Opgericht 4 juli 1934 O.l.v. September 2014 Bert Nypels Jaargang 45 nummer 5 Leo Veldkamp Hans Mammen Frans Luske Vacant Theo Veldman Jan Woutersen Jim Gottmer tel: 3660093 tel: 5409646 tel: 5217778 Theo Buysman Hans Smid Hugo den Ouden Bert Nypels Andries Higler Hugo den Ouden [email protected] Clubhuis Victoria Boys tel: 5216858 tel: 5062817 tel: 3671589 tel: 3558833 tel: 3660535 tel: 06 22461140 Het bestuur Voorzitter: Plv. voorzitter: Secretaris: Plv. secretaris: Penningmeester: Plv. penningmeester: Bestuurslid/Bibliothecaris tel: 5414256 tel: 5332881 tel: 5414135 Overige Archivaris: Koormeester: Plv. Koormeester: Dirigent: Webmaster: Afmelden bij verhindering: (vóór 18.30 uur) (vanaf 19.00 uur) Redactie Unisono tel: 3551244 ____ [email protected] tel: 5331785 06 13989867 Adressen Secretariaat: Apeldoorn Homepage: Email: Graaf van Lijndenlaan 31 7316 EH http://www.mannenkoorbelcanto.nl [email protected] Repetitie: elke dinsdag van 20.00 uur tot 22.00 uur in het clubhuis van de voetbalvereniging Victoria Boys aan de Berghuizerweg, tel: 3551244. Contributie: € 15,- per maand. Rekeningnummer: NL40 RABO 0103 1532 09 t.n.v. Penningmeester Mannenkoor Bel Canto, Apeldoorn. 1 Van de bestuurstafel Beste Bel Canto vrienden, De zangvakantie zit erop en we zijn ruim over de helft van ons lustrumjaar. De oprichtingsdatum van ons koor hebben we op waardige en feestelijke wijze gevierd tijdens de Herdenkingsdag. Wat was het een prachtige dag en wat hebben we genoten met zijn allen! We kunnen hierop heel tevreden terugzien. Er is heel wat werk verzet om deze dag te doen slagen. Lof voor allen die daaraan hebben bijgedragen en vooral een extra pluim op de hoed van de hoofdorganisatoren Jacques Bootsma en Jan Heuves. Wat een geluk dat zij ook zulke goede contacten met de weergoden hebben! Voor een uitgebreid terugblik op deze dag verwijs ik naar het stuk van Leo Veldkamp elders in deze Unisono. Over de weergoden gesproken: ons Assel-concert hebben zij wederom gezegend met mooi weer. Mede daardoor was het gezellig en hing er een ontspannen sfeer en wij zongen op niveau en de solist Davy vertederend. De opbrengst van de collecte ten bate van de arme zwerfkinderen in Indonesië bedroeg dit jaar in totaal € 705 en dit bedrag zal door Leo Veldkamp t.z.t. persoonlijk aan de stichting Yayasan Kasih Peduli Anak op Bali worden overhandigd. Maar het lustrumjaar is nog niet voorbij, ons grootse lustrumconcert in Orpheus moet nog komen. Er is een draaiboek opgesteld voor alle activiteiten die moeten gebeuren. De formele afspraken met Orpheus, orkest, solisten, Sokkenbuurt Zeemanskoor zijn inmiddels gemaakt en vastgelegd en onlangs is ook het contract met het bedrijf voor onze Cd-opname tot stand gekomen. Het te zingen programma (ook van de solisten) staat eveneens vast. De kaartverkoop is natuurlijk nog niet afgerond, maar is al wel aardig op gang gekomen. Planmatig zijn we dus rond, maar nu de uitvoering nog. We zullen er de komende repetities hard tegen aan moeten om ervoor te zorgen dat ons optreden picobello wordt. We zijn al aardig op weg, maar we moeten er op letten dat ons optreden in àlle aspecten perfect wordt. Niet alleen onze zang moet mooi klinken, maar ook onze presentatie en uitstraling moet bij het gezongene passen. Ons publiek luistert én kijkt. Overigens heb ik er alle vertrouwen in dat ons dat, mede dankzij onze kundige dirigent, zal lukken. Tot slot: ik ben benieuwd naar het aantal aanmeldingen naar aanleiding van de oproep van Hans Mammen in de vorige Unisono. Ik wens u extra veel zangplezier toe in deze laatste maanden van ons lustrumjaar. Frans Luske, secretaris 2 Bel Canto 80 jaar Dames en Heren het is mij een genoegen hier voor u te staan als voorzitter van dit prachtige koor! Na 80 jaar tellen we nog ruim 60 leden en zijn naast koorzangers ook een vriendenschaar, zoals het in ons clublied zo mooi staat. Ook zijn we nog steeds één van de toonaangevende koren in Apeldoorn! We geven elk jaar een aantal concerten waar we ons publiek en onszelf een groot plezier mee doen. Dit alles is te danken aan een vijftal mannen die op 4 juli 1934 ten huize van de Heer A.B. Schotman de moed hadden om in die moeilijke tijd een heus mannenkoor op te richten! Graag wil ik u naast de naam van de Heer Schotman de namen van de andere oprichters noemen: J. van Welsem, J. Jansen, G. de Haan en J. Bouwmeester. Ik heb de eer gehad al deze mannen persoonlijk te kennen. De zonen van de heren Schotman en Bouwmeester zijn ook jarenlang lid geweest van ons koor, helaas is de laatste van hen, Jan Bouwmeester, ons verleden jaar ontvallen. Graag wil ik u uit die oude tijd een paar getallen noemen die ons in deze welvarende tijd wel erg grappig in de oren klinken. Zo werd tijdens de eerste vergadering waarbij 23 mannen aanwezig waren de contributie vastgesteld op 25 cent per week! Velen van u weten dat in die tijd het loon per week op zaterdag werd uitbetaald. Dit bedrag was in die crisistijd een heuse aanslag op het gezinsbudget! Wel besloot het bestuur een clausule op te nemen dat bij werkeloosheid vrijstelling of vermindering kon worden verkregen! Het salaris van de dirigent, groot 6 gulden, bleek niet haalbaar! Toch wisten ze een koor van de grond te krijgen. Het eerste concert in Tivoli, bij velen van u een bekende naam, bracht het mooie bedrag op van fl. 22,18 De eerste dirigent was Lammert Mentink, die helaas al vrij snel overleed. Zijn vrouw, Mevr. Mentink-Reijers, nam tijdelijk het dirigeerstokje over van haar man. In de oorlogsjaren was er weinig gelegenheid om te zingen, en pas na de oorlog kwam Bel Canto onder leiding van Gerard Tiemessen weer tot bloei. Bel Canto repeteerde inmiddels in het gebouw “Kunst en Genot”, ongeveer op de plek waar nu de flats naast “het potlood”staan; als het koud was brachten de leden zelf hout of turf mee om de kachel op te stoken! Eigenlijk al vrij snel bleek Bel Canto een reislustig koor, want al in 1949 werd er een concertreis naar Engeland gemaakt. Vrij onlangs heeft ons aller Ties me nog een foto laten zien van hem en Gerrit Brouwer op de boot. En zoals u allen weet hebben we heel wat afgereisd in het verleden. We mochten in Oostenrijk, Zwitserland, Luxemburg, België, Duitsland en natuurlijk in ons mooie Limburg triomfen vieren! 