JAARVERSLAG 2012
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland
1
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Voorwoord
Jaarverslag 2012
Dit jaarverslag bevat een overzicht van de activiteiten en de financiële resultaten van de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie Nederland en de Bisschoppelijke Adventsactie. Kortheidshalve duidt dit verslag de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie Nederland ook wel aan als Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie of Stichting.
Als belangrijkste organisatorische verandering van 2012 geldt het onderbrengen van de uitvoering van de campagne van de
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland in een eigen werkorganisatie. De Bisschoppelijke Adventsactie heeft de
uitvoering van haar activiteiten in zijn geheel overgedragen aan deze Stichting. Beide organisaties waren en zijn
verenigd in een personele unie van bestuur. Het bestuur ziet in beide ontwikkelingen belangrijke voordelen op het gebied van
draagvlakversterking en kostenbeheersing. De baten van beide acties tezamen stegen met 373 duizend euro tot 5,4 miljoen
euro. Daarmee is voor het eerst sinds jaren voor de Vastenaktie en de Adventsactie samen een verbetering in de
fondsenwervende resultaten behaald.
Niet zonder de welwillende medewerking van Cordaid had het bestuur de voor de voortgang en de vernieuwing van het
missionair georiënteerde internationale kerkelijke ontwikkelingswerk noodzakelijke reorganisatie kunnen realiseren. Cordaid
voert voor de Stichting op contractbasis voorwaardenscheppende diensten uit, waaronder boekhouding en donateursbeheer.
Middels een “fonds-op-naam-contract” adviseert Cordaid over het projectenbeleid en voert dat beleid uit voor de Stichting en
de Bisschoppelijke Adventsactie. Het bestuur waardeert de samenwerking.
Te ’s-Hertogenbosch maakten de vrijwilligers op de landelijke Startdag van de Vastenaktie die begin november gehouden
werd, kennis met het team van de werkorganisatie en de nieuwe aanpak. Op deze dag mochten we 275 deelnemers
verwelkomen. De vrijwilligers waren kritisch maar over het algemeen positief en begrepen waarom de aanpassingen
plaatsvinden. In de voorbereiding naar de campagne 2013 zijn door de leden van het team vele kleinere en grotere
bijeenkomsten van vrijwilligers bezocht om de campagnes toe te lichten en vragen over de reorganisatie te beantwoorden.
Naast de landelijke dag werden de vrijwilligers en pastores ook geïnformeerd via Vastenaktie Nieuws.
Evenals in 2012 staat het komende jaar in het teken van de verdere ontwikkeling van de werkorganisatie en het onderzoeken
en verder ontwikkelen van nieuwe campagneconcepten. Uiteraard beogen wij de geboekte resultaten van de Adventsactie te
bestendigen. Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland
3
Inhoudsopgave
Bestuursverslag
Voorwoord2
Bestuursverslag
4
Jaarrekening
Balans per 31 december 2012 (na resultaatbestemming)
21
Staat van baten en lasten over 2012
23
Kasstroomoverzicht over 2012
24
Toelichting op de balans en staat van baten en lasten
25
Overige gegevens
Gebeurtenissen na balansdatum
41
Statutaire regeling inzake bestemming saldo baten en lasten
41
Begroting 2013
41
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
43
Bijlagen
Bijlage 1: Committeringen
46
Bijlage 2: Decommitteringen
52
3
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Bestuursverlag
1Doelstelling
De doelstelling van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland is tweeledig. De Stichting ondersteunt mensen in
ontwikkelingslanden die zich inspannen voor een rechtvaardiger, humaner en welvarender samenleving door kleinschalige
sociaal-economische, educatieve en pastorale ontwikkelingsprojecten. Solidariteit met medemensen in nood, ook ver weg, is
een wezenskenmerk van kerkzijn. De locale partners zijn organisaties die door de Kerk ter plaatse zijn erkend. Door verbanden
aan te gaan met mensen en organisaties “daar” wordt de wereldwijde gemeenschap versterkt. De Stichting werft daartoe
fondsen en ziet toe op een effectieve en gecontroleerde besteding.
In haar jaarlijkse Vastenaktie-campagne biedt de Stichting katholieken en andere geïnteresseerden een handreiking om
invulling te geven aan de veertigdaagse vastentijd. De opbouw van de Kerk als gemeenschap van gelovigen “hier” wordt
zo versterkt. In de campagne van de Vastenaktie worden mensen vanuit het rooms-katholiek geloven en het idee van
gerechtigheid aangezet tot nadenken over mondiale vraagstukken. In het verlengde hiervan geeft de Stichting voorlichting in de
meest uitgebreide zin aan katholieke gelovigen en anderen over de aard en doelstelling van de missie- en ontwikkelingsopdracht van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland en daarbuiten. Het geven van voorlichting en het motiveren tot sociaal
rechtvaardig handelen is naast het ondersteunen van projecten de tweede activiteit van de Stichting.
De Stichting laat zich door de vier kernwaarden van de katholieke sociale leer leiden: de waardigheid van iedere mens, de
solidariteit onder de wereldwijde mensenfamilie, een goed gebruik en een rechtvaardige verdeling van welvaart en goederen
(bonum commune) en mensen een kans geven om zelf aan meer menswaardigheid te werken (subsidiariteit) en hen daarbij te
ondersteunen.
2
Uitvoering van de doelstellingen
2.1 Campagne van de Vastenaktie
De campagne Vastenaktie 2012 stond in het teken van het werk van de Dochters van Liefde (Daughters of Charity) in de hoofdstad van Ethiopië, Addis Abeba. De campagne is voorbereid en uitgevoerd door Cordaid. Belangrijke vernieuwingen in de
aanpak van de campagne waren de mogelijkheid om zich via de website een persoonlijk “vastendoel” te stellen, om deel te
nemen aan een soberder opgezette sponsor- en pelgrimstocht in Zuid-Limburg en de actieve betrokkenheid van de omroep
RKK. De campagne werd in de parochies goed ontvangen. De projectleider van de Dochters van Liefde in Addis Abeba was te
gast op de Startdag van de campagne in november 2011. Van de mogelijkheid om persoonlijke vastendoelen op te geven en uit
te printen op een poster met eigen foto en tekst is in bescheiden mate gebruik gemaakt.
De onderliggende campagnefilosofie om de Vastenaktie meer te personaliseren, een betere balans te vinden tussen de
thematiek van “vasten” en het fondsenwervende aspect en een actiever donateursbeleid te formuleren en uit te voeren wordt
voortgezet in 2013. Internet wordt een steeds belangrijker communicatiemiddel. In 2012 is wederom een toename geconstateerd van het belang van de zogenaamde “eigen doelen”. Parochies of groepen van parochies kunnen projectvoorstellen
indienen bij de Stichting. Na advisering over de effectiviteit en kwaliteit van het voorstel wordt door de Stichting een subsidie
verleend van 50% over de onder de vlag van de Vastenaktie geworven fondsen. De door parochies zelf voorgestelde en gedragen projecten zijn een belangrijke handreiking van de Stichting om de mondiale betrokkenheid in parochies te stimuleren, eigen
initiatief te waarderen en tegelijk de kwaliteit daarvan te bewaken.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
5
Een punt van zorg blijft de balans tussen motivatie voor de eigen doelen en het belang van landelijke georganiseerde en beleefde solidariteit. Zonder deze kan minder goed invulling gegeven worden aan de Vastenaktie als gezamenlijke inspanning van de
hele Nederlandse katholieke gemeenschap en zouden de fondsen ontbreken om de eigen doelen te subsidiëren.
2.2
Campagne van de Adventsactie
In 2012 is besloten de uitvoering van de Adventsactie te integreren in de werkorganisatie van de Stichting. De kerkelijke instelling Bisschoppelijke Adventsactie heeft vergelijkbare doelstellingen als de Stichting. Het bestuur in personele unie van beide
ziet grote voordelen op het gebied van draagvlak, fondsenwerving en kostenbesparing door deze integratie.
In 2012 heeft de Adventsactie voor de derde keer een campagne georganiseerd met als doelgroepen de parochies en, voor de
eerste keer, de donateurs van de Stichting. Er is goed samengewerkt met de omroep RKK. De campagne was gebaseerd op
het thema “hoop” en richt zich via voorkeursprojecten in samenwerking met partners op de parochies en vroeg aandacht voor
duurzaamheid in consumptie (“pure jute” als voorbeeldinitiatief). Meer nog dan de Vastenaktie maakt de Adventsactie gebruik
van internet als communicatiemiddel.
Een groter aantal parochies dan in 2011 heeft deelgenomen aan de actie. Sommige parochies beperken hun deelname tot een
enkele deurcollecte op één van de zondagen van de advent, andere voeren uitgebreid actie voor één van de voorkeursprojecten en weer andere nodigen hun kerstmiskerkgangers uit een bijdrage te leveren.
De Adventsactie organiseerde de nodige voorlichtingsbijeenkomsten, waaronder een “Duurzaamheidsdag” op 20 oktober in
Heiloo, in samenwerking met het Centrum voor Sociale Leer van de Katholieke Kerk (CSLK). Verder organiseerde de
Adventsactie een Inspiratiedag als startmoment voor de adventstijd en de Adventsactie en zocht zij contact met
jongerenorganisaties en vertegenwoordigers van “nieuwe bewegingen”.
Op 16 december werd op de Markt in Gouda het “Kerstfeest met de Zandtovenaar” gehouden. Opnamen van het feest werden
onder andere op 25 december uitgezonden op televisie. Dit was een initiatief van de omroep RKK, in samenwerking met onder
andere de PKN, Zapp en de Bisschoppelijke Adventsactie. Onder muzikale begeleiding beeldde Gert van de Vijver, de
“Zandtovenaar”, het kerstverhaal op schitterende wijze uit in zand. Doelstelling was het kerstverhaal op een aansprekende
manier aan gezinnen met kinderen te vertellen. De Adventsactie wilde van harte deze doelstelling ondersteunen. Tevens
beoogden we de Adventsactie beter bekend te maken. Onderdeel van de opbouw van de campagne van de Adventsactie is het
aanschrijven van de donateurs van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie. Daartoe is een eenmalige eenvoudige
mailing verzonden. Het resultaat was boven begroting.
2.3
Programma Progressio
Het programma Progressio behelst een drietal doelstellingen:
1.
Het opbouwen en versterken van relaties met particuliere initiatieven die vanuit Nederland projecten uitvoeren in het
buitenland en daar kerkelijke erkenning genieten.
2.
Het uitvoeren van een subsidieprogramma ten behoeve van deze particuliere initiatieven.
3.
Het zichtbaar maken van de projecten die door de Stichting gefinancierd worden door middel van de website
www.progressionederland.nl.
7
Met “Progressio” is aansluiting gezocht bij de belangrijke encycliek Populorum Progressio (1967) van paus Paulus VI, waarin de
principes van de katholieke deelname aan de menselijke ontwikkeling uiteen zijn gezet. De toevoeging “Nederland” is gekozen
om verwarring met een organisatie met eenzelfde naam (en gelijksoortige doelstelling) in het Verenigd Koninkrijk te
voorkomen.
Het Progressio-programma is het antwoord van de Stichting op een dubbele vraag: het verlangen van donateurs en van andere
betrokkenen om meer inzicht te krijgen in de besteding van de fondsen en het vergroten van draagvlak van de activiteiten van
de Stichting door zich uitdrukkelijker te verbinden met projecten die locaal sympathie hebben in Nederland. Transparantie
en subsidiariteit zijn de onderliggende principes van het programma.
In de relatie met de particuliere initiatieven is ook beoogd om bij te dragen aan de verbetering van de kwaliteit van de projecten
en het mogelijk maken van verbinding met andere initiatieven. De advisering door Cordaid over ieder project dat voor subsidie
in aanmerking komt, is daarbij van grote waarde. De rol van Cordaid is hierbij dezelfde als die bij de “traditionele” Vastenaktieprojecten. De Stichting hoopt met dit programma meer vertrouwd te raken met de wereld van particuliere initiatieven die hun
oorsprong of doel hebben binnen de katholieke gemeenschap in Nederland en het brede Zuiden.
Door het opbouwen van een bestand van contacten wil de Stichting stimuleren dat particuliere initiatieven kennis nemen van
elkaar en wederzijdse ondersteuning mogelijk maken door kennisuitwisseling of praktische hulp. Tevens wil zij langs deze
weg (katholieke) fondsen en andere partners uitnodigen mee te werken aan het subsidiëren van particulier initiatief. Door het
wegvallen van een groot deel van de financiering daarvoor vanwege de door de overheid ondersteunde ontwikkelingsorganisaties kan de Stichting een (bescheiden) rol spelen in het blijven stimuleren van particulier initiatief dat voldoet aan de
formele en inhoudelijke criteria van het projectenbeleid.
Het begin van dit Programma heeft geleid tot de opening van de bovengenoemde website. De Stichting beoogt met deze site op
termijn de hoofdaandacht te leggen op de projectverantwoording en een derde kanaal tot fondsenwerving te openen naast de
landelijke campagnes in de veertigdagentijd en de advent.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
2.4
Programma Vastenaktie op school
In het beleidsplan 2012-2014 is als een speerpunt benoemd het vergroten van het draagvlak voor de Vastenaktie binnen het
katholiek onderwijs. De benadering van de scholen is niet primair via deelname aan de parochiële inspanning voor de
Vastenaktie, hoewel dit een belangrijk motief en relatie kan blijven en blijken. De benadering die door het bestuur gekozen is, is
om het katholiek onderwijs een aanbod te doen: de Vastenaktie als een instrument om inhoud te geven aan de identiteit van de
school. Om dit doel te verwezenlijken is veel tijd geïnvesteerd in het hierbij betrekken van landelijke en regionale organisaties,
is een concept van Vastenaktie ontworpen dat gericht is op de eisen van het onderwijs en is het programmatische deel
gescheiden van het fondsenwervend deel. Met de bisschop-referent voor het katholiek onderwijs wordt actief overlegd over
dit programma dat voor veel scholen de enige directe band is tussen de katholieke Kerk en de school.
