Nascholing en professionalisering in onderwijs
campus Turnhout en campus Vorselaar
Donche 2014-2015
De roots in onze naam
Bijna twee eeuwen nadat Lodewijk Vincent Donche de
Congregatie van de Zusters der Christelijke Scholen stichtte,
inspireren we ons nog steeds aan zijn persoonlijkheid –
eigenzinnig en volhardend – en nog meer aan zijn gedachtegoed
en levenswerk.
Waar hij en zijn Congregatie in die tijd opkwamen voor de
openlijke armoede van de kinderen uit de volksklasse, willen wij
alert blijven voor de nu dikwijls verborgen kansarmoede van
kinderen.
Met de organisatie van kwaliteitsvolle nascholingen willen wij
dan ook ons steentje bijdragen aan het creëren van gelijke
onderwijskansen voor elk kind ongeacht zijn afkomst of
kenmerken.
Het Donchecentrum, verantwoordelijk voor nascholing en
professionalisering in onderwijs op campus Turnhout en
campus Vorselaar, blijft terecht de naam dragen die het heeft,
uit eerbetoon en erkentelijkheid.
Contactgegevens
Lepelstraat 2, 2290 Vorselaar
tel. 014 508 169 - 014 508 160
[email protected]
www.thomasmore.be/donchecentrum
www.donche.be
Campusoverstijgend
netwerk
Het Donchecentrum en LeON, de twee centra voor nascholing
en professionalisering in onderwijs van de lerarenopleidingen
van Thomas More, werken nauw samen maar behouden hun
regionale verankering en eigenheid. Er is afstemming in het
cursusaanbod maar ook specialisatie op elk van de campussen
waar Thomas More lerarenopleidingen aanbiedt. Samen waken
ze over de kwaliteit van elke nascholing en het samenstellen
van een ruim aanbod dat aansluit bij noden in het werkveld of
nieuwe impulsen kan geven aan de dagelijkse praktijk.
Het Donchecentrum organiseert haar nascholingen op campus
Turnhout en campus Vorselaar.
LeON organiseert vanaf het academiejaar 2014-2015 zijn
nascholingen op campus Kruidtuin in Mechelen.
Deze brochure werd opgemaakt met de meeste zorg. De
bedragen van de cursusgelden werden opgenomen onder
voorbehoud van wijzigingen.
Eventuele aanpassingen worden gepubliceerd op onze
website: www.donche.be.
samenstelling: Ann Verheyen - mei 2014 | foto’s: iStock.com
© 2014 - Donche / Thomas More Kempen vzw
Leraren leren ‘levenslang’.
‘Nascholing en professionalisering’ zijn daarbij sterke instrumenten.
Onze twee centra voor nascholing en professionalisering in onderwijs – Donche en LeON- stellen voor het schooljaar 2014-2015
opnieuw een sterk programma samen. Hun programma sluit nauw aan bij de noden van de kinderen, leerlingen, studenten, leraren
in alle onderwijsvormen en volgt op de voet de huidige ontwikkelingen in het onderwijs.
Onze lesgevers – zowel externen en eigen docenten- zijn gemotiveerde onderwijsmensen met feeling voor de praktijk. Hun inzet
en gedrevenheid staan garant voor kwaliteitsvolle opleidingen.
In deze brochure maak je kennis met het aanbod van het Donchecentrum.
Je vindt eerst het aanbod individugerichte vormingen afgestemd op specifieke doelgroepen, nl. leraren kleuter- en lager
onderwijs, leraren bewegingsopvoeding, ICT-coördinatoren, zorgbegeleiders, beleidsondersteuners en directeuren. Verder is ook
de informatie opgenomen over het coachingaanbod, de WiWeTeracademie en de mentorvorming die door de Lerarenopleiding
van Thomas More worden georganiseerd.
Kinderverzorger(ster)s hebben sinds kort een vaste plaats in het onderwijs verworven. Door hun veelvuldige contacten met de
kleinste kinderen, zijn zij vaak hun vertrouwenspersoon. Tijdens hun vooropleiding werd soms niet stilgestaan bij een aantal
pedagogische aspecten waarmee ze nu op de werkplek geconfronteerd worden. Via participatie aan onze nascholingen
kunnen ze wellicht een antwoord krijgen op enkele vragen. Ook personeelsleden van kinderdagverblijven of van naschoolse
kinderopvangcentra, mogen altijd aansluiten bij onze vormingen.
Wij hopen dat je ook dit jaar jouw gading vindt in ons aanbod.
In het tweede deel waarin een ruim aanbod voor schoolteams is opgenomen, vind je ongetwijfeld een nascholing die aansluit bij
de schoolspecifieke nascholingsbehoeften op vlak van pedagogische of didactische professionalisering van jouw schoolteam.
Ook voor vorming gericht op het ontwikkelingsproces van het schoolteam als team of voor een teamcoaching op maat kan je een
beroep doen op het Donchecentrum, evenals voor langlopende professionaliseringstra jecten (bijvoorbeeld als opvolging van een
doorlichtingsverslag).
Je kan het volledige aanbod raadplegen op www.donche.be . Deze site is het uitgelezen kanaal om alle collega’s optimaal te
informeren. Ons aanbod van ca. 150 nascholingen richt zich tot iedereen, werkzaam in het onderwijs of actief betrokken bij het
onderwijswerkveld. Ook opvoeders, therapeuten (pmt, ergo, logo, kiné,..), vormingswerkers, CLB-medewerkers, … zijn welkom.
Wij kijken ernaar uit om je in de loop van het volgende schooljaar te mogen begroeten tijdens één of meerdere van onze
nascholingen.
Het team van het Donchecentrum bestaat uit:
Ann Verheyen, coördinator Donchecentrum
Katrine Patteet, administratief medewerker Donchecentrum
Ondersteund door:
John Maes en Jan Wauters, directie lerarenopleiding
Anne Verhoeven, beleidsmedewerker
Donche 2014-2015 | 1
2 | Donche 2014-2015
PRAKTISCHE INFORMATIE
Plaats van nascholing:
Vanaf 2012-2013, vinden de individugerichte nascholingen plaats op beide campussen van de Lerarenopleiding:
• campus Turnhout, campus Blairon 800
• campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bij elke module wordt telkens duidelijk vermeld op welke campus de nascholing plaatsvindt.
Info & Inschrijven:
Inschrijven kan uitsluitend online via www.donche.be. Van elke inschrijving ontvangt u automatisch, via e-mail, een bevestiging
en acceptatiemelding.
Inschrijven kan tot 10 werkdagen voor de aanvang van de module. Daarna worden de inschrijvingen afgesloten om de praktische
voorbereiding optimaal te laten verlopen.
Duid steeds de betalingswijze aan: via de school, de gemeente, via KMO-portefeuille of naar persoonlijk adres.
Mocht de inschrijving niet lukken langs de website, bericht ons dan via mail aan [email protected]. Ook dan bevestigen we
uw inschrijving. Vermeld daarbij zeker de gegevens die we ook vragen via de website.
Als het aantal inschrijvingen het toegelaten maximumaantal overschrijdt, is de volgorde van inschrijving bepalend voor deelname.
U kan zich dan inschrijven op een wachtlijst. Bij eventuele afmeldingen worden de ingeschrevenen op de wachtlijst door ons
gecontacteerd.
Inschrijven voor een nascholing betekent automatisch betaling van de factuur die 3 weken voor de aanvang van de cursus wordt
toegestuurd. Indien u één week voor de aanvang van de cursus geen factuur ontvangen hebt, contacteer dan het Donchecentrum
om na te gaan of de inschrijving werd geregistreerd.
Een inschrijving kan tot uiterlijk 4 (werk)weken kosteloos worden geannuleerd. Daarna is annulering (ongeacht de reden) niet
meer mogelijk. Indien u nadien onverwacht verhinderd bent, kan u zich wel steeds laten vervangen door een collega. Dan volstaat
het om ons de naam van de vervanger door te geven via mail [email protected] .
Indien een cursist een nascholing onderbreekt, stopzet, of een sessie afwezig is, is er geen prijsvermindering of terugstorting van
een gedeelte van het inschrijvingsgeld mogelijk (ook niet wegens ziekte).
Anderzijds wanneer een cursus niet kan doorgaan omdat het aantal inschijvingen niet voldoende is, of omwille van heirkracht bij
de nascholer, bijv. ziekte,… of wanneer een cursist niet kan deelnemen wegens volboeking, worden de gestorte inschrijvingsgelden
spontaan terugbetaald door het Donchecentrum.
Wij danken u van harte voor uw begrip.
Veel nascholers, die met ons samenwerken, zijn bereid om hun cursus op maat van jouw team aan te bieden (voor een studiedag,
personeelsvergadering,…) op een locatie naar keuze. Neem vrijblijvend contact met ons op om dit samen uit te werken.
Heb je omwille van een beperking of een handicap extra voorzieningen nodig? Laat het ons dan tijdig weten.
Heb je vragen of wens je bijkomende informatie? Contacteer ons via 014 508 169 of [email protected]
INDIVIDUGERICHTE NASCHOLING
Donche 2014-2015 | 3
Inhoudslijst
PRAKTISCHE INFORMATIE...............................................................................................................................................................3
Individugerichte nascholingen
ICT-nascholingen
Zelf interactieve prentenboeken maken met Power Point....................................................................................... 9
Hoekverrijking in de kleuterschool - Lesideeën voor de computerhoek.......................................................... 9
Presentaties maken met Prezi: .............................................................................................................................................. 9
MS Publisher: ontwerpen van een klaskrant, een werkblad,
een stappenplan of stroomdiagram..................................................................................................................................10
Video’s en foto’s monteren op iPad: eenvoudig en efficiënt..................................................................................10
De ICT-toolbox: het Zwitsers zakmes van je pc............................................................................................................ 11
Mindmappen: leren werken met eMindMaps.................................................................................................................. 11
Een creatieve film maken met Windows Live Movie Maker (versie 2011)....................................................... 12
Orde in mijn virtuele boekenkast: ...................................................................................................................................... 12
Hoe ICT en media integreren in de rekenles?............................................................................................................... 13
Hoe ICT en media integreren in een taalles?................................................................................................................ 13
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord: basiscursus ActivInspire............................................... 13
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord: verdiepingscursus ActivInspire.................................14
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord: basiscursus: Smart Notebook....................................14
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord: verdiepingscursus: Smart Notebook...................... 15
‘TypTienTwee’ (TypTien-2.0) Free-edition voor gebruik in de klas.................................................................... 15
Leraren kleuteronderwijs
Kinderverzorging met rijke ontwikkelingsprikkels...................................................................................................... 17
Zindelijkheid: stress of een natuurlijk proces?.............................................................................................................. 17
‘Ik ben waarschijndelijk groot’ ............................................................................................................................................. 17
Juf, we spelen doktertje…........................................................................................................................................................ 18
Meer weten over gezond eten - de invloed van voeding op de ontwikkeling ….......................................... 18
Spelenderwijs leren in de kleuterklas................................................................................................................................ 18
De VLAJO-droomfabriek, een rijke doe- en leeromgeving vol leerkansen...................................................19
Kleuters doen ‘blinken’..............................................................................................................................................................19
Klasmanagement = werken aan zelfsturing en ondernemingszin....................................................................20
Rijke talige peuterprikkels voor 2,5 jarigen...................................................................................................................20
Rijke talige peuterprikkels voor 2,5 jarigen – deel 2.................................................................................................. 21
Taalvaardigheid en taalstimulering bij (anderstalige) nieuwkomers............................................................... 21
Bijbelverhalen interactief verteld: ..................................................................................................................................... 22
Schrijfdans in de kleuterklas................................................................................................................................................. 22
Differentiëren in de kleuterklas – omdat kinderen verschillend zijn….............................................................. 22
Schrijfmotoriek efficiënt en doordacht aanleren bij kleuters.............................................................................. 23
Fijne motoriek zelfstandig en speels remediëren bij kleuters.............................................................................24
Ruimtelijke oriëntatie op kleuterleeftijd..........................................................................................................................24
Ontspannings- en bewegingstussendoortjes in de kleuterklas.......................................................................... 25
Kinderyoga in de kleuterklas, een kennismaking....................................................................................................... 25
Van Sherborne tot Be-move..................................................................................................................................................26
Zumbatomic voor kleuters.....................................................................................................................................................26
Kleuterdans....................................................................................................................................................................................26
Toveren met kleur en textuur............................................................................................................................................... 27
Klei? Niet vies, wel fijn!............................................................................................................................................................. 27
Leraren kleuter- en lager onderwijs
Ontwikkelingsvoorsprong bij jonge kinderen...............................................................................................................29
Schoolrijpheid en werkhouding versus pengreep.....................................................................................................29
Creatief naar ontwikkeling fijne motoriek ................................................................................................................... 30
Kijk en luister naar beelddenkers ..................................................................................................................................... 30
Denkvaardigheden en planmatig werken stimuleren met Smartgames:
een praktische implementatie.............................................................................................................................................. 31
Omgaan met visueel-ruimtelijke en visuomotorische problemen..................................................................... 31
Zorg bieden zonder etiketten: een praktische implementatie............................................................................ 32
Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen ......................................................................... 32
Een reis door het kinderbrein ..............................................................................................................................................33
Dubbele doedelworkshop: verkennen en ontwikkelen van lateraliteit en dubbelhandigheid............33
4 | Donche 2014-2015
Inhoudslijst
Brain Gym ® 1.01 basiscursus (deel 1 & 2) ......................................................................................................................34
Introductiecursus (deel 1).......................................................................................................................................................34
Basiscursus (deel 2)...................................................................................................................................................................34
Hoe zijn mijn brein en mijn lichaam georganiseerd om te groeien? ..............................................................35
“Het zit tussen je twee oren!”................................................................................................................................................35
Ayamtrainer mindfulness voor kinderen: basistraining en toepassing in de klaspraktijk .....................36
Terugkomdag Mindfulness..................................................................................................................................................... 37
Eutonie............................................................................................................................................................................................. 37
Eutonie in de klas........................................................................................................................................................................ 37
Waarde(n)opvoeding op school: achterhaald of net springlevend?...............................................................38
Leren communiceren met een kind in emotionele pijn...........................................................................................38
Ouders begrijpen – ouders begrenzen............................................................................................................................38
Kinderen en de scheiding van hun ouders.....................................................................................................................39
Hoe omgaan met depressieve gevoelens bij kinderen? ........................................................................................39
Kinderen stap voor stap leren opkomen voor zichzelf ......................................................................................... 40
Omgaan met agressief gedrag van kinderen............................................................................................................. 40
Conflicten op school?................................................................................................................................................................41
Praten met ouders: over communicatie tussen school en gezin........................................................................42
Praten met kinderen… ..............................................................................................................................................................42
Creatief communiceren met kinderen: een introductie..........................................................................................43
Creatief communiceren met kinderen (basiscursus).............................................................................................. 44
Introductiecursus geweldloos communiceren: eerlijke contacten,
voedende relaties … van GELIJK naar GELUK............................................................................................................ 44
Basiscursus duurzaam communiceren: eerlijke contacten,
voedende relaties … van GELIJK naar GELUK.............................................................................................................45
Verdiepingscursus duurzaam communiceren: eerlijke contacten,
voedende relaties … van GELIJK naar GELUK.............................................................................................................45
Initiatie Frans bij jonge kinderen: een haalbare kaart?..........................................................................................47
Meer voorlezen aan (anderstalige) kinderen: beter in taal!..................................................................................47
Troostboeken… verdriet in de klas.....................................................................................................................................47
De spiekpietjes!............................................................................................................................................................................48
Taalpret: wie knipt de tenen van de reus? ....................................................................................................................48
Het schooltoneel: de ‘do’s’ en ‘don’ts’ van podiumkunsten op school ............................................................48
Klinge, klange, klong…..............................................................................................................................................................49
Rommeldebommeldebom......................................................................................................................................................49
Sinterklaas met zijn spiekpieten:
een workshop tekenen – plakken - boetseren.............................................................................................................50
Eenvoudige druktechnieken .................................................................................................................................................50
Illustraties als inspiratiebron: een workshop beschouwen....................................................................................50
Leraren lager onderwijs
Het belang van leesplezier bij leestherapie!.................................................................................................................53
Spreekbeurten: gelijke of ongelijke onderwijskansen?............................................................................................53
Activerende spreekwerkvormen voor in de klas.........................................................................................................54
