Download nu - Vlaanderen Vakantieland

TOERISTISCH MAGAZINE 2014
Vlaamse Ardennen
WANDELEN – FIETSEN – CULTUUR – PROEVEN
Tips voor een verblijf in Vlaanderens Mooiste Landschap
INHOUD
6
12
24
28
Internationale tentoonstelling
10 mei–30 november 2014 in het
Provinciaal Erfgoedcentrum
Ename
26
Proef de Vlaamse Ardennen
Sint-Lievensroute
18
Vier kapelletjes
en een brouwerij
29
Tentoonstelling
Francia Media
Realisatie Provinciebestuur Oost-Vlaanderen
Met de steun van het Cultuur (2007–2013) programma van de Europese Unie
34
Een vlakke fietsroute
met een +
36
15
My Tours Erfgoedwandelingen
Beleef je eigen Ronde
Hossen in de bossen
Zwalmbeekroute
Vlaanderens
Mooiste Landschap
COLOFON Verantwoordelijke uitgever: Toerisme Vlaamse Ardennen vzw, Luc Hoorens, Veemarkt 27, 9600 Ronse | Concept en projectbegeleiding:
Toerisme Vlaamse Ardennen vzw | Redactie: Schrijfbedrijf KLA-4, Koen Lauwereyns | Lay-out: Publi-Style graphics, Sabine Ketels |
Druk: Corelio Printing | Foto’s: Bart Heirweg, David Stockman, Marthe Minnaert, Philippe Minnaert, Johan Raes, Luc De Keersmaeker,
Nick Van de Vel, Jesse Willems, de steden en gemeenten, Toerisme Vlaamse Ardennen vzw | Cartografie: Emanuel Daurel | D/2013/0332/30
Deze publicatie kwam tot stand met de steun en medewerking van Toerisme Oost-Vlaanderen vzw en de 17 gemeenten en steden die aangesloten zijn
bij Toerisme Vlaamse Ardennen vzw.
2
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
3
Een picknick
met straffe verhalen
Franse Revolutie werd de eenvoudige bidplaats als zwart goed verkocht aan een boer,
die ze als schuur gebruikte
5. De Geuzentoren ziet er dan wel middeleeuws
uit, hij werd pas in 1864 gebouwd. Schrijver
Omer Wattez kwam hier met dichter Pol De
Mont, wandelen. De Mont keek vanop de
toren uit over de omgeving en riep: “Maar dat
zijn hier precies de “Vlaamse Ardennen”.
6. Je wandelt zo goed als boven een van de drie
spoorwegtunnels die Vlaanderen rijk is. De
414 meter lange tunnel op de lijn Oudenaarde-Ronse werd tussen 1857 en 1861 aangelegd. De tunnel zou tijdens WOII dienst
gedaan hebben als schuilplaats voor de Duitse
rijksmaarschalk Hermann Göring en op 22
december 1940 zou ook Hitler in de tunnel
overnacht hebben.
Tijdens de Picknickroute wandel je met rugzak vol gezonde en lekkere
streekproducten door en rond het Muziekbos. Je zal de extra energie
goed kunnen gebruiken want er moet geklommen worden tot 147 meter.
Vlaanderens Mooiste Landschap is het ideale
decor voor een dagtocht. De Picknickroute is
12 km lang maar kan makkelijk tot de helft
ingekort worden. Onderweg krijg je een perfect
beeld van wat het landschap van de Vlaamse
Ardennen zo uniek maakt: nijdige klimmetjes,
smalle, verborgen paadjes tussen de velden en
plekjes waar je je mag verwachten aan een dosis
nostalgie die plots in je nek springt. Het zijn
doorgaans ook de beste locaties om je knapzak
aan te spreken. Over hoe je die vult, hoef je
je geen zorgen te maken. Een dag vooraf even
bellen naar Bistro Boekzitting en je kan ’s
anderendaags je picknick met onder meer Breydelham, Horebeekse kaas, Rigaux chocolade en
Inex yoghurt afhalen.
In het spoor van de keizers
De extra energie zal je goed kunnen gebruiken
want de wandeling leidt je door en rond het
Muziekbos, en dat ligt niet toevallig op de top
van een getuigenheuvel. Over het Muziekbos
bestaan veel sterke verhalen. Sommige daarvan
zijn waar en de andere zijn zeer goed gevon-
6
den. Wist je bijvoorbeeld dat zowel Caesar als
Keizer Karel je hier ooit zijn voor gegaan? En
waar denkt u dat Wagner de inspiratie voor zijn
Thannhäusersaga gehaald heeft? Precies, in een
spelonk onder de Muziekberg. Wie de tocht ’s
nachts wil afleggen, mag niet schrikken als hij
het woudorgel hoort… of een weerwolf natuurlijk, dat kan ook.
De picknick kost 10 euro.
Bestellen doe je bij Bistro Boekzitting,
Boekzitting 26 in Ronse, 055 21 48 73
www.boekzitting.be
1.Vertrekken doe je in Louise-Marie. Aan de
kerk is een ruime parking. Het gehucht doet
een spagaat tussen Ronse in Maarkedal en
werd genoemd naar de eerste koningin der
Belgen, Louise-Marie d’Orléans. Ze overleed
op de dag van de eerste steenlegging van de
kerk, op 11 oktober 1850.
4. Kapel Lorette werd in 1676 gebouwd omdat
de pastoor van de Sint-Martinusparochie in
Ronse vond dat de gelovigen aan de voet van
de Muziekberg te ver moesten stappen om
hun zondagsplicht te vervullen. Tijdens de
W A N D E L N E T W E R K
€6
→ Te koop in de toeristische infokantoren,
in de boekhandel of via
www.toerismevlaamseardennen.be
Getuigenheuvels
Vlaamse Ardennen
Deze wandelroute
werd uitgestippeld op
het Wandelnetwerk
Getuigenheuvels
Vlaamse Ardennen
Afstand: 12 of 6 km
Startplaats: Kerk Louise-Marie
(Maarkedal/Ronse, La Salettestraat)
Tussen Knooppunt 46 en 36
Reliëf: steil terrein
46
17
11
Louise-Marie
57
16
START
Muziekbos
35
58
12 36
15
32
91
14
2.We doen de wandeling in wijzerzin en komen
na een steile klim aan Bistro Boekzitting.
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Je kan je eigen wandeltraject in Vlaanderens
Mooiste Landschap uitstippelen aan de hand
van 152 knooppunten.
Dat volledig volgens eigen interesses, want het
wandelnetwerk presenteert een mix van natuur
en landschap, cultuur en geschiedenis in de vierhoek Kluisbergen-Oudenaarde-Brakel-Ronse.
Via de knooppunten worden een hele reeks
bezienswaardigheden met elkaar verbonden.
56
Hier kan je eventueel je picknick afhalen. De
naam heeft niets met boeken te maken maar
verwijst naar de statige beuk die hier vroeger
stond. Onder zijn takken werd recht gesproken… en er stond een schandpaal.
3.Na de afdaling kom je aan restaurant
’t Ruddershof waar je ook een streekbiertje
kan proeven om weer op krachten te komen
voor wat komt.
7. Koetsenmuseum Verdonkt heeft een unieke
verzameling koetsen uit de 18de en 19de
eeuw. Enkel te bezoeken na telefonische
afspraak op 055 21 87 17. Je kan op dit nummer ook een tocht met een huifkar boeken.
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
13
7
Proef de Vlaamse Ardennen
Behalve de Picknick wandelroute rond het Muziekbos in Ronse verbinden ook nog drie
routes op het fietsnetwerk ‘Vlaamse Ardennen’ plekjes waar het lekker halthouden is.
Met de ‘Zoete Hoeve’ fietsroute doorkruis je
Brakel en Sint-Martens-Lierde met de geur van
mattentaarten in de neus. Onderweg kan je ook
proeven van lekker hoeveijs. Straffe fietsers die ’s
winters op pad gaan, kunnen zich warmen aan
geutelingen.
De ‘Oud Bruin’ fietsroute brengt je naar
Oudenaarde en Maarkedal. Vooral de liefhebbers
van Oud Bruin bier komen onderweg aan hun
trekken.
Via de ‘Water Route’ fiets je langs de talrijke
bronnen en watermolens van Zottegem, Oost-
erzele, Gavere en Zwalm. Zuiver water is niet
alleen de voornaamste grondstof van bier maar is
ook de noodzakelijke voorwaarde om waterkers
te kunnen telen. In Balegem komt er dan weer
voornamelijk jenever uit de fles.
Lekkerbekken die liever te voet op zoek gaan
naar lekkers zullen de Picknick Route rond het
Muziekbos in Ronse beslist kunnen smaken.
→ De routes kan je downloaden op
www.proefdevlaamseardennen.be
Kunnen we de Bierkaart
eens zien?
Om het Vlaanderens Mooiste Landschap te ontdekken, met zijn nijdige klimmetjes en
kronkelende paadjes, kan je af en toe wel een glazen boterham verdragen.
Aan keuze is er gelukkig geen gebrek.
Dankzij de aanwezigheid van bronnen met lekker
zuiver water, is bier brouwen hier altijd al een populaire
bezigheid geweest. De regio telt nog steeds acht actieve
brouwerijen: Cnudde, Contreras, De Graal, De Ryck,
Liefmans, Roman, Smisje en Van Den Bossche. Vier
daarvan liggen in bierstad Oudenaarde.
De brouwsels van de acht brouwerijen werden
samengebracht op een overzichtelijke bierkaart. Een
handig instrument voor liefhebbers die tijdens hun
verblijf een vergelijkende studie willen maken.
Ontdek de deelnemende horecazaken op
www.proefdevlaamseardennen.be
Groot in alle eenvoud
De Vierhoekhoeve is een familiaal landbouwbedrijf waar elkeen die er werkt een groot hart heeft voor de
landbouw, de natuur en de mensen. Een plaats waar ‘Het Grote Geluk’ nog in ‘De Kleine Dingen’ zit.
U kan er terecht voor:
•
•
•
•
Hoevewinkel Bella boe
Feestjes tussen de beestjes
Bijeenkomsten in een charmant kader
Boerderijklassen en –vakanties
Brielstraat 71
9860 Oosterzele-Gijzenzele
Tel. 09 362 57 91
[email protected]
www.devierhoekhoeve.be
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
9
Van 1 tot en met 31 maart 2014 beleef je de culinaire troeven van de Vlaamse Ardennen!
