De evolutietheorie en de Nederlandse geloofsbelijdenis Een reactie op voorstellen in het ND om de evolutietheorie te onderwijzen op catechisatie Door Jan van Meerten Afgelopen maand hebben we in het Nederlands Dagblad kunnen zien dat er slechts enkele woorden nodig zijn om een enorme ophef te veroorzaken. Prof. dr. Cees Dekker liet in deze krant weten dat hij graag zou willen dat tijdens de catechisatie ook de evolutietheorie behandeld zou worden. 1 Er waren voorstanders 2, maar vooral ook tegenstanders. 3 Het artikel maakte al veel reacties los bij mensen die geloven dat de Bijbel betrouwbaar is (ook wat onze oergeschiedenis betreft), zodat we dit onderwerp maar kort hoeven aan te stippen. Ik wijs vooral op de mooie bijdrage van bioloog Albert Noordhof. 4 Ik zou daar nog aan willen toevoegen dat de ‘theïstische evolutionisten’, dus diegenen die de evolutietheorie voor juist houden, er na 200 jaar nog steeds niet in geslaagd zijn hun theologie kloppend te krijgen met de bijbelse gegevens. Zolang dat niet het geval is, heeft de evolutietheorie niets te zoeken op catechisatie, omdat zij dan alleen maar verwarring zal brengen. Vragen zijn: maken dood en verderf deel uit van Gods scheppingsproces? Wat te doen met Adam en Eva? Met de zondeval? Met Kaïn en Abel? Met de wereldwijde zondvloed? Met de spraakverwarring? Met de woorden van Jezus inzake de oergeschiedenis? Met de woorden van de apostelen? Moeten we de kerkvaders negeren? En de reformatoren als Calvijn, Zwingli, Luther e.a.? Daarbij is het nog de vraag of we wel natuurwetenschappelijke theorieën moeten behandelen op catechisatie. Zo ja, waarom bespreken we dan niet meteen de baranoomhypothese van dr. P. Borger 5, de geneticentropy-theorie van o.a. dr. J. C. Sanford 6, het baramin-model van o.a. dr. T. C. Wood7, het rekolonisatiemodel van o.a. drs. J. E. Hoogerduijn 8 en het Catastrophic-Plate-Tectonics-model van dr. J. Baumgardner? 9 En wat te denken van de Intelligent Design beweging o.l.v. dr. W. Dembski? Wat ik mijzelf dan wel afvraag is: zouden de jongeren en de mensen die catechisatie geven niet hopeloos verstrikt raken in wetenschappelijke theorieën en hypothesen? Daarmee schieten we het eigenlijke doel van de catechisatie voorbij, namelijk het opbouwen van jongeren in het geloof en in de geloofsleer. Later schreef moleculair bioloog Veenstra een artikel voor het Nederlands Dagblad, waarin hij beweerde dat de evolutietheorie juist is. 10 Ook daar kwamen weer een aantal reacties op. Ik wijs hier vooral op de bijdrage van geoloog en bioloog drs. Tom Zoutewelle. 11 Eén ding ontbreekt in alle reacties op dr. Veenstra. En dat is een reactie op de aanhaling van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB). Het is niet mogelijk om de NGB voor het ‘evolutiekarretje’ te spannen, omdat de NGB op gespannen voet staat met de evolutietheorie. Hieronder zal ik dat nader toelichten. Laten we eerst eens kijken wat dr. Veenstra zegt m.b.t. de NGB. Dr. Veenstra Dr. Gert Jan Veenstra schrijft in zijn artikel dat de evolutietheorie juist is. Volgens hem trekken christenen te snel de conclusie dat de acceptatie van de evolutietheorie niet te rijmen valt met bijbelgetrouw christelijk geloof. Volgens hem belijden Christenen ‘al heel lang dat God Zich bekendmaakt in de natuur’. ‘De natuur is als een boek waarin Gods eeuwige kracht en goddelijkheid gezien worden’, zegt de Nederlandse Geloofsbelijdenis (artikel 2, dat verwijst naar Psalm 19 en Romeinen 1). Van de Bijbel daarentegen wordt gezegd dat God Zich daarin nog duidelijker openbaart, namelijk Artikel 2 Wij kennen Hem door twee middelen. Ten eerste door de schepping, onderhouding en regering der gehele