Ontdek de kracht van interactieve werkvormen........................................................................................................54
Help! Zelfstandig werken lukt niet......................................................................................................................................55
Kinderen met autisme en rekenproblemen...................................................................................................................56
Goedkoop zelfcontrole- en leerspellen maken............................................................................................................56
De Daltonprincipes: klasmanagement zorgt voor remediëringstijd in de klas!.......................................... 57
Fijne motoriek zelfstandig en speels remediëren...................................................................................................... 57
Schrijfmotoriek efficiënt en doordacht aanleren en remediëren......................................................................58
Ruimtelijke oriëntatie in relatie tot meetkunde en metend rekenen................................................................59
Problemen met lateralisatie? ...............................................................................................................................................59
Tests en zorg: wat kan je nog meer doen buiten LVS .............................................................................................. 61
Hoe vinden kinderen troost? ................................................................................................................................................. 61
Wie is meneer stink ? ..............................................................................................................................................................63
Creatieve schrijfopdrachten en tips voor een spetterende gedichtendag...................................................63
Toast literair...................................................................................................................................................................................63
Van technisch lezen evolueren naar functionele leesvaardigheid met brede evaluatie! .....................64
De nieuwe AVI-leestechniek en begrijpend lezen: de meerwaarde van een veranderd concept.....64
Joepie! rekenen … ......................................................................................................................................................................65
Donche 2014-2015 | 5
Inhoudslijst
Bijbelverhalen anders verteld...............................................................................................................................................66
De goede week muzisch benaderd ..................................................................................................................................66
Levendig Frans geven in de derde graad......................................................................................................................66
Hoe alle kinderen aanspreken bij lessen W.O. in de eerste graad?.................................................................. 67
Hoe alle kinderen aanspreken bij lessen W.O. in de tweede graad?................................................................ 67
Onderzoekend leren binnen W.O. in de derde graad? ...........................................................................................68
Een schat aan didactische werkvormen ........................................................................................................................68
De ‘Vla jo Droomfabriek’: een rijke doe- en leeromgeving vol leerkansen ...................................................69
Contractwerk zet je leerlingen zelfstandig en actief aan de slag!....................................................................69
Breder en anders evalueren! Hoe? Zo! ............................................................................................................................70
Iedereen heeft stijl ! ..................................................................................................................................................................70
Kan en mag het ook eens anders?...................................................................................................................................... 71
Leer kinderen hun talenten en kwaliteiten kennen! .................................................................................................. 71
Van concentratieproblemen tot ADHD............................................................................................................................. 73
Omgaan met opvoedings- en gedragsproblemen in de klas en op school................................................. 73
Aanpak van (cyber)pestgedrag in klas- en schoolcontext................................................................................... 73
Gedrag positief beïnvloeden ............................................................................................................................................... 74
Moeilijk leerlingengedrag aanpakken en voorkomen.............................................................................................. 74
‘Gast, da ’s ni gepast ! ‘ ........................................................................................................................................................... 75
Een positief klasklimaat, het hele jaar door! ...............................................................................................................76
Sociale vaardigheidstraining bij kinderen.....................................................................................................................76
Muzische vorming, een uitdaging !....................................................................................................................................79
Een muzisch project uitbouwen samen met de klas en het team !...................................................................79
Zinge, zange, zong ....................................................................................................................................................................79
Musiceren met nieuw lied- en luistermateriaal voor de lagere school........................................................... 80
Muzisch het hele jaar rond.................................................................................................................................................... 80
Liedjes uit de hele wereld ...................................................................................................................................................... 81
Boeken komen tot leven .......................................................................................................................................................... 81
Drama met kinderen................................................................................................................................................................... 81
Animatiefilmpjes maken..........................................................................................................................................................82
Ontspannings-en bewegingstussendoortjes in de klas...........................................................................................82
Bodypercussie: muziek maken met je eigen lichaam..............................................................................................82
Yoga in de klas: een kennismaking....................................................................................................................................83
Zumbatomic voor kinderen...................................................................................................................................................83
Kids hiphop....................................................................................................................................................................................84
Allemaal stukjes … Meer doen met collagetechnieken ! .........................................................................................84
Muziek en beeld, een ideale combinatie:
workshop ‘rap’ schilderen en graffiti ...............................................................................................................................84
Plakkaatverf: gevoel krijgt vorm en kleur......................................................................................................................85
Beelden voelen? Schakel een zintuig uit!.......................................................................................................................85
Kunst onder de loep!.................................................................................................................................................................85
Directeuren, zorgbegeleiders en beleidsondersteuners
Samen werk maken van een sterke leescultuur via een sterk leesbeleid! ..................................................87
Coaching
Inspirerend coachen of ‘going for yes’: basistraining ..............................................................................................89
Inspirerend coachen of ‘going for yes’: basistraining.............................................................................................. 90
Inspirerend coachen of ‘going for yes’: vervolgtraining ........................................................................................ 90
Impulsdag te Mechelen
‘Hoever gaat onze zorg?’.........................................................................................................................................................91
6 | Donche 2014-2015
Inhoudslijst
Wiweter
WiWeTe® = Wiskunde, Wetenschappen, Techniek en Onde®nemingszin.......................................................92
STEM - didactiek.........................................................................................................................................................................93
Leren programmeren met en zonder robot..................................................................................................................93
1000 bommen en granaten...................................................................................................................................................93
De brug naar de chemie ........................................................................................................................................................93
Veiligheid is kinderspel............................................................................................................................................................93
Mentorenopleiding
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren: M1............................................................................95
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren: M2...........................................................................96
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren: M3........................................................................... 97
Nascholingen voor schoolteams
PRAKTISCHE INFORMATIE.......................................................................................................................................................99
Stimuleren van zelfredzaamheid......................................................................................................................................100
Kinderen en echtscheiding..................................................................................................................................................100
Kinderen en rouw......................................................................................................................................................................100
Leren communiceren met een kind in emotionele pijn: een training.............................................................. 101
Begeleiding van kinderen met faalangst....................................................................................................................... 101
Omgaan met neerslachtige gevoelens bij kinderen................................................................................................ 101
Vrije expressie: ........................................................................................................................................................................... 101
Gedrag positief beïnvloeden: samen met kinderen werken aan oplossingen ......................................... 102
Kinderen leren conflicten hanteren................................................................................................................................. 102
Reageren op agressie-incidenten.................................................................................................................................... 102
Een positief klasklimaat, het hele jaar door. .............................................................................................................. 102
Kinderen stap voor stap leren opkomen voor zichzelf ........................................................................................ 102
Kunst, wat kan je ermee doen?......................................................................................................................................... 103
Dansen met kinderen............................................................................................................................................................... 103
Zingen, en dan? Spelen met de stem en liedjes....................................................................................................... 103
Daar zit ritme in......................................................................................................................................................................... 103
Wereldoriëntatie: muzisch gezien....................................................................................................................................104
Liedjes uit de hele wereld.....................................................................................................................................................104
Meer dan pasjes........................................................................................................................................................................ 105
Iedereen choreograaf ............................................................................................................................................................ 105
Podiumgeesten ......................................................................................................................................................................... 105
Theater maken vanuit het niets ....................................................................................................................................... 105
De klassiekers herdacht .......................................................................................................................................................106
Kunst is lekker............................................................................................................................................................................106
Muziek… zo kan het ook.........................................................................................................................................................106
Muziek in G-groot.....................................................................................................................................................................106
Bevlogen samenwerking ......................................................................................................................................................106
Oud geleerd is jong gedaan! ............................................................................................................................................. 107
Klein en groot............................................................................................................................................................................. 107
Creatief met toonmomenten ............................................................................................................................................. 107
Productgericht werken.......................................................................................................................................................... 107
Optimaal functioneren in een team via Inspirerend coachen of ‘going for Yes’ .....................................108
Begeleiden van innovaties op de werkvloer...............................................................................................................108
Fier op ons werk! Inspirerende workshop in aanloop naar een doorlichting op school .....................108
Kernkwaliteiten..........................................................................................................................................................................108
Kennismaking met het Enneagram.................................................................................................................................109
Donche 2014-2015 | 7
ICT-nascholingen
8 | Donche 2014-2015
ICT-nascholingen
Zelf interactieve prentenboeken maken met Power Point
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en lager onderwijs eerste
graad. Geen voorkennis vereist
Inhoud
de deelnemer leert:
• Wat de ICT-eindterm 8: “De leerlingen kunnen ICT
gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige
manier te communiceren” voor je klas kan betekenen;
• wat de meerwaarde is om met interactieve
prentenboeken in je klas te werken;
• zelf interactieve prentenboeken maken;
• enkele belangrijke knoppen gebruiken van een
presentatieprogramma (in functie van het maken van een
interactief prentenboek);
• experimenteren met verschillende media die nodig zijn
om een interactief prentenboek vorm te geven (scanner,
fototoestel, microfoon, ..).
Belangrijk!
Je brengt zelf een prentenboek mee waarmee je tijdens de
sessie wil werken.
Leiding
Marcel Vanlommel, ICT-consulent
Datum
woensdag 3 december 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 1
Hoekverrijking in de kleuterschool - Lesideeën voor de computerhoek
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en ICT-coördinatoren. Er is
geen specifieke voorkennis vereist.
Leiding
Walter Mertens, ICT-coördinator
Inhoud
Voor de kleuterschool is heel wat materiaal te vinden op het
internet. Waar vind je online spelletjes en oefeningen bij thema’s
die in de klas aan bod komen? Hoe kan je ICT integreren? Hoe
maak je een opdrachtenkaart voor de computerhoek?
Uit de evaluaties van drie schooljaren “Computer in de
kleuterschool”, blijkt dat kleuterleidsters graag willen leren
van elkaar. Daarom nodigen we jullie uit om lesideeën en
succeservaringen te delen. Wat aan bod kan komen: handige
tips, programma’s en spelletjes waarbij je de computer
inschakelt in hoekverrijking voor kleuters.
Datum
woensdag 5 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Verloop
We verkennen vooral materiaal voor hoekverrijking in de
computerhoek. De lesideeën bij diverse thema’s worden kort
voorgesteld. Je kunt de programma’s meteen zelf uitproberen
en materiaal selecteren voor je klas. We laten hierbij veel
ruimte voor inbreng van de deelnemers, dus breng zeker enkele
lesideeën mee.
Module 2
Presentaties maken met Prezi:
online presentaties maken met didactisch gebruik in de klas
Doelgroep: Leraren kleuter- en lager
coördinatoren. Er is geen voorkennis vereist.
onderwijs,
ICT-
Inhoud
Prezi is een online presentatietool waarmee je heel mooie
resultaten kan behalen. Een Prezi-presentatie bestaat in feite
uit één ‘groot vel papier’ waarop je de presentatie maakt. Je
kunt hierbij inzoomen op details en uitzoomen voor overzicht of
hyperlinks, afbeeldingen en video’s toevoegen.
Omdat Prezi uitgaat van een oneindig groot canvas is het
ook wel te vergelijken met een mindmap. Prezi combineert
mindmapping en presenteren. Je kunt daarom veel creatievere
en effectievere presentaties maken.
Benieuwd? Neem al een kijkje op http://prezi.com/explore/
Tijdens de sessie leer je stap voor stap werken met een aantal
online tools die je kunt gebruiken om snel en eenvoudig een
Prezi-presentatie te maken.
Leiding
Walter Mertens, ICT-coördinator
Datum
woensdag 12 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 3
Donche 2014-2015 | 9
ICT-nascholingen
MS Publisher: ontwerpen van een klaskrant, een werkblad,
een stappenplan of stroomdiagram
Doelgroep: Leraren kleuter- en lager onderwijs. Er is geen
specifieke voorkennis vereist. Je bent wel vertrouwd met
Windows en tekstverwerking en je wilt de mogelijkheden van
Publisher leren kennen.
Inhoud
Een affiche voor het schoolfeest ontwerpen, een wenskaart of
uitnodiging maken, een slagzin ontwerpen en afdrukken, een
stroomdiagram maken … het kan allemaal in een tekstverwerker.
Maar er bestaan ook andere mogelijkheden om er nog veel
meer uit te halen.
In de cursus leren we hoe je bvb. snel tekstvakken plaatst en
hoe je tekeningen, titels, figuren en andere elementen integreert
op de plaats waar die moeten staan.
Verloop
We maken samen daadwerkelijk enkele voorbeelden zodat je
de mogelijkheden van Publisher leert kennen.
Leiding
Luc Peeters, ICT-coördinator
Datum
woensdag 28 januari 2015 van 13u30 tot 16u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 4
Video’s en foto’s monteren op iPad: eenvoudig en efficiënt
Doelgroep: Leraren kleuter- en lager onderwijs, directeuren,
administratieve medewerkers, ...
(Windows of Mac) computer. Tenslotte wordt het resultaat op You
Tube geplaatst.
Inhoud
Met een iPad heb je alles bij de hand om foto’s en video’s te
nemen. Minder gekend is dat je die foto’s en video’s ook op het
toestel zelf kan verwerken tot een blitse, chique of informatieve
video. Het resultaat kan je rechtstreeks doorsturen naar You
Tube of opslaan op je computer.
We maken gebruik van iMovie. Het gebruiksgemak is
verbluffend. Deze sessie is geschikt voor alle iPads behalve de
allereerste serie, die niet met een camera is uitgerust. iMovie
is gratis voor de recentere iPads en kost enkele euro’s voor de
iPad 2 en 3.
