HOFAM Module 3C Management Accounting

Examen HOFAM vak MAC
CASUS
Examen HOFAM vak Management Accounting OS
Instructieblad
Betreft:
examen :
HOFAM leergang 61
onderdeel:
MAC Oude Stijl
datum:
25 juni 2014
Gokpaleis Nederland
Geschiedenis
De historie van het Nederlands Gokpaleis gaat terug naar 1876. In dat jaar werd de eerste loterij
opgericht door de toenmalige bestuurders van stadsgewest Holland. De doelstelling was om
extra inkomsten te krijgen en tegelijkertijd de wildgroei aan kleine en illegale loterijen te stoppen.
In 1906 is de naam veranderd in ‘het Nederlands Gokpaleis’. De loterij kwam toen ook
rechtstreeks te vallen onder de verantwoordelijkheid van de minister van Financiën.
In 1983 werd ‘het Nederlands Gokpaleis’, voor een groot deel verzelfstandigd. Het Ministerie
van Financiën hield alle uitgegeven aandelen in handen. In dat jaar kreeg de Stichting
Nederlands Gokpaleis, in de volksmond ‘het Nederlandse gokpaleis’, het exclusieve recht om
loterijen te organiseren en casino’s te exploiteren. De minister van Financiën treedt sindsdien
namens de overheid op als de aandeelhouder en benoemt de leden van de raad van
commissarissen, die namens hem toezicht houden op de gang van zaken en het beleid van de
organisatie.
De minister van Veiligheid & Justitie beheert de vergunning en is verantwoordelijk voor de
wettelijke regulering van kansspelen, met als adviserend en toezichthoudend orgaan het
College van toezicht op de kansspelen.
Het Nederlands gokpaleis biedt een aantrekkelijk scala aan kansspelen. Het Nederlands
Gokpaleis staat daarnaast al jaren voor haar missie: betrouwbaar, betrokken en toonaangevend
aanbieden van kansspelen. Nederland kent ruim 3500 verkooppunten waar de producten van
het Nederlands Gokpaleis worden verkocht. Bekende verkooppunten zijn boekwinkels en de
postkantoren. Het Nederlands Gokpaleis keert 70% van de inleg weer uit aan de deelnemers.
Dit is vóór inhouding van de kansspelbelasting. Daarnaast exploiteert Het Nederlands Gokpaleis
10 casino’s in Nederland. Door de economisch zwakke tijd (sinds 2008), staat de omzet al een
paar jaar onder druk. Ook in 2013 daalde de omzet ten opzichte van het voorgaande jaar (- 4%)
naar €800 mln.
Markt
De markt voor kansspelen zit ingewikkeld in elkaar. Meer dan de helft van de Nederlanders
waagt wel eens een gokje. Bijvoorbeeld door het kopen van een staats- of kraslot, een
casinobezoek, of het wedden op de uitslag van een voetbalwedstrijd. Naast deze offline markt,
heeft de consument met de opkomst van het internet ook de mogelijkheid om online te spelen.
De opkomst van het internet heeft twee grote gevolgen. Als eerste kunnen buitenlandse
aanbieders gemakkelijk de Nederlandse markt betreden.
Hierdoor neemt de concurrentie voor de bestaande aanbieders toe. De overheid zal dan ook
met een aangepast vergunningenstelsel moeten komen en dit moeten afstemmen met andere
buitenlandse overheden.
25 juni 2014
pagina 1 van 3
Examen HOFAM vak MAC
Het tweede gevolg is dat het illegaal spelen (zonder vergunning) fors is toegenomen. Hierdoor,
zo is de inschatting, loopt de overheid miljoenen aan inkomsten mis. Bovendien neemt de kans
op gokverslaving toe. Bedrijven met een legale vergunning (zoals het Nederlands Gokpaleis)
moeten een preventiebeleid hebben om gokverslaving te voorkomen. Dit betekent bijvoorbeeld
dat frequente bezoekers een brief krijgen, waarin gewaarschuwd wordt voor gokverslaving met
verwijzing naar instanties die hierbij hulp kunnen bieden.
Vanaf 1 januari 2015 wil de overheid het mogelijk maken om met een vergunning online
kansspelen aan te bieden in Nederland. De online aanbieders zullen daarbij 20% belasting
moeten gaan betalen. De Kansspelautoriteit gaat toezicht houden op de naleving van de
vergunningsvoorwaarden door de aanbieders. Vooruitlopend op de wetgeving is het Nederlands
Gokpaleis druk bezig met het ontwikkelen van nieuwe online activiteiten.
De omzet uit online activiteiten is een van de speerpunten voor de jaren 2014 tot en met 2016.
De doelstelling voor 2014 is om 25% van de omzet uit deze nieuwe online activiteiten te halen.
Maar ook op het vlak van offline activiteiten blijft het Nederlands Gokpaleis niet stilstaan. Zo
heeft de organisatie in 2013 haar aanbod versterkt door de introductie van twee nieuwe
evenementtrekkingen, die mede gericht zijn op een jonger publiek. In hoeverre dit in overeen
stemming is met het vraagstuk van het voorkomen van gokverslaving is nog de vraag. Keerzijde
van de nieuwe activiteiten is wel dat de kosten van marketing en productontwikkeling zijn
toegenomen.
Interne organisatie
De directie van het Nederlands gokpaleis bestaat naast de algemeen directeur uit drie
operationele business unit directeuren: staf en ondersteuning, loterijen en casino’s. Onder de
unit staf en ondersteuning is er een afdeling ethiek, die het ethisch handelen van het bedrijf
moet bewaken en zelfstandig rapporteert aan de Kansspelautoriteit.