wereld; overmits deze voor onze ogen is als een schoon boek, in hetwelk alle schepselen, grote en kleine, gelijk als letteren zijn, die ons de onzienlijke dingen Gods geven te aanschouwen, namelijk Zijn eeuwige kracht en goddelijkheid, als de apostel Paulus zegt - Rom. 1:20; welke dingen alle genoegzaam zijn om de mensen te overtuigen, en hun alle onschuld te benemen. Ten tweede geeft Hij Zichzelven ons nog klaarder en volkomener te kennen door Zijn heilig en goddelijk Woord, te weten, zoveel als ons van node is in dit leven, tot Zijn eer en de zaligheid der Zijnen. ‘voor zover dat voor ons in dit leven nodig is tot Zijn eer en tot behoud van de Zijnen’. Dr. Veenstra vervolgt zijn artikel met het ‘verhaal’ dat de natuur volgens hem vertelt. Hij vergeet erbij te vermelden dat het niet het verhaal van de natuur is, maar de interpretatie ervan. Het is duidelijk dat voor de NGB niet de natuur het hoogste gezag heeft, maar de Bijbel. Wij bezien de natuur vanuit de Bijbel en niet andersom. Wie artikel 2 van de NGB los van het geheel bekijkt en dan stelt dat zijn of haar interpretatie van de natuur even veel waarde heeft als de Schrift, doet geen recht aan de NGB. Uit de twee artikelen die Veenstra schreef blijkt: ‘Evolutie is een feit, de Schrift dient anders gelezen te worden.’ Uiteindelijk zien we dus dat voor dr. Veenstra de interpretatie van de natuur niet evenveel waarde heeft als de Schrift, maar dat de interpretatie van de natuur boven de Schrift verheven is. Dat staat haaks op de leerstukken van de NGB. De Nederlandse Geloofsbelijdenis Allereerst moeten we kijken of de interpretatie van de natuur volgens de NGB evenveel waarde heeft als de leer van de Schrift. Deze stelling wordt in artikel 3 en 7 aangevochten. Artikel 3 stelt met de woorden van de apostel Petrus dat ‘dit Woord Gods niet is gezonden, noch voortgebracht door den wil eens mensen, maar de heilige mensen Gods, van den Heilige Geest gedreven zijnde, hebben (het) gesproken’. Deze schriften krijgen van de NGB de naam ‘heilige en goddelijke Schriften’. Artikel 7 stelt dat het verboden is van het Woord Gods iets toe of af te doen. Volgens dit artikel blijkt hieruit dat de leer daarvan (het Woord Gods) zeer volmaakt en in alle manieren volkomen is. Daarom mag men volgens dit artikel ‘gener mensen schriften, hoe heilig zij geweest zijn, gelijkstellen met de goddelijke Schriften, noch de gewoonte met de waarheid Gods (want de waarheid is boven alles), noch de grote menigte, noch de oudheid, noch de successie van tijden of personen, noch de conciliën, decreten of besluiten; want alle mensen zijn uit zichzelven leugenaars en ijdeler dan de ijdelheid zelve’. Wat zegt de NGB over onze oergeschiedenis? 12 Volgens de NGB is God de Vader de Oorzaak, Oorsprong en het Begin aller dingen, zowel de zienlijke als onzienlijke. 13 Hij wordt gezien als onze Schepper. 14 Vervolgens wordt in een ander artikel Genesis 1: 26-27 aangedragen als bewijs voor de drie-eenheid. ‘In Genesis hfdst. 1:26- 27 zegt God: Laat ons mensen maken, naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis, enz. En God schiep den mens naar Zijn beeld; man en vrouw schiep Hij hen. Insgelijks Gen. 3: 22: Zie, de mens is geworden als Onzer een. Daaruit blijkt dat er meer dan één Persoon in de Godheid is, als Hij zegt: Laat Ons mensen maken naar Ons beeld; en Hij wijst daarna de enigheid aan, als Hij zegt: God schiep.’ 15 Artikel 12 is duidelijk over de schepping: ‘Wij geloven dat de Vader door Zijn Woord, dat is door Zijn Zoon, den hemel, de aarde en alle schepselen uit niet heeft geschapen, wanneer het Hem heeft goedgedacht, aan een iegelijk schepsel zijn wezen, gestalte en gedaante, en onderscheidene ambten gevende, om zijn Schepper te dienen. Dat Hij ze ook nu alle onderhoudt en regeert naar Zijn eeuwige voorzienigheid en door Zijn oneindige kracht, om den mens te dienen, teneinde de mens zijn God diene.’ 