Niveau
Ondanks het mooie resultaat verloopt deze sessie aan een rustig
tempo. Ze is bedoeld voor een beginnende tot gemiddelde
gebruiker. Als ervaren gebruiker zal het tempo eerder traag
zijn. Hier vind je een voorsmaakje: https://sites.google.com/site/
monterenopipad/
Verloop
De sessie start met enkele praktische tips voor het gebruik van
de iPad. Vervolgens gaan we aan de slag met iMovie. Er is een
iPad voorzien per persoon. We werken allemaal met hetzelfde
basis video- en fotomateriaal dus je eigen iPad meebrengen is
niet nodig. Enkele zaken die aan bod komen zijn: overgangen,
titels toevoegen, geluid stiller of luider zetten, foto’s invoegen, ….
We bekijken ook hoe je jouw video kan opslaan op een andere
10 | Donche 2014-2015
Leiding
Nick Sauvillers, docent ICT-vaardigheden voor studenten lager
onderwijs Thomas More.
Datum
woensdag 11 februari 2015 van 14u tot 17u
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40 per sessie, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 5
ICT-nascholingen
De ICT-toolbox: het Zwitsers zakmes van je pc
Doelgroep: Leraren kleuter en lager onderwijs, directeuren,
administratieve medewerkers, ...
Gemiddelde computerkennis en vaardigheden zijn vereist.
Inhoud
In deze workshop verkennen we (bijna) gratis ICT-tools die het
leven gemakkelijker maken:
• een afspraak plannen met Doodle. Gebruik van de “Ja,
maar liever niet”-mogelijkheid;
• een computergebruiker op afstand verder helpen via
Teamviewer;
• samenwerken via Google docs;
• een videogesprek met meer dan twee opzetten via Skype;
• een Excellijst in de cloud plaatsen via Onedrive (het
vroegere Skydrive);
• verwijderde bestanden terughalen via Dropbox;
• enkele gouden tips voor je foto’s;
• …
Verloop
Deze sessie is volledig praktisch uitgewerkt. De meeste tools
kunnen we samen gebruiken, soms zal het gaan om een demo
met enkele gebruikers.
Niveau
Deze sessie is bedoeld voor een gemiddelde computergebruiker.
Belangrijke opmerking
Deze sessie reikt je vooral (vaak heel knappe) ideeën aan. Het
is onmogelijk om op alle details van de programma’s in te gaan.
Vaak halen we er enkel de meest interessante zaken uit, dat
is net de bedoeling. Dit alles maakt dat deze workshop geen
klassieke “van a tot z” navorming is. Ze vraagt een flexibele
ingesteldheid.
Omdat deze programma’s regelmatig van interface wijzigen is
er slechts een beperkte handleiding voorzien.
Om geen tijd te verliezen vragen we je om op voorhand een
account op Google en Onedrive aan te maken. Wellicht heb je
al een van beiden. Het aanmaken is niet moeilijk, we bezorgen
je concrete instructies.
Leiding
Nick Sauvillers, docent ICT-vaardigheden voor studenten lager
onderwijs Thomas More.
Datum
woensdag 21 januari 2015 van 14u tot 17u
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40 per sessie, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 6
Mindmappen: leren werken met eMindMaps
Doelgroep: leraren lager onderwijs. Er is geen specifieke
voorkennis vereist. Je wilt leren werken met een computer­
programma om mindmaps te maken.
Inhoud
Mindmappen gaat veel verder dan het maken van een
woordspin bij een brainstorm. Leerlingen kunnen deze techniek
gebruiken om: een samenvatting te maken, een les te studeren,
een spreekbeurt voor te bereiden, een opdracht uit te voeren, …
Om je ideeën te visualiseren gebruik je woorden, tekeningen en
kleuren. Via groeperen breng je structuur aan. Verbanden tussen
de elementen maak je duidelijk met pijlen of verbindingslijnen.
Het maken van een mindmap is een creatieve techniek
waarbij associatie en verbeelding cruciaal zijn. Als je hierbij
een computerprogramma gebruikt, dan moet je niet vegen of
gommen om het geheel overzichtelijk op papier te krijgen.
Verloop
Hoewel we zeker ingaan op de achtergrond van het
mindmappen, de toepassingsmogelijkheden in de basisschool
en het stapsgewijze aanleren van werken met mindmaps, ligt
het accent van deze nascholing op het gebruik van dit gratis
pc-programma. Je leert er stap voor stap mee werken en
maakt kennis met de mogelijkheden van andere programma’s.
Lesvoorbeelden en programma’s die aan bod komen, kan je
voor eigen gebruik kopiëren tijdens deze nascholing.
Leiding
Luc Peeters, ICT-coördinator
Datum
woensdag 26 november 2014 van 13u30 tot 16u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 7
Donche 2014-2015 | 11
ICT-nascholingen
Een creatieve film maken met Windows Live Movie Maker (versie 2011)
Doelgroep: leraren lager onderwijs, ICT-coördinatoren
Inhoud
Film is een ongelooflijk didactisch medium. Zowel leerkrachten
als leerlingen kunnen er creatief mee aan de slag. Met
elk digitaal fototoestel of elke smartphone kan je degelijk
filmen. Het gebruik van film kreeg zo een boost. Een les of
uiteenzetting ondersteunen met een zelfgemaakt (of door
de leerlingen) filmpje, geeft dikwijls een extra houvast. Een
film kan een stimulans zijn voor de bewustwording van een
probleem of situatie. Bovendien brengen juist gekozen beelden
een boodschap meestal beter over.
Verloop
In deze sessie leer je met Movie Maker filmfragmenten en foto’s
monteren tot een volledig afgewerkte film, eventueel voorzien
van achtergrondmuziek. Windows Live Movie Maker 2011 is zeer
gebruiksvriendelijk.
• een begin- en eindgeneriek toevoegen;
• eenvoudige animaties en visuele effecten toepassen;
• muziek toevoegen;
• een afgewerkte film opslaan en publiceren (bv. voor You
Tube, Facebook, PowerPoint,…);
• Videoformaten omzetten (AVI, MPEG, WMV, ….)
Leiding
Walter Mertens, ICT-coördinator
Datum
woensdag 4 februari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Volgende inhouden komen aan bod:
• filmfragmenten (en foto’s) invoegen, bijknippen,
verplaatsen en afwerken tot een vloeiend geheel;
Module 8
Orde in mijn virtuele boekenkast:
maak een yurls-site om links en documenten te archiveren
Doelgroep: leraren lager onderwijs met basisvaardigheid PC en
praktische kennis van Windows
Inhoud
Het www is niet meer weg te denken uit de klas. Hoe vinden we
nu al het online materiaal dat we interessant vinden gemakkelijk
terug?
Yurls: de ideale manier om met één muisklik terug je opgezochte
filmpje af te spelen, of de interessante site die je wil gebruiken
in de WO-les te openen …
12 | Donche 2014-2015
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBaO type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool
Datum
woensdag 19 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 9
ICT-nascholingen
Hoe ICT en media integreren in de rekenles?
Doelgroep: leraren lager onderwijs met basisvaardigheid PC en
praktische kennis van Windows
Inhoud
ICT en media kunnen actief een plaats krijgen in de rekenles,
niet supplementair maar gewoon geïntegreerd in de les.
Welk interessant materiaal bestaat er al?
Hoe krijgen bestaande Office-programma’s een betekenis?
Welke meerwaarde heeft een digitaal fototoestel?
Wat kan die computer, laptop, tablet, smartphone, … allemaal
om het rekenen te ondersteunen, meer betekenis te geven,
aangenamer te maken?
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBaO type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool
Datum
woensdag 1 oktober 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 10
Hoe ICT en media integreren in een taalles?
Doelgroep: leraren lager onderwijs met basisvaardigheid PC en
enige praktische kennis van Windows
Inhoud
ICT en media kunnen actief gebruikt worden in de taalles, niet
als extra maar gewoon geïntegreerd in de les.
Welk interessant materiaal bestaat er al?
Hoe krijgen bestaande office-programma’s een betekenis?
Welke meerwaarde heeft een digitaal fototoestel?
Wat kan die computer, laptop, tablet, smartphone, … allemaal
om taal te ondersteunen, meer betekenis te geven, aangenamer
te maken?
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBaO type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool
Datum
woensdag 17 september 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 11
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord:
basiscursus ActivInspire
Doelgroep: Leraren lager onderwijs, directeuren. Er is geen
speciale voorkennis vereist. Ervaring met presentatiesoftware
zoals PowerPoint is een pluspunt.
Inhoud
Het digitaal schoolbord is aan een duidelijke opmars bezig
in vele lagere scholen. Tijdens deze module bespreken we
de technische kenmerken en de voor- en nadelen van deze
technologie. We leren vooral hoe je als leerkracht het digibord
kan gebruiken in je lessen. Dit doen we aan de hand van
praktische oefeningen die de verschillende toepassingsvormen
duidelijk maken.
Voor deze module maken we gebruik van ActivInspire, de
software die geleverd wordt bij het ActivBoard. Deze software
is, mits de aanschaf van de nodige licenties, ook bruikbaar op
andere digiborden.
Stapsgewijs verkennen we de mogelijkheden van het digitaal
schoolbord en werken we concrete voorbeelden uit met behulp
van ActivInspire. De praktijkvoorbeelden zullen je inspireren om
snel en heel concreet aan de slag te gaan.
Niveau
Dit is de basistraining voor ActivInspire. Er is geen voorkennis
vereist en we werken op een rustig tempo.
Leiding
Nick Sauvillers, docent ICT-vaardigheden voor studenten
lager onderwijs en gecertificeerd trainer ActivInspire. Ruime
praktijkervaring met digiborden.
Datum
woensdag 17 september 2014, van 14u00 tot 17u00
Let op: Werk je met Smart Notebook, de software geleverd bij
een Smartboard? Kies dan voor module 13 of 13bis.
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Verloop
Om vlot van start te kunnen gaan staan we even stil bij een
aantal technische vereisten voor het gebruik van een digibord.
Vervolgens wordt de vergelijking gemaakt tussen een klassiek
bord en een digibord. Het verdere verloop van de cursus is
volledig praktisch.
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 12
Donche 2014-2015 | 13
ICT-nascholingen
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord:
verdiepingscursus ActivInspire
Doelgroep: leraren lager onderwijs, directeuren
Inhoud
Module 12bis is een vervolg op de basistraining ActivInspire.
Bekijk deze sessie voor meer praktische uitleg over het pakket.
Verloop
Het verloop is gelijklopend aan de basistraining ActivInspire
maar we starten onmiddellijk met de oefeningen. O.a.
de volgende technieken worden bekeken: containers,
kleurentunnel, activiteiten, toverinkt, … .
Niveau
Dit is de verdiepingsessie voor ActivInspire. Je dient over de
kennis van de basistraining te beschikken. Het tempo van deze
module ligt hoger dan die van de basistraining.
Leiding
Nick Sauvillers, docent ICT-vaardigheden voor studenten
lager onderwijs en gecertificeerd trainer ActivInspire. Ruime
praktijkervaring met digitale borden.
Datum
woensdag 1 oktober 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 12bis
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord:
basiscursus Smart Notebook
Doelgroep: leraren lager onderwijs, directeuren. Er is geen
speciale voorkennis vereist. Ervaring met presentatiesoftware
zoals PowerPoint is een pluspunt.
Inhoud
Het digitaal schoolbord is aan een duidelijke opmars bezig
in vele lagere scholen. Tijdens deze modules bespreken we
de technische kenmerken en de voor- en nadelen van deze
technologie. We leren vooral hoe je als leerkracht het digibord
kan gebruiken in je lessen. Dit doen we aan de hand van
praktische oefeningen die de verschillende toepassingsvormen
duidelijk maken.
Voor deze module maken we gebruik van Smart Notebook, de
software die geleverd wordt bij het Smartboard. Deze software
is, mits de aanschaf van de nodige licenties, ook bruikbaar op
andere digiborden.
Let op: Werk je met ActiveInspire, de software geleverd bij een
ActivBoard? Kies dan voor module 12 of 12bis.
Verloop
Om vlot van start te kunnen gaan staan we even stil bij een
aantal technische vereisten voor het gebruik van een digibord.
Vervolgens wordt de vergelijking gemaakt tussen een klassiek
14 | Donche 2014-2015
bord en een digibord. Het verdere verloop van de cursus is
volledig praktisch.
Stapsgewijs verkennen we de mogelijkheden van het digitaal
schoolbord en werken we concrete voorbeelden uit met
behulp van Smart Notebook. De praktijkvoorbeelden zullen je
inspireren om snel en heel concreet aan de slag te gaan.
Niveau
dit is de basistraining voor Smart Notebook. Er is geen
voorkennis vereist en we werken op een rustig tempo.
Leiding
Nick Sauvillers docent ICT-vaardigheden voor studenten lager
onderwijs. Ruime praktijkervaring met digiborden.
Datum
woensdag 24 september 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Module 13
ICT-nascholingen
Lesgeven met een interactief digitaal schoolbord:
verdiepingscursus Smart Notebook
Doelgroep: leraren lager onderwijs, directeuren
Inhoud
Deze dieptetraining is het vervolg op de basistraining Smart
Notebook. Bekijk deze sessie voor meer praktische uitleg over
het pakket.
Verloop
Het verloop is gelijklopend aan de basistraining Smart Notebook
maar we starten onmiddellijk met de oefeningen en bekijken
o.a. volgende zaken: de activity builder, galery essentials en de
lesson activity toolkit … .
Leiding
Nick Sauvillers, docent ICT-vaardigheden voor studenten lager
onderwijs. Ruime praktijkervaring met digiborden.
Datum
woensdag 15 oktober 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus of CD inbegrepen
Niveau
Dit is de dieptetraining voor Smart Notebook. Je dient over de
kennis van de basistraining te beschikken. Het tempo van deze
module ligt hoger dan die van de basistraining.
Module 13bis
‘TypTienTwee’ (TypTien-2.0) Free-edition voor gebruik in de klas
trainerscursus
Doelgroep:
leraren
basisonderwijs,
ICT-coördinatoren,
therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo,...) zorgbegeleiders
Inhoud
Kinderen met fijnmotorische problemen, dyspraxie of zelfs
dyslexie hebben het vaak heel moeilijk om te schrijven. De
schrijfmotoriek schiet tekort en hoewel ze wel weten wat
ze zouden willens schrijven, krijgen ze hun gedachten maar
moeilijk op papier. Werken op een computer zou een hulp
kunnen zijn, maar daarvoor moeten ze kunnen typen!?
TypTien heeft een unieke aanpak, waardoor het voor kinderen
met handvaardigheidproblemen gemakkelijker wordt om blind
te leren typen. Om het typen zo goed mogelijk te integreren
worden alle leerkanalen (auditief, visueel, motorisch-tactiel,
geheugen en redeneren) gelijktijdig aangesproken. Er wordt
gewerkt met kleurtjes, met figuurtjes, met verhaaltjes, spelletjes,
invuloefeningen, denkoefeningen,...
Verloop
Tijdens deze cursus leren we je deze unieke methode aan zodat
je deze nadien kan toepassen bij kinderen in de klas of in je
praktijk. De typmethode begint met de niet-dominante hand.
