digitale brochure (pdf) - Faculteit der Rechtsgeleerdheid

FACULTAIRE
ALUMNIBIJEENKOMST
24 januari 2014
PROGRAMMA ALUMNIBIJEENKOMST 2014
ERVARINGEN ALUMNIBIJEENKOMST 2013
VRIJDAGMIDDAG 24 JANUARI 2014
De alumnilezing 2013 werd verzorgd door prof. mr. Dorien Pessers en ging
over het verhaal van Abel Herzberg en de Joodse rechtbank in Bergen Belsen,
waarbij het duivelse dilemma werd voorgehouden dat aan de instelling van die
rechtbank ten grondslag lag.
12.15-13.00
Inloop met broodje, koffie & thee
13.00-13.05 Opening door alumnidecaan prof. mr. Sjoerd Zijlstra
13.05-13.35
Alumnilezing door prof. mr. Arend Soeteman
13.45-15.00
Eerste sessie cursussen
15.00-15.30 Pauze
15.30-16.45 Tweede sessie cursussen
16.45-18.30 Afsluitende borrel
LOCATIE:Faculteitsgebouw Initium
De Boelelaan 1077 (achter het hoofdgebouw aan de kant van
de Buitenveldertselaan)
1081 HV Amsterdam
Dianne van Hees, juridisch adviseur, afgestudeerd in 2011:
“De alumnibijeenkomst 2013 heb ik, met dank aan de goede organisatie van het
Alumnibureau, als bijzonder leerzaam en leuk ervaren. Er werd een interessant
programma met cursussen aangeboden en als afsluiter was er een gezellige
borrel. Vele alumni lieten tijdens de borrel weten dat de bijeenkomst ruim aan hun
verwachtingen heeft beantwoord. Komend jaar ben ik graag weer van de partij!”
Alumni lieten de volgende ervaringen bij ons achter:
“buitengewoon goed, inspirerend, een boeiende voordracht vanwege de kwaliteit van
de lezing, indrukwekkend, zet me aan het denken”
ENTREE: Gratis
AANMELDEN:www.rechten.vu.nl/alumni
PUNTEN: NOvA 2 PO, KNB 2
2
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
3
Opening alumnibijeenkomst
door alumnidecaan
prof. mr. Sjoerd Zijlstra
Alumnilezing
door prof. mr. Arend Soeteman
Sjoerd Zijlstra studeerde van 1979-1987 aan de VU. Hij
was sindsdien op verschillende manieren werkzaam
bij de VU: als junior onderzoeker (1987-1993), als
universitair hoofddocent (1999-2000). Vanaf 2000 is hij
werkzaam als hoogleraar Staats- en bestuursrecht bij
de VU. Zijlstra werd in 2011 benoemd tot voorzitter van
de stuurgroep alumnibeleid welke het alumnibeleid
voor de komende jaren uiteen heeft gezet. Thans
is hij alumnidecaan en voorzitter van de alumni
klankbordgroep.
4
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
Arend Soeteman studeerde rechten aan de VU. Hij
was als wetenschappelijk medewerker werkzaam
aan de VU (1969-1972) en aan de Rijksuniversiteit
Utrecht (1973-1985). In 1981 promoveerde hij
in Leiden op het proefschrift Norm en logica.
Vanaf 1985 tot aan zijn emeritaat in 2009 was hij
hoogleraar Encyclopedie en rechtsfilosofie aan de
VU. Hij publiceerde op het gebied van het juridisch
redeneren, maar ook over mensenrechten en over
de democratische rechtsstaat. Professor Soeteman
is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van
Wetenschappen en lid en secretaris voor de geestesen maatschappijwetenschappen van de Koninklijke
Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Hij
heeft diverse functies vervuld op maatschappelijk en
kerkelijk gebied. Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
5
OVERZICHT CURSUSSEN
6
EERSTE SESSIE 13.45-15.00 UUR
TWEEDE SESSIE 15.30-16.45 UUR
1. IT en Recht
Mr. Rob van den Hoven van Genderen
2. Strafrecht
Prof. mr. Matthias Borgers
3.Bestuursrecht
Prof. mr. Sjoerd Zijlstra & prof. mr. Jan Struiksma
4.Familierecht
Mr. Kees Blankman
5.