De Vlaamse Ardennen zijn niet enkel ‘Vlaanderens Mooiste landschap’, de streek telt ook meer dan
100 producenten van streek- en hoeveproducten en er zijn tal van gezellige restaurants en cafés en
charmante logeeradressen. Deze horecauitbaters en producenten slaan de handen in elkaar om je de
prachtige Vlaamse Ardennen letterlijk te laten proeven!
En in de maand maart 2014 doen ze, samen met
toeristische diensten en culinaire verenigingen uit
de regio, een extra inspanning: Heel de maand
lang kan je deelnemen aan bedrijfsbezoeken,
kookworkshops, culinaire wandelingen, een
beer & foodpairing, en nog zo veel meer om het
culinaire lekkers van de Vlaamse Ardennen niet
alleen te proeven, maar ook echt te beleven.
Proef de Vlaamse Ardennen
Evenementenmaand
Word (even) kartuizer in Lierde
Je wordt ontvangen in de gewezen kartuizerkerk door een kartuizermonnik van
de nieuwe generatie. Hij vertelt je hoe de kartuizers hier vroeger in stilte leefden
en hun dagen wijdden aan gebed, contemplatie en zang.
Gelukkig voor ons kweekten ze ook kruiden en brouwden ze het ondertussen
zeldzaam geworden kartuizerbier, dat nu wordt gebrouwen in de ambachtelijke
brouwerij De Graal in Brakel. Je mag het proeven in het volkscafé De Kartuizer
waar het nog altijd in stenen kruikjes wordt geserveerd. Ook mag je even
nippen van de Chartreuse, een op fles gerijpte kruidenlikeur gemaakt naar een
eeuwenoud kartuizerrecept. Speciaal voor de gelegenheid worden ook kartuizerflappen gebakken. Misschien wordt je daarom zelf wel kartuizer!
Waar: toegangspoort Kartuizersite, Kartuizerstraat. Parkeren op het parkeerterrein langs de Kloosterstraat.
Wanneer: donderdagen 13 en 20 maart 2014, 15u
zondagen 9 en 23 maart 2014, 15 u (duur: ca. 2u)
Prijs: € 8 per persoon (gids, kartuizerbier, -likeur en kartuizerflap inbegrepen)
Info en reservatie: [email protected] of
tel: 0476 56 78 40 of via mail: [email protected].
www.gidsenvlaamseardennen.be
10
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Kruidig bezoek aan Kruiden Claus, een unieke
kruidenkwekerij in de Vlaamse Ardennen
Kruishoutem
Vrijdag 7 maart 2014, 18u30 (duur: 1u30) &
Zaterdag 8 maart 2014, 10u00 (duur: 1u30)
www.proefdevlaamseardennen.be
Proeverij van streekproducten en rondleiding in
jeneverstokerij Van Damme Oosterzele
elke vrijdag, zaterdag en zondag van maart 2014.
‘s vrijdags om 19u, ‘s zaterdags en
‘s zondags om 16u.
Bedrijfsbezoek met degustatie Breydelproducten
Gavere
woensdag 5 maart en woensdag 19 maart 2014,
9u (duur: 3u)
Bezoek Braeckman Graanstokerij
Oudenaarde
15 maart 2014, om 10u30, 14u en 15u30
(duur : 1u30)
Kookworkshop Breydel kookt creatief met
streekproducten Gavere
vrijdagavond 14 maart 2014, 18u (duur: 4u)
Bezoek brouwerij Liefmans Oudenaarde
zaterdag 15 maart 2014, 14u (indien volzet,
extra rondleiding om 10u)
(duur:+/-2u)
Meer informatie vind je terug op
Bezoek Brouwerij Contreras Gavere
woensdag 5 maart en woensdag 19 maart 2014,
14u (duur: 2u)
Culinaire wandeling met proeverijen
Geraardsbergen
zaterdag 22 maart 2014, 15u en
zondag 23 maart 2014, 10u
Demo mattentaarten bakken
Geraardsbergen
elke zaterdag van maart 2014, 13u (duur: 1u)
Jaarmarkt Eerste Toog Geraardsbergen
maandag 3 maart 2014
Geleid bezoek in domein de Ghellinck en afsluiter in taverne/restaurant de Ghellinck Wortegem-Petegem
zondag 23 maart, 14u (duur: ca. 3u)
Bezoek aan imker Gilbert Walraet
Wortegem-Petegem
zondag 30 maart 2014, 14u (duur: ca. 1u30)
Valleigolf met éénmalig ook hoevebarbecue
Zingem
Elke zaterdag en zondag van maart 2014,
tussen 14u en 19u (duur: ca. 1u30)
Op zaterdag 29 maart, om 17u barbecue
Film en koffiedegustatie bij Koffiebranderij
Hoorens Zottegem
elke zaterdag in maart 2014 tussen 13u en 16u
Zoektocht Hoeve ’t Alkeveld Zottegem
elke zondag van maart 2014, van 14u tot 19u
(duur: 1 à 2u)
Bezoek het nieuwe MOU museum en geniet
van een typisch Oudenaards bruin biertje met
streekgebak Oudenaarde
elke zondag van maart en april 2014
(uitgez. 6 en 27 april)
Brouwdemonstratie en proeverij
De Hoevebrouwers Zottegem
Zaterdag 15 maart 2014,
doorlopend van 9u tot 17u
Wandeling “beschermde cafés” in Ronse:
“van tap tot tegeltableau” Ronse
7 en 22 maart 2014, 14u (duur: 2,5 uur)
Bierdegustatie en beer & foodpairing
Zottegem
vrijdag 21 maart 2014, 19u30
Geleide proevertjeswandeling Ronse
15 en 29 maart 2014, 14u (duur: ca. 3 uur)
Rondleiding en proeverij vzw
De Boomkring – Ourobouros Zwalm
zaterdag 15 maart 2014
Rondleiding in biologisch tuinbouwbedrijf
De Kollebloem Herzele
Vrijdag 21 maart 2014, 14u (duur: 3u)
Bezoek met een huifkar aan de Stoeterij/
Strohoeve van Willy Naessens en culinaire stop
in de Hooiopper Wortegem-Petegem
zondag 16 maart, 10u; terug in de Hooiopper
voor de maaltijd om 12u30
Koken met vergeten groenten in de Kollebloem
Herzele
Zaterdag 22 maart, 10u (duur: 4u)
Wandeling ’t Stokerijtje
Wortegem-Petegem
zaterdag 29 maart 2014, 14u (duur: ca. 2u30 )
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Sneukeltocht Zwalmvallei met Zwalmse
lekkernijen Zwalm
Zaterdag 22 maart 2014, vrij te starten
tussen 13u en 15u
11
Verlies je hart tijdens de
Sint-Lievens landschapswandeling
Sterk gekruid
Pikant is misschien wat overdreven maar de Vlaamse Ardennen zijn ongetwijfeld
sterk gekruid. Want, ook al zijn populieren en knotwilgen de hoofdrolspelers van het
heuvelachtige landschap, laag bij de grond vind je een aantal minder opvallende maar
daarom niet minder interessante smaakmakers.
Je bent zeker niet de enige en zeker niet de eerste die
de oostgrens van de Vlaamse Ardennen opzoekt voor
een gevarieerde wandeling. Je loopt onder meer in de
voetsporen van de Ierse bisschop Livinius.
In 657 wandelde hij van Sint-Lievens-Esse naar
Sint-Lievens-Houtem … met zijn hoofd onder zijn
arm. Toegegeven, vandaag is er meer kans dat je hier
je hart verliest.
Livinius had het aan de stok gekregen met
enkele broers uit Sint-Lievens-Esse, die het
niet pikten dat hij zieltjes probeerde te winnen.
Dus hakten ze zijn hoofd eraf. De kans dat hij
vervolgens tijdens zijn wandeling van het mooie
landschap en de pittoreske plekjes zal genoten
hebben, is bijgevolg klein. Volgens de legende
kroop de arme man recht, nam zijn hoofd op
en strompelde naar Houtem om daar te sterven.
Het mirakel maakte bijzonder veel indruk en
was de aanleiding voor een vurige verering die
eeuwenlang duurde. Jaarlijks zakten duizenden
bedevaarders op zijn sterfdag af naar zijn graf.
Vandaag herinnert de populaire jaarmarkt in
Sint-Lievens-Houtem nog aan die populariteit.
In 2008 werd het evenement toegevoegd aan
de lijst ‘Immaterieel cultureel erfgoed van de
mensheid’ van Unesco.
Winterjaarmarkt
Sint-Lievens-Houtem
11 & 12 november 2014
www.sint-lievens-houtem.be
Sint-Lievensroute
Afstand: 8 km (groene landschapswandeling)
4,5 km (blauwe natuurwandeling)
€2
Vertrekpunt: Groene lus: Sint-Lievensplein in Sint-Lievens-Esse
Blauwe lus: kerk Sint-Antelinks
Te koop in de toeristische infokantoren, in de boekhandel of
via www.toerismevlaamseardennen.be.
12
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
1. We starten de wandeling aan de brouwerij op
het Sint-Lievensplein in Sint-Lievens-Esse.
Het hele plein is beschermd en vormt een typisch Vlaams dorpslandschap, inclusief kiosk.
2. De wandelroute bestaat uit twee lussen
die perfect met elkaar verbonden kunnen
worden. De ene lus is 8 km lang en de tweede
brengt je nog 4,5 km verder.
3. Ook het dorpsplein van Steenhuize-Wijnhuize is een beschermd dorpszicht. Hier ontmoeten de dorpskerk en het kasteeldomein
elkaar. Het huidige kasteel werd gebouwd
in 1626 op de funderingen van een oude
burcht. In het kasteelpark bevindt zich ook
een imposante duiventoren, later gebruikt als
orangerie.
4. Het Duivenbos is een bronbos van 11 ha dat
beheerd wordt door Natuurpunt. Het ligt wat
verscholen in een dal. De waterafvoer gebeurt
hier zeer traag waardoor moerasplanten en
–dieren hier een uitstekend biotoop gevonden
hebben. In het voorjaar stelen de bosanemonen hier de show.
