vergelijking-meettechnieken-voor

i
c:
;
1''
RIJKSDIENS
vooR DE mw.ELMEE&obERs
SMEDINGHUIS $
LELYSTADfi!
. ‘-.
.2
'Werkdocument 1975-612 Bdo
VERGELIJKING MEETTECHNIEKEN VOOR WATERSPANNINGEN
door
W. van Di jk
Afdeling Onderzoek
VERGELIJKING MEETTECHNIEKEN VOOR WATERSPANNINGEN
1. I n l e i d i n g
1.1. D o e l s t e l l i n g
D e d o e l s t e l l i n g e n b i j h e t v e r r i c h t e n van d i t o n d e r z o e k z i j n :
a . Het i n d e p r a k t i j k v e r g e l i j k e n van v e r s c h i l l e n d e , b i j d e Wetenschapp e l i j k e A f d e l i n g e n d e A f d e l i n g Onderzoek H.S.O.W. i n g e b m i k z i j n d e , m e e t t e c h n i e k e n v o o r w a t e r s p a n n i n g e n met a l s d o e 1 t e komen t o t
u n i f o r m e meetmethoden.
b . Het z o m o g e l i j k g e v e n van a a n w i j z i n g e n o v e r d e j u i s t e m e e t t e c h n i e ken v o o r d e v e r s c h i l l e n d e o m s t a n d i g h e d e n i n d e I J s s e l m e e r p o l d e r s .
; 1 . 2 . Mot i v e r i n g
Voor h e t meten van w a t e r s p a n n i n g e n ( s t i j g h o o g t e van h e t g r o n d w a t e r )
i n d i e p e r e g r o n d l a g e n , worden b i j d e W e t e n s c h a p p e l i j k e A f d e l i n g e n
d e A f d e l i n g Onderzoek H.S.O.W. v e r s c h i l l e n d e t e c h n i e k e n t o e g e p a s t ,
zowel v o o r wat b e t r e f t h e t m a t e r i a a l d a t g e b r u i k t wordt v o o r h e t v e r r i c h t e n van d e m e t i n g e n , a l s v o o r wat b e t r e f t d e meetmethode.
Om d e v e r s c h i l l e n d e meetmethoden t e v e r g e l i j k e n , i s e e n p r o e f v e l d o n t worpen w a a r i n d e v e r s c h i l l e n d e m e e t t e c h n i e k e n z i j n opgenomen. Met a l S
u i t e i n d e l i j k d o e l t e s t r e v e n n a a r e e n meer u n i f o r m e t o e p a s s i n g van d e
v e r s c h i l l e n d e m e e t t e c h n i e k e n b i n n e n d e bovengenoemde a f d e l i n g e n .
1 . 3 . Betrokkenen b i j h e t o n d e r z o e k
a
De v o l g e n d e a f d e l i n g e n e n p e r s o n e n waren b e t r o k k e n b i j h e t o n d e r z o e k :
a . De b u i t e n d i e n s t van d e A f d e l i n g Onderzoek H.S.O.W., d i e d e benodigde meetopstelling i n het t e r r e i n p l a a t s t e .
b . Dhr. Van d e S c h e e r , d i e v o o r d e W e t e n s c h a p p e l i j k e A f d e l i n g d e f i l t e r s
p l a a t s t e e n d e m e t i n g e n van d e w a t e r s p a n n i n g e n v e r r i c h t t e .
. c . Het i n g e n i e u r s b u r e a u v o o r g e o t e c h n i e k e n Fugro-Cesco, d i e d e b e n o d i g d e
e l e k t r i s c h e waterspanningsmeters leverde e n p l a a t s t e .
d . D e W e r k t u i g k u n d i g e D i e n s t d i e z i j n medewerking h e e f t v e r l e e n d a a n
h e t l a s s c n van d e b e s c h e r m c o n s t r u c t i e van d e e g e l s t e l l i n g .
e . De Landmeetkundige A f d e l i n g d i e e e n d e e l van h e t b e n o d i g d e
meet- e n u i t z e t w e r k i n h e t t e r r e i n v e r z o r g d e .
f . D h r . i r . R . J . Z e e , van w i e h e t o n t w e r p van h e t nieuw o n t w i k k e l d e
f i l t e r afkomstig i s .
.
1 . 4 . Een woord van e r k e n t e l i j k h e i d
Een woord van e r k e n t e l i j k h e i d wordt h i e r b i j u i t g e s p r o k e n t o t a l l e n
d i e e e n p o s i t i e v e b i j d r a g e hebben g e l e v e r d b i j d e u i t v o e r i n g van
h e t onderzo,ek. I n h e t b i j z o n d e r wordt h i e r b i j g e d a c h t a a n
de t i j d e n s h e t o n d e r z o e k o v e r l e d e n h e e r G. J a n s e n .
2. Meetopstelling
2.1. Egelstelling
De m e e t o p s t e l l i n g i s a l s e e n z . g . e g e l s t e l l i n g u i t g e v o e r d . Een e g e l s t e l l i n g is e e n raamwerk van b u i z e n , d a t e r t o e d i e n t d e v e r s c h i l l e n d e
i n s t r u m e n t e n t e beschermen t e g e n b e s c h a d i g i n g .