3 Gerard Tiemessen overleed vlak na zijn 25 jarig jubileum als dirigent van Bel Canto. In 1971 kwamen we onder leiding te staan van onze “Maestro” Bert Nypels, die ons dus maar liefst 43 jaar weet te dirigeren en te stimuleren, voorwaar een ongekende prestatie! Hopelijk mag dit muzikale huwelijk nog lang standhouden! Bel Canto gaf in de loop der jaren concerten met grootheden in de Nederlandse muziek, zo traden Marjon Lambriks, Antoinette Tiemessen, maar ook al twee keer onze solist voor het aanstaande “Jubileumconcert” op 23 november in Orpheus Ernst Daniël Smid, met ons op. Ook gaven we mooie concerten met het vrouwenkoor Bel Canto, de Oeral Kozakken, het studentenkoor Cantus Juventae en Polifonica. We mogen niet vergeten dat veel van deze concerten en concertreizen, maar ook de boottocht van vandaag en deze Herdenking, mogelijk werden en zijn door de inkomsten die we in onze “Second hand Shop” genereerden! In 1992 werd onder de bezielende leiding van Daan Scholten onze eigen winkel geopend, en samen met Leo Konings en Ton Schotman werd het een enorm succes waar we nu nog de vruchten van plukken! Heel veel inmiddels overleden leden, maar ook nog bij deze herdenking aanwezige leden, hebben zich met hart en ziel ingezet om de winkel tot een succes te maken. Ook hebben we in ons bestaan veel ereleden, leden van verdiensten en bestuursleden gehad die heel veel werk hebben verzet om het koor in stand te houden. Ik ga geen namen noemen want ik ben bang dat ik iemand vergeet, maar wij staan vandaag een moment stil om hen allemaal te herdenken. Ik zeg “wij” staan stil en op de één of andere manier zal een ieder van u hier aanwezig aan iemand of aan meerdere personen uit het verleden denken, als we straks een moment stilte in acht nemen. In het bijzonder natuurlijk de hier aanwezige dames, waarvan de echtgenoot is overleden, maar ook de Bel Canto leden van nu, die goede herinneringen bewaren aan overleden zangvrienden. Het Bel Canto van heden is zo geworden door de inspanningen van onze zangvrienden uit het verleden. Om daar op een dag als vandaag precies 80 jaar na de oprichting even bij stil te staan is niet alleen zinvol, maar vervuld het ons ook met respect voor onze voorgangers, die het zangersstokje overgaven. En natuurlijk heeft herdenken iets treurigs, omdat zij, die wij herdenken er niet meer bij zijn. Maar het geeft ook een impuls om door te gaan met de Mannenkoorzang en het zijn van een vriendenschaar, zoals eerder genoemd. Laten we afsluiten met die gemengde gevoelens, die tot uitdrukking worden gebracht in de zin: “Achter de tranen van het verdriet, schuilt de glimlach van de herinnering” Laten we daar bij stil staan! Leo Veldkamp Voorzitter 4 Draaiboek herdenkingsmoment Bel Canto 4 juli 2014, “De Knobbel” ‘t Harde Volgorde van handeling: 1. 2. 3. 4. Uitgangssituatie om 1700 uur: op de herdenkingspl aats Vlaghijsers Vlaggen in top Hoornblazer Standaard krans Katheder + microfoon Welkom door de ceremoniemeester Toespraak van de voorzitter Vlaghijsers uitnodigen voor halfstok hijsen BC-vlag Zang MBC “I wish I had given Him more” (1 e couplet) “The Lily of the valley” (1e couplet) BC-vlag wordt halfstok gehesen 5. Krans leggen: weduwen overleden koorleden 6. “Last Post” door hoornblazer 7. Eén minuut stilte 8. Zang MBC “Jacobs Ladder ” BC-vlag in top hijsen 9. Gezelschap loopt langs de krans naar Officiersmess eerst dames/genodigden, dan koor 10. Na afloop van de ceremonie vlaggen neerhalen Benodigd personeel Hoornblazer: Kmar Ceremoniemeester: Jacques Bootsma Voorzitter: Leo Vel dkamp Begeleider dames/ genodigden: Jan Heuves Opstelling koor: Koormeester Vlaghijsers: Hans v.d. Hoeff en Jan v. Olst Kransleggers: Truus Woudt en Gerrie Scholten Fotograaf: Ria v.d. Hoeff 5 Een prachtige dag 4 juli 2014 Bel Canto 80 jaar! Al een jaar waren Jacques en Jan bezig met het voorbereiden. Natuurlijk kregen we regelmatig te horen wat de beide heren voor ons in petto hadden, maar de werkelijkheid overtrof alle verwachtingen! Ondanks de berichten over een ziekenhuisopname van de dochter van Jacques en Gun waren ze er toch allebei en hadden ze als enige wijziging op het programma hun eigen auto stand-by. Twee comfortabele bussen (ook die van Gebo) brachten ons naar Blokzijl, waar de twee mooie boten op ons lagen te wachten. Een lekker bakkie met heerlijke koek ging erin als de bekende ketellapper! De sfeer was mede door het prachtige weer uitstekend! Al snel zat vrijwel iedereen aan dek te genieten van de zon en de mooie Weerribben. De pittoreske huizen en hun vaak prachtige tuinen waren een lust voor het oog. Opeens klonken een paar Bel Cantoliederen over het water! Helaas kreeg Tonnie geen meeliggers bij zijn pogingen. Maar ook zonder zang genoten we met volle teugen. Ria en Hans maakten honderden sfeerplaatjes. In Ossezijl konden we even van boord om de winkel met souvenirs te bezichtigen. Daarna gingen we met een lekkere lunch aan boord de weg terug varen. En dan het tweede hoogtepunt van de