digitaal bekijken

Afstudeergroep 2014
Academie voor Edelsmeden
Ben van Helden Zeist
5
x
meesterlijk
Amanda Nobel * Jan Rikken * Irene Cornel * Gijsbert achterberg * Mirjam Verhoef
Inhoud
3 Column
Job Schuring
4 40 jaar ervaring
De Academie voor Edelsmeden
Ben van Helden
6 Meesterstuk Amanda Nobel
Meesterlijk mystiek
10 Fotograaf van der Vlies
Meesterlijk samenspel
12 Meesterstuk Jan Rikken
Meesterlijke techneut
16 Goed Goud
Solidaridad zet zich in om
de goudketen duurzamer en
transparanter te maken
18 Meesterstuk Irene Cornel
Meesterlijk gedreven
22 Sieraadontwerper Frank van Zwicht
over graveren en reumaringen
24 Meesterstuk Gijsbert Achterberg
Meesterlijke bouwer
28 De 1e lichting
Jack Borninckhof en
Sana López Abellán
30Meesterstuk
Mirjam Verhoef-Beckers
Meesterlijk met passie
35 Colofon
w i e Job Schuring
b e r o e p schrijver/cabaretier
w o o n p l aa t s Amsterdam
W e b s i t e www.kareltjeensjonnie.nl
T
ot vorige week had ik niet zoveel met
sieraden. Natuurlijk kocht ik weleens iets voor mijn
vrouw/geliefde/opgroeiende dochter, maar het
eerste waar ik naar keek was toch vooral de prijs. Het moest
er duur uitzien, maar goedkoop bij de kassa. En als er dan
ook nog een sjiek uitziend doosje bijzat (met lint!) was ik de
koning te rijk. Vooral omdat ik wist dat de dames in kwestie er
toch niks van zouden zeggen. Want natuurlijk zouden ze zien
dat het niet het duurste cadeau ooit was, maar ja om er nou
toch gelijk wat op aan te merken… De sukkel is toch maar uit
eigen beweging een sieraden winkel binnengelopen…
Tot ik werd gevraagd om een column te schrijven voor
dit magazine. En dus ben ik me gaan verdiepen in de
afgestudeerden van dit jaar. Wat een passie, wat een
doorzettingsvermogen, wat een creativiteit! Maar vooral:
wat een liefde voor het vak! Eindelijk weer eens een
groep mensen die hun werk NIET alleen voor het geld
doet. Eindelijk weer eens een groep mensen bij wie in de
opleiding het commercieel denken er niet vanaf het begin
ingeramd wordt. Maar bij wie het woord ‘ambacht’ voorop
staat. Echt ambacht. Geen ‘ambachtelijk’ fabrieksbrood of
‘ambachtelijke boterhamworst uit blik’. Maar ambacht omdat
het een vak is.
En nu maar hopen dat het tv programma ‘tussen kunst en
kitsch’ over 200 jaar nog bestaat. “Deze prachtige ring heeft
het meesterteken van een leerling van Ben van Helden. Het
komt uit de omgeving van Zeist en ik schat het zo’n 195 jaar
oud. En de waarde, tsja de waarde… de maker heeft het
nooit voor het geld gedaan, dat weten we uit overlevering,
maar ik schat het nu toch wel op zo’n 50.000 euro.”
Job Schuring
3
40
ervaring
jaar
D e A ca d e m i e v o o r E d e l s m e d e n B e n va n H e l d e n
Het echte sieraad staat steeds meer in de belangstelling. Vooral
het bijzondere en het handgemaakte sieraad, gemaakt door
ambachtsman/vrouw of kunstenaar, wordt steeds meer gewaardeerd
door een steeds groter wordende groep liefhebbers.
Traditionele verkopers van sieraden richten zich op verkoop
van massaproducten waardoor de liefhebber wat verder
moet zoeken naar exclusieve sieraden. In de ons omringende landen is de belangstelling voor het bijzondere sieraad
groter en is het aanbod ruimer. Gelukkig komen er steeds
meer edelsmeden in Nederland en mede dankzij internet
is de markt groeiende en ontwikkelt het smaakgevoel bij
toekomstige klanten.
Edelsmid worden is niet zo eenvoudig. Edelsmid blijven is
weer een heel ander verhaal. Om edelsmid te blijven is
continuïteit, flexibiliteit, kwaliteit en een lange adem doorslaggevend.
De Academie voor Edelsmeden Ben van Helden in Zeist is
een manier om edelsmid te worden. Deze erkende, particuliere beroepsopleiding schept de mogelijkheid voor
ontwikkeling tot edelsmid/beeldend kunstenaar en dat
is toch weer iets anders dan een goudsmid. De opleiding
richt zich vooral op het uitvoerend deel van het maken van
sieraden maar niet zonder een heldere blik op de realiteit.
Iedereen die beschikt over een flinke dosis doorzettingsvermogen en twee rechter handen kan een vak leren. De
beroepsopleiding in Zeist vraagt veel inzet en energie van
de deelnemers. Als je denkt daarover te beschikken kun je
ontdekken dat het mogelijk is om een langgekoesterde wens
te vervullen.
4
Op deze academie in Zeist krijgt u les van een docent die
zich meer dan veertig jaar bezig houdt met de productie
van exclusieve sieraden en kunstwerken. Daarnaast heeft
hij ruime ervaring in het begeleiden van stagiaires en meer
40 jaar ervaring
B e n va n H e l d e n, e d e l s m i d
In 1967 begon Ben van Helden sieraden te maken
op de Dr. Atenschool en daarna op de Vakschool in
Schoonhoven. Jaren later gaf hij daar ook les.
foto’s ben van helden
Na een stage bij Jan Noyons werd het in 1975 tijd om het
helemaal zelf te gaan doen. Stimulans was het lidmaatschap van Genootschap Kunstliefde en het winnen van
de Bernard Johan Kerkhofprijs. De eerste jaren hield hij
zich vooral bezig met tekeningen en soms wat sieraden.
In 1981 begonnen de experimenten op de computer door
zelf een tekenprogramma te schrijven en daarmee tekeningen te ontwerpen. Werk dat nog steeds te bewonderen
is bijvoorbeeld bij de Utrechtse Kunstuitleen en in diverse
particuliere collecties.
Een jaar later begonnen de cursussen in het kelderatelier
aan de Oudegracht in Utrecht. Het accent kwam steeds
meer te liggen op het ontwerpen en maken van sieraden
en het begeleiden van stagiaires waardoor het grafische
werk wat op de achtergrond kwam. Eind jaren tachtig
verhuisde het atelier naar de Springweg.
dan dertig jaar begeleidt hij leerlingen. In Zeist zijn de lijnen kort. Geen vergaderingen, overlegstructuren, managers
of voorschriften. Gewoon kwaliteit, duidelijk, helder en
eerlijk. Met maar één doel: edelsmeden.
De beroepsopleiding is, naast de basisopleiding, gestart in
september 2006 en er zijn ongeveer 12 plaatsen per jaar
beschikbaar. Op een donderdag en vrijdag. Je bent twee
jaar te gast in het atelier van een edelsmid om je te ontwikkelen tot edelsmid/beeldend kunstenaar. Dat moet je dus
helemaal zelf doen. Twee en een half jaar is de minimale
tijd om een niveau te bereiken waarop je zelfstandig kunt
werken en je verder kunt ontwikkelen. Langer studeren kan
ook.
Dit magazine en de afstudeerprojecten van de afgelopen
jaren laten zien wat er mogelijk is. Op de internetsite is
veel meer info te vinden en in de toekomst zullen nog veel
prachtige sieraden gemaakt worden.
Ben van Helden:
‘Om edelsmid te blijven is
continuïteit, flexibiliteit,
kwaliteit en een lange adem
doorslaggevend.’
