Fotoverslag Houtrotsanering Naam: Fedde Oosterhout Studentnummer: 0805783 Stagebegeleider: Roberto Volkering Houtrot sanering Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 3 Een rondje om het gebouw ..................................................................................................................... 4 Voorzorgsmaatregelen ............................................................................................................................ 8 De te gebruiken gereedschappen voor de houtrotsanering ................................................................... 9 De gebruikte houtsoort voor de kozijnen ............................................................................................. 14 Heel kleine reparaties............................................................................................................................ 15 Kleine reparaties.................................................................................................................................... 19 Middel grote reparaties......................................................................................................................... 40 Een stuk vervangend hout op maat zagen m.b.v. de zaagtafel............................................................. 45 Grote reparaties .................................................................................................................................... 53 Het vervangen van de glaslatten ........................................................................................................... 58 Montagefout ......................................................................................................................................... 67 Vervanging van een kozijn..................................................................................................................... 71 Reperatie braakschade ........................................................................................................................ 113 Nawoord .............................................................................................................................................. 126 Pagina 2 Houtrot sanering Inleiding Als onderdeel voor mijn werkervaring heb ik meegelopen met een klus die eigenaar Roberto Volkering, van het klus- en aannemingsbedrijf ROVOBOUW, had gekregen. De hoofdactiviteit van dit bedrijf is het herstellen van schade aan woningen en gebouwen in opdracht van gerenommeerde verzekeraars en expertise bureaus. Het bedrijf is ook in het bezit van het certificaat ‘Duurzaam Onderhoud Expert’ van het bedrijf Repair Care. Doordat zijn bedrijf in het bezit is van dit certificaat doet hij met grote regelmaat houtrotsaneringsprojecten voor gemeenten, vooral in de gemeente Zoetermeer waar zijn bedrijf gevestigd is. Aan Roberto is het houtrotsaneringsproject gegund voor de basisschool De Elzenhoek in Zoetermeer. De Elzenhoek zit met nog een andere basisschool, ’t Plankier, in één gebouw. Het gebouw is in tweeën gedeeld. Het project voor basisschool ’t Plankier is gegund aan een ander bedrijf, een grote concurrent van ROVOBOUW, en zij zullen ook het hele gebouw aan de buitenkant van een nieuwe verflaag voorzien. Aan het begin van mijn stage liep ik met Roberto mee. Later kwam Milan Roberto helpen nadat hij met een andere klus klaar was. Milan bezit van Repair Care het certificaat op Niveau 2, dit houdt in dat hij o.a. mag lamineren. Met het vervangen van een kozijn kwam ook Martin helpen. Hij is timmerman van beroep. Pagina 3 Houtrot sanering Een rondje om het gebouw Op de onderstaande foto’s is het schoolgebouw te zien. Op de achtergrond, bij de gele pijl, de andere basisschool. De twee basisscholen maken wel gebruik van het zelfde school plein. Pagina 4 Houtrot sanering De donkere verkleuringen op het Trespa komt door graffiti dat is verwijderd door een gespecialiseerd bedrijf. Zij hebben een andere kleur verf op het Trespa aangebracht. Dit zal later worden overgeverfd door het andere bedrijf. Pagina 5 Houtrot sanering Pagina 6 Houtrot sanering Hier is de scheiding tussen de twee basisscholen te zien. De Elzenhoek is groen en ’t Plankier is blauw. Pagina 7 Houtrot sanering Voorzorgsmaatregelen Omdat Roberto deze klus uitvoerde op een basisschool gebruikten we afzetlint zodat de kinderen geen gevaar liepen en nergens aan konden zitten. Elke keer als een klas pauze had moest ik alle spullen goed in de gaten houden. Niet dat ze het wilden stelen maar ze waren wel nieuwsgierig en wilden overal aanzitten. Meestal gingen ze eerst vragen waar we mee bezig waren en als ze dachten dat we even niet opletten probeerden ze gereedschap of materiaal aan te raken. Pagina 8 Houtrot sanering De te gebruiken gereedschappen voor de houtrotsanering Voor het verwijderen