download - Broeders van Liefde

17.03.2014
dienst communicatie
Willem Lemmens
Het waardig
levenseinde is
in gevaar. Hoezo?
Etienne Vermeersch wil
de euthanasiewetgeving steeds
verder uitgebreid zien. Is er nog
plaats voor kritische geluiden?
Willem Lemmens is hoogleraar
ethiek aan de Universiteit
Antwerpen.
E
tienne Vermeersch trekt aan de
alarmbel: het waardig levenseinde
is in gevaar (DM 11/3). Een website
is aangemaakt, burgers worden
opgeroepen te ‘tekenen’. Wat er
ook gebeurt, massaal. In feite zouden alle burgers van dit land moeten tekenen,
als Vermeersch gelijk heeft. Maar heeft hij
gelijk? In een uitvoerig opiniestuk neemt hij een
loopje met de waarheid en speelt hij in op de
emoties.
Is in dit land het waardig levenseinde in
gevaar? Vreemd dit te horen van iemand die
onlangs nog triomfeerde toen de uitbreiding
van de praktijk van euthanasie naar minderjarigen wettelijk mogelijk werd. Dit was toch een
stap vooruit? Wat is dan het probleem? Blijkbaar het feit dat een aantal kinderartsen bepleit
de wet niet nodig te hebben om hun patiënten
alle zorg te geven: ze vrezen zelfs dat er een fout
signaal wordt uitgezonden.
De boodschap van de dokters was duidelijk:
nee, het waardig levenseinde is zonder die wetsuitbreiding zeker niet in gevaar, we hebben echt
geen wet nodig die pretendeert dat dit wel zo is.
Maar zij die deze (symbool)wet nodig hadden,
hebben haar nu. Is men misschien bezorgd dat
de wettelijke mogelijkheden niet zullen worden
benut? Misschien toch een overbodige zorg:
weldra duiken ongetwijfeld de eerste succesvolle zaken op in de media.
Vermeersch vreest dat er een beweging op
gang is gekomen die op georkestreerde wijze
“onze euthanasiewetgeving” wil ondermijnen.
Er is namelijk een klacht ingediend bij de Orde
van Geneesheren tegen een arts die al jaren
ijvert om via media en spreekbeurten ‘het taboe’
rond euthanasie te doorbreken. Er zijn misschien nog meer klachten, zelfs bij het parket.
Waar is de ‘hetze’? Mag men geen beroep meer
doen op de gerechtelijke instanties van dit land?
De wetgever heeft terecht gemeend dat misbruiken en wantoestanden in de medische zorg
zo veel mogelijk moeten worden uitgesloten.
Ook rond de zorg om het levenseinde. Daar
dient wetgeving voor. Als er burgers zijn die
menen dat de euthanasiewet niet goed is toegepast, of dat hun rechten geschaad zijn, mogen
zij dan hun recht niet proberen te halen?
Vermeersch spreekt schande: een arme dokter wordt de daver op het lijf gejaagd. Als alles in
orde is, valt echter niets te vrezen. Misschien is
niet alles in orde? Aan juristen en de Orde van
Geneesheren om hun werk te doen. Hopelijk
doen ze dat met dezelfde ijver die Vermeersch
aan de dag legt om burgers de wacht aan te zeggen. Dat ook deze mensen lijden, is iets wat
Vermeersch niet al te veel zorgen lijkt te baren.
Waar hij zich meer zorgen over maakt, is duidelijk. Velen in binnen- en buitenland stellen
zich in toenemende mate vragen bij een steeds
liberaler euthanasiebeleid. Mag dat niet? Is het
uitgesloten dat dit beleid tot slechte medische
zorg leidt en zelfs immorele gevolgen kan heb-
ben? Steeds meer burgers worden achterdochtig bij de onwaarheden en stemmingmakerij
waarmee de euthanasielobby haar groot gelijk
bepleit. Actieve levensbeëindiging door een arts
op verzoek van de patiënt wordt ook door
Vermeersch verheven tot een ideaal waar iedereen ‘recht’ zou op hebben.
Alle alternatieven, bijvoorbeeld palliatieve
sedatie, worden verdacht gemaakt en op karikaturale wijze afgedaan als lapwerk. Slechts een
zo breed mogelijke euthanasiewet biedt blijkbaar een afdoende remedie tegen ondraaglijk
lijden. Enkel in België en Nederland zou dus op
dit ogenblik echt waardig sterven mogelijk zijn.
Is dit geloofwaardig? Dit beeld wordt nochtans
aan de bevolking opgedrongen, zonder dat diezelfde bevolking echt lijkt te weten wat bij voorbeeld het verschil is – of zou moeten zijn – tussen euthanasie en palliatieve sedatie.