Deze e g e l s t e l l i n g i s g e s i t u e e r d i n S e c t i e BZ 34 e n b e v a t i n s t r u m e n t e n
t e n behoeve van h e t v e r g e l i j k e n d f i l t e r o n d e r z o e k e n t e n behoeve
van e e n o n d e r z o e k n a a r h e t z e t t i n g s g e d r a g .
Op t e k e n i n g n r . A 1 - 134708 ( b i j l a g e 1 ) i s s c h e m a t i s c h d e e g e l s t e l l i n g
weergegeven.
2.2.
Filtermateriaal
Ten behoeve van h e t v e r g e l i j k e n d f i l t e r o n d e r z o e k z i j n d r i e g r o e p e n
f i l t e r s a a n g e b r a c h t ; Groep I b e v a t f i l t e r s , d i e g e p l a a t s t z i j n op e e n
m a a i v e l d . Binnen g r o e p I 1 z i j n d e f i l t e r s g e p l a a t s t
n i v e a u van 4 . 2 5 m
maaiveld.
op 1 . 8 0 m k m a a i v e l d e n b i n n e n g r o e p I 1 1 o p 6 . 2 0 m
De f i l t e r d i e p t e n z i j n b e p a a l d a a n d e hand van s o n d e r i n g e n e n b o r i n g e n
d i e i n d e d i r e c t e omgeving. van d e e g e l s t e l l i n g z i j n u i t g e v o e r d . De bodemopbouw i s i n b e e l d g e b r a c h t i n h e t b o o r p r o f i e l op t e k n r .
(bijl. 2).
De t e n behoeve van h e t f i l t e r o n d e r z o e k i n d e e g e l s t e l l i n g opgenomen
f l i t e r t y p e n per groep z i j n :
+
....
A
B
C
D
-
2
2
2
2
e l e k t r i s c h e waterspanningsmeter
(Fugro-Cesco)
met " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r s (W.A.)
g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r s (W.A.)
nieuw o n t w o r p e n w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s (Onderzoek H.S.O.W.)
De s i t u e r i n g van d e v e r s c h i l l e n d e f i l t e r t y p e n b i n n e n d e g r o e p e n i s
weergegeven op t e k e n i n g n r .
( b i j l . 3).
....
2.2.1.
E l e k t r i s c h e waterspanningsmeter
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r b e s t a a t u i t e e n c i l i n d e r w a a r i n e e n
membraan e n r e k s t r o o k j e s z i j n o n d e r g e b r a c h t e n w a a r a a n e e n c o n i s c h e
p u n t i s b e v e s t i g d . m s s e n d e c i l i n d e r e n d e punt l i g t e e n p o r e u z e r i n g .
H i e r d o o r kan w a t e r b i n n e n d r i n g e n , w a a r d o o r h e t membraan d o o r b u i g t ( z i e
ook s c h e t s op t e k n r .
bijl. 4).
Omdat h e t meetelement i n d e c i l i n d e r i s opgehangen kunnen g e e n s p a n n i n g e n i n h e t membraan o p t r e d e n t e n g e v o l g e van d e d r u k l a s t , d i e t i j d e n s h e t
i n d e grond d r u k k e n op d e m e t e r wordt u i t g e o e f e n d . D i t i n d e g r o n d d r u k ken g e s c h i e d t d o o r op d e m e t e r s o n d e e r s t a n g e n t e p l a a t s e n e n h e t g e h e e l
altdan n i e t met e e n s o n d e e r a p p a r a a t n a a r d e g e w e n s t e d i e p t e clrukken.
Eel1 k a b e l d o o r d e s o n d e e r s t a n g e n v e r b i n d t d e r e k s t r o o k j e s m e t e e n r e k m e t e r , d i e d e w e e r s t a n d s v e r a n d e r i n g van d e s t r o o k j e s a a n g e e f t . Om d e w e e r s t a n d s v e r a n d e r i n g t e kunnen o m z e t t e n i n w a t e r d r u k , d i e n t d e m e t e r t e
worden g e i j k t . Het i j k e n g e s c h i e d t b i j Fugro-Cesco i n e e n met w a t e r
g e v u l d d r u k v a t met p r e c i s i e m a n o m e t e r s a l s i j k - i n s t r u m e n t .
B i j l a n g d u r i g o p e r a t i o n e e l g e b r u i k z a l d e w e r k i n g van d e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r r e g e l m a t i g g e c o n t r o l e e r d moeten wordcn.
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r kan meermalen g e b r u i k t worden.
....
2.2.2.
Met ' k i e t p r o p " g e p 1 a a t s t . :
filter
H e t met e e n " r i e t p r o f l g e p l a a t s t : f i l t e r h e e f t e e n e n i g s z i n s m i s l e i d e n d e naam omdat h e t f i l t e r i n f e i t e a l l e e n b e s t a a t u i t e e n p v c - b u i s ,
d i e aan.!de o n d e r z i j d e o v e r e e n l e n g t e van 20 c m g e p e r f o r e e r d is e n w a a r omheen e e n j u t e - k o u s i s a a n g e b r a c h t .
D e benaming met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t i s o n t s t a a n d o o r d a t b i j p l a a t s i n g van h e t f i l t e r i n d e p o l d e r z i c h e e n p r o p vormt o n d e r i n d e b u i s .
Door h e t t e n b e h o e v e van d e r i j p i n g van d e p o l d e r i n g e z a a i d e r i e t ,
b e s t a a t d e z e p r o p v r i j w e l a l t i j d u i t u i t g e d r o o g d e k l e i met d a a r i n r i e t .
