Oppervlakvoorbehandeling - hout

Oppervlakvoorbehandeling
Hout
Samenvatting
Hout is het enige natuurlijke materiaal dat tegenwoordig wordt gebruikt bij het maken van boten. Misschien is dit
de reden dat hout zo esthetisch oogt; het is zeker de reden dat houten afwerkingen, met name leuningen, zo
veel worden gebruikt op superyachten. Aangezien er zo veel verschillende houtsoorten zijn, wordt hier niet
geprobeerd om alles in detail te behandelen. Bij twijfel wordt u geadviseerd om een vertegenwoordiger van
International Paint te raadplegen voor advies over oppervlaktevoorbehandelingen. Hieronder volgt echter wat
basisinformatie voor diegenen die dit voor het eerst doen.
Alle bootmaterialen hebben voor- en nadelen, en hout is geen uitzondering. Ten eerste kan hout rotten, hoewel
voor boten alleen houtsoorten met de grootste rotweerstand worden gebruikt. Dit zijn houtsoorten met een hoog
gehalte natuurlijke oliën; Afrormosia, Birmaanse teak en Utile behoren tot de meest gebruikte houtsoorten. Ten
tweede kan hout uitzetten en samentrekken wanneer het vocht opneemt en uitdroogt.
Met moderne verftechnologie is het mogelijk om een bijna ondoordringbaar membraan op een houten romp aan
te brengen. Hout-/epoxycomposieten zijn hier een typisch voorbeeld van. Maar denk eraan... oudere boten die
vaak helemaal opnieuw worden opgetuigd, moeten een kleine hoeveelheid vocht opnemen om de scheepshuid
te laten uitzetten en de voegen strak te houden. Zo is het soort verfsysteem afhankelijk van het soort
constructie. Bij klassieke boten met een traditionele constructie worden combinaties van hard en zacht(er) hout
gebruikt. Verschillende houtsoorten hebben eigenschappen die verschillende verfsoorten vereisen. Als u twijfelt
over het soort verf dat geschikt is voor de constructie van de boot waar u aan werkt, neem dan contact op met
een vertegenwoordiger van International Paint.
Oud, bloot hout dient te worden gecontroleerd op bruine rot, boorpissebed of paalworm, tekenen van
reacties met metalen, barsten of buiging waardoor er water kan binnendringen.
Bruine rot treedt meestal op als een vochtgehalte van het hout boven 30% ligt en door microscopische
schimmels wordt aangetast. Het blootliggende hout ziet er donker uit, is samendrukbaar wanneer het nat is,
en is brokkelig wanneer het droog is. Zoutwater heeft de neiging om bruine rot tegen te houden, maar
aangezien veel boten in havens liggen met zoet of brak water, is er een realistische kans op bruine rot.
Een boorpissebed is een ongeveer 3 mm. lang schaaldier. Het leeft in zoutwater en doorboort hout,
waardoor dit uiteindelijk tot een kruimelende massa verpulverd wordt. Een boorpissebed kan echter niet
door goed geverfde oppervlakken boren. Dit geldt ook voor de paalworm. Deze kleine worm dringt het hout
binnen waar de verf beschadigd is en baant zich al etend een weg door de houtnerf. Een goed verfsysteem
voorkomt dit.
Spleten en barsten in hout moeten zorgvuldig worden onderzocht om de ware oorzaak en gevolg vast te
stellen alvorens tot schilderen over te gaan.
31-3-2014
Pagina 1 van 4
Oppervlakvoorbehandeling
Hout
Het voorgaande is een algemene leidraad voor het inspecteren van houten boten in gebruik. Nu moet de
voorbehandeling worden behandeld.
Mogelijk is het noodzakelijk om oude deklagen te verwijderen. Deze worden vaak afgebrand. Hoewel dit een
zeer effectieve methode is, gelden er enkele voorzorgsmaatregelen en is zorgvuldigheid geboden. Het
afbranden dient in de open lucht of in een goed geventileerde ruimte te worden gedaan. Hoewel moderne
gas-luchtbranders makkelijker te beheersen zijn dan traditionele soldeerlampen, moet het te vernissen
oppervlak zorgvuldig behandeld te worden om schroeiplekken op het hout te voorkomen.
Pas op voor afgeschroeid materiaal dat op de grond valt en blijft doorbranden. Zorg ervoor dat het gebied
eronder vrij is van ontvlambare materialen. Antifouling mag niet worden afgebrand of droog geschuurd
worden omdat de stof én het afbraakproduct op zijn minst irriterend en op zijn ergst giftig zijn.
Raadpleeg de veiligheidsinformatiebladen van de betreffende fabrikant(en) alvorens de verf af te schroeien.
Tot de modernere methoden om verf van hout te verwijderen hoort korrelstralen met microscopisch kleine
korrels onder lage druk. Waterstralen (hydro-blasting) wordt soms ook gebruikt.
Al het blote hout dient ofwel met de hand of op mechanische wijze te worden gladgeschuurd. Schuur altijd
met de nerf mee om oude verfresten uit de nerf te verwijderen. Als u dwars over de nerf heen schuurt,
komen er krassen in het hout. Deze zien er zelfs bij een nieuwe constructie onooglijk uit, met name als het
hout wordt gevernist. Alle resten schuurstof moeten worden verwijderd omdat ze de hechting verhinderen en
een korrelige afwerking veroorzaken. Met vettige houtsoorten zoals teak dient het oppervlak te worden
afgenomen met International Degreaser (ITA080) en een pluisvrije doek voordat het hout wordt geschuurd.