Velt verzamelde onze streekeigen kruiden in een handige gids: Kruiden verkennen in de Vlaamse Ardennen. De
brochure stopt gemakkelijk weg in je jas- of rugzak en zal je wandeling zeker een extra dimensie geven.
Je krijgt nadien beslist ook zin om een bezoek te brengen aan een van de producenten voor wie kruiden ook
commercieel belang hebben. Kruiden Claus in Kruishoutem legt zich al sinds 1976 toe op het kweken van
kruidenplanten. En in Sint-Lievens-Esse ben je welkom bij het biologisch tuinbouwbedrijf De Kollebloem
waar onder meer de kleine veldkers de show steelt.
Achteraan in de brochure vind je een reeks kortingsbonnen waarmee je onder meer korting krijgt op een
verblijf in enkele kruidenvriendelijke logies of in hoevewinkels.
www.velt.be - www.kruidenclaus.be - www.kollebloem.be
START
1
Sint-Lievens-Esse
Landschapswandeling
4
Duivenbos
5
Sint-Antelinks
5. Op deze heuveltop kan je genieten van een
prachtig uitzicht op de Dendervallei. De
arduinen oriëntatietafel aan de kerk helpt je
te oriënteren.
6.Eeuwenlang domineerden twee boerderijen
de landbouwbedrijvigheid in Sint-Antelinks.
Een daarvan is het Hof te Ransbeek in de gelijknamige straat. De boerderij behoorde tot
de abdij van Nijvel. Vandaag is ze omringd
door indrukwekkende oude beuken.
2
6
START
Natuurwandeling
3
Steenhuize
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
13
Gedreven door wind en water
In de Vlaamse Ardennen werd je tien eeuwen geleden al verwelkomd door meer dan
honderd wiekende windmolens terwijl er langs de talrijke beken ook nog eens meerdere
tientallen watermolens actief waren. Van vele daarvan is geen spoor meer terug te
vinden maar enkele laten zich nog steeds bewegen door de natuurelementen. We zetten
er voor u enkele in de wind.
De Zwalmmolen
De Klepmolen
De eerste sporen van de Zwalmmolen gaan
terug tot de 13de eeuw, toen de molen al
eigendom was van de Gentse Sint-Baafsabdij. In
2010 werd de molen maalvaardig gerestaureerd,
nu ook voorzien van een kleine waterkrachtcentrale, en is hij veelvuldig in bedrijf.
www.oost-vlaanderen.be/mola
In 1791 rees sterke weerstand tegen een aanvraag van molenaar Jan de Waeghemaeker om
op de wijk Bierman in Balegem een nieuwe
korenmolen te bouwen. Het verzet werd – tevergeefs – georkestreerd door de dorpsheer, tevens
eigenaar van de twee andere molens in het dorp.
zou wieken. En zo gebeurde. Tot de houten
staakmolen in 1889 afbrandde en vervangen
werd door het stenen exemplaar dat er nu nog
staat. Tussen 2011 en 2012 werd hij grondig
gerestaureerd zodat hij weer maalvaardig is.
Molenaar Willy Van Nevel, Tel.: 09 362 77 45
De Boembekemolen
Sporen van deze watermolen met die naam,
op de Zwalm in Michelbeke, dateren al van
het einde van de 14de eeuw. In 2002 verwierf
vzw Natuurpunt met haar vzw Boembeke de
zwaar vervallen watermolen. Het gevolg van
een ingrijpende restauratiecampagne is een in
2014 weer malende watermolen, gelegen in een
schitterende omgeving.
www.boembeke.be
De Buysemolen
De geschiedenis van de houten Buysemolen
begint al zeker in de 13de eeuw. In 2009 werd
de molen zo goed als nieuw heropgericht.
Toerisme Herzele, Tel.: 053 60 77 44
My Tours
De Huisekoutermolen
Uiteindelijk mocht de bouw toch starten op
voorwaarde dat de Klepmolen binnen het jaar
“Sindsdien maalt de Buysemolen weer wekelijks”,
vertelt Luc Hoorens opgetogen. “De manier
waarop windmolens de kracht van de natuur al
700 jaar op precies dezelfde manier omzetten
in nuttige energie, is voor een liefhebber van
techniek als ik adembenemend. Maar de molen
betekent meer dan dat. De machine betovert mij.
Een dag op de molen doorbrengen staat voor
mij gelijk aan mijn hoofd leegmaken. Ik ben
fier dat er in de Vlaamse Ardennen nog zoveel
maalvaardige water- en windmolens bewaard zijn
gebleven. Alleen al in Herzele zijn er drie. We
moeten dit erfgoed blijven koesteren. En als ik
zie hoeveel mensen deze monumenten jaarlijks
komen bezoeken, sta ik gelukkig niet alleen met
mijn mening.”
Luc Hoorens voorzitter Toerisme Vlaamse Ardennen
14
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
De molen stond oorspronkelijk en dat reeds in
1512 in Waregem, onder de naam Hoogmolen.
Na jarenlang verval werd hij in 1975 heropgebouwd te Huise. In 2012 onderging de molen
andermaal een grondige restauratie en werd hij
traditiegetrouw feestelijk weer opengesteld.
www.huisekoutermolen.be
12 erfgoedwandelingen met je smartphone als gids
Met je slimme telefoon als gids kan je voortaan
merkwaardige plekjes van wandelparadijs Vlaamse
Ardennen ontdekken langs twaalf erfgoedroutes.
Onderweg maak je aan de hand van korte teksten,
foto’s en audio- en videofragmenten kennis met de
grote geschiedenissen en kleine verhalen.
In Oudenaarde, Zottegem, Geraardsbergen en Ronse zijn telkens
drie stadswandelingen ter beschikking. Soms ligt het parcours
vast, soms bepaal je aan de hand van het kaartje op je scherm zelf
waar je heen gaat en krijg je een signaal als je in de buurt van een
bezienswaardigheid bent.
Je kan zelf foto’s opladen, vrienden uitnodigen en achteraf je
wandeling opnieuw beleven of delen via sociale media.
Hoe werkt het?
Voor je vertrekt volstaat het om de gratis My
Tours-applicatie op je smartphone te downloaden.
iPhonegebruikers vinden de app in de AppStore.
Wie een Androidtoestel bezit kan terecht in de Play
Store.
Vaste bezoekdagen
Vlaamse Molendag
zondag 25 mei 2014
Oost-Vlaamse Molendag zondag 5 oktober 2014
Zodra dit gebeurd is, kies je een route en
begeleidt de gpsfunctie van je toestel je naar het
vertrekpunt.
Download ‘My Tours’ op www.mytours.be
of vraag ernaar bij het toeristisch infokantoor
in één van de 4 steden.
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
15
Oudenaarde
Zottegem
Oudenaarde, beleef het
Op stap met Marilou
De bierroute
Op stap met Egmont
Een wandeling langs de historische schatten van
Oudenaarde moet wel aan het stadhuis starten.
We wandelen tot diep in de 16de eeuw en kruisen onder meer Keizer Karel, Lodewijk XIV en
enkele vrome begijntjes op het trottoir.
Marilou is 12 jaar oud en een van de gastvrouwen van Mou, het schitterende museum van
Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen. Met haar
struinen we door de historische stadsmaquette
die destijds in opdracht van de Zonnekoning
werd gemaakt.
Wie Oudenaarde zegt, denkt aan bier. In de
omgeving van de stad waren op een bepaald
ogenblik meer dan zeventig brouwerijen actief.
De brouwers lieten in heel de stad hun sporen
na… en dan hebben we het niet alleen over het
lekkers dat vandaag nog uit de tapkraan van
onze talrijke horecazaken stroomt
Samen met Willem van Oranje speelden de
graven Egmont en Hoorn in de 16de eeuw een
leidersrol in het verzet tegen het bewind van
koning Filips II. Lamoraal werd met zijn gelijkgestemde collega voor de Bloedraad gedaagd omdat
ze in hun ambtsgebied onvoldoende hadden
opgetreden tegen religieuze ketters. We geven ze
eerherstel met deze wandeling.
Ronse
Art-decoroute
Ronse vroeger en nu
Kidstour
Tussen de twee wereldoorlogen groeide Ronse uit
tot het tweede textielcentrum van Vlaanderen.
De glorietijd liet tal van gebouwen achter. In heel
de stad kom je kleine en grote fabrieken tegen,
afgewisseld met arbeiderswijken en beluikjes.
Terwijl een schat aan art-decogebouwen intussen
nog steeds de rijkdom van de oude textielbaronnen etaleren.
De relieken van de Heilige Hermes maakten van
Ronse in de middeleeuwen een belangrijk religieus centrum. Geesteszieke bedevaarders kwamen
van heinde en ver om bij de patroonheilige van
de stad hulp en genezing te vragen. Tot vandaag
is het echter onduidelijk of Sint-Hermes ook de
Ronsese zotten kan genezen. Zolang er hoop is,
blijven de Ronsenaars hun heilige op handen dragen. Letterlijk, zo leer je tijdens deze wandeling
door de rijke Ronsese geschiedenis.
Deze stadswandeling voor kinderen speelt zich af
in het stadscentrum van Ronse. Tijdens deze tour
leren de kinderen op een leuke en speelse manier
Ronse kennen. Ze horen bijzondere verhalen en
vervullen tal van verrassende opdrachten. Een
leuke aanrader voor gezinnen met kinderen die
op een interactieve manier willen speuren en
ontdekken in het historisch centrum van Ronse.
16
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Ontdek het Zottegem van 100
jaar geleden
Het uitzicht van Zottegem is de afgelopen eeuw
grondig veranderd. Er werden nieuwe straten
aangelegd, huizen afgebroken en herbouwd,
monumenten opgetrokken, mensen kwamen en
gingen weer weg. Alles en iedereen liet sporen na
die we op onze wandeling door de stad proberen
te vinden.
Muzikale wandeling
Muziek is de tweede naam van Zottegem. In
2008 en 2009 werden hier nationale en internationale topmuzikanten gedurende een week
opgesloten om nieuwe songs te schrijven. Ook
het jaarlijkse zomerfestival ‘Rock Zottegem’,
aan de Bevegemse Vijvers, heeft de stad bij de
jongeren op de kaart gezet. Dit is een wandeling
op een notenbalk.