Het f i l t e r wordt m e t h a n d k r a c h t i n h e t ~ o l o c e e ng e p l a a t s t . I n d i e n h e t
f i l t e r a a n g e b r a c h t moet worden i n e e n o p g e s p o t e n t e r r e i n , d a n w o r d t e e n
g a t voorgeboord d o o r h e t ophoogzand w a a r n a h e t f i l t e r z o n d e r meer n a a r
d e g e w e n s t e d i e p t e wordt g e d r u k t .
. M e t i n g van d e w a t e r s p a n n i n g g e s c h i e d t met b e h u l p van e e n p e i l k l o k j e .
B i j o v e r s p a n n e n w a t e r , w a a r b i j h e t w a t e r boven d e p e i l b u i s u i t kan komen, d i e n t d e p e i l b u i s z o l a n g t e worden gemaakt d a t o v e r l o p e n wordt
voorkomen. E v e n t u e e l kan e r t o e worden o v e r g e g a a n o p d e p e i l b u i s e e n
d a a r t o e g e s c h i k t e manometer t e p l a a t s e n .
Het met e e n l k i e t p r o p " g e p l a a t s t : f i l t e r kan BQnmaal t o e g e p a s t worden.
2.2.3.
Geheel voorgeboordi. f i l t e r
I n bovengenoemde o p s t e l l i n g b e s t a a t e e n g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r
u i t e e n p v c - b u i s , d i e a a n d e o n d e r z i j d e o v e r e e n l e n g t e van 20 cm g e p e r f o r e e r d is e n waaromheen e e n j u t e - k o u s i s a a n g e b r a c h t . H e t f i l t e r
wordt i n e e n b o o r b u i s g e p l a a t s t n a d a t d e z e op d e v o o r h e t f i l t e r g e w e n s t e
d i e p t e i s g e b r a c h t . Het f i l t e r wordt o m s t o r t d o o r g r o f g r a n u l a i r m a t e r i a a l e n z o n o d i g wordt d e b o v e n z i j d e van h e t f i l t e r w a t e r d i c h t a f g e s l o t e n d o o r ! < l e i 0 . d . Daarna kan d e b o o r b u i s worden g e t r o k k e n .
Meting van d e w a t e r s p a n n i n g g e s c h i e d t ook h i e r met b e h u l p van e e n p e i l klokje.
I n d i e n e r s p r a k e i s van o v e r s p a n n e n g r o n d w a t e r , d i e n t d e p e i l b u i s z o d a n i g v e r l e n g t t e worden d a t o v e r l o p e n wordt voorkonren. E v e n t u e e l kan
ook h i e r e e n manometer worden g e b r u i k t . E v e n a l s d e met e e n " r i e t p r o p "
g e p l a a t s t e f i l t e r i s h e t g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r s l e c h t s BBnmaal
t e gebruiken.
2.2.4.
Nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r
B i j h e t ontwerpen van e e n nieuwe w a t e r s p a n n i n g s m e t e r i s men b i j d e
A f d e l i n g Onderzoek H.S.O.W. e r v a n u i t g e g a a n d a t d e m e t e r e e n v o u d i g t e
p l a a t s e n moet z i j n e n v o o r a l ook e e n v o u d i g t e v e r w i j d e r e n om OpnieUw
g e p l a a t s t t e kunnen worden. E v e n t u e e l zou b i j h e t p l a a t s e n e n v e r w i j d e r e n van d e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r g e b r u i k gemaakt moeten kunnen worden
van e e n sondeerwagen.
Het r e s u l t a a t i s e e n w a t e r s p a n n i n g s m e t e r d i e i n p r i n c i p e b e s t a a t u i t
e e n c i l i n d e r w a a r u i t o v e r e e n l e n g t e van 20 cm e e n g e p e r f o r e e r d e b u i s
(= f i l t e r ) g e d r u k t kan worden. Onderaan d e g e p e r f o r e e r d e b u i s i s e e n
c o n i s c h e p u n t b e v e s t i g d , BQn e n a n d e r z o a l s i s weergegeven op t e k n r .
(bijl.. 4).
I n de p r o e f o p s t e l l i n g is voor d e s t i j g b u i s een k u n s t s t o f m a t e r i a a l verb r u i k t . . D e k u n s t s t o f b u i s is d o o r d e W e r k t u i g k u n d i g e A f d e l i n g v o o r z i e n
van s c h r o e f d r a a d e n h e e f t na d e z e bewerking e e n werkende l e n g t e van
90 cm. B i j d e p l a a t s i n g van d e f i l t e r s i s g e b l e k e n d a t d e s c h r o e f d r a a d v e r b i n d i n g z e e r zwak was e n s n e l a f b r a k .
....
.
Volgens i n l i c h t i n g e n van v e r s c h i l l e n d e f a b r i k a n t e n van k u n s t s t o f b u i Zen i s h e t t o c h w e 1 m o g e l i j k om k u n s t s t o f b u i z e n d o o r m i d d e l van
schroefdraad t e koppelen.
I n d e i n s t a l l a t i e t e c h n i e k is h e t g e b r u i k e l i j k h i e r , v o o r b i j v . dikwand i g e , h a r d pvc-buizen t o e ' t e p a s s e n . Ook wordt t e r p l a a t s e v a n d e v e r bindingovereendunwandigepvcbuis eenstukdikwandigepv.cbuisgelijmd, .
w a a r i n e n waarop d a n d r a a d g e s n e d e n kan worden.
