Zonnepanelen op huurwoningen - Servicepunt Duurzame Energie

Seminar Zonnepanelen op huurwoningen
19 november 2014
13739958252drs. ir. E.I. BurdorfKennis en communicatie25 november 2014Terugblik seminar 'Zonnepanelen op huurwoningen'
Steeds meer gemeenten en woningcorporaties zijn op zoek naar mogelijkheden om
huurwoningen te verduurzamen. In de gemeente Haarlemmermeer is een apart BV opgezet,
Tegenstroom, die zonnepanelen op huurwoningen realiseert en exploiteert. Er zijn al op
ongeveer 200 woningen zonnepanelen geïnstalleerd, het doel is 3.000 woningen van
zonnepanelen te voorzien. De kennis die de verschillende partijen in dit proces hebben
opgedaan, hebben wij gedeeld op een seminar op 19 november 2014 in de Arendshoeve.
De belangstelling was groot, er waren ruim tachtig aanwezigen vanuit heel Nederland. Met name
gemeenten en woningcorporaties, maar ook lokale energie initiatieven waren aanwezig op de
bijzondere locatie, de Arendshoeve, een kas die wordt gebruikt als conferentieruimte. Tijdens het
plenaire gedeelte hebben het Servicepunt Duurzame Energie (Arthur Messelink), Tegenstroom
(Andrea van de Graaf), Ymere (Paul Tuijp) en de gemeente Haarlemmermeer (John Nederstigt) een
intro gegeven op het project en de verschillende aspecten die erbij komen kijken. Ook werden de
aanwezigen aangemoedigd om de kennis vanuit Haarlemmermeer in te zetten in eigen projecten en
initiatieven en ook eigen kennis te delen.
Daarna waren er twee rondes met vijf parallelsessies. Op die manier kon op de belangrijke
onderdelen van het project dieper worden ingegaan.
1 Het runnen van een energie BV (Tegenstroom)
In deze sessie gingen Andrea van de Graaf en Pia van Hijfte in op de verschillende aspecten die
belangrijk zijn bij de operationele kant van een energie BV. De verschillende onderdelen, van contact
met de huurders tot het aansturen van de installateur, kwamen aan de orde. De belangrijkste punten
staan in de checklist met succesfactoren (zie bijlage).
2 De rol van de gemeente: financieel en juridisch (gemeente Haarlemmermeer)
Henk Deuling en Peter Klaver gingen in deze sessie de diepte in op het gebied van de rol van de
gemeente in een dergelijk traject. Belangrijk is dat de gemeente aangehaakt blijft. In de gemeente
Haarlemmermeer is daarnaast duurzaamheid een belangrijk thema dat bij iedereen tussen de oren zit
en iedereen aan mee wil werken. Van daaruit kan een dergelijk project binnen de juridische en
financiële kaders van de gemeente vastgelegd en uitgevoerd worden.
3 De rol van woningcorporatie (Ymere)
Ymere heeft in dit projecten de daken van de huurwoningen ter beschikking gesteld, maar welke
andere aspecten en afwegingen zijn belangrijk? Paul Tuijp van Ymere ging in deze sessie op
dergelijke vragen in. Belangrijk punt voor Ymere is dat de huur niet verhoogd wordt. Verder moeten er
afspraken gemaakt worden over het risico van leegstand en moet het onderhoud aan de woningen
ook afgestemd worden met de planning van de installatie. Dit vergt de nodige flexibiliteit.
4 Financieren van duurzaamheid (BNG Bank en Servicepunt Duurzame Energie)
Peter Borghstijn en Hans Hörter hebben doorgesproken wat de mogelijkheden zijn om duurzame
projecten te financieren. Een financiering van de BNG Bank is voordelig vanwege een gunstig
rentetarief. Maar er zijn wel verschillende voorwaarden voor een BNG Bank-financiering met een
relatief lage rente. Een belangrijk punt in het project in Haarlemmermeer is de garantstelling door de
gemeente Haarlemmermeer, waardoor het risicoprofiel voor de BNG Bank gunstiger is.
5 De twee kanten van aanbesteden (Servicepunt Duurzame Energie en Eneco
In het project in Haarlemmermeer is een Europese aanbesteding uitgevoerd. Arthur Messelink, vanuit
de aanbestedende dienst, en Gijs Postma, vanuit Eneco, een partij die twee percelen gegund heeft
gekregen, lichtten toe hoe een aanbestedingsproces er uit ziet en wat de leerpunten uit het traject in
Haarlemmermeer zijn. Belangrijke les is om aan de voorkant van het proces heel goed na te denken
over de vraag die aan de markt gesteld wordt. Wat is het beoogde resultaat en met welke vraag (en
dus antwoord) wordt dat doel behaald?
De reacties die wij na afloop van de sessies kregen, waren positief. Men was tevreden over de
breedte van het aanbod, maar ook over de mate van diepgang tijdens de verschillende sessies en de
mogelijkheden voor eigen inbreng en vragen. Uiteraard eindigde het seminar met een borrel voor de
deelnemers, waar de ervaringen verder gedeeld werden.