Geraardsbergen
Ontdek Geraardsbergen van
100 jaar geleden
Het uitzicht van Geraardsbergen is de afgelopen
eeuw grondig veranderd. Huizen werden gesloopt
om straten te verbreden en kaden aan te leggen
en ook de restanten van de oude stadspoorten
en omwallingen zijn nagenoeg verdwenen. Alles
en iedereen liet echter sporen na die we op onze
wandeling proberen te vinden.
Krakelingenroute
Ras-De-Piek
De Oudenberg is de plek waar elk jaar de
apotheose wordt gevierd van de Krakelingen
en Tonnekensbrand. Het dubbelfeest wordt
sinds 2010 door de Unesco beschermd als ‘immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid’.
Tijdens deze wandeling volgen we het parcours
van de stoet die nog jaarlijks door de stad trekt.
Ras-de-Piek, letterlijk “ras dat piekt”, zeg maar
“steelt” is de fictieve naam van een middeleeuwse
rover die de binnenstad van Geraardsbergen
onveilig maakte. Zijn geliefde uitvalsbasis was
het Beurzensnijderstraatje, de huidige Kleine
Nieuwstraat. Zijn buitgemaakte schat zit ergens
verborgen in het centrum. Door de vragen op te
lossen vind je ze.
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
17
Centrum Ronde van Vlaanderen
8e RetroRonde van Vlaanderen
Start en aankomst van jouw Ronde in Vlaanderens Mooiste Landschap
Retro- & Vintage fietsevent te Oudenaarde op 14 en 15 juni 2014
Het Centrum Ronde van Vlaanderen (CRVV) is het hoogaltaar voor alles wat in Vlaanderen en daarbuiten
hard op de trappers kan duwen. Behalve het ideale startpodium om, in het zog van de eliterenners, de bulten
van de Vlaamse Ardennen te bedwingen, is het vooral ook een belevings- en bezoekerscentrum. Hier wordt
met multimediale middelen duidelijk gemaakt hoe belangrijk het wielrennen voor deze regio wel is.
Toen voedingssupplementen nog van koninginnebrij werden gemaakt en een helm van worsten, toen
een zonnebril nog diende om het stof uit je ogen te houden en remhendels om te remmen, werd
de Ronde van Vlaanderen ook al gereden. Ieder jaar flitst het Centrum Ronde van Vlaanderen de
wielerliefhebbers terug naar die prille pionierstijden tijdens de RetroRonde
Om de koers voor de wielerliefhebbers niet alleen in het voorjaar fris en
smaakvol te houden, ontwikkelt het
CRVV steevast enkele nieuwigheden. De
voorbije maanden werd de inkomhal en
de filmzaal heringericht. Je zal niet de
eerste zijn die tijdens een bezoek plots
opzij tegen de nadar springt omdat je
denkt dat het peloton door de dubbele
deur komt aangestormd. Omdat brasserie
Flandrien nu ook de supportersclub van
Fabian Cancellara huisvest, staat de Zwitser een jaar lang centraal in de heldenkamer van het belevingsmuseum.
Foto’s: Jesse Willems
Dit jaar worden de wollen koerstruien en de oldtimerfietsen op zondag 15 juni uit de mottenballen gehaald
voor een tocht van 40, 70 of 100 km door het historische landschap van Vlaanderens Mooiste. Of je nu
zelf op je stalen ros stapt of je moedigt de retrohelden
aan langs de kant van de weg, je zal de koerssfeer van
weleer niet mislopen. Smaak- en sfeervolle bevoorradingen zorgen voor de nodige energie. Op zaterdag
14 juni kan je al in de sfeer komen tijdens een wielerruilbeurs, het ‘Retro Criterium’, de nieuwe ‘Retro
Souper’ en een swingende ‘Retro Dansant’!
me
cose
e
&
www.retroronde.be
find us on
Markt 43, 9700 Oudenaarde
www.crvv.be
In het spoor van de renners die al 100 jaar boven zich uitstijgen in de Ronde van Vlaanderen is de
Vlaamse Ardennen het paradijs geworden voor fietsers die hier hun grenzen willen verkennen.
De regio kreeg de eretitel ‘Vlaanderens Mooiste Landschap’ mee. Het spreekt dus vanzelf dat we ons
landschap ook voor de volgende generaties ‘mooi’ willen houden.
We doen we een oproep aan iedereen die in de
Vlaamse Ardennen komt fietsen om dat ‘proper’
te doen:
= ik fiets dopingvrij
Prestatiebevorderende middelen die worden
gedefinieerd als ‘doping’ zijn niet aan mij besteed.
Ik fiets clean. Meer informatie over doping en het
dopingreglement vind je op www.dopinglijn.be. 18
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
= ik fiets milieuvriendelijk
Bij het fietsen gooi ik géén afval (verpakkingen
van sportvoeding, binnenbanden, ...) op de
openbare weg. Ik hou alle afval bij en dump het
in een prullenmand of hou het bij tot thuis. Ik
wil fietsen op nette wegen.
= ik fiets verkeersveilig
Ik fiets op de openbare weg zoals het hoort,
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
zonder de verkeersregels aan mijn laars te lappen
of andere weggebruikers in gevaar te brengen. Ik
ben geen ‘wielerterrorist’ maar fiets hoffelijk en
verkeersveilig.
Meer informatie over de campagne
‘Ik fiets proper’ vind je op
www.ikfietsproper.be
19
De Ronde in drie lussen die pijn kunnen doen
Sinds het zwaartepunt van de finale van de Ronde van Vlaanderen naar de Vlaamse
Ardennen verhuisde, waren ook de fietslussen, die geënt zijn op de Ronde, aan herziening toe. Er liggen nog steeds drie bewegwijzerde trajecten op je geoefende kuiten te
wachten. De rode lus is 114 km lang, de gele 103 km en de blauwe 78 km.
De blauwe lus
Tijdsregistratie: hoeveel sneller kan jij?
Vergis je niet, dit is dan wel de kortste route van de drie (78 km) maar ze
zou best het hardst kunnen aankomen. De nijdige hellingen uit de finale
van de Ronde volgen elkaar in snel tempo op. Je krijgt negen bulten voor
de wielen geschoven: de Oude Kwaremont, de Paterberg, de Koppenberg,
de Steenbeekdries, de Taaienberg, de Muziekberg, de Kruisberg, de Hoogberg en de Mont de l’Enclus.
Fietsen is het belangrijkste, dat spreekt vanzelf, maar sneller fietsen dan je
maat, kan ook deugd doen. Voor de competitiebeestjes onder ons werd op
de Koppenberg, de Kruisberg (Oudestraat), de Muur en in de Paddestraat
een systeem voor online tijdsregistratie geïnstalleerd.
Fietsers kunnen een chip huren of kopen om hun tijd te laten
opmeten en online te vergelijken met die van andere fietsers.
Prestaties worden beloond met trofeeën en kunnen worden
gedeeld via sociale media.
De gele lus
De 103 km lange gele lus is een ideale uitdaging voor kasseivreters. Ze
loopt 14 km lang over de gevreesde kinderkopjes. Op je tocht richting
Zottegem rij je onder meer over Nokereberg, Den Ast, de Kortendries, de
Molenberg, de Wolvenberg en de Kattenberg. Daarnaast schok je over de
Huisepontweg, Lededorp, de Doorn, de Paddestraat, de Lippenhovestraat,
de Jagerij, Kerkgate en de Ruiterstraat.
De rode lus
De 114 km lange rode route brengt eer aan de oude finale
van de Ronde, richting Geraardsbergen. Ook al fiets je
150 km minder dan de profs, je krijgt wel haast evenveel
hellingen te verwerken: de Achterberg, de Onderbossenare,
de Foreest, de Steenberg, de Valkenberg, de Berendries, de
Elverenberg, Fayte, de Muur, de Bosberg, de Eikenmolen,
de Kortendries, de Pottenberg, de Kapelleberg en de
Eikenberg.
€4
Zo werkt het:
1. Huur of koop een chip op één van de volgende adressen:
• CRVV, Markt 43, Oudenaarde
• The Outsider - Donkstraat 50, 9700 Oudenaarde
• De Gavers - Onkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen
• De Permanensje - Dienst Toerisme, Markt, 9500 Geraardsbergen
• Dienst voor toerisme Ronse - De Biesestraat 2, 9600 Ronse
• Sportcentrum Bevegemse Vijvers - Bevegemse Vijvers 1, Zottegem
2.Registreer je chip online op www.beleefjeeigenronde.be.
3.Bevestig de chip aan je fiets of om je arm.
4.Spring op je fiets.
5.Kom je voorbij een startstrook met tijdsregistratie, dan wordt je tijd
gemeten.
6.De geregistreerde tijd wordt gepubliceerd op www.beleefjeeigenronde.be.
7.Bekijk je resultaat in het online klassement en deel het met je vrienden.
Fietsen op het Fietsnetwerk
Vlaamse Ardennen
Na de uitvinding van het wiel, zijn de fietsknooppuntennetwerken het
beste wat de fietsliefhebber kon overkomen.
Op www.toerismevlaamseardennen.be kan je op een eenvoudige manier
je fietsroute in de Vlaamse Ardennen voorbereiden. Je klikt je favoriete
plekjes aan en de computer stippelt langs het 830 km lange fietsroutenetwerk het leukste traject uit. Je gepersonaliseerde route kan je vervolgens
een naam geven, opslaan op je eigen computer, doormailen of op de
server bewaren zodat andere mensen later dezelfde tocht kunnen maken.
Uiteraard kan je de kaart ook bewaren op je gps of uitprinten om meteen
zelf op pad te gaan.
Je kan de Fietsnetwerkkaart Vlaamse Ardennen ook bestellen
op www.toerismevlaamseardennen.be
€6
Thematochten om je eigen Ronde te beleven
Vorig jaar was de Ronde van Vlaanderen een eeuw jong. Naar aanleiding
van deze verjaardag werden vijf thematochten uitgestippeld, geïnspireerd
op de heroïsche geschiedenis van Vlaanderens Mooiste wielerklassieker.