Door e e n u i t g e b r e i d e r e bewerking kan dus z e k e r we1 k u n s t s t o f b u i s g e b r u i k t worden a l s s t i j g b u i s v o o r d e nieuw o n t w i k k e l d e w a t e r s p a n n i n g s meter .
Het v o o r d e e l van k u n s t s t o f b u i z e n i s d a t d e z e n i e t c o r r o d e r e n e n g e e n
onderhoud v e r g e n . Z e kunnen e v e n a l s h e t f i l t e r dus meermalen worden
gebruikt
De t o e p a s s i n g van k u n s t s t o f s t i j g b u i z e n i s b e p e r k t t o t d e s l a p p e l a g e n .
Het f i l t e r kan d a n ook met h a n d k r a c h t worden g e p l a a t s t .
I n d i e n h e t f i l t e r i n v a s t e l a g e n moet worden a a n g e b r a c h t , worden s o n d e e r s t a n g e n a l s s t i j g b u i s g e b r u i k t e n wordt h e t f i l t e r g e p l a a t s t met beh u l p van e e n s o n d e e r a p p a r a a t .
.
A l s d e waterspanningsmeter wordt g e p l a a t s t , i s d e g e p e r f o r e e r d e b u i s
g e h e e l i n d e c i l i n d e r geschoven, zodat d e mantel t e g e n d e conische punt
d r u k t . De m e t e r wordt n a a r d e g e w e n s t e d i e p t e g e d r u k t e n v e r v o l g e n s
w o r d t d e s t i j g b u i s 20 cm g e t r o k k e n . Door w r i j v i n g zou d e c o n i s c h e p u n t
op h e t b e r e i k t e n i v e a u moeten b l i j v e n , wat i n d e p r a k t i j k n i e t a l t i j d
g e b e u r t . D i t moet a l t i j d g e c o n t r o l e e r d worden e n z o n o d i g moet d e - p u n t
u i t g e d r u k t worden met b e h u l p van b i j v . e e n b i n n e n s t a n g van d e s o n d e e r b u i s , d a n we1 b e t o n i j z e r . E n k e l e nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s
z i ~ nv o o r z i e n v a n e e n kous d i e z i c h i n d e d a a r v o o r bestemde s p a r i n g e n
b e v i n d t t ) i j i n g e s c h o v e n t o e s t a n d . B i j h e t u i t s l a a n van d e p u n t r o l t
d e kous a f om d e g e p e r f o r e e r d e b u i s .
Meting van d e w a t e r s p a n n i n g g e s c h i e d t met b e h u l p v a n p c i i l k l o k j e . B i j
o v e r s p a n n e n w a t e r moet d e s t i j g b u i s voldoende v e r l e n g t ' worden clan w e 1
v o o r z i e n worden van e e n d a a r t o e g e s c h i k t e manometer.
3 . U i t v o e r i n g ophoging
Ten behoeve van h e t bouwrijpmaken van h e t i n d u s t r i e t e r r e i n i n Almere,
w a a r b i n n e n d e e g e l s t e l l i n g i s g e s i t u e e r d , wordt h e t oude maaiveld opgehoogd met c a . 1.0 m o p g e s p o t e n z a n d .
G e z i e n d e g e r i n g e o p p e r v l a k t e van d e e g e l s t e l l i n g h e e f t d e p e r i o d e w a a r i n d e 0 p s p u i t i n g t . p . v . d e e g e l s t e l l i n g h e e f t plaatsgevonden, z e e r k o r t
geduurd ( e n k e l e d a g e n ) . H i e r b i j d i e n t nog we1 opgemerkt t e worden d a t e r
g e d u r e n d e e e n l a n g e r e p e r i o d e s p u i t w a t e r aanwezig was t e r p l a a t s e van
de e g e l s t e l l i n g .
Naderhand i s i n h e t ophoogzand e e n d r a i n a g e a a n g e b r a c h t met a l s doe1 h e t
o v e r t o l l i g e water a f t e voeren.
Verder i s h e t g e b r u i k e l i j k i n d e d r o o g g e v a l l e n p o l d e r s , om d i r e c t na
h e t gereedkomen van e e n o p s p u i t i n g d e z e o p s p u i t i n g i n t e z a a i e n met
e e n z a a i m e n g s e l van g r a n e n , g r a s e n k l a v e r .
4. Meetresultaten
4.1.
Stijghoogternetingen
I n h e t b e g i n van d e p r o e f werden d e s t i j g h o o g t e n z e e r f r e q u e n t g e m e t e n .
D i t had v o o r n a m e l i j k t e n d o e 1 d e k a r a k t e r i s t i e k e n van d e v e r s c h i l l e n d e
f i l t e r t y p e n z o goed m o g e l i j k v a s t t e l e g g e n . Toen eenmaal b l e e k d a t e r
w e i n i g v a r i a t i e was i n d e s t i j g h o o g t e n , z i j n d e m e t i n g e n m i n d e r f r e q u e n t
u i t g e v o e r d e n momenteel worden d e s t i j g h o o g t e n nog e e n s i n d e z e s weken
opgenomen.