Fiscaal Recht
Prof. mr. Jaap Bellingwout
6.Auteursrecht
Prof. mr. Martin Senftleben
7.Rechtspsychologie
Prof. dr. Henk Elffers
8. Staatsrecht
Mr. Solke Munneke
9. Contractenrecht
Mr. Sjoerd Bakker
10. Pensioenrecht
Prof. mr. Herman Kappelle
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
7
Rob van den Hoven van Genderen is afgestudeerd
in internationaal recht en internationale betrekkingen
aan de Universiteit van Amsterdam (1981). Vervolgens
werkte hij voor het ministerie van Economische Zaken aan
het informaticastimuleringsplan, de PTT, de RUU, en de
werkgeversorganisatie VNO. Verder werkte Rob als directeur
SURF, directeur regelgeving Telfort en als onderhandelaar in de
internationale telecommunicatieorganisaties op het gebied van
roaming. Sinds 2001 is hij zelfstandig adviseur en is als zodanig
verbonden geweest aan verschillende advocatenkantoren.
Vanaf 2007 is Rob verbonden aan het Computer/Law Institute
van de VU en het advocatenkantoor Switchlegal te Amsterdam.
Sinds 2010 is hij juridisch projectleider van het Europese project
HEMOLIA dat zich richt op privacy, terrorismebestrijding en antiwitwaspraktijken. Op dit terrein heeft hij zojuist zijn proefschrift
afgeleverd.
8
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
1. IT EN RECHT
1e sessie
Mr. Rob van den Hoven van Genderen
Privacy, sociale netwerken en nationale veiligheid
Na de openbaringen van Edward Snowden buitelen de buitenlandse
veiligheidsdiensten over elkaar heen om te ontkennen dat bevriende
staatshoofden worden afgeluisterd dan wel om andere diensten van die
praktijken te beschuldigen. Sinds de opkomst van de elektronische media wordt
het steeds aantrekkelijker voor allerlei partijen zoals commercie, overheid en
criminaliteit, om gebruik te maken van de elektronische informatieovervloed die
we met zijn allen aan het internet prijsgeven, vrijwillig, onvrijwillig of
ongemerkt. Daarbij blijft de essentiële vraag of de privacy van de betrokkenen
in deze storm overeind blijft vaak onbeantwoord. Over de juridische do’s en
dont’s van de activiteiten van zowel de overheid als van de overige gebruikers
zal in dit college een inleiding worden gegeven.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
9
Matthias Borgers rondde zijn rechtenstudie af aan
de Universiteit Maastricht in 1996. In 2001 promoveerde
hij aan de Katholieke Universiteit Brabant (tegenwoordig
Universiteit van Tilburg) cum laude op een proefschrift over
de ontnemingsmaatregel. Nadien is hij werkzaam geweest als
advocaat bij het kantoor van de landsadvocaat Pels Rijcken &
Droogleever Fortuijn in Den Haag en als Universitair (hoofd)
docent aan de Universiteit van Tilburg. Sinds 1 maart 2006 is
hij als hoogleraar Straf(proces)recht verbonden aan de VU.
Daarnaast is hij raadsheer-plaatsvervanger bij het Gerechtshof
Amsterdam.
10
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
2. STRAFRECHT
1e sessie
Prof. mr. Matthias Borgers
Misdaadgeld: over voordeelsontneming en de bestrijding van witwassen
De bestrijding van misdaadgeld staat in het middelpunt van de belangstelling.