Begin 2012 vond in dit kader onderzoek plaats naar de ervaringen van scholen met het Vastenaktie-aanbod. Daarnaast werd
organisaties rond katholieke basisscholen gevraagd hun inzichten ten aanzien van basisschoolmaterialen rond de vasten te
delen. Bij het programmatisch deel van het vernieuwde project is gekozen de nadruk te leggen op de relatie tussen de
katholieke identiteit of de wortels van de school en de deelname aan de Vastenaktie. Hieruit kwamen nieuwe inzichten
betreffende het aanbod en de inhoud van het materiaal naar voren. Deze zijn voor de campagne 2013 vertaald in een nieuwe
“lijn” met betrekking tot inhoud en vorm vanuit de missie: “Ik zal er zijn voor jou”. Hierbij is gekozen voor een laagdrempelige
en uitnodigende lijn. De inhoud is geordend rond vijf thema’s: vasten, barmhartigheid, vrolijk volhouden (geestelijke
oefening), Bijbel en informatie rond het campagneproject. De nieuwe benadering heeft de steun van de bisschop-referent voor
het katholiek onderwijs. De uitwerking van het programma valt onder de campagne 2013 en wordt in het komend jaarverslag
nader toegelicht.
Door bovenstaande ontwikkelingen zijn goede contacten opgebouwd met stichtingen voor katholiek basisonderwijs,
afzonderlijke scholen, de Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs (NKO), Vereniging Katholiek Onderwijs (VKO),
bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs, pastores, (oud-)identiteitsbegeleiders en KISI Nederland.
2.5
Projectenbeleid
De selectie van projecten ter ondersteuning is een belangrijke activiteit van de Stichting. Het bestuur heeft per 1 oktober 2011
de selectie van de projecten toevertrouwd aan een projectencommissie die kan beslissen over projecten binnen de vigerende
budgetten en het vastgestelde beleid. In de commissie zijn twee leden door het bestuur van de Stichting gekozen en is één lid
door Cordaid voorgedragen. De projectencommissie kwam in 2012 zes maal bij elkaar. Projectaanvragen die meer dan 100.000
euro bedragen, dienen altijd door het bestuur geaccordeerd te worden.
Deze selectie vindt plaats op grond van formele (technische) en inhoudelijke criteria. De formele criteria behelzen onder meer:
een goede beheers- en uitvoeringscapaciteit, een deugdelijke projectbeschrijving, een verantwoorde begroting (kosten in
verhouding tot baten, indien beschikbaar jaarrekening en controles), een accurate rapportage over eerder ondersteunde en
uitgevoerde projecten, duurzaamheid en erkenning of aanbeveling door de plaatselijke bevoegde kerkelijke overheid, mede
ter inbedding in de locale context. Indien noodzakelijk wordt locaal advies ingewonnen door adviseurs ter plaatse of van
mede-werkers van andere organisaties voor beoordelingen, begeleiding, monitoring en evaluatie. Cordaid voert laatstgenoemde
activiteiten uit binnen overeengekomen kaders.
9
Inhoudelijke criteria behelzen onder meer: een goede en realistische beschrijving van het doel en de doelgroep, een locaal
draagvlak, een uitgewerkt uitvoeringstraject en overeenstemming met de katholieke opvatting over mens en maatschappij.
Veel aandacht wordt besteed aan het versterken van het locale draagvlak, daarom wordt bij voorkeur gewerkt met een partner
in het buitenland, al dan niet bemiddeld via een Nederlandse initiatiefnemer. Projecten die bijdragen aan het vergroten van
diaconale gezindheid binnen bisdommen (bijvoorbeeld het opzetten van een eigen vastenactie), voedselzekerheid en regionale
economische ontwikkeling hebben voorrang.
De Stichting is allereerst opgericht om “vooral” projecten van sociaal-economische aard te ondersteunen. Daar horen ook bij:
versterken van rechtszekerheid, bewustmaking van milieuaspecten van industrialisering, beschermen van traditionele leefomgevingen tegen overmacht en het versterken van de positie van vrouwen. Pastorale projecten worden gefinancierd
wanneer zij direct of indirect in relatie staan tot genoemde doelstellingen. Kerkelijke projecten als kerkenbouw worden slechts in
behandeling genomen op uitdrukkelijk verzoek van de Nederlandse bisschoppenconferentie als deze dit in het belang acht van
de internationale solidariteit van de Nederlandse kerkprovincie of in die gebieden waarin de kerkelijke structuur en organisatie
de enige betrouwbare is voor mensen.
Omdat de Stichting de ruimte geeft aan parochies om hun eigen doelen te kiezen, worden deze projecten vooral formeel
getoetst. In het algemeen is de Stichting buiten de eigen doelen en de Progressio-medefinancieringsprojecten terughoudend
met het financieren van bouwprojecten. Voorwaarde voor mogelijke financiering is dat de gebouwen een instrument zijn om
economische of sociale verbetering te bewerkstelligen.
De Vastenaktie-campagne werkt sedert een aantal jaren met een campagneproject. Dit project, in 2012 het werk door de
Dochters van Liefde (Daughters of Charity) in Addis Abeba, wordt aan de parochies en donateurs gepresenteerd. Aan de hand
van het project wordt ingegaan op relevante thematiek in relatie tot de katholieke sociale leer en wordt een vertaalslag gemaakt
naar de eigen situatie in Nederland.
De Bisschoppelijke Adventsactie werkt met voorkeursprojecten die elk via de website en de Adventskrant gepresenteerd
worden. Iedere parochie kan kiezen welk project zij wil adopteren. Deze projecten zijn kleinschalig en zijn bijna altijd een
samenwerking met een locaal opererende Nederlandse partner.
Met het Progressio-programma wordt beoogd meer bekendheid aan de overige projecten te geven, zodat donateurs en
parochies gemakkelijker inzicht verkrijgen in de besteding van de gelden.
Op bovenstaande wijze wordt zo ondersteuning gegeven aan onder andere de volgende partijen:
•
De mensen en kerken in de ontvangende landen.
•
Kerken en kerkelijke instanties in het Zuiden die rechtstreeks bij de Stichting subsidie aanvragen.
•
De bisschoppen, als opdrachtgevers en “eigenaren” van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie. Zij geven de Vastenaktie
als campagne de ruimte om binnen de Nederlandse kerkprovincie (parochies, parochiële samenwerkingsverbanden en
dekenaten) haar activiteiten te ontplooien. Voor hen is het van belang dat de steun van de Nederlandse katholieke Kerk
zich richt op de kerken in het Zuiden: kerken helpen kerken. Voor hen is het ook van belang dat de kerken in het Zuiden
voor diverse kerktaken bij de Vastenaktie terecht kunnen.
•
De parochies, MOV-groepen (Missie, Ontwikkeling, Vrede) en interparochiële samenwerkingsverbanden voor de ondersteuning en aanvulling van eigen-doelenprojecten binnen het fonds Eigen doelen. De Vastenaktie wil nadrukkelijk een
bijdrage leveren aan de gemeenschapsopbouw van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland. Ook streeft zij naar het
versterken van de banden tussen de Kerk in Nederland en in andere landen.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
•
Nederlandse kerkelijke en katholieke maatschappelijke organisaties.
•
Nederlandse missionarissen van wie aanvragen bij Cordaid binnenkomen worden voor ondersteuning veelal doorverwezen
naar de Vastenaktie.
Cordaid beheert het projectenpakket van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie onder het Fonds op naam Vastenaktie,
waarin ook de projecten van de Adventsactie en van het Progressio-programma zijn opgenomen. Cordaid legt aan de commissie projecten voor met een positief advies of met advies voor afwijzing. De projectencommissie besluit over goedkeuring en
afwijzing van projecten.
2.6
Projectenuitvoering
In 2012 werden door de Vastenaktie 126 projecten ondersteund in 36 landen voor een totaalbedrag van 3.202.510 euro. Het
totaal beschikbare bedrag was daarmee nagenoeg gelijk aan dat van 2011 evenals het gemiddelde bedrag per project.
Jaar
Aantal projecten
Bedrag in duizend euro
Gemiddeld bedrag in euro/project
2012
126
3.203
25.417
2011
133
3.420
25.710
2010
140
3.700
26.430
2009
152
3.920
25.790
2008
157
3.440
21.905
De Vastenaktie heeft via het programma Progressio twee projecten ondersteund. Dit aantal is in het totaal van 126 projecten
inbegrepen. Ook zijn in de 126 projecten opgenomen de projecten van de Adventsactie.
In 2012 werden 27 projecten (in 2011 waren dit 16 projecten) afgesloten met een saldo. In totaal werd voor 505.439 euro
gedecommitteerd (in 2011 was dit 499.000 euro). Zie hiervoor de bijlage. De nettobijdrage voor projecten bedroeg aldus in 2012
2.697.071 euro. Het aantal afgewezen projecten in 2012 was 83 (in 2011 was dit 79).
De projecten die werden ondersteund vallen geheel binnen het door het bestuur van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie
Nederland vastgestelde projectenbeleid.
Onderverdeling in fondsen en budgetten
Van alle projecten zijn korte beschrijvingen beschikbaar gesteld via de kwartaalrapportages aan het bestuur van de Stichting.
De projecten kunnen als volgt worden onderverdeeld:
•
Vastenaktie algemeen voor 1.352 duizend euro
48 projecten van Vastenaktie algemeen, onder andere gericht op: gezondheidszorg (13), ondernemen (11), onderwijs (7),
vrede en veiligheid (7), landbouw (4) en elk één project gericht op capaciteitsversterking van kerkelijke organisaties, en
kennisontwikkeling en noodhulp.
•
Eigen doelen voor 787 duizend euro
54 eigen-doelenprojecten van MOV-groepen en parochies, waaraan 165 parochies en geloofsgemeenschappen
deelnamen. Deze projecten waren onder andere gericht op: onderwijs (22), gezondheid en water (17), ondernemen (4),
capaciteitsversterking van kerkelijke organisaties (2), landbouw (2) en één project voor vrede en veiligheid.
•
Adventsactie voor 232 duizend euro
Tien projecten van de Adventsactie, gericht op: gezondheid en water (4), onderwijs (3), en elk één project gericht op
capaciteitsversterking van kerkelijke organisaties, landbouw en noodhulp (voedselpakketten).
•
Progressio voor 124 duizend euro
Twee projecten van Progressio gericht op onderwijs.
•
Bisdommenfonds voor 380 duizend euro
Elk van de ondersteunende bisdommen en ook de bisschoppenconferentie ontvangt jaarlijks 50.000 euro voor kleinschalige projecten. Er worden gemiddeld zes projecten per fonds uitgevoerd. Na ontvangst van een rapportage kan
worden bepaald aan welke landen, thema’s en organisaties de bedragen zijn besteed.
•
Fonds mondiale vorming voor 310 duizend euro
Dit fonds is gericht op het ondersteunen en versterken van de missionaire infrastructuur van Vastenaktie, Adventsactie en
Progressio in Nederland.
•
Fonds kleine uitkeringen directeur voor 18 duizend euro
Dit is een fonds voor kleine projectuitgaven beheerd door de directeur van de Stichting. De directeur legt hierover jaarlijks
verantwoording af aan het bestuur. In het totaal is een drietal projecten ondersteund.
Het totale bereik van de ondersteunde projecten is meer dan 50.000 mensen in het kader van directe armoedebestrijding. Aan
directe armoedebestrijding werd 2,3 miljoen euro besteed, oftewel 70% van de financiële middelen. Enkele programma’s zijn
gericht op maatschappijopbouw met 27% van de middelen, waaronder vooral capaciteitsversterking van katholieke organisaties,
waarmee bijna duizend mensen werden bereikt. In enkele programma’s en projecten is duidelijk sprake van lobbying en beleidsbeïnvloeding met 3% van de financiële middelen, zoals projecten gericht op vrede en veiligheid en conflictbemiddeling.
Landen- en continentale verdeling
De verdeling van de 126 projecten in 36 landen over de continenten is als volgt:
•
Afrika: 55 projecten voor 1.211 duizend euro (38%) in 14 landen waaronder: Kenia (9), Ghana (8), Oeganda (7),
Tanzania (4), Ethiopië (4), Cameroen (4), Sierra Leone (4), DR Congo (3) en Malawi (3). In andere landen werden één of
twee projecten ondersteund.
•
Azië: 39 projecten voor 900 duizend euro (28%) in negen landen waaronder India (16), Indonesië (8), de Filippijnen (7),
en in de overige landen twee of één projecten
•
Latijns en Zuid-Amerika: 18 projecten voor 322 duizend euro (10%) in negen landen, waaronder Guatemala (4) en in de
overige landen drie, twee of één projecten.
•
In Oost-Europa en het Midden-Oosten: vijf projecten voor 80 duizend euro (3%), waarvan twee in het Heilig Land (Israël
en de Palestijnse gebieden), twee in Georgië en één in de Oekraïne.
•
Wereldwijd en in Nederland werden negen projecten ondersteund voor 690 duizend euro (22%), waaronder de fondsen
voor de bisdommen (voor diverse projecten wereldwijd) en het Fonds mondiale vorming.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
11
Landen met de meeste Vastenaktie-projecten zijn India (16), Kenia (9), Ghana (8), Indonesië (8), de Filippijnen (7), Oeganda
(7), en Cameroen, Ethiopië, Guatemala, Sierra Leone, Tanzania met elk vier projecten. In deze landen worden 75 van de 126
projecten gesteund, dat wil zeggen bijna 60% van alle projecten. Ook in euro’s ontvangen deze landen veel subsidie. Hieronder
staat vermeld de top twaalf van landen qua ontvangen bedragen:
LandAantal projectenBedrag in euro
India
16
637.269
DR Congo
3
173.815
Oeganda
7
150.011
Kenia
9
139.830
Ethiopië
4
138.317
Ghana
8
106.092
Filippijnen
7
100.662
Indonesië
8
99.004
Sierra Leone
4
95.000
Cameroen
4
89.836
Malawi
3
81.053
Guatemala
4
78.407
Afwijzingen
Zoals vermeld werden in 2012 83 projecten afgewezen (tegenover 79 in 2011, 95 in 2010, 52 in 2009 en 82 in 2008). De meest
voorkomende redenen voor afwijzing zijn:
•
Grootschalige projecten met vooral hoge bouwkosten.