Het is moeilijker deze aan te leren, dus als je eerst de dominante
hand zou aanleren en dan de andere erbij moet nemen, dan
heb je een dubbele moeilijkheid. Nu start je met het moeilijkste
en breng je de gemakkelijke hand bij (waar de moeilijkheid
dan ligt in het combineren van de handen). In plaats van rijtje
per rijtje leert het kind vinger per vinger typen. Zo starten we
met de wijsvinger van de linkerhand met de letters r, t, f, g, v,
b. Het is gemakkelijker vinger per vinger te leren dan één rij
met tien vingers tegelijkertijd, want dan moet je al die vingers
tegelijkertijd correct kunnen plaatsen wat niet gemakkelijk is
voor iemand met dyspraxie.
Bij TypTien hoort geen software. De oefeningen staan in een
oefenboekje met bijhorende stickertjes om op het toetsenbord
te plakken met hierop de kleurtjes en de figuurtjes. Tegen
het einde van de lessenreeks kunnen deze doorgaans worden
verwijderd. Het is immers de bedoeling om zo snel mogelijk
op een gewoon toetsenbord te kunnen typen. Omdat de
methode geen software bevat, kan je de oefeningen veel beter
afstemmen op de mogelijkheden van het kind, diens humeur
etc. TypTien gaat er vanuit dat je motorisch veel sneller een
taak kan leren als er geen stresserende tijdsdruk is.
TypTienTwee kan in een therapeutische situatie worden
aangeboden in groepjes van 4 à 6 kinderen of kan vanaf het
vijfde leerjaar klassikaal gegeven worden. Wanneer er zich in
de klas niet genoeg computers bevinden om op te oefenen kan
men de eerste lessen gerust losse klavieren gebruiken. In het
zesde leerjaar zal je de lessen sneller na elkaar kunnen geven
dan in het vijfde. Hoe ouder kinderen worden, hoe vlotter het
aanleren gaat.
Elke deelnemer ontvangt
TypTienTwee trainer.
het
officiële
certificaat
van
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 23 april 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 120; uitgebreide syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Een CD-rom met handleiding, eenvoudig bordboek, sjablonen,
oefeningen, PowerPoint en kopieermap voor gebruik in één klas
is te verkrijgen na afloop van de cursusdag.
De opbrengst van dit didactisch materiaal gaat volledig naar
vzw OSJOSMA (www.osjosma.be) en is contant te betalen ter
plaatse.
Module 14
Donche 2014-2015 | 15
leraren kleuteronderwijs
16 | Donche 2014-2015
leraren kleuteronderwijs
Kinderverzorging met rijke ontwikkelingsprikkels
Doelgroep: kinderverzorg(st)ers bij 2,5 jarigen in de kleuterklas,
ook voor kinderverzorg(st)ers in de kinderopvang of
buitenschoolse opvang
Inhoud
Deze praktijkgerichte sessie met liedjes, versjes, boekjes
en spelinspiratie wil jou inspireren om jonge kinderen tot
ontwikkeling te brengen.
Wat hebben jonge kinderen nodig om in een gestreste
omgeving te ontwikkelen?
Hoe kan je ouders niet belerend advies geven rond de
ontwikkeling van hun kind?
We bekijken filmpjes en bespreken de beelden zodat we leren
vanuit de praktijk.
Jouw vragen komen in deze sessie aan bod.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/
meester.
Datum
maandag 26 januari 2015 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 90, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Zin in een interactieve dag tussen collega’s? Inschrijven!
Module 15
Zindelijkheid: stress of een natuurlijk proces?
Hoe ouders positief betrekken bij het zindelijk maken van hun peuter of kleuter!
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs, ook voor
begeleiders uit kinderopvang of buitenschoolse
opvang, zorgbegeleiders
en SES-leerkrachten
Inhoud
Ben
jij
gefrustreerd
door alle natte en vuile
broeken? Samen met
je collega’s gaan we
dit probleem bespreken en aanpakken. Tijdens deze module
bespreken we eerst hoe je peuters best begeleidt bij het
zindelijk worden. Wanneer kun je ermee beginnen? Wat
doe je met ouders die weinig betrokken zijn bij het zindelijk
maken van hun kind? Je maakt kennis met de taal-speeltas voor anderstalige ouders en je leert de oorspronkelijke
verteltas kennen. Vervolgens doorlopen we het proces van het
ontwikkelen van een zindelijkheidstas. We bespreken boekjes
voor in de zindelijkheidstas en je ontvangt het boek: ‘Een
geweldig cadeau’ van Guido van Genechten.
Je krijgt een leuke zindelijkheidstas van een kleuterschool te
zien.
Heb jij een zindelijkheidstas en wil jij graag feedback om je tas
te optimaliseren dan helpt de lesgever je maatgericht! Jouw
vragen krijgen een plaats in deze sessie.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/
meester.
Datum
maandag 20 oktober 2014 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 100, syllabus, (inclusief prentenboek t.w.v. € 14,95) koffie en
lunch inbegrepen
Module 16
‘Ik ben waarschijndelijk groot’
Over het stimuleren van zelfredzaamheid en het ontwikkelen van vaardigheden om de zelfstandigheid
en het zelfvertrouwen op gang te brengen bij de jongste kleuters (2,5 tot 4-jarigen)
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs van de jongste kleuters
(2,5 tot 4-jarigen) en zorgbegeleiders, ook voor begeleiders uit
kinderopvang of buitenschoolse opvang
Inhoud
Als we met peuters en de jongste kleuters aan het werk zijn
horen we vaak: ‘Ikke zelf doen’. ‘Ik wil nu … dat hebben … ‘
Ze zitten volop in hun ik-fase, ze onderzoeken wat ze zelf
kunnen en zelf willen kunnen.
We vertrekken vanuit een ontwikkelingskader om na te gaan
waarom het zo belangrijk is in deze leeftijdsfase het ‘ik wil’ te
ondersteunen en het jonge kind te begeleiden naar een sociale
invoeling.
Hoe kunnen we jonge kinderen plezier laten beleven aan de
ontdekkingstocht van dingen zelf doen en hoe kan dat gegeven
bijdragen tot zelfvertrouwen?
Wat kunnen we concreet doen en onder welke omstandigheden
kunnen kleine kinderen die ervaringen opdoen die tot
vaardigheden leiden?
We hebben het dan niet alleen over de vaardigheden om
doe-dingen zelfstandiger aan te pakken, maar evengoed over
vaardigheden die hun emotionele en sociale welzijn zullen
versterken.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut en zelfstandig nascholer
Datum
donderdag 2 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 17
Donche 2014-2015 | 17
leraren kleuteronderwijs
Juf, we spelen doktertje…
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs, ook voor zorgbegeleiders,
begeleiders uit de kinderopvang, internaatsmedewerkers en
opvoeders
Inhoud
Seksualiteit en kinderen, het lijkt niet samen te horen. Toch
maken kinderen ook op dit vlak een ontwikkeling door. Ze
ontdekken hun eigen lichaam en dat van anderen. Ze zijn
nieuwsgierig naar het verschil tussen jongens en meisjes. Ze
spelen vadertje en moedertje of doktertje. Het hoort allemaal
bij groot worden.
In de kleuterschool doen zich dagelijks situaties voor waarbij
kleuters gaan experimenteren, vaak roept dit gedrag vragen
op over wat normaal is en wat niet en vragen leerkrachten zich
af hoe ze kunnen reageren ten aanzien van kinderen en ouders.
Hoe gaat onze maatschappij om met dit thema, zijn we
hyperalert geworden en te angstig voor ‘normaal seksueel
gedrag’ of zijn we net te laks en krijgen onze kleuters te veel
seksueel getinte prikkels binnen via allerlei kanalen?
Hoe gaan we in de klas om met homo-gezinnen, met meisjes
die uitgesproken jongensgedrag stellen of jongens die zich zo
graag verkleden als meisje?
Hoe kan er al op jonge leeftijd een openheid zijn waarbij
kinderen de boodschap krijgen dat het oké is dat ze mogen
zoeken naar hun eigenheid in relaties en in seksualiteit?
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut en zelfstandig nascholer
Datum
vrijdag 8 mei 2015 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 18
Meer weten over gezond eten - de invloed van voeding op de
ontwikkeling …
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en zorgbegeleiders, ook
voor begeleiders uit kinderopvang of buitenschoolse opvang
Inhoud
Kinderen en eten, niet altijd een even gelukkige combinatie!
Maar over het belang van gezond eten is gelukkig wel iedereen
het eens. Om kinderen goed te laten groeien en om hen optimaal
te laten ontwikkelen is het nodig dat ze gezond, voedzaam en
lekker eten.
In een maatschappij waar het aanbod qua eten nog nooit zo
groot was, is het niet vreemd dat veel kinderen te dik zijn. Dat is
deels verklaarbaar door te weinig bewegen, maar grotendeels
door verkeerde voedingskeuzes. Daarnaast valt het op dat
kinderen vaak niet meer weten waar eten vandaan komt. Ouders
spelen hierin een belangrijke rol, maar ook scholen kunnen een
bijdrage leveren aan het vergroten van kennis rondom gezond
en lekker eten.
Bij deze workshop hoort een lessenpakket van 5 lessen voor het
instapklasje, eerste kleuterklas, tweede kleuterklas en derde
kleuterklas (totaal 20 lessen) met een stapsgewijze opbouw
per jaar.
Leiding
Ester Janssen is gezondheids- en leefstijlcoach en medewerker
van Bodymap.
Datum
woensdag 18 maart 2014 van 9u tot 12u
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, syllabus, koffie en lunch inbegrepen Module 19
Spelenderwijs leren in de kleuterklas
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en zorgbegeleiders
Inhoud
Steeds meer leerkrachten verzuchten dat kleuters alsmaar
meer moeten.
Ouders zijn fier dat hun kleuters al zo goed mee doen met de
‘moetjes’.
Maar wat als kleuters liever spelen en helemaal niet betrokken
bezig zijn bij de ‘moetjes’ in de klas? Zijn ze dan helemaal niet
aan het leren?
Integendeel! Spel legt immers alle fundamenten voor het latere
schoolse leren. Hogere mentale functies, als langer aandacht aan
iets geven, symboliseren, problemen oplossen, ... ontwikkelen
zich in spel. Schoolsucces hangt af van deze functies. Toch is er
steeds meer druk om schoolse vaardigheden eerder ‘sturend’
te gaan onderwijzen.
Hoe kunnen we kleuters stimuleren in hun leren door hun spel of
aanbreng in de klas, hoe kunnen we hen ‘wakker’ maken en hen
fier leren zijn op het leren van binnenuit … zodat ze met volle
goesting blijven spelen en leren?
Duidelijk is dat spelontwikkeling niet vanzelf gaat. Het is niet
voldoende om kleuters zomaar te laten spelen in een rijke
omgeving. In deze sessie onderzoek je: Wat is de kwaliteit van
18 | Donche 2014-2015
het spelen nu? Hoe waardeer je het? Wat zou je graag anders
zien? Welke vaardigheden heb jij nodig als begeleider om
het spel van kleuters te verdiepen of op een hoger niveau te
brengen?
Als je vaardiger wordt in het begeleiden van spel, dan ontwikkel
je meer zelfvertrouwen om zaken in je bestaande klaspraktijk te
herzien of los te laten. Je krijgt een grotere zekerheid om jezelf
te verantwoorden naar anderen.
En, je leert tegelijk ook anders kijken naar spel en het stimulansen
geven van kleuters zodat ze zelf ook het spel als werk en leren
gaan beschouwen.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut en zelfstandig nascholer
Datum
donderdag 18 september 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats:
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 20
leraren kleuteronderwijs
De VLAJO-droomfabriek, een rijke doe- en leeromgeving vol leerkansen
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en zorgbegeleiders
Inhoud
Tijdens een hoekenwerk met herkenbare activiteiten voor
alle leeftijdsgroepen ervaar je zelf een leeromgeving waarin
kinderen ondernemend aan de slag kunnen gaan.
De workshop leert je:
• inzien dat het stimuleren van ondernemingszin om een
didactische aanpak vraagt die de ontwikkeling van
vaardigheden en attitudes stimuleert (attitudedoelen);
• een rijke speel- en leeromgeving in te richten met
aandacht voor het vergroten van initiatief en het
stimuleren van ondernemingszin bij kinderen.
Na de workshop keer je terug naar je klas met een heleboel
praktische tips. Vla jo helpt jou stapsgewijs op weg om situaties
in je klas te organiseren waarin kinderen heel wat kansen
krijgen om ook leergebiedoverschrijdende vaardigheden en
attitudes te ontwikkelen.
Doedel, de mascotte, zet de kinderen telkens voor een uitdaging.
Voor elke leeftijdsgroep (1e kleuterklas – 6e leerjaar) werkte
Vla jo een ‘vertrouwd’ thema uit.
Na de workshop ontvang je een Doedelhandpop en krijg je
toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website. Hier kan
je jouw thema downloaden en vind je achtergrondinformatie.
Leiding
Martin Nica is kleuterleider en coördinator basisonderwijs
bij de Vlaamse Jonge Ondernemingen. Daarnaast is hij ook
coördinator van Krik vzw van waaruit hij muzische begeleiding
en input geeft binnen het onderwijs.
Datum
woensdag 18 maart 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus (inclusief Doedelhandpop) en koffie inbegrepen
Module 21
Kleuters doen ‘blinken’
Talentgericht werken met de 3 b’s : blinken, benoemen en benutten
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en zorgbegeleiders.
Inhoud
Elk kind heeft recht op een blinkmoment: een moment om in de
belangstelling te staan, om fier te zijn op je werk en te laten zien
wat je goed kan. We spreken onze bewondering uit tijdens het
blinkmoment en benoemen zo precies mogelijk datgene wat
onze bewondering opwekt.
We proberen ook te achterhalen wat het geheim achter het
blinkding is… hoe heb je dat gedaan of gemaakt? Wat moet je
daar voor kunnen, kunnen wij dat ook leren en kan jij ons dat
tonen of ons daarbij helpen? Op die manier kunnen we ieders
blinkding inzetten in onze klaswerking, benutten we datgene
wat we bewonderen ten voordele van ons allen en zijn we
vooral van en met elkaar aan het leren.
Tijdens deze workshop leer je:
- Hoe ontdek je ‘blinkdingen’ bij al je kleuters?
- Welke instrumenten kan je daarvoor gebruiken?
- Hoe kom je achter het geheim van de auteur?
- Hoe maak je dat zichtbaar en bruikbaar voor alle kinderen?
Zo werk je actief aan een positief klasklimaat en bezit je een
instrument om anders te kijken naar kinderen.
Leiding
Lut Maes, kleuterleidster in de Freinetschool ‘de Krullevaar’t’ in
Wilsele, voormalig pedagogisch begeleider methodeonderwijs
GO!, ArtdeCo-trainer
Datum
woensdag 15 oktober 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 22
Donche 2014-2015 | 19
leraren kleuteronderwijs
Klasmanagement = werken aan zelfsturing en ondernemingszin
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en zorgbegeleiders
Inhoud
Als leerkracht ben je een echte manager. Je bent
verantwoordelijk voor de inrichting, organisatie, structuur en
het aanbod in je klas.
