analyse compleet - Ton den Dekker

Ethische analyse
Hoofddoekjes
Fase 1 en 2
• Fase 1: formuleren van de case:
•
Keppeltjes, Rastamutsen, honkbalpetjes en hoofddoeken niet
toegestaan tijdens de lessen op Amsterdamse Timotheüsschool
• Fase 2: welke optieken spelen een rol?
•
•
•
•
•
Maatschappelijk: petten dragen in klas is niet fatsoenlijk
Onderwijs: (pedagogisch: in de klas één lijn trekken)
Religie/cultureel: (hoofddoek is culturele verplichting)
Juridisch: (godsdienstvrijheid, school kan regels stellen)
Ethisch: (gelijkheid, respect religieuze overtuiging)
Fase 3
• Fase 3: welke waarden spelen een rol?
•
•
•
•
Fatsoen (Leerlingen goede omgangsvormen bijbrengen)
•
•
Gelijkheid (gelijke monniken gelijke kappen)
Rechtvaardigheid (ieder volgens zelfde regel behandelen)
Vrijheid (recht om zich religieus te uiten)
Legaliteit (welke regels gelden op school? Zijn die toegestaan
volgens de wet?)
Respect (ruimte voor religie)
Fase 4
• Fase 4: Wat is het ethisch probleem?
•
Welke waarden kun je niet tegelijk waarmaken?
•
•
•
•
Fatsoen en Rechtvaardigheid
Botsen met:
Vrijheid en Respect
Formulering van het ethische probleem:
•
Moet de opvatting van moslimmeisjes buigen voor de regels
die in de klas gelden, of moet er voor hen een uitzondering
op de regel gemaakt worden?
Fase 5 en 6
• Fase 5: Welke stakeholders spelen een rol?
•
De docent, de leerlingen in de klas, de moslimmeisjes, de
schoolleiding en de ouders.
• Fase 6: Wie is moreel aanspreekbaar?
•
•
(Wie heeft invloed op de te maken keuze)
De docent en de directie.
Fase 7
• Fase 7: Aanknopingspunten uit de ethische code
•
•
Schoolreglement:
•
Kleding voorschriften worden alleen opgelegd, als de
veiligheid in het geding is.
Een ieder heeft het recht op vrijheid van uiterlijk, zolang
de algemeen aanvaarde normen van goed fatsoen niet
worden overschreden.
Fase 8: formuleren oplossing
•
•
•
•
•
Gevolgenethiek: wat is het doel?
•
Een Nederlandse school dient de waarden en normen van de
Nederlandse cultuur aan haar leerlingen voor te houden.
•
Gevolgenethiek zal kiezen voor handhaven van de regel
De ‘pet af regel’ gaat om bijbrengen van fatsoen.
Overweging:
Pet af = fatsoenlijk volgens Nederlandse normen.
Hoofddoekje af is voor moslimvrouwen geen uiting van zich
fatsoenlijk gedragen.
Fase 8: formuleren oplossing
•
Beginselethiek: Je behoort te handelen volgens een regel
waarvan je wilt dat het een algemene wet is.
•
•
Overweging:
•
Wil ik dat het een algemene regel wordt, dat minderheden
gedwongen worden hun eigen waarden en normen opzij te zetten
en die van de meerderheid over te nemen?
•
Beginselethiek zal kiezen voor toestaan van hoofddoekjes, behalve
tijdens LO
Als ik de pet af regel voor iedereen laat gelden, dan dwing ik de
minderheid de waarden en normen van de meerderheid te volgen.