van niet al te grote rotte stukken uit de kozijnen heeft Roberto een koffer van Repair Care met speciaal gereedschap. In de koffer zit een apparaat waarop je o.a. hulpstukken zoals een frees, een schuurapparaat en fijnzaag aan kan aansluiten. Pagina 9 Houtrot sanering Het apparaat is m.b.v. een riem aan je middel te dragen en daardoor makkelijk mee te nemen. Pagina 10 Houtrot sanering Hier is het opzetstuk te zien met daarin een frees. Pagina 11 Houtrot sanering Hieronder is het opzetstuk te zien van de excentrische schuurmachine. Pagina 12 Houtrot sanering Via de draaiknop is het toerental te regelen. Voor het schuren gebruik je een lager toerental dan voor de frees. Pagina 13 Houtrot sanering De gebruikte houtsoort voor de kozijnen De kozijnen zijn van de houtsoort Meranti. Deze houtsoort valt in de duurzaamheidklasse III/II en is te herkennen aan de donkerrode kleur. Het verdient aanbeveling om het hout te conserveren. De rode Meranti komt van de Shorea waarvan er enkele tientallen soorten zijn. Hierdoor zijn kleuren gewichtsverschilen altijd aanwezig in een partij. Rode Meranti is zowel met handgereedschap als machinaal goed te bewerken. Het wordt zowel voor binnen- als voor buitentimmerwerk toegepast, zoals: kozijnen, ramen, deuren, plantenbakken, traptreden enz. Van Meranti wordt ook fineer gemaakt dat op grote schaal gebruikt wordt voor de fabricage van triplex. Een voorbeeld van planken Meranti Pagina 14 Houtrot sanering Heel kleine reparaties Bijna alle kozijnen bevatten, zoals hieronder is te zien bij de oranje pijlen, kleine gaatjes. Deze gaatjes zijn ontstaan zijn door schroeven die verwijderd zijn. Deze schroeven waren aangebracht in de kozijnen om multiplex platen te bevestigen toen de ruiten waren ingegooid hetgeen op deze school vaak gebeurt. Bij de rode pijl is nog een schroef te zien die niet verwijderd is. Omdat de schroefgaten niet waren behandeld kon hier regenwater in lopen en dit zorgt er voor dat het hout is gaan rotten. Pagina 15 Houtrot sanering Op de onderstaande foto is te zien hoe Roberto met de frees het rotte hout uit het oude schroefgat verwijderd. Pagina 16 Houtrot sanering Bij de rode pijl is te zien dat het gat nu een stuk groter is geworden. Het gat moet minstens 5 mm diep zijn om de epoxy om goed te kunnen laten hechten. Ook is het belangrijk dat al het rotte hout verwijderd wordt. Dit is te zien door naar de kleur van het hout te kijken. De rotte plekken hebben een meer donkere kleur doordat er vocht in blijft zitten. De foto hieronder is een goed voorbeeld van een rotte plek die verkleurd is na een regenbui. Pagina 17 Houtrot sanering Op de bovenstaande foto zijn een paar uitgefreesde schroefgaten te zien. Er zijn geen donkere plekken meer aanwezig en de gaten hebben dan ook de zelfde kleur als het hout er omheen. Voor de kleine reparaties gebruikt Roberto Dry Flex SF (Super Finish). Dit is een epoxy en plamuur in één product. De gaten hoeven niet met voorstijk voorbehandeld te worden. Het is bij een temperatuur van 20°C in een half uur droog. Het product moet een beetje bol worden opgebracht omdat het tijdens het drogen wat inzakt. Pagina 18 Houtrot sanering Kleine reparaties Op de onderstaande foto wijst de oranje pijl naar een scheur in het kozijn. In deze scheur kan makkelijk vocht lopen dus de kans is groot dat hier houtrot zit. Bij de rode pijl is te zien dat de glaslat onder de scheur erg verrot is. Roberto zal eerst de glaslat verwijderen zodat hij het kozijn rond de scheur beter kan uitfrezen. Pagina 19 Houtrot sanering De kit tussen de glaslat en het raam moet eerst worden ingesneden. Anders kan het glas breken door de spanningen die in het glas kunnen ontstaan. De kit kan soms erg vastgeplakt zitten aan het glas. Pagina 20 Houtrot sanering Nadat de kit is losgesneden van het glas kan m.b.v. een plamuurmes de rotte glaslat worden verwijderd. Deze is bevestigd met spijkers maar door het plamuur mes tussen kozijn en glaslat te steken kan je door wrikken de glaslat relatief eenvoudig verwijderen. Pagina 21 Houtrot sanering Op onderstaande foto is te zien dat het kozijn niet in de grondverf is gezet waar de glaslat heeft gezeten. Wel was de glaslat met een bruinkleurige kit ingesmeerd en dit heeft voorkomen dat het kozijn zelf niet achter de glaslat is gaan rotten. Maar doordat al het water zich beneden verzamelde is het kozijn in de hoek wel gaan rotten. Pagina 22 Houtrot sanering De glaslat zelf was zeer verrot. Op de rotte plekken kon je het hout met gemak induwen en kwam er zelfs vocht uit net als bij een spons. Pagina 23 Houtrot sanering Ook de glaslat was aan de achterkant niet behandeld tegen weersinvloeden. Pagina 24 Houtrot sanering Na wat hout te hebben weggefreest is een witte verkleuring te zien bij de rode pijl. Er blijkt al een keer op deze plek een reparatie te zijn