^f(9 Kòi/^ŕKfetr2.0Í4 - Bestuurlijke informatie gemeente Noordenveld

NOO R D E N V E L D
G E M E E N T E
Paraaf direct leidinggevende'
î
ADVIES
AAN
BURGEMEESTER
Paraaf secretaris
ADVIES VAN
EN
WETHOUDERS
Lf^ļģ.
Datum
11 september 2014
Taakveld
OW
Opsteller
M.E.T.J. Hoekman
Telefoon
436
Registratie
BW14.0635
ONDERWERP
VOORSTEL
M
Afval
E E R D E R E BESLUITVORMING
OPENBAAR
actief
ja
y/
passief
nee
Afvalbeleidsplan 2010 - 2014
INFORMEREN BETROKKENEN
ja
y /
nee
BIJLAGEN
INFORMATIE RAAD ACTIEF
Raadsvoorstel
V
VOORGESTELD BESLUIT
OR
nee
ja
nee
MIQDĘįÉNlÑZET
Investering
1. Voortzetting huidig beleid met een jaar
-
15000
Jaarlast
2. Instemmen met het participatievoorstel
Dekking
3. De raad vragen in te stemmen met dit voorstel
najaarsnota
BEHANDELING IN
BESLUIT B&W
Besluit d.d.
Vergadering B&W d.d.
18 november 2014
Raadscommissie d.d.
3 december 2014
Raad d.d.
17 december 2014
PARAFEN B&W
^f(9 Kòi/^ŕKfetr2.0Í4
Conform
Burgemeester
H. Kosters
A.te,ť
~
ļ
G. Alssema
A.H. Wekema
R.J. Auwema
ARCHIEF
Paraaf verzending
Verzonden
d.d.
Aangekomen
d.d.
Bespreken
OVERWEGINGEN
1. Inleiding
In het bestuursprogramma heeft u vastgelegd dat het nieuwe afvalbeleid in samenspraak met inwoners wordt
ontwikkeld. Dit is een voorstel voor de inrichting van die samenspraak.
2. Huidig beleid voortzetten
Het huidige beleid is vastgesteld voor de periode 2010 tot en met 2014. Dit voorstel gaat over de inrichting van de
samenspraak om te komen tot nieuw beleid. Dat proces zal ongeveer een jaar in beslag nemen, het jaar 2015.
Voorgesteld wordt daarom om het huidige beleid voort te zetten in 2015. Het nieuwe beleid kan dan in 2016
ingevoerd worden.
3. Samenspraak bij het ontwikkelen van afvalbeleid
In de Nota Noordenveld 2.0, participatie en communicatie in de gemeente Noordenveld wordt participatie als volgt
gedefinieerd: "participatie houdt in dat onze burgers structureel en actief meedoen bij het vormen en uitvoeren van
het beleid van de gemeente Noordenveld. In Noordenveld vindt participatie plaats in iedere fase van de
beleidsontwikkeling."
Met participatie wordt bereikt dat inwoners meer betrokken zijn bij (het vormen van) beleid, dat heeft
tor gevolg dat ze beter (kunnen) begrijpen waarom bepaalde keuzes gemaakt worden en het zorgt
ervoor dat inwoners meer bereid zijn het beleid uit te voeren of hun gedrag daarvoor aan te passen.
Dit voorstel gaat er van uit dat u met 'in samenspraak met inwoners ontwikkelen' een niveau van participatie heeft
bedoeld. Welk participatieniveau, de nota Noordenveld 2.0 onderscheid er vier, gekozen wordt hangt af van de mate
van invloed die de inwoners toegekend krijgen bij het vaststellen van het beleid. Krijgen de inwoners weinig invloed
op het beleid dan past het raadplegen (niveau 1) van de inwoners het best. Krijgen de inwoners veel invloed op het
beleid dan past (mee)beslissen (niveau 4). Tussen deze twee uitersten zitten nog adviseren (niveau 2) en
samenwerken (niveau 3). Of een participatieniveau gekozen wordt is afhankelijk van het feit of er iets te kiezen valt.
Als er geen keuzes zijn, valt er niets te beïnvloeden door de inwoners en is participatie dus een wassen neus. U heeft
vastgelegd dat het nieuwe afvalbeleid in samenspraak met inwoners tot stand moet komen. Allereerst zal daarom
vastgesteld moeten worden of er bij de vaststelling van afvalbeleid beïnvloeding door inwoners mogelijk is, want
alleen dan kan er sprake zijn van participatie.