Elke directeur is verantwoordelijk voor de scholing van zijn medewerkers, zodat zij
klaargestoomd zijn voor de ontwikkelingen in de komende jaren. Vastgelegd is dat aan scholing
per medewerker 2 dagen per kwartaal wordt besteed. Voor 2014 is een 2 daagse training Ethiek
voor alle medewerkers verplicht gesteld. Het goed opleiden van het personeel is een belangrijk
speerpunt van het bedrijf en is daarom vastgelegd in de strategische doelstellingen van het
bedrijf. De business unit directeur wordt onder andere afgerekend op het realiseren van
zijn/haar opleidingsbudget.
Binnen de unit casino’s zijn speciale trainingssessies rondom de introductie van online
toepassingen gegeven. Dit om introducties sneller en efficiënter te laten verlopen want in het
verleden heeft de unit een aantal kostbare mislukkingen geïntroduceerd. Dit heeft ertoe geleid
dat alle investeringen boven de € 25.000, - moeten zijn voorzien van een business case en deze
investering moet worden goedgekeurd door een meerderheid in de directie.
Onder de directeur staf en ondersteuning vallen onder andere de afdelingen financiële
administratie en business control. Alle belangrijke controlemaatregelen binnen de organisatie
zijn vastgelegd in een key-control-framework, met daarin financiële en niet-financiële controls.
De manier waarop deze controls worden uitgevoerd is vastgelegd in het Handboek Uitvoering
Controls. Belangrijke controls zijn de beveiliging van de gebouwen door middel van het beheer
van toegangspassen. Medewerkers hebben een toegangspas met hun foto erop, waarmee ze
toegang tot de casino’s kunnen krijgen. Monitoring van de resultaten uit de controls gebeurt
door de directie.
De key-controls worden vervolgens weer gerapporteerd aan de audit committee. Een van de
gevaren van het exploiteren van casino’s is fraude. Personeel wordt daarom voor aanname
uitgebreid gescreend en getest op integriteit en ethisch handelen.
25 juni 2014
pagina 2 van 3
Examen HOFAM vak MAC
Daarnaast heeft het bedrijf een gedragscode opgesteld, die door iedere medewerker moet
worden ondertekend. Iedere overtreding van de gedragscode leidt direct tot ontslag.
Iedere business unit directeur heeft een performance contract per jaar waarin concrete
doelstellingen worden vastgelegd mede op basis van de onderdelen van het key control
framework. De variabele beloning aan de business unit directeurs wordt alleen uitgekeerd als
90% van de doelstellingen wordt gerealiseerd. De afgelopen vijf jaar heeft slecht één business
unit directeur in één jaar de 90% gehaald. Dit is vooral veroorzaakt door de slechte
economische omstandigheden, waardoor de klanten minder geld uitgeven aan loterijen en een
bezoek aan de casino’s.
In januari 2014 ontdekt een medewerker van de afdeling financiën (onderdeel van staf en
ondersteuning) dat de manager financiën een medewerker in dienst heeft genomen die niet
voldeed aan de screeningseisen (de betreffende medewerker heeft een strafblad). Bij nader
onderzoek bleek het een neef te zijn van de manager. De medewerker heeft dit gerapporteerd
aan de business unit directeur staf en ondersteuning. De business unit directeur heeft hierop
geen actie ondernomen.
Financiële organisatie
De financiële organisatie is onderverdeeld in drie onderdelen: loterijen, casino’s en
ondersteunende afdelingen. Zo werkt bijvoorbeeld de financiële administratie zowel voor de
business unit loterijen als voor de business unit casino’s. Tot en met 2013 werden deze kosten
niet verrekend; de unit staf en ondersteuning had geen opbrengsten. De begroting bestond
alleen uit kosten. Omdat er beter op de kosten moet worden gelet heeft de directievoorzitter de
business unit directeur staf en ondersteuning de opdracht gegeven om een interne verrekenprijs
op te stellen. Dit moet een aanzet geven tot het volledig winstverantwoordelijk worden van de
business unit staf en ondersteuning.
Het alternatief om de werkzaamheden van staf en ondersteuning uit te besteden is in 2013
onderzocht. De business case gaf aan dat uitbesteding nauwelijks goedkoper uitkwam op basis
van de toen heersende marktprijzen voor de werkzaamheden van staf en ondersteuning, als de
business unit gereorganiseerd zou worden. Op basis van deze reorganisatie moet er 20%
bespaard worden aan kosten. In de tweede helft van 2013 heeft een uitgebreide analyse
plaatsgevonden naar de toegevoegde waarde van de unit staf en ondersteuning. Deze analyse
is verwerkt in het budget 2014 voor staf en ondersteuning. Eind 2014 moet de reorganisatie zijn
afgerond. Medewerkers klagen, door de reorganisatie, over de hoge werkdruk en te weinig
medewerkers om de activiteiten goed te kunnen uitvoeren.
De jaarbudgetten worden bottum up vastgesteld. De directie geeft in juni van het jaar globale
richtlijnen aan de verschillende business units. Op basis van deze richtlijnen wordt er een
jaarbudget opgesteld in de maanden juli tot en met oktober. De belangrijkste financiële ratio’s
zijn de bruto winst en de omzet uit de online activiteiten. In november neemt de directie een
besluit over de budgetten. De realisatie van deze budgetten is bepalend voor de beoordeling
van de business unit directeuren aan het einde van het budgetjaar.
25 juni 2014
pagina 3 van 3

Download Report