Oplegnotitie MRA - Gemeente Lelystad

Lelystad en de MRA
De Metropoolregio Amsterdam, kortweg MRA, heeft een
overdrachtsdocument gemaakt voor de nieuwe bestuurders die zich na de
gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 met het dossier MRA
gaan bezig houden. In het overdrachtsdocument “Doorbouwen op het
fundament;Metropool in transitie” wordt kort weergegeven wat de MRA is,
wat de MRA oplevert en waar de MRA op inzet.
1
MRA organisatie
De MRA-samenwerking vindt plaats op vrijwillige basis en is het antwoord
van 36 gemeenten, de twee provincies Noord-Holland en Flevoland en
Stadsregio Amsterdam op globalisering en internationalisering.
Alle partners werken vanuit eigen kracht, ervaring en deskundigheid aan
het versterken van de internationale concurrentiekracht en het verbeteren
van het woon-, leef- en werkklimaat van het MRA-gebied. De coördinatie
van de MRA-activiteiten gebeurt door 3 platforms:
 Platform Ruimtelijke Ordening (PRO)
Onder het PRO zetelen de bestuurlijke stuurgroepen Verstedelijking,
Metropolitaan Landschap en Duurzaamheid en Klimaatbestendigheid.
 Platform Bereikbaarheid Metropoolregio Amsterdam (PBM)
 Platform Regionale Economische Structuur (PRES)
De 3 voorzitters van de Platforms en een regionale vertegenwoordiging
vanuit Flevoland vormen samen het Voorzittersoverleg MRA. Het
Voorzittersoverleg MRA stemt de strategische opgaven uit de
verschillende domeinen op elkaar af. Ook heeft het overleg een
coördinerende functie. Lelystad is direct betrokken bij het PRO en PRES,
bij deze overleggen wordt de gemeente bestuurlijk vertegenwoordigd.
Bestuurlijke schaalvergroting
In heel Europa is een ontwikkeling te zien waarbij een grote centrale stad
met direct daaromheen aangrenzende gemeenten (vergelijkbaar met de
Stadsregio Amsterdam - voorheen ROA) een schaalsprong maakt naar de
gemeenten die daar weer aan grenzen (vergelijkbaar met de
Metropoolregio Amsterdam). Om te kunnen concurreren schijnt de juiste
schaalgrootte voor een metropoolregio tenminste 2,5 tot 5 miljoen
inwoners te zijn (The next global stage: challenges and opportunities in our
borderless World, K. Ohmae, 2005).
Deze ontwikkeling sluit aan bij de algemene trend in Nederland dat het rijk
zich steeds meer terugtrekt en alleen nog praat op het hoogste regionale
niveau. Het rijk vraagt de regio om hun beleid. Om gesprekspartner voor
het rijk en Europa te blijven, organiseert de regio zich op dit schaalniveau.
Van de bestuurders in de MRA (alle bestuurders van Amsterdam en van
de regiogemeenten in het MRA-gebied) wordt een verantwoordelijke
opstelling gevraagd om de MRA de nodige stootkracht mee te geven, ook
wanneer volgend jaar de Stadsregio Amsterdam als WGR-gebied wordt
ontmanteld. Tegelijkertijd zien wij institutionele zekerheden verdwijnen en
is er veel onduidelijkheid over het ontstaan van een superprovincie. In dit
kader wordt verwacht dat de vrijwillige basis waarop de MRA is gevormd
niet zal verdwijnen, maar waarschijnlijk wordt hier in de komende jaren wel
gekeken naar de mogelijkheden van een samenwerkingsverband
geschoeid op de Wet Gemeenschappelijke Regeling (zoals die zich nu
aftekent binnen de vervoerregio en waarschijnlijk uitbreidt naar het RO en
EZ veld).