•
Bedelbrieven en slecht uitgewerkte projectvoorstellen.
•
Aanvragen voor weeshuizen.
•
Administratieve redenen, omdat geen reactie ontvangen wordt op brieven waarin gevraagd is om nadere informatie, soms
omdat een project op een andere wijze wordt gefinancierd (door bijdragen van andere organisaties of vanuit Cordaid)
•
Doorverwijzingen naar andere Nederlandse missionaire organisaties zoals vervoermiddelen naar MIVA en kerkenbouw
naar Missio of Kerk in Nood
•
Tegen een afwijzing is eenmalig beroep mogelijk bij het bestuur van de Vastenaktie. Hiervan is in 2012 tweemaal gebruik
gemaakt.
Kerkelijke oriëntatie
Van de 126 projecten is 99% kerkelijk of kerkelijk gerelateerd, met de nadruk op kleinschalige locale organisaties van parochies
en congregaties en op programma-activiteiten van bisdommen en Caritas-organisaties. Het zijn vooral katholieke organisaties in
het Zuiden die bij de Stichting een aanvraag voorleggen en die rechtstreeks worden ondersteund. Verder zijn er 43 aanvragen
van MOV-groepen, parochies en parochiële samenwerkingsverbanden (in totaal 165 parochies en parochielocaties) met een
breed scala aan projecten.
3Organisatie
3.1
Algemeen
De Stichting biedt twee campagnes per jaar aan. Zij wordt daarbij gesteund door een netwerk van circa 3.500 vrijwilligers die
actief zijn in veel van de parochies van de zeven Nederlandse bisdommen. Hiernaast zijn er nog enkele duizenden mensen
alleen in de vastentijd bij de fondswerving actief. De organisatie van de Vastenaktie in het bisdom Roermond is toevertrouwd
aan het Missiebureau van dit bisdom. Er is een vaste verdeling van de resultaten. Er wordt hartelijk en efficiënt samengewerkt.
Doelstelling van de nieuwe opzet van de organisatie is om met een te verwachten verminderend aantal vrijwilligers en een
kleiner aantal parochies de landelijke campagnes een draagvlak nabij te laten behouden. Om dit te bereiken is het nodig dat
anderen dan de vrijwilligers die vaak opereren in MOV-groepen zich bij de Vastenaktie en de Adventsactie betrokken weten.
Langs twee lijnen wordt door de organisatie gewerkt aan het versterken en verbreden van het locale draagvlak: het beter en
gerichter informeren en motiveren van pastores en het versterken van het “kerkopbouwend” karakter van de campagnes.
De boodschap is dat de campagnes de sociale dimensie van de Kerk tonen en dat deze sociale dimensie aanknopingspunten
biedt om relaties te leggen met parochianen die wat verder van de Kerk van het parochieleven afstaan, de geloofwaardigheid
van de Kerk versterken en daarmee een grotere openheid voor geloofsverkondiging bieden en mogelijkheden geven om met
anderen in contact te komen (scholen, verenigingen, particuliere initiatieven, locale media, bedrijfsleven). In het kort: de nieuwe
organisatie is ingezet om naast het versterken en het verduurzamen van het “binnen-katholiek draagvlak” van de campagnes de
parochies tweemaal per jaar een instrument te bieden dat concreet kan helpen om werk te maken van “nieuwe evangelisatie”.
De Stichting ondersteunt de Nederlandse bisschoppen bij hun opdracht om actief de missionaire geest te bevorderen door te
participeren in het Fonds mondiale vorming. Uit dit fonds worden uitkeringen gedaan aan de bisdommen om deze in staat te
stellen een functionaris aan te stellen die zich actief bemoeit met het informeren, begeleiden en motiveren van parochies en
pastores om missionair te denken en te handelen. Daarnaast is deze functionaris een vraagbaak voor vrijwilligers en anderen
die zich concreet met missionaire projecten bezighouden.
3.2
Werkorganisatie
In 2012 is de statutaire mogelijkheid hernomen een eigen werkorganisatie in te richten. Daarbij is leidend geweest dat de
Stichting zelf een missionair karakter heeft. Eenvoud in het gebruik van middelen, kostenbewustzijn, persoonlijke motivatie van
de werknemers en terughoudendheid in de beloning en de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn leidende beginselen voor de
werkorganisatie.
Het is passend om als kerkelijke organisatie die fondsen werft voor missionaire activiteiten en projecten, zelf een zekere soberheid en bescheidenheid te behouden. Niet alleen betekent dit dat meer voor minder gedaan kan worden, ook de organisatie zelf
en de mensen die er werken worden zo een aanbeveling voor de doelstellingen van de Stichting.
Bij de evaluatie van de werkzaamheden door de werknemers, de campagnes en gebruikte middelen zijn deze beginselen
leidinggevend voor het bestuur. Met een eigen werkorganisatie die meer ingebed is in het kerkelijk netwerk wordt ook beoogd
om het aanvoelen met pastores, parochies en vrijwilligers te vergroten en daarmee indirect bij te dragen aan het slagen van de
doelstelling het binnenkerkelijk draagvlak te verbreden en te verduurzamen.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
13
De werkorganisatie heeft haar basis aan de Haagse Bezuidenhoutseweg. Er is voor deze locatie gekozen om dicht bij de wereld
van de internationale samenwerking te zijn en ook vanwege de werkrelatie met Cordaid. De locatie is gemakkelijk bereikbaar.
Er is bij de inrichting gekozen voor het concept van het “nieuwe werken”. Medewerkers kunnen zowel thuis als op kantoor
werken. Flexibele werkplekken maken dat met minder ruimte kan worden volstaan. De ruimte is zo ingericht dat vergaderingen
van de Adviesraad en andere middelgrote groepen op locatie kunnen plaatsvinden waardoor op kosten voor externe vergaderruimten bespaard kan worden. In geval van grotere bijeenkomsten kan tegen een aantrekkelijk tarief uitgeweken worden naar
ruimten van een nabij gelegen kerk.
De werkorganisatie omvat in totaal 4,9 fte (full-time equivalents, voltijdsequivalenten). Hierin zijn begrepen: de coördinatoren
voor de campagne Vastenaktie en de campagne Adventsactie, de relatiemanager vrijwilligers en donateurs, een bureausecretaris, een receptionist, een beheerder ICT en een medewerker voor het Progressio-programma. Daarnaast worden enige “zelfstandigen zonder personeel” (zzp’ers) ingehuurd voor communicatie en het programma Vastenaktie op school. In Schipluiden is
het verzendhuis voor de Stichting gevestigd. Van daaruit worden alle materialen voor de campagnes verzonden. De voorzitter
van het bestuur vervulde tot 1 juli tevens de functie van directeur. Per 1 juli is de gewenste scheiding aangebracht tussen
bestuur en directie. De directiefunctie is een functie die in deeltijd wordt vervuld.
3.3
Relatie met de kerkelijke instelling Bisschoppelijke Adventsactie
In 2012 heeft de nog jonge organisatie Bisschoppelijke Adventsactie haar middelen en activiteiten overgedragen aan de
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie. Tussen beide organisaties bestonden al nauwe banden. Zo waren en zijn de besturen
in een personele unie verenigd. Door deze integratie beogen beide organisaties een betere afstemming van de acties in de
vasten en de advent en een grotere efficiëntie. Opname van de Adventsactie binnen de organisatie van de Stichting biedt de
Adventsactie de mogelijkheid om gebruik te maken van alle faciliteiten die zij als beginnende landelijke actie moeilijk zelf kan
financieren. Ook maakt de samenvoeging het mogelijk de donateurs van de Stichting aan te schrijven voor de Adventsactie. De
resultaten van de Adventsactie zijn mede door deze integratie in vergelijking met 2011 ruim verdubbeld. Middelen komen ten
goede aan het projectenbeleid van de Stichting.
3.4
Relatie met vrijwilligers en belangstellenden
De Vastenaktie kan niet bestaan zonder de inzet van haar vrijwilligers. In veel parochies in Nederland zijn groepen vrijwilligers
actief. Zij ondersteunen de jaarlijkse campagne, organiseren aanvullende activiteiten en zorgen voor de aanwezigheid van de
Vastenaktie in de locale geloofsgemeenschappen. Om de vrijwilligers te helpen wordt een handboek vervaardigd met
achtergrondinformatie, suggesties voor activiteiten en handreikingen om de Vastenaktie een plaats te geven in de liturgie.
Vrijwilligers worden uitgenodigd om elkaar te ontmoeten, om zich te verdiepen in het campagneproject en om inspiratie op te
doen op de landelijke Startdag in november 2012. In de maanden oktober-februari werden maar liefst 100 bijeenkomsten door
het land heen georganiseerd om vrijwilligers te informeren en te stimuleren. De campagneleiding overlegt met een selectie van
vrijwilligers in de Adviesraad. De Adviesraad is ingesteld om terugkoppeling te geven over de inhoud van de campagne, de
vervaardigde materialen en om de campagne te evalueren. De Adviesraad is in 2012 vier keer samengekomen.
De websites www.vastenaktie.nl en www.adventsactie.nl ondersteunen de campagnes en stellen de campagnematerialen
beschikbaar. Ook worden daar de laatste ontwikkelingen bijgehouden. Drie maal per jaar wordt Vastenaktie Nieuws toegezonden aan de vrijwilligers. Via dit nieuwsblad worden de vrijwilligers op de hoogte gehouden van de laatste stand van zaken
rondom de campagnes, resultaten en nieuws over de campagneprojecten. Scholen ontvangen een eigen Vastenaktie-krant,
toegesneden op hun specifieke situatie. Vanzelfsprekend worden parochies en vrijwilligers geïnformeerd over de resultaten van
hun inspanningen voor de Vastenaktie middels een financieel overzicht.
Vastenaktie Nieuws is ook in 2012 aan bekende belangstellenden drie maal toegestuurd. Donateurs ontvingen in de vastentijd
één of enkele malen een brief met informatie en een uitnodiging om bij te dragen. De Vastenaktie heeft de traditie om in de
veertigdagentijd drie keer een uitnodiging tot het doen van een bijdrage te verzenden, de tweede en derde keer alleen naar
die donateurs die eerder niet gereageerd hebben. Institutionele donateurs, orden en congregaties ontvingen in januari een
uitgebreide toelichting op het campagneproject.
3.5 Relatie met Cordaid
Sedert 1 januari 1995 bestond een Samenwerkingsovereenkomst tussen de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland
en de Stichting Cebemo. In dat jaar werden vrijwel alle activa en verplichtingen van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie
Nederland en de Stichting Cebemo en hun bedrijfsactiviteiten overgenomen door de Stichting Samenwerking VastenaktieCebemo (vanaf 1 mei 1996 Stichting Bilance, vanaf 1 januari 2000 Stichting Catholic Organisation for Relief and Development
Aid, Cordaid).
Deze overeenkomst is per 1 januari 2010 beëindigd. Op ad-hoc-basis en met instemming van de bisschop-referent voor missie
en ontwikkeling is de relatie voortgezet zodat door de besturen van de Stichting Cordaid en de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie een nieuwe relatie kon worden geformuleerd. De beëindiging van de Samenwerkingsovereenkomst is gevolgd door
een ontvlechting van de activa van de Stichting en Cordaid per 1 april 2012. Daardoor voert de Stichting opnieuw voor eigen
rekening en verantwoording haar activiteiten uit. Tot genoemde datum heeft Cordaid ook de uitvoering van de lopende campagne Vastenaktie met alle operationele kosten gefaciliteerd en de kosten daarvan aan de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie
doorberekend. Per 1 april 2012 is de consolidatie van de rekening en verantwoording en balans van de Stichting binnen Cordaid
beëindigd. Het eigen vermogen van de Stichting is vastgesteld en haar ter beschikking gesteld. Per 31 december 2012 is een
afrekening gevolgd van de exploitatierekening. De Stichting draagt in 2012 100.000 euro bij aan de afvloeiingskosten van
het personeel van Cordaid, dat zijn of haar baan verloren heeft als gevolg van de nieuwe opzet van de samenwerking.
Tussen de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie en Cordaid bestaat tot 1 april 2014 een drietal contractuele relaties waarin de
dienstverlening van Cordaid aan de Stichting is geregeld: financiële administratie en verslaglegging, beheer van donateurs,
en advisering over en uitvoering van het projectenbeleid. Het bestuur van de Stichting waardeert de samenwerking met Cordaid
zeer. In 2013 heeft het bestuur, in goed overleg met Cordaid, besloten om na 1 april 2014 tot een andere wijze van samenwerken te komen. Constructieve gesprekken over de nieuwe wijze van de vormgeving van de relatie zijn gaande.
Deze veranderingen hebben geen financiële consequenties onder de huidige contracten.
Met de ontvlechting van de Stichting en Cordaid is het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) van de
Stichting, dat door Cordaid niet separaat voor de Stichting was aangevraagd, komen te vervallen. De Bisschoppelijke
Adventsactie heeft nooit een keurmerk aangevraagd. Zowel de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie als de Bisschoppelijke
Adventsactie beschikt over de status van Algemeen Nut Beogende Instelling, de ANBI-status.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
15
3.6 Relatie met de bisschoppenconferentie van de Rooms-Katholieke Kerk
in Nederland
De Nederlandse bisschoppenconferentie is de oprichter van de Vastenaktie en heeft in 1978 de statuten van de Stichting
als private katholieke instelling goedgekeurd. De bisschoppenconferentie is de oprichter van de publieke kerkelijke instelling
Bisschoppelijke Adventsactie in 2010. Door middel van de Bisschoppelijke Commissie Missie en Ontwikkeling onder voorzitterschap van Mgr. Dr. J.M Punt, bisschop van Haarlem-Amsterdam en referent namens de bisschoppenconferentie, wordt door het
bestuur verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid, dat in overeenstemming is met de criteria die door de BCMO zijn
geformuleerd en die door de bisschoppenconferentie in 2010 zijn vastgesteld. De Stichting stelt de bisdommen en de bisschoppenconferentie in staat om ook zelf een projectenbeleid te voeren en heeft daartoe een Fonds ingesteld.