dag, de ontvangst in “de Knobbel” in `t Harde. Wat een prachtige omgeving en wat een mooie gelegenheid om deze herdenking te houden! De lessenaar met geluid, de krans en de stoelen stonden al gereed. Na een aantal mededelingen door Jacques en een kopje koffie met gebak gingen we naar de plek waar we onze grondleggers en alle andere overleden zangbroeders herdachten met mooie ingetogen zang, trompetspel en toespraken. Daarna de kranslegging door Truus en Gerrie, en de gang langs de krans. Echt een kippenvel moment zou Jacques zeggen. Na al deze terecht waardige momenten was het tijd voor een voortreffelijke barbecue. Heerlijk vlees en salades en de sfeer was weer echt des Bel Canto`s. Na een paar gezellige uren gingen we weer naar ons dorp terug, waar we Jan en Jacques bedankten voor een fantastische dag! Gelukkig bleek dochter Bootsma de volgende dag weer naar huis te kunnen zonder ernstige gevolgen. Jan, Jacques en ook Gun heel, heel hartelijk dank voor al jullie inspanningen! Namens heel Bel Canto, Leo Veldkamp 6 Herdenkingsdag Bel Canto 4 juli 2014 Het is haast een cliché, maar hoe vaak hoor je niet in toespraken of in verslagen over clubevenementen de zin: “nee, we noemen geen namen op het gevaar af, dat we iemand vergeten” en dan laten we onbenoemd wat eigenlijk waard zou zijn te benoemen. De anonieme werkers achter de schermen zonder wie niets van de grond komt en zonder wie een beetje evenement niet zou slagen en daarom willen we dit keer eens een uitzondering op die regel maken en juist wél iedereen noemen en mochten er mensen niet worden genoemd, dat hij of zij zich dan melde, opdat we dat dan netjes kunnen rectificeren in een volgende Unisono. Dat we, dit keer wel namen noemen, komt voort uit het feit, dat Jan Heuves en ondergetekende in de dagen en zelfs weken na onze Herdenkingsdag op 4 juli zijn overladen met complimentjes en die willen we zeker niet voor ons alleen houden. Natuurlijk hebben we het raamwerkje vooraf in elkaar getimmerd, maar bij de uitvoering zijn er velen geweest, die zich hebben ingezet om deze dag zo heugelijk te doen zijn. Ik herinner me in dit verband opeens een opschrift boven de deur van onze garage in militaire dienst, die luidde: “Het onmogelijke doen we direct; wonderen duren wat langer.” Als we niet iedereen zouden noemen, zou je kunnen denken, dat dat gezegde misschien wel van toepassing kon zijn, maar vele handen maken licht werk en dan is 1 + 1 = 3. Onder het motto: “Samen zijn we sterk”, bij dezen de namen. Met dank aan Onze voorzitter Leo Veldkamp, die tijdens de herdenking een emotionele toespraak hield en een complete inblik gaf in de wapenfeiten vanaf de oprichting van Bel Canto. De dames Truus Woudt en Gerrie Scholten, die namens alle aanwezigen een krans legden en vooraf hun inbreng hadden hoe we de ceremonie zouden gaan uitvoeren. De vlaghijsers Hans van der Hoeff en Jan van Olst, die feilloos aanvoelden, dat je zo iets niet in korte broek moest doen en heel correct in lange zwarte broek en wit overhemd stijlvol de vlagexercitie voor hun rekening namen. Onze dirigent Bert Nypels, die het koor a-capella een tweetal stemmige liederen en de “Jacobs ladder” ten gehore liet brengen. Brandy Blonk, trompettist van het trompetterkorps van de Koninklijke Marechaussee, die wondermooi de “Last Post” liet klinken over de verten van “de Knobbel.” Ria van der Hoeff, die de hele dag met haar fototoestel de hoogtepunten vastlegde en zeker meer dan honderd foto’s verstuurde onder de leden als herinnering aan deze dag. 7 Johan Kurk, de chef hofmeester, die de herdenkingsplaats perfect had ingericht met vijftig stoelen voor de dames, een spreekgestoelte, een geluidsinstallatie, een standaard voor de krans en de geweldige krans zelf in de geel/blauwe Bel Canto kleuren. Ben, de kok, die een barbecue had voorbereid, die klonk als een klok en wat te denken van het “ijsje” als dessert. Ilona, Magreet en Henny, de dames van de bediening, die zich bijzonder hebben ingespannen om aan onze wensen tegemoet te komen tijdens ons verblijf op de Knobbel. Hun klantvriendelijkheid en teamwork waren opvallend. Jan Woutersen en Fred Velders, die onvermoeibaar drankmunten verkochten voor dorstige kelen en na afloop een tot op de munt kloppende kas konden overleggen. Jim Gottmer, die de herdenkingshoek inrichtte en als een ware archivaris fotoboeken van weleer tentoonstelde. Diny Maassen, dochter van één van de Bel Canto oprichters, Jan van Welsem, die nog oude prenten van een kerkkoor had bewaard, dat als voorloper kan worden beschouwd van het in 1934 oprichtte huidige Bel Canto. Theo Buysman, die veel materiaal van vroeger ter beschikking stelde evenals Leo Veldkamp, die zijn foto albums uitleende. Frans en Wilma van der Voort, die met foto’s een dvd samenstelden, zo compleet en zo professioneel met muziek onderlijnd, dat vele de dag hebben kunnen herbeleven. Hugo den Ouden en Fred Velders, die er voor zorgden, dat zij die om gezondheidsredenen niet konden deelnemen toch een bloemengroet van Bel Canto kregen op de herdenkingsdag. De firma Gebo Tours, die gratis de hele dag een bus ter beschikking stelde, ter compensatie van het geleden ongemak tijdens een eerdere reis naar Luxemburg. Leen Berkhof, de chauffeur en eigenaar van de andere busmaatschappij Happy Bus, die terugkwam op een eerder afgesproken prijs en meldde, dat hij zich had vergist, zodat we € 190, - minder behoefden te betalen. Onze penningmeester Theo Veldman, die het voorstel lanceerde, dat deelnemers aan deze dag gezien de aard van een dergelijk herdenking geen financiële bijdrage zou moeten worden gevraagd. Marjolein Alfrink van de