Jan Bruinsma: oudste inwoner van Earnewâld

‘Unfolsleine Tiid’
Jan Bruinsma: oudste inwoner van Earnewâld
EARNEWÂLD – De vierennegentigjarige Jan Bruinsma woont met zijn vrouw Hylkje (86)
in een vrijstaand huis. “Dit huis heb ik zelf gebouwd. Ik was timmerman. En dat ben
ik nog steeds!” Hij wijst lachend naar de aangrenzende garage. “De auto staat buiten,
want dat is nu mijn werkplaats.” Zijn vrouw knikt: “Hij is altijd bezig.”
Door Elma van Lier
“Ik ben geboren midden op de hei in Ureterp.
Tot mijn vijfde jaar hoorde ik alleen maar de
geluiden van vogels, paarden en kippen. Ik
moest aan het dorpse leven wennen toen wij
naar Rottevalle verhuisden. Op de ambachtschool leerde ik voor timmerman. Niet om
te pochen hoor, maar op mijn vijftiende jaar
werkte ik al bij een baas.”
Zijn timmercarrière staat stil als hij in 1938
in dienst gaat. “In 1939, aan het begin van
de mobilisatie, was het een goede tijd. Dat
klinkt nu misschien gek, maar thuis moest ik
toen altijd heel hard werken. De eerste tijd in
dienst hoefde ik alleen op wacht te staan voor
het geval er gevaar uit het Oosten kwam.” Zijn
ogen twinkelen: “Tussendoor kregen we goed
te eten en de meisjes trokken graag met ons
op.”
Twee maal de dans ontsprongen
Met het uitbreken van de oorlog wordt het
minder leuk. Peinzend: “Ik ben twee keer de
dans ontsprongen. Eerst in mei 1943 toen ik
voor de Duitsers in Camperduin werkte. We
moesten naar het Ruhrgebied in verband met
het bombardement door de Engelsen. Maar ik
mocht van de SS-er, dat was wel een aardige
man, nog één nachtje naar huis. Dat was mijn
kans om onder te duiken! En in 1944 was ik
aan het werk op het land toen er een razzia
was. De Duitsers hadden jonge mannen nodig. De NSB-er die me betrapte was een bekende. Hij keek me aan en stapte toen weer
in zijn auto.”
Na de oorlog pakt Jan Bruinsma zijn oude vak
weer op. Hij vestigt zich, inmiddels getrouwd
met Hylkje, als aannemer in Earnewâld. “En,
ik wil weer niet pochen, maar dat ging goed. In
1977 mocht ik Hotel Princenhof verbouwen.
Ik kreeg al uitbetaald voordat ik begonnen
was met het werk, zo veel vertrouwen hadden ze in me. Toen ik achtenvijftig was heb ik
mijn bedrijf overgedaan aan mijn zoon, maar
ik ben eerst in loondienst gebleven en later
gewoon voor het plezier blijven doorwerken.”
Hij wijst naar een houten kandelaar in de
vorm van een boei. “Nu maak ik in mijn werkplaats souvenirs voor het Skûtsjemuseum.”
Want Bruinsma houdt ook van schepen. “In
1956 stelde ik aan Douwe Franke voor om
een skûtsje te kopen. Dat werd de Nijverheid
van Berend Mink. Een jaar later werden in
nog vier plaatsen een skûtsje gekocht en zo
kwam de traditie van het skûtsjesilen weer
tot leven. Ik heb lang met Hylkje op onze kruiser rondgevaren.”
De moderne tijd
Jan Bruinsma kijkt tevreden terug op zijn
leven, maar over de moderne tijd is hij niet
opgewekt. “Laatst wilde ik in Drachten parkeren, maar ik kon echt geen wijs worden uit
die parkeerautomaat en er was niemand in
de buurt om het te vragen. Ik heb toen niet
betaald, maar nou zie ik er tegenop om daar
te parkeren.” Hij vertrekt zijn gezicht. “Alles
moet met een computer. Dat sluit ouderen
uit. In ons dorp kunnen we binnenkort geen
geld meer halen. Dan moeten we daarvoor
dus naar Burgum. Dat kan toch niet.” Hij gaat
verzitten en buigt zich naar voren: “En al die
ellende om ons heen. Over de hele wereld
problemen. Vroeger ging ik naar de kerk, nu
niet meer, maar ik vraag me wel af wat God er
allemaal van vindt. Als we nou allemaal volgens de tien geboden leven zou het een stuk
beter zijn in de wereld.” Zijn vrouw lacht: “Ja,
veel beter, zo is dat.” “Zo is dat”, herhaalt hij.
Rotary Burgum bestaat 35 jaar. Ter gelegenheid hiervan biedt de Rotary,
in samenwerking met Weekblad Actief, de artikelenserie ‘Unfolseine Tiid’
aan, over de oudste bewoners van de zeventien dorpen uit de gemeente
Tytsjerksteradiel. De foto’s, gemaakt door fotojournalist Henk Kloosterhuis,
worden tentoongesteld in ’t Torentje op de Markt in Burgum. Na de opening
op 15 mei is de expositie te bezichtigen op 17, 24 en 31 mei.
Naamloos-1 1
Jan Bruinsma is 94 jaar. (Foto: Henk Kloosterhuis)
19-03-14 14:11