uitgevoerd. Pagina 25 Houtrot sanering Met de frees kan gemakkelijk het rotte hout en de epoxy verwijderd worden. Pagina 26 Houtrot sanering Nadat alle rotte plekken zijn verwijderd wordt het hout rond de uitgefreesde plek afgeschuurd zodat alle verf wordt verwijderd. Pagina 27 Houtrot sanering Hier is goed te zien bij de rode pijl hoe de epoxy was bevestigd bij de vorige reparatie. De blauwe pijl wijst naar de glaslat van het onderste raam van het kozijn. Deze is ook verrot en zal vervangen worden. De gele pijl wijst naar de plek waar de oude glaslat al verwijderd is. Pagina 28 Houtrot sanering Met een stoffer wordt het ingefreesde hout stofvrij gemaakt. Pagina 29 Houtrot sanering Voordat er epoxy in het gat kan worden aangebracht moet er eerst voorstrijk op het te behandelen hout worden gesmeerd. De voorstrijk bestaat uit de componenten A en B en moet eerst worden aangemaakt. Dit moet in speciale mengbekers, volgens Repair Care, en niet in bv. plastic drinkbekertjes. Dit is wel veel goedkoper maar aangezien het een zeer giftig product is wil je niet hebben dat iemand er per ongeluk een slok van neemt. Pagina 30 Houtrot sanering Hieronder het resultaat nadat de voorstijk met een kwast is aangebracht. Pagina 31 Houtrot sanering De voorstijk is na ongeveer ± 30 minuten opgedroogd, dan kan de epoxy worden aangebracht. Deze moet eerst worden aangemaakt. De epoxy bestaat ook uit twee componenten A en B. Deze zitten in twee verschillende tubes van verschillende grootte en moeten eerst gemengd worden. Op de foto hieronder is de speciale spuit te zien waarmee de juiste hoeveelheid van de twee componenten in de juiste mengverhouding uit de tubes komt. Pagina 32 Houtrot sanering Hier is te zien dat er ongeveer 3 keer zoveel van het oranje deel is dan van het blanke deel. Pagina 33 Houtrot sanering Dit product mag alleen met handschoenen aan verwerkt worden. Met behulp van een plamuurmes kan de epoxy worden gemengd. Pagina 34 Houtrot sanering Hieronder de gebruikte materialen om de reparaties mee uit te voeren. Het zijn verschillende formaten plamuurmessen. Pagina 35 Houtrot sanering Van het plastic bord smeert Roberto een klont epoxy op het grote plamuurmes en met het kleine plamuurmesje neemt hij daar weer een deel van. Pagina 36 Houtrot sanering Eerst smeert hij een dun laagje epoxy op het hecht- of contactvlak om het ‘aan te branden’. Hierna bouwt hij de reparatie op door er meer epoxy in aan te brengen. Het teveel aan epoxy mest hij af met een groot plamuurmes totdat het gelijk loopt met het kozijn. De epoxy is lastig te verwijderen met schuren dus is het zaak dit nu mooi aan te brengen. Pagina 37 Houtrot sanering Hieronder en op de volgende bladzijde zijn de gaten gevuld met epoxy. Pagina 38 Houtrot sanering Pagina 39 Houtrot sanering Middel grote reparaties Als de rotte plekken te groot (dieper dan 50 mm) zijn om te vullen met epoxy, moet het rotte stuk uit het kozijn verwijderd en vervangen worden met een nieuw stuk hout. Voor het uitzagen van een rot stuk maakt Roberto gebruik van een ‘Feinzaag’. Dit apparaat maakt een oscilerende beweging, het zaagblad (rode pijl) beweegt snel van links naar rechts. Hierdoor kan je makkelijk een stuk in het kozijn zagen wat met een gewone handzaag niet mogelijk is. Zonder dit apparaat zou je het glas of zelfs het hele kozijn moeten verwijderen om er een stuk uit te zagen. Op de foto hieronder is een rotte plek te zien die doorloopt onder de verflaag. Er moet een groot stuk worden verwijderd m.b.v. de Feinzaag. Pagina 40 Houtrot sanering Hier is te zien hoe het zaagblad van de Feinzaag het kozijn in gaat. Op foto hieronder is te zien dat er een grote scheur in het hout zit inclusief 3 oude schroefgaten waar vocht naar binnen loopt. Er moet dus een groot stuk uit het kozijn verwijderd worden. Pagina 41 Houtrot sanering Op onderstaande foto is al een stuk van het kozijn verwijderd. Bij de rode pijl is duidelijk de verkleuring van het rotte hout te zien. Het te verwijderen stuk is nog groter dan aanvankelijk gedacht werd. Dit komt omdat de verflaag nog intact was. Bij de gele pijl is een oude reparatie te zien met epoxy. De vorige reparateur heeft waarschijnlijk niet genoeg rot hout verwijderd waardoor het nog vochtige hout kon blijven doorrotten. Hierdoor ontstaan kleine haarscheuren in de verflaag waardoor weer vocht naar binnen kan komen. Pagina 42 Houtrot sanering Hier is een stuk hout te zien wat verwijderd is uit het kozijn. De rode pijl wijst naar het rotte stuk en de oranje naar de oude reparatie. Hieronder is al het rotte hout uit het kozijn gezaagd. Pagina 43 Houtrot sanering Eerst wordt de verf verwijderd rond de reparatie en daarna al het blanke hout opgeschuurd. Daarna wordt het herstel- of contactvlak ingesmeerd met voorstrijk. Met behulp van de zaagtafel heeft Roberto een stuk Meranti uitgezaagd dat