voor hen is. Nel van Jaarsveld, tuin 111 PAGINA 30 Kerstverhaal: Haar zoontje lag te slapen en zij besloot op een vroeger tijdstip naar de markt te gaan. Haar portemonnee met het huishoudgeld dat zij voor het Kerstfeest had gespaard deed zij in haar tas en zij ging op weg. Onderweg naar de markt hoorde zij lawaai achter zich en zij zag drie mannen in haar richting rennen. Zij strekte haar arm als een afwerend gebaar en dat gaf aan een van die mannen de kans de tas van haar arm weg te nemen. Niet wetende wat zij zou moeten doen is zij een zijstraat ingegaan en daar lag haar tas, met haar portemonnee, maar zonder het gespaarde huishoudgeld. Zij besloot om tóch naar de markt te gaan en tegen ‘Oom Fruitman’, zoals zij die koopman noemde, te vertellen dat zij géén geld had om op die dag kerstfruit bij hem te komen kopen. “Kom vanavond terug met uw kleuter, dan is er misschien nog wat fruit voor uw peuter.” Zij voelde het: ‘Oom Fruitman’ zou voor een oplossing gaan zorgen. “Wij doen extra kleding aan en dan voelen wij de kou niet”, vertelde zij op het eind van de middag aan haar zoontje. De markt werd al opgeruimd en het leek wel dat de werkende mensen haar wilden verjagen. Eén van die mannen herkende haar, nam de wandelwagen in zijn handen en zonder wat te vragen bracht hij de kleuter met zijn moeder bij zijn vroegere baas. “Hier is Blosje, haar baby is al een kleuter geworden.” ‘Oom Fruitman’ bedankte de jongen die hij goed kende. “Hier heb ik een doos waar de spullen in zitten die wél zijn betaald maar niét zijn afgehaald. Zal ik die zware doos vanavond bij u aan de deur af komen geven? Zorgt u maar voor de koffie, in deze doos zitten óók koekjes voor bij die koffie.” De volgende marktdag ging een jonge koopman naar ‘Oom Fruitman’ die aan hem het marktwerk had geleerd. Het enige wat werd gezegd was: “het was goed dat je haar door die drukte heen naar mij hebt gebracht. Zij heeft de volgende dag een kerstmaaltijd gekookt die wij met z`n drieën hebben gegeten.” Leo Toussaint, tuin 126 PAGINA 31 Kerstwens: Ik wens je veel geluk Ik bedoel: Vertrouwen en overgave, tevredenheid en ondernemingslust, levensvreugde en een krachtig geloof, ter ere van God en tot vreugde van alle mensen. Ik wens je veel zon en ook genoeg regen, zodat je kunt bloeien een heel jaar van je leven en heel je leven lang. Inez Tabben tuin 251 PAGINA 32 Uitnodiging Nieuwjaarsreceptie Zaterdag 10 januari 2015 14.00 -17.00 uur PAGINA 33
© Copyright 2024 ExpyDoc