Omdat lesgeven belangrijk was geworden kon Ben sieraden ontwerpen zonder zich te al teveel te bekommeren
om commerciële argumenten. In die tijd hebben ook
stagiaires uit Schoonhoven hun opleiding in het atelier
afgemaakt. Tot die tijd werd veel deelgenomen aan exposities en kunstmarkten in heel Nederland.
Inzichten veranderen waardoor zijn werk daarna nog maar
zelden buiten het atelier zichtbaar was. Exposeren deed
hij in zijn eigen atelier. Naast de computerkunst, productie
van sieraden en het geven van lessen kwamen er beelden
voor de Gemeente Nieuwegein en vele kleinplastieken.
Na 1998 kwam het accent helemaal te liggen bij de opleidingen. Sieraden werden alleen nog op verzoek en voor
de lol gemaakt. Veel van zijn ontwerpen zijn afhankelijk
van zijn stemming en hij laat zich leiden door techniek en
persoonlijke interesses. Kwaliteit is nooit een doel geweest
maar een uitgangspunt. Techniek geeft inspiratie en de
(on)mogelijkheden daarvan zullen nooit een belemmering
zijn.
In 2006 werd, samen met mijn vrouw, de Academie voor
Edelsmeden Ben van Helden opgericht. Een beroeps
opleiding die mensen in twee jaar opleidt tot edelsmid/
beeldend kunstenaar.
Met de afstudeergroep van 2008 is het nieuwe ambtsketen voor de gemeente Leiden gemaakt. Sinds dat jaar zit
het atelier in Zeist waar zijn sieraden te zien zijn samen
met beelden en keramiek van zijn vrouw Erna van Pelt.
5
meesterstuk
6
Amanda Nobel: ‘Een sieraad
van een edelsmid is geen
productiewerk, maar een sieraad
dat met heel het hart en ziel
en veel liefde is gemaakt.’
amanda nobel
w i e Amanda Nobel (40)
w o o n p l aa t s Hoogland
w e b s i t e www.amandanobel.nl
m o t t o ‘Ik laat mijn sieraden ‘groeien’ gedurende het productieproces,
het geheimzinnige eindresultaat voedt mijn behoefte aan mystiek’
Meesterlijk
mystiek
‘Mijn fascinatie voor sieraden bestaat al zo lang als ik
mij kan herinneren. Als klein meisje mocht ik altijd
spelen met het sieradenkistje van mijn oma. Was dit
sieradenkistje al een prachtig, magisch doosje, de schatten
die het waarborgde waren zo niet nóg mooier. Ik was dól
op de prachtige oude ambachtelijk gemaakte sieraden.
Het was dan ook niet zo vreemd dat mijn oma regelmatig
gekscherend zei dat ik net een ekster was!’
D
e liefde voor sieraden bleef bestaan en dit resulteerde in het afstruinen van antiekmarkten om
te experimenteren met oude sieraden, deze om
te vormen en zo een nieuw leven te geven. De
beperktheid hiervan frustreerde me enorm en in 2009 ben ik
begonnen aan de basisopleiding van de Academie voor Edelsmeden in Zeist. Eén jaar werd al snel twee jaar en toen mijn
baan als secretaresse geen toekomst meer had, was de keuze
snel gemaakt om de Beroepsopleiding te gaan volgen. Na
altijd beslissingen te hebben genomen met mijn verstand, nam
ik er nu één met mijn hart. En dit bleek geen verkeerde!
Tot op de dag van vandaag geniet ik van het smeden, het
zilvervijlsel op mijn vijl, de geur van rokend houtskool, de
prachtige vlam van de brander en zelfs van de keren dat ik in
mijn vingers zaag... het blijft tenslotte handwerk en dat betekent zo nu en dan ook bloed, zweet en tranen om tot een mooi
resultaat te komen. En dàt is ook wat ik graag naar buiten toe
uitdraag: een sieraad van een edelsmid is geen productiewerk,
maar een sieraad dat met heel het hart en ziel en veel liefde is
gemaakt!
Er zit een verhaal achter het sieraad. Mijn verhaal. Een verhaal
van uren aan experimenteren, mislukkingen, dagen, weken en
7
maanden van frustraties, maar ook momenten van intense euforie. Het bevat een stuk van mijn hart, een deel van mijn ziel
en een periode uit mijn leven. Niets is mooier dan deze passie
te kunnen delen!
Om dit ook te laten zien en de exclusiviteit en bijzonderheid
van een sieraad te benadrukken, maak ik foto’s en filmpjes
van het productieproces en de eindresultaten. Deze plaats ik
vervolgens op mijn webpagina en Facebookpagina.
Ik vind mijn inspiratie in antieke sieraden, feeërieke en nostalgische afbeeldingen, mythologie en Fantasy verhalen, series,
films en oude boeken. Het mystieke heeft op mij een enorme
aantrekkingskracht en dit vertaalt zich in mijn sieraden door
ronde, krullerige vormen en het gebruik van edelstenen.
Bij het maken van mijn eindstukken heb ik mij laten inspireren
door films en series als Lord of the Rings, The Mists of Avalon
en Game of Thrones. De combinatie van bloemen, draad en het
gebruik van granules geven mij het gevoel zó een Fantasy verhaal in te stappen en hierin eindeloos weg te kunnen dromen
en te verdwalen. Behalve dat maansteen voor mij de perfecte
steen is om het mystieke weer te geven, hou ik ook enorm van
de prachtige blauwige gloed die zich, als een soort verborgen
schat, binnen in de steen bevindt. Al met al is het een collectie
geworden waar ik zelf erg trots op ben en waarin ik mij graag
nog veel verder wil verdiepen.
8
Met veel plezier neem ik u mee naar mijn wereld als edelsmid
op www.amandanobel.nl en zal ik u graag van dienst zijn ook
voor u een sieraad te maken dat alle benodigde ingrediënten
voor een uniek exemplaar bevat!
Heel graag tot ziens!
fotografie Willem van der Vlies
Ik hou van het gedetailleerde werk. Om telkens weer de
uitdaging aan te gaan om zelfs de kleinste stukjes aan elkaar
te solderen. Ik laat me minder leiden door een vast ontwerp,
maar laat mijn sieraden “groeien” gedurende het productieproces. Dat onverwachte, geheimzinnige eindresultaat voert
mijn behoefte aan mystiek en het genieten ervan is dan des te
groter!
amanda nobel
‘Mystieke verhalen
vormen een grote
inspiratiebron voor mijn
sieraden’
9
Meesterlijk
samenspel
f o t o graa f W i l l e m va n d e r V l i e s
‘Het samenspel tussen de zilversmid, het sieraad en de fotograaf
bepaalt het perspectief.’ Sámen met de makers van sieraden
zoek ik naar een aanpak om hun werk maximaal tot recht te laten
komen. Door het spelen met licht komen vormen en kleuren
tot leven en kan in het platte vlak een ruimtelijke vorm krachtig
worden weergegeven.’
[email protected]
www.fotostudio155.com
10
mystieke karakter van het werk van Amanda
paste een gewelfde glazen ondergrond. De gedetailleerde ontwerpschetsen en berekeningen van
Jan zijn als achtergrond gebruikt om zijn werkwijze te tonen. Dubbele opnames met tegenlicht
waren de oplossing om het werk van Mirjam
sprankelend in beeld te krijgen. De verschillende
stukken van Irene vroegen ieder om een eigen
benadering en zelfs water en ijs bij het meesterstuk.
Fotograferen van sieraden is een boeiende
ontdekkingsreis en wordt zo een kunst op zich.