Elke route kronkelt in en rond een van de steden in de Vlaamse Ardennen:
Oudenaarde, Zottegem, Geraardsbergen en Ronse. Bij wijze van eerbetoon
aan Ninove, waar de aankomststreep van de Ronde van Vlaanderen jarenlang op de renners lag te wachten, kreeg ook deze stad in het Scheldeland
een eigen thematocht. De finale van weleer dient hierbij als ruggengraat.
De brochure ‘Beleef je eigen Ronde
Vijf recreatieve fietstochten in de Vlaamse Ardennen’ kan je
bestellen op www.toerismevlaamseardennen.be.
€4
Surplassen in het wielercafé
www.beleefjeeigenronde.be
Een wielercafé is niet onder één noemer te vangen. De één is het supporterscafé
van een wielerheld, het ander biedt in het voorjaar een panoramisch zicht op de
klassiekers die achter de sanseveria’s voorbij waaieren, in nog een ander modereert
de waard oplopende wielerdiscussies aan de toog of staat de televisie steevast op
koers. En er is altijd een lekker streekbier om de tongen losser te maken of de
bidon te vullen.
Foto’s: Nick Van de Vel
Bij den Absjaar in De koning van
Engeland – Zarlardinge
Het is niet bekend of de gezant van de Engelse koning met de
fiets kwam toen hij de troepen aan de Gavers kwam berichten
over de Slag bij Waterloo. Hij bleef weliswaar plakken in Zarlardinge. Dat kan nog steeds. In het bruine café van den Absjaar
bijvoorbeeld. Hier wordt behalve over koers gefilosofeerd, ook
gekaart. Wie muziek wil, moet zelf een instrument meebrengen.
De website www.beleefjeeigenronde.be is de startplaats voor elke fietsliefhebber
die de Ronde van Vlaanderen in zijn hart draagt. Hier krijg je praktische tips
voor je fietstocht in de Vlaamse Ardennen en kan je je registreren voor de
tijdsregistratie op de Ronde van Vlaanderen fietslussen. Je vindt er ook heel wat
tips die je een heel jaar lang de sfeer van de Ronde laten beleven.
In Den Hengst – Brakel
Rimalin – Ename
In den Hengst hangt een gezellige huiskamersfeer. Er is geen tap, wel, een
Leuvense stoof, enkele volksspelen en een mooie antieke vloer die afgesleten is van lang geleden gedanste dansen. Als fietsen je minder ligt, blink je
misschien uit in de volksspelen die hier worden gespeeld.
Er is in heel de wereld geen café dat Rimalin heet of het moet in Ename
zijn. De naam komt van: Rita, Linda en Maddie, de muzen die de eerste
uitbater ergens halfweg de 20ste eeuw hebben geïnspireerd. De koers wordt
hier sindsdien druk becommentarieerd, net zoals het leven zelf.
→ Twaalfbundersstraat 53, Brakel, 055 42 85 45
→ Beaucarnestraat 21, Oudenaarde, 055 30 25 23
In Den Trap Op – Horebeke
’t Hoekske – Brakel
Als er geen wielerwedstrijd voorbijkomt, is er ongetwijfeld iemand die
er een sterk verhaal over weet te vertellen. Als je nadien weer op de fiets
kruipt moet je kiezen: de Scheldevallei of de Maarkebeekvallei induiken.
Met de stellige zekerheid dat je daarna weer zal moeten klimmen.
’t Hoekske werd enkele jaren geleden grondig gerenoveerd maar de wielrennersziel kreeg hier opnieuw een prominente plaats. Van zodra de zon de
voorjaarskoude heeft weggebrand staat hier behalve spaghetti, croques en
pannenkoeken ook wielrennen op het menu. Smakelijk.
→ Heerweg 45, Horebeke, 055 45 54 31
→ Gentsestraat 59, Brakel, 055 42 38 85
→ Kohoorstraat 2, Zarlardinge, 054 42 18 39
De Flandrien (CRVV) - Oudenaarde
Het Sportpaleis – Zingem
In de taverne van het Centrum Ronde van Vlaanderen duikt u in een
wielerbad. Er zijn truien, foto’s, bidons en memorabilia zat. Spurtbom of
strijkijzer, waterdrager of kopman, klimgeit of wieltjeszuiger, u bent er
altijd welkom voor live sportuitzendingen op groot scherm, een Flandrien
huisbier, een spaghetti Boononaise of een coupe Koppenberg.
Hier worden de koersen van flandrien Arthur ‘El Toro’ Decabooter nog
elke keer opnieuw gereden.
→ Kerkplein 6, Zingem, 09 384 11 33
→ Grote Markt 45, Oudenaarde, 055 33 99 33
22
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
23
Vier kapelletjes en een brouwerij
een populair bedevaartsoord. De opgezette
krokodil in de kapel sneuvelde in 1570 toen
ze Joos de Joigny, baron van Pamele, aanviel
bij zijn terugkeer uit Jeruzalem.
6.Het stemmige dorpsplein van Volkegem werd
genoemd naar François de la Kethulle die in
1577 Gent veroverde. Even verderop staat
het mooi gerestaureerde Sint-Martinuskerkje,
waarvan de fundamenten al in de 7de eeuw
gelegd werden.
Ten (zuid-)oosten van Oudenaarde liggen enkele
dorpen die de voorbije decennia hun eigenheid
bijzonder goed bewaard hebben: Volkegem
en Mater zijn deelgemeenten van de bierstad,
Maarke-Kerkem werd in de jaren ’70 deel van
Maarkedal en Horebeke ging de geschiedenis in
als het kleinste dorp van Oost-Vlaanderen.
Dit is het decor van een 14 km lange wandeling
langs enkele bedevaartsoorden die al eeuwenlang
mensen inspireren om de Vlaamse Ardennen te
komen bezoeken.
1. De kapel van Sint-Amelberga, aan het dorpsplein en Kerkgate in Mater, ligt aan een mooie
begraafplaats. Hier deed Sint-Amelberga ettelijke bronnen ontspringen door met een zeef
water te putten uit de waterput van een gierige
boer. Waar de druppels neervielen ontstonden
bronnen. Wellicht is Sint-Amelberga ook
buiten Mater gaan wandelen want overal in de
Vlaamse Ardennen vind je klaterende bronnetjes. Dit is ook de plek waar renners tijdens de
Ronde van Vlaanderen vaak het gevoel krijgen
dat ze gaan sterven.
2.Van op de hoogvlakte van de Hauwaert,
op een boogscheut van brouwerij Roman,
zie je over de Maarkebeekvallei de toppen
liggen van getuigenheuvels die stuk voor stuk
bekroond zijn met een bos: het Kluisbos, het
Muziekbos, het Brakelbos en het Livierenbos.
3.Ook de Sint-Vincentiuskapel in Maarke-Kerkem was lang een bekend bedevaartsoord. Het
is twee eeuwen ouder dan Kerselare.
4.Ter hoogte van de Ommelozen boom kom je
voorbij de ‘Lange Ommegang’, een drie kilometer lange ‘kruisweg’ langs vijftien arduinen
kapelletjes.
5.Toen Rogier van Brakel, pastoor van Volkegem in 1452 stierf, kreeg zijn Zoete-Lieve-Vrouwbeeldje hier een ereplaats in een
kerselaar ... in Kerselare. In de eeuwen die
volgden, en tot op vandaag, werd deze plek
Afstand: 13,8 km
Startplaats: Kloosterweg Mater
(Oudenaarde), Knooppunt 54
Deze wandelroute werd uitgestippeld
op het Wandelnetwerk Getuigenheuvels
Vlaamse Ardennen. Je kunt gratis je
eigen route op het wandelnetwerk
plannen met de online routeplanner.
Wij raden wandelaars aan de
wandelnetwerkkaart tijdens de tocht op
zak te hebben.
→ Zelf online plannen: www.
toerismevlaamseardennen.be/
wandelrouteplanner
1
START
Mater
53
2
56
5
Hauwaert
57
58
4
Doorheen het boek leer je de brouwers van Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen beter kennen. Klinkende namen zoals Cambier-Droesbeque, Cnudde (Eine), De Bisschop (Leupegem),
Dugardein, Felix, Liedts, Naus, Pètre-Devos, Six
en natuurlijk Liefmans en Roman. Maar ook
minder bekende namen als Bouckaert (Ename),
De Graeve (Bevere), De Meulemeester-Galle
(Melden), Foulon (Berchem), Prieels-Minnaert
(Oudenaarde), Merchie (Schorisse), T’sjoen
(Nukerke en Wannegem-Lede), Thienpont
(Etikhove), Van Der Linden/York (Mater), Vita
(Elsegem) passeren de revue. Leesvoer waar je dorst
van krijgt!
De geschiedenis van het bruin bier in en rond Oudenaarde
‘Bruin’ kost 29.95 euro en is in Oudenaarde en
omgeving te koop bij:
Boekhandel Beatrijs,
Hoogstraat 37/Nederstraat 42, Oudenaarde
Kapsalon Philippe Minnaert,
Hoogstraat 15, Oudenaarde
Papershop, Franklin Rooseveltplein 27, Ronse
Op audiëntie bij de Ambassadeur
van Vlaanderen Lekker Land
Bierwandeling
Volkegem
Edelare
Het schitterend uitgegeven boek Bruin vertelt
in geuren en smakende boeiende geschiedenis
van het brouwen in en rond Oudenaarde. De
geschiedenis start in 1357 met de oprichting
van het Oudenaards brouwersambacht. Tussen
de 15de en de 18de eeuw was de stad voor een
groot deel van haar inkomsten afhankelijk van
de productie (en consumptie) van bier. De
echte faam ervan verspreidde zich vooral in de
decennia vóór de Eerste Wereldoorlog en tijdens
het interbellum.
Archiefmedewerkster en historica Charlotte
Capelle wist aan de hand van nooit eerder
bekeken archiefmateriaal het belang van bier in
Oudenaarde te reconstrueren. Ze besteed onder
meer aandacht aan de rol van de brouwer als
spilfiguur van het sociale leven. Hij was burgemeester, organisator van feesten en kermissen en
voorzitter van diverse verenigingen.