4
Financiële resultaten
De totale baten in 2012 van de Vastenaktie en de Adventsactie samen bedragen 5.374 duizend euro. Dit is 419 duizend euro
(8%) boven de begroting en 373 duizend euro (11%) meer dan de baten in 2011. Nagenoeg de gehele stijging komt voor
rekening van de Adventsactie. Deze nog jonge actie groeit al enige jaren aanzienlijk, van 263 duizend euro voor de actie in
2010, via 285 duizend voor de actie in 2011 naar 623 duizend euro voor de actie in 2012. In de jaarrekening zijn vanwege de
richtlijnen voor de jaarverslaggeving niet de opbrengsten per actie, maar de ontvangsten per boekjaar opgenomen. Belangrijkste oorzaak voor de stijging van de inkomsten van de Adventsactie is de mailing aan donateurs en relaties van de Stichting
Bisschoppelijke Vastenaktie. De opbrengsten voor de Vastenaktie zijn in 2012 ten opzichte van 2011 met 124 duizend euro
gestegen tot 4.838 duizend euro. Dit was voor het bestuur een wat verrassende ontwikkeling aangezien de afgelopen jaren de
inkomsten dalende waren. De kosten voor de eigen fondsenwerving van beide acties samen bedroegen 621 duizend euro. Zij
waren hiermee nagenoeg gelijk aan de begrote kosten van 617 duizend euro. De kosten voor beheer en administratie van 86
duizend euro kwamen 23 duizend euro boven begroting uit.
Voor wat betreft bewustwording en ontwikkeling, de “tweede doelstelling” van beide acties, lagen de uitgaven iets onder het
begrote niveau: 1,1 miljoen euro ten opzichte van 1,2 miljoen euro. Dit niveau ligt bewust hoger dan het niveau in 2011: 848
duizend euro. Belangrijke projecten op dit terrein zijn: het programma Vastenaktie op school, het Fonds mondiale vorming en de
uitgaven gedaan voor het inhoudelijke, niet-fondsenwervende, aspect van de materialen en de organisatie van de campagnes.
De totale bestedingen aan ontwikkelingsprojecten, de eerste doelstelling, zijn lager dan begroot en lager dan in 2011. De sterk
tegenvallende resultaten in 2011 brachten het bestuur tot een voorzichtige begroting voor 2012. Een combinatie van hogere
baten, meer dan gemiddelde decommitteringen tegen het einde van het jaar van eerder aangegane verplichtingen en een te
hoog ingeschatte bijdrage aan projecten die medegefinancierd zouden worden door derden (Progressio-subsidiebudget)
maken dat een aanzienlijk deel van het voor projecten beschikbare budget niet is besteed in 2012. Een significant deel van het
niet-bestede overschot van 999 duizend euro in 2012 zal in beginsel ten goede aan projecten komen in 2013.
Het lage niveau van projectbestedingen had een negatief effect op de bestedingsratio’s. De ander ratio’s zijn door eerder
genoemde positieve ontwikkelingen in gunstige zin beïnvloed. Het bestuur heeft als beleid de kosten voor de werving maximaal
20% van de baten uit eigen fondsenwerving te laten bedragen. De werkelijke ratio was 11,8%. Het bestuur heeft voor dit maximum gekozen, omdat het van mening is dat enerzijds niet teveel van de opgehaalde gelden op mogen gaan aan werving, maar
dat anderzijds een zekere investering in werving noodzakelijk is om in deze tijden middelen bijeen te kunnen brengen.
In 2012 heeft het bestuur besloten een continuïteitsreserve van 1.250 duizend euro te vormen voor de dekking van risico’s op
korte termijn en om zeker te stellen dat de Stichting ook in de toekomst aan haar verplichtingen kan voldoen. Nu de Stichting
Bisschoppelijke Vastenaktie zelfstandig is, is de noodzaak tot de vorming van zulk een reserve wenselijk geworden. Zulk een
reserve is overigens gebruikelijk voor organisaties als de Stichting. Tegelijkertijd is er een bestemmingsreserve voor projecten
van 250 duizend euro gevormd. Deze middelen zijn nu geoormerkt voor besteding aan goede projecten in de toekomst. Per
saldo is een groot deel van de “oude” overige reserves hiervoor bestemd. Naast genoemde reserves houdt de Stichting overige
reserves aan van beperkte omvang. In beginsel worden eventuele overschotten, zoals in dit jaar, bestemd voor doelbestedingen
op korte termijn. Hiertoe zijn de middelen immers bijeengebracht.
5
Toekomst
Het bestuur heeft een beleidsplan vastgesteld dat gericht is op draagvlakverbreding en verduurzaming binnen de katholieke
gemeenschap, in het bijzonder de parochies. In 2013 worden de pastores benaderd om hen te informeren over de betekenis
van het kerkelijk missionair ontwikkelingswerk en de mogelijkheden daarvan voor parochieopbouw en nieuwe evangelisatie.
De relaties met het katholiek onderwijs worden versterkt en de eerste ervaringen met het nieuwe aanbod worden geëvalueerd.
Met de bisdommen wordt bezien of en in hoeverre de inspanningen van specifiek aangestelde missiesecretarissen kunnen
worden bestendigd. Het Progressio-programma gericht op het beter communiceren van de projectbestedingen en het leggen
van relaties met partners in Nederland wordt eveneens geëvalueerd. De uitkomsten van de evaluatie van de campagne
Vastenaktie 2013, die voor het eerst door de eigen werkorganisatie is voorbereid en uitgevoerd, zullen van groot belang zijn
voor de verdere ontwikkeling van de strategische richting van deze centrale campagne. Hieronder valt ook het ontwikkelen en
het implementeren van een actief donateursbeleid.
Relaties met donateurs en vrijwilligers vragen meer actieve aandacht. De Stichting staat ten dienste van mensen die zich
bewogen weten door de nood van anderen en zich geïnformeerd willen engageren, zowel door actie te voeren als door
financieel bij te dragen. Vanuit de Stichting worden persoonlijke contacten gelegd, krijgen vrijwilligers bij het beginnen en het
eindigen persoonlijke aandacht en wordt bijgehouden of en waar werkgroepen kwetsbaar zijn. Met een netwerk van duizenden
vrijwilligers is dit een stevige opdracht die in 2013 verder moet worden ontwikkeld. Dat geldt evenzo voor het gebruik van
communicatiemiddelen, de organisatie van de Startdag van de Vastenaktie en andere op vrijwilligers en donateurs gerichte
bijeenkomsten. De missiesecretarissen van de bisdommen zijn voor de Stichting een belangrijke schakel tussen parochie,
pastores en vrijwilligers, en de campagnes en projectuitvoering.
De kerkelijke omgeving is volop in verandering. Dat vraagt in ieder bisdom en eigenlijk in iedere regio om maatwerk. In 2012
(en begin 2013) is gekozen om zoveel mogelijk ontmoetingen ter plaatse aan te bieden. In 2013 en 2014 wordt de aandacht
specifiek op pastores gericht. De Stichting heeft ook rekening te houden met de grote reorganisatie van Cordaid en de
verhouding die de bisschoppenconferentie tot Cordaid wenst in te nemen. De Stichting is dus meer op eigen initiatief
aangewezen dan voorheen. Met iedere diocesane bisschop is afgestemd op welke wijze hij medewerking wil verlenen en hoe
hij aandacht vanuit de organisatie voor zijn bisdom en parochies gerealiseerd wenst te zien.
Ambitieus als we zijn, zullen wij ons blijven inspannen voor een groei van de giften. De huidige economische omstandigheden
dwingen ons echter tot bescheidenheid. De eerste tekenen van de resultaten van de campagne van de Vastenaktie in 2013
laten helaas een aanzienlijke daling van de baten zien. Het bestuur blijft de kosten scherp in de gaten houden. Voor 2013 is het
bestuur voornemens een significant deel van het batig saldo van 2012 aan projecten te besteden. De begroting voor 2013 is
opgenomen in de Overige gegevens.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
17
6
Algemene gegevens
6.1
Statutaire naam
De statutaire naam van de organisatie is “Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland”. De statutaire vestigingsplaats is
Zeist. De Stichting, is een zelfstandig onderdeel van het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap in Nederland in de zin van artikel 7
van het Reglement voor het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap in Nederland van 31 oktober 1996 en bezit als zodanig
rechtspersoonlijkheid volgens het kerkelijk recht, welke ingevolge artikel 2 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als zodanig is
erkend naar Nederlands recht. De Stichting houdt kantoor aan de Bezuidenhoutseweg te ’s-Gravenhage.
Met ingang van 1 januari 2012 heeft de Stichting ingevolge een overeenkomst met de Bisschoppelijke Adventsactie, de bezittingen en schulden van deze laatste overgenomen. Per vermelde datum heeft de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie het
economisch eigendom van het vermogen van de Bisschoppelijke Adventsactie overgenomen. De Stichting is geen vergoeding
verschuldigd voor deze overdrachten. De Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie zal de middelen bestemmen volgens de
doelstelling van de Bisschoppelijke Adventsactie.
De Bisschoppelijke Adventsactie is door de Nederlandse bisschoppenconferentie aangewezen als een publieke kerkelijke
rechtspersoon. Zij bezit krachtens artikel 2 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek rechtspersoonlijkheid naar Nederlands recht.
De Bisschoppelijke Adventsactie houdt kantoor op hetzelfde adres in ’s-Gravenhage.
De besturen van beide rechtspersonen zijn in een personele unie verenigd.
6.2
Bestuur
Op 31 december 2012 bestond het bestuur van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie uit de volgende personen:
•
Menno de Haan, secretaris
•
Ton Kassing, algemeen bestuurslid
•
Eelco Rommens, penningmeester en waarnemend voorzitter
•
Jan Willem van der Velden, algemeen bestuurslid
De Nederlandse bisschoppenconferentie benoemt de leden van het bestuur op voordracht van het bestuur van de Stichting
en na consultatie van Mgr. Dr. J.M. Punt, referent voor missie en ontwikkeling. De benoemingstermijn is drie jaar. De penningmeester is op 1 november 2010 benoemd, de overige leden van het bestuur zijn op 1 april 2011 benoemd. Per 1 juli 2012 is
de op 1 november 2010 benoemde Matthieu Wagemaker pr. teruggetreden als voorzitter. De positie van voorzitter is sindsdien
vacant. De bestuursleden van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie vervullen overeenkomstige functies in het bestuur van
de Bisschoppelijke Adventsactie. Geen van de bestuursleden heeft enige vergoeding ontvangen voor de voor de Stichting of
voor de Bisschoppelijke Adventsactie verrichte bestuursactiviteiten. Aan geen van de bestuursleden zijn leningen, voorschotten
of garanties verstrekt.
De enige nevenfunctie van de leden van het bestuur die het vermelden waard is, is het bestuurslidmaatschap bij Fidesco
Nederland van Van der Velden. Genoemde organisatie is de Nederlandse tak van Fidesco, een internationale katholieke
organisatie die ernaar streeft achtergestelde gemeenschappen weerbaarder te maken, zoals door de uitzending van
vrijwilligers. De Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie heeft procedures ter voorkoming van situaties waarin sprake zou kunnen
zijn van (de schijn van) belangenverstrengeling. In het dagelijks leven zijn de bestuursleden werkzaam in uiteenlopende functies
in diverse sectoren van de maatschappij. Zij brengen vanuit hun achtergrond organisatorische, bestuurlijke, financiële en
juridische ervaring en kennis in.
Matthieu Wagemaker is betrokken geweest bij het opzetten van de werkorganisatie en de uitvoering van campagnes. Per 1 juli
zijn de taak van voorzitter en directeur gescheiden en trad Wagemaker op als waarnemend directeur tot 1 januari 2013.
Matthieu Wagemaker is steeds verbonden gebleven aan het bisdom Haarlem-Amsterdam. De Stichting betaalde de kerkelijke
instelling RCF van genoemd bisdom een vergoeding voor de werkzaamheden van Matthieu Wagemaker voor het opzetten van
de werkorganisatie, de uitvoering van campagnes en zijn rol als waarnemend directeur. De vergoeding staat gelijk dat van het
honorarium voor de werkzaamheden van een diocesaan priester. Matthieu Wagemaker vervulde de functie van directeur in
voltijd.
Vanaf 1 januari 2013 heeft Joris van Voorst tot Voorst gedurende enige maanden onbezoldigd enkele van de meer operationele
directeurstaken vervuld. Gemiddeld besteedde Van Voorst tot Voorst drie dagen per week aan deze werkzaamheden. Joris van
Voorst tot Voorst was en is directeur van Kerk in Nood in Nederland. Met ingang van 1 juli 2013 heeft het bestuur in Rutger
van Basten Batenburg een nieuwe, betaalde directeur gevonden. De functie wordt vervuld voor 24 uur per week. Rutger van
Basten Batenburg is zelfstandig gevestigd.
6.3
Toezicht
De Bisschoppelijke Commissie Missie en Ontwikkeling (BCMO) onder voorzitterschap van de bisschop-referent voor missie en
ontwikkeling, Mgr. Punt, kwam in 2012 vijfmaal samen voor overleg over de gang van zaken en de voorgenomen activiteiten.