De metingen z i j n t . o . v . N.A.P. u i t g e v o e r d om e e n v a s t e r ' e f e r e n t i e h o o g t e
te hebben.
De r e s u l t a t e n van d e metingen z i j n i n g r a f i e k v o r m weergegeven op t e k n r .
( b i j l . . 5, 6 , 7 ) e n o p t e k n r .
( b i j l . 8, 9).
. ...
.. . .
4 . 2 . Zettingsmetingen
a
B i j h e t gereedkomen van d e a a n l e g van d e e g e l s t e l l i n g e n e n k e l e malen
t i j d e n s h e t o n d e r z o e k z i j n d e b o v e n z i j d e n van d e v e r s c h i l l e n d e p e i l b u i z e n
g e w a t e r p a s t met a l s d o e 1 na t e kunnen g a a n o f d o o r d e o p g e b r a c h t e zgndoph o g i n g d e f i l t e r s n a a r beneden g e d r u k t worden d a n we1 met d e s l a p p e l a g e n
m e e z e t t e n . U i t d e m e t i n g e n b l e e k d a t d e f i l t e r s van g r o e p I 0-1 cm waren
g e z a k t , d e f i l t e r s van g r o e p I1 1-2 cm e n d e f i l t e r s van g r o e p I 1 1 0 cm.
Deze g e g e v e n s z i j n v e r d e r v e r w e r k t . i n d e m e e t r e s u l t a t e n .
5 . Bewerking m e e t r e s u l t a t e n
5 . 1 . Bewerking m e e t r e s u l t a t e n g r o e p I
+
a
De f i l t e r s i n g r o e p I z i j n g e p l a a t s t o p e e n n i v e a u van 4 , 2 5
maaiv e l d (38 , 1 0 m f N . A . P . ) . Op d i t n i v e a u b e v i n d t z i c h t e r p l a a t s e van d e
e g e l s t e l l i n g oude z e e k l e i .
B i j bestudering
v a n ' d e g r a f i e k o p t e k n r . .... ( b i j l . 5 ) v a l t d i r e c t
op d a t e n k e l e w a t e r s p a n n i n g s l n e t e r s a f w i j k e n t e n o p z i c h t e v a n d e overige.
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r A 2 w i j k t vanaf h e t b e g i n n o g a l g r o f '
a f . Deze a f w i j k i n g h e e f t e e n v r i j w e l c o n s t a n t e w a a r d e , z o d a t d e v r a a g
opkomt o f e r n i e t e e n rne,etfout? dan we1 e e n i j k f o u t is g e m a a k t .
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s r n e t e r A1 v o l g t i n h e t b e g i n v r i j b e h o o r l i j k h e t p a t r o o n van d e o v e r i g e m e t e r s , e c h t e r na d e ophoging w i j k t
deze waterspanningsmeter g e h e e l a f .
De nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r D2 ( z o n d e r k o u s ) w i j k t g e d u r e n d e d e g e h e l e p r o e f p e r i o d e a f . I n h e t b e g i n g e e f t d e z e m e t e r hoger e waarden d a n d e r e s t , t i j d e n s e n d i r e c t na d e ophoging l a g e r e w a a r den t e r w i j l o p
d e l a n g e d u u r volkomen a f w i j k e n d e waarden worden g e meten.
Het met e e n r i e t p r o p g e p l a a t s t e f i l t e r B2 b l i j k t t i j d e n s d e ophoging
l a g e r e waarden a a n t e g e v e n dan d e o v e r i g e f i l t e r s .
5 . 2 . Bewerking m e e t r e s u l t a t e n g r o e p I 1
D e f i l t e r s i n g r o e p I 1 z i j n g e p l a a t s t op e e n n i v e a u van 1,80 m f maaiv e l d (= 5 , 6 5 m
N . A . P . ) . Op d i t n i v e a u komen ter p l a a t s e van d e e g e l s t e l l i n g zg. Almere-afzettingen voor, d i e v o o r n a m e l i j k b e s t a a n u i t s t e r k
humeuse, z a n d e r i g e k l e i .
U i t de metingen b l i j k t ( z i e t e k n r .
b i j l . 6 ) d a t zowel v o o r , t i j '
d e n s a l s na d e o p s p u i t i n g met d e v e r s c h i l l e n d e t y p e n f i l t e r s o n d e r l i n g
+
....
I
a f w i j k e n d e w a t e r s t a n d e n worden g e m e t e n . Vbbr d e o p s p u i t i n g z i j n d e
a f w i j k i n g e n g e r i n g . Een u i t z o n d e r i n g h i e r o p vormt BBn van d e e l e k t r i s c h e
w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s . T i j d e n s e n na d e o p s p u i t i n g w i j k e n d e metingen
n o g a l s t e r k a f , w a a r b i j o v e r i g e n s we1 o p v a l t d a t d e v e r s c h i l l e n d e t y p e n
f i l t e r s nagenoeg d e z e l f d e waarden a a n g e v e n .
Een u i t z o n d e r i n g h i e r o p vormen d e met e e n ' i - i e t p r o p ' g e p l a a t s t e f l i t e r s .