De strafwetgeving biedt steeds ruimere bevoegdheden om witwassers te
bestraffen en om misdaadvermogen af te pakken. Maar biedt dat pakket aan
wettelijke maatregelen wel genoeg mogelijkheden? Of gaat het allemaal veel te
ver? In deze sessie wordt u inzicht geboden in het juridische steekspel tussen
criminelen en justitie, in de jacht naar het grote geld.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
11
Sjoerd Zijlstra is hoogleraar Staats- en bestuursrecht
aan de VU. Hij is gespecialiseerd in algemeen bestuursrecht,
bestuurlijk organisatierecht, wetgeving en wetgevingsleer. Hij
is voorzitter van de redactie van het Nederlands Tijdschrift
voor Bestuursrecht, auteur van het handboek ‘Bestuursrecht in
de sociale rechtsstaat’ (met R.J.N. Schlossels) en kerndocent
Bestuursrecht aan de Academie voor Wetgeving en de Academie
voor Overheidsjuristen.
JAN STRUIKSMA is hoogleraar Bestuursrecht, in het
bijzonder het ruimtelijk bestuursrecht. Voorheen werkte hij
bij de provincie Noord-Holland, de gemeente Zaanstad en bij
het stedenbouwkundig adviesbureau VVK Architectuur en
Stedenbouw in Amsterdam. Hij is auteur van het studieboek
‘Het systeem van het ruimtelijke ordeningsrecht’. Daarnaast
is hij voorzitter van het Instituut voor Bouwrecht en rechterplaatsvervanger in Utrecht en Amsterdam. Zijn oratie met als
titel ‘Deregulering met behoud van ellende’ gaat over de vraag
waarom deregulering kan leiden tot meer regels.
12
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
3. BESTUURSRECHT
1e sessie
Prof. mr. Sjoerd Zijlstra en prof. mr Jan Struiksma
Actualiteiten bestuursrecht
De cursus actualiteiten bestuursrecht behandelt in vogelvlucht de belangrijkste
recente ontwikkelingen op het terrein van het algemeen bestuursrecht en
bestuursprocesrecht. Ingegaan wordt op de Wet aanpassing
bestuursprocesrecht die op 1 januari 2013 in werking is getreden. Deze wet
voorziet in onder meer de invoering van een relativiteitsvereiste en aanpassing
van de uitspraakbevoegdheden met het oog op finale geschilbeslechting. Ook
wordt ingegaan op de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij
onrechtmatige besluiten die op 1 juli jl. in werking is getreden en die een einde
maakt aan het zogeheten zelfstandig schadebesluit. Daarnaast komen
belangrijke ontwikkelingen in wetgeving en jurisprudentie aan de orde.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
13
Kees Blankman is universitair docent Familie- en
gezondheidsrecht. Hij promoveerde circa 20 jaar geleden op het
onderwerp curatele en heeft zich sinds die tijd in onderzoek,
advisering en cursussen beziggehouden met de bescherming
en vertegenwoordiging van wilsonbekwamen. Hij preadviseerde
voor de Vereniging van Gezondheidsrecht en tweemaal voor de
Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, de laatste maal in
oktober 2013 over het thema notariële bescherming van ouderen.
Hij is rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Zutphen en
raadsheer-plaatsvervanger bij het hof Den Bosch. Kees Blankman
was voorzitter van de groep met deskundigen die enkele jaren
geleden voor de Raad van Europa de tekst opstelde van wat in
2009 een Europese aanbeveling werd ter bevordering van het
gebruik van het levenstestament in Europa. Het levenstestament
is een volmacht speciaal opgesteld met het oog op een latere
periode van wilsonbekwaamheid van de volmachtgever.