De kracht schuilt in het gezamenlijk palet
Amsterdam en de Amsterdamse metropoolregio is de economische motor
van Nederland; de nationale magneet. Een sterke metropoolregio is goed
voor Nederland en voor Lelystad. Lelystad trekt hierin op met Almere en
de Provincie Flevoland en intensiveert ook de samenwerking met de
andere overheden binnen de MRA.
Stad in een groter verband
Aansluiting bij de MRA is voor Lelystad van groot belang geweest. De
afgelopen jaren is de regionale context steeds belangrijker geworden. Voor
Lelystad betekent dat een ontwikkeling waarbij de functie en rol van de
stad gekanteld wordt van provinciehoofdstad met de Flevopolders als
achterland naar een kern als de poort van de Noordvleugel van de
Randstad. Lelystad wordt daarmee een stad in een groter verband.
Complementair
In dit groter regionaal kader heeft Lelystad er voor gekozen om niet
concurrerend te handelen, maar juist de vruchten te plukken van het
complementair aan elkaar zijn. De opvatting is dat door complementair te
handelen en daarbij uit te gaan van de kracht van Lelystad de beoogde
sociaal-economische ontwikkeling voor de stad waargemaakt kan worden.
De groei van de stad is daarbij geen doel op zich, maar dient bij te dragen
aan het verhogen van de kwaliteit van de stad. Groei die de waarde van de
bestaande woningen verbetert, nieuwe werkgelegenheid genereert en
bijdraagt aan de financiële stabiliteit van de gemeente.
2
Europa
Binnen de MRA wordt in het kader van het nieuwe programma Europese
Fondsen 2014-2020 samengewerkt. Voor Lelystad is deze uitwisseling van
belang om goed in te kunnen schatten waar wij gezamenlijk met andere
gemeenten en partners binnen de MRA op in kunnen zetten.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Ook de komende jaren wil Lelystad haar verantwoordelijkheid in de MRA
nemen. Lelystad heeft een groot belang bij een florerende Amsterdamse
Regio.
Wat brengt Lelystad?
Lelystad geeft lucht aan de MRA. Lelystad biedt ruimte voor ontwikkeling
waardoor de kwaliteit van de MRA als geheel toeneemt en de ontwikkeling
van Lelystad gerichte impulsen krijgt. Zo zal de ontwikkeling van Lelystad
Airport (met de OMALA-terreinen) en de ontwikkeling van de binnenhaven
Flevokust voor de groei van de werkgelegenheid een economisch vliegwiel
effect hebben. De luchthaven levert een bijdrage aan de ontwikkeling van
de Mainport Schiphol en daarmee aan de ontwikkeling van de nationale
economie. Lelystad kan hierdoor een toenemende betekenis krijgen in het
verband van internationale logistieke complexen rondom Schiphol en de
Amsterdamse havens en hun landinwaartse netwerken.
Essentieel is een congestievrije verbinding met Schiphol (zowel over de
weg als het spoor) en een waterverbinding met het Noordzeekanaalgebied
door de ontwikkeling van het Flevokust(terrrein)als overslaghaven
(inlandterminal). Deze ontwikkeling versterkt de logistieke positie van
Lelystad en maakt Lelystad ook steeds aantrekkelijker voor industriële
productie.
afbeelding: noorderlicht architecten
3
Hoe en waar worden de Lelystadse doelen
gerealiseerd?
De MRA geeft Lelystad ontwikkelingsimpulsen, en wel kansen op meer
werkgelegenheid passend bij Lelystad, gedifferentieerd woningaanbod,
verduurzaming samenleving , centrale ligging in Nederland en verhogen
van de belevingswaarde van het landschap.
Werkgelegenheid

Versterken van het vestigingsklimaat
Als Lelystad hebben we onze eigen economische agenda en zoeken de
aansluiting op de PRES-agenda. Het verder ontwikkelen van de
economische kracht vormt een centraal element binnen de MRAsamenwerking. Kern is de versterking van 7 clusters, gericht op versterking
van de internationale concurrentiepositie van de MRA, met in principe het
bedrijfsleven in de ‘lead’.