Ook kleuters kunnen actief betrokken worden bij de organisatie
van het klasleven. Samen het verloop van een dag bepalen,
samen nadenken over het aanbod en ook de praktische
organisatie daarvan, samen regels en grenzen bepalen en echt
mogen en leren kiezen.
Tijdens deze workshop leer je:
- Hoe kan je constructief werken met een keuzebord?
- Hoe kan je kinderen betrekken in het aanbod in je klas?
- Hoe bespreek je regels en grenzen in de klas?
- Wat mogen en kunnen kinderen zelf bepalen?
- Hoe bouw je aan een structuur waarbij iedereen zich betrokken
voelt?
Tijdens de workshop leer je kritisch nadenken over werken met
structuren, omgaan met regels en afspraken en input vanuit
kleuters waarderen.
Leiding
Katrien Roofthooft, kleuterleidster in basisschool ‘Vennebos’,
Schilde, ArtdeCo-trainer
Datum
woensdag 10 december van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 23
Rijke talige peuterprikkels voor 2,5 jarigen
Doelgroep:
leraren
kleuteronderwijs,
begeleiders
uit
kinderopvang of buitenschoolse opvang, zorgbegeleiders,
directeuren en logopedisten
Inhoud
De problemen die jij ervaart op de werkvloer krijgen voldoende
aandacht in deze sessie. We zoeken samen alternatieven en
wisselen ervaringen uit.
Je krijgt concrete voorbeelden rond taalstimulering en
ouderbetrokkenheid.
Voorleesboekjes, versjes en liedjes voor 2,5 jarigen worden
uitgebreid besproken. Jij leert hoe je bij concentratiezwakke of
kansarme kleuters leesplezier kan ontwikkelen. De ‘Kamishibai’
verhalen voor de jongste kleuters worden getoond en je krijgt
leuke muzische tips bij de verhalen. De meerwaarde van
Fundels komt aan bod maar ook te vermijden valkuilen.
Zin in een actieve dag tussen collega’s? Inschrijven!
20 | Donche 2014-2015
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jury-lid Beste
Boekenjuf/meester.
Datum
donderdag 27 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats:
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 24
leraren kleuteronderwijs
Rijke talige peuterprikkels voor 2,5 jarigen – deel 2
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs,
begeleiders uit kinderopvang of buitenschoolse opvang, zorgbegeleiders,
directeuren en logopedisten
Zin in een actieve verdiepende sessie op
maat van peuterjuffen? Schrijf je dan in!
Deze sessie volgt op module 24!
Gelieve eerst deel 1 te volgen zodat we
kunnen verdiepen!
Inhoud
We gaan in deze sessie dieper in op de thema’s van de eerste
sessie. We starten met een opdracht waarbij de vragen van
de peuterjuffen concreet worden. Deze vragen worden in rijke
uitwisselingsmomenten besproken.
In deze sessie verdiepen we ons tijdens de voormiddag in
peuters met een ontwikkelingsachterstand of -voorsprong. We
bespreken welke ouderbetrokkenheid belangrijk is voor een
goede schoolloopbaan. Je krijgt concrete voorbeelden hoe
scholen ouders inspireren.
Ik zet tijdens de namiddag goede boekjes voor taalzwakke en
taalsterke peuters in de kijker. Ik toon goede websites zodat
je altijd het actuele boekenaanbod voor jouw doelgroep kan
volgen. Je krijgt een recent peuterZOEKboek met allerlei tips
om het boek in je boekenhoek te introduceren.
Zin in een actieve dag tussen collega’s? Inschrijven!
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
maandag 19 januari 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats:
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 100, syllabus (inclusief peuterZOEKboek t.w.v. € 14,95), koffie
en lunch inbegrepen
Module 25
Taalvaardigheid en taalstimulering bij (anderstalige) nieuwkomers.
Nederlands in de kleuterklas!
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders
Inhoud
In het kleuteronderwijs worden we hoe langer hoe meer
geconfronteerd met peuters en kleuters die het Nederlands niet
beheersen.
Peuters en kleuters verwerven taal op een heel natuurlijke
wijze. Via een rijk aanbod en veel interactie met het accent op
“spreken”, verruimen kinderen hun woordenschat.
GO40ty is een lijst van 40 woorden die de basis vormt waarop
anderstalige instappende peuters en kleuters verder kunnen
bouwen met meer woordenschat. De beheersing van die 40
woorden vraagt expliciete, gerichte en intensieve aandacht
van de leerkracht wanneer anderstalige peuters en kleuters
instappen.
De woorden kunnen in een drietal weken begrepen worden,
mits de begrippen op een functionele manier in de dagelijkse
klaspraktijk gebruikt worden.
(bedenker: Pedagogische Begeleidingsdienst van het GOonderwijs)
Maak kennis met GO40ty (basis) en de bijhorende materialen,
spelletjes, pictogrammen...
Maak kennis met ‘taaldozen’ en andere methodes om verder te
kunnen gaan met het aanbieden van meer woordenschat
Leiding
Marleen Peeters, deeltijds werkzaam als zorgcoördinator in
het gemeenschapsonderwijs te Schoten. Het andere deel is
zij vooral bezig met zich te verdiepen binnen de wereld van
de taalontwikkeling (taalvaardigheid en taalstimulering bij
anderstalige nieuwkomers)
Datum
woensdag 28 januari 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Module 26
Donche 2014-2015 | 21
leraren kleuteronderwijs
Bijbelverhalen interactief verteld:
een workshop geïnspireerd op Godly Play
Inhoud
Godly Play is een veelbelovende nieuwe vertelvorm die voor
kleuters een grote meerwaarde kan betekenen. De methode van
Godly Play wil jonge kinderen helpen de Bijbelse taal beter aan te
voelen. Centraal staat een heel nieuwsgierige verhalenverteller
die van de kinderen te weten wil komen hoe zij het verhaal, de
symbolen erin, de gebeurtenissen, … verstaan. Op die manier
komt er vaak een rijkdom aan betekenissen naar boven.
Leiding
Kristien Aubroeck, lector godsdienst in de lerarenopleiding
Thomas More, sinds 2000 actief bezig met het ontwerpen van
leermiddelen, in de vrije tijd actief in eerste communie- en
vormselpastoraal
We integreren enkele elementen van Godly Play en ontdekken
een heel andere manier van Bijbelverhalen interactief te
vertellen. We staan ook stil bij enkele manieren om deze
verhalen op een heel vrije (niet vooraf bepaalde) manier te
verwerken met jonge kinderen. We bekijken en beleven twee
Godly Play verhalen en gaan er daarna zelf mee aan de slag.
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Datum
woensdag 21 januari 2015 van 9u00 tot 12u00
Bijdrage
€ 40, syllabus en koffie inbegrepen
Module 27
Schrijfdans in de kleuterklas
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs van de oudste kleuters
(4- en 5-jarigen) en zorgbegeleiders
Inhoud
Doen ‘vulkaan, boom, ronde, robot, katten, achten en
krongelidong’ bij jou een belletje rinkelen, maar weet je niet
goed hoe je hiermee creatief aan de slag kan gaan met je
kleuters?
Tijdens deze praktische nascholing (met een afwisseling van
theorie, beeldmateriaal uit de praktijk en actief meedoen)
overlopen we kort de basisbewegingen van Schrijfdans en
gaan dan over naar het maken van creatieve combinaties. We
bekijken manieren om zowel klassikaal, in groep als individueel
Schrijfdans te doen, zodat we kunnen inspelen op de noden van
de kleuters.
Alles wat aangereikt wordt, komt rechtstreeks uit mijn eigen
klaservaring en is onmiddellijk en in elk thema bruikbaar
in je klas.
Schrijfdans biedt zeker een meerwaarde
aan je klaspraktijk, omdat
muzische, motorische,
cognitieve en sociaal-emotionele doelen aan bod komen.
Ervaring hebben met Schrijfdans is interessant, maar zeker niet
noodzakelijk.
Gemakkelijke kleding is aangeraden.
Leiding
Ann Van Rooy, ervaring als kleuterjuf, zorgcoördinator en
mentor in Het Moleke te Rijkevorsel
Datum
woensdag 24 september 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45, koffie en syllabus inbegrepen
Module 28
Differentiëren in de kleuterklas – omdat kinderen verschillend zijn…
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders
Inhoud
‘Als kinderen allemaal dezelfde kip moeten knippen, kunnen ze
hun ei niet kwijt.’
In de kleuterklas moeten alle kinderen gelijke ontwikkelings­
kansen krijgen, dus, kinderen die “ongelijk” zijn, mogen niet
gelijk behandeld worden. Daarom is het zeer belangrijk al in
de vroege kinderjaren een rijke en gevarieerde speel- en
leeromgeving aan te bieden zodat ‘alle’ kinderen hun talenten
kunnen laten zien.
We maken kennis met optimaal differentiëren in de kleuterklas.
We leren al spelend en maken kennis met didactisch materiaal
waarmee we onmiddellijk aan de slag kunnen, waaronder
materialen die eenvoudig zelf te maken zijn. Kijkend leren we
kleuters kennen… hun interesses, we ontdekken hun sterke en
minder sterke kanten en volgen hun emotionele ontwikkeling
beter op.
Waarom en hoe observeren we?
We leren om niet te veel activiteiten te plannen maar laten
ruimte om mee te spelen.
22 | Donche 2014-2015
Wat is meespelen, waarom en wanneer gaan we meespelen?
Vele vragen en andere noden rond differentiëren zullen
beantwoord worden aan de hand van een duidelijke presentatie
met input vanuit de klaspraktijk.
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Data
Reeks 1 donderdag 19 maart 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage € 85, syllabus, koffie en lucnh inbegrepen
Reeks 2 maandag 23 maart 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage € 85, syllabus , koffie en lunch inbegrepen
Module 29
leraren kleuteronderwijs
Schrijfmotoriek efficiënt en doordacht aanleren bij kleuters
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs van de oudste kleuters
(4 en 5-jarigen), zorgbegeleiders en therapeuten (pmt, ergo,
logo,…)
Inhoud
Kinderen met schrijfmotorische problemen komen vaker en
vaker voor. Steeds meer kinderen hebben het moeilijk om vlot,
leesbaar en op een energetisch makkelijke manier te leren
schrijven. Vanuit deze ervaringen hebben we een nieuwe visie
voor het ondersteunen van de schrijfmotorische ontwikkeling
op kleuterleeftijd en het aanpakken van schrijfmotorische
problemen ontwikkeld.
We laten je in deze module kennismaken met een doordachte
aanpak en doorlopende leerlijn om kleuters goed voor te bereiden
op het leren schrijven in de lagere school. Je zal er nadien
direct mee aan de slag kunnen in de zorg en in de klaspraktijk.
Inhoud van deze module:
• Waarom moeten we schrijven?
• De controverse rond de koppeling schrijven en lezen
• De controverse rond ‘voorbereidend schrijven’
• Schrijfonderwijs moet leuk en ervaringsgericht zijn en hoe
kan je dat doen?
• Richtingsontwikkeling en lateralisatie bevorderen in
functie van het schrijven
• Alle letters zijn gebaseerd op slechts drie motorische
patronen
• Korte motiverende speelse oefeningen
• Het belang van uit te lokken wat je wilt dat het kind oefent
• Didactische fouten in veel kant-en-klare oefenboekjes
• De juiste pengreep en draairichting aanleren
• en nieuwe aanpak: automatisering van de
schrijfbewegingen
Schrijven kan je al voor je letters kan lezen. We laten je
kennismaken met ‘inventive writing’ en ‘inventive spelling’ als
middel om schrijven vlot aan te leren en los te koppelen van het
leesonderwijs.
We werken met materialen uit ‘van a tot z derdekleuterklas /
groep 3’ (Averbode). Werk je zelf met een andere methode op
school dan is dat geen enkel probleem. ‘Van a tot z’ kan ook los
gebruikt worden en als zeer efficiënte remediëringsaanpak. We
leren je de kracht ervan kennen.
Bij deze sessie krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de presentatie.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 9 oktober 2013 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 30
Donche 2014-2015 | 23
leraren kleuteronderwijs
Fijne motoriek zelfstandig en speels remediëren bij kleuters
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kine logo, ….)
Inhoud
De ontwikkeling van de fijne motoriek kunnen we heel gericht
ondersteunen met kosteloos waardevol materiaal.
In deze studiedag leer je niet alleen alles over:
• Hoe de fijne motoriek zich ontwikkelt;
• Hoe je kan zien of de ontwikkeling vlot loopt;
• Hoe je problemen vroegtijdig kan herkennen;
• Hoe je een onderscheid kan maken tussen gewone
ontwikkelingsmogelijkheden en echte dyspraxie;
• Hoe je zelf, in de klas of therapie, de fijne motoriek kan
testen en in kaart kan brengen;
• Hoe je concrete remediëringsdoelen kan stellen;
• Hoe je met kosteloos wegwerpmateriaal meer dan 100
oefeningen kan maken en hoe je die in spelvorm kan
aanbrengen om kinderen op alle leeftijden zelfstandig te
laten oefenen.
Je leert speldozen samen te stellen en opdrachtkaarten te
maken.
Je krijgt bij deze sessie ook een lijst van materialen die je zelf
bij elkaar moet zoeken zodat je je eigen speldozen kan maken
om een hele klas zelfstandig aan de slag te laten gaan.
Bij deze sessie krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de presentatie.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een
begeleidende cd-rom ‘fijne motoriek + fijnmotoriekspel’
aangekocht worden met afprintbare materialen die tijdens
de studiedag getoond worden en de leesversie van de slides,
testjes, artikels en voorbeelden uit de bestaande pakketten.
Al deze informatie krijg je ook tijdens de studiedag maar op
vraag van velen bieden we deze service aan om een selectie
van de getoonde materialen en de cursusteksten met bijlagen
beschikbaar te maken op cd-rom (20 euro) ten voordele van
het project OSJOSMA (www.osjosma.be). U ondersteunt op
deze manier o.a. dit prachtige ontwikkelingsgerichte project
waaraan de spreker persoonlijk meewerkt.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 23 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 31
Ruimtelijke oriëntatie op kleuterleeftijd
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten
ergo, logo,…)
(pmt,
Inhoud
Ruimtelijke oriëntatie is een begrip waar vaak over wordt
gesproken, maar dat minder eenvoudig in ontwikkelingslijnen
te vatten is. In deze sessie gaan we op zoek naar hoe ruimtelijke
oriëntatie zich ontwikkelt bij kleuters en hoe we praktisch op
die ontwikkeling kunnen inspelen als begeleiders. Er worden
heel duidelijke linken gelegd naar o.a. het lichaamsschema en
de cognitieve ontwikkeling. In het theoretische deel bestuderen we de ontwikkelingslijnen
voor ruimtelijke oriëntatie. De theorie wordt luchtig gemaakt
door haar direct te linken aan praktische proefjes die je met
kinderen kan doen en die je onmiddellijk zicht geven op de
ontwikkeling van de verschillende vaardigheden binnen de
ruimtelijke oriëntatie. Voorkennis hiervan is niet nodig.