Zo worden de olieresten verwijderd die anders de hechting van de verf of vernis zouden verhinderen.
Korrelgrootte
Normaal gebruik
P80 -120
P400
Dient bij gebruik voor het schuren van hout met de nerf mee te worden
gebruikt om afgeschroeide of met verfafbijtmiddel verwijderde verfresten te
verwijderen. Maakt krassen op het houtoppervlak. Wordt vaak gebruikt
voor het schuren van dikke plamuren of dik opgebouwde oude
verfsystemen.
Wordt vaak gebruikt op nieuw hout dat is afgebrand. Wordt niet
aanbevolen voor gebruik op hout dat gevernist gaat worden, omdat het te
grof is. Wordt vaak gebruikt voor het schuren van afwerkplamuur of fijne
afwerkpasta's, zogenaamde 'high-build primers' en dergelijke.
Is één van de meest gebruikte soorten schuurpapier voor gladschuren. Is
niet ongewoon voor het laatste schuren van primers, noch voor het
gladschuren van oude laklagen vóór het overschilderen met grondverf of
aflakken.
Wordt gebruikt voor het schuren van hout vóór het vernissen en voor het
gladschuren van pas aangebrachte grondverf vóór het aanbrengen van
laklagen.
Is geschikt voor het gladschuren van grondverf en voorlaklagen, vernis en
lakken.
Is geschikt voor het gladschuren van pas aangebrachte vernis of lak.
P400, 500 of
600
Wordt voornamelijk gebruikt voor het verwijderen van onzuiverheden in
verflagen voordat de aflak- of glazuurlaag wordt aangebracht.
P800 of hoger
Wordt voornamelijk gebruikt bij het polijsten.
P180 - 220
P240
P280 - 320
P320
31-3-2014
Pagina 2 van 4
Oppervlakvoorbehandeling
Hout
Schilderen en vernissen van hout
Gevernist hout geeft elke boot een stukje charme en karakter. Helaas kan het ook problemen en extra werk
met zich meebrengen als het wordt gebruikt om de boot te verfraaien. Hout krijgt te kampen met zon en zee
en vaak ook met agressieve chemicaliën, zoals bijv. dek behandelingen voor teak die over het oppervlak
kunnen lopen of spetteren. Schilferende vernis en zwart of verkleurd hout zijn problemen die we allemaal
gezien hebben, maar met een zorgvuldige voorbehandeling en goede applicatiepraktijken zijn dergelijke
problemen te voorkomen, vooral met de geavanceerde verf en vernis van tegenwoordig.
Om te vernissen dient, als eenmaal alle stof is verwijderd, de eerste laag vernis te worden aangebracht,
meestal 25% verdund (controleer de aanbevelingen in de productinformatiebladen). Dit sluit het hout af
voordat u meer vernis aanbrengt. Bij bepaalde houtsoorten zijn er meerdere verdunde lagen vernis nodig
voordat er volledige lagen kunnen worden aangebracht.
Dit geldt ook voor geschilderde oppervlakken. De verdunde eerste lagen primer bevorderen de
doordringing van het hout en de hechting van het daaropvolgende verfsysteem. De lakspecificaties worden
als leidraad gegeven. Het kan echter zijn dat er bij het schilderen van bepaalde, meer poreuze soorten
hout meerdere lagen primer nodig zijn.
Pas op bij het nat schuren van de primer dat u niet doorschuurt tot het blote hout. Nat schuren dient
uitsluitend te worden uitgevoerd als er een voldoende dikke primerlaag op het oppervlak is aangebracht.
De in dit informatieblad verstrekte informatie maakt geen aanspraak op volledigheid. Elk gebruik van het product voor een toepassing anders dan die welke in dit blad is aanbevolen,
zonder voorafgaande schriftelijke bevestiging onzerzijds dat het product voor die toepassing geschikt is, geschiedt voor eigen risico. Hoewel wij voortdurend streven naar correctheid
van alle omtrent het product verstrekte adviezen (zowel in dit informatieblad als langs elke andere weg), hebben wij geen controle op de kwaliteit en toestand van de gebezigde
ondergrond, of op de vele andere factoren die de verwerking van het product beïnvloeden. Tenzij wij daarmee expliciet en schriftelijk akkoord gaan, aanvaarden wij derhalve geen
aansprakelijkheid in welke vorm dan ook voor de met het product bereikte resultaten, en voor verlies of schade (anders dan overlijden of persoonlijk letsel ontstaan door nalatigheid
onzerzijds) voortvloeiend uit het gebruik van het product. De in dit informatieblad vervatte gegevens zijn onderhevig aan periodieke wijziging als gevolg van de opgedane ervaring en
van ons voortdurend streven naar productverbetering.
International Paint (Nederland) bv
Postbus 856, 3160 AB Rhoon Gratis advieslijn: 0800 022 6555 Tel algemeen: +31 (0)10-5033500
31-3-2014
Pagina 3 van 4
Oppervlakvoorbehandeling
Hout
International, het AkzoNobel logo en alle andere genoemde producten in dit document zijn handelsmerken van AkzoNobel. © AkzoNobel 2014.
31-3-2014
Pagina 4 van 4