5 . 3 . Bewerking m e e t r e s u l t a t e n g r o e p 111
De f i l t e r s i n g r o e p 1 1 1 z i j n g e p l a a t s t op e e n n i v e a u van 6 , 2 0 m
maaiv e l d (= 1 0 , 0 5 m
N.A.P.). T e r p l a a t s e van d e e g e l s t e l l i n g komt op d i t
n i v e a u een l a a g r i e t v e e n v o o r . U i t d e m e t i n g e n z o a l s d e z e i n g r a f i e k vorm z i j n weergegeven o p t e k n r . . . . . ( b i j l . 7 ) , h l i j k t d a t vanaf h e t
b e g i n van d e p r o e f g r o t e v e r s c h i l l e n i n gemeten w a t e r s t a n d e n voorkomen.
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s w i j k e n o n d e r l i n g s t e r k a f , maar
ook t e n o p z i c h t e van d e o v e r i g e f i l t e r s .
De met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r s g e v e n o n d e r l i n g nagenoeg d e z e l f d e waarden w e e r . Ten o p z i c h t e van d e o v e r i g e f i l t e r s i s d e a f w i j k i n g s l e c h t s g e r i n g . I n h e t b e g i n van d e p r o e f worden l a g e r e waarden
gemeten e n a a n h e t e i n d van d e p r o e f p e r i o d e h o g e r e .
EBn van d e twee g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r s is b i j h e t p l a a t s e n op e e n
h o g e r n i v e a u g e z e t d a n d e a n d e r e f i l t e r s e n w i j k t d a n ook a f
v o o r a l 112. d e o p h o g i n g .
Het a n d e r e g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r g e e f t v b b r e n t i j d e n s d e ophog i n g h o g e r e waarden dan d e o v e r i g e f i l t e r s . Na d e o p h o g i n g g e e f t d i t
f i l t e r v r i j w e l d e z e l f d e waarden a l s d e met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e
filters.
B i j d e twee nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s v a l t op d a t z i j t e n
o p z i c h t e van e l k a a r e e n g e r i n g e a f w i j k i n g v e r t o n e n , t e r w i j l z i j t i j d e n s
e n n a d e ophoging v r i j w e l d e z e l f d e waarden o p l e v e r e n a l s h e t e n e g e h e e l
voorgeboorde f i l t e r .
+
6. Conclusies
6 . 1 . C o n c l u s i e g r o e p I ( i n oude z e e k l e i g e p l a a t s t ) .
a . Het g e b r u i k v a n e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s i n oude z e e k l e i
b l i j k t n i e t t e voldoen.
b . H e t t o e p a s s e n van met e e n " r i e t p r o p l ' g e p l a a t s t e f i l t e r s , g e h e e l
v o o r g e b o o r d e f i l t e r s e n h e t nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r
(met k o u s ) b l i j k t i n oude z e e k l e i z e e r we1 m o g e l i j k .
c . Gedurende e e n k o r t e m e e t p e r i o d e ( c a . 6 maanden) b l i j k t h e t nieuw
ontworpen f i l t e r ( z o n d e r k o u s ) r e d e l i j k t e f u n c t i o n e r e n .
6 . 2 . C o n c l u s i e s g r o e p I1 ( i n A l m e r e - a f z e t t i n g e n g e p l a a t s t )
a . I n de Almere-afzettingen b l i j k e n d e e l e k t r i s c h e waterspanningsmeters e e n r e d e l i j k i n z i c h t t e geven i n de heersende waterspann i n g e n . Voor e e n s n e l l e m e t i n g kunnen d e z e m e t e r s d a n ook z e k e r t o e g e p a s t worden.
b . De met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r s b l i j k e n e e n m i n d e r betrouwb a a r b e e l d o p t e l e v e r e n . I n A l m e r e - a f z e t t i n g e n kan d i t t y p e b e t e r
n i e t worden t o e g e p a s t .
c . De g e h e e l v o o r g e b o o r d e f i l t e r s zowel a l s d e nieuw o n t w o r p e n w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s (met e n z o n d e r k o u s ) g e v e n g o e d e r e s u l t a t e n b i j p l a a t s i n g i n Almere-a E z e t t i n g e n .
6 . 3 . C o n c l u s i e s g r o e p 111 ( i n r i e t v e e n g e p l a a t s t )
a . Het g e b r u i k van e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s i n r i e t v e e n b l i j k t
n i e t t e voldoen.
b . De met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r s r e a g e r e n t r a a g , maar na
v e r l o o p van t i j d g e v e n z e t o c h e e n b e t r o u w b a a r b e e l d van d e h e e r sende grondwaterstand i n h e t r i e t v e e n .
c . H e t g e h e e l voorgeboorde f i l t e r g e e f t b i j p l a a t s i n g i n h e t r i e t v e e n
een betrouwbaar i n z i c h t i n d e heersende g r o n d w a t e r s t a n d .
d . De nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r m e t kous g e e f t i n h e t r i e t veen e e n minder b e t r o u w b a a r b e e l d d a n d e m e t e r z o n d e r k o u s .
7 . Resum6 metingen
e
Alhoewel d e o p z e t van d e p r o e f g e w i j z i g d i s d o o r h e t n i e t goed f u n c t i o n e r e n van d e d o o r Fugro-Cesco g e l e v e r d e e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s e n d u s g e e n a b s o l u t e g e g e v e n s werden v e r k r e g e n kan t o c h g e s t e l d worden d a t v o o r h e t b e p a l e n van d e g r o n d w a t e r s t a n d i n e e n l a a g ,
h e t g e h e e l voorgeboorde
f i l t e r de b e s t e r e s u l t a t e n opleverde.