Oudenaarde is ‘Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land’, een campagne die de combinatie van culinair genieten en vakmanschap in de kijker zet. Hoewel het bier in Oudenaarde een heel jaar door een culinaire hoofdrol opeist, zijn april en oktober de ideale
maanden om de bierstad te ontdekken.
54
55
6
Nagenieten van Bruin
59
Sint-Maria-Horebeke
Al in de 12de eeuw stookten de brouwers de
ketels in Oudenaarde warm. Dankzij de unieke
kwaliteiten van het bronwater slaagden ze er in de
19de eeuw in om het Oud Bruin op de kaart te
zetten. In de stad zijn bijgevolg heel wat plekken
terug te vinden die aan die rijke geschiedenis
refereren. De Bierwandeling linkt ze aan elkaar.
Ze vindt iedere zondag van april en oktober
plaats om 14.30 uur. Met de belofte van een
schuimende ‘bruinen’ in een van de deelnemende
horecazaken schiet de trip beslist goed op!
Brouwerijbezoeken
64
24
65
66
3
Maarke-Kerkem
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Elke namiddag van 14 uur tot 16 uur, behalve
op maandag, organiseert de dienst toerisme
een brouwerijbezoek in een van de brouwerijen
die de stad rijk is: brouwerij Roman, Liefmans,
Cnudde en ’t Smisje.
Reservatie verplicht via de dienst toerisme
055 31 72 51,
[email protected]
www.oudenaarde.be
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
25
Waarom bevochten Frankrijk en Duitsland
elkaar tot diep in de 20ste eeuw?
Internationale tentoonstelling
10 mei–30 november 2014 in het
Provinciaal Erfgoedcentrum
Ename
Wat is een missing link tussen het Romeinse imperium en de meer recente
Europese geschiedenis? Door wie lieten onder meer de Bourgondische
hertogen, Napoleon en ook Hitler zich inspireren?
Het antwoord op deze vragen is: Karel de Grote, de keizer die precies 1200 jaar geleden stierf.
Deze prestigieuze tentoonstelling vertelt met unieke objecten en vernieuwende technieken het onvertelde verhaal van Karels erfenis. De verdeling van zijn
immense rijk ligt mee aan de basis van Europa’s eeuwenlange verdeeldheid. En Francia Media, het vergeten middenrijk, speelt daarin een beslissende rol.
Sinds een goede halve eeuw wil Europa weer één ... Europa worden. Wordt de droom realiteit? En hebben we iets geleerd uit het verleden?
Praktisch
Waar: Provinciaal Erfgoedcentrum
Lotharingenstraat 1, 9700 Oudenaarde-Ename
Wanneer: 10 mei–30 november 2014
Toegang
5 euro, meerdere reducties.
Toegangsticket geeft recht op gratis toegang in
het pam Ename en het pam Velzeke.
Groepen
Aangepaste rondleidingen met gids.
Prijs: 50 euro. Duur: 2u.
Scholen
Realisatie Provinciebestuur Oost-Vlaanderen
Met de steun van het Cultuur (2007–2013) programma van de Europese Unie
Er worden specifieke educatieve pakketten
aangeboden voor het basis- (3de graad)
en secundair onderwijs (2de en 3de graad).
Prijs met gids: 35 euro. Duur: 2u
Meer uitgebreide info en de laatste nieuwtjes
vind je op www.pam-ov.be.
Scholen en groepen met vragen kunnen contact
opnemen met de educatieve dienst van pam
Ename: [email protected]
of tel. +32 55 33 17 30.
De tentoonstelling kadert in een Europees
project, “Cradles of European Culture”, een
samenwerkingsverband van 26 erfgoedinstellingen, musea en universiteiten uit 10 landen.
Meer info: www.pam-ename.be
(via de tentoonstellingslink) en
www.cradlesec.eu
Reservatie
Provinciaal Archeologisch Museum (pam)
Ename, Lijnwaadmarkt 20, 9700
Oudenaarde-Ename tel. +32 55 30 90 40 of
[email protected]
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
27
Een vlakke fietsroute met een +
Voor mensen met een beperking of die vanwege hun handicap of hun leeftijd minder
mobiel geworden zijn, is een fietstocht maken niet evident. Langs de Sneukelfietsroute
in Wortegem-Petegem zetten we de heuvels van de Vlaamse Ardennen echter buitenspel en kiezen we voor vlakke wegen in de Scheldevallei.
Vzw ’t Sneukelwiel wil het fietstoerisme stimuleren en weet dat dit vooral voor mensen die door
hun beperking niet zo mobiel zijn geen evidentie is. Vaak moeten ze een beroep doen op extra
spierkracht van hun begeleiders om met hun aangepaste tweewielers de kilometers af te malen. In
het versnipperde en heuvelachtige landschap van
de Vlaamse Ardennen kom je dan vaak heel snel
de man met de hamer tegen. Niet zo tijdens de
Sneukelfietsroute. Tijdens de 10 km lange tocht
fungeren de heuvels van de Vlaamse Ardennen
enkel als een prachtig decor. De fietsroute is volledig bewegwijzerd en vertrekt in domein De
Ghellinck. Ze brengt je via de trekweg naast de
Schelde en langs rustige, vlakke landwegen opnieuw naar het vertrekpunt.
Aan domein De Ghellinck is niet alleen heel wat
plaats om te parkeren, er is ook een horecazaak
om vooraf extra energie op te doen of na de
inspanning gezellig uit te blazen bij een lekker
streekbiertje of een bordje lekkers.
1.Domein De Ghellinck (Kortrijkstraat 74, Wortegem-Petegem) is een kasteelpark van 28 ha.
2.Tussen Oudenaarde en Kerkhove is het op de
verharde Scheldedijk heerlijk fietsen. Van hier
heb je een mooi zicht op de glooiende heuvels
VLAK FIETSEN
IN DE SCHELDEVALLEI
van Kluisbergen, Ronse en Oudenaarde. Geregeld vaart een aak voorbij die de rust van de
watervogels even verstoort.
3. Kerkhove is het keerpunt van deze fietstocht.
De deelgemeente van Avelgem ligt op grondgebied West-Vlaanderen.
4. De Varent is een bekende naam in de wereld
van de wielerklassiekers. Maar ook de Romeinen kenden deze weg al. Ooit was het een deel
van de heerweg die Bavai met Oudenburg
verbond. De kasseiweg werd begin 2009 heraangelegd.
Ook aan de Gavers in Geraardsbergen start een
lusvormige fietstocht (16 km) voor mensen met
een beperking.
Fietsen in de Vlaamse Ardennen is een hele
uitdaging. Toch zijn er ook mooie routes voor
niet-geoefende fietsers. In de Scheldevallei –
een groene long tussen Gent en Kluisbergen
– zijn drie vlakke routes uitgestippeld waar je
fietst langs jaagpaden en mooie landschappen.
In het regionaal toeristisch onthaalknooppunt
De Poort in Gavere kan je bovendien een fiets
of tandem huren.
Meer info: [email protected]
Tel: 09 389 60 97 - www.gavere.be
Hossen in de bossen
Gelieve niet op de paden te blijven
Sneukeltocht
15 augustus 2014
tsneukelwiel.be
€3
Zowel in het Kluisbos als in het Muziekbos zijn speelzones aangelegd waar kinderen
en jongeren ongestoord kunnen ravotten.
Speelzones zijn plaatsen in het bos waar kinderen niet op de paden hoeven te blijven. Ze
kunnen er vrij rondlopen en spelen, zonder de dieren te storen. Het Agentschap voor Natuur
en Bos timmerde in het Kluisbos in Kluisbergen en het Muziekbos in Ronse een speelzone voor
kinderen ineen met hout dat op een duurzame manier werd ontgonnen. In het Muziekbos kregen ook jeugdbewegingen een recreatiezone toebedeeld waar ze activiteiten kunnen organiseren.
Elsegem
Wortegem-Petegem
Domein Ghellinck
1
START
Brochure met 6 toegankelijke fietslussen in
Oost-Vlaanderen. Ook voor wie op een comfortabele manier en met kinderen wil fietsen,
zijn deze lussen prima geschikt. Ze starten
(meestal) vanuit een provinciaal domein en
lopen vooral langs verharde, brede paden. Ze
zijn veelal uitgerust met toegankelijke voorzieningen en voldoende rustpunten onderweg.
4
2
Kerkhove
3
28
Fietsen met een +
Kluisbergen
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Alle gedetailleerde info over de
toegankelijkheid van deze fietsroutes
en aangepast fietsenverhuur vind je op
www.tov.be/toegankelijkheid
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
29
Nergens in Vlaanderen vind je zoveel bossen
Nergens anders in Vlaanderen vind je zoveel mooie bossen dan in de Vlaamse Ardennen.
Ze vormen in veel gevallen het dak van een getuigenheuvel en worden doorgaans
beheerd door een natuurvereniging of door Het Agentschap voor Natuur en Bos.
Kloosterbos - Zottegem
Duivenbos - Herzele
In dit zeer rustig gelegen bronbos van 11 ha is vooral de moerasplantengroei
opmerkelijk. De ingang ligt aan de kerk van Sint-Antelinks (Herzele). Je
verkent het bos best langs de bewegwijzerde rode (5 km) en/of blauwe
(3,3 km) wandelroute.
www.natuurpunt.be/herzele
Lozerbos - Kruishoutem
In dit recreatiebos ligt een speelzone en zijn
fiets-, wandel- en ruiterpaden aangelegd. Het
bos ligt in het verlengde van het park van
kasteel della Faille d’Huysse. Wandelcircuit
(2,6 km), fiets- en moutainbikecircuit (3
km), ruitercircuit (6,5 km).
www.kruishoutem.be
Koppenbergbos - Oudenaarde
In dit prachtige bos van ongeveer 29ha krijg je een mooi beeld van
de overgang tussen de vlakke, natte en
grasgroene Scheldemeersen en de beboste
flanken van de Koppenberg. Op het zuidelijke deel van de Koppenberg staan oude
zomereiken die 150 tot 200 jaar oud zijn. www.natuurenbos.be
Bos t’ Ename –
Oudenaarde
Het Kloosterbos maakt deel uit van het natuurgebied Vossenhol. Er lopen twee uitgestippelde wandelingen doorheen. De paden leiden
je door de deelgebieden Vossenhol (3,8 km) en
Jansveld
(3,5 km) of door de beide gebieden indien je de
lussen combineert.
www.natuurtpuntzwalmvallei.be
Dit natuurhistorisch bos is
al van in de Middeleeuwen
nauw verbonden met het
havenstadje Ename en later
met de abdij van Ename.
