Sociale participatie - Nederlands Congres Volksgezondheid

1
Huishoudinkomen, buurtinkomen en
depressieve stoornis; de LifeLines studie
Bart Klijs, Eva Kibele, Lea Ellwardt, Marij Zuidersma, Ronald Stolk,
Inge Hutter, Rafael Wittek, Carlos Mendes de Leon, Nynke Smidt
2
Depressieve stoornis
3
RIVM,
Nationaal Kompas
Volksgezondheid
4
Depressieve stoornis
Ziektelast
-Sterke invloed op kwaliteit van leven en lichamelijke gezondheid
-Jaarprevalentie in Nederland: 4.2% (mannen) - 6.3% (vrouwen)
Risicofactoren
-Individueel: ziekte, life events, social support, eenzaamheid
-Omgeving/context
5
Depressieve stoornis en de buurt
Fone et al.(2013)
Personen in een arme buurt hebben een mindere goede mentale
gezondheid dan personen in een rijke buurt, onafhankelijk van het
individuele inkomen.
Everson-Rose et al. (2011)
Wonen in een buurt met een lage sociaal-economische status hangt
samen met meer stress, vijandigheid and depressieve symptomen.
Anderen1
Geen bewijs voor relatie sociaal-economische status buurt en mentale
gezondheid.
1Propper
et al. (2005); Reijneveld et al. (1998); Gale et al. (2011)
6
Depressieve stoornis en de buurt
• Verschillende studies geven inconsistente resultaten
• Het is onbekend via welke wegen de sociaal-economische status van de
buurt kan leiden tot depressie
7
Theoretisch model 1
-Ongezonde leefstijl
-Ziekte
Lage SES buurt
Chronische en
acute stress
Depressie
Lage sociale
participatie
Kim, 2008
8
Theoretisch model 2
Buurt: hoge SES
Psychosociale
stress
Individu: lage SES
Depressie
9
Hypothesen
1. Een laag buurtinkomen is geassocieerd met een hogere
prevalentie van depressieve stoornis.
2. Deze relatie is deels verklaard door verschillen in leefstijl en
ziekte, stress, en sociale participatie.
3. Een laag huishoud inkomen in een buurt met een hoog
inkomen is geassocieerd met depressie.
10
Studie populatie
• Baseline sample LifeLines cohort study
• 1.649 buurten
• Gemideld 44 personen per buurt (range: 1-1.243)
Missing
Study sample
Buurtinkomen
Depressie
21.548
1.268
Resterend Percentage
94.516
100%
72.968
77%
71.700
76%
11
Variabelen
Major depressive episode
(M.I.N.I. international neuropsychiatric interview, past 2 weeks)
SES buurt
Percentage huishoudens met een laag inkomen(CBS)
Continu, Z-standardisatie
SES huishouden
Huishoud equivalent inkomen
<1250; 1250-1749; >=1750 Euro/maand
12
Controle variabelen
Leefstijl en ziekte
Huidige chronische ziekte
BMI, lichamelijke activiteit, roken, alcohol consumptie
Stress
List of threatening events (acute stress)
Long-term difficulties inventory (langdurige stress)
Sociale participatie
Aantal verschillende contacten in twee weken
Deelname in georganiseerde clubs en groepen
Affection, behavioural confirmation en status (Social Production Function)
13
Data analyse
Mixed logistic models
Model 1
Buurtinkomen, controle voor huishoudinkomen
Models 2,3,4
+leefstijl en ziekte, + stress, +sociale participatie
Model 5
+ interactie buurtinkomen en huishoudinkomen
14
Resultaten hypothese 1
Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval)
Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale
participatie
Huishoudinkomen
>1750 euro/month
1250-1749 euro/month
<1250 euro/month
ref.
ref.
ref.
ref.
1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62)
2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
15
Resultaten hypothese 2
Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval)
Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale
participatie
Huishoudinkomen
>1750 euro/month
1250-1749 euro/month
<1250 euro/month
ref.
ref.
ref.
ref.