Binnen PRES is een aantal jaren geleden gestart met het zoeken van
afstemming ten aanzien van werklocaties, met als resultaat “Snoeien om te
bloeien”. Vervolgens is de afstemming verbreed met onderwerpen als
Arbeidsmarkt & Onderwijs (Human Capital Agenda/Techniekpact) en
(financiering van) clusterontwikkeling, die de gehele Amsterdamse regio
aangaan (zoals Technocentrum en I Boost Flevoland en Open Data). De
clusterontwikkeling vanuit Flevoland is ook van meerwaarde voor de MRA
en Lelystad. De meerwaarde voor Flevoland zit in het (informeel) delen
van kennis en een effectievere uitvoeringskracht bij gemeenschappelijke
vraagstukken en het verkrijgen van co-financiering bij EU- en rijksfondsen.
Het opnemen van het project Flevokust in de Gebiedsagenda heeft
geresulteerd in de ontvangst van een subsidie. Voor de toekomst is de
inzet van Lelystad om daarnaast aan te haken bij het logistiek-industrieel
cluster van de Amsterdam Economic Board. Dit in het licht dat regionale
afstemming in de breedte steeds belangrijker wordt in de toekomst.
Eveneens geldt dit voor het cluster Toerisme en Congressen. Regionale
samenwerking binnen het domein vrijetijdseconomie vindt al enige tijd
plaats. Zo is toerisme onderdeel van de PRES-agenda en werkt de MRA
samen binnen het project ‘Amsterdam Bezoeken, Holland Zien’. Lelystad
profileert zich als New Land en is daarmee een aanvulling op het
toeristisch product van Amsterdam en de MRA. Daarnaast zijn er
afspraken gemaakt over de Regionale Hotelstrategie, waar Lelystad een
kansenkaart voor heeft ontwikkelt voor het aantrekken van nieuwe
hotelvoorzieningen. Doelen zijn verbeteren van imago, toename van het
aantal internationale bezoekers en versterken van het Lelystads toeristisch
aanbod.
 Toegankelijkheid arbeidsmarkt
Vanaf het begin van de crisis (2008) tot aan nu is de werkgelegenheid in
Lelystad redelijk in tact gebleven. Toch is de werkloosheid in Lelystad de
hoogste van de MRA. Dit heeft alles te maken met de omstandigheid dat
de Lelystadse beroepsbevolking vooral elders haar geld verdiend; in
belangrijke mate ook uit de MRA. Aantrekkende werkgelegenheid in
Amsterdam is daarmee ook voor Lelystad van cruciaal belang. In het kader
van het verbeteren van het opleidingsniveau is intensieve samenwerking
met Almere belangrijk.
Woonmilieu
 Versterken kwaliteit woningvoorraad
De opgave voor het leefbaar houden van de woonwijken uit de 70- en 80er jaren, ligt met name in het invulling geven aan en versterken van de
driehoeksrelatie tussen participatie, sociale samenhang en
wijkontwikkeling. Samen met andere gemeenten in de G32 wordt een
nieuwe aanpak voor stedelijke vernieuwing uitgewerkt, waarin deze
driehoek een belangrijk onderdeel vormt. De aanpak kenmerkt zich door
bewoners, corporaties, maatschappelijke organisaties, banken en bouwers
uit te nodigen hun bijdragen te leveren om gezamenlijk tot oplossingen te
komen.
 Groei woningmarkt
De groeimogelijkheden van Lelystad worden niet zozeer bepaald door de
autonome ontwikkeling van de stad, maar door de positie in grotere
ruimtelijke netwerken als de MRA. De verwachting is dat de Amsterdamse
4
regio nog zal doorgroeien in de toekomst. In het afgelopen decennium was
de instroom naar Lelystad met name uit deze regio afkomstig.