14
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
4. FAMILIERECHT
1e sessie
Mr. Kees Blankman
Levenstestament: mogelijkheden, valkuilen en alternatieven
Voor meerderjarigen die niet meer in staat zijn hun belangen (financiële
belangen, zorgbelangen of allebei) zelf te behartigen bijvoorbeeld omdat ze de
diagnose Alzheimer hebben gekregen, bestaan in het recht verschillende
beschermingsmogelijkheden. Vanouds kennen we de curatele, het
beschermingsbewind en het mentorschap achterin Boek 1 BW. Hier grijpt de
rechter in en benoemt voor de meerderjarige in kwestie een vertegenwoordiger
die de belangen van die meerderjarige behartigt en voor en namens hem
beslissingen neemt. Een mogelijkheid die meer en meer toepassing vindt, is het
zelf benoemen van een vertegenwoordiger middels de figuur van de volmacht.
Deze mogelijkheid staat alleen open voor meerderjarigen die op het moment
van het afgeven van de volmacht nog wilsbekwaam zijn. Aan het gebruik van het
levenstestament zijn voordelen verbonden, maar ook enkele mogelijke nadelen.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
15
Jaap Bellingwout is hoogleraar Belastingrecht en tevens
afdelingshoofd Notarieel en Fiscaal recht aan de VU. Hij is
gespecialiseerd in het internationaal en Europees belastingrecht.
Daarnaast is hij lid van de Commissie Wetsvoorstellen
van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs en is hij
tevens secretaris en penningmeester van de Vereniging voor
Belastingwetenschap. Jaap Bellingwout is advocaat en partner bij
KPMG Meijburg & Co.
16
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
5. FISCAAL RECHT
1e sessie
Prof. mr. Jaap Bellingwout
De rol van Nederland in fiscale structuren van buitenlandse multinationals
De acties van de OESO en de EU tegen ‘Agressive Tax Planning’ van
multinationals en de beoogde aanpak van ‘double non-taxation’ van winsten van
multinationals, hebben al veel stof doen opwaaien. In Engeland zijn vanuit het
parlement grote bedrijven zoals Starbucks, Google en Amazon stevig aan de
tand gevoeld. Inmiddels is ook in Nederland de rol van Nederlandse
‘schakelvennootschappen’ aan de orde gesteld, hetgeen geleid heeft tot een
uitgebreid rapport van de Stichting Economisch Onderzoek en tot concrete
‘substance maatregelen’ die het kabinet heeft voorgesteld ingaande 1 januari
2014. In deze bijeenkomst worden de diverse politieke en fiscaal technische
facetten van het debat belicht, en is ook ruimte voor vragen en discussie.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
17
Martin Senftleben is sinds 2007 hoogleraar Intellectuele
eigendom aan de VU en Senior Consultant bij Bird & Bird, Den
Haag. Hij studeerde rechten en muziek aan de Universiteit
van Heidelberg. Na afronding van zijn studies was hij als
onderzoeker verbonden aan het Instituut voor Informatierecht
van de Universiteit van Amsterdam en het Max-Planck-Institut
für Geistiges Eigentum in München. In 2004 promoveerde hij met
een proefschrift over internationaal auteursrecht. Van 2004 tot
2007 werkte hij bij de World Intellectual Property Organization
in Genève. Martin Senftleben is lid van het Executive Committee
van de ALAI, de Staatscommissie auteursrecht, mede-oprichter
van het Trademark Law Institute, voorzitter van de redactie van
het tijdschrift ‘Auteurs-, media- en informatierecht’ en redacteur
van ‘Berichten industriële eigendom’. Zijn publicaties in het
Nederlands, Engels, Frans en Duits betreffen de balans tussen
de bescherming van intellectuele eigendomsrechten enerzijds
en de waarborging van conflicterende culturele, sociale en
economische belangen anderzijds.