4. Landelijk en lokaal afvalbeleid
De tendens in afvalbeleid is duurzaamheid. Als het om afval gaat betekent dat niet langer focussen op de inzameling
van restafval, maar juist op het voor inwoners makkelijker maken van gescheiden aanbieden van herbruikbar^^
grondstoffen. Herbruikbare grondstoffen zijn bijvoorbeeld papier, kunststof en glas. Met herbruikbare grondstoffen is
ook geld mee te verdienen. Er is al een afvalbedrijf dat zegt "afval bestaat niet." Het Ministerie van Infrastructuur en
Milieu stimuleert deze tendens van duurzaamheid. Het programma van het ministerie Van Afval Naar Grondstof
(VANG) is daar ook op gericht. Met het programma VANG wil de overheid een lOO /) circulaire economie bereiken.
Dat betekent dat alle grondstoffen in de keten blijven, er hoeft dan niets gestort of verbrand te worden. In een 100 7o
circulaire economie heeft dat afvalbedrijf dus gelijk, afval bestaat niet meer. Om te komen tot een lOO /) circulaire
economie zal er nog veel moeten veranderen, ook bij gemeenten. De gemeente Noordenveld zamelt redelijk
traditioneel het afval in en bereikt daarmee een scheidingspercentage van bijna 60 procent. Restafval, GFT, kunststof
en papier worden aan huis ingezameld. De groene en grijze containers worden om de week geleegd. Papier en
kunststof worden eens per maand opgehaald. Het scheidingspercentage ligt al jaren op eenzelfde niveau, het is nog
nooit boven de 60 procent gekomen. Van 60 naar 100 procent is nog een grote stap. In 2020 verwacht de overheid
een scheidingspercentage van 75 7o. Met de manier van inzamelen zoals dat nu in Noordenveld gebeurt zal er niets
veranderen en zal een hoger scheidingspercentage dus niet gehaald worden. Zoveel restafval als Noordenveld nu
inzamelt blijven storten of verbranden is in de toekomst zeer waarschijnlijk onbetaalbaar en al dat restafval is ook nog
eens slecht voor het milieu. Dat Noordenveld over moet naar een duurzamere manier van afval inzamelen is dus
geen keuze, maar een gegeven.
0
0
0
0
Participatievoorstel afvalstoffenbeleidsplan
BW14.0635
Pagina 2 van 4
, Nieuw afvalbeleid
Noordenveld moet dus over naar een duurzamere manier van afval inzamelen en het college wil dat het nieuwe
afvalbeleid samen met de inwoners tot stand komt. De overstap naar een duurzamere manier van afval inzamelen is
echter geen keuze, geen beïnvloeding van inwoners mogelijk, dus geen participatie. Dat betekent niet dat inwoners
in het geheel niet betrokken kunnen worden in de totstandkoming van het nieuwe afvalbeleid. Dit voorstel beschrijft
de stappen om te komen tot nieuw afvalbeleid en waar de inbreng van inwoners wordt verwacht.
5.1. Enquête
Om nieuw afvalbeleid te schrijven is informatie nodig. Die informatie wordt onder andere verkregen uit een enquête
onder bewoners. Een laatste enquête over afval onder inwoners van Noordenveld is gehouden in 2006. Het bureau
Gammadata S consult uit Groningen heeft dat voor de gemeente uitgevoerd. Aan de inwoners werden vragen
gesteld over de tevredenheid over de wijze van afval inzamelen, maar bijvoorbeeld ook of men bereid was plastic te
gaan scheiden van het andere afval. Destijds gaf twee derde van de inwoners aan dat zij bereid waren om plastic te
gaan scheiden. Nu wordt al enkele jaren plastic gescheiden ingezameld. Voorgesteld wordt om nu weer een
bewonersonderzoek te doen, dan kan het huidige beleid geëvalueerd worden, maar kunnen ook vragen gesteld
worden waarvan de antwoorden richting kunnen geven aan het nieuwe beleid. Een bewonersonderzoek als dit valt
onder participatieniveau 1, het raadplegen van inwoners.
5.2. Nulmeting afvalscheiding
In 2006 is gelijk met het bewonersonderzoek een sorteeranalyse gehouden. Een sorteeranalyse geeft inzicht in wat
er in een grijze container gegooid wordt. Sorteeranalyses worden vaker gehouden, elk jaar twee keer. Uit die
analyses blijkt dat er nog veel herbruikbare grondstoffen in de grijze container gegooid worden. Dat is jammer.