ter vervanging van het rotte hout wordt gebruikt. Wel moet rondom het vervangende stuk hout minstens 5 mm tussenruimte zitten voor de epoxy. Dit voor een betere hechting en betere stevigheid van de reparatie. Als de naad kleiner is kan het epoxy gaan scheuren. Pagina 44 Houtrot sanering Een stuk vervangend hout op maat zagen m.b.v. de zaagtafel Op de foto hieronder is te zien dat er een groot stuk uit het kozijn is gezaagd en vervangen moet worden. Aan de kleur van het nu zichtbare hout is te zien dat al het rotte hout verwijderd is. De rode pijl wijst naar een raamdorpelsteen. Deze gaat bij het kozijn omhoog zodat er geen water achter het kozijn kan lopen. Hieronder is een stuk rot kozijn te zien met een sponning (rode pijl) die over de opstaande rand van de raamdorpelsteen valt. Pagina 45 Houtrot sanering Hieronder nog twee foto’s die laten zien hoe rot het stuk kozijn was. Dit komt omdat het hout alleen aan de zichtzijde is behandeld met een verflaag. De achterzijde had in de grondverf gezet moeten worden. Pagina 46 Houtrot sanering Dit stukje kozijn komt uit de linker onderhoek. Ook dit stuk van het kozijn is flink verrot zoals te zien is op de volgende foto’s. Pagina 47 Houtrot sanering Pagina 48 Houtrot sanering De nieuwe stukken kozijn worden uit een grote balk Meranti gezaagd m.b.v. een zaagtafel. De oude stukken worden nagemaakt maar rondom de plekken waar epoxy moet komen gaat minstens 5 mm af. Pagina 49 Houtrot sanering Roberto zaagt het nieuwe blok hout op maat door het oude stuk erop te leggen. Als hij de tafel heeft ingesteld trekt hij de hendel, bij rode pijl op de vorige bladzijde, naar zich toe zodat ook de cirkelzaag naar hem toekomt en het hout doorzaagt. Pagina 50 Houtrot sanering Aan de zaagtafel kan van alles versteld worden zodat ook onder een hoek kan worden gezaagd. Pagina 51 Houtrot sanering Nadat Roberto het stuk zo goed mogelijk heeft nagemaakt kijkt hij of het ook past. Zo niet dan past hij het stuk hout net zolang aan door er stukjes van af te zagen tot het wel past. Pagina 52 Houtrot sanering Grote reparaties Nadat Roberto twee stukken hout op maat heeft gezaagd ter vervanging van de rotte stukken hout kan hij beginnen met het aanbrengen van de voorstrijk. Hieronder is te zien dat hij eerst de stukken hout heeft aangebrand met epoxy nadat hij de voorstrijk heeft aangebracht. Pagina 53 Houtrot sanering Ook de stukken reparatiehout worden eerst aangebrand. Pagina 54 Houtrot sanering Daarna brengt hij meer dan genoeg epoxy aan en kan het stuk reparatiehout worden aangebracht. Hieronder zit het stuk reparatiehout op zijn plek. Het teveel aan epoxy komt tussen de naden omhoog. Pagina 55 Houtrot sanering Hier mest hij het te veel aan epoxy af. Pagina 56 Houtrot sanering Nadat ook het tweede stuk reparatiehout is aangebracht en is afgemest is dit het eind resultaat. In 8 uur is het droog om behandeld te worden. Pagina 57 Houtrot sanering Het vervangen van de glaslatten Bij sommige kozijnen moeten de glaslatten worden vervangen omdat deze verrot zijn. Op bladzijde 19 t/m 21 is te zien hoe een verrotte glaslat wordt verwijderd. Nadat de glaslat van het kozijn is gehaald worden met een schrapper de oude kitresten verwijderd. Pagina 58 Houtrot sanering De nieuwe glaslatten, ook van Meranti hout, zijn rondom in de primer gezet af fabriek. Hier is de glaslat van de onderkant te zien. De afgeronde hoek, bij de blauwe pijl, is het deel waar je tegen aan kijkt als de glaslat op het kozijn gemonteerd is. Waar de oranje pijl naar wijst is het gedeelte wat in de hoek van het kozijn zit. Als regenwater tegen het kozijn en het glas aan komt en dit achter de glaslat loopt kan het water door de uitsparing naar beneden lopen. Bij de rode pijl is een rechte hoek te zien. Deze kant komt plat op het kozijn te liggen. Pagina 59 Houtrot sanering Na het opmeten van de oude glaslatten kunnen de nieuwe glaslatten op maat gezaagd worden met een verstekbak. Omdat de oude glaslatten die aan de zijkanten zaten onderaan schuin teruglopen wordt bij de nieuwe glaslatten ook een schuin stuk afgezaagd. M.b.v. een zwaaihaak wordt de hoek opgemeten op een oude glaslat en afgetekend op de nieuwe. Pagina 60 Houtrot sanering Ook moet er nog een hoekje uit voor het aluminium profiel aan de onderkant. Met de zaag wordt er een stukje ingezaagd en met de hamer en beitel wordt de rest eruit getikt. Pagina 61 Houtrot sanering Nadat alle glaslatten op maat zijn gemaakt kan de kroonlijst worden aangebracht. Pagina 62 Houtrot sanering Aan de onderkant van de kroonlijst zit een plaklaag en door folie te verwijderen kan het op de glaslat geplakt worden. Bij de rode pijl is te zien dat de kroonlijst op de glaslat geplakt is. Bij de oranje pijl is de rol met kroonlijst te zien. Ook de gezaagde kanten worden met grondverf behandeld. Pagina 63 Houtrot sanering Ook