Stemmingmakerij
Men minimaliseert ijverig de complexe problemen die dreigen te ontstaan wanneer psychiatrische patiënten, gehandicapten of dementerenden de vraag tot euthanasie omwille van
‘ondraaglijk lijden’ steeds vlotter zouden stellen.
Vermeersch ziet maar één probleem: dat zij
vooralsnog die vraag niet duidelijk genoeg kunnen stellen. De wetgeving moet verder uitgebreid, iedereen moet mee in het succesverhaal.
Wie kritische geluiden laat horen, is onverdraagzaam, onmenselijk en niet geïnformeerd.
Misschien is de waarheid subtieler.
Misschien zijn de mensen die kritische geluiden
laten horen bij de euthanasiepraktijk bekommerd om de vrijheid en waardigheid van alle
burgers, ook in de zorg om het levenseinde. De
vrijheid en waardigheid van de patiënt, uiteraard, maar ook die van de arts, het verzorgend
personeel, de betrokken families aan het ziekbed. Misschien willen sommigen gewoon vrij en
waardig hun stem laten horen wanneer zij
menen dat, helaas, de euthanasiewet tot praktijken leidt die niet echt stroken met menswaardige klinische zorg.
Men zou beter goed naar die mensen luisteren. Ook hier klinkt de bekommernis om het
waardig levenseinde niet in het gedrang te brengen door stemmingmakerij en desinformatie.
Ondertekend door o.m.: Mohamed Achaibi,
Philippe Ballaux, Jan Becaus, Benoit Beuselinck,
Gerard Bodifée, Luc Braeckmans, Filip Buekens,
Roger Burggraeve, Steven Bieseman, Yves Biot,
Marc Calmeyn, Georges Casteur, Paul Clement,
Katrien Cornette, Herman De Dijn, Yvonne
Denier, Raf De Rycke, Jan De Volder, Daniel
Devos, Timothy Devos, Johan De Tavernier,
Willeke Dijkhoffz, Marc Eneman, Griet Galle,
Chris Gastmans, An Haekens, Mouloud Kalaai,
Fernand Keuleneer, Hilde Kieboom, Lieven
Lagae, Olivier Lins, Pierre Mertens, Hendrik
Opdebeeck, Roeland Polspoel, Toon Quaghebeur, Abdellatif Riffi, Katrien Schaubroeck,
Bernard Spitz, René Stockman, Michiel Strybos,
Johan Taels, René Trau, Steven Vanackere, Bart
Van den Eynden, Bernadette Van den Heuvel,
Bert Vanderhaegen, Toon Vandevelde, Stefaan
Van Gool, Guy Vanheeswijck, Walter Van Herck,
Els van Hoof, Linus Vanlaere, Luc Van Melkebeke, Fernand Van Neste, Jean-Pierre Verbelen,
Jos Vermylen, Jan Wouters, Kristien Wouters
PARK PASSIONISTEN GOEDVOOR 105 SOCIALEWONINGEN EN NIEUW RUSTHUIS
Bouw woonzorgproject start in 2015
TIENEN
Tijdens de Dag van de Zorg was er bijzonder veel
belangstelling voor het nieuwe woonzorgproject
Park Passionisten aan de Aarschotsesteenweg.
De vzw Broeders van Liefde, waartoe de Broeders Alexianen behoren, en Huisvesting Tienen
willen op een terrein van bijna drie hectare 35
sociale koopwoningen en 70 sociale huurwoningen, een rustoord met 54 bedden en nog eens
zes bedden voor kortopvang en 46 serviceflats
realiseren. De bouw is voorzien vanaf 2015.
VANESSA DEKEYZER
Momenteel ligt er nog alleen
maar puin op het terrein. Van het
oude klooster blijft er nog slechts
een klein stukje overeind. «Volgende week zal het laatste stukje
van dit klooster ook verdwijnen»,
zegt Gust Rector, directeur van
Broeders Alexianen. «Belangrijk
in dit project is de zogenaamde
woonzorgzone. Het is namelijk zo
dat we de diensten in ons park
ook aan de omgeving willen aanbieden. Daartoe hebben we een
zone afgebakend van aan de
Houtemstraat, de Oplintersesteenweg tot aan de Leuvenselaan, waarin een 800-tal 65-plussers wonen. Zij kunnen allemaal
beroep doen op onder meer de
klusjesdienst, de groendienst en
de boodschappendienst. Op die
manier proberen we oudere
mensen zolang mogelijk in hun
eigen huis te houden.»