Van dit project komt een korte presentatie op
mijn website en op vimeo: http://vimeo.com/
fotostudio155/videos/all
Portretfoto Esther van Berk
FOTOSTUDIO 155
Bergweg 155
3707 AC Zeist
030 69 75 155
06 29 55 58 02
Voor mij is het een altijd groot genoegen om
samen te werken met vakmensen en kunstenaars
die hun ideeën met maximale inzet en inventiviteit vormgeven. En vakmensen zijn het, de
leerlingen van Ben van Helden. Zij vertelden
mij over het karakter van hun werk: mystiek,
romantisch, sierlijk, stromend, krachtig/mannelijk of inventief. Dit bracht mij op ideeën om de
sieraden in beeld te brengen vanuit mijn meesterschap, dat bestaat uit technische vaardigheden,
creativiteit en inventiviteit. Zo heb ik om de
raceauto van Gijsbert scherp in beeld te kunnen
krijgen 18 opnames gemonteerd en de metaalkleurige reflecterende ondergrond gekozen om
het technische karakter te benadrukken. Bij het
Fotograaf
Samen visueel
vormgeven aan een idee,
dat fascineert mij
11
meesterstuk
12
Jan Rikken: ‘Edelsmeden, van oudsher een
ambachtelijk beroep, toegevoegd aan een
wetenschappelijk stuk kennis en inzicht, maakt
deze passie nog meer een deel van mijzelf.”
ja n r i k k e n
w i e Jan Rikken (55)
w o o n p l aa t s Oss
w e b s i t e www.rikken-edelsmederij.nl
m o t t o ‘Ik geef graag vorm aan een uitdaging’
Meesterlijke
techneut
‘Hoe de wereld in elkaar steekt heeft mij altijd al
mateloos geïnteresseerd. Kennis van de materie, techniek,
technologie, natuurkunde, erg boeiend allemaal! Dat ik
uiteindelijk een opleiding in de chemie ging doen (en later
nog wat materiaalkunde) en die weg insloeg voor mijn
werk was dan ook niet vreemd. Aan de ander kant was
daar dan, van jongs af aan en nog steeds, ook dat creatieve.’
A
ls kind al was het voor mijn omgeving niet vreemd
dat ik vanuit allerlei hersenspinsels dingen verzon
en deze (voor zover ik al kon en begreep) technisch
uitwerkte en de bijkomende problemen oploste,
gewoon omdat dat leuk en uitdagend was.
Gepaard met die fantasie kwam het meer expressionistische
en kunstzinnige vanzelf naar buiten in de vorm van tekenen en
schilderen.
Een rode draad bij al die activiteiten was zeer zeker, dat het dan
ook altijd goed moest zijn wat ik maakte, uitwerking perfect,
de uitvoering als het kon nog beter. Daardoor kwam het woord
ambacht en het opdoen van de bijbehorende kennis en kunde
dan ook hoog in het vaandel.
Op jonge leeftijd leverde dit alles al hobby’s op waar details,
techniek, kunstzinnigheid maar ook het werken met de han-
den en het verwerken van verschillende materialen aan de
orde was: modelbouw van treinen, schepen en vliegtuigen,
al dan niet werkend, van uit bouwpakketten maar nog vaker
vanaf technische tekening (daar viel tenminste nog wat te puzzelen). Tekenen en schilderen, met een grote voorkeur voor het
ambachtelijke olieverf. En wat te denken van een eigen klein
laboratoriumpje bij mijn vader achter in de schuur? (die schuur
heeft het trouwens wel overleefd).
Tja, en dan heb je in je leven een periode waarin je volwassen
wordt, je leert veel, wordt wijzer, maar ondertussen geraken
die passies in het gedrang, worden vergeten of opgeschoven
naar ‘als ik straks met pensioen ben...’.
Soms heb je daar dan een wakker-schud-moment voor nodig.
Dan gebeurt er ineens van alles in je leven. Oude vertrouwde
13
Altijd op zoek naar meer interessants vond ik in een winkel
tussen andere boekjes, precies op het juiste moment: ‘Sieraden technieken’ door Jinks Mc Graw. Al bladerend daar in de
winkel was dat voor mij hét moment waarop alle interesses
en hobby’s bij elkaar kwamen en perfect in elkaar pasten. Het
moest gewoon zo zijn! Creativiteit, ontwerpen, vormgeven,
(hele mooie) materialen, techniek, ambacht, probleem oplossen, werken met de handen, met specifieke apparatuur, zelfs
chemie, natuurkunde en materiaalkunde, bijna alle zaken die
mij zo boeien kwamen in het ambachtelijke vak van edelsmid
bijeen.
Nu, inmiddels bijna 7 jaar verder is er veel gebeurd en sta ik op
het punt een opleiding tot meester edelsmid af te ronden.
In die jaren heb ik veel geleerd, een groot deel als autodidact
maar ook door cursussen en opleidingen. Praktische zaken zijn
geregeld, mijn atelier is ingericht, bedrijf opgericht en gelukkig
zijn er al een aardig aantal tevreden klanten….
14
Ik merk ook dat mijn manier van werken verder is uitgekristalliseerd, wat ik zoek en wat mijn uitdagingen zijn is mij veel
helderder geworden: mijn creativiteit in de zin van het krijgen
en uitwerken van ideeën speelt zich af op papier, soms op de
computer. Mijn ontwerpen ontstaan juist daar, nauwelijks aan
de werkbank. Op het papier kan ik al mijn ideeën kwijt en in
mijn achterhoofd draait dan continu de overweging: hoe kan ik
dat maken? Maar ook waarvan? Want vrijwel alle materialen en
technieken hebben mijn interesse en van nature experimenteer ik graag.
Vanuit het ontwerp volgt dan het technische ontwerp waar
alle praktische problemen worden opgelost en bewust, en met
plezier, uitdagingen met de materialen en technieken worden
aangegaan.
Als laatste ontstaat dan het fysieke sieraad in het atelier, aan
de werkbank. Dit laatste klinkt denigrerend maar voor mij ligt
daar juist het zwaartepunt op nauwkeurigheid en perfectie. In
mijn visie moeten die 100% recht doen aan het sieraad zelf. Dat
is voor mij juist de essentie van ambacht.
De leukste werkstukken of opdrachten zijn voor mij die waar
ik een duidelijke uitdaging heb ten aanzien van het ontwerp
of de realisatie. Zeg tegen mij: ‘Ik zou graag een ring zus en zo
willen hebben. Maar dat kan vast niet!’ Dan begint het bij mij te
kriebelen en ga ik graag op zoek naar de grenzen van wat kan.
Binnen mijn ontwerpen, zowel vrije als in opdracht, zie je dan
ook vaak deze facetten terug, uitdagingen aan mijzelf.
Ook heb ik gemerkt dat mijn vrije ontwerpen vaak een zekere
symboliek weergeven. Vaak zelfs onbewust tot stand komen.
Dan kom ik er aan het eind van het ontwerp achter dat ik
eigenlijk b.v. een kruis heb ontworpen. Het mystieke is iets dat
mij meer en meer is gaan boeien (komt vast door de leeftijd…).
Niemand, en zeker ik niet, raakt uitgeleerd in dit mooie ambachtelijke vak. Ontdekkingen leiden altijd tot nog meer vragen en voor mij tot nog meer leren en experimenteren. Naast
de ambachtelijkheid laat ik dat dan ook graag terugkomen in
mijn sieraden voor u.
fotografie Willem van der Vlies
fundamenten blijken niet zo betrouwbaar en vallen weg.
Er komt ruimte voor iets anders.
