Factsheet PIM - september 2014

September 2014
Factsheet Programma Informatie-uitwisseling Milieuhandhaving
Over PIM
Het Programma informatie-uitwisseling milieuhandhaving (PIM) is een gezamenlijk programma van
Rijk, IPO en VNG. PIM is in december 2010 ingesteld naar aanleiding van de rapporten Mans en de
Ridder over de organisatie en werkwijze van de milieu-inspecties in Nederland. Zij drongen aan op
een concentratie van de milieuhandhaving van gemeenten, provincies in regionale
uitvoeringsdiensten/omgevingsdiensten en op de noodzaak van informatie-uitwisseling tussen alle
bestuurlijke en strafrechtelijke handhavende instanties. Het samenwerken tussen inspecties en het
delen van inspectie-informatie werd gezien als een belangrijke voorwaarde om meer risicogericht en
informatie gestuurd te handhaven, als ook de handhaving efficiënter en effectiever in te richten. PIM
draagt daaraan bij door hulpmiddelen te ontwikkelen voor onderlinge informatie-uitwisseling in het
milieudomein en biedt ondersteuning bij de bevordering van de onderlinge samenwerking
Het programma
PIM is opgebouwd langs verschillende sporen. Een aantal is gericht op de infrastructuur voor het
delen van informatie. Voor de ontwikkeling van deze sporen is ICTU opdrachtnemer. De andere vier
sporen hebben betrekking op voorwaarden om een dergelijk uitwisselingssysteem ook daadwerkelijk
te laten werken. Voor alle sporen zijn (deel)projectgroepen ingericht. Er is een begeleidingscommissie PIM waarin een relevant deel van de betrokken, c.q. op Inspectieview Milieu aan te
sluiten organisaties is vertegenwoordigd: ministeries (IenM, VenJ), rijksinspecties (ILT, NVWA, ISZW),
Inspectieraad, politie, OM, UvW, provincies, gemeenten, de regionale omgevingsdiensten,
veiligheidsregio’s en PMMG.
Over Inspectieview Milieu
Inspectieview Milieu (IvM) is ontwikkeld PIM, samen met potentiële gebruikers. Met Inspectieview
Milieu beschikken de handhavende instanties over een instrument om elektronisch informatie te
delen via een landelijke informatie-infrastructuur. Ook is er een bulkvoorziening ten behoeve van
analyse van gegevens voor de planning van inspecties, als ook een aansluitvoorziening ter
vereenvoudiging van de aansluiting op Inspectieview Milieu. Een en ander is gekoppeld aan een
standaardisatie voor de gegevensuitwisseling en een juridisch kader voor de juridische basis voor
uitwisseling tussen bestuurlijke en strafrechtelijke handhavers. Verder zijn er extra voorzieningen
ontwikkeld voor de handhaving in de ketens asbest, vuurwerk, bodem en afval. Het gaat dan om de
harmonisatie van digitale checklijsten in het veld en om bijvoorbeeld een asbest alert.
Stelsel inspectieviews
Aan de basis voor de informatie-uitwisseling ligt de Inspectieview bedrijven systematiek. Deze
systematiek is ontwikkeld door samenwerkende rijksinspecties en bevat alle basisinformatie van
bedrijven. Het is een koppelsysteem waarbij de handhavende instanties eigenaar blijven van hun
eigen informatie en in hun eigen systemen hun gegevens onderhouden. Deze systemen worden
gekoppeld aan een centraal systeem dat als knooppunt dient, maar waarin in principe geen gegevens
worden opgeslagen. Vragen over een bepaald bedrijf of vestiging worden door een handhaver aan
het knooppunt gesteld. Dit raadpleegt de verschillende systemen van andere handhavers, stelt een
integraal beeld samen die de aangesloten systemen over het bedrijf of de vestiging bevatten en geeft
dit als antwoord terug. De inspectieview systematiek is niet alleen voor het milieudomein
ontwikkeld. Ook voor bijvoorbeeld transport en binnenvaart zijn inspectieviews in ontwikkeling. Voor
afstemming tussen deze ontwikkelingen en het beheer ervan, wordt zorg gedragen.
