Borgen van kunstsmeedwerk Het spreekt vanzelf dat de

Borgen van kunstsmeedwerk
Het spreekt vanzelf dat de beroepskwalificaties voor het professioneel en
traditioneel ambachtelijk smeden en restaureren van smeedijzer en brons na
het volgen van de opleiding bij Syntra niet voldoende zijn. Tevens is er bij mijn weten
momenteel geen opleiding meer die de restauratietechnieken, procedures, studies
en voorwaarden uiteenzet die in acht moeten worden genomen bij restauratiewerken,
zoals Meestersmid Jozef Decraene uit Avelgem dit indertijd wel heeft gedaan in
avondonderwijs bij Syntra. Deze opleiding is jammer genoeg stopgezet wegens
reorganisatie van het opleidingsaanbod.
De smeed -opleidingen die in België bestaan leveren goed werk om de vele
creatieve en kunstzinnige mensen de nodige kennis mee te geven om het als hobby
en amateursmeden uit te oefenen, en wij menen dat er tussen het hobbysmeden en
het professioneel smeden een zeer duidelijke lijn is en dat deze nu ook eens moet
worden getrokken. Tevens mag ik zeggen dat een organisatie als zijnde de
Belgische smedersgilde een pluim verdient, en zeer goed werk doet op sociaal,
creatief en kunstzinnig vlak voor mensen die als hobby of als amateur het smeden
beoefenen , maar daarentegen niets doet voor de professionele en traditioneel
ambachtelijke kunstsmeden. Wij zijn ook lid van een vijftal andere binnen -en
buitenlandse professioneel georiënteerde verenigingen die dus ook professionele
feedback kunnen geven aangaande restauratiedossiers, wetgeving, inschrijvingen,
professionele bijscholing e.d.. Enkele voorbeelden zijn de U.A.P in België en het
NGK in Nederland. Het Ifgs in Duitsland. Bij deze verenigingen zijn dus ook
liefhebbers, amateurs en hobbymensen welkom, maar er is een verschil gemaakt
tussen de eigenlijke professionele leden die de organisatie draagt en de liefhebbers
/sympathisanten.
•
De weinig professionele kunstsmeden van België zijn het allemaal eens dat
het niet mogelijk is om na de bestaande basisopleidingen in België zich
direct te vestigen als professioneel en zelfstandig kunstsmid , dus daarmee
bedoel ik wel degelijk volgens de regels van de kunst kunnen werken met
hamer en aambeeld. Deze opleidingen zijn eerder bedoeld ALS
BASISOPLEIDING,en om de weinigen die er hun hoofdberoep willen van
maken gemakkelijker te kunnen laten slagen bij hun ingangsexamen in de
bestaande scholen / dagonderwijs voor siersmid in het buitenland. De
aangeleerde basistechnieken moeten een automatisme worden, dit kan
enkel doordat men deze technieken ook telkenmale thuis blijft inoefenen.
Het is momenteel zelfs zo dat jonge leerling-kunstsmeden uit het buitenland, die
voordien een ingangsexamen hebben moeten doen om van een meerderjarige
opleiding als leerling-kunstsmid, in dagonderwijs te kunnen genieten in de daarvoor
voorziene scholen, die dagdagelijks de traditionele technieken en kennis van de
smeedkunst in de praktijk bestuderen, de kunst van het schetsen en tekenen worden
aangeleerd, en niet te vergeten ook in de kunstgeschiedenis en stijlstromingen
onderlegd zijn, nog niet voldoende kunnen en weten om bepaalde restauraties uit te
voeren.
Deze jonge leerling kunstsmeden die de droom hebben om van het traditioneel
ambachtelijk kunstsmeden hun hoofdberoep te maken, komen bij ons ook hun stage
volgen, waarna ze ook nadien nog in de leer moeten gaan bij een vijftal andere
professionele kunstsmederijen in binnen en buitenland waar ze in hun leerproces via
hun meester-smid in contact kunnen komen met de ongeschreven bronnen, het
immaterieel erfgoed dat enkel van Meester-smid tot leerling -smid kan worden
overgeleverd ! Een proefstuk volgt meestal op het einde . Een voorwaarde is dat men
er jong moet aan beginnen, en men mag zonder twijfel stellen dat de leergang om
als professioneel en traditioneel ambachtelijke kunstsmid minimum een tiental jaren
duurt. En dan nog blijft een professionele smid zijn hele leven lang bij studeren en is
hij nooit volleerd !
Een professionele en traditionele kunstsmid heeft dus heel wat tijd geïnvesteerd om
de kennis, de oude technieken en handigheid eigen te maken nodig om alle
mogelijke siervoorwerpen te kunnen maken die men zich maar kan inbeelden.
(trappen, deurbeslag, hang -en sluitwerk, luchters, kandelaars, meubilair,
borstweringen, muurankers, drijfwerk...) Daarbij is hij ook de persoon die degelijk een
bestaande situatie kan opmeten en in kaart brengen, hierover een voorstudie met de
beschreven technieken kan maken, en vervolgens een schets of tekening kan
maken, volgens een bepaalde stijl of vrij werk, dit op zijn aambeeld kan vormgeven,
en ook over de nodige kennis beschikt hoe het element kan worden ingepast in een
bepaalde architectuur. Hij is ook in staat om restauratieopdrachten uit te voeren, en
beeldend werk te maken.
Een basisopleiding van twee jaar in het avondonderwijs is dus niet voldoende, dit zou
kunnen worden uitgebreid met nog 5 of 6 verschillende vervolmakingen met stages
en een eindwerk.
Eigenlijk zou ik eens willen weten met hoeveel mensen wij uiteindelijk nog zijn in
Vlaanderen die werken volgens de bovenstaande uiteenzetting en regels der kunst ?
Zou iemand daarop kunnen antwoorden ?
Wetgeving aanpassen: het professioneel en traditioneel ambachtelijk smeden en
restaureren van smeedijzer en brons zou onder de vestigingswet moeten vallen !
Bij restauratiewerk moeten de volgende documenten voorgelegd worden:
- erkend en geregistreerd aannemer: dit is één van de voorwaarden waaraan men
moet voldoen als men zowel particuliere en openbare werken uitvoert waarmee
subsidies van de overheid aan te pas komen.
-Tevens moet men ook over de juiste registratienummers beschikken als het gaat
over openbare restauraties.
-Verzekeringen BA en persoonlijke verzekering arbeidsongevallen.
-Veiligheidscoördinatie op de werf, werken van op een stelling of een hoogtewerker !
-Geen achterstallige betalingen hebben bij RSZ, en alle andere sociale lasten !
- Er zou dringend werk moeten worden gemaakt om een standaard typebestek te
maken, met de beschrijving van de verschillende smeedwerken en de omschrijving
van de manier waarop dit gesmeed op een traditioneel ambachtelijk manier.
Zodoende iedereen kan nagaan hoe een restauratie moet worden uitgevoerd, en wat
smeedwerk eigenlijk is. Tevens zal dit uitsluiten appelen met peren te vergelijken.
-Ditzelfde typebestek zou door de professioneel en traditioneel ambachtelijk siersmid
moeten worden gebruikt om smeedwerken uitgevoerd bij particulieren van een nota
te voorzien, aangehecht bij de factuur. Dit om inlichtingen te geven aan de klant over
de degelijkheid,kwaliteit en echtheid van de werken.
Steven en Brecht Dujardyn – Dujardyn artconcept bvba

Download Report