We staan stil bij verschillende observatie-instrumenten om
de ruimtelijke oriëntatievaardigheden van kleuters in kaart te
brengen. Zo bestuderen we het bekende programma van Van
Kuyk (Cito ruimtelijke oriëntatie) maar ook de minder bekende
proefnemingen als die van Piaget, opbouw van raamfiguren, …
die je eenvoudig zelf ook kan uitvoeren en die een heel mooi
licht kunnen werpen op de ontwikkeling van de ruimtelijke
oriëntatie van het kind. Ook kindertekeningen kunnen een
licht werpen op deze ontwikkeling. We leren je er met andere
ogen naar te kijken en de ontwikkelingsaspecten duidelijk te
benoemen.
In het praktische luik laten we je zelf kennismaken met:
• de leerlijn ruimtelijke oriëntatie en de noodzakelijke
aanpassingen in de normale lesgang, in de uitbreiding en
in remediëring voor kleuters
• een aantal begeleidingspakketten (o.a. hulpprogramma
ruimtelijke oriëntatie voor kleuters van Cito voor kleuters
en begin lager onderwijs, het pakket ‘spatial relations’, en
‘A sense of direction’),
• ruimtelijke oriëntatiemoeilijkheden in voorbereidend
rekenen: ruimtelijke begrippen, raamfiguren, ...
• analyseren van kindertekeningen als observatie van hun
ruimtelijke oriëntatieontwikkeling,
24 | Donche 2014-2015
• spelmaterialen voor kleuters,
• vele zelf te maken materialen waarmee je zelf didactisch
en remediërend aan de slag kan gaan.
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de presentatie.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een
begeleidende cd-rom ‘ruimtelijke oriëntatie’ aangekocht
worden met afprintbare materialen die tijdens de studiedag
getoond worden en de leesversie van de slides, testjes, artikels
en voorbeelden uit de bestaande pakketten. Al deze informatie
krijg je ook tijdens de studiedag maar op vraag van velen
bieden we deze service aan om een selectie van de getoonde
materialen en de cursusteksten met bijlagen beschikbaar
te maken op cd-rom (20 euro) ten voordele van het project
OSJOSMA (www.osjosma.be).
U ondersteunt op deze manier o.a. dit prachtige
ontwikkelingsgerichte project waaraan de spreker persoonlijk
meewerkt.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 5 februari 2015, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 32
leraren kleuteronderwijs
Ontspannings- en bewegingstussendoortjes in de kleuterklas
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang of buitenschoolse opvang en opvoeders
Inhoud
Vanuit haar ervaring in het onderwijs, haar kennis en ervaring
als yoga-/dansdocente en eutoniepedagoog, werkte zij een
praktijkgerichte vorming uit.
Jonge kinderen moeten zich steeds meer concentreren en
worden overladen met prikkels. De tussendoortjes reiken hen
hulpmiddelen aan om zich te focussen in de hoeveelheid aan
informatie.
De tussendoortjes zijn erop gericht om via korte spelmomenten
de aandacht van de kinderen opnieuw te wekken of om hen tot
rust te brengen. De tussendoortjes kunnen gebruikt worden in
de klaspraktijk, maar evenzeer in de kinderopvang
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt nu een
eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.wannadance.
be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog en is sinds
2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 5 november 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen
Na afloop ontvang je een syllabus met een korte weergave van
alle tussendoortjes.
Module 33
Kinderyoga in de kleuterklas, een kennismaking
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang of buitenschoolse opvang en opvoeders
Na afloop ontvang je een syllabus met een korte weergave van
alle ontspanningsmomenten.
Inhoud
Vanuit haar ervaring in het onderwijs, haar kennis en ervaring
als yoga-/dansdocente en eutoniepedagoog, werkte Chantal
een praktijkgerichte vorming uit.
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt nu een
eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.wannadance.
be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog en is sinds
2009 erkend Zumba docente.
Eenvoudige spel- en ontspanningsmomenten met de daarbij
horende inzichten en methodieken worden aangereikt, die
direct toepasbaar zijn in de (klas)praktijk, maar evenzeer in de
kinderopvang.
Alle momenten zijn erop gericht om tot rust te komen en
zelfbewuster te worden.
In de praktijkgerichte workshop kan je al deze
ontspanningsvormen ook zelf ervaren. Met de geleerde
technieken kunnen de kleuters zichzelf tot rust brengen,
zichzelf focussen en zich zekerder voelen in hun kunnen en
manier van aanwezig zijn. Dit kan eenvoudig toegepast worden
en is bovenal bruikbaar op eender welk moment.
Tussendoor is er de kans om in een open gesprek ervaringen
met elkaar te delen of vragen te stellen. Een interactieve
workshop dus!
Datum
woensdag 8 oktober 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie gemakkelijk zittende kledij, we werken op sokken of
blote voeten. Breng een matje en/of handdoek mee + een
deken en eventueel een kussen voor eigen comfort.
Module 34
Donche 2014-2015 | 25
leraren kleuteronderwijs
Van Sherborne tot Be-move
Doelgroep: ook voor leraren bewegingsopvoeding voor kleuters
en opvoeders
Inhoud
De Sherborne bewegingspedagogiek is niet meer weg te denken
uit scholen, revalidatiecentra, buitengewoon onderwijs en de
kinderopvang. Ervaar zelf waarom.
Ik neem je mee in de basisprincipes van de bewegings­pedagogiek
van Veronica Sherborne, waarbij bewegings­activiteiten individueel,
met twee of met meer worden aangeboden. De methode heeft als
doel de ontwikkeling van de totale persoonlijkheid te bevorderen.
De Sherborne bewegingspedagogiek beoogt niet alleen
motorische en cognitieve ontwikkeling, maar ook de ontwikkeling
van een positief zelfwaardegevoel en van de bekwaamheid om
relaties aan te gaan.
Daarna introduceer ik mijn concept Be- Move, waarbij jonge
kinderen zich niet alleen meer bewust worden van zichzelf,
maar ook van de ruimte om zich heen en van de anderen. Om
dit alles te bereiken gebruiken we in tegenstelling tot Sherborne
wél materialen. Tijdens deze sessie ga je zelf actief aan de slag
om je deze bewegingspedagogiek eigen te maken. Bovendien
blijft het niet alleen bij de zuivere Sherborne, je leert ook ‘Pina
Pluim, Billy Bal en Keti Kussen’ kennen.
Leiding
Eddy Lodeweyckx, lector en nascholer aan de Lerarenopleiding
van campus Vorselaar i.s.m. Julie Wouters, leerkracht
kleuteronderwijs met certificaat Sherborne vorming
Datum
woensdag 4 maart 2015, van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, koffie en syllabus inbegrepen
Gemakkelijk zittende of sportieve kledij is aangewezen
Module 35
Zumbatomic voor kleuters
Doelgroep: ook aanbevolen voor leraren bewegingsopvoeding
bij kleuters
Inhoud
Sinds de komst van Zumba is er ook een speciaal ontworpen
programma voor jonge kinderen: ZUMBATOMIC. De lesgever
werkte speciaal voor de doelgroep kleuters een aanbod uit dat
haalbaar is voor kleuters vanaf 3 jaar.
In een praktijkgerichte sessie krijg je kant- en klare- dans­
combinaties met de daarbij horende inzichten en methodieken
aangereikt, die direct toepasbaar zijn in de (klas)praktijk Tijdens
de workshop ervaar je al deze bewegingsvormen ook zelf.
Je krijgt tips om in de klas een introductie op Zumbatomic
op een ludieke wijze aan te leren, zodat de kleuters uit jouw
doelgroep een dansante en amusante Zumbatomic sessie
mogen beleven. Tussendoor is er kans om in een open gesprek
ervaringen met elkaar te delen of vragen te stellen. Een
interactieve workshop dus!
Na afloop ontvang je alle dansbeschrijvingen, een muziek-cd
kan ter plaatste aangekocht worden.
Opmerking
Deze workshop is een kennismakingssessie, zodat deel­
nemers een introductie kunnen aanbieden in hun lessen
bewegingsopvoeding voor kleuters. Je bent hierna dus NIET
gecertificeerd om zelf Zumba te onderrichten!
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt nu
een eigen dans- en yogastudio ‘Wannadance!?’.
(www.wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutonie­
pedagoog en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 8 oktober 2014, van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen.
Module 36
Kleuterdans
Doelgroep: ook aanbevolen voor leraren bewegingsopvoeding
bij kleuters
Inhoud
In een praktijkgerichte sessie onderga je zelf een les kleuterdans.
Vertrekkende vanuit een verhaal, thema of expressiemoment
worden er eenvoudige dansmomenten of danscombinaties
opgebouwd voor zowel de jongste als oudste kleuters.
Je krijgt tips om de danscombinaties op een ludieke wijze aan
te leren, zodat de kleuters uit jouw doelgroep een dansante en
amusante sessie mogen beleven.
Tussendoor is er kans om in een open gesprek ervaringen met
elkaar te delen of vragen te stellen. Een interactieve workshop
dus!
Na afloop ontvang je alle dansbeschrijvingen, een muziek-cd
kan ter plaatste aangekocht worden.
26 | Donche 2014-2015
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 25 maart 2015, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen.
Module 37
leraren kleuteronderwijs
Toveren met kleur en textuur
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs (ook van de jongste peuters
en kleuters) maar ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of
buitenschoolse opvang) en opvoeders
Inhoud
Experimenteren, beleven en plezier maken. In deze workshop
werken we als peuters en kleuters met verf. Je herontdekt
hoe leuk het is om met je handen te werken, te voelen en te
kliederen. Je krijgt tips om je opdracht concreet te maken en
met enthousiasme over te brengen en de resultaten volgens je
doelen te beoordelen. Inspiratie om te werken rond kunstenaars:
plakkaatverf met andere materialen gebruiken, nieuwe en
oude technieken, andere kleuren en tinten. Ons thema: kleur!
We sluiten deze workshop af met een collage van gemaakte
werkjes. Ideale oefening voor oudere kleuters. Stappenplan om
de ideeën en technieken concreet en volgens de beelddoelen
in je klas toe te passen
Zelf meebrengen
schort, schaar, een grote tas voor de gemaakte werkjes
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
donderdag 5 februari 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95; syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 38
Klei? Niet vies, wel fijn!
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs vanaf 4 jaar en leraren
lager onderwijs 1ste leerjaar, ook voor begeleiders uit de
kinderopvang (of buitenschoolse opvang) en opvoeders
Als naslagwerk krijg je een stappenplan met lesvoorbereidingstips om rond de leerdoelen 3D, vorm en textuur, motorische handelingen te werken.
Inhoud
Witte of gekleurde zelfhardende klei, Silk Clay, piepschuimklei
of Foam Clay … gemakkelijke en toffe materialen om schitterend
3D-vormwerk mee te maken. Hoe laat je kleine kinderen
gemakkelijk klei bewerken en werkstukken opbouwen? En: hoe
houd je het goedkoop?
Zelf meebrengen
schort en schoendoos om gemaakte werkjes mee te nemen
In deze workshop zetten we de handen in de klei. We vergelijken
natuur- en andere kleisoorten en leren ze kennen. Je ontdekt
nieuwe technieken die klei bewerken prettig en eenvoudig
maken. En je leert hoe je een concrete opdracht opstelt om
je doelen te behalen én resultaten te krijgen. Een toffe cursus
met de focus op vorm en textuur, motorische handelingen en …
fun! Toepasbaar op vele thema’s zoals Sinterklaas, Moeder-, en
Vaderdag, Pasen, dieren, ...
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
vrijdag 20 maart 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 39
Donche 2014-2015 | 27
leraren kleuter- en lager onderwijs
28 | Donche 2014-2015
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Ontwikkelingsvoorsprong bij jonge kinderen
De knappe koppies komen er vanzelf wel...maar niets is minder waar !?!
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs, leraren lager onderwijs
eerste graad, zorgbegeleiders en directeuren
Inhoud
De hoogbegaafdheid op zich is meestal niet zo’n probleem, wel
de manier waarop de omgeving ermee omgaat. Het zelfbeeld
kan schade oplopen zoals gedragsproblemen, teruggetrokken
gedrag, faalangst... Bij hoogbegaafde kinderen is een gezond
zelfbeeld soms een probleem. Naar school gaan is vaak een
teleurstelling. In hun ogen wordt er alleen maar gespeeld
dus merken ze snel dat ze “anders” zijn dan de klasgenootjes:
verschillen in kennis, andere interesses, ander taalgebruik,
andere grapjes, het stellen van een heel ander soort vragen,...
Een hoogbegaafd kind (kind met ontwikkelingsvoorsprong) kan
door deze verschillen onbedoelde negatieve feedback krijgen
op zijn gedrag: “Ik snap jou nooit”, “Wat praat je ingewikkeld”,
“Jij wilt het altijd anders”... Je kan echter pas in contact komen
met anderen als er een gezamenlijke interesse is, eenzelfde
manier van denken, als er herkenning is.
Leer omgaan met de emotionele moeilijk- (of is het mogelijk-)
heden van een kind met ontwikkelingsvoorsprong door te
weten te komen wat er eigenlijk aan de hand is.
Maak kennis met ontwikkelingsvoorsprong (hoogbegaafdheid
bij jonge kinderen), versnellen, kangoeroewerking, IQ-testing &
signaleringslijsten.
Maak kennis met spelmateriaal, puzzels, sudoku’s, codes
kraken, beginnende geletterdheid, beginnende gecijferdheid,
proefjes doen...waaronder heel wat materialen die eenvoudig
zelf te maken zijn.
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Datum
dinsdag 20 januari 2015, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 40
Schoolrijpheid en werkhouding versus pengreep
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs, leraren lager onderwijs
eerste graad, zorgbegeleiders en directeuren
probleemoplossers,
focussen”.
Inhoud
Werkhouding omvat ‘concentreren en volhouden’, ‘planmatig
werken’ en ‘probleemoplossend denken’. We kaderen deze drie
thema’s binnen een groter geheel, nl. dat van schoolrijpheid.
Een te veel (of misschien wel te weinig) besproken onderdeel
binnen schoolrijpheid is de ‘pengreep’. Wat kan en wat
mogen we aanbieden om niet voorbij te gaan aan de naaste
ontwikkeling en het rijpingsproces. De voorbereiding naar een
goede werkhouding start eigenlijk al in de eerste kleuterklas en
wordt voortgezet in de tweede en de derde kleuterklas en gaat
verder in het 1ste leerjaar.
Vele vragen en andere noden rond schoolrijpheid en
werkhouding versus pengreep worden duidelijk via een
PowerPointpresentatie met diareportage rechtstreeks vanuit
de klaspraktijk.
We maken kennis met de methode “werk aan werkhouding”
(vanaf 1ste kleuterklas met overgang naar het 1ste leerjaar)
en met didactisch (spel)materiaal waarmee we onmiddellijk
aan de slag kunnen (o.a. materialen die eenvoudig zelf te
maken zijn). We maken kennis met een effectenmeter en een
observatiefiche die peilt naar de werkhouding.