18
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
6. AUTEURSRECHT 2e sessie
Prof. mr. Martin Senftleben
Actualiteiten auteursrecht
In deze actualiteitencursus gaat Martin Senftleben uitgebreid in op belangrijke
recente ontwikkelingen op het terrein van het auteursrecht. Aan de orde komen
het werkbegrip en de vrijheid van ideeën, concepten en stijl, het
inbreukcriterium bij industriële vormgeving, het openbaarmakingsbegrip, de
regeling van de privékopie en de uitputtingsleer in de digitale omgeving. Naast
de juridische regels biedt de cursus een analyse van de verschillende belangen
van rechthebbenden, intermediairs en gebruikers.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
19
Henk Elffers is emeritus hoogleraar Empirische bestudering
van de strafrechtpleging bij de vakgroep Strafrecht en
Criminologie van de VU. Hij studeerde wiskundige statistiek
aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde in de
rechtspsychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op
een proefschrift over belastingontduiking. Hij werkte onder
meer bij de faculteit Rechten van de EUR en was hoogleraar
Rechtspsychologie in Antwerpen. Ook werkte hij als senioronderzoeker bij het Nederlands Studiecentrum Rechtshandhaving
Amsterdam.
20
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
7. RECHTSPSYCHOLOGIE 2e sessie
Prof. dr. Henk Elffers
Wanneer werkt streng(er) straffen wel of niet?
Voor veel Nederlanders schijnt onomstotelijk vast te staan dat de beste manier
om misdaad aan te pakken streng(er) straffen is. Veel strafrechters en
rechtspsychologen denken wel beter te weten. Hoe zit het nu? In deze bijdrage
ga ik na op welke veronderstellingen de werkzaamheid van straf eigenlijk
berust, en ik beschouw onder welke omstandigheden de geïdentificeerde
voorwaarden al of niet gelden. Hoe verhoudt zich een door de rechter
uitgedeelde straf eigenlijk tot andere correctiemechanismen, zoals sociale
afkeuring en moraliteit? En hoe moeten we een en ander zien tegen de
achtergrond van de dalende criminaliteit? Hoe valt een roep om strenger
straffen daarmee te rijmen?
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
21
Solke Munneke is universitair hoofddocent Staats- en
bestuursrecht aan de VU. Hij studeerde Nederlands recht aan
de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij in 2006 promoveerde
op een staatsrechtelijk onderzoek naar het weigeren van
informatieverstrekking door ministers aan het parlement.
In zijn onderzoek richt hij zich tegenwoordig met name op
de staatsrechtelijke positie van de decentrale overheden.
Daarnaast houdt hij zich bezig met parlementaire controle,
integriteitskwesties en wetgevingsvraagstukken. Sinds 1 januari
2013 geeft hij leiding aan een nieuw onderzoeksprogramma
waarin de wisselwerking tussen grondrechten,
overheidsorganisatierecht en reguleringsvraagstukken centraal
staat.
22
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
8. STAATSRECHT
2e sessie
Mr. Solke Munneke
De decentralisaties in het sociale domein staatsrechtelijk bekeken: een zorg
voor de gemeente!
Op dit moment worden gemeenten geconfronteerd met een van de ingrijpendste
wetgevingsoperaties in jaren: de uitvoering van een groot aantal wetten in het
sociale domein (jeugd, zorg en werk) verhuist van het Rijk naar de gemeenten.
Volgens het kabinet biedt deze taakverplaatsing voordelen voor burgers en
efficiencywinst voor de overheid. Volgens tegenstanders is het ‘over de
schutting gooien’ van al deze taken vooral een verkapte bezuiniging, die tot
verschraling van de zorg zal leiden. Wil de uitvoering van dit takenpakket slagen
dan zal tussen gemeenten nauw moeten worden samengewerkt. Dat roept tal
van staatsrechtelijke vragen op: hoeveel invloed heeft de gemeenteraad dan
eigenlijk nog op het beleid? Worden de verschillen tussen gemeenten straks
niet onaanvaardbaar groot? En in hoeverre mag het Rijk zich met de uitvoering
van deze gedecentraliseerde taken straks nog bemoeien?
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
23
Sjoerd Bakker is universitair docent Privaatrecht aan de VU.
Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Leiden en is een
aantal jaren in de advocatuur werkzaam geweest, alvorens in
2011 in dienst te treden bij de VU als docent-onderzoeker aan de
Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Hij doceert aldaar op het gebied
van het contractenrecht en verricht onderzoek in het programma
‘Public Contracts: Law & Governance’ van het VU University
Centre for Law & Governance. Sjoerd Bakker is gepromoveerd
op het boek ‘Redelijkheid en billijkheid als gedragsnorm’
en werkt momenteel aan de nog te verschijnen monografie
‘Rechtsgevolgen van overeenkomsten’. Daarnaast is Sjoerd
als advocaat verbonden aan Houthoff Buruma te Amsterdam.
Hij is tevens als auteur verbonden aan de losbladige serie
‘Onrechtmatige Daad’ van Kluwer.
24
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
9. CONTRACTENRECHT
2e sessie
Mr. Sjoerd Bakker
Actualiteiten contractenrecht in het licht van de krediet- en economische crisis
De Nederlandse economie maakt barre tijden door. De met het faillissement
van Lehman in 2008 ingeluide kredietcrisis is in de loop van de afgelopen jaren
uitgegroeid tot een brede en hardnekkige economische crisis, die in vrijwel alle
geledingen van de samenleving haar invloed doet voelen. Talloze uitspraken op
het gebied van arbeidsrecht en huwelijksvermogensrecht getuigen daarvan.
Ook het handelsverkeer heeft duidelijk last van de crisis. In deze beknopte
actualiteitencursus gaat Sjoerd Bakker in op recente (lagere) rechtspraak,
waarin procespartijen een beroep doen op de krediet- en economische crisis om
onder contractuele verplichtingen uit te komen dan wel de krediet- en
economische crisis aanvoeren ter rechtvaardiging van de uitoefening van
contractuele bevoegdheden.
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
25
Herman Kappelle werkt sinds 1984 in het
levensverzekeringsbedrijf. Hij studeerde Nederlands recht aan
de Rijksuniversiteit Utrecht en Fiscaal recht aan de Universiteit
van Amsterdam waar hij vervolgens in 2000 promoveerde
op een proefschrift getiteld ‘Levensverzekering en fiscaal
overgangsrecht’. Sinds 1 september 2004 is hij bijzonder
hoogleraar Fiscaal pensioenrecht aan de VU. Daarnaast werkt hij
sinds 1995 bij AEGON Levensverzekering N.V. waar hij sedert 2000
directeur is van AEGON Adfis, Adviesgroep juridische en fiscale
zaken. Herman is auteur van verschillende boeken, publiceert
veel, bekleedt diverse nevenfuncties en treedt regelmatig op als
spreker op seminars en congressen. In 2009 is hij verkozen tot
European Pensions Personality of the Year.
26
FACULTAIRE ALUMNIBIJEENKOMST
10. PENSIOENRECHT
2e sessie
Prof. mr. Herman Kappelle
Actualiteiten pensioenrecht
Deze cursus gaat over het pensioenstelsel in Nederland en de recente en
toekomstige ontwikkelingen. Hoe is het gekomen dat pensioenfondsen nu
pensioenen daadwerkelijk moeten verlagen? Wat is het verschil tussen
pensioenfondsen en verzekeraars in dezen? Wat is er aan wetswijzigingen nu
definitief, wat zijn nog voorstellen en wat zijn proefballonnen?
Alumnibijeenkomst 24 januari 2014
27
Colofon
Alumnibureau
Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Alumnicoördinator E. van Assenbergh
Postadres
De Boelelaan 1105
1081 HV Amsterdam
Tel.: 020 598 28 41
E-mail: [email protected]
Web: www.rechten.vu.nl/alumni
Vormgeving
Studio VU (22818) nov 2013
Fotografie
Studio VU, iStock (p 5, 21), Nationale Beeldbank (p 11, 15 en 27)
Portretfoto’s zijn aangeleverd door betrokkenen
Met medewerking van
VU Law Academy.
www.vula.nl
VU Law Academy
Betrokken op úw competentie
Volg ons op LinkedIn!
Alumni netwerkgroep: ‘Alumni Rechtsgeleerdheid VU’