ALS JE DE
WACHTLIJSTEN
BEKIJKT, DENK IK
DAT ONS RUSTHUIS
SNEL INGEVULD
ZAL ZIJN
Gust Rector, directeur
Broeders Alexianen
Bij de Broeders Alexianen is er een
wachtlijst van ongeveer 200
mensen voor een plaatsje in een
rusthuis. «We verwachten zeker
dat onze rusthuis snel zal ingevuld zijn», voorspelt Gust Rector.
«Natuurlijk zit je met het gegeven
dat hier wat verder op nog een
rusthuis ‘Oase’ binnen afzienbare
tijd wordt geopend. Maar wanneer je de wachtlijsten bekijkt,
denk ik zeker dat er ruimte genoeg is voor een bijkomend rusthuis. We zien ook al dat de kandi-
Gust Rector, Patricia Booten en Dirk Smolders op de site waar de afbraak bijna is afgerond. Foto Baert
daturen voor een assistentiewoningen vlot binnenstromen.» Tijdens de Dag van de Zorg daagden
enkele kandidaat-bewoners op.
«We hebben onze naam genoteerd op de lijsten voor de serviceflats», zeggen bewoners van de
Vierde Lansierslaan. «We worden
al een dagje ouder en je kan de
dag van vandaag ook niet terugvallen op de kinderen, die zelf nog
gaan werken.»
De woonzorgwijk zal twee uitgangen hebben, een hoofdingang
langs de Aarschotsesteenweg en
een extra ingang voor bewoners
van de wijk langs de Pollepelstraat. «Het is de bedoeling dat
het park zelf autoluw wordt», zegt
Gust Rector. «Daarom noemt het
ook een ‘park’. Het verkeer moet
zoveel mogelijk uit het park gehouden worden. We hanteren
het systeem van ‘Center Parcs’,
waar je enkel voor laden en lossen
tot aan de bungalow mag rijden.»
Zestig jobs
Het project zal heel wat tewerkstelling met zich meebrengen.
«We denken toch aan een 60-tal
nieuwe banen», aldus directeur
Rector. «We weten uiteraard dat
er een schaarste is op de markt
van de zorgsector, maar vandaag
ervaren we geen problemen in
ons huidig rustoord en ziekenhuis. We werken nauw samen
met scholen die zorg-en verpleegkundigen opleiden. Diegenen, die stages bij ons volgen, blijven meestal ook hangen, dus we
hopen onze vacatures toch ingevuld te krijgen», besluit de directeur.
Vroeger en nu
Kempens
talent
op de
planken
Welk toneelstuk ze hier opvoeren, is niet duidelijk, maar deze leden
van de Studiekring van Geel uit 1930 hebben zich wel prachtig in middeleeuwse klederdracht uitgedost.
HO/ FOTOCOLLECTIE STADSARCHIEF GEEL
De manier waarop de meeste jongeren nog altijd kennismaken met
theater is tijdens de voorstellingen van het schooltoneel. Op dit
beeld brengt een groep acteurs uit het Klein Seminarie van Hoogstraten in1958 het stuk Leve Robinson. Het onderschrift erbij luidt
‘Moed, Tom! Ik doe het!’. HO/ COLLECTIE STEDELIJK MUSEUM HOOGSTRATEN
Bij het zogenaamde patronaatstoneel in Herenthout werden de mannelijke en vrouwelijke acteurs strikt gescheiden gehouden. In 1936 voerden de meisjes en vrouwen
onder leiding van zuster Victoire De Kruistochters op, waarbij ze ook de mannenrollen
voor hun rekening namen. Het stuk schetste het leven van de Heilige Agatha.
HO/ COLLECTIE JUUL BOUWEN OP KEMPENSERFGOED.BE
Toneel is vooral in de dorpen in de eerste plaats volksvermaak, met als doel het
publiek een plezierige avond te bezorgen. Op de foto een toneelgroep uit
Poederlee (Lille) in 1975.
HO/ COLLECTIE JOS AERTS OP KEMPENSERFGOED.BE
“Vrouwen mochten
pas in 1968 meedoen”
Toneel kon ook
dienen om een
boodschap over
te brengen.
Tijdens een
groots opgezet
Kempisch Arbeidersfeest door
de katholieke
zuil tussen de
twee Wereldoorlogen brachten de arbeiders
in Tongerlo
tijdens een
toneeltje een
bloemenhulde
aan Onze Lieve
Vrouw, gespeeld
door een actrice.
Pogen viert 95 jaar toneel met blijspel
Turnhout
M
et 95 speeljaren
op de teller is
het Koninklijke
Toneelgezelschap
Pogen de oudste nog
bestaande toneelgroep in
Turnhout. Het was een groepje
oud-leerlingen van het SintVictorinstituut dat Pogen in
1919 boven de doopvont hield.
