Bekijk hier onze menukaart.

Historie en architectuur Landgoed Zonnestraal
Inleiding
Het voormalige sanatorium Zonnestraal, tussen 1925 en 1926 ontworpen door Jan Duiker i.s.m. Bernard Bijvoet en
Jan Gerko Wiebenga, wordt internationaal beschouwd als één van de topstukken van de architectuur van de 20e
eeuw, een pionierswerk uit de periode van het ‘Nieuwe Bouwen’. Daarom bestaat ook bij de Nederlandse overheid
het voornemen het complex aan de UNESCO voor te dragen voor opname in de Werelderfgoedlijst.
Het landgoed is gelegen op de flank van de Utrechtse Heuvelrug, op de overgang van het zandlandschap met heide
en grove dennengebieden naar het veenlandschap van Loosdrecht.
Geschiedenis
De geschiedenis van Zonnestraal begint in 1905 met de
oprichting van het Koperen Stelen Fonds ‘Nieuwe Levenskracht. Onder de bezielende leiding van ‘Ome’Jan
van Zutphen verzamelden de leden van de Algemene
Nederlandse Diamantarbeiders Bond, de tijdens het
slijpen afgebroken diamanthouders. Van de opbrengst
van deze koperen steeltjes kon jaarlijks een tiental aan
tbc lijdende arbeiders in sanatoria worden verpleegd.
In 1919 werd het landgoed ‘de Pampahoeve’ aangekocht. In hetzelfde jaar komen Bijvoet en Duiker via Dr.
H.P. Berlage in contact met het Koperen Stelenfonds.
Spoedig volgen de eerste ontwerpen voor een sanatorium. De bedoeling is te komen tot een complex waar
van tuberculose genezen personen volledig kunnen
herstellen en zich kunnen voorbereiden op de terugkeer in het maatschappelijk leven. Door de crisis in
1920, die ook de diamantindustrie trof, bleef de oprichting van het sanatorium voorlopig echter bij plannen.
De plannen werden realistischer toen in 1925 de Nederlandse Vereniging tot het oprichten der arbeidskolonies voor tuberculoselijders in Nederland werd opgericht. Sanatorium Zonnestraal, genoemd naar de zusterorganisatie van het Koperen Stelen Fonds in Antwerpen, werd vervolgens na de bouw van het door Duiker
en Bijvoet ontworpen complex in 1928 geopend met
het plaatsen van de eerste patiënten in het Ter Meulenpaviljoen. In 1931 werd het tweede paviljoen, het
Dresselhuyspaviljoen, geopend waarmee het complex
toen bestond uit het hoofdgebouw en twee paviljoens.
In hetzelfde jaar 1931 werd het dienstbodenhuis gebouwd. Dit gebouw ligt enigszins afgelegen van het
complex en biedt huisvesting aan 18 dienstmeisjes.
In de loop van de tijd is er veel aan het oorspronke-
lijke ensemble veranderd en bijgebouwd op het terrein. Door de ontwikkeling in de medische wetenschap
raakt de behoefte aan een sanatorium voor TBC-patiënten op de achtergrond en wordt in 1957 de functie
van het complex veranderd in algemeen ziekenhuis.
In 1990 wordt het oorspronkelijke ensemble tot Rijksmonument verklaard en in 1993 wordt het complex
verlaten behalve de villa en het Ter Meulenpaviljoen.
In 2003 zijn het hoofdgebouw en de werkplaatsen gerestaureerd en in gebruik genomen. Nu in 2008 wordt
het Dresselhuyspaviljoen casco opgeleverd.
Het sanatorium ensemble
Het ensemble wordt gekenmerkt door een gelede opbouw, grote transparantie en optimalisering van materiaal- en constructie-eigenschappen. Het kent een
assenstelsel waarvan de eerste as bestaat uit de verbinding tussen de ingang van het Hoofdgebouw en de
wereld buiten Zonnestraal. Via deze as kwam en ging
de patiënt en de bezoeker. Deze as geeft reden aan
de twee open onderdoorgangen van het hoofdgebouw.