Gelukkig, en ik prijs mij heel erg rijk, kreeg ik de gelegenheid
om beroepsmatig een geheel ander weg in te slaan. Een weg
die in 2007 al werd ingeleid door een boekje.
ja n r i k k e n
Jan Rikken: ‘Ontdekkingen
leiden altijd tot nog meer
vragen en voor mij
tot nog meer leren
en experimenteren’
15
Goed
goud
Goed goud op de werkbank
De bezegeling van het ja-woord. De eerste prijs. Een verjaardagscadeau. Goud
heeft vele betekenissen. In de lange
reis van diep onder de grond naar de
werkbank in een atelier raakt goud vele
mensen. Beginnend bij de 25 miljoen
mensen wereldwijd die werken in de
kleinschalige mijnbouw. Voor hen betekent goud een maaltijd op tafel, een kind
naar school. Voor veel ontwikkelingslanden is export van goud een belangrijke
bron van inkomsten en is goudwinning
na landbouw de grootste werkgever.
Maar goudwinning heeft ook een
minder glansrijke kant. Mijnbouwers
krijgen vaak geen eerlijk loon en werken
onbeschermd met gevaarlijke stoffen als
kwik die hun gezondheid en het milieu
ernstige schade toedoen. Dat goud wordt
via tussenhandelaren doorverkocht, gaat
naar Zwitserse of Zuid-Afrikaanse raffinaderijen en belandt uiteindelijk op de
werkbanken van Nederlandse edelsmeden.
S o l i d ar i d a d
16
Solidaridad zet zich in om de goudketen
duurzamer en transparanter te maken.
Wij werken met lokale partners in 8
landen in Latijns Amerika en Afrika om
mijnwerkers te trainen in duurzame productie, met een keurmerk. Tegelijkertijd
gaan we het gesprek aan met edelsmeden, juweliers en andere bedrijven in de
keten over hoe zij dit goede goud kunnen
inkopen. Daarnaast werken we met
lokale partijen zoals overheden om te
zorgen dat er lokaal meer steun en beter
beleid komt voor duurzame mijnbouw.
Gerecycled goud is toch veel duurzamer?
Vrouwen in een goudmijn in Ghana
solidaridad
Prins Jaime koos voor goed gouden trouwringen
S o l i dar i da d z e t z i c h i n o m
de goudketen duurzamer en
t ra n s para n t e r t e m a k e n
Goud omsmelten en hergebruiken is inderdaad ook een duurzame optie. Toch
kunnen en moeten we nieuwe mijnbouw
niet uitbannen: ten eerste kan gerecycled
goud maar voldoen aan een redelijk
klein gedeelte van de wereldwijde vraag.
Daarnaast hebben meer dan 25 miljoen mensen werk in de kleinschalige
mijnbouw. Deze mensen hebben geen
andere manier om hun brood te verdienen en dus heeft de hele goudsector een
verantwoordlijkheid om te zorgen dat
deze 25 miljoen banen veilig zijn, eerlijk
betaald, en dat mijnbouw het milieu niet
verwoest voor toekomstige generaties.
fotografie Annemarieke van der Broek
H o e k o m i k aa n g o e d g o u d?
Het keurmerk voor goud is nog heel erg
jong en op dit moment zijn er slechts 5
gecertificeerde mijnbouworganisaties in
Latijns Amerika. Organisaties als Solidaridad, het Colombiaanse Alliance for
Responsible Mining en Fairtrade werken
hard om duizenden andere mijnbouwers
in Latijns Amerika en Afrika te ondersteunen ook te voldoen aan de criteria.
Als je producten met keurmerk wil
maken en verkopen, moet je je aanmelden als licentiehouder bij Max Havelaar.
Samenwerken met meerdere edelsmeden
onder één licentie kan ook, en scheelt
in de kosten. Onder andere het Nederlandse Bijou Moderne verkoopt goud
met Max Havelaar keurmerk.
gezondheidszorg. Dit maakt het goud
inderdaad een stukje duurder. Goed
goud is nog niet de standaard. Nog niet
zoveel bedrijven werken met goud met
een keurmerk, en halffabrikaten of basisringen zijn nog niet verkrijgbaar. Dit
betekent vaak extra arbeidskosten en dus
een hogere prijs voor de consument. Niet
makkelijk in tijden van crisis. Gelukkig zijn er nu ook meer grote bedrijven
die zich willen inzetten voor duurzaam
goud. Kering bijvoorbeeld, het moederconcern van bedrijven als Gucci, Boucheron, Stella McCartney etc. wil voor
het einde van 2016 100% duurzaam
goud inkopen. Doordat grote spelers
ook meekomen zullen meer fabrikanten
brood zien in goed goud, en zal het makkelijker gaan worden aan halffabrikaten
te komen.
W i e w e r k t e r a l m e e?
Vooral Engelse en Nederlandse edelsmeden en juweliers verkopen al goed
gouden sieraden. Edelsmid Nadine Kieft
lanceerde bijvoorbeeld een webwinkel
waarop alleen maar sieraden met keurmerk verkocht worden, gemaakt door
verschilende Nederlandse en internationale ontwerpers: www.goldfabrik.nl.
Juwelier Steltman en ontwerper Bibi
van der Velden zijn ook pioniers in het
werken met goed goud.
I s h e t n i e t v e e l d u u r d e r?
I s e r o o k Ma x Hav e l aar
z i lv e r?
Voor Max Havelaar gecertificeerd goud
krijgen mijnbouwers een premium van
rond de 10%. Van dit premium, betaald
bovenop de ‘gewone’ goudprijs van dat
moment, investeren mijnbouwers in de
lokale gemeenschap, bijv. onderwijs of
Ja, maar dat is nog niet makkelijk verkrijgbaar. Goudmijnen produceren vaak
ook zilver als nevenproduct. Dat zilver
mogen ze ook met keurmerk verkopen.
Meestal gebeurt dat niet, omdat de
kosten van het aparte transport en apart
verwerken te hoog zijn in verhouding tot
het premium en de waarde van het zilver. Een aantal mijnen heeft wel aangegeven interesse te hebben om zilver met
certificaat te leveren, als er maar genoeg
kopers zijn. Als er genoeg vraag is van
edelsmeden en juweliers, zal het voor
groothandels aantrekkelijker worden om
zilver in te kopen.
Wat k a n i k d o e n?
Als edelsmid kun je – eventueel samen
met andere collega’s – licentiehouder
worden van Max Havelaar. Verder:
praat met collega’s en klanten over hoe
jouw ontwerpen bij kunnen dragen aan
betere levens voor mijnwerkers. Vraag
jouw goudgroothandel naar gecertificeerd goud en zilver naar basisringen
en andere artikelen gemaakt van goed
goud. Alleen door ons samen in te zetten
kunnen we ervoor zorgen dat goud glans
krijgt voor iedereen die het raakt.
• www.opwegnaargoedgoud.nl
17
meesterstuk
18
Irene Cornel: ‘Voor mijn
afstudeerproject heb ik mij
laten inspireren door
de kunst van het water.’
irene cornel
w i e Irene Cornel (43)
w o o n p l aa t s Pijnacker
w e b s i t e www.irenecornel.nl
m o t t o ‘De wereld om mij heen met haar vormen en bewegingen
inspireert mij tot het maken van een sieraad met een verhaal’
Meesterlijk
gedreven
‘Voor mijn afstudeerproject heb ik mij laten
inspireren door de kunst van het water. Zodra je
de bewegingen van water vastlegt op een foto, zie
je de meest prachtige en inspirerende vormen en
bewegingen ontstaan. Ik heb ze op mijn manier
vertaald en verwerkt in diverse sieraden.’
I
k groeide op als een observerend, onderzoekend, leergierig en creatief kind. Als iedereen naar links ging, werd
ik meer aangetrokken om naar rechts te gaan. Ik kon
eindeloos met ideeën komen en ook als het twijfelachtig
was of het idee wel gerealiseerd kon worden, begon ik er vol
overgave aan. De uitdaging om er mee aan de slag te gaan,
werd voor mij dan alleen maar groter.