facilitaire dienst van de Gemeente Apeldoorn, die de gemeentevlag van Apeldoorn enkele dagen gratis ter beschikking stelde, omdat het hier een herdenking betrof. Jan en Reiny van Olst, die normaal onder de Bel Canto vlag slapen en de vlag ditmaal gewassen en gestreken voor de ceremonie afgaven. Jan en Monique Timmerman van de rederij met dezelfde naam, die de schepen “Martha O” en “Sijgje S” piekfijn voor elkaar hadden en koffie 8 met Blokzijlse brok en een schipperslunch aan boord serveerden, waar niets op aan te merken viel. Ties Simons, ons lid van verdienste, die naast de welgemeende felicitaties met het behalen van onze 80e verjaardag, aan het hele koor plus de dames een rondje aanbood (een hagelslagje p.p.!) Teun Slijkhuis, die een artikeltje over deze dag in de Unisono heeft geschreven, opdat ons nageslacht nog eens kan nalezen, wat ze over 80 jaar moeten doen. Jan Heuves, buscommandant (BC) bus 2, bootcommandant (ook BC) boot “Sijgje S”, steun en toeverlaat, positief kritisch meedenker, wonderdokter met de computer en bovenal heel gezellig. Nel Heuves, die Jan uren niet heeft gezien toen hij bezig was met de computer en de vele vergaderingen vooraf aan het uitstapje en natuurlijk voor de koffie bij de besprekingen. Mijn vrouw Gun, die toen ik even uitviel om een privéaangelegenheid, tot buscommandant (BC) bus 1 werd gebombardeerd en als een ware reisleidster zorgde, dat de bus in Blokzijl aankwam en bovenal voor de vele uurtjes, dat ik achter de computer zat en niet aanspreekbaar was, omdat ik weer zo nodig “iets”op papier moest zetten, zoals bijvoorbeeld deze lijst met namen. En tenslotte allen, die hebben deelgenomen. We waren met 116 deelnemers en stel je eens voor, dat dat er maar 16 waren geweest, dan stonden de inspanningen van alle medewerkers hierboven genoemd toch niet daarmee in verhouding. We hadden gehoopt op honderd deelnemers en zijn dus meer dan tevreden over de geweldige opkomst. Een applaus voor Bel Canto zelf is zeker op zijn plaats. Allemaal heel erg bedankt! En als uw naam vergeten is, hoor ik het graag! Jacques Bootsma 9 Verslag herdenkingsdag 2014 Iedereen was op tijd aanwezig bij het parkeerterrein Omnisport en we moesten nog wachten op de bussen, die gelukkig ook op tijd arriveerden en was het instappen zo goed geregeld dat wij op tijd konden vertrekken, dus om precies 9.00 uur reden wij weg bij Omnisport op weg naar Blokzijl. Daar aangekomen werden wij verzocht uit te stappen en ons in te schepen in de voor ons aangewezen schepen,ook hier was een verdeling gemaakt over 2 schepen genaamd Martha O en Sijgje S die ons een onvergetelijke vaart zouden aanbieden over de afgegraven en in meren veranderde veengronden, afgegraven voor turfwinning, om ons het Venetië van het noorden te laten aanschouwen en ons ook lekker te verwennen. Meteen na de afvaart werd ons al koffie/met aangeboden en werd ons door de schipper uitleg gegeven over de boot ( ik praat hier over de vaart met de Sijgje S omdat ik op deze boot was ingescheept) en over het ontstaan van de meren. Het weer was prachtig de zon scheen er was weinig wind en iedereen was goed gehumeurd dus wat wil je nog meer alles zat mee en velen van ons gingen dan ook op het bovendek genieten van alles wat op hen afkwam en vooral ook van de leuke huisjes en tuinen die volop in de zon een verlangen van velen moeten hebben opgeroepen om in een zo mooie omgeving te mogen verblijven, maar al gauw kwam de nuchterheid naar boven dat het er in de najaar-, winter- en regentijden wel anders zou uitzien en dat er ook veel nadelen zijn, denk maar eens aan de bereikbaarheid van de huisjes die alleen maar per fiets of boot te bereiken zijn en het in huis halen van de bootschappen. En zo kwamen wij aan bij het informatie centrum, waar een ieder vrij was om te doen wat zij wilden een hapje en/of een drankje of het informatiecentrum bekijken of een stukje te gaan lopen een ieder wat wils, om daarna weer de terugvaart naar Blokzijl aan te vangen en weer getrakteerd te worden op een goede lunch en in tegenovergestelde richting nog na te genieten en nog e.v. gemiste uitzichten in zich op te nemen. Terug in Blokzijl was het uitschepen en weer instappen in de bussen om richting het Harde te gaan voor de officiële herdenking en via een mooie rit door de polder kwamen wij daar aan, de chauffeur van de Happy Bus miste de afslag naar het kazerne terrein en heeft zijn passagiers nog even een extra rondje van de zaak gegeven, maar was toch bijna gelijktijdig aanwezig zodat wij gelukkig allemaal tegelijk de officiersmess konden betreden en na ontvangst met een heerlijk kopje koffie/thee op het terras konden plaatsnemen en een hartelijk welkom werden geheten door Jacques Bootsma met een aardige anekdote en uitleg wat er verder stond te gebeuren wat betreft de herdenking. 