Loodrecht hierop ligt de tweede as die de binnenwereld van het sanatorium vastlegt. Op deze as liggen
de trappen van het Hoofdgebouw en hierop komen
de centrale assen van de twee paviljoens samen bij
het Hoofdgebouw. Het ensemble met zijn horizontale
opbouw contrasteert als abstract object met de verticale en organische karakteristiek van de omringende
natuur. Naar de paviljoens toe was het oorspronkelijke
terrein een open heidegebied, waardoor men sprak
van het ‘Schip op de hei’. Alhoewel natuur en gebouwen sterk contrasteren, zijn de gebouwen door hun
overstekken, open gevels en tuinmuurtjes sterk op de
natuur gericht.
b r a s s e r i e
ZONNESTRAAL
MENUKAART
BROODJES
WARME DRANKEN
Club sandwich
Met gebraden kipfilet, tomaat, bacon, pestomayonaise en chips.
€ 6,75
Italiaanse bol
Met rundercarpaccio, pesto dressing, kappertjes,
pijnboompitjes en parmezaan.
€ 6,75
Forcaccia
Forcaccia met fijne kruiden, besmeerd met een Komkommer-dille cremé,
gerookte zalm, komkommer en rucola.
€ 6,75
Meergranen ciabatta
Met jonge geitenkaas, honing en walnootjes. Warm gemaakt in de oven.
€ 6,75
Stevige Polderbol
Met huisgemaakte tonijnsalade o.a met: rode paprika, kappertjes,
rode ui en komkommer.
€ 6,75
Wit of Bruin pistolet
Kaas en/of ham gezond o.a. met tomaten, komkommer, augurk,
gekookt eitje en een frisse dressing.
€ 5,25
Boeren brood
Met 2 kroketten en grove Zaanse mosterd
€ 5,75
Uitsmijter
Met ham, kaas of Ham/Kaas
€ 6,75
PANINI’S
Panini ham en kaas
Panini rauwe ham, pesto, mozzarella, tomaat en geraspte oude kaas
Panini mozzarella, pesto, zongedroogde tomaatjes en pijnboompitjes
Panini brie met walnoten en honing
Panini hete kip met quacemole, kipfilet, kaas, tomaat en rode ui
€ 4,75
€ 6,75
€ 6,75
€ 6,75
€ 6,75
SOEP
Pomodorisoep met créme fraîche
Mosterdsoep
Soep van de dag
€ 5,50
€ 5,50
€ 5,50
SALADES
Geitenkaassalade: uitgebakken spekjes, walnoten en honing
€ 9,75
Tonijnsalade: frisse mesclune sla, tomaatjes, rode ui, kappertjes en gekookt eitje € 9,75
DIVERS GEBAK
Koffie
Espresso
Cappuccino
Koffie verkeerd
Latte macchiato
€ 2,00
€ 2,00
€ 2,25
€ 2,25
€ 2,50
Warme chocomel
Slagroom
Thee
Verse muntthee
€ 2,20
VERSE VRUCHTENSAPPEN
€ 0,60
€ 2,00 Jus d’orange
klein
€ 2,75
€ 2,50
groot
€ 3,75
SMOOTHIES
Bosvruchten
Banaan
Aardbei
Karnemelk
€ 2,25
€ 2,00
€ 3,00
€ 0,60
ZUIVEL
€ 3,50
€ 3,50
€ 3,50
€ 2,00
FRISDRANKEN
Huisgemaakte appeltaart
Brownie
Chocolade taart
Slagroom
Chocomel
Fristi
Melk
€ 2,20
€ 2,20
€ 2,00
BIEREN
Coca cola
Coca cola light
Fanta cassis
Fanta orange
Sprite
€ 2,20
€ 2,20
€ 2,20
€ 2,20
€ 2,20
Jupiler
Hertog Jan
Hertog Jan Speciaal
Corona
€ 2,00
€ 2,25
€ 3,00
€ 3,00
Bitter lemon
Tonic
Spa rood
Spa blauw
Rivella
Jus d’orange
Tomaten sap
Appelsap
Ice tea
Ice tea green
Red bull
€ 2,20
WIJNEN
Glas
Fles
€ 2,20
€ 2,00 Wit (Chili)
€ 3,50 € 18,00
€ 2,00 Heritage chardonnay
€ 2,20
€ 2,20 Rood (Chili)
€ 3,50 € 18,00
€ 2,20 Heritage cabernet sauvignon
€ 2,20
€ 2,20 Rosé (Chili)
€ 3,50 € 18,00
€ 2,20 Heritage rosé
€ 3,50
BORREL
Portie bitterballen (8 stuks)
Portie kaasstengels (8 stuks)
Gemengd bittergarnituur (12 stuks)
Oosterse mix (8 stuks)
Nachos’s met gesmolten kaas, tomaten salsa en Guacamole
€ 5,00
€ 5,75
€ 5,75
€ 5,75
€ 5,75

Download Report