1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62)
2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
16
Resultaten hypothese 1
Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval)
Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale
participatie
Huishoudinkomen
>1750 euro/month
1250-1749 euro/month
<1250 euro/month
ref.
ref.
ref.
ref.
1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62)
2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
17
Resultaten hypothese 1
Odds ratios (95% betrouwbaarheidsinterval)
Demographics
+Leefstijl, ziekte +Stress
+Sociale
participatie
Huishoudinkomen
>1750 euro/month
1250-1749 euro/month
<1250 euro/month
ref.
ref.
ref.
ref.
1.71 (1.45-2.01) 1.59 (1.35-1.87) 1.53 (1.30-1.80) 1.37 (1.16-1.62)
2.88 (2.48-3.35) 2.42 (2.08-2.81) 2.17 (1.87-2.53) 1.80 (1.54-2.10)
Buurtinkomen
1.16 (1.09-1.24) 1.12 (1.06-1.19) 1.11 (1.05-1.18) 1.09 (1.03-1.16)
18
Resultaten hypothese 3
1.8
1.6
1.4
1.2
1
0.8
0.6
0.4
poor
in between
household income
>=1750
rich
poor
in between
household income
1250-1749
rich
poor
0
household
income <1250
in between
0.2
rich
Interaction effect (odds ratio)
2
Neighborhood
19
Conclusies
1. Depressie komt vaker voor bij mensen in buurten met een
laag inkomen
2. Deze relatie wordt deels verklaard door verschillen in leefstijl
en ziekten, stress, en sociale participatie.
3. Een laag inkomen in een buurt met een hoog inkomen is niet
geassocieerd met de prevalentie van depressie.
20
Dank u!
21
Resultaten hypothese 1
Percentage huishoudens met laag inkomen in
de buurt
24% (Z=-1)
53% (Z=1)
>=1750 euro/month
1,9
2,5
<1250 euro/month
5,2
6,8
Huishoudinkomen
22
Results
Z-val ue for percentage of hous ehol ds i n
nei ghborhood wi th a l ow i ncome
Hous ehol d equi val ent i ncome (euros /month)
<1250
1250-1749
>=1750
mi s s i ng
z<-1 (l owes t)
1391 (17.8%)
2284 (29.2%)
2971 (38.0%)
1172 (15.0%)
-1<z<-0.5
1456 (24.3%)
1608 (26.8%)
1935 (32.3%)
1001 (16.7%)
-0.5<z<0.5
8886 (28.2%)
8578 (27.2%)
8798 (27.9%)
5255 (16.7%)
0.5<z<-1
3539 (29.6%)
3207 (26.8%)
3270 (27.4%)
1942 (16.2%)
z>=1 (hi ghes t)
4618 (32.0%)
3372 (23.4%)
4299 (29.8%)
2118 (14.7%)
January 21, 2014
NVD-HAPS-NIDI study afternoon Living environment and health
23
Results
+disease,
healh
behaviour
+ short
/longterm
stress
+size/quality
social network
1.57
1.53
1.46
1.50
1.46
1.38
-8012
-7447
-7181
-6885
-7686
-7440
-7175
-6881
demographics
Median odds ratio 'neighborhood'
household income only
1.75
household and neighborhood
income
1.68
Log Likelihood
household income only
household and neighborhood
income
January 21, 2014
NVD-HAPS-NIDI study afternoon Living environment and health
24
Descriptive statistics
Number of persons
Percentage with
depression
% households in neighbourhood
with low income
<35%
35-45%
>=45%
20,123
22,619
28,958
1.6
2.2
3.0
household equivalent income
<1250 euro/month
>=1250 euro/month
>=1750 euro/month
missing
19,890
19,049
21,273
11,488
3.7
2.0
1.3
2.8
25
Theoretisch model 2