Bijlage:
I
Checklist succesfactoren
Samenwerking en gezamenlijk doel
Gemeente schone energie, CO2 ˜
Woningcorporatie beheersen energierekening
Bewoners allebei
Installateur werk
Uitvoeringsorganisatie Tegenstroom, alles
Maar ook:
Geloofwaardigheid en betrouwbaarheid onafhankelijk,
geen winstoogmerk, lokale betrokkenheid
Geen huurverhoging als gevolg van zonnepanelen
Schaal en simpel; 3.000 grondgebonden woningen, 8
panelen, vast maandbedrag
Gemeentegarantie
Goede propositie voordeel vanaf dag 1, ontzorging
7.000 grondgebonden woningen beschikbaar
3.000 huurwoningen voorzien van panelen
Tegenstroom sluit ovk met huurder 20 jaar
8 panelen, vast maandbedrag gebaseerd op kWh
jaaropbrengst berekend per perceel, voorzichtige
schatting
7 regionaal verdeelde percelen kans voor kleinere
installateurs
Opwek-informatie naar centrale database én naar
bewoner zuivere opbrengst meting
Huurders sociale huur woningen, vaak oudere mensen,
normaal gesproken geen zonnepanelen, weinig kennis
van internet/wifi, veel hulp nodig bij monitoring vertaal
gebruiksaanwijzingen!
19 november 2014 Seminar Zonnepanelen Haarlemmermeer
Business case gemeente/Servicepunt Duurzame Energie
Lening met gemeentegarantie
Staatssteuncheck
Afspraken woningcorporatie: intentie- en uitvoeringsovereenkomst geen huurverhoging, mutatie, verkoop,
opstalrecht! 2
Aanbesteding; minimale installatie-eisen, monitoring/keuze
omvormer opbrengstgaranties
Diverse juridische documenten: samenwerking ymere,
aanbesteding, ovk installateurs, ovk met bewoners,
Geen sprake van btw plicht blijft onder de grens
Staatssteun afdekken
Voorbehoud salderingsregeling
Geen huurverhoging ivm labelverhoging
Selectie woningen: koppelen data zonatlas - data
huurwoningen Ymere;
Aanbod voor de huurders berekenen
Afspraken aannemer
1 contactpersoon, gedeelde planning
Finale oordeel geschiktheid dak
Communicatie onderling/terugkoppeling, afstemmen
communicatie met bewoners door planner én daadwerkelijke
installateurs,
Afspraken woningcorporatie
1 contactpersoon regelmatig overleg
Afstemming start communicatie ook intern!
Rol technische dienst, dakpartijen en "huis" installateur
Logboek voor communicatie met bewoners!
Mailing plannen informatiemomenten
Introductiebrief woningcorporatie2 op naam
Uitleg aanbod nieuwsbrief 1
Gebruikersovereenkomst gewone taal 1
Antwoordbriefje knelpunten woningen1
Antwoordenveloppen
Enveloppen woningcorporatie of Tegenstroom
Brieven insteken en bezorgen
Na start installatie: herhaling mailing! of 2 ..
Keuze omvormer
Monitoring + storingsmelding naar huurder, installateur en
Tegenstroom
Wifi, kabel of productiemeter
Wenselijk: zoveel mogelijk dezelfde
Indien wifi: omvormer in meterkast niet op zolder
Afstemming instellingen
Ontwikkelingen omvormer
Uitleg / handleidingen voor bewoners Nederlands
Locaties in de buurt
Eenvoudige uitleg
Promotiemateriaal herkenning
Extra nieuwsbrieven en overeenkomsten
Koffie/thee/koekjes
Nazorg: inschrijvingen verwerken en
bevestigen
Bereikbaarheid telefonisch /mail
Website up to date, facebook voortgang bijhouden op
internet
Persbericht, free publicity
Vraag en antwoord beschikbaar1
Aanmelden energieleveren.nl
Opleverformulieren verwerken
Gegevens installatie verwerken
Maandelijks incasso's voorbereiden
Incassobureau
Niet-automatische incasso: facturen sturen
Installatie doet het niet (goed): oplossen, creditnota’s sturen
Per 50 aanmeldingen
Nadere overeenkomst getekend 2
Planning door aannemer afspraken bewoners
Verwerking nieuwe inschrijvingen
Continu communicatie met aannemer betrokkenheid bij
installatie
Knelpunten overleg bomen, pijpjes, dakramen, staat dak
Gezamenlijke database contactgegevens aanmeldingen,
afspraken en gegevens installatie
Bereikbaarheid klanten mail / telefonisch
Stickers bereikbaarheid op diverse onderdelen van de
installatie
“Overlast- en promotie”kaartje bij de buren 2
19 november 2014 Seminar Zonnepanelen Haarlemmermeer
Koppeling databases
Woning verhuren met zonnepanelen op dak
Nieuwe huurders nemen contract over
Incasso’s overzetten naar nieuwe huurders
Incasso's stoppen vertrokken huurders
Geen huurverhogingen mbt labelverhoging
Storingsdienst (internet, installatie)
Bij verkoop woning: afkoopregeling panelen berekening
restwaarde
Bereikbaar zijn en blijven
Incasseren
Jaaropbrengst monitoren en communiceren
Onderhoud + storingsdienst 10 jaar op tijd verlengen
Vervanging omvormer na 12-15 jaar kosten meenemen in
business case

Download Report