16 Ook heeft God volgens dit artikel de engelen geschapen om Zijn uitverkorenen te dienen. Maar sommige van deze engelen zijn in het eeuwig verderf gestort. Nadat God alles geschapen had, liet Hij de schepping niet aan zijn eigen lot over; Hij bestuurt en regeert deze wereld, zodat er niets gebeurt zonder Zijn toelating. Over de schepping van de mens is de NGB duidelijk: ‘Wij geloven dat God den mens geschapen heeft van het stof der aarde, en heeft hem gemaakt en geformeerd naar Zijn beeld en gelijkenis, goed, rechtvaardig en heilig; kunnende met zijn wil in alles overeenkomen met den wil Gods.’ 17 Maar helaas is de mens in zonde gevallen: ‘Maar als hij in eer was, zo heeft hij het niet verstaan, noch zijn uitnemendheid erkend; maar heeft zichzelven willens der zonde onderworpen, en overzulks den dood en vervloeking, het oor biedende aan het woord des duivels. Want het gebod des levens, dat hij ontvangen had, heeft hij overtreden, en heeft zich van God, Die zijn ware Leven was, door de zonde afgescheiden; hebbende zijn gehele natuur verdorven; waardoor hij zich schuldig gemaakt heeft des lichamelijken en geestelijken doods.’ 18 Door de ongehoorzaamheid van Adam is de erfzonde doorgegeven aan het gehele menselijke geslacht, wat in artikel 16 ook wel het geslacht van Adam genoemd wordt. 19 Volgens artikel 16 was Adam ook de eerste mens. 20 Verderop wordt in artikel 23 Adam onze eerste vader genoemd. Er wordt van hem gezegd dat hij zich bevende bedekte met vijgenbladeren. 21 Als in artikel 37 over het laatste oordeel gesproken wordt, wordt er gezegd dat alle mensen persoonlijk voor de Rechter - dit is God - zullen verschijnen, ‘zowel mannen als vrouwen en kinderen, die van het aanbeginne der wereld af tot den einde toe geweest zullen zijn’. 22 Conclusie Voor de NGB heeft onze interpretatie van de natuur een ondergeschikte waarde aan de Heilige Schrift. Verder is de NGB duidelijk wat betreft onze oergeschiedenis: God schiep de eerste mens, Adam, uit het stof van de aarde, naar Zijn beeld en gelijkenis. Adam wordt onze eerste vader genoemd. Hij heeft zichzelf moedwillig in de zonde gestort en heeft daardoor zijn ‘gehele natuur verdorven’. Na deze zonde bedekte hij zich bevende met vijgenbladeren. Volgens artikel 37 zijn er al vanaf het begin van de wereld mensen geweest. Dit staat in contrast met de evolutietheorie, die nooit spreekt over een eerste mensenpaar, want uit onderzoek zou blijken dat er nooit een eerste mensenpaar is geweest. Verder is volgens het evolutiedenken deze Homo sapiens niet gemaakt door een intelligent opperwezen, maar geëvolueerd uit aapachtigen, ook wel aapmensen genoemd. En dat de mens vanaf het begin van de wereld al bestaat, is al helemaal in tegenspraak met het evolutiedenken. De mens verschijnt in deze theorie pas laat ten tonele. We zien dat dr. Veenstra dus onmogelijk de NGB voor het ‘evolutiekarretje’ kan spannen. Ook niet door alleen te verwijzen naar de NGB, alsof die zou aantonen dat onze interpretatie van de natuur en de Schrift op gelijke voet staan. Simpelaar, Wouter; 2014, ‘Ruimte voor evolutietheorie in catechisatieles’, in: Nederlands Dagblad 70 (18507): 7. 2 Bondt, Nico; 2014, Evolutie, in: Nederlands Dagblad 70 (18510): 8; Flipse, Ab; 2014, Zoek harmonie geloof en evolutiewetenschap, in: Nederlands Dagblad 70 (18512): 8; Veenstra, Gert Jan; 2014a, Evolutie is realiteit, in: Nederland Dagblad 70 (18515): 9; Veenstra, Gert Jan; 2014b, Kiezen tussen God en evolutie is een vals dilemma, in: Nederlands Dagblad 70 (18523): 8. 