Hele generaties kinderen zijn vanaf zeer jonge leeftijd opgevoed
met het idee dat je het beste iets kunt leren als je stilzit, met
je armen over elkaar, je voeten op de grond en recht naar
voren kijkend. Maar stilzitten stimuleert vaak andere visueel –
motorische reacties, nl. het op zoek gaan naar interessante(re)
gebeurtenissen (plagen, friemelen, wiebelen, prutsen, …)
waardoor kinderen overkomen als afgeleid en rusteloos.
Onderzoek wijst echter uit dat jonge kinderen informatie beter
verwerken door beweging.
Het is perfect in uw dagdagelijkse klaspraktijk te integreren
om jonge kinderen te stimuleren tot een rustige, stille,
omgevingsvriendelijke beweging, die enerzijds de concentratie
bevordert en anderzijds ten goede komt aan de fijn- motorische
vaardigheden waaronder de pengreep.
Met deze vorming kies je er voor jonge kinderen ‘spelend
en bewegend’ te begeleiden naar vaardige leerders en
onder
het
motto:
“friemelen
om
te
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Data:
Reeks 1 woensdag 22 oktober 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage € 45; syllabus en koffie inbegrepen
Reeks 2 woensdag 12 november 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage € 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 41
Donche 2014-2015 | 29
leraren kleuter- en lager onderwijs
Creatief naar ontwikkeling fijne motoriek
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en leraren lager onderwijs
eerste graad. Ook voor zorgbegeleiders, begeleiders
kinderopvang en therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
De opbouw naar een sterke fijne motoriek is niet niks!
Er moet rekening gehouden worden met heel wat belangrijke
ontwikkelingsaspecten.
De praktische workshop “Creatief naar fijne motoriek” geeft
speelse, onderbouwde maar vooral heel leuke spelvormen die
de fijne motoriek doet ontwikkelen vanaf de 1ste kleuterklas tot
de 3de kleuterklas.
Er is een aanbod van tientallen spelvormen die specifiek gericht
zijn naar de ontwikkeling van de fijne motoriek.
Het vechten voor een stabiele verfijnde pengreep wordt
verleden tijd! Met deze workshop gaat het elk kind lukken!
Deze navorming staat ook bol van tips die onmiddellijk
toepasbaar zijn in de praktijk.
Leiding
Heidi Allaerts, leraar kleuteronderwijs en medewerker van
Bodymap
Datum
woensdag 4 maart 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 42
Kijk en luister naar beelddenkers
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs (oudste
zorgbegeleiders, directeuren en opvoeders
kleuters),
Inhoud
Verbeeldingskracht is belangrijker dan kennis! (A. Einstein)
Een grote groep ondergewaardeerde leerlingen heeft juist
een bij­zondere gave: het zijn beelddenkers! Zij denken niet in
woorden maar in beelden. Vaak hebben zij een leerachterstand
of denkt men aan dyslexie.
Beelddenken is een andere, non-verbale manier van denken. Het
plaatst zich tegenover taaldenken (of woorddenken). Terwijl een
taaldenker 2 à 3 woorden per seconde verwerkt moet een beelddenker 32 beelden per seconde verwerken, met een chaotisch
hoofd tot gevolg. Een beelddenker denkt primair in beelden, d.w.z.
met de rechterhersenhelft. Hij kan echter wel leren om zijn linkerhersenhelft te gebruiken, al zal het nooit zijn eerste natuur worden,
net zoals een taaldenker ook kan leren om creatief te zijn en beter
met beelden om te gaan. Het onderwijs sluit jammer genoeg onvoldoende aan bij alle denkwijzen omdat slechts een kleine groep
(5%) visueel leert. In de klas wordt de beelddenker zoveel mogelijk
als een gewone leerling beschouwd, mits rekening te houden met
een aantal punten die hun manier van leren ten goede komt.
Vind een antwoord op tal van vragen:
• Hoe wordt de wereld ervaren als je in beelden denkt?
• Wat zijn sterktes en wat zijn zwaktes?
• Waarom worden deze kinderen vaak niet begrepen?
• …
Naast inzicht en begrip krijg je een heleboel leertips, te
gebruiken op school en door de beelddenker zelf. Je leert ook
hoe je de linker- en rechterhersenhelft beter laat samenwerken.
Er is ook een materialenronde voorzien.
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Data:
Reeks 1 woensdag 22 oktober 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage € 45; syllabus en koffie inbegrepen
Reeks 2 woensdag 12 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage € 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 43
30 | Donche 2014-2015
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Denkvaardigheden en planmatig werken stimuleren met Smartgames:
een praktische implementatie
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
In samenwerking met SMART Belgium leren we je om in de
klas en in therapie gebruik te maken van smartgames of
denkspellen.
In het eerste deel leer je spellen analyseren en ontdekken
wat er allemaal aan denkvaardigheden bij komt kijken. Je
leert werken met de cognitieve kaart om opdrachten op
maat van het kind aan te bieden. We laten je kennismaken
met heel veel denkspellen en smartgames. We stellen ook
registratiemogelijkheden
en
antwoordformulieren
voor
waarmee je het gebruik van dergelijke spellen in de klas in
concrete leerdoelen en evaluaties kan omzetten. Omdat spelen
op zich af en toe ook wel kan, maar we toch vooral bezig zijn
met het bereiken van leer-, remediërings- en therapiedoelen
leer je in deze studiedag hoe je praktisch met deze spellen aan
de slag kan gaan. We helpen je om de juiste leerdoelen bij de
spellen te ontdekken.
Het tweede deel staat in teken van de remediëring. Met
smartgames kan je ook geheugen trainen, visuele waarneming,
ruimtelijk redeneren, planmatig werken, juist leren verwoorden,
aandacht- en concentratie verbeteren, oplossingsstrategieën
zoeken,… Als deze ontwikkelingaspecten komen aan bod in
deze leerrijke speeldagen. Je kan deze dag een echte speelen leerdag noemen.
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de presentatie.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 27 november 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraaat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 44
Omgaan met visueel-ruimtelijke en visuomotorische problemen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kine logo, ….)
We leren je gericht observeren. Daarna staan we stil bij
allerlei schoolse taken waarin visuomotoriek nodig is.
Inhoud
In het onderwijs komen we veel kinderen tegen die problemen
hebben met het samenspel tussen wat ze zien en wat ze met
hun handen kunnen doen: de zogenaamde visuomotorische
problemen. Denk maar eens aan schrijfmotoriek, ruimtelijke
oriëntatie, visuele waarneming, ruimtelijk redeneren en al
die schoolvakken waarin deze taken op de voorgrond staan:
begrijpend lezen, meetkunde, vraagstukken, aardrijkskunde,
knutselen, schrijven,.... Veel kinderen die hier problemen mee
hebben, hebben moeite met één of meerdere van deze factoren:
visuele waarneming, fijn motorische sturing, organiseren en/of
redeneren.
In deze nascholing staan we stil bij de volgende onderwerpen:
• Wat speelt er allemaal mee in de visuele waarneming?
Hoe leer je kinderen beter waar te nemen?
• Wat heeft visuele waarneming met je geheugen te
maken?
• Fijn motorische differentiatie: wat is dat?
• Het redeneren en organiseren van kinderen: wat kan er
mislopen?
• Tekenen, schrijven, bouwen, puzzelen,...
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de presentatie.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 26 februari 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 45
Donche 2014-2015 | 31
leraren kleuter- en lager onderwijs
Zorg bieden zonder etiketten: een praktische implementatie
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
Steeds vaker worden we in de klas geconfronteerd met kinderen
met etiketten. Het lijkt de normaalste zaak van de wereld dat er in
elke klas kinderen zitten met een leer- of ontwikkelingsstoornis,
maar niets is minder waar! Niet alle kinderen die een label
van een stoornis hebben, hebben de bijhorende stoornis ook
effectief. We verkennen STICORDI-maatregelen op maat van
het individuele kind en de criteria om tot een vaststelling van
een stoornis te komen, zullen eveneens aan bod komen. In deze
studiedag staan we vanuit een positief geloof in de kracht die
in kinderen zit om hun problemen te overwinnen, stil bij het
fenomeen van over-etikettering van kinderen. Je krijgt tegelijk
heel wat handvatten mee om als leerkracht zorg te bieden in de
klas zonder te denken in diagnostische termen. We verkennen
hoe we leer- en ontwikkelingsproblemen kunnen herkennen,
opsporen, aanpakken en milderen. Daarna staan we stil bij de
factoren die het te voorbarig plakken van etiketten op kinderen
in de hand werken.
In de namiddag krijg je tips over remediëring en hoe
je zorg kan bieden in je eigen klas. We staan stil bij
klasmanagementtechnieken om meer tijd voor individuele
zorg aan leerlingen te krijgen in je eigen klas. Je krijgt heel wat
remediëringstips en kan tegelijkertijd al jouw vragen i.v.m. een
zorgeloos zorgbeleid in jouw eigen klas stellen. Een positieve
ingesteldheid ten aanzien van het zorg geven aan kinderen in
je eigen klas is een must tijdens deze dag.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 11 september 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 100; syllabus (inclusief boek: ‘Normale kinderen, ze bestaan
nog’ t.w.v. €19,99), koffie en lunch inbegrepen
Module 46
Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen
Doelgroep: Voor leraren kleuteronderwijs en leraren lager
onderwijs eerste leerjaar. Ook voor zorgbegeleiders en
therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
Onze maatschappij is de laatste 20 jaar sterk veranderd. We
kennen op heel veel gebieden een fantastische vooruitgang. Het
leven wordt ons op verschillende vlakken steeds gemakkelijker
gemaakt. Maar dit heeft spijtig genoeg ook een keerzijde. Onze
kinderen groeien nu op in een andere speelcultuur waar spelen
en bewegen worden belemmerd door de aanwezigheid van
televisie, computer, te weinig speelplekken, te weinig tijd…
Buiten het feit dat spelen en bewegen een basisrecht is van
het kind, is het ook een noodzaak om optimaal te kunnen
ontwikkelen. Kinderen moeten in de echte wereld heel wat
bewegingservaringen opdoen om hun zenuwstelsel te kunnen
ontwikkelen. Want dit gebeurt helaas niet vanzelf.
Schrijven, lezen, kunnen stilzitten enz. vraagt een goede rijping
van het zenuwstelsel.
Het is een noodzaak dat je een zeer stimulerende speel- en
leeromgeving kan creëren waarin kinderen optimaal kunnen
ontwikkelen. De kennis om de juiste prikkels op de juiste moment
aan te bieden is belangrijk in het groei- en ontwikkelingsproces
van een kind. De ontwikkeling van de zintuigen, een vlot
lateralisatieproces, de middellijn kunnen overkruisen... het
gebeurt niet altijd vanzelf.
De vorming “Belang van beweging voor ontwikkeling van de
hersenen” helpt je om kennis en inzicht te verwerven in de
‘specifieke’ ontwikkelingssituatie van elk kind kind en staat bol
van de efficiënte tips om direct aan de slag te gaan en resultaat
te zien.
32 | Donche 2014-2015
Na een ruimere kennis rond de neurologische en motorische
ontwikkeling van kinderen, gaan we in deel 2 heel veel
spelen, oefenvormen en materialen ontdekken die we kunnen
aanbieden in de verschillende ontwikkelingsgebieden. Meer
dan 100 kijkwijzers en nog meer spelvormen worden aangereikt
om de kleuters sterk te stimuleren naar schoolrijpheid.
Ook zal je eigen creatief denkvermogen geprikkeld worden om
zelf ontwikkelingsstimulerende spelvormen te ontdekken en uit
te werken.
Na deze workshop heb je heel wat bagage om je kleuters elke
dag in beweging te zetten. Zowel in de klas, als in de gang, als
op de speelplaats als op....
Bijkomend ontdek je “het ontwikkelingslab van Bodymap”. Een
online ontwikkelingscoach die je dag in dag uit kan raadplegen
voor talrijke spelvormen, observaties, tips, vragen enz.
Je kan alvast meer informatie vinden op www.ontwikkelingslab.be
Leiding
Liesbeth Verhoeven is Motorisch Remedial
Neurologisch Ontwikkelingstherapeute
Teacher
en
Datum
maandag 9 februari 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 47
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Een reis door het kinderbrein
Doelgroep: Voor leraren kleuteronderwijs en leraren lager
onderwijs eerste leerjaar. Ook voor zorgbegeleiders, begeleiders
kinder­opvang en therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
De ontwikkeling van het kinderbrein is enorm fascinerend.
Recent neurowetenschappelijk onderzoek leert ons veel over het
opvoeden van verstandige, gelukkige kinderen. Als begeleider
van jonge kinderen hebben we hier een heel belangrijke rol!
Wist je dat we de taalontwikkeling heel erg kunnen helpen?
Wist je dat jongens en meisjes subtiele verschillen vertonen, die
we vooral niet mogen uitvergroten?
Wist je dat impulscontrole en zelfbeheersing superbelangrijk
zijn voor een later gelukkig en succesvol leven?
Wist je dat creatief denken en probleemoplossend denken
spelenderwijs kan ontwikkeld worden?
Wist je dat sociale vaardigheden niet vanzelf komen.. en dat we
hier alert moeten coachen?
Wist je dat al deze vorige vragen te maken hebben met
gelukkig zijn, blijven en worden?
Je merkt het, heel veel vragen waarop je hele leuke en
praktische antwoorden krijgt.
Deze navorming staat ook bol van tips die onmiddellijk
toepasbaar zijn in de praktijk
Leiding
Liesbeth Verhoeven is Motorisch Remedial
Neurologisch Ontwikkelingstherapeute
Teacher
en
Datum
woensdag 4 maart 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; syllabus, koffie inbegrepen
Module 48
Dubbele doedelworkshop: verkennen en ontwikkelen van lateraliteit en
dubbelhandigheid
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, ….)
ambidexteriteit (dubbelhandigheid, het gebruik van zowel de
linkerzijde als de rechterzijde van ons lichaam).
Inhoud
De kunst van de dubbele doedel is leren houden van
het onverwachte en het brein aanmoedigen om op een
geïntegreerde manier te functioneren, ons brein te bevrijden
van de gewoonteschema’s en van dominanties.
Ontdek je aangeboren teken- en schildervaardigheden en
nieuwe manieren om kleuren, vormen en bewegingen met
elkaar te verbinden. Beleef op een aangename manier de
natuurlijke spontaniteit van creatieve expressie.
Verken de Brain Gym® en Vision Gym oefeningen, gekoppeld
aan het visueel middengebied, gecentraliseerd kijken en
een ontspannen gebruik van de ogen. Ontdek het werken
met je beide handen tegelijk en maak terug aanspraak op je
Leiding
Vinciane Schoenmaeckers, kinesiologe en erkend Brain Gym
instructeur, runt een eigen praktijk (www.flow-motion.be)
Datum
dinsdag 14 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 49
Donche 2014-2015 | 33
leraren kleuter- en lager onderwijs
Brain Gym ® 1.01 basiscursus (deel 1 & 2)
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, ….)
Inhoud
Leren met plezier en zelfvertrouwen - helder geheugen –
omgaan met stress - goede coördinatie
Brain Gym® is een leuke cursus die zich richt op iedereen die
zijn leer- en prestatievermogen wenst te verbeteren.