10 De genodigden/nabestaanden van de overleden zangvrienden werden uitgenodigd om plaats te nemen op de voor hen geplaatste stoelen en de zangers/het koor werd verzocht om zich op te stellen voor de herdenkingsplechtigheid. Daarna werd door de voorzitter (Leo Veldkamp) de plechtigheid geopend, werd de vlag van Bel Canto halfstok gehesen en werd er door de trompettiste (van de Kon. Marechaussee) de “Last Post” geblazen waarna de herdenking de herdenkingstoespraak met herinneringen uit de (lang)vervlogen tijden nog eens werden herdacht en gaf het koor acte de présence door een gevoelig gezongen concert waarna de kranslegging plaatsvond en een ieder de kans kreeg om in stilte afscheid te nemen van de verloren leden/vrienden/geliefden. Al met al een plechtigheid waardig en welgemeend aan hen die wij zo node moesten missen en op een gedenkplaats die hen toekomt,ver boven alles verheven met een uizicht hoog over bebost terrein met een uitzicht die de vrijheid symboliseert van de plaats waar zij zich bevinden en mij het gevoel gaf dat zij er nog bij waren en vanaf deze plaats toekeken en hoorden hoe zij nog in herinnering van Bel Canto voortleven. Na deze plechtigheid gingen wij over tot de orde van de dag en werd een ieder uitgenodigd deel te nemen aan een heerlijke BBQ,die bestond uit een koud buffet (heerlijke salades met warme sauzen en satés etc.) maar jammer was wel dat de koks niet konden braden en tot onze schrik was al het groter vlees rouw en zo niet te eten. Maar gelukkig was de bediening oplettend en had voor ons snel wat BBQ's neergezet en aangestoken zodat wij het vlees zelf konden braden en werd het toch een heel gezellige en smakelijke afsluiting van het aangeboden diner en werden wij allen,toch wel onder de indruk en wat stiller,naar het Omnisport terug gebracht om vandaar uit huiswaarts te keren. Wij willen dan ook onze dank uitspreken aan Bel Canto en zeker aan allen die deze dag hebben georganiseerd en mogelijk hebben gemaakt en zijn vereerd dat wij deze dag mee hebben mogen maken. Mede namens Yvonne Teun Slijkhuis 11 Orde en regel Ja, ja, als men zich daar eens aan kon houden tijdens de koorrepetitie! Bij het doorbladeren en nalezen van verslagen van bestuursvergaderingen en jaarverslagen van enkele koren las ik regelmatig tijdens de rondvraag klachten over de onrust in het koor tijdens de repetitieavonden. En nog steeds moet de dirigent zijn leerlingen tot de orde roepen. De volgende anekdote gaat over dit probleem: Bij een Amsterdams koor o.l.v. Piet van Egmond zaliger, kon men zich onoplettendheid niet permitteren. Men moest bij de les blijven. Op een zeker moment tijdens een repetitie riep hij een zanger tot de orde in de navolgende bewoordingen: Meneer J. bij de bassen, U heeft kennelijk Uw partij al onder de knie. Wilt U dit bewijzen door het zojuist doorgenomen fragment alléén voor te zingen? Wellicht een oplossing voor dit irritante verschijnsel? Want orde en regel moet er zijn! En een luisterend oor! Wim Wesselius 12 13 De Bel Canto kalender, september 2014 Vader Chris Pluim was destijds de historicus van Hoenderloo en eigenaar van "Rust een weinig" (zie foto). Albert Brinkenberg vestigde zich als eerste (1813) in de omgeving van wat nu het dorp Hoenderloo heet. Door zijn huwelijk zag hij zich genoodzaakt zijn zwervend bestaan op te geven: hij groef een kuil en dekte deze af met hout en plaggen. Echter "de hemel boven ons" gaf nog weleens problemen. Daarom zocht hij~een ander onderkomen "aan de weg", omdat deze altijd wat oplevert, al is het maar een paardenkeutel. Hij bouwde een 2e hut op de plaats waar in 1933 (foto) café-restaurant "Rust een weinig" stond. Hij noemde deze hut "Het Hoenderloo”, naar de vele korhoenders die daar leefden. Alzo het begin van het dorp Hoenderloo, waar Albert hard werkte, o.a. als schaapherder. Hij zag kans al zijn 9 kinderen een bruidsschat van 50 schapen mee te geven. Ds. Otto Heldring, vanaf 1839 woonachtig in Hoenderloo, was een invloedrijk en sociaal meelevend mens, die veel initiatieven tot ontplooiing~bracht, en ook financieel steunde. Hij zorgde voor de eerste school(huisonderwijs) en scharrelde een schoolmeester op: een oude zwerver van goede afkomst. Het eerste echte schoolgebouw kwam gereed in 1846 en de bouwkosten bedroegen f 3370.-. Meester B. Gangel gaf daar de lessen. Een nieuwe school, gebouwd in 1906, werd als eerbetoon Mr. B. Gangelschool genoemd. Meerdere plannen die door Ds. Otto Heldring gesteund werden, waren de Heldringkerk (1858) en de Heldringput (1841). Gesprekken die ds. Heldring destijds met de arme onderdanen had, waren vaak klaagzangen, o.a.: Het ontbrak hun aan niets, behalve 2 dingen: "Eene put van zuiver water, om den dorst te lesschen", en "eene school met een geschikte onderwijzer om de jeugd tot nuttige leden der maatschappij te kunnen vormen." Aan beide wensen heeft ds. Heldring gehoor gegeven, met een positief resultaat. De bekende schrijver en journalist A. den Doolaard (pseudoniem voor C. Spoelstra) die leefde van 1901 tot;1993, woonde vanaf 1954 in Hoenderloo. Met het Deelerwoud en natuurreservaat Hoge Veluwe in deze contreien, mag Hoenderloo tot een zeer aantrekkelijke woon- en vakantieomgeving gerekend worden. Bron: Uitgave "150 jaar Hoenderloo" Wim Wesselius 14 Zomermiddagconcert Assel Voor de eerste keer in de 20 Asselse concertjaren door omstandigheden tussen het publiek gezeten en geluisterd naar de zang van mijn eigen Bel-Canto. Ik kan niet anders zeggen dan dat het een bijzondere ervaring was en de zang mij zeker niet is tegen gevallen; ik kon het zelfs niet laten om (zij het zachtjes) uut de kop mee te zingen! Toch een paar op- en aanmerkingen: Het starten van het Belcantolied klonk erg rommelig en kwam nonchalant over, teveel (nieuwe?) mannen kennen de tekst niet. Dan “die forelle”, zonder map nog wel, fris, fruittig, en vrolijk; het klonk erg goed. Walter Kollo klonk ook erg mooi, waarom in het vervolg ook niet zonder map? Alleen weten we nog steeds niet of aan het eind van “Pauline geht tanzen” het wel of geen DING zal gaan worden. Dan het “Soldatenkoor”, wel goed gezongen maar aan de uitspraak zullen we toch meer aandacht moeten besteden. Verder mogen we best tevreden zijn en was het een heel mooi concert, als ik er een cijfer aan zou mogen geven dan was het een dikke 7,5 waard. En nu op naar het grote concert in november, laten we er met zijn allen extra tegenaan gaan zodat ook dat concert een groot succes gaat worden. Rest mij nog jullie te bedanken voor de mooie handtekeningen troostkaart die ik heb ontvangen tijdens mijn ziekte. Dat heeft mij goed gedaan. Jaap van Rijswijk. Openluchtconcert Assel 2014 12 juli, om 16.30 uur, was het zover, het openluchtconcert van het 80 jarige Bel Canto kon een aanvang nemen. Voor die tijd hadden velen de handen uit de mouwen gestoken; affiches waren gemaakt, een programma boekje kwam tot stand, het podium werd opgebouwd en natuurlijk hadden onze “vaste krachten” weer, op voortreffelijke wijze, voor koek en zopie gezorgd. Ondanks de voorspellingen waren de weergoden ons gunstig gezind, de zon liet zich van zijn beste kant zien en een deel van de talrijk aanwezige toehoorders, de schattingen liepen uiteen van 350 tot 450, koos daarom voor een plekje in de schaduw. 