De fascinatie voor techniek kreeg ik van mijn vader mee; hij
kon door zijn werk als instrumentmaker en monteur eindeloos
bezig zijn met het onderzoeken en repareren van technische
problemen. Met enorm veel geduld, lukte het dan ook om alles
weer aan de praat krijgen. Het zoeken naar mogelijkheden om
iets voor elkaar te krijgen, zelfs als het haast onmogelijk lijkt,
zie ik zelf ook als een uitdaging.
Na het behalen van mijn VWO, ging ik op zoek naar een bij
mijn gevoel en creativiteit passende opleiding. Ik bezocht
meerdere Academies voor Beeldende Kunsten, deed toelatingsexamen op de Academie voor Fotografie, werd op de
wachtlijst geplaatst en besloot onverwacht oefentherapie en
later sportfysiotherapie te gaan studeren. Een totaal andere
richting, maar het trainen van ouderen met niet-aangeboren
hersenletsel, geeft mij na al die jaren nog steeds enorm veel
voldoening. Tijdens mijn werk als oefentherapeut ben ik altijd
19
20
Delft. In de drie jaar dat ik de cursus volgde, werd ik vooral op
het creatieve gebied enorm gestimuleerd en uitgedaagd, maar
miste de technische kennis die noodzakelijk is om dit vak goed
te kunnen beoefenen.
Ik besloot daarom in 2011 om de Academie voor Edelsmeden
van Ben van Helden in Zeist te gaan volgen, die ik op 1 juni dit
jaar afrond met een eindexpositie.
Zolang ik mij kan herinneren observeer ik de wereld om mij
heen in vormen, patronen en ritmes. Wandelend door de natuur, onderweg naar mijn werk of op reis, steeds opnieuw laat
ik mij inspireren door de vormen en bewegingen om mij heen.
Ik vind het daarom boeiend om sieraden te maken, waarin
je dit terug ziet. Sieraden met een verhaal, een vertaling van
datgene wat iemand heeft geraakt of mooi vindt. Ik maak
graag sieraden, die zo gevormd zijn dat ze perfect aansluiten
bij de vormen van ons lichaam. Daarnaast houd ik erg van het
ontwerpen van strakke, moderne sieraden en sieraden die
wellicht wat minder draagbaar lijken en op de grens van kunst
balanceren.
In de toekomst hoop ik voor iedereen, die op zoek is naar een
sieraad dat afwijkt van het gemiddelde of op zoek is naar een
sieraad dat je herinneringen doet herleven, iets bijzonders te
mogen maken. Naast het ontwerpen van sieraden, zou ik me
graag ook verder willen ontwikkelen op een breder gebied,
zoals het vervaardigen van grotere kunstobjecten en voorwerpen.
Mocht je interesse hebben in mijn sieraden of benieuwd zijn
naar het omzetten van je eigen ideeën naar een uniek sieraad,
kijk dan eens op mijn site www.irenecornel.nl.
fotografie Willem van der Vlies
op zoek naar de grenzen van iemand zijn mogelijkheden, om
er maximaal uit te kunnen halen wat er in zit.
Ook in mijn werk als edelsmid ga ik ook graag op zoek naar
de grenzen van wat mogelijk is. Zoeken naar nieuwe wegen,
ideeën die niet zo voor de hand liggen, maar bovenal de lat
hoog leggen, om uiteindelijk mijn werk op een hoger niveau te
brengen.
Via een workshop met vriendinnen kwam ik in aanraking met
het edelsmeden. Ik was direct enorm geboeid door de eindeloze mogelijkheden die het edelsmeden geeft en gaf me enthousiast op voor een cursus edelsmeden op de Vrije Academie in
Ir e n e C o r n e l
‘De vormen, patronen
en ritmes om mij heen verwerk
ik in mijn sieraden’
21
Sieraadontwerper
over graveren
Sieraadontwerper Frank van Zwicht, sinds 2000 wonend
en werkend in Diepenheim , het kleinste kunst- en
cultuurstadje van Overijssel, is een ontwerper die met zijn
sieraden antwoord wil geven op een vraag die hij zichzelf
stelt of die een ander hem stelt
Sieraad ontwerper Frank van Zwicht gebruikt het als zo
vele edelsmeden voor hem als versieringstechniek. Op de
foto zie je hoe hij dat gebruikt heeft bij het ambtsketen voor
de nieuwe gemeente Hof van Twente.
Ook in zijn ontwerpen voor de reumaringen zie je deze versieringstechniek. Het grote voordeel van het beheersen van
deze techniek is dat je in het graveerwerk nooit afhankelijk
bent van de vaardigheid van een andere graveur.
Als kunstuiting heeft de gravure nooit dezelfde status kunnen bereiken als de ets. De moeilijke techniek en de weinige
spontaniteit is een belemmering.
Rembrandt gebruikte de burijn wel om zijn etsen op details
bij te steken. Maar de ambachtelijke handgraveur is zo
goed als verdwenen en ingehaald door alle computer techniek gecombineerd met lasers of freesmachines. Maar als
versierings-zettechniek nog zeer bruikbaar en onderscheidend in je ontwerpen.
Om het te leren is vooral veel doorzettingsvermogen nodig
en enig talent helpt daar zeker bij. Het leeuwendeel van het
graveerwerk wordt gedaan met de burijn of carresteker.
Een vierkante steker waarvan de punt onder 45 graden
wordt geslepen en zo wordt gebruikt om de lijnen eerst dun
voor te steken. Door deze steker te kantelen kan men een al
gestoken lijn vloeiend breder steken. Het zgn. aanbrengen
van glanslijnen. Ook door de lijn nog een keer dieper te
steken kan hij breder gemaakt worden.
22
Voor de geoefende graveur is er tegenwoordig een pneumatische steker beschikbaar. Het voordeel hiervan is dat
in één keer een heel diepe lijn uit het metaal gestoken kan
worden. Een lijn die voorheen met handkracht wel twee of
drie keer nagestoken moest worden. Op You Tube vind je
daar verbazingwekkend leuke video’s over.
het ambtsketen voor de nieuwe
gemeente Hof van Twente, ontworpen
door Frank van Zwicht.
fotografie frank van zwicht
G rav e r e n a l s v e r s i e r i n g s t e c h n i e k
Graveren werd lang geleden als reproductie techniek gebruikt. Ingesmeerd met inkt kan een gravure als diepdruk
gebruikt worden. Dat wil zeggen dat de inkt zich in de gestoken lijntjes bevindt en zich aan het papier hecht doordat
de gravure met vochtig papier en een vilten doek door een
pers gedraaid wordt.
sieraadontwerper
Frank van Zwicht
en reumaringen
R e u m ar i n g e n u i t D i e p e n h e i m
In de collectie van Frank van Zwicht vind je sieraden die laten zien hoe je een buis flexibel maakt of
hoe je daarin een herinnering bewaart. Of een collectie macho-ringen waaruit de mannen volop kunnen kiezen, zeker als ze met elkaar willen trouwen.
Zo werd hem twee jaar geleden gevraagd om een
ring te ontwerpen voor een vrouw met reumatische
problemen aan de handen die altijd graag grote ringen droeg. Dikke pijnlijke knokkels en een kromme
ringvinger maakte dit niet langer mogelijk.
Naar aanleiding van deze vraag is er een collectie
reumaringen ontstaan die tussen de vingers gedragen kan worden dankzij een verend T-stukje dat
anatomisch wordt aangepast aan de hand van de
draagster. De ring kan altijd af en doet geen zeer.
Nu is het zelfs een voordeel als de knokkels dikker
zijn want daarachter blijft de ring beter vastzitten.
Zien is geloven!
