consequenties van de nieuwe “anti-manipulatienorm” ISO14119:2013 EN-ISO14119 1 Introductie • Vladimir Dragosavic International Safety Trainer Normcommissies veiligheid Safety Engineer Safetyplaza Area Management Benelux • Doelen Kennis Vereenvoudiging Praktische toepassing Slimme benadering Motivatie Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 2 EN-ISO14119 • 00:00 – 00:02 Introductie spreker • 00:02 – 00:05 Wat weet u na deze lezing • 00:05 – 00:10 EN-ISO14119 Inleiding • 00:10 – 00:25 EN-ISO14119 & Technische veiligheidsregels • 00:25 – 00:40 EN-ISO14119 & Menselijk gedrag • 00:40 – 00:45 EN-ISO14119 & Serieschakeling Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 3 Wat weet u na deze lezing • …de reden waarom de nieuwe norm er is • …voor wie hij is bedoeld • …wanneer hij moet worden toegepast • …hoe u eraan kunt voldoen • …waar u hem kunt krijgen Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 4 EN-ISO14119 DEEL 1 / 4 EN-ISO14119 Inleiding Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 5 Eerst enkele begrippen • Vergrendelingsinrichting Schakelaar en actuator █ • Vergrendelingsinrichting • Vergrendeling Schakelaar en actuator █ Borgende voorziening █ Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 6 Eerst enkele begrippen • Risiko Risiko = Gevaar + Blootstelling Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic Afwending 7 Basisinformatie • EN-ISO14119 Opvolger van EN1088 (1995) EN1088, EN1088+A1, EN1088+A2 (2008) • Verschenen 10-2013 • Definitief 04-2015 Veiligheid van machines – veiligheidssensoren gekoppeld aan afschermingen – Beginselen voor ontwerp en selectie Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 9 Belangrijkste wijzigingen • Soorten sensoren • Codering van actuatoren • Manipulatie technische oplossingen menselijk gedrag • Relatie tot EN-ISO13849-1 • Markeringen van contacten • Seriële verbinding van elektromechanische contacten Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 10 Wat veiligheidsnormen gemeen hebben? • Falen van menselijk handelen 1/100 tot 1/1.000 • Falen van gewone besturingen en circuits 1/100.000 tot 1/1.000.000 • Falen van veilige besturingen en circuits 1/1.000.000 tot 1/10.000.000 • Falen door menselijke manipulatie 1/100 tot 1/1.000 11 EN-ISO14119 DEEL 2 / 4 EN-ISO14119 Technische veiligheidsregels Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 12 Delen van een blokkeerinrichting • 1 Scherm • 2 Interlocking apparaat • 3 Actuator • 4 Positieschakelaar • 5 Actuatorsysteem • 6 Output systeem • a Openingsrichting Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 13 Typen sensoren / Typen actuatoren • Sensoren Indeling in 4 groepen • Actuatoren Indeling in 5 groepen Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 14 Typen sensoren • Type 1 3a Actuator 5 Actuatorsysteem Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 15 Typen sensoren • Type 1 Ongecodeerde mechanisch bediende vergrendelingsinrichting. Voorbeelden in Annex A & J. Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 16 Typen sensoren • Type 2 3b Actuator 5 Actuatorsysteem Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 17 Typen sensoren • Type 2 Gecodeerde mechanisch-bediende vergrendelingsinrichting. Examples in Annex B Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 18 Typen sensoren • Type 3 3c Actuator (Ongecodeerd) 5 Actuatorsysteem Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 19 Typen sensoren • Type 3 Ongecodeerde contactloos-bediende vergrendelingsinrichting. Voorbeelden in Annex H & I. Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 20 Typen sensoren • Type 4 3c Actuator (Gecodeerd) 5 Actuatorsysteem Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 21 Typen sensoren • Type 4 Gecodeerde contactloos-bediende vergrendelingsinrichting. Voorbeelden in Annex H & I. Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 22 Typen sensoren • Overzicht Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 23 Codering van actuatoren • Low level coded actuator Gecodeerde actuator, 1 tot 9 variaties Voor alle elektromechanische veiligheidsschakelaars Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 24 Codering van actuatoren • Low level coded actuator Gecodeerde actuator, 1 tot 9 variaties Magnetisch gecodeerd Transpondergecodeerd zonder unieke code Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 25 Codering van actuatoren • Medium level coded actuator Gecodeerde actuator, 10 tot 1000 variaties Trapped key systems Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 26 Codering van actuatoren • High level coded actuator Gecodeerde actuator, meer dan 1000 variaties Alle transpondergecodeerde actuators Met unieke codes Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 27 Codering van actuatoren • Overzicht Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 28 Manipulatie • Maatregelen tegen “redelijkerwijs voorzienbare manipulatie” Reduceer Motivatie Reduceer Mogelijkheden Reduceer Voordelen Resultaat Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 29 Manipulatie • Als slechts één Type 1 of Type 2 wordt gebruikt Gedwongen bekrachtiging Gedwongen verbreekcontact Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 30 Interlocking principes • Veer bekrachtigd – Power ON released (power to unlock) Voor beveiliging van personen Mechanische vergrendeling Veer bekrachtigd Vergrendeld Power-ON ontgrendeld Ontgrendeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 31 Interlocking principes • Power-ON vergrendeld – Veer ontgrendeld (power to lock) Niet voor beveiliging van personen Elektrische vergrendeling Power-ON bekrachtigd Vergrendeld Veer ontgrendeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic Ontgrendeld 32 Interlocking principes • Power-ON vergrendeld – Power-ON ontgrendeld (power to lock & unlock) Voor beveiliging van personen Bi-stable apparaten Power-ON bekrachtigd Vergrendeld Power-ON ontgrendeld Ontgrendeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 33 Interlocking principes • Power-ON vergrendeld – Power-OFF ontgrendeld Niet voor beveiliging van personen Elektromagnetisch Power-ON bekrachtigd Vergrendeld Power-OFF ontgrendeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic Ontgrendeld 34 Locking monitoring EM sensor • De houdkracht moet gemonitord worden wanneer; Houdkracht bereikt Houdkracht behouden • Gevaarlijke machinefuncties alleen mogelijk wanneer; Monitoring gesloten positieve detecteert Monitoring gespecificeerde houdkracht detecteert • Als geopend door kracht; Is er geen beschadiging aan de sensor • Maatregelen; Onmiddellijke herstart niet toegestaan Herstart pas technisch mogelijk na >10 minuten Herstart na procedure >10 minuten Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 35 Optionele ontgrendeling • Functionele ontgrendeling Procedure kost tijd • Noodontgrendeling Snelle toegang • Vluchtontgrendeling Onmiddellijk, intuïtief Van binnen naar buiten Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 36 Wanneer vergrendeling verplicht is • Stoptijd ≥ Toetredingstijd • Moet berekend worden Afstand Naderingssnelheid Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 37 Manipulatie - Basismaatregelen Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 38 Manipulatie - Basismaatregelen • Gedwongen bekrachtiging • Geschikte plaatsing en bevestiging Lassen, nieten, eenwegschroeven, uitboren, kogel in schroefkop • Bestand tegen de verwachtte krachten Statisch en dynamisch • Sensor nooit de eindstop Buffer, vanger, grendel Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 39 Manipulatie - Basismaatregelen • Geschikte plaatsing en bevestiging Sensoren Actuatoren • Verborgen bevestiging Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 40 EN-ISO14119 DEEL 3 / 4 EN-ISO14119 Menselijk gedrag Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 41 Manipulatie • Maatregelen tegen “Redelijkerwijs voorzienbare manipulatie” Reduceer Motivatie Reduceer Mogelijkheden Reduceer Voordelen Resultaat Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 42 Manipulatie - Basismaatregelen • Ergernissen zijn belangrijkste oorzaak Druk Mentaliteit Cultuur • Maatregelen tegen ergernissen Integratie van veiligheidssystemen Elimineren van onnodige wachttijden Feedback van gebruikers Ergonomisch ontwerpen • Creëer begrip Informatie Opleiding Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 43 Manipulatie - Gedrag veiligheidsniveau utopia Onbewust Veilig Bewust Veilig Bewust Onveilig Onbewust Onveilig