3 Bolks, Gerrit Jan; 2014, Bescheidenheid, in: Nederlands Dagblad 70 (18517): 9; Duinkerken, Peter, 2014, Boom van Kennis, in: Nederlands Dagblad 70 (18517): 9; Heijligers, Corrie; 2014, Evolutie is theorie, in: Nederlands Dagblad 70 (18518): 9; Hoeksma, Gert; 2014, Schepping, in: Nederlands Dagblad 70 (18522): 8; Kadijk, Bram; 2014, Harmonie is onmogelijk, in: Nederlands Dagblad 70 (18515): 9; Kiefte, Harm; 2014, Evolutie, in: Nederlands Dagblad 70 (18511): 11; Kraker, Jaap de; 2014, Volwassen schepping, in: Nederlands Dagblad 70 (18518): 9; Noordhof, Albert; 2014, Vanuit het niets: Adam en Eva, in: Nederlands Dagblad 70 1 (18510): 8; Streuper, Simon; 2014, Wijzer dan Salomo?, in: Nederlands Dagblad 70 (18517): 9; Woerdenbag, Coby; 2014, Catechisatie en evolutie, in: Nederlands Dagblad 70 (18509): 8; Zoutewelle, Tom; 2014, Kerk wil in gesprek met wetenschap geen dictaat, in: Nederlands Dagblad 70 (18519): 13. 4 Noordhof, Albert; 2014, Vanuit het niets: Adam en Eva, in: Nederlands Dagblad 70 (18510): 8. 5 Borger, Peter; 2009, Terug naar de oorsprong, De Oude Wereld, Urk. 6 Sanford, J.C.; 2008, Genetic Entropy & the mystery of the genome, FMS Publications. 7 Wood, Todd Charles; Murray, Megan J.; 2003, Understanding the pattern of life, Broadman & Holdman Publishers, Nashville. 8 Hoogerduijn, Hans; Wit, Jan Rein de; 2009, Zoeken naar de zondvloed, niet gepubliceerd manuscript. 9 Austin, Steven A.; Baumgardner, John R.; Snelling, Andrew A.; Vardiman, Larry; Wise, Kurt P.; 1994, Catastrophic Plate Tectonics: A Global Flood Model of Earth History, in: R.E. Walsh (ed.), Proceedings of the Third International Conference on Creationism,609-621. 10 Veenstra, Gert Jan; 2014, Evolutie is realiteit, in: Nederland Dagblad 70 (18515): 9. 11 Zoutewelle, Tom; 2014, Kerk wil in gesprek met wetenschap geen dictaat, in: Nederlands Dagblad 70 (18519): 13. 12 De uitgave die ik gebruikt heb is tot stand gekomen door de Stichting Heruitgave Werken Guido de Brés. Bres, Guido de; 2009, De Nederlandse Geloofsbelijdenis met kanttekeningen en uitgeschreven bewijsteksten, Stichting Heruitgave Werken Guido de Brés, Gebr. Koster, Barneveld; Om aan te geven dat de Geloofsbelijdenis op Gods Woord was gegrond heeft de opsteller in die tijd een groot aantal bewijsplaatsen uit de Bijbel geplaatst. Deze zijn in deze uitgave toegevoegd. 13 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 8; Bij dit stukje staan deze verwijsteksten: Kolossenzen 1:16-18. 14 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 9. 15 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 9. 16 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 12; Bij dit stukje staan verschillende verwijsteksten: Jesaja 40:26, Daniël 14:4, Mattheüs 28:1820, 1 Johannes 5, 1 Korinthe 3:16, 1 Korinthe 6:11, Romeinen 8:9, Kolossenzen 1:16, 1 Timotheüs 4:3, Hebreeën 3:4, Openbaring 4:11, Openbaring 11:16. 17 Nederlandse Geloofsbelijdenis artikel 14; Bij dit stukje staan de volgende verwijsteksten: Genesis 1:16, Kolossenzen 1:15-16, Kolossenzen 3:10, 1 Petrus 2:9, Prediker 12:7, Psalm 8:5. 18 Nederlandse Geloofsbelijdenis artikel 14; Bij dit stukje staan de volgende verwijsteksten: Psalm 49:21, Jesaja 59:2, Genesis 3:17, Genesis 3:19, Prediker 7:29, Romeinen 5:12, Johannes 8:7. 19 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 15 en 16. 20 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 16. 21 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 23; De verwijsteksten omvatten heel Genesis 3 maar in het bijzonder Genesis 3:7. 22 Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 37.
© Copyright 2024 ExpyDoc