Omdat de ringen aan de bovenkant van de hand
over twee vingers liggen is de grootte van het ornament aan een minimum maat gebonden maar als
geheel is het een lichte ring dankzij het titanium dat
erin verwerkt zit. De verschillende kleuren van de
ringen is ook een gevolg van het titanium gebruik.
Kortom, het zijn ringen voor vrouwen die van grote
ringen houden en die ze niet meer om de vinger
kunnen/willen dragen. De reuma gaat er niet van
over maar de ring dekt wel het deel van je hand af
dat je niet zo mooi vindt en zit toch stevig en doet
geen zeer.
De verkoopprijs wordt bepaald door de edelsteen
en het ontwerp en ligt tussen de €340,- en € 750,-.
Eventueel een edelsteen of ornament uit een niet
meer gedragen eigen ring laten verwerken in een
reumaring van Frank van Zwicht behoort tot de
mogelijkheden.
• www.frankvanzwicht.nl
• www.herbergdepol.nl
23
meesterstuk
24
Gijsbert Achterberg: ‘‘Het zien
ontstaan van iets moois uit het niets
is het allermooiste wat er is!’
g i j s b e r t ac h t e r b e rg
w i e Gijsbert Achterberg (59)
w o o n p l aa t s Houten
w e b s i t e www.monzajewels.com
m o t t o ‘Het zien ontstaan van iets moois uit het
niets, is het allermooiste wat er is’’
Meesterlijke
bouwer
‘Ik geniet van het leven, van prachtige muziek, zowel
klassiek als modern en van mijn liefhebberijen, van
onze sloep, de tuin, lekker eten en drinken, van het
maken van mooie dingen en nog heel veel meer! Iedere
dag kom ik eigenlijk 24 uur te kort. Ik heb de drive om
voortdurend iets te maken waarvan ik blij word.’
I
k ben dol op tekenen en ontwerpen. In mijn jeugd
maak ik veel van boetseerklei, bijvoorbeeld de meest
populaire popgroep ter wereld in miniatuur. Altijd ben
ik bezig met vormen en kleuren en het ontdekken van
mogelijkheden en materialen: veel knippen en plakken, maar dan zonder pc, welteverstaan.
Ik bouw veel van plastic en karton, tot het moment dat bij
toeval polyesterplamuur op mijn pad komt, er gaat een wereld
voor mij open. Ik bouw ook veel plastic bouwdozen in allerlei
schalen, maar het uitvinden hoe een eigen ontwerp er uit
ziet in 3D boeit mij eigenlijk het meest. Ik besluit modellen te
gaan verbouwen en verkoop die aan een winkel en krijg die
uitbetaald in de vorm van kitjes (bouwdoosjes van wit metaal
of resin). Voor een nog mooier resultaat koop ik een airbrush
en ik word een steeds enthousiastere en fanatiekere bouwer.
Naast mijn werk voor een financiële instelling heb ik sinds 2002
mijn eigen modelbouwbedrijf onder de naam Monza Models.
Eindelijk heb ik dan een grote droom gerealiseerd, een beetje
geld verdienen met wat ik het liefst doe: modelbouwen! Maar
dat is het niet alleen. Alles wat erbij komt kijken, zoals foto’s
maken voor de verkoop of het bespreken van de wensen van
een klant - en niet te vergeten de muziek onder het werk: het is
allemaal heel erg leuk!
Door een reorganisatie word ik een jaar of wat terug werkzoekend en omdat het met mijn leeftijd niet direct voor de hand
ligt dat ik snel een nieuwe job vind, ga ik op zoek naar een
geheel nieuwe uitdaging. Iets met mijn handen doen denk
ik dan en al snel valt mijn oog op edelsmeden, eigenlijk een
ambacht dat naadloos aansluit bij de modelbouw. Het streven
is nieuwe materialen en andere technieken te leren kennen:
25
gieten, polijsten, solderen, vijlen, zagen, noem maar op. Ik kom
al spoedig uit bij de Academie Ben van Helden om een half jaar
te ‘proeven’. Daarna besluit ik tot de beroepsopleiding. Ik heb
het daar bijzonder naar mijn zin en al snel ontdek ik een leuke
bijkomstigheid: de connectie tussen modelbouw en sieraden
maken. Ik heb inmiddels voor een paar klassieke Ferrari
modellen de bumpers zelf gegoten en de grilrand van zilver
gesmeed: allebei welkome uitbreidingen van mijn mogelijkheden.
Tot mijn grote vreugde vind ik gelukkig toch weer werk bij SVO
Vakopleiding Food in Houten. Dat is heel prettig want ik hou
genoeg tijd over om de beroepsopleiding te blijven volgen.
Mijn toekomst zie ik dan ook met een parttime job die me de
mogelijkheid geeft om te modelbouwen en edelsmeden: een
heel fraaie combinatie, vind ik zelf. Net als bij andere beeldend
kunstenaars doe ik inspiratie op voor mijn ontwerpen bij alles
om mij heen, dus ook de natuur, maar ook tijdens bepaalde
sfeermomenten, ook in muziek.
Zoals men kan zien, hou ik vooral van strakke vormgeving en
niet te veel tierelantijnen. Natuurlijk hoop ik dit alles nog heel
lang te kunnen doen en nog veel fraaie creaties te kunnen
maken voor mijzelf, maar zeer zeker ook voor anderen. Het
commercieel denken komt bij mij op de tweede plaats, het
genieten op de eerste.
26
Eerst iets fraais of interessants maken, want het zien ontstaan
van iets moois uit het niets is het allermooiste wat er is!
fotografie Willem van der Vlies
De keus voor mijn afstudeerproject ligt eigenlijk voor de hand.
Het is een formule 1 bolide, zoals ik hem zelf graag zie. Dit 1:43
schaalmodel is opgebouwd uit zilverplaat van verschillende
diktes en is voor mij de link tussen Monza Models en Monza
Jewels. Een formule 1 auto moet wat mij betreft mooie brede
achterbanden hebben en niet te veel vleugels, haar geluid
mag klinken zoals de V-12 motoren en het design mag lijken
op bijvoorbeeld de Lotus-Ford 49 of 72, my all time favorites.
Ik volg de formule 1 al vanaf mijn 10e jaar, ach die goeie ouwe
tijd! Bij het maken van mijn meesterstuk kan ik mijn fantasie
dus vrije loop laten gaan. De gegoten zilveren manchetknopen
zijn in de sfeer van een klassieke grootheid in de autowereld,
compleet met knock-offs.
g i j s b e r t ac h t e r b e rg
‘Ik hou van strakke
vormgeving en niet te veel
tierelantijnen’
27
De 1 lichting
e
In 2008 studeerde de eerste groep edelsmeden af bij de Academie
voor Edelsmeden Ben van Helden. Sindsdien stromen er jaarlijks
edelsmeden/beelden kunstenaars van deze erkende, particuliere
beroepsopleiding. Hieronder het verhaal van 2 studenten van het
eerste uur. Hoe gaat het nu met hen?
Jack Borninkhof,
edelsmid in Zutphen
Na de opleiding heb ik veel ervaring opgedaan via een
galerie in Leiden. Daar leerde ik via opdrachten werk te
verkopen aan klanten en hoe leuk het is om samen met andere kunstenaars en sieradenmakers samen te werken. Ook
hoe je met klanten moet omgaan heb ik daar geleerd.
Ik kan iedereen aanraden aansluiting te vinden bij een collectiefje van sieradenmakers. Het is enorm belangrijk om
ervaringen met elkaar uit te wisselen en zo van elkaar te
leren. Bovendien wordt je al snel een soort kluizenaar in je
eigen atelier. Dat kan toch gaan knagen.