15 Het repertoire, een keuze uit het archief van Bel Canto, bestond hoofdzakelijk uit goed in het gehoor liggende musical- en operaliederen. Dit jaar was er voor gekozen om in het programmaboekje een korte omschrijving van de gezongen liederen op te nemen, de reacties hierop van uit het publiek waren positief, konden ze zelf bij elk liedje nagaan waar het over ging. Het publiek werd welkom geheten door onze voorzitter. Op een charmante wijze wist Leo het publiek te attenderen op de collecte voor een goed doel en hij vergat daarbij niet te memoreren wat men in Indonesië met 5 euro zoal kan doen. Hoewel we niet op volle sterkte waren, hebben we weer ons beste beentje voor gezet, natuurlijk onder de bezielende leiding van onze dirigent, wegens een kleine ingreep, deed hij dat dit keer zittend en met onze muzikale steun en toeverlaat aan de piano. Voor een solo-optreden bij ons concert hadden we dit jaar Davy Gomez weten te strikken. Dit jonge zangtalent werd met een leuk interview, door onze voorzitter, aan het publiek voorgesteld. Vervolgens zong hij de sterren van de hemel met twee geheel verschillende liedjes. Deze 10-jarige jongenman vond het wel leuk om te midden van zoveel “opa’s” te mogen zingen. Wellicht bij een volgende gelegenheid toch even er om denken dat een klein persoon beter hoger op het podium kan staan, zodat hij goed zichtbaar is voor het publiek.(en of een bloemetje het meest geschikte bedankje is voor zo’n jonge knul?) Na de pauze, waarin door het aanwezigen, mede gezien de zomerse temperaturen, dankbaar gebruik werd gemaakt van aanwezige verfrissing in de “koek en zopie”, bracht het koor een drietal operaliederen ten gehore om vervolgens met Duitstalige operetteliedjes te eindigen. De waardering van het publiek werd kenbaar gemaakt met een luid applaus, wat voor onze dirigent aanleiding was om Pauline nog een keer te laten dansen. Dat daarbij ook nog even zijn beentjes van de vloer gingen, had niemand verwacht. Aan het eind van het concert bedankte de voorzitter het publiek voor hun aanwezigheid en voor de gulle bijdrage aan de collecte, de solist voor zijn geweldig leuke optreden, onze dirigent voor zijn leiding en hij liet het aan Chris over om, namens het hele koor, Caroline te bedanken voor haar muzikale begeleiding. Één kanttekening; ik heb me gestoord aan het gedrag van twee dames die, van mij uit gezien, vooraan links achter de dirigent zaten. Deze dames zaten voortdurend te kletsen en ik had daarbij het idee dat ze één van onze koorleden 16 op de hak namen. Na afloop van het concert hoorde ik van een aantal koorleden dat hen hetzelfde was opgevallen. Wellicht dat we eens moeten overleggen hoe hier mee om te gaan. Maar kort samengevat, ik vond het en velen met mij, een erg leuk openluchtconcert. Jan Heuves Een dag uit het leven van een vrijwilliger Ik ben vrijwilliger bij de dierenbescherming en rijd in de DVO (Dieren Vervoer Overgelre). Deze dienst bestaat uit 4 dagen rijden en 8 dagen vrij. Op een middag omstreeks 13.30 kreeg ik een melding dat er op de centrale aan de Kuipershoek te Apeldoorn een kraai, een eekhoorn en een reiger zaten te wachten op vervoer naar de opvang “Noach” in Halle (Achterhoek). De kraai was gewond aan zijn vleugel, de eekhoorn was door een kat gebeten. Daarna moest ik naar Twello. Daar hadden ze een Reiger gevonden met een gebroken poot. Hij was vast komen te zitten in een net dat mensen boven hun vijver hadden gespannen. Van Halle terug naar Apeldoorn, met onderweg weer een melding: Een nestje met 4 zwaluwen van een dag oud, in Apeldoorn. Ze waren uit een omgezaagde boom gevallen. Ik heb ze aangemeld bij de Dierenpolitie. Terug naar Vaassen. Daar was een das zwaar gewond aan zijn kop. Een spoedgeval naar een dierenarts of naar de opvang in Halle? Het werd tenslotte de opvang Noach in Halle. Terug naar Apeldoorn. Onderweg weer een melding, van de Ambulance Apeldoorn. Die waren in Hoenderloo voor een stel vogels. Een vlaamse gaai, een zwaluw en een meerkoet. Dus op weg naar Hoenderloo. Onderweg een melding vanuit Deventer van een zwaan met een vishaak in zijn bek. Ook die opgehaald en naar Halle gebracht. Daarna naar Bronsbergen (Zutphen) voor een gewonde buizerd en een kerkuil en deze weggebracht naar Barchem. Dan weer door naar Halle. Om 22.05 weer een melding vanuit Apeldoorn. Een gewonde kraai en een gewonde eend. Die heb ik opgehaald bij mijn collega in Apeldoorn en doorgebracht naar Halle. Rond 01.00 was ik weer thuis. Moe maar voldaan. Hugo den Ouden 17 Presentielijst koorrepetities Aan alle zangers van Belcanto, Het gaat over de presentielijst! Er moet telefonisch bij mij afgemeld worden. Ook de presentielijst moet op de juiste wijze ingevuld worden. Zoals het onder op de lijst vermeldt staat. X = present A = Afgemeld Z = Ziek -- = Onbekend Hugo den Ouden