Een nieuwe ambtenaar op de ste-
delijke dienst Bevolking ontdekt algauw dat niet al haar collega’s even
hard werken of gedienstig zijn. Dat is
het uitgangspunt van Chocomousse,
het blijspel waarmee het Koninklijke
Toneelgezelschap Pogen vanavond,
vrijdag 14 maart, in de toneelzaal
van het Sint-Victorinstituut in première gaat. Nadien volgen nog zes
voorstellingen. Voor Pogen betekent
het stuk ook het start van het 95ste
speeljaar.
“De naam Pogen verwijst inderdaad letterlijk naar ‘proberen’. Het
was een groepje oud-leerlingen van
het Sint-Victor dat na hun afstuderen
wilde proberen om toneel te spelen
en zo het plezier dat ze hadden beleefd aan het schooltoneel voort te
zetten”, zeggen Yves Vrijhoeven en
Koen Van Gorp van KTG Pogen. “Dat
startte in 1919. In principe ging het
allemaal om oud-leerlingen. Maar
in 1928 vonden ze zo weinig spelers
dat Pogen bijna opgedoekt werd. Het
gezelschap haalde nadien geregeld
kandidaten van buiten de schoolkringen.”
Met Chocomousse brengt Pogen vanaf vanavond zeven voorstellingen
lang een herkenbaar blijspel over de menselijke kantjes van collega’s
op een stadsdienst. FOTO MIA UYDENS
Van die bijna-eeuw Pogen bestaat een rijk archief. Zo kreeg de
groep recent nog van de inrichtende macht Broeders van Liefde de allereerste verslagen terug, boeken
waarin met sierlijk handschrift die
prille jaren werden verslagen. Dat
maakt het mogelijk een goed gedocumenteerde geschiedenis samen
te stellen, goed voor honderden gespeelde stukken, acteursnamen en
merkwaardige feiten.
Balans
“Zo weten we dat het 25-jarige
bestaan in 1944 door de oorlog pas
in 1946 gevierd is, of dat het toneelbestuur pas op 4 mei 1968 besloten
heeft dat voortaan ook vrouwen op
de planken toegelaten waren”, lachen Vrijhoeven en Van Gorp. “Het
repertoire is heel verscheiden, van
de hoogdravende draken uit vroegere tijden over literatuurklassiekers
tot volkse komedies. Het is niet moeilijk om stukken te vinden, maar wel
om de juiste balans te krijgen tussen
wat de spelers goed vinden en wat
het publiek leuk vindt. Goeie stukken met een lach en een traan zijn
heel zeldzaam.”
Het professionele theater keek
lang neer op het amateurtoneel,
maar de heren van Pogen wijzen
er fijntjes op dat die amateurs vijf
keer zo veel volk lokken. “Je ziet dat
vooral in kleinere gehuchten, waar
lokale groepen tien voorstellingen
lang volle zalen trekken. Maar er is
toenadering. De amateurs vormen
bovendien de voedingsbodem voor
de gesubsidieerde gezelschappen.
Ons bekendste lid is zeker Dirk Lavrysen (die meespeelde in Thuis en Lili
& Marleen, red.). En Margriet Hermans, natuurlijk. Toen we met haar
zeventig jaar Pogen vierden, verkochten we twee keer de Warande
uit.” HANS OTTEN
Naast acteur Dirk Lavrysen is Margriet Hermans ongetwijfeld het
bekendste lid uit het (recente) verleden van Pogen. REPRO MIA UYDENS
HO/ FOTO GVA
Terrastheater brengt twintig edities vertier
Theater hoeft niet beperkt te blijven tot donkere zolderzaaltjes of knusse schouwburgen, het kan ook zelf de
hort op gaan. Het bekendste voorbeeld daarvan is wellicht het Turnhoutse Terrastheater, dat jarenlang tijdens de
Kempendag op de laatste zondag van augustus het Turnhoutse marktplein inpalmde. Of beter, de terrassen van de
horecazaken rondom dat plein. Het terrastheater was zo’n
populaire traditie dat alle stoeltjes urenlang vooraf bezet
waren. De toneelacts trokken met hun decors en andere
hulpmiddelen van kroeg naar kroeg om er hun korte show
op te voeren in een poging de lachers op de hand te krijgen. Later werd de formule van terrastheater omgevormd
tot een evenement met voorrondes en de finale tijdens de
Kempendag. Tot er na twintig jaar de klad in kwam en Turnhout het in de zomer van 2009 voor het eerst zonder zijn
geliefde terrastheater moest stellen. Op de foto is het team
van ’t Geelse Volkstoneel druk aan het kokerellen tijdens
de editie van 1997.
●●
Enkele toneelscènes uit
de prille beginperiode
van Theatergezelschap
Pogen. REPRO MIA UYDENS
Drukte en humor op het Terrastheater.
FOTO GVA
HO