28
Na een aantal jaren besloot ik vanuit mijn eigen atelier in
Zutphen te gaan verkopen en daarnaast een basiscursus
edelsmeden op te zetten voor geïnteresseerden. Ook geef
in inmiddels workshops. Het is mijn opzet om de creatie-
velingen in mijn regio iets anders aan te bieden dan het
gebruikelijke kunstschilderen, vilten of keramieken. Ik werk
niet met certificaten, het moet voor mij wel leuk blijven, het
wordt anders weer zo serieus.
Overigens is de opzet van mijn cursus wel professioneel.
Dat is ook dankzij de basis die op de Academie voor Edelsmeden is gelegd, en niet te vergeten dankzij de kijk die Ben
van Helden op het vak heeft. Daar krijg je toch veel van
mee. Ik heb enorm veel van Ben geleerd en ben nog steeds
blij en dankbaar dat er een alternatief voor ‘Schoonhoven’
is. Ik weet niet of ik anders in dit vak terecht gekomen zou
zijn.’
• www.jackborninkhof.nl
beeld: jack borninkhof
‘In 2004 werkte ik nog als loodgieter in mijn eigen bedrijfje,
maar door een vervelende valpartij moest ik omscholen. Na
verloop van tijd oriënteerde ik me op het edelsmeden, en na
een workshop bij Ben van Helden wist ik het zeker: hier wil
ik mee verder. Het lot was mij toen ook al gunstig gezind
want in 2006 startte Ben met de beroepsopleiding en kon ik
meteen instromen.
Sinds 2008 werk ik als zelfstandig edelsmid. Als gevolg van
een aantal beperkingen door het ongeval kan ik echter niet
continu met het vak bezig zijn en moet ik mijn tijd zorgvuldig indelen.
eerste lichting
Sana López Abellán,
edelsmid in Spanje
‘In 2008 ben ik bij Ben van Helden afgestudeerd in de
eerste lichting edelsmeden van de toen startende Academie.
Daarvoor had ik al een universitaire opleiding gedaan in
Leiden, Culturele Antropologie. Die twee achtergronden,
het edelsmeden en de antropologie blijven mij beïnvloeden.
Sieraden en versiering komen in alle samenlevingen voor,
er is geen cultuur te bedenken waarin schoonheid en
lichaamsversiering niet bestaan. De uiting ervan is overal
anders en dat fascineert mij enorm.
beeld: sana López abellán
Na 2008 heb ik het geluk gehad dat ik meteen kon instromen als lid van kunstenaarscollectief Zone in Leiden en
daar heb ik veel kunnen leren over de commerciële kant
van het zijn van edelsmid. Je kunt prachtige creaties maken
aan je werkbank, maar als je ervan wilt leven zul je ze ook
moeten verkopen.
Vanaf eind 2011 woon ik in Spanje en heb mijn werkplaats
dus ook meeverhuisd. Zonder vaste expositieplek zoals ik
die in Zone had is het een stuk lastiger om mijn sieraden
tentoongesteld te krijgen. Inmiddels begint het beter te
gaan en begin ik ook de schaamte te verliezen om zelf actief
voorstellen te doen aan galeries en winkeltjes. Het blijft
wel heel kwetsbaar, je eigen werk verkopen of ‘aan de man
brengen’ is heel lastig vind ik. Ik kan het beter voor een
ander dan voor mezelf.
Hoe meer de jaren verstrijken na het afronden van de
academie bij Ben merk ik dat ik steeds vrijer ben geworden in het experimenteren met de materialen en met de
vormgeving. De basis blijft maar vanuit daar kun je steeds
een stapje verder gaan om te kijken waar je uit komt. De
grote inspiratiebron blijft de natuur en al zijn schatten. Ik
verzamel veel materiaal hier aan de ruige kust, dat ik in
mijn sieraden verwerk. Keitjes, zeeglas, koraal en de laatste
tijd ben ik ook wat aan het experimenteren met drijfhout.
Met de moderne middelen als Facebook en Pinterest is het
mogelijk om je blik te verbreden. Je ‘volgers’ kunnen overal
vandaan komen en dat biedt allerlei mogelijkheden. Wel
blijf ik er van overtuigd dat het bij sieraden op het internet
lastig ligt, mensen willen toch het liefste voelen en zien hoe
iets staat en of het bij hen past.
Dit jaar heb ik verschillende tentoonstellingen op de agenda
in Frankrijk, Nederland en Spanje. Het vak van edelsmid is
zo divers, de basis is het ontwerpen en maken van sieraden
maar het breidt zich uit naar het bedenken van projecten,
website bouwen, materialen zoeken, contact met klanten en
galeries, fotografie en marketing... Die diversiteit maakt het
een supervak!’
• www.arte-sana.eu
29
meesterstuk
Mirjam Verhoef: ‘Geen
remmingen, grenzen opzoeken,
eindeloos uitproberen tot
het gewenste resultaat.’
30
m i rja m v e r h o e f
w i e Mirjam Verhoef-Beckers (47)
w o o n p l aa t s Driebergen-Rijsenburg
w e b s i t e www.mirjamverhoef.com
m o t t o ‘Op zoek naar creatieve uitdagingen’
Meesterlijk
met
passie
‘In mijn leven miste ik creatieve uitdaging en
bovendien wilde ik naast werken met hoofd
en hart, meer met mijn handen doen. Daarom
startte ik met edelsmeden bij de Academie voor
Edelsmeden Ben van Helden in Zeist.’
Edelsmeden
Wat begon als deelnemen aan een zomerworkshop groeide
door naar twee jaar basisopleiding en inmiddels ben ik na nog
eens ruim twee jaar klaar met de beroepsopleiding. Zes certificaten gehaald, bij de KvK ingeschreven, mijn eigen meesterteken in al mijn sieraden en de start van een eigen bedrijf.
Pa s s i e
Meisjesdroom, mooie sieraden, symbool staan voor iets,
speciaal voor iemand een ontwerp maken en uitvoeren,
‘meester’ zijn over metaal, machines en gereedschap, een oud
ambacht uitoefenen, een universeel beroep, inspiratie voor
het opscheppen, uitdrukking geven aan liefde en creativiteit.
Edelsmeden, iets moois creëren is een passie en ‘a way of life’.
Een hoofd vol ideeën die wachten op uitvoering. Steeds opnieuw geprikkeld worden om iets moois te maken. Een sieraad
te maken wat past bij die ene persoon geeft enorm veel energie. Bezig zijn met een sieraad en tegelijkertijd gedachten over
allerlei andere mogelijkheden die het onderwerp bieden. Soms
gaat het niet wat ik in gedachten heb, maar deze ‘mislukte’
ideeën zijn vaak de basis geweest voor mijn mooiste sieraden.
En zit ik een keertje vast, een uurtje hardlopen doet wonderen.
Opleiding
De opleiding was intensief en uitdagend. Je bent constant op
zoek naar je eigen grenzen door te zoeken naar de grenzen in
het gebruik van materiaal en gereedschap. Uiteindelijk wil ik
31
I n s p i rat i e
32
Ik hou van het werken met zilver (plaat en draad), bijzondere
en gewone stenen, het werken met natuurlijke materialen en
het werken met materiaal met een geschiedenis. Ik vind smeden en bewerken van (dik) draad, torderen, fijn zaagwerk, het
combineren van materialen en het zetten van stenen geweldig
om te doen. Mensen, culturen, steden, natuur en geschiedenis
inspireren me tot het maken van unieke sieraden.
Toekomst
Ik zou graag mijn eigen stenen willen kunnen slijpen. Eerst het
sieraad en dan een passende steen maken. Ook een cursus
emailleren zou ik nog graag volgen.