Voorwaarden
De uitwisselingssystematiek stelt een aantal eisen aan de handhavende organisaties, zoals het
gebruiken van de ontwikkelde standaarden en het nemen van organisatorische en technische
maatregelen om informatie uit de eigen systemen toegankelijk te maken via Inspectieview. De
systematiek stelt ook eisen aan de aanwezigheid van de functies informatiemakelaar, analist en
informatiedesk en aan de kwaliteit van de brongegevens die de handhavende organisaties zelf
beheren. PIM heeft verschillende sjablonen en handleidingen ontwikkeld om deze voorwaarden te
implementeren en nader toe te lichten.
Resultaten
PIM heeft per 1-1-2015, wanneer het programma stopt, de volgende resultaten gerealiseerd:
 meer draagvlak en betrokkenheid voor een op informatie- uitwisseling gerichte houding en
werkwijze in de milieuhandhaving;
 het uitwisselingssysteem Inspectieview Milieu (IvM) voor enkelvoudige bevraging (bedrijf, werk,
persoon);
 Inspectieview Milieu bulk: de uitbreiding van IvM met een systeem voor bulkopvraging voor
analyses;
 een centraal ontwikkelde aansluitvoorziening op zowel IvM als de bulkvoorziening;
 een aantal extra voorzieningen bij IvM toepasbaar in de ketenhandhaving: asbest, afval,
vuurwerk, grond; uniformering checklijsten in het veld, asbest-alert;
 een breed inzetbare set standaarden voor de informatie-uitwisseling, mede geïmplementeerd in
IvM;
 een overeengekomen eenduidig juridisch kader voor de informatie-uitwisseling;
 een verkenning van landelijke meldpunten (afval, asbest, vuurwerk, grond e.d.) die ook
aangesloten zullen worden op en dus input leveren aan IvM;
 een integratie met de andere inspectieviews en een afstemming met de ontwikkeling van de
digitale agenda omgevingsrecht;
 een borging van beheer en aansturing van beheer en doorontwikkeling van de producten van
PIM.
Voortgang
PIM maakt grote stappen. Bovengenoemde ambities zijn allemaal gehaald. De aansluiting van de
eerste vijf partijen (ILT, NVWA, ISZW, DCMR en OZHZ) wordt afgerond en dan gaat Inspectieview
Milieu echt in bedrijf. Op 20 november 2014 zullen nog zo’n 20 toezichthoudende instanties de
aansluitovereenkomst ondertekenen. Er komt een pilot met politie en omgevingsdiensten voor
digitale gegevens uitwisseling via Inspectieview Milieu. Ook wordt een wettelijke basis gelegd voor
digitale uitwisseling tussen straf- en bestuursrecht. Met de waterschappen en veiligheidsregio’s zijn
verkenningen gestart naar hun aansluiting op Inspectieview Milieu. Er wordt gewerkt aan de
doorontwikkeling implementatie van de standaarden van Inspectieview Milieu en aan de afronding
van het wetsvoorstel VTH, waarin ook de informatie-uitwisseling tussen milieuhandhavende
organisaties wordt geregeld.
Beheer
Niet onbelangrijk is de overdracht van taken van PIM naar de inhoudelijke onderdelen van Inspectie
Leefomgeving en Transport (ILT) en het Stelselteam Inspectieviews. Daarbij horen ook de
voorwaarden voor het kunnen functioneren van Inspectieview Milieu, zoals het onderhouden en het
doorontwikkelen van de standaarden, de aanvullende voorzieningen in de ketens (digitale
checklijsten, asbestalert) en het juridisch kader. Op 31 december 2014 stopt het programma PIM
formeel, maar de werkzaamheden moeten onverminderd en structureel worden doorgezet.
Informatie
[email protected] www.informatieuitwisselingmilieu.nl
Contact: programmamanager Titia van Leeuwen 06-11327488 / [email protected]