Plv. koormeester 18 19 De Bel Canto kalender, oktober 2014 De VVV-gids 1896 vermeldde in zijn aanbeveling voor goed wonen en vakantieverblijf in de Gem. Apeldoorn (bij ‘t Loo ) o.a. "Gewone en speciale geneeskundige behandeling". Echter voor dat was gerealiseerd, had het nog veel voeten in de aarde. Dr. C. Vlaanderen, die de noodzaak(na een cholera-epidemie) van een ziekenhuis bij de. Gem. Apeldoorn aankaartte, stuitte op veel tegenstand, niet alleen qua financiën, ook de noodzaak werd middels een ingezonden artikel in het plaatselijk nieuwsblad bekritiseerd, met o.a. de navolgende uitspraken: "Het verplegen buiten het huisgezin is in strijd met het familieleven" en "onder de minderbedeelde stand met goede buurtschap is dat al de halve genezing". Uiteindelijk kwam de goedkeuring; de noodzakelijke gelden(fl. 6.700, -) werden bijeengebracht door o.a. Koningin Emma fl. 1.000, - en fl. 1.000, - uit het Koning Lodewijkfonds, gesticht in 1808 "ter ondersteuning aan nooddruftigen". Het ziekenhuis aan de Beek werd gebouwd aan de Sprengenweg en bevatte 1 kleine en 2 grote zalen. Openingsdatum 18 oktober 1886. In 1896 werd een directeur/verpleegkundige in dienst genomen. Wedde: fl. 300, - per jaar + vrije voeding. In 1936, bij het 50-jarig jubileum (zie foto), na vele verbouwingen en uitbreiding, kon het ziekenhuis bogen op een opnamecapaciteit van plusminus 180 patiënten met 30 à 40 personeelsleden. Als eerbetoon aan Prinses Juliana werd haar naam verbonden aan het ziekenhuis. In 1961 werd gestart met een totale nieuwbouw; officiële opening in 1974. Na een voltooide uitbreiding van het Lukas ziekenhuis (begin 21e eeuw) werd het Juliana Ziekenhuis geheel ontruimd. Nu vormen het Lukas ziekenhuis en het Spittaal (Zutphen) een samenwerkingsverband onder de naam "Gelre Ziekenhuizen" Het Juliana Ziekenhuis werd in een tijdspanne van enkele jaren gesloopt. Kosten: ettelijke miljoenen euro's, waarvan een groot deel besteed moest worden aan asbestverwijdering. Gelukkig heeft Dr. C. Vlaanderen dit niet meer hoeven mee te maken, die destijds met bloed, zweet en tranen, vnl. bij de beter gesitueerden, een paar duizend gulden bij elkaar moest scharrelen voor de eerste Apeldoornse ziekeninrichting. Geraadpleegd: o.a. Geschiedenis Apeldoornse ziekenhuizen, Wim Nijhof Tot de volgende aflevering Wim Wesselius. 20 Het koor der gevangenen Hoewel ik in het katholieke zuiden ben opgegroeid en mijn moeder een zeer godvruchtige vrouw was, heb ik nooit iets gehad met wonderen. Dat kwam door mijn vader. Volksverlakkerij noemde hij het, als er weer eens een Christusbeeld met bloedende wonden, een hete tranen wenende Maria of een bijzondere genezing was gesignaleerd. Pure nep, riep hij dan. Nee, mijn vader vertrouwde niets en niemand, en ik had als rechtgeaarde zoon geen reden om aan zijn mening over wonderen te twijfelen. Tot ik eind jaren vijftig, min of meer onschuldig, voor langere tijd in de gevangenis belandde en daar Josje leerde kennen: Opeens was hij er. Een grote vent met een wilde zwarte haardos en een al even wilde blik in zijn gitzwarte ogen. De gevangeniskapelaan introduceerde deze nieuwe gevangene op een repetitieavond van ons koortje als een uitstekende bariton die ons koor hopelijk nog vele jaren zou kunnen versterken. Bovendien speelde hij trompet, een welkome afwisseling voor het amechtige orgeltje in de kapel. De nieuweling knikte ons ernstig toe en zei dat hij Josje heette en dat hij de Heer wilde dienen met muziek en zang, omdat hij zeker wist dat alleen op die manier de Heer de verlangens en diepste wensen van Zijn schepselen zou vervullen. Wij stonden er wat bedremmeld bij. Onze eigen doelstelling was slechts wat ontspanning en het doorbreken van de gevangenissleur. Maar goed, ieder zijn meug. Josje beschikte inderdaad over een fraaie bariton. Bovendien bracht hij een duidelijke vernieuwing van het repertoire mee. Hij bleek een fervent liefhebber van negerliedjes, gospels noemde hij die. Swingende liedjes vol hoop en vertrouwen, die een fris contrast vormden met de vaak wat zeurderige kerkdeuntjes die we tot dan hadden gezongen. Onze kapelaan was meteen dolenthousiast en al snel waren we van een 'gewoon' kerkkoor veranderd in een 'gospelkoor'. De zondagse missen werden drukker bezocht. Er werd geklapt en meegezongen. Josje kende alle gospelteksten en zette die op papier, waarna ze gestencild werden. Voor de uitspraak hadden we Josje en de kapelaan. Ze legden ook uit waar het over ging. Wanneer Josje dat deed werd helemaal lyrisch, als het ging om de profeten die met God gesproken hadden en door Hem geholpen waren. Zoals Ezechiël die Hij het Wiel aan de hemel toonde, Eliah die Hij in een vurige wagen naar de hemel liet brengen en Joshua die Hij door bazuingeschal de stad Jericho liet overwinnen. 'Het lied van Joshua is het lied van mijn spoedige bevrijding,' zei hij dan vol overtuiging, 'let op mijn woorden’. Dan knikten we maar instemmend. Hij was nou eenmaal een beetje wereldvreemd. 