Informatiebord Grootegaster Polder

De Grootegaster Polder
De Grootegaster Polder ligt tussen Lutjegast en Grootegast en
is 775 ha groot. De polder is ontstaan uit een samenvoeging
van twee polders: de Grootegaster Molenpolder en de
Sebaldebuurster Molenpolder. Het is een unieke polder waarin
reguliere en ecologische landbouw samengaan met natuur,
wonen en recreatie.
Gemaal Westzandemermolen
Windmotor en
gemaal (gesloopt)
Met de nieuwe natuur is de polder nog aantrekkelijker voor
plantensoorten als wateraardbei, krabbescheer, zwanebloem
en moerasvaren en voor weide- en watervogels, zoals grutto,
roerdomp en de zeldzame waterral. De petgaten en poelen
trekken libellen, kikkers en salamanders aan.
U STAAT HIER
Grootegaster
polder
Gemaal
Sebaldeburen
Grootegasterpoldermolen
(gesloopt)
Nieuwe natuur
Een deel van de Grootegaster Polder hoort tot de Ecologische
Hoofdstructuur ofwel het Nationaal Natuur Netwerk. Dit netwerk
van bestaande en nog te ontwikkelen natuurgebieden in ons
land is bedoeld om variatie aan planten en dieren te houden en
te versterken. Daarom is nieuwe natuur aangelegd met petgaten,
poelen en natuurvriendelijke oevers, stuwen en dammen. De
sponswerking van het natuurgebied, het vermogen om water op
te slaan, is hersteld. Doordat het water op een hoger peil staat, is
in de zomer meer water beschikbaar voor de natuur en hoeft er in
de winter minder te worden afgevoerd.
Poldermolen
De Eendracht
Water
Het water in de Grootegaster en Sebaldebuurster Molenpolders
is al sinds 1990 aan elkaar gekoppeld. In 2011 is het waterbeheer
verder verbeterd. Het water uit de Grootegaster Polder loost
via het Sebaldebuursterdiepje en het gemaal aan het Langs- of
Wolddiep bij Sebaldeburen op de Groninger boezem.
Uiteindelijk gaat het water naar het Lauwersmeer en vandaar
naar de Waddenzee.
Molens
Bij extreme wateroverlast kan poldermolen De Eendracht
bijspringen. De molen loost het teveel aan water op de
Grootegastemertocht. Dat kan zowel op windkracht als met de
unieke hydraulische aandrijving. Deze aandrijving is speciaal
voor De Eendracht ontworpen. Hij is zo weggewerkt dat de
monumentale molen geen geweld aan is gedaan.
Poldermolen De Eendracht was vroeger de enige bemaling van de
Sebaldebuurster Molenpolder. De eerste molen van 1801 brandde
af op Hemelvaartsdag 1887. Hij werd vervangen door een nieuwe
poldermolen, die opnieuw de naam De Eendracht kreeg. Deze
molen is al enkele keren gerestaureerd. Tot 1970 werd de molen
bediend door een beroepsmolenaar. Daarna stond de molen 5 jaar
stil. Vanaf 1975 bedient een vrijwillig molenaar de molen.
De Grootegaster Molenpolder werd oorspronkelijk door de
Grootegaster molen bemalen. Deze poldermolen van 1847 is in
1924 afgebroken. In dat jaar nam een windmotor de bemaling
van de polder over. De windmotor is in 1950 vervangen door een
gemaal waarvan nu alleen het bouwwerk nog staat.
Door de Grootegaster Molenpolder liep het oude Kolonelsdiep dat
de polder in twee stukken verdeelde. Dankzij een buis onder het
Kolonelsdiep door konden de molen en later het gemaal toch het
water uit beide delen van de polder malen.
© sxc.hu
grootegastemertocht
© gem. grootegast
waterral © theo bus
zwanebloem
1801
Bouw molen De Eendracht
en oprichting waterschap
1847
Bouw molen en oprichting
waterschap
1887
Molen brandt af; bouw
nieuwe molen
1924
Vervanging molen door
windmotor
1950
Vervanging windmotor
door elektrisch gemaal
1987
Opheffing Grootegaster
Molenpolder als
waterschap
1987
Opheffing Sebaldebuurster
Molenpolder als waterschap
1990
1990
1e koppeling Molenpolders en bouw gemaal Sebaldeburen aan Wolddiep
De Eendracht verliest taak
als hoofdgemaal
1991
Molen gaat over naar molenstichting Westerkwartier
1999
De aanpassingen in de Grootegaster Polder zijn financieel
mogelijk gemaakt door waterschap Noorderzijlvest, het Europees
Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, Provincie Groningen
en Landinrichtingscommissie Lutjegast Doezum. Deze commissie
vertegenwoordigt de Gemeente Grootegast, LTO en natuur- en
milieuorganisaties. Het projectmanagement was in handen van de
Dienst Landelijk Gebied en waterschap Noorderzijlvest.
ontwerp: Janet Speelman
ree De Sebaldebuurster
Molenpolder
De Grootegaster
Molenpolder
© wikipedia
veeteelt in ecologisch gebied
1999
2e koppeling Molenpolders en bouw 2de pomp in gemaal Wolddiep
Elektrisch gemaal verliest
taak als hoofdgemaal
2012
Elektrisch gemaal
buiten gebruik
2012
Molen krijgt reservebemalingsfunctie
2012-2013
Samenvoeging en herinrichting
polders tot Grootegaster Polder
© jan dijkema
Voor meer informatie over de molens scan de QR-codes
Europees Landbouwfonds
voor Plattelandsontwikkeling:
Europa investeert
in zijn platteland
Landinrichtingscommissie
Lutjegast Doezum

Download Report