het deel van het kozijn waar de glaslat weer op bevestigd gaat worden wordt met grondverf behandeld. Dit was niet gedaan bij de oude glaslat. Pagina 64 Houtrot sanering Met een persluchttacker worden de glaslatten met spijkers bevestigd aan het kozijn. De kant met de kroonlijst wordt tegen het glas bevestigd. Dit type van beglazen heet ‘droge beglazing’. Hieronder verstaan we dat het glas met kunststof of een rubberen profiel wordt afgedicht. Als er tussen het glas en de glaslat kit wordt gestopt heet dit ‘natte beglazing’. Pagina 65 Houtrot sanering Op de onderstaande foto zijn de nieuwe glaslatten te zien. Pagina 66 Houtrot sanering Montagefout Toen Roberto bij het kozijn hieronder een groot rot stuk had verwijderd zagen we dat er al eerder een reparatie was uitgevoerd. Pagina 67 Houtrot sanering Bij de gele pijl is de oude reparatie te zien. Volgens Roberto is deze goed uitgevoerd. Wij vroegen ons af waardoor het stuk kozijn toch weer was gaan rotten. Bij de rode pijl is een holle ruimte te zien, de spouw van de muur. Pagina 68 Houtrot sanering Al snel zag ik dat tussen de twee delen Trespa (foto op de volgende bladzijde) van boven tot de rode pijl een rubberen band loopt. Hierachter zit rachelwerk waar de triplex delen aan zijn bevestigd. De rubberen band zorgt ervoor dat regenwater niet bij het rachelwerk kan komen. Maar omdat de rubberen band niet doorloopt tot net voorbij het Trespa aan de onderkant is regenwater over het laatste stuk rachelwerk gelopen. In de loop der jaren is het rachelwerk gaan rotten. De Torx schroef bij de gele pijl is zelfs naar buiten gedrukt. Niet alleen loopt het regenwater over de rachel naar beneden maar het loopt ook tussen de muur en het kozijn tot het gedeelte waar de eerste reparatie is uitgevoerd. Door de reparatie kan het regenwater niet verder en is het kozijn opnieuw gaan rotten. Roberto heeft dit gemeld aan de projectleider. Op meer plekken is op deze manier het rachelwerk gaan rotten omdat de rubberen banden niet goed of niet ver genoeg van boven naar beneden zijn bevestigd. Pagina 69 Houtrot sanering Pagina 70 Houtrot sanering Vervanging van een kozijn Op het dak van de school staan dakramen. Deze opstelling doet een beetje denken aan een zaag- of sheddak. Bij dit soort daken staan de ramen alleen op het noorden gericht. Bij deze school is dit niet het geval. De ramen staan naar alle windstreken behalve het zuiden. De ramen zijn geplaatst om meer licht in het klaslokaal te krijgen. De reden dat het kozijn wordt vervangen is omdat het aan de onderkant helemaal verrot is en dit niet is te repareren. Pagina 71 Houtrot sanering Hieronder is te zien dat er reparaties uitgevoerd zijn bij het kozijn om het rotten te verminderen/stoppen. Dit heeft niet geholpen en misschien het alleen maar erger gemaakt. Door de folie op het kozijn aan te brengen, als het kozijn niet goed droog is, sluit je juist het vocht op waardoor het blijft rotten en de folie loslaat en er meer vocht bij kan. Voordat we begonnen met de klus kwam Milan mij thuis ophalen en reden we door naar een bedrijf waar ze houten kozijnen maken. Dit bedrijf zit een paar straten bij mijn huis vandaan. Het kozijn paste net in de bus anders hadden we het op het dak moeten bevestigen wat extra tijd en veel inspanning zou hebben gekost omdat het best zwaar was. Pagina 72 Houtrot sanering Toen Milan en ik aankwamen bij de school waren Roberto en Martin al bezig met verwijderen van het glas uit het oude kozijn. Hier snijdt Martin met een mes de kit los dat tussen het glas en de glaslat zit. Pagina 73 Houtrot sanering Nadat de glaslatten gedemonteerd waren, kon m.b.v. een glaszuignap het glas verwijderd worden. Zoals te zien bij de rode pijl ging dat bij dit raam niet goed. Bij de oude kozijnen was het glas met stopverf vastgemaakt. Hierdoor zaten de ramen soms erg vast. Doordat het glas onder goed vast zat en Roberto aan de bovenkant aan het raam trok brak het glas. Dit moest besteld worden. Bij de gele pijl houdt Milan met een hamer het onderste gedeelte van het glas tegen zodat het niet naar binnen kan vallen. Pagina 74 Houtrot sanering Dit raam is zonder te breken verwijderd en zal straks in het nieuwe kozijn worden bevestigd. Het nieuwe kozijn is een kopie van het oude. Pagina 75 Houtrot sanering De weersvoorspelling was de hele week goed maar op de dag zelf werd er regen verwacht. Roberto heeft daarom een party tent opgezet die boven het dakraam is geplaatst. Het heeft maar even hard geregend maar het was wel fijn dat we droog stonden. Aan de bovenkant van het kozijn en aan de zijkanten van het dak zijn blauwe Trespa platen bevestigd. Deze zitten met torx schroeven vast. Met speciale torx bitjes kunnen deze worden los geschroefd. Pagina 76 Houtrot sanering Na deze los geschroefd en het Trespa verwijderd te hebben is de EPS piepschuim isolatie