De BCMO bestond naast de bisschop-referent uit Eduard Kimman SJ, Emile Duijsens, sectoreconoom voor missie en
ontwikkeling, en Matthieu Wagemaker. Het financieel toezicht is gedelegeerd aan genoemde sectoreconoom die de
bisschop-referent ondersteunt. De sectoreconoom ontvangt rekening en verantwoording van het bestuur inzake de Stichting
Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland en de Bisschoppelijke Adventsactie. Voor wat betreft de Stichting legt het bestuur
vrijwillig, als onderdeel van goed bestuur, rekening en verantwoording af. De Stichting is, anders dan de Bisschoppelijke
Adventsactie, een private kerkelijke rechtspersoon. Mgr. Punt heeft na 1 juli ook overleg gevoerd met resterende leden van het
bestuur.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
19
6.4
Organisatie
Het bestuur is in samenwerking met de directeur verantwoordelijk voor de beleidsvoorbereiding en -uitvoering. De directeur
geeft dagelijks leiding aan de zeven medewerkers van de Stichting, tezamen 4,9 fte (ultimo 2012). Ook verrichten enkele
zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) diensten voor de Stichting. Hiernaast heeft de Stichting in 2012 enkele mensen
ingehuurd van andere organisaties.
De eigen organisatie is opgezet als projectorganisatie: bij zowel de keuzen voor de huisvesting als voor de arbeidscontracten
is gestreefd naar een maximale looptijd van enkele jaren. Deze werkorganisatie staat voor de opdracht om het beleid zo uit te
voeren dat de verwachte resultaten worden behaald.
De organisatiefilosofie van de Stichting is om zoveel mogelijk gebruik te maken van de bestaande netwerken binnen de
katholieke gemeenschap en om samen te werken met kleinere partijen, freelancers en vrijwilligers.
6.5
Vennootschapsbelasting
Op grond van artikel 6 van de Wet op de Vennootschapsbelasting is de Stichting niet vennootschapsbelastingplichtig.
‘s-Gravenhage, 20 december 2013
Menno de Haan
Ton Kassing
Eelco Rommens
Jan Willem van der Velden
21
Jaarrekening 2012
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Balans per 31 december 2012 (na resultaatbestemming)
(bedragen x € 1.000)
31 dec. 2012
31 dec. 2011
Activa
Vorderingen
4
605
1.600
Liquide middelen
5
2.030
208
Totaal activa2.6351.808
Passiva
Reserves en Fondsen
6
Reserves
- Continuïteitsreserve
1.250
0
- Bestemmingsreserve projecten
250
0
- Overige reserves
982
1.390
0
93
Fondsen
- Bestemmingsfondsen
2.4821.483
Kortlopende schulden
7
- Projectverplichtingen
0
236
- Overige kortlopende schulden
153
89
153325
Totaal passiva2.6351.808
23
Staat van baten en lasten over 2012
(bedragen x € 1.000)
2012Begroting2011
Baten
- Baten uit eigen fondsenwerving
9
5.256
4.940
4.987
- Baten uit acties van derden
9
105
0
0
- Rentebaten en baten uit beleggingen
9
13
15
14
Som der baten5.3744.9555.001
Lasten
Besteed aan doelstellingen
10
- Buitenland
2.596
2.852
3.396
- Bewustwording
1.072
1.193
848
3.6684.0454.244
Werving baten11
- Kosten eigen fondsenwerving
Beheer en administratie
621
617
628
86
63
127
12
- Kosten beheer en administratie
Som der lasten4.3754.7254.999
Saldo van baten en lasten9992302
- Ratio bestedingen (% besteed aan
doelstelling t.o.v. totale lasten)
83,8%
85,6%
84,9%
68,3%
81,6%
84,9%
- Ratio bestedingen (% besteed aan
doelstelling t.o.v. totale baten)
- Ratio wervingskosten (% kosten eigen
fondsenwerving t.o.v. totale baten)
11,8%12,5%12,6%
- Ratio beheer en administratie (% beheer
en administratie t.o.v. totale lasten)
2,0%
1,3%
2,5%
Bestemming saldo 2012 (bedragen x € 1.000):
Continuïteitsreserve
1.250
Bestemmingsreserve projecten
250
Overige reserves
-408
Bestemmingsfonds
-93
Totaal saldo999
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Kasstroomoverzicht over 2012
Het verloop van de geldmiddelen is als volgt:
(bedragen x € 1.000)
20122011
Kasstroom uit operationele activiteiten
Baten
9
5.374
5.001
Lasten
10-12 4.375
4.999
999
2
Verandering in werkkapitaal:
Mutatie vordering nalatenschappen
4
-101
0
Mutatie vordering rentebaten
4
-13
0
Mutatie waarborgsommen
4
-4
0
Mutatie rekening-courant Cordaid
4
1.114
-157
Mutatie kortlopende schulden
7
63
0
Mutatie projectverplichtingen
7
-236
325
823
168
Kasstroom uit operationele activiteiten
1.822
170
0
0
0
0
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Toename/(afname) geldmiddelen1.822170
Mutatie geldmiddelen:
(bedragen x € 1.000)
20122011
Stand per 1 januari
208
38
Mutatie boekjaar
1.822
170
Stand per 31 december
2.030
208
Toelichting op de balans en de staat van baten en lasten
7
Algemene toelichting
7.1
Historie
In 2012 heeft het bestuur van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland de verantwoordelijkheid voor de uitvoering
van de Vastenaktie-campagne terug op zich genomen. Tot en met 2011 was deze uitvoering gedelegeerd aan Cordaid en
maakte Vastenaktie hierdoor organisatorisch deel uit van Cordaid. Als gevolg van deze transitie zijn alle bezittingen minus
schulden (zijnde: eigen vermogen) ontvlecht uit de Cordaid-organisatie. Het eigen vermogen, voor een bedrag van 1,6 miljoen
euro, is eind 2012 ontvangen. Daarnaast betekent dit dat Vastenaktie niet langer is opgenomen in de jaarrekening van Cordaid.
7.2 Activiteiten
De statutaire doelstelling van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland luidt:
a. hulp aan de Derde Wereld in de vorm van kleinschalige ontwikkelingsprojecten vooral van sociaal-economische aard,
b. de bevordering in Nederland van daadwerkelijke verantwoordelijkheden voor en betrokkenheid bij de Derde Wereld
vanuit de katholieke geloofsgemeenschap, met name door een gedurende de Vastenaktie karakteristiek op de mede
mens in de Derde Wereld gerichte vernieuwende en bevrijdende geloofsbezinning.
7.3 Samensmelting van belangen
De Bisschoppelijke Adventsactie is een eigen, kerkelijke rechtspersoon die de Adventsactie uitvoert. Per 1 januari 2012 heeft
deze rechtspersoon haar bezittingen, schulden en activiteiten (economisch) overgedragen aan de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie Nederland. Vanaf dit moment opereren beide rechtspersonen als één organisatie onder de gezamenlijke naam
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland. Omdat deze transactie kwalificeert als een samensmelting van belangen is dit
in deze jaarrekening verwerkt volgens de methode “pooling of interest”. In lijn met deze methode zijn de activa, passiva, baten
en lasten van de Bisschoppelijke Adventsactie en de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland samengevoegd voor
zowel de cijfers over 2012 als voor de vergelijkende cijfers over 2011.
Bij de samensmelting van belangen hebben de partijen de volgende activa en passiva ingebracht:
(bedragen x € 1.000)
Stichting Bisschoppelijke Bisschoppelijke Adventsactie
Vastenaktie Nederland
Activa
1.600
208
Passiva
0
325
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
25
7.4
Toelichting op het kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de
liquide middelen. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers.
7.5
Schattingen
Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat het bestuur van de
Stichting zich over verschillende zaken een oordeel vormt, en dat de directeur schattingen maakt die essentieel kunnen zijn
voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 362 lid 1 van Boek 2 van het
Burgerlijk Wetboek vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen, inclusief de bijbehorende
veronderstellingen, opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.
8
Grondslagen voor waardering van activa en passiva
8.1
Algemeen
De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn 650 “Fondsenwervende instellingen”. De jaarrekening is opgesteld in euro’s
en wordt vergeleken met de door het bestuur vastgestelde begroting 2012 en de realisatie 2011. Voor zover niet anders is vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs, voor zover nodig onder aftrek van een voorziening
voor incourantie.
8.2 Vergelijking met voorgaand jaar
De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn materieel ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. De vergelijkende cijfers zijn aangepast door samensmelting van belangen met de Bisschoppelijke Adventsactie.
De baten zijn voor zowel de Adventsactie als de Vastenaktie verantwoord volgens de methode van de Vastenaktie. Dit betekent
dat de baten zijn verantwoord in het jaar van ontvangst. Voorheen werden bij de Adventsactie de baten die na jaareinde waren
ontvangen, maar voor 1 april, nog toegerekend aan het voorgaande jaar. De cijfers van de Adventsactie over 2011 zijn hierdoor
herzien.
Dit is het eerste jaar dat de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie volledig zelfstandig actief is. Bovendien heeft de Stichting
de activiteiten van de Bisschoppelijke Adventsactie overgenomen. Deze nieuwe opzet maakt een goede vergelijking met
de begroting over 2012 en de vergelijkende cijfers over 2011 soms lastig.
8.3
Vreemde valuta
Zoals opgemerkt, is de jaarrekening opgesteld in euro’s. De euro is zowel functionele als presentatievaluta. Transacties in
vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum. Monetaire
activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend in de functionele valuta tegen de koers per balansdatum. De uit de
afwikkeling en omrekening voortvloeiende koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de staat van baten en lasten.
8.4
Inventaris
Goederen die tot de inventaris gerekend kunnen worden, zoals bureaus, computers en dergelijke worden direct in de kosten
genomen. De waarde bij aanschaf van zulke middelen is relatief gering. Door gebruik verliezen deze goederen voorts relatief
snel hun economische waarde.
8.5
Vorderingen
Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Voor de vervolgwaardering benadert de boekwaarde de reële waarde na eerste verwerking vanwege de korte looptijd van de vorderingen. Derhalve
worden de vorderingen niet gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in
mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.
De Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie en Cordaid ondersteunen elkaar wederzijds naar vermogen en met behoud van
ieders eigen verantwoordelijkheid en handelingsvrijheid in het verwezenlijken van de statutaire doelstellingen. Cordaid voert de
financiële administratie, ondersteunt het beheer van de donateursrelaties en verzorgt de projectuitvoering. Vanuit deze rol
heeft de Stichting zowel vorderingen als schulden jegens Cordaid. Deze worden met elkaar gesaldeerd in de rekening-courant.
8.6 Liquide middelen
De liquide middelen bestaan uit de kas en de banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Liquide middelen
worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
8.7 Reserves en fondsen
Reserves
De Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie kent de volgende reserves en fondsen:
a. De continuïteitsreserve wordt gevormd voor de dekking van risico’s op korte termijn en om zeker te stellen dat de
Stichting ook in de toekomst aan haar verplichtingen kan voldoen.
b. De bestemmingsreserve projecten wordt gevormd om in de toekomst middelen aan projecten te kunnen besteden.
c. De overige reserves staan ter vrije beschikking van het bestuur. Het bestuur wil de omvang hiervan beperkt houden.
Fondsen
Onder de bestemmingsfondsen staan de middelen verantwoord waar door derden een specifieke besteding aan is gegeven.
8.8 Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij
het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen
per balansdatum af te wikkelen.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
27
8.9
Schulden
Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Voor de
vervolgwaardering benadert de boekwaarde de reële waarde na eerste verwerking vanwege de korte looptijd van de schulden.
Daarom worden de schulden niet gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.
8.10 Projectverplichtingen
Projectverplichtingen worden verwerkt op het moment van het uitsturen van een contract en gewaardeerd tegen de reële
waarde zoals vermeld in het contract. Betalingen worden hierop in mindering gebracht. Transacties in vreemde valuta
gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum. De projectverplichtingen
worden aangegaan met Cordaid en zijn in deze jaarrekening onderdeel van de rekening-courant met Cordaid. De Stichting
Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland heeft het projectbeheer, inclusief contracteren, monitoren en betalen van uitvoerende
partners uitbesteed aan Cordaid. De aangegane projectverplichtingen zijn gesaldeerd met de vordering op Cordaid.
9
Grondslagen voor bepaling van het resultaat
9.1
Algemeen
Ontvangsten en uitgaven worden in de staat van baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben.
Bij de toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen baten en
lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. Verliezen kunnen
al gerealiseerd worden zodra zij voorzienbaar zijn.
9.2
Opbrengstverantwoording
Baten uit eigen fondsenwerving
Baten uit eigen fondsenwerving betreffen donaties, giften en schenkingen, mailingacties, collecten, nalatenschappen en
verkopen materialen. Baten uit donaties, giften en schenkingen, mailingacties, collecten en verkopen materialen worden
verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen danwel toegezegd of waarin de materialen verkocht zijn.
Uitzondering hierop zijn toezeggingen die al voor balansdatum zijn ontvangen. Ook deze worden in het boekjaar verwerkt.
Nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang voldoende betrouwbaar kan worden vastgesteld op
basis van een omschrijving ontvangen van de executeur-testamentair. In de waardering worden materiële mutaties uit de meest
recente correspondentie en ontvangsten tot aan het opstellen van de jaarrekening meegenomen.
Baten uit acties van derden
Onder de baten uit acties van derden worden baten uit acties verantwoord waarbij Vastenaktie geen risico draagt. De baten uit
acties van derden worden opgenomen in het boekjaar waarin de bate uit de actie is ontvangen dan wel is toegezegd. Dit betreft
de eigen financiering van de door Progressio ondersteunde projecten.
Rentebaten en baten uit beleggingen
Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt.
29
9.3 Personeelsbeloningen
Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor
zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Ingehuurde zzp’ers en doorbelaste salariskosten vanuit Cordaid voor de uitvoering
van werkzaamheden voor de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland zijn verantwoord onder de kosten voor inhuur van
derden. De uitbestede administratieve werkzaamheden zijn verantwoord onder de kosten voor uitbesteed werk.