D e nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r l e v e r d e nagenoeg d e z e l f d e meetg e g e v e n s op a l s h e t g e h e e l ~ o o r g e b o o r d ef i l t e r . D e n i e u w o n t w o r p e n m e t e r k a n
i n d e toekomst nog s t e r k worden v e r e e n v o u d i g d d o o r h e t w e g l a t e n ' van
d e kous e n d e d a a r v o o r b e n o d i g d e v o o r z i e n i n g e n .
B i j t o e p a s s i n g van e e n met e e n " r i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r d i e n t d e
n o d i g e v o o r z i c h t i g h e i d t e worden b e t r a c h t , omdat d i t f i l t e r n i e t i n
i e d e r e g r o n d s o o r t e e n b e t r o u w b a a r b e e l d b l i j k t t e g e v e n van d e h e e r s e n d e w a t e r s p a n n i n g . Bovendien r e a g e e r t h e t f i l t e r t r a a g o p s n e l l e
v e r h o g i n g e n van d e g r o n d w a t e r s t a n d .
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s b l i j k e n a l l e e n i n d e Almere-afz e t t i n g e n e e n r e d e l i j k b e e l d t e g e v e n van d e g r o n d w a t e r s t a n d .
In a l l e andere g e v a l l e n leverden de h i e r g e b r u i k t e e l e k t r i s c h e waters p a n n i n g s m e t e r s e e n a f w i j k e n d b e e l d op van d e h e e r s e n d c w a t e r s p a n n i n gen.
Het v e r d i e n t daarom a a n b e v e l i n g d e e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s
van Fugro-Cesco
helemaal n i e t t o e t e passen.
8 . Conclusie
U i t de m e e t r e s u l t a t e n i s gehleken d a t h e t g e h e e l voorgeboorde f i l t e r
e n d e nieuw ontworpen w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s d e b e s t e r e s u l t a t e n opl e v e r d e n , g e v o l g d d o o r h e t met e e n ' k i e t p r o p " g e p l a a t s t e f i l t e r .
De e l e k t r i s c h e w a t e r s p a n n i n g s m e t e r s l e v e r d e n e e n t e s l e c h t r e s u l t a a t op e n worden daarom v e r d e r b u i t e n beschouwing g e l a t e n .
N . B . De d r i e f i l t e r t y p e n met e e n m a t i g t o t goed r e s u l t a a t z i j n a l l e
u i t g e v o e r d met e e n s t i j g b u i s . Om h e t w a t e r p e i l h i e r i n t e verhogen i s
a l t i j d een z e k e r e w a t e r v e r p l a a t s i n g nodig.
A l l e genleten waarden z u l l e n h i e r d o o r w e l l i c h t i e t s t e l a a g z i j n
met name d e m e t i n g e n k o r t na e l k a a r .
9 . Keuzebepaling f i l t e r t y p e
U i t d e metingen b l i j k t e e n g e r i n g v e r s c h i l t u s s e n d e v e r s c h i l l e n d e
f i l t e r t y p e n . Bepalend v o o r he! k i e z e n van e e n f i l t e r t y p e z u l l e n d a n
ook kunnen z i j n :
a . Doe1 van d e m e t i n g
Hoe g r o o t moet d e b e t r o u w b a a r h e i d z i j n van Gc! ~w.ririg?
Z i j n e r meer g e g e v e n s benodigd d a n a l l e e n d e g r o n d w a t e r s t a n d ?
Hoelang d i e n t h e t f i l t e r e f f e c t i e f t e z i j n ?
B. T e r r e i n g e s t e l d h e i d
Hoe goed i s h e t t e r r e i n b e r e i k b a a r e n b e r i j d b a a r ?
Hoe is h e t t e r r e i n g e s i t u e e r d ?
c . Kostenaspect
Een n i e t g e r i n g a a n d e e l i n d e k e u z e b e p a l i n g van e e n f i l t e r t y p e z a l
gcvormd kunnen worden d o o r d e k o s t e n v e r b o n d e n a a n h e t f i l t e r e n
a a n h e t p l a a t s e n van h e t f i l t e r .
De o n d e r z o e k e r z a l z i c h d o o r a 1 d e z e a s p e c t e n moeten l a t e n l e i d e n
b i j d e k e u z e b e p a l i n g van e e n f i l t e r t y p e .
I
OD
0A
v 4
OC
oB
0
FILTER BEHOREND BIJ VERGELIJKEW
FILTERONDERZOEK
A = NKTRISCHE WATERSPANNINGSMETER ( FUGRO )
B = MET RIETPROP WEGGEZET FILTER ( WA.)
C= GEHEEL VOORGEBOORD FILTER ( W.A
D. NlEUW ONTWORPEN WTERSPPJJNINGSMETER(W.
OC
oB
0
FILTER BEHOREND BU HET ONDERZOEK LETTINGS
V
w,
ZAKBAAK (WA.1
UlTVOERlNG GESCHIED DOOR WETENSCHAPPELIJKE
GEDRAG ( WA.)