te zien. Na ook deze verwijderd te hebben is de opbouw van het schuine dak te zien. De balk bij de rode pijl is bevestigd aan de horizontale houten balk bij de blauwe en de verticale balk bij gele pijl (links). De horizontale balk drukt op de verticale houten balkjes. Deze geven de krachten door op het kozijn. . Dit hadden Martin en Roberto niet verwacht omdat kozijnen niet als een dragende constructie gebruikt worden. Door de belasting kan het kozijn een beetje doorbuigen waardoor het glas kan barsten. Pagina 77 Houtrot sanering Hier is dit van dichtbij te zien. Als dakbeschot is multiplex aangebracht. Pagina 78 Houtrot sanering Voordat het kozijn kan worden verwijderd, moeten de krachten die op het kozijn werken op een andere manier op het platte dak worden overgebracht. Dit is gedaan door houten stutten aan te brengen. Pagina 79 Houtrot sanering Door de krachten over een groter oppervlakte te verdelen, is er een groot stuk multiplex (gele pijl) op het platte dak aangebracht met daar weer op een houten balk (blauwe pijl). Daarop is de stut aangebracht (rode pijl) en vast geschroefd aan de houten balk zodat deze niet weg kan schieten door de krachten die er op komen te staan.. Als dit niet gedaan was dan zou de houten stut door de dakbedekking heen drukken. Pagina 80 Houtrot sanering Nu kon begonnen worden met het loshalen van het kozijn. Hier zaagt Milan met de feinzaag de spijkers door waarmee de verticale balk vast zit aan het kozijn. Pagina 81 Houtrot sanering Hier is te zien hoe lang de spijkers zijn waarmee de schuine houten balken zijn bevestigd aan de verticale balkjes. Pagina 82 Houtrot sanering Nadat de bovenkant van het kozijn is losgemaakt zaagt Martin met de Feinzaag de penverbinding door. De verticale kozijnstijlen zitten d.m.v. een pen- en gatverbinding verbonden aan de onderste horizontale kozijnstijl. Pagina 83 Houtrot sanering Het kozijn kan nu verwijderd worden. Pagina 84 Houtrot sanering Hier zijn de gaten te zien waar het kozijn met zijn pennen in vast zat. Hier zijn de penverbindingen te zien waarmee de verticale kozijnstijlen in de onderste horizontale stijl bevestigd waren. Pagina 85 Houtrot sanering Hier het volledige oude kozijn. Zoals te zien is op de foto zijn alleen de zichtbare delen in de grondverf gezet. Hierdoor zijn de delen die vochtig werden door regenwater helemaal verrot. Pagina 86 Houtrot sanering Nu het oude kozijn verwijderd is kunnen we het nieuwe kozijn naar boven brengen. Dit doen we via een ladder die tegen de dakrand staat. Milan duwt straks het kozijn naar boven en Martin en ik trekken het omhoog via twee spanbanden. Pagina 87 Houtrot sanering Dit is de laatste foto die ik kon maken en daarna moest ik meehelpen. Op de foto is te zien hoe groot het kozijn is. Pagina 88 Houtrot sanering Hier ligt het nieuwe kozijn klaar om in de grondverf gezet te worden. Hier is Milan bezig het kozijn alvast in de grondverf te zetten. Hij doet nu alleen de delen waar we na de montage niet meer bij kunnen komen. Pagina 89 Houtrot sanering Milan is hier bezig met de voorbereiding van het aanbrengen van de loodslabbe. Deze was bij het oude kozijn ooit verwijderd, misschien zelfs gestolen. Pagina 90 Houtrot sanering Hier is de loodslabbe aangebracht op een houten balk, een soort stelkozijn, waar straks het kozijn weer op wordt gemonteerd. Zo zien de spijkertjes er uit waarmee de loodslabbe wordt bevestigd. Pagina 91 Houtrot sanering Omdat de aangebrachte sponning niet breed genoeg is aan de onderkant van het kozijn, maakt Martin deze alsnog breder met een bovenfrees. Pagina 92 Houtrot sanering Hier is de bovenfrees van op zij te zien. Er zitten twee handvatten aan om het apparaat stevig vast te kunnen houden. Het gedeelte bij de rode pijl is de afstandhouder. Deze is instelbaar, zodat als je bv. langs het kozijn gaat, de frees op de juiste afstand materiaal verwijderd. Ook de diepte is aan te passen tot 35 mm. Hier is de onderkant van de frees te zien. De gele pijl wijst naar de freeskop. De zwarte rand aan de onderkant is van glad plastic dat over het materiaal schuift. Pagina 93 Houtrot sanering Hier het eindresultaat. De sponning is nu 10 mm breder geworden. Pagina 94 Houtrot sanering Het montagekozijn past nu wel op het stelkozijn. Het montagekozijn staat op de loodstrook. Regenwater kan nu van het kozijn via het lood op het platte dak stromen. Pagina 95 Houtrot sanering Het kozijn staat op zijn plaats en de verticale balkjes kunnen weer op hun plek worden aangebracht en vastgemaakt. Bij de gele pijl is een scharnier te zien van het uitzetraam. Pagina 96 Houtrot sanering Hier is de constructie van opzij te zien. Bij de rode pijl is het kozijn te zien dat al gedeeltelijk in de grondverf staat. Bij de gele pijl staat een verticale houten balk waar het kozijn straks aan wordt vast gemaakt. Dit lijkt een dunne