De recente afname van de verhuisdynamiek hangt samen met de algehele
stagnatie op de woningmarkt. Zodra de woningmarkt herstelt en de
nieuwbouw weer op gang komt, zal blijken of de instroom van (jonge)
gezinnen met kinderen naar Lelystad ook weer tot stand komt. De
mogelijke groei van Lelystad is dus sterk afhankelijk van de mate waarin
men huishoudens aan de gemeente weet te binden én aan te trekken uit
andere gebieden zoals de Amsterdamse regio. Om die reden is het van
groot belang om de woningmarktpositie binnen deze regio te behouden en
verder uit te bouwen en te versterken. Zo biedt Lelystad ruimte voor een
diversiteit aan suburbane woonmilieus in de bestaande stad en op
uitbreidingslocaties.
Duurzaamheid
Concreet wordt duurzame ontwikkeling binnen de MRA nog sterk
gerelateerd aan het realiseren van duurzame energie. Lelystad biedt volop
ruimte voor duurzame energie. Door op een hoger schaalniveau in te
steken beogen wij een verbreding van het duurzaamheidsbeleid en de
daaruit volgende activiteiten en maatregelen, zoals bio-based en circulaire
economie en het faciliteren van maatschappelijke initiatieven.
Als we spreken van duurzaamheid denken we niet meer aan alleen het
milieu. Onder ‘duurzame ontwikkeling’ wordt verstaan de ontwikkelingen
die voorzien in de behoeften van de huidige generatie inwoners, maar die
gelijktijdig geen beperkingen opleggen aan de behoeften van de
generaties na ons. Duurzame ontwikkeling wordt bereikt door doelen te
richten op de aspecten people, planet en profit, waarbij een duidelijke
balans moet zijn tussen deze aspecten. Zonder dat evenwicht is er geen
sprake van een duurzame ontwikkeling.
Mobiliteit
Voor de verbetering van de regionale infrastructuur is optimale aantakking
op de nationale netwerken van groot belang, zowel richting MRA als naar
de overige delen van het land. Enerzijds door de verbetering van alle
vervoerstromen voor personen en goederen en anderzijds door het
optimaal benutten van de kansen die de huidige (A6, vaarroute
Amsterdam- Lemmer, Hanzelijn) en toekomstige verbindingen (Lelystad
Airport, N23). Door ten oosten van Almere en bij Lelystad ruimte te bieden
voor economische ontwikkeling kan de infrastructuur beter (dubbelzijdig)
worden benut.
De positie van Lelystad is bijzonder. De stad ligt aan de rand van de
Randstad maar vormt ook een schakel met noordoost Nederland. Door
intensief in te zetten op het verbeteren van de bereikbaarheid van Lelystad
versterken we de positie van de stad als vestigingsplaats voor bedrijven en
vergroten we de arbeidsmarktregio voor Lelystedelingen.
Landschap
Lelystad biedt ruimte voor nieuwe natuur waardoor de landschappelijke
kwaliteit van de MRA als geheel toeneemt. Door het vergroten van de
belevingswaarde willen wij de stad nadrukkelijk profileren als aantrekkelijke
stad aan het water, met mogelijkheden voor de watersport, evenementen,
toeristisch – recreatieve voorzieningen en onderscheidende woonmilieus.
Het nieuwe bezoekerscentrum voor de Oostvaardersplassen, de film ‘De
nieuwe wildernis’ en de plannen voor de Markerwadden bieden hiervoor
kansen. Markerwadden levert een bijdrage aan de ecologische en
waterkwaliteit van het Markermeer en verhoogt door multifunctioneel
(mede)gebruik de belevingswaarde.
Afdeling Beleid
februari 2014
http://www.lelystad.nl/4/Ondernemen/Lelystad-in-MRA.html
http://www.metropoolregioamsterdam.nl/
http://www.metropoolregioamsterdam.nl/nieuwsarchief/nieuws/doorbouwen
-op-het-fundament-256
http://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatiediensten/economischezaken/economische
http://www.lelystad.nl/Luchthaven
http://www.lelystad.nl/Flevokust
http://www.lelystad-future.com/
5
6

Download Report