techniekcoaches

Ondersteuning van de leraren basisonderwijs – techniekcoaches
Acties uit het STEM –actieplan
Het STEM-Actieplan legt een sterke nadruk op de professionalisering van leraren uit het
basisonderwijs voor techniek en wetenschappen. Deze professionalisering heeft drie
speerpunten: opleiding en vorming, begeleiding van de leraar en ondersteuning van scholen.
Naast een lange termijn visie met een duurzame afstemming met de lerarenopleidingen en de
bijscholingscentra, willen we op korte termijn ook inzetten op de actuele techniek- en
wetenschapsnoden in de klassen van de basisschool.
Het STEM-Actieplan voorziet een tijdelijke, stimulerende actie waarbij enthousiaste en
geëngageerde vakspecialisten, bedrijven en scholen elkaar de hand reiken
Techniekcoaches
Wat zijn techniekcoaches?
Techniekcoaches zijn vrijwilligers die minimum 3 keer per jaar voor een school beschikbaar
zijn.
Het zijn ervaren technische experten
 die gewerkt hebben of nog steeds werken in een technische sector of bedrijf en die hun
kennis en passie met de leerkrachten en de school willen delen.
 die op een dynamische maar ook begrijpelijke manier over hun vak en over de
ontwikkelingen in techniek en wetenschap kunnen praten.
 die bereid zijn om de opportuniteiten in het curriculum en in de eindtermen te ontdekken
die toelaten dat de leerkracht (of beter: het lerarenteam) er iets mee kan in de dagelijkse
klaspraktijk.
 die ook kunnen luisteren naar de leerlingen en naar wat zij kunnen bijdragen in deze
innoverende klaspraktijk.
 die vanuit hun brede, technische inzicht met een open blik in de wereld staan en de link
kunnen leggen tussen de alomtegenwoordige techniektoepassingen in de schoolomgeving
en wat je ermee kan in en buiten de klas, en dus ook : hoe de leerlingen
probleemoplossend kunnen werken rond de gestelde technische en wetenschappelijke
uitdagingen.
Pagina 1 van 4
Voorbeeldthema’s:
 de heraanleg van een straat in de omgeving van de school i.s.m. de ingenieurs en de
technici van de gemeente
 de recyclage van de drankblikjes op school
 op stap met een domotica specialist in een lage energiewoning in aanbouw
 achter de (technische) schermen van een pretpark tijdens de schooluitstap
 het technisch upgraden van een lokale drukkerij
 plannen van zonnepanelen op het dak van de school of aan de verkeerslichten
 de grondstof traceren voor een fleece
 het meten van de waterzuiverheid van de vijver in het stadspark
 de werking van een koel- of warmtegordijn in de lokale supermarkt
 …
Het gaat m.a.w. over de gezamenlijke dynamisering van de didactiek en de klaspraktijk, vanuit
nieuwe inhoudelijke opportuniteiten en inzichten, die soms veraf, maar vaak ook heel dichtbij
zijn, en steeds alomtegenwoordig, innovatief en verbazingwekkend. Jonge kinderen zijn
vertrouwd met deze thema’s maar kennen heel vaak het achterliggende technische proces (nog)
niet. Om dit aan te pakken en ook om de juiste technische terminologie te gebruiken, hebben
heel wat leerkrachten nood aan een extra duwtje in de rug.
Wat doet u als techniekcoach ?
De techniekcoach
 gaat met de school na in hoeverre techniek echt al in de school is verankerd (de
school”scan”) en welke de vervolgstappen kunnen zijn.
 begeleidt basisscholen aldus bij het sterker verankeren van techniek in het lesaanbod en
ondersteunt de leerkrachten bij het geven van technieklessen.
 stelt samen met het schoolteam een stappenplan op. Dit plan is liefst vakoverschrijdend
en wordt door het team en de directie actief gesteund en uitgevoerd.
 evalueert aan het einde van het afgesproken traject samen met het team het stappenplan
en het leertraject, in relatie tot de initiële scan.
 kan ook samen met studenten en docenten van de lerarenopleiding technieklessen
opzetten, idealiter geïnspireerd op de ervaringen in de basisscholen, en die zich specifiek
richten op het verwerven van de eindtermen techniek en de inbedding van techniek in de
brede basisschool
Pagina 2 van 4
Wat doet de school?
De school
 engageert zich formeel om een STEM–beleid te ontwikkelen met expliciete aandacht
voor een duurzame totaalaanpak.
 heeft zelf al (een aanzet tot) een STEM-plan opgesteld of is er idealiter al mee aan de slag
en kan dus haar aandachtspunten en noden benoemen.
 heeft ook al nagedacht over het profiel van de coach die wordt gezocht. De school zoekt
m.a.w. een coach om haar bestaande, interne keuze te versterken, te verankeren en actueel
en dynamisch te houden.
 koppelt in gezamenlijke afspraak regelmatig terug met de coach.
 legt na de evaluatie van het afgesproken traject de basis voor een vervolgtraject, i.f.v. een
steeds autonomer verhaal.
 is op termijn zelf in staat zijn om techniek te positioneren, er een beleid rond uit te
stippelen en de professionalisering van de leraren in eigen handen te nemen.
Wat doet het departement Onderwijs en Vorming?
Het departement Onderwijs en Vorming
 zorgt voor een online communicatiemiddel via de website www.klascement.be dat zowel
voor techniekcoaches als voor leerkrachten toegankelijk is.
 zorgt voor een dagvergoeding (op basis van vrijwilligerswerk) en een kilometervergoeding
voor de techniekcoaches.
 zorgt voor een regelmatige monitoring van het project en stuurt bij indien nodig.
 zorgt voor een regelmatige update van de pool van techniekcoaches
Pagina 3 van 4
Een concreet voorbeeld van samenwerking tussen techniekcoach en een basisschool
Een coach uit een petrochemisch bedrijf helpt de leerkracht met het thema “van petfles tot fleece
deken”

Eerst wordt het proces van de afvalverwerking behandeld met de leerlingen:

o welk afval hebben we op school en hoe gaan we dat sorteren?
o wat gebeurt er met de drankblikjes en –brikjes en –flesjes die we in de blauwe zak
smijten?
o hoe kan dit afval opnieuw gebruikt worden?
o hoe verloopt het proces van verwerkt plastic naar een fleece deken?
De coach ondersteunt hierbij de leerkracht – dit kan zowel inhoudelijk als praktisch zijn:
o inhoudelijk: het proces van verwerking wordt samen met de leerkracht volledig
doorgenomen zodat de leerkracht precies kan uitleggen aan de leerlingen hoe dit
werkt
o praktisch: de coach kan zorgen voor materiaal dat in de klas gebruikt kan worden
(grondstoffen, eventueel beeldmateriaal, …)
o de coach kan ook een bezoek aan het bedrijf regelen
o de coach kan vb. helpen om dit thema verder uit te bouwen naar een jaarthema –
leerlingen kunnen dan op het einde van het project zelf alternatieven zoeken “van
petfles naar …”
meer informatie: www.ond.vlaanderen.be/stem
Pagina 4 van 4

Download Report