balk maar op de volgende bladzijde is te zien dat het niet zo is. Bij de blauwe pijl zit piepschuim voor isolatie. Pagina 97 Houtrot sanering Met behulp van een lijmklem wordt het kozijn tegen de verticale balk gedrukt. Met lange schroeven wordt het kozijn aan de verticale balk vastgeschroefd. Zonder de lijmklem zou het kozijn naar voren kantelen door de schroef die er tegen aan komt. Nu draait de schroef het kozijn in. Pagina 98 Houtrot sanering Milan bevestigt celband rond de sponning waar straks het vaste glas in wordt aangebracht. Zonder de celband kan het glas speling hebben tussen de sponning en de glaslat en gaan klapperen door de wind. Pagina 99 Houtrot sanering Bij de rode pijl is het aluminium profiel te zien waar het glas aan de onderkant in wordt gezet. Deze is nog bruin van de stopverf. Tegenwoordig wordt stopverf niet meer gebruikt. Het profiel is een grote koudebrug al maakt het nu niet veel uit omdat er enkelglas in het kozijn zit. Pagina 100 Houtrot sanering Eerst wordt het glas in het profiel gezet en daarna tegen de sponning van het kozijn. Pagina 101 Houtrot sanering Hier bevestigt Milan ook celband op de glaslatten. Daarna kunnen de glaslatten met de tacker worden vast geniet. Pagina 102 Houtrot sanering Omdat het glas van dit raam tijdens de demontage gebarsten is, wordt er tijdelijk een plaat multiplex ingezet tot het nieuwe stuk glas geleverd is. Rondom worden wel al de glaslatten gemonteerd zodat deze niet zoek raken en het multiplex goed op zijn plaats blijft zitten. Pagina 103 Houtrot sanering Hier heeft Martin de plek waar het nieuwe scharnier komt voor het raam afgetekend. Pagina 104 Houtrot sanering Eerst heeft hij met de beitel in het kozijn gedrukt tot ongeveer de diepte waar het scharnier komt te liggen. Daarna stopt hij de beitel in het hout en door de beitel te draaien komt het hout los. Pagina 105 Houtrot sanering Hier geeft Martin het raam een afschuining door met een elektrische schaaf een gedeelte van het hout weg te schaven. Met de ronde knop op de voorkant van het apparaat kan de spaandiepte worden ingesteld. Dit kan van 0 tot 4,0 mm. De schaalverdeling rond de knop gaat per 0,1 mm. Met de V-groeven (rode pijl) in de schaafzool kunnen werkstukranden snel en gemakkelijk worden afgeschuind. Vervolgens moet de onderkant van het kozijn worden afgeschuind door de verstekgeleider onder een hoek, dit kan van 0-45°, in te stellen. Pagina 106 Houtrot sanering Hier is te zien dat er een afschuining is aangebracht. Nu kan het regenwater aan de achterkant van het raam naar beneden lopen. Pagina 107 Houtrot sanering Om te zorgen dat het water door de wind niet te ver naar de achterkant wordt geblazen en zo tussen de naden van de sponning van het kozijn en het raam in loopt maakt Martin nog een waterhol. Pagina 108 Houtrot sanering Nadat het raam is aangepast kunnen de scharnieren, type dubbellidscharnier, bevestigd worden. Pagina 109 Houtrot sanering Voor de afdichting tussen het raam en het kozijn worden aluminium profielen met rubberstrips aangebracht in de sponning. Dit zorgt er voor dat de aansluiting wind- en waterdicht is. Pagina 110 Houtrot sanering De profielen en ook de andere helft van het scharnier zijn bevestigd. Nu kan het raam geïnstalleerd worden. Pagina 111 Houtrot sanering De installatie van het kozijn is zo goed als klaar. De Trespaplaten zijn weer gemonteerd. Later zal door de schilders het kozijn worden geverfd en zodra het nieuwe stuk glas binnen is wordt het stuk multiplex vervangen. Pagina 112 Houtrot sanering Reperatie braakschade Roberto stelt ook schaderapporten op na braakschades. Aan de hand van zo’n rapport kan de verzekerde de schade laten repareren en de kosten bij de verzekering claimen. Ik had Roberto gevraagd of ik ook een keer mee mocht om te kijken wat hij zoal aantreft na een braakschade. Tijdens mijn stage van de verbouwing van een zolder werd Roberto gebeld door een verzekeringsmaatschappij om in Zoetermeer een schaderapport op te maken na een poging tot inbraak. Toen we aankwamen vertelde de vrouw dat er in de wijk veel wordt ingebroken maar dat het de eerste keer was dat bij haar een poging was gedaan. De schade lijkt op het eerste gezicht mee te vallen. Bij de rode en gele pijl kan Roberto op de zelfde manier als bij de houtrotsanering met epoxy het beschadigde kozijn repareren. Bij de blauwe pijl is een klein beetje schade te zien aan het raam. . Pagina 113 Houtrot sanering Ook aan de zijkant lijkt de schade mee te vallen. Pagina 114 Houtrot sanering Aan de onderkant is het hout van het raam wat gebarsten. Volgens Roberto is het raam toch onherstelbaar beschadigd en moet het vervangen worden. Bij de rode pijl hebben ze waarschijnlijk een koevoet, zoals hieronder, gebruikt om het raam open te krijgen. Door het hefboom effect komt er veel kracht op de raamstijl te staan