Papier, plastic, metaal, drankenkartons, het kan allemaal hergebruikt worden en zou dus niet in de grijze container
terecht moeten komen. Door dit soort analyses weten we dat Noordenveld een scheidingspercentage van ongeveer
60 7o haalt en dat al jaren. Om het scheidingspercentage te verhogen zal er iets moeten veranderen op het gebied
van afval. De sorteeranalyses van 2015 dienen als nulmeting voor het nieuwe avalbeleid.
o
5.3. Kaders
Voor het nieuwe beleid zullen kaders gesteld moeten worden. In het bestuursprogramma is al een kader genoemd,
het college wil niet dat Noordenveld een Diftar-gemeente wordt. Het college wil het afval inzamelen dus niet per kilo
bij de inwoner in rekening brengen, maar iedereen een vergelijkbaar tarief berekenen. Met als enig onderscheid een
eenpersoons- of meerpersoonshuishouden. Maar er zijn meer kaders te stellen. Mag afval inzamelen meer gaan
kosten? Is de raad bereid investeringen te doen bijvoorbeeld voor het plaatsen van ondergrondse containers? Tot
welk bedrag mag er geïnvesteerd worden en wordt dat betaald uit de reserves of een ander budget? Welke ambities
heeft de raad als het gaat om duurzamer afval inzamelen? Wil de raad zich conformeren aan het landelijk
afvalbeleidsplan? Wil de raad dat Noordenveld zelf het afval blijft inzamelen of mag de mogelijkheid van uitbesteden
ook onderzocht worden? Wat is voor het nieuwe beleid leidend voor de raad: de service naar de inwoners, de
duurzaamheid of de kosten? Op een of meer avonden met de raad zullen deze kaders gesteld en vastgelegd
worden.
5.4. Bewonersavonden
De informatie uit de enquête en de sorteeranalyse tezamen met de kaders van de raad zullen aan de inwoners van
Noordenveld op een bewonersavond voorgelegd worden. Op die avond zal ook informatie verschaft worden over
andere manieren van afval inzamelen, zoals Afval Anders en Omgekeerd Inzamelen. Op de avond wordt in
samenspraak met de inwoners bekeken welke mogelijkheden er in Noordenveld zijn om op een duurzamere
manier afval in te zamelen. Dit geschiedt op participatieniveau 2. De gemeente vraagt de inwoners om advies.
5.5. Beleid en verordening
Bovengenoemde stappen geven informatie voor het schrijven van nieuw afvalbeleid en een nieuwe verordening.
Deze (concept)documenten worden aan de raad ter vaststelling voorgelegd en vervolgens ter inzage gelegd voor
de inwoners. Ter inzage leggen is participatieniveau 1, het raadplegen van inwoners.
Participatievoorstel afvalstoffenbeleidsplan
BW14.0635
Pagina 3 van 4
5.6. Uitvoeringsbesluit
Het uitvoeringsbesluit zal beschrijven hoe het nieuwe beleid ingevoerd wordt en op welke momenten de inwoners
bij de invoering van dat nieuwe beleid worden betrokken. Participatie van inwoners bij de invoering van het beleid
bevordert de acceptatie van het nieuwe beleid. Indien mogelijk wordt hier een zo hoog mogelijk participatieniveau
ingezet. De beslissing over het participatieniveau zal genomen worden tegelijk met het vaststellen van het nieuwe
afvalbeleid en de verordening.
6. Tijdlijn
Om te bewerkstelligen dat het nieuwe afvalbeleid nog in 2015 geschreven is zullen de bewonersavonden nog voor de
zomervakantie plaats hebben moeten vinden. Dat betekent een strak programma. In 2015 worden de inwoners ook
bevraagd in het kader van Noordenveld in balans. In de planning van dit beleidsproces is daar rekening mee
gehouden.
2014
Sorteeranalyse 2, 2014
I September
Oktober
Schrijven participatievoorstel
November
Participatievoorstel in het college
December
Participatievoorstel in de raad
Voorbereiden enquête
Keuze onderzoeksbureau
f
Gesprekken met onderzoeksbureau
2015
Januari
Uitvoeren enquête
Februari
Uitvoeren enquête
Maart
Opleveren rapport enquête
Sorteeranalyse 1, 2015
Voorbereiden avonden met de raad
April
Kader stellende avonden met de raad
Mei
Uitwerken kaders raad
Juni
Voorbereiden bewonersavonden
Bewonersavonden
Juli
Schrijven nieuw beleid
Augustus
Schrijven nieuw beleid
September
Nieuw beleid (in concept) voorleggen aan
de raad
ļ Oktober
Ter inzage leggen nieuw beleid (in concept)
| November
Verwerken opmerkingen op nieuw beleid
December
Vaststellen definitief beleid door de raad
Januari
Invoeren nieuw beleid
Sorteeranalyse 2, 2015 (nulmeting)
2016
7. Kosten
De kosten voor dit participatietraject worden geraamd op 15.000 euro, 10.000 voor de enquête en 5.000 voor
bewonersavonden en worden opgenomen in de najaarsnota. Deze raming is gebaseerd op de kosten gemaakt voor
de bewonersenquête in 2006.
8. Voorgesteld advies
Voortzetting huidig beleid met een (1) jaar
Instemmen met het participatievoorstel
De raad vragen in te stemmen met dit voorstel
Dit advies is in overleg met de financieel consulent tot stand gekomen en hij is akkoord.
Participatievoorstel aŕvalstoffenbeleidsplan
BW14.0635
Pagina 4 van 4