Ik heb zin om van mijn hobby mijn beroep te gaan maken. Een
eigen bedrijfje opzetten, in opdracht werken, veel tijd reserveren voor ontwerpen, mijn eigen lijn verder ontwikkelen. Veel
reizen, netwerken en inspiratie opdoen. Daarnaast zou ik graag
samen met een aantal kunstenaars een pand willen delen en
gezamenlijk een winkeltje draaien. Dat is mijn droom.
fotografie Willem van der Vlies
alles kunnen maken wat ik bedenk of wat een ander mij vraagt
om te maken. Geen remmingen, grenzen opzoeken, eindeloos
uitproberen tot het gewenste resultaat ontstaat en doorgaan
tot dat wat je voor ogen hebt is gelukt. De voldoening is groot
om de eerste gedachte over een mogelijk sieraad uit te kunnen
werken op papier en vervolgens te kunnen omzetten in een
prachtig en uniek sieraad wat precies bij die ene persoon past.
m i rja m v e r h o e f
‘Een hoofd vol ideeën die
wachten op uitvoering’
33
Dé schakel
tussen juwelier
en sieraad...
FOURNITUREN • GEREEDSCHAP • MACHINES • METALEN • BATTERIJEN • EDELSTENEN • POETSMIDDELEN • SLUITINGEN • RIJGGAREN • VERPAKKINGEN • PRESENTATIE
BEZOEK ONZE WEBSITE :
• HET LAATSTE NIEUWS
• ACTUELE PRIJZEN
• ONLINE BESTELLEN
WWW.BIJOUMODERNE.NL
VRAAG UW INLOGCODE AAN !
DE NIEUWE 2014/15
CATALOGUS IS UIT !
MET 22.000 ARTIKELEN
NOG GEEN EXEMPLAAR
ONTVANGEN ?
VRAAG DEZE DIRECT AAN !
Bijou Moderne BV
Edisonlaan 36-38
2665 JC Bleiswijk
tel. 0)10 - 529.66.00
fax. 0)10 - 529.00.88
[email protected]
www.bijoumoderne.nl
G r o o t h a n d e l i n g e r e e d s c h a p, f o u r n i t u r e n e n
e d e l m e taa l v o o r d e g o u d - e n z i lv e r s m i d
Herens & Herens
Gesch i eden is
Na 20 jaar ervaring bij een groothandel in metalen en gereedschappen is
Mees Herens samen met zijn vrouw
Marrie in 1999 voor zich zelf begonnen in Schoonhoven. Herens & Herens
is een groothandel met alle benodigdheden voor de edelsmid. U kunt
dan denken aan hamers, machines,
branders, fournituren enzovoort.
Marrie Herens: ‘Onze eerste locatie
was in het oude stadscentrum van
Schoonhoven. Een persoonlijke benadering en tijd voor advies is altijd belangrijk geweest. Klanten zijn bij ons
geen nummer. Dit is altijd zo gebleven,
maar sinds die tijd is er ook veel veranderd. We werken nu met twee generaties in ons familiebedrijf. Het pand
werd te klein en we zijn verhuisd naar
het huidige pand aan de Slootweg,
waar we in onze showroom veel producten kunnen laten zien. Tegenwoordig zijn we ook te vinden op Facebook
en hebben we een uitgebreide webshop
waar ons gehele assortiment te vinden
is, zodat klanten gemakkelijk door
het hele land hun spullen aangeleverd
kunnen krijgen.’
schiedenis die deze stad heeft met het
edelsmeden door de eeuwen heen. Al
in de 17e eeuw waren hier bekende zilversmeden te vinden. Tot de dag van
vandaag is dit nog terug te zien. Zo is
het centrum verrijkt met vele ateliers,
is er de zilvervakschool en is er elk jaar
Zilverdag. Op tweede Pinksterdag is
Schoonhoven Zilverstad the place to be
voor iedereen die iets te maken heeft
met zilver. De historische binnenstad
is die dag één grote goud- en zilversmidwerkplaats. Verspreid over 140
plekken zijn er paviljoens en stands te
vinden. Er worden veel sieraden aangeboden, maar ook voor de edelsmid
is dit interessant. Zo staan er elk jaar
weer meerdere stands waar edelstenen
verkocht worden. Marrie: ‘Wij zijn
elk jaar geopend en daarnaast zijn
we deelnemer in het centrum waar in
onze kramen speciale aanbiedingen te
vinden zijn.’
Twee maal per jaar zijn er de Huisbeursdagen. Op deze gezellige
klantendagen presenteert Herens &
Herens, gezamenlijk met Birgem de
edelsteenhandel in Schoonhoven,
nieuwe producten onder het genot van
een hapje en een drankje.
Z i lv ersta d
beeld: Herens & Herens
Schoonhoven staat ook wel bekend als
Zilverstad. Dit komt door de lange ge-
On t w i k k el i ngen
Tegenwoordig zie je steeds vaker
ontwikkelingen die te maken hebben
met een milieubewustere denkwijze.
Deze trend zie je naar voren komen in
verschillende producten. Zo zit er al
enige tijd geen cadmium meer in het
soldeer verwerkt. Dit smeltpunt verlagende metaal is schadelijk en wordt
tegenwoordig vervangen door andere
legeringen. Mede vanwege de hoge
edelmetaal prijs van de afgelopen periode, wordt er ook bewuster met metaal
om gegaan. De edelsmeden vangen het
afval goed op, wat bij ons ingeleverd
kan worden. Dit wordt weer verwerkt
tot nieuw metaal. Dit zorgt er voor dat
een groot gedeelte van het metaal dat
Herens & Herens verkoopt ook bestaat
uit gerecycled edelmetaal.
Marrie: ‘Sinds enige tijd verkopen we
ook polijstpasta’s op waterbasis. Deze
pasta’s van het merk LUXI zijn veel
minder schadelijk voor de gezondheid.
Dit heeft niet alleen het voordeel dat
men niet in een ongezonde stofwolk
aan het polijsten is, maar daarnaast
is het een groot pluspunt dat door de
basis van water het metaal ook veel
eerder schoon te krijgen is.
Het is mooi om te zien dat er veranderingen zijn die bijdragen aan een
schoner milieu. En natuurlijk is het
prettig dat al deze vernieuwingen ook
een voordeel hebben voor de edelsmid
die er mee aan de slag gaat.’
Herens & Herens
Slootweg 2,
2871 RP Schoonhoven
T 0182 329 000
[email protected]
www.herens.nl
C OLOFON
h e t z i l v e r m e e s t e r is een eenmalig magazine van de afstudeergroep 2014 van de Academie voor Edelsmeden Zeist
R ED A C TIE Mirjam Verhoef-Beckers & Irene Cornel
v o r m g e v i n g Marleen Huurman
f o t o gra f i e Willem van der Vlies
35
wensen de nieuwe
lichting edelsmeden
v e e l s u cc e s
i n d e t o e ko m s t !
EXPOSITIE EDELSMEDEN AFSTUDEERGROEP
Familie De Groot van galerie Sous-Terre nodigt
u van harte uit voor de opening van de expositie
van de edelsmeden afstudeergroep d.d. 1 juni
2014 tussen 14.00 en 16.00 uur. Indien u niet in
de gelegenheid bent de opening bij te wonen: de
expositie duurt tot en met 6 juli 2014.
Wat heeft Sous-Terre nog meer te bieden?
Stockcollectie van meer dan 1000 schilderijen en ± 2000 sculpturen, online te bekijken en te bestellen.
Aantrekkelijkste kunstuitleen van Nederland. Uw volledige inleg is een kooptegoed, u betaalt geen huur.
Ideale evenementen - feestlocaties, met capaciteit tot 400 personen.
Galerie Sous-Terre is gevestigd te Lithoijen ( gem. Oss ) aan de Batterijstraat 23a en is geopend van vrijdag t/m zondag van 13.00 tot
17.00 uur en op afspraak. Tel. 0412 - 48 21 59 | [email protected] | www.sous-terre.nl