Het speelde een belangrijke
rol in het dagelijkse leven,
zowel door zijn natuurlijke
rijkdommen dan wel als
leefomgeving voor dier en
mens. Het bos is toegankelijk via het Mariette
Tielemanspad (5,2 km), de
Aardgaswandeling
(6 km) en onder begeleiding
van een gids.
Arduin- en Boelarebos
Geraardsbergen
Het bosgebied langs de Dender is best te
verkennen via Taalgrenswandelroute 7 ‘Tussen
Dender en Mark’.
LOZERBOS
KORDAALBOS
Raspaillebos-Moerbekebos - Geraardsbergen
Het Raspaillebos is een sprookjesachtig
stukje Vlaanderen op de flanken van
de Bosberg, bekend van de Ronde van
Vlaanderen. Dankzij het golvende landschap krijg je hier verbluffende vergezichten cadeau. De Helix, het vormingscentrum voor natuur- en milieueducatie
is een perfecte uitvalsbasis.
BOS T’ ENAME
DUIVENBOS
www.pam-ov.be/ename
Bos ter Rijst – Maarkedal
Dit uitgestrekt domeinbos van 26 ha heeft een
centraal wandelpad van 2 km. Er zijn rustbanken
en picknickplekjes voorzien. Bos Ter Rijst maakt
deel uit van het wandelnetwerk Getuigenheuvels
Vlaamse Ardennen en ook de Omer Wattez-route
en de Taalgrenswandelroute T4 ‘Tussen d’Hoppe en
Bos Ter Rijst’ lopen door het bos.
KOPPENBERGBOS
KLOOSTERBOS
Kordaalbos Kruishoutem
www.natuurenbos.be/raspaillebos - www.dehelix.be
Dit ecologisch waardevol
bronbos verken je best
via de Kordaalroute.
www.natuurpunt.be
BOS TER RIJST
RASPAILLEBOS
BRAKELBOS
KLUISBOS
Livierenbos – Brakel
EVERBEEKSE BOSSEN
Vroeger vormde dit bos één geheel met het Brakelbos.
Het ligt grotendeels op het grondgebied Wallonië en
is best te verkennen via de Taalgrenswandelroute T6
‘Tussen Everbeek en het Livierenbos’ en te paard via
de ruiter- en menroute Livierenbos. Tot de 17de eeuw
leefden wolven in dit bosrijk gebied langs de taalgrens.
MUZIEKBOS
LIVIERENBOS
ARDUIN- EN BOELAREBOS
www.natuurenbos.be
Brakelbos – Brakel
Muziekbos – Ronse
Het publiek toegankelijke gedeelte van het Muziekbos is 107 hectare groot, inclusief speel- en
bivakzones. Bos-hyacinten of blauwe kousjes zorgen hier in het voorjaar voor een indrukwekkend
bloementapijt. De muziek komt hier van de vogels en het ruisen van de wind. De ‘Muz’ in Muziekbos verwijst naar het Keltisch woord voor ‘moeras’. Te verkennen via Muziekboswandelroute, de
Taalgrenswandelroute T3 ‘Tussen Muziekberg en Mont d’Ellezelles’ en het wandelnetwerk ‘Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen’.
www.ontdekronse.be
Het Kluisbos is met zijn 300 ha het grootste bos van de
Vlaamse Ardennen. Zoals wel vaker het geval is, ligt het
bos boven op een getuigenheuvel: de 141 meter hoge
Kluisberg. Te verkennen via de Kluisbos wandelroute
en de Taalgrens wandelroutes 1 & 2.
Het Brakelbos is
een 52 ha groot
beukenbos met
mooie boomdreven. In april-mei
rolt de natuur hier
een tapijt van wilde hyacinten of ‘blauwe
kousjes’ uit. Te verkennen via de aangeduide paden en de taalgrenswandelroute T5
‘In en rond het Brakelbos’.
www.kluisbergen.be
www.toerisme-brakel.be
Kluisbos - Kluisbergen
biodiversite.wallonie.be
Everbeekse bossen - Brakel
Over gans Everbeek liggen versnipperde bosjes. Het Hayesbos, Steenbergbos en
Trimpontbos vormen een kwetsbaar en zeer waardevol gebied. Enkel te verkennen via
de Taalgrenswandelroute T6 ‘Tussen Everbeek en het Livierenbos’ en de bewegwijzerde
paden van Natuurpunt.
www.natuurpunt.be
FLIRTEN MET DE TAALGRENS
Paalkamperen
in het bos
De zuidelijke grens van de Vlaamse Ardennen is de taalgrens die Vlaanderen van Wallonië
scheidt. Het landschap trekt zich daar echter niets van aan, waardoor Vlaanderens Mooiste
Landschap naadloos overgaat in Le Pays des Collines en een schitterende wandelregio doet
ontstaan. Tijdens zeven Taalgrenswandelingen flirten we met de taalgrens.
De taalgrens was aanvankelijk niet eens een
grens. Toen in de vijfde eeuw het WestRomeinse rijk uiteenviel, vestigden grote
groepen Germaanse Franken zich in wat vandaag België heet. In het Noorden waren ze een
meerderheid en gingen ze de voertaal bepalen,
in het zuiden liep het andersom. Pas in 1963
werd die feitelijke situatie in taalwetten gegoten
en was de grens officieel.
Over de toppen en langs
het water
Tip: doe stevige stapschoenen aan
want deze wandelingen gaan over
steil terrein
T7 ‘Tussen Dender en Mark’ start aan
de kerk van Overboelare (15,5 km)
T1 ‘Tussen Ruien en Orroir’ start aan
het Maison des Randonneurs in
Orroir (9 km)
T2 ‘Tussen Kwaremont en Amougies’
start aan de Vierschaar in Ruien
(9 km)
T3
‘Tussen de Muziekberg en Mont
d’Ellezelles’ start aan Groepsverblijf De Fiertel in Ronse (12 km)
T4
‘Tussen D’Hoppe en Bos ter Rijst
‘ start aan kapel La Caplette in
D’Hoppe-Flobecq (14 km)
T5 ‘In het Brakelbos’ start op dezelfde
plek (7,5 km)
T6 ‘Tussen Everbeek-Boven en het
Livierenbos’ start aan de kerk in
Everbeek-Boven (9,5 km)
32
Het Waalse Maison du Tourisme de la Wallonie
picarde en Toerisme Vlaamse Ardennen de aanleiding hebben zeven wandelingen uitgestippeld
die de taalgrens als slappe koord gebruiken. De
ene keer zet je voet aan de grond in Vlaanderen
en even verder ben je in Henegouwen. Wie ze
allemaal uitprobeert, zal merken dat de taalgrens
Te koop in de toeristische infokantoren, in de boekhandel of via
www.toerismevlaamseardennen.be.
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
steevast de hoogste toppen van de getuigenheuvels of een waterloop volgt. Het levert fantastische panorama’s op en een uniek zicht op het
begin en het einde van twee grote taalgebieden.
€3
Wildkamperen in een bos of natuurgebied mag niet maar sinds februari
2009 wordt daar een uitzondering op gemaakt. Voortaan kunnen trekkers
hun tent opzetten in aangeduide bivakzones voor ‘paalkamperen’.
Momenteel zijn er 2 bivakzones in de Vlaamse Ardennen. Eentje in het
Muziekbos en eentje aan de Spettekraai (Oude Schelde) in Zingem.
Paalkamperen verwijst naar de paal waarop een
waterpomp is bevestigd waarmee drinkbaar water
uit een grondwaterput kan opgepompt worden.
Het is meteen het enige comfort waar je als
paalkampeerder recht op hebt. Of toch niet, er
zijn binnen een straal van tien meter ook houten
platforms voorzien waarop maximaal drie tentjes
kunnen opgezet worden.
Avontuur, puur natuur en een minimale
ecologische voetafdruk zijn de basiswaarden van
paalkamperen. Ieder tentje mag maximaal 48 uur
in de zone blijven staan en de capaciteit is beperkt
tot maximum tien personen. Vuur maken, is
verboden maar genieten van de pure natuur mag
met volle teugen.
→Meer praktische info op
www.natuurenbos.be en www.bivakzone.be
Afstappen aan de oevers
van de Zwalm
De gemeente Zwalm telt maar liefst zeven
watermolens. De kracht van het water werd
hier van diep in de middeleeuwen gebruikt om
graan, chicorei of tabak te malen, olie te persen
of houtvezels in papierpulp te veranderen. En
hoewel de molenraderen in de jaren ’60 een voor
een tot stilstand kwamen, zijn veel van die prille
industriële machines en gebouwen kwiek genoeg
om te getuigen van een bewogen verleden.
De Zwalm vormt sinds 1977 de kronkelende
draad die de twaalf dorpen van de gelijknamige
fusiegemeente bij elkaar houdt. Het riviertje ontspringt in een twintigtal bronnen in
het Brakelbos, in de heuvels van D’hoppe en
Vloesberg. Tot ze 23 km verder in Nederzwalm
in de Schelde uitmondt, kronkelt de rivier zich
door weiden, akkers, houtwallen en bossen. Op
die manier ontstond door de eeuwen een uniek
landschap dat weidse vergezichten afwisselt met
verborgen hoekjes waar je je ver van de bewoonde wereld waant.
De Zwalm heeft een en ander op zijn kerfstok. Samen met haar zijbeken is de rivier er de oorzaak
van dat het landschap tussen Oudenaarde, Zottegem en Brakel versnipperd is in opeenvolgende
groene plooien en minatuurvalleitjes. Wat ooit het gedroomde landschap was voor molenaars
is vandaag een twaalfdorpenparadijs voor wandelaars. Op de schilderachtige plekjes langs de
Zwalmbeek wandelroute hebben al meer mensen hun hart verloren.