21 Maar zijn muziek was leuk en daar ging het om. We repeteerden met veel plezier en de kerkdienst in de kapel werd een wekelijks uitje voor alle gevangenen. Het was in de zomer van negenenvijftig dat de kapelaan, op aandringen van Josje, de gevangenisdirecteur wist over te halen tot het toestaan van een openlucht optreden. Op een warme zondagmiddag in augustus werden alle stoelen uit de eetzaal naar de binnenplaats gesleept en aan een kant ervan in keurige rijen opgesteld. Daar tegenover stond ons koor met aan de zijkant het orgeltje van de kapelaan. Middenvoor stond Josje met zijn glanzend gepoetste trompet. Toen het publiek had plaatsgenomen sprak de directeur een kort inleidend woord. Iets over de moderne geest in zijn gevangenis ondanks de reeds zeer hoge leeftijd van het gebouw. En dat iedereen maar veel plezier aan deze middag mocht beleven. Onder een wolkenloze hemel begonnen we met een rustig 'Swing low sweet chariot', toepasselijk gevolgd door 'Pearly gates'. Zo werkten we ons repertoire af, wisselend tussen ingetogen en wat vlottere nummers. Tijdens 'Nobody knows the troubles’ wist Josje in zijn trompetsolo al het leed van de wereld in zulke intens klagelijke tonen uit te drukken, dat hij een staande ovatie kreeg. Na 'Ezechiël saw the wheel' waren we toe aan het slotnummer. Op verzoek van Josje hadden we zijn lievelingsnummer voor het laatst bewaard: 'Joshua fit the battle of Jericho'. Na een korte trompetintro barstten we los. Even later begon het zachtjes te waaien en uit het niets verschenen er wolkjes aan eerst zo strakblauwe hemel. Na het eerste couplet blies Josje het refrein in korte krachtige stoten die onze woorden nagenoeg overstemden. Terwijl de wind aanwakkerde zongen wij het tweede couplet van de zeven die we op ons stencil hadden staan. Ons publiek leek alleen nog maar oog te hebben voor de trompettist die bij elk refrein meteen weer losbarstte met welhaast oorverdovende trompetstoten die de muren van oude Jericho zeker zouden hebben laten wankelen. De wolken werden groter, donkerder en plotseling schoof er een voor de zon, waardoor de binnenplaats werd gehuld in een onwerkelijk licht. Maar niemand leek het te merken, zo was men gefascineerd door die grote man met zijn wilde zwarte haardos en zijn glanzende trompet. De man die zijn helse klanken naar de hemel joeg om zijn wensen kracht bij te zetten. En de hemel reageerde, verduisterde en gromde. De zevende solo ontketende de wind in volle kracht. Hagelstenen als duiveneieren ranselden op ons neer, iedereen kromp ineen en trachtte met zijn handen zijn hoofd te beschermen. Een felle alles verblindende lichtflits, gevolgd door een oorverdovende knal die de grond onder onze voeten deed trillen. Het geluid van vallend gesteente, dan stilte. Toen ik mijn ogen weer durfde te openen zag ik dat, achter ons nog half verdoofde publiek, de gevangenismuur die aan de straat grensde was ingestort. 22 Boven het puin uit zag ik nog net even een glimp van een zwarte haardos en een hand die triomfantelijk met een trompet zwaaide om de hoek verdwijnen. 'Josje,' dacht ik, 'Joshua, and the walls came tumbling down.' Die gekke Josje, door God bevrijd omdat hij echt in wonderen geloofde. De regionale krant maakte de andere dag in een kort bericht slechts melding van een zeer plaatselijk noodweer, waarbij een muur van de gevangenis door de bliksem was getroffen en geheel verwoest. Daardoor had een gevangene weten te ontsnappen. Van hem ontbrak nog elk spoor. Een paar weken later was de muur herbouwd en konden we weer op de binnenplaats gelucht worden. Ons koor miste Josje en zijn trompet bij elke repetitie, maar we gingen wel door op de nieuw ingeslagen weg. Ons Gospelkoor heeft echter nooit meer een openlucht concert gegeven. Josje heeft me echter geleerd dat je toch niet alles klakkeloos van je vader kunt aannemen, dat een vast geloof bergen kan verzetten en dat wonderen soms zo ontstaan. Toen ik twee jaar later vrij kwam, besloot ik mijn gevangenismemoires op te schrijven. Iets dat me tot nu toe op het rechte pad heeft gehouden. Van Josje heb ik nooit meer iets vernomen. Henk Huiskamp 23 Verjaardagen & jubilea Onze welgemeende felicitaties gaan uit naar de volgende koorleden: Verjaardagen Oktober Wim Hogeveen Jan Willem Leeuwenkamp Jan Steneker Bert Nypels Caroline van der Weiden hij wordt op 14 oktober 66 jaar hij wordt op 18 oktober 79 jaar hij wordt op 19 oktober 91 jaar hij wordt op 31 oktober 74 jaar zij wordt op 15 oktober 48 jaar November Theo Buysman Frans Luske Jan Bouwmeester Hans van der Hoeff Dagobert Auf der Masch Alexander de Smidt Fred Velders hij wordt op 3 november 80 jaar hij wordt op 14 november 71 jaar hij wordt op 15 november 75 jaar hij wordt op 24 november 65 jaar hij wordt op 24 november 70 jaar hij wordt op 26 november 74 jaar hij wordt op 28 november 70 jaar Jubilea Geen. 24 Verschijningsdata Unisono 2014 Onder voorbehoud van mogelijke wijzigingen ziet het publicatieschema van de Unisono voor 2014 er als volgt uit: Unisono nr 1 2 3 4 5 6 7 Periode januari-februari maart-april mei-juni juli-augustus september-oktober november-december kerstnummer Inleverdata kopij 7 januari 11 februari 8 april 20 mei 5 augustus 7 oktober 11 november Verschijningsdata 4 februari 18 maart 13 mei 24 juni 9 september 11 november 16 december Agenda 2014 Onder voorbehoud van eventuele wijzigingen, ziet de (gedeeltelijke) agenda voor 2014/2015 er als volgt uit: 1 september 14.00 8 september 14.00 15 oktober 7 november 20.00 VB-bestuurskamer Ferguutgaarde 116 Penningmeester Grote Kerk 11 november 19.00 23 november 20.00 VB-kantine Orpheus Rabobankzaal OLV-kerk ”De Veste”, Fabianusstraat 4 Apeldoorn 26 december 10.00 3 januari 14.00 Werkgroepenvergadering Bestuursvergadering Indiening begroting werkgroepen Herdenkingsconcert Rouwenhorst Uitvaartcentrum ALV over begroting 2015 Lustrum najaarsconcert Ondersteuning kerkdienst Nieuwjaarsreceptie 25 Afmeldingen Indien u door overmacht verhinderd bent de repetitie op dinsdagavond bij te wonen, dient u daarvan Hugo den Ouden in kennis te stellen. U kunt uw afmelding doorgeven op telefoonnummer: 06 22461140 óf via email naar [email protected] (vóór 18.30 uur), óf Clubhuis Victoria Boys, telefoonnummer 3551244 (vanaf 19.00 uur). 26
© Copyright 2025 ExpyDoc