en op het raammechaniek voor het openen en sluiten. Het raam is hierdoor wat krom getrokken en daardoor niet meer te repareren. Het was ook zeer moeilijk te openen. Pagina 115 Houtrot sanering Hier staat het raam open en is bij de groene pijl een uitzetijzer te zien. Bij de gele en rode pijl zit een veiligheidsscharnier. Als het raam gesloten wordt steekt het uitstulpsel bij de gele pijl in het gat bij de rode pijl. Als het raam dicht zit en de pennen van de scharnieren worden er aan de buitenkant uitgetikt dan blijft het raam gesloten. De pen bij de donkerblauwe pijl en het gat bij de lichtblauwe pijl werken op de zelfde wijze. Pagina 116 Houtrot sanering Nadat de verzekering de claim had toegewezen werd Roberto door de bewoonster gebeld om een nieuw raam te plaatsen. Omdat ze zich ’s nachts niet meer prettig voelde en bij elk geluid wakker werd vroeg ze aan Roberto of het mogelijk is om er een vast raam in te zetten. Ze hoopt dat de kans voor herhaling hierdoor afneemt. Dit is natuurlijk geen probleem. Met een hamer en een schroevendraaier tikt Roberto de pen uit het scharnier zodat hij het raam kan verwijderen. Pagina 117 Houtrot sanering Deze glaslat wordt aan de onderkant van het kozijn gemonteerd. Bij de gele pijl is te zien dat het gedeelte wat tegen het raam aan komt hoger is dan aan de andere kant. Als het regent rolt het water naar beneden. Bij de rode pijl is een waterhol te zien. Pagina 118 Houtrot sanering Op de andere glaslatten worden kroonlijsten aangebracht. Dit zorgt voor een water- en winddichte afsluiting. Ook kan het raam niet klapperen door de wind of trillingen. Pagina 119 Houtrot sanering Ook op de sponning waar het glas tegenaan komt, wordt kroonlijst aangebracht. Pagina 120 Houtrot sanering Het nieuwe glas is van het type dubbelglas. Volgens de sticker weegt het geheel 24 kg. De afmetingen zijn 645 x 1675 mm. Pagina 121 Houtrot sanering Hier is het dubbelglas van de zijkant te zien. Het is van het type HR++ glas. De isolerende waarde is afhankelijk van de soort coating, de spouwvulling en de dikte van de spouw. Op een van de twee ruiten is aan de binnenkant van de spouw een flinterdunne laag metaal aangebracht. Dit is een warmte reflecterende coating. Deze coating zorgt ervoor dat een groot deel van de warmte naar de verblijfsruimte wordt teruggekaatst. Hierdoor wordt meer energie bespaard dan zonder deze coating. Ook is de lucht in de spouw vervangen door een edelgas dat beter isoleert dan normale lucht. De spouw is met Argon gevuld. Ook is te zien dat de ene glasplaat dikker is dan de andere. De dikke glasplaat (rode pijl) komt aan de buitenkant. Het verschil in dikte zorgt voor een betere geluidsisolatie. De dikke ruit is 5 mm , de andere is 4 mm en de spouw is 15 mm. Door het verschil in dikte hebben de ruiten verschillende resonanties waardoor trillingen niet versterkt worden. Pagina 122 Houtrot sanering Om de glaslatten vast te zetten gebruikt Roberto een persluchttacker. Hieronder is de compressor te zien waar deze op wordt aangesloten. Pagina 123 Houtrot sanering Hieronder de tacker. Hier kunnen nietjes, spijkers enz. in worden gestopt. Hier heeft Roberto de kurken afstandblokjes die op het glas zaten op de onderkant van het kozijn geplakt. Dit om de onderkant van het glas en ook de spouw te beschermen. Pagina 124 Houtrot sanering Hier is de onderste glaslat bevestigd. De kleine zwarte puntjes zijn de spijkertjes die er met de tacker ingeschoten zijn. Later zal het raam nog geverfd worden. Pagina 125 Houtrot sanering Nawoord Van deze stage heb ik geleerd dat zelfs grote rotte plekken in houten kozijnen gerepareerd kunnen worden . Het kozijn moet wel heel verrot zijn om te moeten worden vervangen. Het vervangen van de kozijnen is niet alleen duurder maar ook milieu onvriendelijker. Door delen te vervangen met hout en/of epoxy i.p.v. een heel houtenkozijn wordt minder hardhout uitgespaard. Ik denk dat mensen te snel hun kozijnen laten vervangen terwijl de meeste rotte plekken heel makkelijk zijn te repareren. Ik heb toegekeken hoe Roberto de rotte plekken verwijderde en deze opvulde met epoxy en grote gaten met reparatiehout. Wel heb ik meegeholpen met het opschuren van de reparaties en daarna in de grondverf zetten. Ik mocht niet werken met de materialen van Repair Care omdat ik daarvoor geen certificaat heb. Als er een controleur zou langs komen vanuit Repair Care en ze zouden mij met de producten bezig zien kan Roberto zijn licentie kwijt raken. Maar voordat ik dat een beetje onder de knie zou hebben was me stage toch al voorbij denk ik. Het toekijken vond ik heel interessant en ik heb alles wat ik wilde weten kunnen vragen. Ook met het vervangen van het kozijn heb ik meegeholpen met het naar boven tillen van het nieuwe kozijn en stukken in de grondverf te zetten. Pagina 126
© Copyright 2024 ExpyDoc