Zwalmbeek
WANDELROUTE
munkzwalm
9
km
Sint-Maria-Latem
€2
Nederzwalm-Hermelgem
4
5
3
1.De wandeling start aan de Zwalmmolen. De
eerste sporen van de Zwalmmolen gaan terug
tot 1040 toen de molen eigendom was van
de Gentse Sint-Pietersabdij. In 1991 werd
het gebouw, na een horecacarrière aangekocht
door de Provincie Oost-Vlaanderen. Na jaren
sleutelen aan het restauratiedossier werd de
installatie in 2007 gerenoveerd. De Zwalmmolen is de enige van vijf provinciale molens die
wordt aangedreven door waterkracht.
2.De voormalige molenaar-sluiswachter was
zo onder de indruk van dit prachtige stukje
natuur dat hij zijn herberg ‘Klein Zwitserland’
noemde. 3. Tijdens het weekend kan je in het
rustieke cafeetje nog steeds verpozen bij een
glas streekbier.
4.Ook in de 16de-eeuwse IJzerkotmolen is een
Dikkele
Knijp voor alle zekerheid eens in je wang. Dit is geen droom, dit is
Dikkele. Het dorp is de voorbije decennia heimelijk veranderd in een
postkaart. Ook nadat het door de grote fusie van 1977 een deelgemeente van Zwalm is geworden, kunnen de poezen hier nog in de
zon liggen staren naar een koppel zotte mussen dat over de kasseien
rolt. Ze stuiven op als de boer een kudde koeien naar de weide jaagt.
Omdat dit levende tijdsbeeld te waardevol is om verloren te laten gaan,
werd de dorpskom in de jaren ’80 geklasseerd.
2
1
START
Zwalmmolen
Munkzwalm
Sint-Denijs-Boekel
34
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
Tip: toegankelijk voor kinderwagens
Afstand: 5 of 9 km
Vertrekpunt: Zwalmmolen, Rekegemstraat 28,
9630 Munkzwalm (Zwalm)
→ Te koop in de toeristische infokantoren,
in de boekhandel of via
www.toerismevlaamseardennen.be
horecazaak ingericht. Die ligt op een eilandje
dat ontstond toen de Zwalm bij Klein Zwitserland werd gesplitst.
5.De Ter Biestmolen in Nederzwalm was
de voorbije decennia een van de favoriete
onderwerpen van zondagsschilders. Maar ook
zonder penseel of ezel is het op het terras van
de gerestaureerde bistro bijzonder aantrekkelijk
om halt te houden.
6.Tot hier was de wandeling even vlak als het
wateroppervlak. In de finale van de wandeling
verlaat je echter de vallei en moet er geklommen worden in een bosrijke omgeving. Na een
paar nijdige bulten word je beloond met een
prachtig vergezicht op de Zwalmvallei.
Provinciaal
Natuureducatiefcentrum
De Kaaihoeve
Een afgelegen dorpje met nauwelijks 150 inwoners, midden de
glooiende kouters. Check. Een
dorpsstraat met kasseien, een kerkje
uit de 19de eeuw met een authentieke ommuurde pastorij. Check.
Een dorpsherberg, een brouwerij,
de smidse en een klooster. Check.
Zwalmbeekroute
de vlaamse ardennen
De Zwalmbeekroute is 9 km lang maar kan ingekort worden tot ongeveer 5 km. Op je wandeling
kom je langs drie belangrijke molens waar je ook
iets kan eten en drinken.
Jeugdverblijf
Oud Klooster Dikkele
Het ‘Oud Klooster’ in Dikkele is een nieuw jeugdverblijf voor groepen
tot 55 personen. Je kan kiezen voor volpension of zelf koken.
Brouwerijstraat 4 - 9630 Dikkele
0473 68 56 28
www.oudkloosterdikkele.be
De Kaaihoeve is de ideale uitvalsbasis om de natuur te (her)ontdekken!
Zowel in als rond het centrum kun je op een interactieve manier bijleren
over natuur- en milieuthema’s of bijzondere dieren en planten observeren.
Maar ook even tot rust komen op de picknickplekjes of je uitleven in
de natuurlijke speelzone. Voor de actieve wandelaar en fietser liggen er
uitgestippelde routes klaar uit de
directe omgeving. Nadien kun je
komen uitblazen op de pittoreske
binnenplaats.
Oude Scheldestraat 16,
9630 Meilegem (Zwalm)
Tel: 055 49 67 96
www.dekaaihoeve.be
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
35
Samen werken aan
Vlaanderens Mooiste Landschap
Sinds enkele jaren worden de Vlaamse Ardennen als ‘Vlaanderens Mooiste
Landschap’ op de toeristische kaart gezet. Het landschap vormt de
belangrijkste troef en aantrekkingskracht van deze regio en spreekt - als
decor van de Ronde - elk jaar nog meer tot de verbeelding.
Zelden staat men stil bij het feit dat dit landschap het resultaat is van een eeuwenoude wisselwerking tussen mens
en natuur, waarbij de kleine landschapselementen stille getuigen zijn van oude tradities en gebruiken. Hagen
werden gebruikt als veekering, houtkanten als windschermen en knotbomen waren ideale hernieuwbare houtleveranciers. Ten gevolge van een snel veranderende samenleving en een steeds toenemende druk op de open ruimte
raken deze functies stilaan in onbruik.
Deze landschapselementen vormen mee de identiteit van onze streek, waar inwoners trots op zijn en steeds meer
bezoekers van komen genieten. Het zijn vaak de laatste stukjes natuur waar typische planten uit de streek nog te
vinden zijn en waar dieren voedsel en nestgelegenheid zoeken.
Wanneer u al wandelend of fietsend onze streek verkent, weet dan dat het bestaan van dit landschap het gevolg is
van vele inspanningen en een samenwerking tussen lokale besturen, landbouwers, natuurverenigingen en andere
inwoners met een hart voor de streek.
Foto’s: RLVA - Bart Vancoppenolle
36
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
37
Vertrekkende vanuit de pittoreske dorpen brengen historische kasseiwegen
je langsheen onze mooiste landschappelijke troeven…Geniet ervan…!
Holle weg
Holle wegen trekken met hun
duizendjarige geschiedenis
echte sporen in de tijd. Deze
groene tunnels spelen met de
wandelaar een spel van licht en
schaduw, van koud en warm…
en trekken dieren aan die
graag holen maken of vochtige
plekjes verkiezen.
Bloemenrijke akkerranden
Landbouwers die deze randen beheren, geven vogels
nestgelegenheid in de zomer en voedsel in de winter. Op de
hellingen van de Vlaamse Ardennen zijn gras-, kruiden- of
bloemenranden vaak onontbeerlijk om erosie van de vruchtbare leembodem te voorkomen.
Het project Samen WERKEN aan Vlaanderens Mooiste Landschap is een
Leaderproject op initiatief van Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen
vzw i.s.m. Toerisme Vlaamse Ardennen en Agrobeheercentrum vzw. Tijdens
dit project worden duurzame acties opgestart om landschapsonderhoud op
lange termijn te garanderen en maximaal draagvlak van inwoners, eigenaars,
bezoekers en lokale overheden te bereiken.
Knotwilgen
Het knotten van wilgen zorgt ervoor dat deze bomen oud kunnen
worden. Ze houden de randen van de weide droger en de kleinste uil
van Vlaanderen - de steenuil – vindt er zijn geliefkoosde broedplek.
Sinds 2012 zetten de knotteams zich in om deze natuurmonumenten
te behouden.
Kasseiwegen en kapelletjes
Uw bijdrage?
Loofbossen
Al fietsend hierop ontmoeten we kapelletjes, bakovens,
water- en windmolens en ander erfgoed om te koesteren.
De grote verscheidenheid aan bossen in de Vlaamse Ardennen,
zorgt dat inwoners, natuurliefhebbers en recreanten hier allen hun
gading vinden. Van kathedraalbossen met monumentale beuken
en blauwe kousjes, over gemengde loofbossen met struweel en
hakhout, tot natte valleibosjes.
Als recreant of inwoner van deze mooie streek kan u meewerken aan het
behoud en de ontwikkeling van onze streekidentiteit.
• Wil je informatie over de aanleg van een boomgaard, houtkant, gemengde haag of het graven van een poel?
• Word je tijdens het wandelen geconfronteerd met ontoegankelijke of
slecht onderhouden wandelpaden?
• Ben je als landbouwer op zoek naar ondersteuning of informatie om zelf
aan de slag te gaan als beheerder?
• Wens je te worden geïnformeerd hoe jij of je bedrijf in de toekomst kan
bijdragen aan ons mooie landschap…
Contacteer ons dan via onderstaande gegevens en we staan je graag te
woord om je verder te helpen.
Veedrinkpoel
Deze parels in het landschap waren in een nog niet zo ver verleden pure noodzaak voor mens en dier. Poelen zijn de voortplantingsplek voor kikkers, salamanders en padden. Om een poel
open te houden, werden vroeger de plantenresten met de hand
verwijderd. Vandaag gebeurt dit vaak met de kraan.
Contactadres:
Houtkanten en heggen
Hoogstamboomgaarden
Doorheen dit glooiende landschap zorgen
houtkanten, hagen en heggen voor geborgen hoekjes. Welke in een prikkeldraadloos
verleden eens dienden als afscheiding tussen percelen, windscherm of houtleverancier, zijn nu levensbelangrijk voor vogels,
insecten en zoogdieren.
Een oude hoogstamboomgaard in bloei in april: een weldaad voor
het oog, een lust voor bijen. Het fruit is behalve voor de eigenaar
ook lekker voor vogels, vlinders, eikelmuizen…
RLVA vzw
Veemarkt 27 9600 Ronse
0032 (0)55 20 72 65
[email protected], www.rlva.be, [email protected].
Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
38
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
TOERISME VLAAMSE ARDENNEN 2014
39
Boek nu je VERBLIJF in
Vlaanderens
mooiste Landschap
SURF NAAR WWW.TOERISMEVLAAMSEARDENNEN.BE
Regiocoördinatie Vlaamse Ardennen
Veemarkt 27, 9600 Ronse
Tel.: +32 (0)55 20 76 81 (toeristische info)
Tel.: +32 (0)55 38 86 35 (administratie)
[email protected]
www.toerismevlaamseardennen.be