Medewerkers vallen onder een vaste-premiepensioenregeling gebaseerd op twaalf maal het maandsalaris inclusief
vakantietoeslag. De pensioenregeling is ondergebracht bij TKP PPI, een pensioenpremieïnstelling. Op de pensioenregeling
zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing. De premies worden verantwoord als personeelskosten
zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een
terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de
balans opgenomen. Omdat de pensioenovereenkomst in 2013 is afgesloten vinden de eerste premiebetalingen plaats in 2013.
Ultimo 2012 staat er dus een verplichting op de balans. Er is geen sprake van toekomstige (indexerings)verplichtingen anders
dan verplichtingen die via toekomstige premies worden verrekend.
10
Vorderingen en overlopende posten
(bedragen x € 1.000)
31 dec. 2012 31 dec. 2011
Vordering Cordaid
487
1.600
Nog te vorderen nalatenschappen1010
Nog te ontvangen rente
13
0
Waarborgsommen
4
0
6051.600
De vorderingen zijn afgenomen met bijna 1,0 miljoen euro. Dit is vooral te verklaren door een lagere vordering op Cordaid.
Voorgaand jaar bestond de vordering op Cordaid uit het gehele eigen vermogen van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie
Nederland, waar geen verevening plaatsvond. Dit jaar door de hernieuwde samenwerking is de rekening-courant gedurende het
jaar (deels) betaald door Cordaid.
De vorderingen nalatenschappen komen in 2012 uit op 101 duizend euro. Dit betreft een schatting van de onderliggende
waarde van de beneficiair aanvaarde nalatenschappen waar een boedelbeschrijving voor aanwezig is. De nog te ontvangen
rente betreft de 2012 rente ontvangen in 2013 op de spaarrekening van de Stichting. Vorig jaar maakte deze twee vorderingen
onderdeel uit van de vordering op Cordaid.
De nog te ontvangen rente betreft de rente op de spaarrekeningen. De waarborgsommen hebben betrekking op de locatie aan
de Bezuidenhoutseweg.
Alle vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
11
Liquide middelen
De post geldmiddelen is als volgt samengesteld:
(bedragen x € 1.000)
31 dec. 2012 31 dec. 2011
Kas0 0
Banken
2.030 208
2.030208
De liquide middelen betreffen betaalrekeningen voor 637 duizend euro en een spaarrekening voor 1,4 miljoen euro. In deze
onzekere tijden heeft het bestuur gekozen voor een prudent beleid aangaande de toevertrouwde middelen, waarbij zekerheid
voorop staat. Tijdelijk overtollige middelen staan op spaarrekeningen van grote Nederlandse banken. De liquide middelen staan
ter vrije beschikking. Het saldo van de kas bedraagt 194 euro.
12
Reserves en fondsen
De samenstelling van de reserves en fondsen is als volgt:
(bedragen x € 1.000)
Continuïteits-
Bestemmingsreserve
reserve
Overige
projecten
Bestemmingsfondsen
Totaal
reserves
0
0
1.390
93
1.483
0
0
408
93
501
Donaties
1.250
350
0
0
1.500
Stand per 31 dec. 2012
1.250
250
982
0
2.482
Stand per 31 dec. 2011
Mutaties (via
resultaatbestemming)
Onttrekkingen
Continuïteitsreserve
Met de continuïteitsreserve beoogt het bestuur de risico’s op korte termijn af te dekken en om zeker te stellen dat de Stichting
ook in de toekomst aan haar verplichtingen kan blijven voldoen. Na de verzelfstandiging van de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie is de noodzaak om tot de vorming van zulk een reserve te komen wenselijk geworden. Teneinde het risico van
het niet kunnen voldoen aan verplichtingen te verkleinen heeft het bestuur gekozen voor een kortlopend huurcontract en
arbeidscontracten voor bepaalde duur. Tevens hebben de toezeggingen aan projecten voor het overgrote deel een looptijd van
maximaal een jaar. De omvang van de continuïteitsreserve is gebaseerd op de adviezen hieraangaande van de VFI (Vereniging
van Fondsenwervende Instellingen). De continuïteitsreserve bedraagt ongeveer 1,25 maal de jaarlijkse kosten van de
organisatie. Jaarlijks zal het bestuur bezien in hoeverre de omvang van de reserve nog aansluit op de af te dekken risico’s.
Als de benodigde reserve niet significant afwijkt van de feitelijke omvang ervan, zal het bestuur de omvang ongewijzigd laten.
31
Bestemmingsreserve voor projecten
De bestemmingsreserve voor projecten is evenals de continuïteitsreserve in 2012 gevormd. Doel van deze reserve is in de
toekomst projecten te kunnen ondersteunen. Het merendeel van de projecten heeft overigens een looptijd van minder dan
een jaar.
Overige reserves
De overige reserves waren ontstaan bij de start van de samenwerking tussen de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie en
Cordaid in 1995 als het saldo van de activa en passiva van dat jaar. Deels ten laste van deze reserves is de continuïteitsreserve
gevormd. Het bestuur streeft ernaar een kleine overige reserve aan te houden.
13
Kortlopende schulden
De post schulden is als volgt samengesteld:
(bedragen x € 1.000)
31 dec. 2012 31 dec. 2011
Projectverplichtingen
0
236
Crediteuren
70
0
Overige schulden
64
0
Belastingen en sociale verzekeringen80
Nog te betalen salarissen en reserveringvakantietoeslag
11
0
Schuld Bisdom Haarlem-Amsterdam
0
89
153
325
De projectverplichtingen 2011 hebben betrekking op de projecten van de Adventsactie die zijn gecommitteerd in 2011 en zijn
uitbetaald in 2012. Omdat de projectverplichtingen vanaf dit jaar worden aangegaan met Cordaid zijn ze opgenomen in de
rekening-courantverhouding met Cordaid.
De crediteuren, belastingen en sociale verzekeringen, nog te betalen salarissen en vakantietoeslag waren vorig jaar onderdeel
van de rekening-courant met Cordaid. Dit jaar worden ze rechtstreeks door Vastenaktie betaald.
De schuld aan het bisdom Haarlem-Amsterdam vertegenwoordigde de door het bisdom verstrekte startfaciliteit aan de
Adventsactie. Deze is in 2012 terugbetaald.
Alle schulden hebben een looptijd korter dan een jaar.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
14 Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen
De Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland heeft in totaal twee nalatenschappen ontvangen die per balansdatum nog
belast zijn met vruchtgebruik. De geschatte omvang van deze nalatenschappen is 24 duizend euro.
De Stichting heeft drie huurcontracten, waarvan twee lopen tot en met 29 februari 2016 en één tot en met 31 juli 2014.
De huurcontracten hebben betrekking op de locatie aan de Haagse Bezuidenhoutseweg en het verzendhuis te Schipluiden.
De verplichtingen voortvloeiende uit deze huurcontracten zijn als volgt:
(bedragen x €)
Begin
Eind
Bedrag
Verplichting
Verplichting
Verplichting
looptijd
per maand
< 1 jaar
1 - 5 jaar
> 5 jaar
1-3-2012
29-2-2016
1.750
21.000
45.500
0
1-3-2012
29-2-2016
2.000
24.000
52.000
0
1-8-2012
31-7-2014
1.000
12.000
7.000
0
4.750
57.000
104.500
0
looptijd
15Baten
De baten zijn als volgt te specificeren:
2012
Begroting
2011
4.720
4.390
4.700
Adventsactie
536
550
287
Rentebaten en baten uit beleggingen
13
15
14
Baten uit acties van derden
105
0
0
4.955
5.001
(bedragen x € 1.000)
Baten uit eigen fondsenwerving Vastenaktie
Baten uit eigen fondsenwerving -
5.374
De totale baten komen ruim 400 duizend euro boven de begroting en bijna 400 duizend euro boven de realisatie van 2011 uit.
De baten uit de Vastenaktie zijn gestegen door hogere inkomsten uit de beide belangrijkste “bronnen”: de donaties en de
collecten door de parochies. Het bestuur is zeer verheugd over de hogere baten. Hoewel de trend de afgelopen jaren een
dalende was, blijkt 2012 een relatief goed jaar te zijn. De baten uit acties derden betreffen de eigen bijdragen van de door
Progressio ondersteunde projecten.
33
De baten uit eigen fondsenwerving zijn als volgt te specificeren:
(bedragen x € 1.000)2012Begroting2011
Donaties, giften en schenkingen
4.613
4.940
4.390
Mailingacties
289
PM
0
Collecten
0
PM
0
Nalatenschappen
325
PM
557
Verkopen materialen
29
PM
29
4.940
4.987
5.256
Onder de donaties, giften en schenkingen zijn de opbrengsten uit door de parochies georganiseerde collecten in het kader van
de Vastenaktie en de Adventsactie opgenomen. De materialen (zoals posters en collectezakjes) voor deze collecten worden
vervaardigd door de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie. De parochies kunnen deze materialen van de Stichting
betrekken. Parochies besluiten zelf over het al dan niet organiseren van collecten. De Stichting heeft daar geen invloed. Ook is
de organisatie van de collecten volledig aan de parochies, zonder dat de Stichting hierin een rol speelt. De Stichting ontvangt de
gecollecteerde gelden pas als donatie van de parochies als deze de gelden overmaken op de bankrekening van de Stichting.
Om deze redenen zijn de collecten door de parochies als donatie verantwoord in de jaarrekening. Het onder mailingacties opgenomen bedrag betreft voor het overgrote deel de baten van de onder de donateurs van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie
gehouden mailing ten behoeve van de Adventsactie. In 2011 heeft zulk een actie niet plaatsgevonden.
Onderstaand een overzicht van de opbrengsten van de Adventsacties over 2010, 2011 en 2012. In de jaarrekening worden de
baten op kasbasis verantwoord en niet toegerekend aan het betreffende “actiejaar” aangezien de omvang per balansdatum nog
niet bekend is.
Actie
(bedragen x € 1.000)
Actie
Actie
201220112010Totaal
Ontvangsten 2010
113
113
Ontvangsten 2011
137
150
287
Ontvangsten 2012
388
148
536
Ontvangsten 2013
235
235
Totaal ontvangsten per actie6232852631.171
De baten van de Adventsactie hebben hun stijgende lijn van de eerste jaren door weten te zetten. Het blijkt dat de actie steeds
beter haar weg weet te vinden bij de parochies. Een belangrijke impuls aan de gestegen baten is gekomen van een directmailactie aan de donateurs van de Vastenaktie. Dit is een voorbeeld van hoe beide acties nauwer proberen samen te werken.
In voorgaande jaren werden de inkomsten uit de Adventsactie, die na het einde van het boekjaar werden ontvangen alsnog
verwerkt in het voorgaande boekjaar. Dit was vooral om van deze jonge actie een totaaloverzicht van de baten te kunnen
presenteren. Deze manier van verantwoording van de inkomsten is niet in lijn met de Richtlijn 650 “Fondsenwervende
instellingen” omdat de omvang van de baten per balansdatum nog niet bekend is. Daarom wordt deze methode vanaf 2012
niet meer toegepast. De inkomsten uit de Adventsactie 2012 die ontvangen zijn in 2013 bedragen 235 duizend euro (in de
vergelijkbare periode 2012 was deze 148 duizend euro).
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
16
Besteed aan doelstelling
De Vastenaktie heeft voor 2,3 miljoen euro aan projecten kunnen ondersteunen. De Adventsactie heeft uit de eind 2012
ontvangen middelen voor 256 duizend euro aan projecten kunnen ondersteunen. Zie het projectverslag voor details. Tevens kon
de Adventsactie middelen besteden om via de Vastenaktie projecten te ondersteunen. De bestedingen aan de projecten van de
campagne 2011 zijn in de cijfers over 2011 verantwoord. De baten van de campagne 2012 die na jaareinde zijn ontvangen,
worden in 2013 besteed aan diverse projecten.
De advent is een tijd van hoop. De Adventsactie heeft haar communicatie nadrukkelijk ook ingezet om mensen hiervan bewust
te maken (voorlichting). Ook binnen de Vastenaktie is voorlichting en bewustwording een belangrijk aspect. Aan bewustwording
(of voorlichting) is 1,1 miljoen euro uitgegeven ten opzichte van 1,2 miljoen euro begroot.
De bestedingen aan de doelstelling zijn als volgt te specificeren:
(bedragen x € 1.000)
2012
Begroting
2011
Vastenaktie buitenland
2.340
2.446
3.160
Adventsactie buitenland
256
406
236
Buitenland totaal
2.596
2.852
3.396
Bewustwording
1.072
1.193
848
3.6684.0454.244
17
Werving baten
Voor de campagnes samen is 621 duizend euro ofwel 11,8% van de baten besteed aan eigen fondsenwerving. Het niveau van
uitgaven is vergelijkbaar met dat van 2011. Dit cijfer ligt onder het door de Adventsactie en Vastenaktie gehanteerde maximum
van 20%. Het bestuur heeft voor dit maximum gekozen, omdat het van mening is dat enerzijds niet teveel van de opgehaalde
gelden op mogen gaan aan werving, maar dat anderzijds een zekere investering in werving noodzakelijk is om in deze tijden
middelen bijeen te kunnen brengen. Deze interne grens ligt onder het door het CBF aangehouden maximum voor goede doelen
van 25%.
De kosten van werving baten zijn als volgt te specificeren:
(bedragen x € 1.000)
2012
Begroting
2011
Kosten eigen fondsenwerving
621
617
628
18
35
Beheer en administratie
Door efficiënt te werken is het mogelijk gebleken de kosten voor beheer en administratie relatief laag te houden. De kosten
komen uit 82 duizend euro en zijn daarmee iets lager dan in 2011. De ratio beheer en administratie bedraagt 2,0%.
Dat is rond het cijfer van de afgelopen jaar. Dit is in lijn met het streven van het bestuur.