AFDELING ( A V.d. SCHEER )
o4
0A
RlJKSDlENST
PLMTSING GEREED
Q AFl3IL *974
EGELSTELLING GERED 11APRIL 1974
0"
VOOR
zANDoPsPulTlNG AANvANG t 6 A m l L 7374
MATEN IN METERS
DE
IJSSELMEERPOLDERS
.
hoofdafdeling?STEDEBOUW E N OPENBARE WERKEN
afdeling :
ONDERZOEK
SI TUATIE
I
I
I
schaal (ten)
'
1 : 50
a d o 12945
2474174
1
noold
SOW
I
7
I
A1
I
LICHTE Z A M L B
(VLOEIGROND)
LICHTE Z A M L B . IETS SCMLPEN
LICHTE ZAVEL 8 , ZANDIG
ZWARE ZAVEL B
ZWARE ZAVEL A . ZWAK HJMEUS
Z W E
ZAML A
OUDE
ZEEKLEI
.
OUDE
ZEEkLEl
.
MlDCELFlJN
.
STERK H U M N S
IETS DOORWOEID
ZANDLENSJES
ZAND
werknn
G 9198
j
'I
RIJKSDIENST
hoofdddoling: STEDEBCUW
atddng :
ONDERZOEK
botreit :
VOOR
EGELSTELLING
.
BODEM
DE
OPBOUW
SECTIE
BZ
I
IJSSELMEERPOLDERS
EN OPENQARE WERKEN
34
k&e*
gemend
grkontr
gez~m
datum
school:
I&,. f
I
Gd
I
]re-//- 6
ksta
Wad:
z.- FLEVOLAND
2
form. arch nr
3
ffi
-
.
0 A1
OA2
d
YERKLARING
100
100
0 81
0Cl
81
0 A1
0 02
0 Dl
0 FILTER BEHOREND BIJ VERGELIJKEND
8
FILTER ONDERZOEK
a-
F
0D2
08 2
0 81
082
0 C2
0A2
OC2
A = ELEKTRISCHE WTERSPANNINCSMETER(FUGR0-CESCO)
Oc1
B =MET.,RIETPROP" GEPLMTSTE FILTER
8,-
4 25-
7
OCt
.
C ==HEEL
e20-
GROEPII
D SNIEUW
OC2
82
081
D2
OA2
OAl
VOORtE-D
( WA
FILTER (W1)
ONTWORPEN WATERSPANNINGSMETER ( H S l l W )
8
F
A
0Dl
GROEP
I
GROEPm
0 FILTER IN PLEISTOCENE ZAND
werknr G9l98
RlJKSDlENST
hoofddMmg
aldehng
betreft
STEDEBWW
ONDERZOEK
EGELSTELLING
SITUATIE
L
VOOR
DE
IJSSELMEERPOLDERS
EN OPENBARE WERKEN
SECTIE
BZ
34
getekend
montr
IU , p
&ien -.-@---datum
Vr- v - 6
Khoal
. hestek Z -FLEVOLAND
.-
blad
form
3
orch nr
-
ELEKTRISCHE
I
WATERSPANNINGSMETER
RlJKSDlENST
hoofdddoling : STEOEBOUW
ofdoing :
ON)E!3ZOEK
betreft
VOOR
:
EGELSTELLING
DE
IJSSELMEERPOLDERS
EN OPEYBARE WERKEN
SECTlE
BZ
34
sou*w
p m t c
goz1rn
FILTERTYPEN
datum
xhool:
'*1esc
IW..P
1
I
44
175- / / - -
.be.t&,
blad :
(
4a
Z.+E\K)LAND
form. 1 arch nr
I
WlERSPAWlNG IN M
0
1
2
3
4
5
.
WATERKOLOM
6
0
1
WATERSPANNING N M WATERKOLOM
2
3
-
4
5
6
,
7
nieuwe m.v.
wde
groep
mv.
I
Eloistocono
filter
ELECTRISCHE
WATERSPANNImSMETEhS
MET RIETPROP
GERAATSTE FILTER
LFGENW
.A-
-
-L.---
18 f e w 1975
4 juli 1974
RIJKSDIENST.
hoofdafdeling: STEDEBCUW
afdetng :
ONDERZOEK
-betrett
VOOR
EN
-
SECTIE
IJSSELMEERPOLDERS
.-
:
EGELSTELLING
DE
OPENOARE WEHKEN
BZ
34
---2-FLEVOLAND
--.
Mad :
8
-
.
N.A.R -.
-
WlERYYliVNlhG IN M WATERKcXMI
0
1
2
3
4
5
-
-
WATERSPANNING IN M
0
6
1
2
3
4
5
-
WATERkVLOM
,
6
nieuwe m.v.
oude m.v.
3.81)
3.85
.565
grow
IL
a10
5.65
8.10
m
10.04
groep
10.60
ploistocene
filter
73.05
10.60
GEMEL YOORGEBOORDE FILTERS
.
MEUW W T W W E N
WATERSPAmIffiSMETER
,
.
LEGENDA
.. - ... .
. ... .
----i--
. .
18 kbr. 1975
--t--
4 juli
......(- ......
1~ m i l 1974
werknn G 9
ld:
1974
RlJKSDlENST
'
hooidaid4ling: STEDEBWW
aldeling :
ONOERZOEK
Lxtreit
:
EGELSTEUING
VOOR
EN
DE
IJSSELMEERPOLDERS
OPENBARE WERKEN
SECTIE BZ
34
. -.
goreken
IpxO"'"
gezlen
d0t~m
school:
I
KT-
N - I 1
b e
hlad :
a
t
o
9
form. orchnr
k
t
~
-
~

Download Report