bewustzijnsniveau Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 44 Manipulatie - Cultuur • Reguleren Procedures Verantwoordelijkheden • Stimuleren Gebruik van veiligheidssystemen vereenvoudigen Nadelen van veiligheidssystemen reduceren • Registreren Vastleggen van veiligheidsrelevante acties Autoriseren van onderhoudsacties • Controleren Periodieke controles Sanctioneren bij overtredingen • Belonen B R S Goed gedrag waarderen C Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic R 45 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 46 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 47 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 48 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 49 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 50 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 51 Manipulatie - Voorbeeld Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 52 Manipulatie - Basismaatregelen Ontwerp & Gebruiksmodi Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 53 Manipulatie - Basis maatregelen • Elimineren van motivatie 7.1c Verander het ontwerp Implementeer speciale gebruiksmodi Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 54 Manipulatie - Basismaatregelen Maatregelen Tabel 3 Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 55 Manipulatie - Basis maatregelen • Tabel 3 (7.1d) Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 56 Markeringen • Gedwongen verbreekcontact • Gedwongen verbreekcontact voor monitoring Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 57 EN-ISO14119 in relatie tot EN-ISO13849-1 • Foutuitsluiting: Schakelaar Niet toegestaan voor PLe Onderbouwing voor PL d • Manuele testfrequentie veiligheidsdeuren PLe = Minimaal 1x per maand PLd = Minimaal 1x per jaar Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 58 EN-ISO14119 in relatie tot EN-ISO13849-1 • SRP/CS voor het opheffen van de vergrendeling • Detectie van de vergrendelde positie Contact in de schakelaar • Detectie van de opheffingsvoorwaarden Snelheid, positiemonitoring, tijdvertraging • Verwerking van logische signalen voor ontgrendelen Aansturing solenoid in schakelaar Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 59 EN-ISO14119 DEEL 4 / 4 EN-ISO14119 Serieschakeling Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 60 Technical regulation TR24119 • Parallel aan de EN-ISO14119 norm • Seriële verbinding van elektromechanische contacten • Limitering DC Max DC = Low = 60% Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 61 Technical regulation TR24119 • Foutmaskering bij serieel verbonden contacten Vereenvoudigde methode • Waarschijnlijkheid afhankelijk van: Frequentie van openen van elke deur Aantal deuren in serie Afstand tussen de deuren Tegelijk openen van meerdere deuren door meerdere operators Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 62 Technical regulation TR24119 • Vereenvoudigde methode Max DC = Medium = 60% Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 63 Technical regulation TR24119 • Foutmaskering bij serieel verbonden contacten Gedetailleerde methode • Waarschijnlijkheid afhankelijk van: Frequentie van openen van elke deur Aantal deuren in serie Afstand tussen de deuren Tegelijk openen van meerdere deuren door meerdere operators + Enkel of redundant Structuur bekabeling Schakelprincipe Spanningsader in kabel Afscherming kabel Bescherming kabel Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 64 Verkrijgbaarheid • NEN Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 65 EN-ISO14119 EN-ISO14119 Samenvatting Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 66 Overzicht • Soorten sensoren (4) • Codering van actuatoren (5) • Manipulatie (Mens & Techniek) • Relatie tot EN-ISO13849-1 (OK) technische oplossingen & menselijk gedrag • Markeringen van contacten (2) • Seriële verbinding van elektromechanische contacten (TR24119) Safety Event 2014 EN-ISO14119 / 13-05-2014 / V. Dragosavic 67 Bedankt voor uw aandacht! • Soorten sensoren (4) • Codering van actuatoren (5) • Manipulatie technische oplossingen menselijk gedrag • Relatie tot EN-ISO13849-1 • Aansturen van vergrendelingen • Markeringen van contacten • Seriële verbinding van elektromechanische contacten (TR24119) 68 69
© Copyright 2024 ExpyDoc