De kosten voor beheer en administratie zijn als volgt te specificeren:
(bedragen x € 1.000)
2012
Begroting
2011
Kosten beheer en administratie
86
63
127
19Personeelskosten
De personeelskosten van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie zijn als volgt te specificeren:
(bedragen x € 1.000)
2012
Begroting
2011
Lonen en salarissen
138
478
721
Sociale lasten
21
PM
0
Pensioenlasten
8
PM
0
Inhuur derden
361
PM
0
Opleidingskosten
0
PM
0
Overige personeelskosten
0
PM
0
478
721
528
In de kosten Inhuur derden is een bedrag van 100 duizend euro opgenomen. Dit is bijdrage aan de afvloeiingskosten voor
personeel bij Cordaid, dat eerder voor de Vastenaktie actief was.
Per 1 april 2012 is de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie een contract aangegaan met Cordaid voor het uitvoeren van de
donateurs- en financiële administratie van de Stichting. De lasten voortvloeiend uit dit contract zijn verantwoord onder de kosten
voor uitbesteed werk, waardoor de personeelskosten lager uitvallen dan in 2011.
Op 31 december 2012 had de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie 4,9 fte (full-time equivalents, voltijdsequivalent) in dienst.
Deze zijn alle werkzaam in Nederland. Gedurende 2012 stonden geen directieleden op de loonlijst van de Stichting.
De Stichting betaalde de kerkelijke instelling RCF van het bisdom Haarlem-Amsterdam wel een vergoeding voor de werkzaamheden van Matthieu Wagemaker voor het opzetten van de werkorganisatie, de uitvoering van campagnes en zijn rol als
waarnemend directeur. De vergoeding hiervan staat gelijk dat van het honorarium voor de werkzaamheden van een diocesaan
priester. Wagemaker vervulde de functie van directeur in voltijd. Over 2012 is een bedrag van 34 duizend euro in rekening
gebracht bij de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie voor de werkzaamheden als waarnemend directeur.
Bestuursleden ontvingen gedurende 2012 geen enkele vergoeding voor hun activiteiten. Aan de bestuursleden noch aan de
(waarnemend) directeur zijn leningen, voorschotten en/of garanties verstrekt per 31 december 2012.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
20 Saldo van baten en lasten
Door een combinatie van factoren kent 2012 een relatief hoog batig saldo. Allereerst had het bestuur voorzichtigheidshalve
begroot op een “overschot” van 232 duizend euro. 2012 was immers het eerste jaar waarin de Stichting Bisschoppelijke
Vastenaktie de organisatie van de campagne grotendeels weer in eigen beheer had genomen. Het bestuur wilde de ruimte
creëren om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen.
Hiernaast waren er in 2012 positieve ontwikkelingen die bijdroegen aan het hoge saldo. De baten vielen hoger uit dan begroot,
een aantal eerder gecommitteerde projecten bleek eind 2012 niet ondersteund te kunnen worden waardoor deze
bestedingsruimte zeer laat in 2012 opnieuw beschikbaar kwam (“decommitteringen”). Dit late moment maakte “herbesteding”
aan andere projecten lastig realiseerbaar. Tot slot kon het bestuur eind 2012 een aantal erfenissen beneficiair aanvaarden van
in totaal 58 duizend euro. Het bestuur streeft ernaar om het overschot van 2012 in 2013 voor een significant deel aan projecten
te besteden. Middelen worden immers bijeengebracht voor de doelbestedingen.
Dit is het eerste jaar dat de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie volledig zelfstandig actief is. Bovendien heeft de Stichting de
activiteiten van de Bisschoppelijke Adventsactie overgenomen. Deze nieuwe opzet maakt een goede vergelijking met de cijfers
over 2011 wat lastig. Ook een vergelijking van de werkelijke cijfers met de begroting biedt niet altijd een optimaal inzicht.
De werkelijke activiteiten bleken soms toch lastig van te voren precies in te schatten te zijn. Dit laat onverlet dat het bestuur
tevreden is dat de baten zich in positieve zin hebben ontwikkeld en dat de totale kosten niet zeer significant van de begroting
afweken.
De bestedingsratio’s vallen door genoemde positieve ontwikkelingen lager uit dan begroot. Echter, indien het batige saldo van
de acties aan de doelbestedingen zou zijn besteed, zouden de ratio’s aanmerkelijk verbeteren. Het saldo van baten en lasten is
toegevoegd aan de continuïteitsreserve.
21
Lastenverdeling en toerekening aan de doelstelling
Onderstaande tabel geeft de lastenverdeling weer over de diverse bestemmingen als doelstellingen, werving baten, en beheer
en administratie. Bij deze verdeling is zoveel als mogelijk de aanbeveling van de VFI (Vereniging voor Fondsenwervende
Instellingen) gevolgd.
Projectbestedingen vanuit de projectadministratie van Cordaid worden voor 100% toegerekend aan de doelbestedingen
buitenland. De uitzondering vormt het Fonds mondiale vorming. Bestedingen hieraan worden voor 100% toegerekend aan
bewustwording.
Directe kosten voor campagnes worden voor 40% toegerekend aan bewustwording en voor 60% aan werving. De verhouding
vormt naar de mening van het bestuur een goede weergave van wat campagnes beogen: enerzijds het werven van middelen
om mensen “daar” te helpen en anderzijds het helpen van mensen “hier” om invulling te geven aan de vasten- of adventstijd en
mensen bewust te maken van missie en ontwikkeling.
Directe kosten voor voorlichting, animatie en bewustwording worden voor 60% aan bewustwording en 40% aan werving
toegerekend. De verhouding tussen bewustwording en werving ligt hier omgekeerd ten opzichte van die bij campagnes.
Uitzondering vormen de kosten in het kader van het versterken van de relatie met het katholiek onderwijs en de liturgie en
bezinning rondom de advent. Deze worden beide voor 100% aan bewustwording toegerekend.
Het merendeel van de medewerkers is actief voor bewustwordings- en voorlichtingsactiviteiten. Om deze reden worden de
personeelskosten in principe voor 60% toegerekend aan bewustwording en voor 40% aan werving. Uitzonderingen hierop zijn
de projectleider voor het versterken van de relaties met het katholiek onderwijs (100% bewustwording) en medewerkers met
een meer algemene taak, zoals de directeur. Deze uitgaven worden voor 25% aan beheer en administratie toegerekend, voor
45% (60% van 75%) aan bewustwording en voor 30% (40% van 75%) aan werving.
Alle overige kosten worden toegerekend aan de activiteiten bewustwording – werving – beheer en administratie volgens de
verdeling van alle personeelskosten tezamen. Uitzonderingen hierop vormen de uitbestede administratieve werkzaamheden
(donateursadministratie: 75% werving, 25% bewustwording, de financiële administratie: 100% beheer en administratie), de
reiskosten buitenland (100% doelbestedingen buitenland) en de bankkosten en de kosten voor de accountantscontrole
(100% beheer en administratie).
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
37
Model toelichting lastenverdeling
(bedragen x € 1.000)
Doelstellingen
Werving
Beheer en
Totaal
Begroting
Totaal
administratie
Vastenaktie
Adventsactie
bestedingen
bestedingen
buitenland
buitenland
2.325
256
Uitbesteed werk
0
Publiciteit en communicatie
Bewustwording
Beheer en
Werving
administratie
2012
2012
2011
319
12
0
2.912
2.925
3.157
0
26
79
16
121
392
0
0
0
263
256
0
519
638
909
Personeel
0
0
341
185
29
528
478
746
Huisvesting
0
0
39
23
4
66
86
56
Kantoor en algemeen
0
0
75
45
34
154
151
114
15
0
36
21
3
75
55
17
2.340
256
1.072
621
86
4.375
4.725
4.999
Lasten
Subsidies en bijdragen
Reis en verblijf
39
Overige gegevens
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Gebeurtenissen na balansdatum
Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum op te nemen.
Statutaire regeling inzake bestemming saldo baten en lasten
De statuten van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland kennen geen bepalingen omtrent de bestemming van het
saldo van baten en lasten.
Begroting 2013
De opgenomen begroting betreft de geactualiseerde begroting daterende van oktober 2013. Hierin zijn de ontwikkelingen over
2013 ten aanzien van de baten en uitgaven meegenomen.
De eerste tekenen wijzen erop dat de baten van de Vastenaktie in 2013 aanzienlijk onder het niveau van 2012 zullen blijven.
In de oorspronkelijke begroting voor 2013 werd nog uitgegaan van een bedrag aan baten dat gelijk zou zijn aan dat van het
voorgaande jaar.
Gezien de onzekerheden zijn eenvoudigheidshalve eventuele baten uit acties van derden meegenomen in de baten uit eigen
fondsenwerving. De werkelijke cijfers zullen uiteraard het verschil zichtbaar maken.
Qua doelbestedingen is de begroting niet uitgesplitst naar Vastenaktie en Adventsactie. De werkelijke cijfers zullen dit
onderscheid uiteraard ook tonen. Het bestuur heeft besloten 832 duizend euro aan de overige reserves te onttrekken voor
bestedingen aan projecten. Hiermee besteedt het bestuur een significant deel van het positief saldo van 2012 aan projecten in
2013. Het niveau van de doelbestedingen aan projecten blijft hierdoor redelijk vergelijkbaar met dat van het voorgaande jaar.
Cijfermatig betekent een en ander dat er een verlies wordt geleden van 732 duizend euro. Zonder deze onttrekking aan de
reserves gaat het bestuur uit van een batig saldo van 101 duizend euro. Dit begrote saldo biedt enige ruimte om tegenvallers in
het vierde kwartaal op te vangen.
De ratio’s vertonen de gevolgen van enerzijds dalende baten en anders de hoge onttrekking aan de overige reserves.
(bedragen x € 1.000)
Begroting
Baten
- Baten uit eigen fondsenwerving Vastenaktie
3.041
- Baten uit eigen fondsenwerving Adventsactie
650
- Baten uit acties van derden
0
- Rentebaten en baten uit beleggingen
9
Som der baten3.700
Lasten
Besteed aan doelstellingen
- Buitenland
2.664
- Bewustwording
979
3.643
Werving baten
- Kosten eigen fondsenwerving
691
Beheer en administratie
- Kosten beheer en administratie
97
Som der lasten4.431
Saldo van baten en lasten-731
- Ratio bestedingen
(% besteed aan doelstelling t.o.v. totale lasten)
82,2%
- Ratio bestedingen
(% besteed aan doelstelling t.o.v. totale baten)
98,5%
- Ratio wervingskosten
(% kosten eigen fondsenwerving t.o.v. totale baten)
18,7%
- Ratio beheer en administratie
(% beheer en administratie t.o.v. totale lasten)
2,2%
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
41
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
43
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: het bestuur van Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland
Wij hebben de in dit verslag op pagina 22 tot en met 42 opgenomen jaarrekening 2012 van Stichting
Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de
balans per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten over 2012 met de toelichting, waarin zijn
opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het
vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor
fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur is
tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het bestuur noodzakelijk acht om het
opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg
van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze
controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de
Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische
voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van
zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de
bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van
de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat
de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking
die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op
het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit
van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de
geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de
door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld
van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een
onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Thomas R. Malthusstraat 5, 1066 JR Amsterdam, Postbus 90357,
1006 BJ Amsterdam
T: 088 792 00 20, F: 088 792 96 40, www.pwc.nl
‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284),
PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions,
Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op
deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze
vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene
(inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het
vermogen van Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland per 31 december 2012 en van het
resultaat over 2012 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de
Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving.
Mededeling betreffende het jaarverslag
Wij hebben het jaarverslag gelezen teneinde van materieel belang zijnde inconsistenties, indien
aanwezig, met de gecontroleerde jaarrekening te onderkennen. Op basis van het doorlezen van het
jaarverslag vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is
met de informatie in de jaarrekening en dat het jaarverslag alle informatie bevat die vereist is volgens
Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 'Fondsenwervende instellingen'. Wij hebben geen controle- of
beoordelingswerkzaamheden uitgevoerd op de informatie in het jaarverslag.
Amsterdam, 20 december 2013
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door H.A. Wink RA MBA
Pagina 2 van 2
45
Bijlagen
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Bijlage 1: Committeringen in 2012
Project
Fonds
Land
Committeringen
Rotterdam - Watervoorziening Regio Zoba Anseba 2012
Eigen doelen 2012
Afrika algemeen
18.617
De Beerzen-Oirschot-Spoordonk voor Afrika
Eigen doelen 2012
Afrika algemeen
30.010
Heiloo - Vervoersmiddel ondersteuning bevolking
Adventsactie 2012
Argentinië
25.000
Centro infantil Virgen del Carmen
Vastenaktie algemeen 2012
Bolivia
8.230
Schipluiden - Onderwijsproject Campina Grande
Eigen doelen 2012
Brazilië
24.165
Bavel - Vervanging typemachines door computers
Eigen doelen 2012
Brazilië
12.161
Heiloo - Bouw opvanghuis mensen met beperking
Adventsactie 2012
Brazilië
25.000
Manager Izere in Burundi 2012-2013
Kleine uitkeringen directeur
Burundi
10.000
Sittard - SOID - Verdere uitbouw
Eigen doelen 2012
Cambodja
8.000
Sittard - SOID - Verdere uitbouw
Eigen doelen 2012
Cambodja
1.000
Construction d’une maternité au centre de Santé Gada Mabanga
Vastenaktie algemeen 2012
Cameroen
30.000
Sittard - Bouw school Baba
Eigen doelen 2012
Cameroen
15.000
Weert - Bouw isoleerafdeling Njinikom
Eigen doelen 2012
Cameroen
24.000
Westland - Renovatie basisscholen Bangolan
Adventsactie 2012
Cameroen
20.836
Zutphen - Uitbreiding landbouwbedrijf
Adventsactie 2012
Cuba
25.000
Foyer Jean Paul II Lubumbashi
Vastenaktie algemeen 2012
DR Congo
150.000
Boxtel - Bouw gemeenschapshuis Butembo
Eigen doelen 2012
DR Congo
17.815
Beesd - Thom Huismanfonds 2012
Eigen doelen 2012
DR Congo
6.000
Inrichting verzorgingshuis
Vastenaktie algemeen 2011
El Salvador
25.000
Proyecto de sostenimiento Fundación Romero y Galdamez
Vastenaktie algemeen 2012
El Salvador
8.153
Yeka Livelihood Support Project
Vastenaktie algemeen 2012
Ethiopië
53.100
De Rijp - Uitbreiding missieschool Dhanka
Eigen doelen 2012
Ethiopië
10.000
De Rijp - Uitbreiding missieschool Dhanka
Eigen doelen 2012
Ethiopië
40.000
Bijlage 1: Committeringen in 2012
Project
Fonds
Land
Volendam - Uitbreiding van lager naar middelbaar onderwijs
Eigen doelen 2012
Ethiopië
35.217
Social therapy
Vastenaktie algemeen 2012
Georgië
15.000
Support of home-care services
Vastenaktie algemeen 2012
Georgië
11.485
NTFP enterprise and advocacy support
Vastenaktie algemeen 2012
Filippijnen
3.540
Antique Medical Center Inc.
Vastenaktie algemeen 2011
Filippijnen
5.000
Denekamp - Hulpmiddelen sociale werkplaats
Eigen doelen 2012
Filippijnen
22.125
Denekamp - Hulpmiddelen sociale werkplaats
Eigen doelen 2012
Filippijnen
22.125
’s-Hertogenbosch - Zusters tegen kinderslavenhandel en prostitutie
Eigen doelen 2012
Filippijnen
4.500
Building self-reliant Mangyan communities
Vastenaktie algemeen 2012
Filippijnen
25.097
Alsa Buhay
Vastenaktie algemeen 2012
Filippijnen
18.275
Wijchen - Renovatie streekschool Hwidiem
Eigen doelen 2011
Ghana
32.266
Moergestel - Woningen gehandicapten
Eigen doelen 2012
Ghana
3.970
Stiphout - Water- en electravoorziening opleidingscentrum Dauri
Eigen doelen 2012
Ghana
5.837
Roden - Sanitatieproject
Eigen doelen 2012
Ghana
2.704
Oegstgeest - Geef het kind een echt klaslokaal
Eigen doelen 2012
Ghana
27.505
Wijchen - Watervoorzieningen
Eigen doelen 2012
Ghana
8.125
Wijchen - Watervoorzieningen
Eigen doelen 2012
Ghana
8.875
Uden - Vakonderwijs voor straatmeisjes
Adventsactie 2012
Ghana
16.810
Microkredieten aan vrouwen
Vastenaktie algemeen 2012
Guatemala
1.600
Prevención de violencia con jóvenes
Vastenaktie algemeen 2011
Guatemala
50.000
Renovatie muur om kerk en opslagruimte
Vastenaktie algemeen 2012
Guatemala
8.007
Formación pastoral
Vastenaktie algemeen 2012
Guatemala
18.800
Reconstruction du dispensaire de St. Gabriel
Vastenaktie algemeen 2012
Haïti
20.000
Steun aan migranten teruggekeerd met handicap
Vastenaktie algemeen 2012
Honduras
24.991
Honduras - Casa del niño
Adventsactie 2012
Honduras
22.000
Committeringen
Project
Fonds
Land
Committeringen
Micro-Entreprise for Rural Livelihood Improvement (MERLI)
Vastenaktie algemeen 2012
India
50.000
Livelihood options for rural tribal people
Vastenaktie algemeen 2011
India
58.630
Bouw klooster Elamdasam
Vastenaktie algemeen 2011
India
70.000
Sluiskil - Thiru Valagum Farm 2012
Eigen doelen 2012
India
30.427
Block grant to support micro and small projects
Vastenaktie algemeen 2012
India
50.000
Klundert - Kalvi Poongaschool
Eigen doelen 2012
India
4.500
Interreligious dialogue
Vastenaktie algemeen 2011
India
3.432
St. Joseph’s Pilgrimage Centre
Vastenaktie algemeen 2011
India
7.690
A breadwinner per family
Vastenaktie algemeen 2011
India
18.750
Well for drinking water
Vastenaktie algemeen 2011
India
1.930
Promoting food and nutritional security
Vastenaktie algemeen 2011
India
25.000
Start-project St. Thomas Academy for Research and Training
Progressio 2012
India
110.000
Berkel-Enschot - Bevordering ontwikkeling tribale vrouwen
Adventsactie 2012
India
25.000
De Bilt - Humanitaire hulp aan 2000 ouderen
Adventsactie 2012
India
17.600
Internaat Adivasi-kinderen
Progressio 2012
India
14.310
Block grant Foundation John Henry Newman (diocese of Miao)
Vastenaktie algemeen 2012
India
150.000
Boottransport Molukken
Vastenaktie algemeen 2011
Indonesië
2.500
Bommelerwaard - Onderwijsvoorziening
Eigen doelen 2012
Indonesië
40.000
Ede - Weeshuis Panti Asuhan Naugan Kasih
Eigen doelen 2012
Indonesië
2.500
Ede - Weeshuis Panti Asuhan Naugan Kasih
Eigen doelen 2012
Indonesië
7.500
Emmen - Papoea-jeugd
Eigen doelen 2012
Indonesië
6.504
Emmen - Papoea-jeugd
Eigen doelen 2012
Indonesië
14.000
Opleiding religieuzen
Vastenaktie algemeen 2012
Indonesië
20.000
Training catechisten in Kei en Tanimbar
Vastenaktie algemeen 2012
Indonesië
6.000
Versterking kerkelijke organisaties
Vastenaktie algemeen 2012
Israël
11.559
Project
Fonds
Land
Fr. Grol’s Welfare Project
Vastenaktie algemeen 2010
Kenia
13.830
Breust-Eijsden - Onderwijs, zorg en wonen
Eigen doelen 2011
Kenia
5.056
Medical and surgical correction handicapped children
Vastenaktie algemeen 2011
Kenia
7.610
Schijndel - Social work youth
Eigen doelen 2012
Kenia
8.500
Steenwijk - Inkomen voor arme Samburu-vrouwen
Eigen doelen 2012
Kenia
14.550
Utrecht - Straatkinderenproject Nadirkonyen
Eigen doelen 2012
Kenia
10.000
Utrecht - Straatkinderenproject Nadirkonyen
Eigen doelen 2012
Kenia
20.000
Leersum - ICHCD Isiolo gehandicapten project
Eigen doelen 2012
Kenia
35.284
Bavel - Bouw extra klaslokalen
Adventsactie 2012
Kenia
25.000
Nederhorst - Schoolhal voor high school
Eigen doelen 2012
Lesotho
12.026
Nederhorst - Schoolhal voor high school
Eigen doelen 2012
Lesotho
1.474
Strategic plan 2011
Vastenaktie algemeen 2012
Malawi
54.107
Haaren - Aantrekken leerkrachten
Eigen doelen 2012
Malawi
10.446
Amsterdam - Electriciteitsnet secondary school
Eigen doelen 2012
Malawi
16.500
ORFED 2012
Vastenaktie algemeen 2012
Mali
19.147
Ameland – Aqua-actie Nepal 2012
Eigen doelen 2012
Nepal
13.538
Girls accommodation for Benedictine vocational training centre
Vastenaktie algemeen 2012
Oeganda
100.000
JMS collection centre
Vastenaktie algemeen 2011
Oeganda
10.000
Caritas lenten project
Vastenaktie algemeen 2011
Oeganda
6.090
Watertanks for six schools
Vastenaktie algemeen 2012
Oeganda
8.000
Gemert - A.U.F. - inrichting opleidingsruimtes
Eigen doelen 2012
Oeganda
18.421
Christ the King - Support tractor plough
Kleine uitkeringen directeur
Oeganda
2.000
Christ the King - Support tractor plough
Kleine uitkeringen directeur
Oeganda
5.500
Nederweert - Wasmachine
Eigen doelen 2012
Oekraïne
12.000
Mill-Hill-projecten
Vastenaktie algemeen 2012
Pakistan
10.000
Committeringen
Project
Fonds
Land
Committeringen
Voorhout - 12 waterreservoirs in Bethlehem
Adventsactie 2012
Palestijnse gebieden
Beugen - Solar power system
Eigen doelen 2012
Papoea-Nieuw-Guinea
Training and employment creation for disabled street children
Vastenaktie algemeen 2011
Sierra Leone
20.000
Literacy and functional skills for young mothers and girls
Vastenaktie algemeen 2012
Sierra Leone
25.000
Socio-economic reintegration of marginalised youth
Vastenaktie algemeen 2012
Sierra Leone
25.000
Hope-project follow-up
Vastenaktie algemeen 2012
Sierra Leone
25.000
Rehabilitation and reintegration vulnerable families due to war
Vastenaktie algemeen 2011
Sri Lanka
21.380
Berlicum - Water en sanitatie bejaardenhuis
Eigen doelen 2012
Sri Lanka
2.665
’s-Gravenhage - Oorzorg binnenland
Eigen doelen 2011
Suriname
9.215
’s-Gravenhage - (Her)bouw Sint-Annakerk Albina
Eigen doelen 2012
Suriname
7.170
Berkel-Enschot - Oorzorg binnenland
Eigen doelen 2012
Suriname
7.220
Hillegom - Tufi House 2011
Eigen doelen 2011
Tanzania
10.323
Supporting women’s efforts on food security
Vastenaktie algemeen 2011
Tanzania
20.000
Walcheren - Cornel Ngaleku Children Centre
Eigen doelen 2012
Tanzania
3.750
Walcheren - Cornel Ngaleku Children Centre
Eigen doelen 2012
Tanzania
18.750
Alkmaar - Een goed hart
Eigen doelen 2011
Vietnam
4.001
Projecten Bisdom Haarlem-Amsterdam 2011
Bisdommenfonds 2011
Wereldwijd
50.000
Projecten Bisdom ‘s-Hertogenbosch 2011
Bisdommenfonds 2011
Wereldwijd
50.000
Projecten Aartsbisdom Utrecht 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
50.000
Projecten Bisdom Haarlem-Amsterdam 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
50.000
Projecten Bisdom ’s-Hertogenbosch 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
30.000
Projecten Bisdom Rotterdam 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
50.000
Projecten Bisdom Breda 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
50.000
Projecten Bisdom Groningen-Leeuwarden 2012
Bisdommenfonds 2012
Wereldwijd
50.000
Fonds mondiale vorming 2012
Fonds mondiale vorming 2012
Wereldwijd
309.670
30.000
2.435
Project
Fonds
Land
Salland - Geef de kinderen van Mpongwe een toekomst
Eigen doelen 2012
Zambia
23.129
Burgum - Klaslokalen voor de school in Namasheshe
Eigen doelen 2012
Zambia
34.701
Teteringen - Opvanghuis voor kinderen
Vastenaktie algemeen 2012
Zuid-Afrika
35.250
Committeringen
3.202.510
Bijlage 2: Decommitteringen in 2012
Project
Land
Decommitteringen
Justice and peace animation towards social involvement of the Church
Afrika algemeen
-25.000
Asia-Pacific advocacy and contemporary forms of slavery
Azië algemeen
-65.000
PBF Province Bubanza 2008/2009 (EU)
Burundi
Plan d’Action 2009-2011, projet triennal
Cameroen
Yeka livelihood support project
Ethiopië
-53.100
Strength, self-sufficiency and environmental management Subanen IP
Filippijnen
-13.792
Vrijwilligersreis Vastenaktie 2010
Filippijnen
-4.550
Office for Human Development 2010-2012
Filippijnen
-22.000
Peace governance in Mindanao
Filippijnen
-30.556
Noodhulpaanvraag
Haïti
-352
Youth Ministry Development Programme - Phase III
India
-26.000
Human-rights education in North Eastern states
India
-45.000
Capacity building of DSSS Phase III
India
-37.000
Integrated rural youth development 2010-2013
India
-20.000
Justice, peace and integrity of creation
Indonesië
-10.000
Justice, peace and prosperity Kalimantan
Indonesië
-35
Building culture of peace justice and promoting integrity of creation
Indonesië
-57.500
Human-rights advocacy
Indonesië
-17.327
Governance and peace-building project 2009-2012
Kenia
-30.000
Samenwerking Unie KBO
Malawi
-3.878
Disaster risk reduction in Malawi 2010-2012 (Cadecom)
Malawi
-30.000
Kenniscentrum Religie en Ontwikkeling 2009
Nederland
Gira social pastoral Ngóbe
Panama
Duurzame vrouwenontwikkeling III
Suriname
Renovatie centre de catéchèse
Syrië
-414
Ziektekostenproject missionarissen 2010
Wereldwijd
-227
Strategic plan 2009-2014
Zuid-Afrika
-1.196
-887
-5.000
-1.902
-520
-4.202
-505.439
53
Colofon
Dit jaarverslag is een uitgave van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland en de Bisschoppelijke Adventsactie.
Coördinatie, redactie en teksten
Eelco Rommens
Vormgeving
Toscani We Create
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland Jaarverslag 2012
Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland
Bezoekadres
Emailadressen en telefoonnummers
Bezuidenhoutseweg 95D te Den Haag.
Voor Vastenaktie kunt u mailen of bellen naar:
[email protected]
Postadres
070 - 779 60 08
Postbus 95408
2509 CK
Voor Adventsactie kunt u mailen of bellen naar:
Den Haag
[email protected]
070 - 779 60 09
Voor Progressio Nederland kunt u mailen of bellen naar:
[email protected]
070 - 711 83 10

feb - Bisdom Rotterdam

2014 nieuwsbrief februari nr. 5

februari - Bisdom Rotterdam

Vastenaktie Nieuws editie juni 2014

Jaarrekening 2013 - School Project Barodia

nieuwsbrief april-mei 2014

2e Kwartaal 2014 - Cuban Aid Foundation

Stichting Human Security Collective Lia van Broekhoven Lutherse

tot op het bot - De Regenboog

Parochieblad de Gennepenaar - Norbertus Parochie Gennep