De 4 dagen vormen één geheel dat wordt opgedeeld in 2
delen (elk 2 dagen) en je kan er apart voor inschrijven. Het
spreekt voor zich dat je deel 1 gevolgd moet hebben om deel
2 te kunnen doen. Je krijgt ook pas een certificaat van Brain
Gym International als je de 4 dagen hebt gevolgd (en een
deelnamebewijs als je enkele deel 1 volgt).
In deel 1 leer je de 26 eenvoudige, maar zeer efficiënte, stress­
verlagende oefeningen aan, die gericht zijn op de integratie van
lichaam en geest. Je kan zelf ervaren hoe simpele bewegingen
een groot effect kunnen hebben op je ogen, oren, je houding en
beweging en vooral op je stressniveau. Ze bereiden ons voor op
de fysieke vaardigheden die we nodig hebben om te kunnen
lezen, schrijven, organiseren, luisteren en onthouden. Kortom
we kunnen beter functioneren in verschillende situaties. Je leert
over de 3 lichaamsdimensies: de lateraliteit (de links/rechts), de
centering (boven/onder) en de focus (voor/achter). We leggen
ook de link tussen de 3 dimensies en het brein.
Brain Gym maakt je niet slimmer! Maar Brain Gym werkt
schitterend om kinderen uit hun stressreactie te halen en hun
leerpotentieel naar boven te laten komen. Je zal direct met de
informatie en de technieken aan de slag kunnen in de klas / zorg.
In deel 2 leer je individueel werken (iemand in balans brengen).
Je leert het lichaam te integreren in zijn 3 dimensies met de
bedoeling de communicatie, de organisatie en het begrip te
verbeteren, alsook onze manier van leren in het algemeen. We
werken volgens de 5 stappen van een balans. We verkennen ook
de spierverificatie / spiertest.
Op het einde van de volledige cursus ontvang je een Certificaat
van Brain Gym® International voor de cursus Brain Gym® 1.01!
Bij de cursus hoort een cursusboek met de uitleg van alle
oefeningen en oefenwijzen.
Facultatief is er de mogelijkheid om ondersteunende materialen
aan te kopen zoals de klasposter met alle oefeningen en een
ondersteunende cd met muziek en handige actieplannen.
Praktisch
We verwachten een actieve deelname van de deelnemers.
Bewegingservaringen zijn daarbij fundamenteel. Loszittende,
sportieve kledij is dan ook aangewezen.
Leiding
Vinciane Schoenmaeckers, kinesiologe en erkend BrainGyminstructeur, runt een eigen praktijk (www.flow-motion.be)
Module 50 en 50bis
Introductiecursus (deel 1)
Data:
dag 1: dinsdag 10 februari 2015
dag 2: dinsdag 24 februari 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85 per dag; inclusief cursusboek Brain Gym, koffie en lunch
inbegrepen
Module 50
Basiscursus (deel 2)
Data:
dag 3: dinsdag 10 maart 2015
dag 4: dinsdag 24 maart 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85 per dag; inclusief het officiële certificaat Brain Gym, koffie
en lunch inbegrepen
34 | Donche 2014-2015
Module 50bis
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Hoe zijn mijn brein en mijn lichaam georganiseerd om te groeien?
Een verdieping op de Brain Gym ® 101 cursus
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders,
therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo, ….)
directeuren
en
Deze cursus helpt je om je leerlingen (en jezelf) beter te
begrijpen. Je krijgt inzicht in leerhoudingen, waardoor je sneller
kort op de bal kan spelen als er zich problemen voordoen. Het is
mijn ervaring dat het opstellen van een Brein organisatie Profiel
en het uitleggen ervan aan ouders en het kind zelf, inzicht en
begrip verschaft bij beide.
Je leert een “Brein Organisatie Profiel” opmaken voor jezelf en
voor anderen. Meestal is de handvoorkeur tamelijk duidelijk.
Maar hoe zit het met mijn oogvoorkeur en oorvoorkeur, mijn
brein- en beenvoorkeur?
Een Brein Organisatie Profiel toont onze voorkeuren en de
implicaties voor lezen, schrijven, rekenen, geheugen, motivatie,
hoe je omgaat met anderen, andere activiteiten, …
Je leert je talenten en je uitdagingen kennen door uit te zoeken
hoe je lichaam zich organiseert in verschillende leersituaties.
In deze cursus krijg je meer uitleg over de achtergrond over
Brain Gym®.
Leiding
Vinciane Schoenmaeckers, kinesiologe en erkend Brain Gym
instructeur, runt een eigen praktijk (www.flow-motion.be)
Inhoud
Wat zijn mijn sterke kanten bij het leren?
Waarom loopt het soms mis?
Datum
dinsdag 25 november 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 51
“Het zit tussen je twee oren!”
De kracht van WHOLE BRAIN THINKING op de groei van onze hersenen.
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders,
directeuren en therapeuten (pmt, ergo, kiné, logo)
Inhoud
Het meest waardevolle geschenk voor elk kind is om begrepen
te worden. Daarom is het meest waardevolle geschenk voor jou
als leerkracht om elk kind te kunnen begrijpen. Dit ‘kunnen’ en
‘willen’ begrijpen begint bij jouw mindset en jouw denken, dus
‘tussen je twee oren’.
We gebruiken slechts 10% van het potentiaal van onze hersenen
en dit percentage wordt bepaald door onze denkvoorkeuren en
mindset. Onze mindset als leerkracht heeft een directe invloed
op de groei van de hersenen van onze leerlingen EN op de groei
van onze eigen hersenen. Om de hersenen van onze kinderen
te kunnen laten groeien tot hun volle potentiaal, moeten we
beginnen bij onze eigen hersenen.
Deze training focust op het oneindige potentiaal van de
menselijke hersenen en de unieke invloed van jouw persoonlijke
denkvoorkeuren op de leerprocessen van leerlingen in je klas.
De training is gebaseerd op het werk van Dr. Kobus Neethling
en de Neethling Brain Instruments (NBI), een psychometrisch
instrument dat de acht denkvoorkeuren in linker- en rechter
hemisfeer identificeert.
Onze dominante denkvoorkeuren
beïnvloeden hoe wij informatie verwerken, communiceren,
leren, besluiten nemen, gemotiveerd worden, omgaan met
verandering en creativiteit, ... Het NBI Profiel is het ideale
vertrekpunt voor elke leerkracht die haar/zijn hersenen en de
hersenen van leerlingen wil laten groeien.
Dag 1
‘Whole Brain Thinking’: het oneindige potentiaal van mijn
denken als leerkracht
• Je ontvangt jouw persoonlijke NBI Profiel en ontwikkelt
bewustzijn van je eigen denkvoorkeuren als leerkracht en
hun invloed in de klas- en schoolpraktijk
• Je verwerft meer inzicht in de kracht en uitdagingen van
jouw persoonlijke denkvoorkeuren en hun invloed op jouw
mindset als leerkracht.
• Je leert de dynamieken kennen die aan de basis liggen
van stress in ons denken en leert concrete hulpmiddelen
om deze stress te vermijden en te hanteren.
• Je wordt bewust van de invloed van jouw denkvoorkeuren
als leerkracht op de leerprocessen van kinderen.
Dag 2
‘Whole Brain Interactie’: het stimuleren van het unieke potentiaal
van elk kind in de klas
• Je verwerft inzicht in de verscheidenheid van
denkvoorkeuren en communicatiestijlen in je klas.
• Je leert concrete technieken om de motivatie van
elke denkvoorkeur aan te spreken en effectief te
communiceren met elke denkvoorkeur
• Je ervaart de verbanden tussen Whole Brain Thinking en
leerstijlen op een concrete manier.
• Je leert concrete methodes om het unieke potentiaal van
elke leerling te stimuleren en te coachen.
• Je ervaart concrete methodes om Whole Brain Thinking in
je klas te stimuleren.
Praktisch
De NBI Profielen worden voor de training opgemaakt d.m.v.
een vragenlijst via het internet. Hiervoor is het nodig dat u een
e-mailadres opgeeft waarop u persoonlijk bereikbaar bent.
Leiding
Tania Draulans, dramadocent en regisseur, voormalig lector
agogiek en muzische vorming aan de lerarenopleiding KH
Kempen – campus Vorselaar; verhuisde in 2006 naar ZuidAfrika waar ze zich specialiseerde in Whole Brain Thinking.
Als erkend Whole Brain Practitioner ontwikkelde ze een unieke
lerarenopleiding in Whole Brain Education in Zuid-Afrika i.s.m.
de Belgische NGO Cunina. Daarnaast geeft ze bijscholingen
voor leerkrachten en directies. Haar werk als trainer en docent
bij Canon Cultuurcel, Kunst in Zicht, Wisper, Mooss, Het paleis
en De Warande zijn slechts een greep uit haar rijke ervaring.
Data
dag 1: donderdag 29 januari 2015
dag 2: donderdag 5 februari 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 80 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen (De bijkomende
kost voor het opmaken van het NBI-profiel bedraagt 20 euro en
wordt cash betaald aan de nascholer op de eerste dag)
Module 52
Donche 2014-2015 | 35
leraren kleuter- en lager onderwijs
Ayamtrainer mindfulness voor kinderen: basistraining en toepassing in de
klaspraktijk
Doelgroep: Ook voor zorgbegeleiders en opvoeders
Inhoud
Deze opleiding is zeer praktisch gericht naar het werken
vanuit mindfulness en heartfulness in de klas of leefgroep. Het
belangrijkste doel is jonge kinderen te begeleiden naar het
opnemen van verantwoordelijkheid over eigen gedrag, woorden,
waarden vanuit vrije keuze en niet langer vanuit angst.
Mindfulness is een training in aandacht die zowel de begeleider
als de kinderen de mogelijkheid bieden stress beter te leren
hanteren. Een training die ons dichter bij onszelf brengt, om zo
hartvoller te leren communiceren, om meer verantwoordelijkheid
te leren nemen over eigen gedrag en handelingen en over de
woorden die we spreken.
De combinatie die Pim Catry hier aanbiedt is een training die
ons als begeleider in eigen proces de verdiepende waarden
van deze vorm van samenleven bijbrengt in wisselwerking met
het aanbrengen van het kinderprogramma.
Mindfulness is een wetenschappelijk onderbouwd stress­
hanteersysteem. We trainen er onszelf en de kinderen via
Oosterse ademtechnieken en westerse gedragspsychologie.
We ontdekken wat er in ons om aandacht vraagt, fysiek: moeheid,
pijn,… emotioneel: verdriet, woede, blijheid,… en mentaal: piekeren,
plannen, oordelen. We leren ademen met al wat er is.
We groeien in acceptatie. We beoefenen Metta die ons verzacht
in liefdevolle vriendelijkheid. Anders waarnemen van binnenuit is
voelbaar. We trainen ons om niet langer automatisch te overleven,
wel keuzebewust te handelen. Helder en wakker in het NU.
De vorming leert ons:
Wat is mindfulness? Wat is het niet?
Wat is heartfulness? Wat is het niet!
Beginnersgeest ontdekken.
Verruimend oefenen vanuit alle zintuigen.
De paradox binnen de training.
De waarden achter meditatie en het uitzuiveringsproces.
De weldaden van voorbereidende spelen en trainen in aandacht.
Voor welke kinderen?
Stressen hoe doen we dat en wat is het hanteersysteem dan wel?
De mogelijkheden van aandachtspelletjes met jonge kinderen.
De vormen van beoefening in spelvorm.
Proces begeleiden en luisteren bij kinderen, hoe doen we dat?
Intentie en engagement met jonge kinderen.
De noodzaak zelf ook te trainen in liefdevolle vriendelijkheid.
De aanvullende Mind en Heartful waarden in verhalen ontdekken.
Bestaande verhalen in heartfulness omtoveren.
Verdiepende, voedende waarden in verhalen ontdekken.
Het implementeren in de klas, het team.
De houding van de leraar.
En, de valkuilen.
Praktisch implementeren van heart- en mindvolle waarden.
36 | Donche 2014-2015
Straffen en belonen!
Aanvaarding en niet oordelen.
Liefdevolle vriendelijkheid en haar weldaden.
Het eigen hartvolle proces aangaan en vanuit deze ervaring
hartvol leven met kinderen in de klas
De leraar engageert zich om het eigen hartvolle proces aan te
gaan om vanuit deze eigen ervaring de kinderen te begeleiden
in hun spel.
De spelletjes in de klas toepassen en de ervaring meebrengen
naar de opleiding zijn de meerwaarde in dit groeiproces met
kinderen. We verbinden alle gegevens en gieten ze samen in
een praktische gids om in liefde samen te leven en de kinderen
te laten open bloeien in wie ze echt zijn.
Praktisch
We verwachten een actieve participatie van de deelnemers.
Bewegingservaringen zijn daarbij fundamenteel. Deelnemers
zorgen voor sportieve kledij.
Een engagement van 20 minuten per dag is noodzakelijk.
Wie het proces zelf aanvangt zal vlot de dagindeling en
spelelementen op een hartvolle manier bij kinderen kunnen
begeleiden. Een uur per week om tabellen in te vullen in eigen
proces en de handleiding door te nemen, geven meer kans tot
een vlotte implementatie binnen het bestaande dagschema in
de klas.
Leiding
Pim Catry, pedagogisch deskundige met ervaring in de pediatrie
en verschillende onderwijssystemen. Ze volgde daarnaast
een basisopleiding Gestalttherapie. Een greep uit haar rijke
ervaring: Mindfulnesstrainer in aandacht bij ITAM, gastdocent
BaNaBa te Gent, Mindfulnesstrainer bij Zorg.Saam en Landelijke
thuiszorg, auteur van het boek ‘Mindfulness voor kinderen’ i.s.m.
Jan Decuypere en van het ‘Ayam.oKé-stilteboek’, een werkboek
voor kinderen van 7 tot 14 jaar.
Data
sessies 1 en 2: donderdag 12 februari 2015
sessies 3 en 4: donderdag 26 februari 2015
sessies 5 en 6: donderdag 26 maart 2015,
telkens van 9u30 tot 16u30
terugkomsessie 7: woensdag 20 mei 2015, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Loszittende kledij is aangewezen en best een yogamatje
meebrengen
Module 53
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Terugkomdag Mindfulness
Doelgroep: Voor hen die een Mindfulnesscursus hebben gevolgd
en een opfrissing wensen.
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Datum
woensdag 20 mei 2015 van 14u00 tot 17u00
Bijdrage
€ 40 ; syllabus en koffie inbegrepen
Module 53 bis
Eutonie
Een kennismaking
Doelgroep: Ook voor leraren bewegingsopvoeding, zorgbegeleiders en opvoeders
Spanning en stress zijn bronnen van zowel lichamelijke als
geestelijke klachten. Niet voor niets besteedt men de laatste
jaren veel aandacht aan het welzijn en welbevinden. Tijdig
ontspannen kan helpen om lichamelijk en geestelijk gezond te
blijven. Eutonie kan een hulpmiddel zijn om tot rust te komen,
onnodige spanning kwijt te geraken en klachten te doorgronden.
Tevens kan het beoefenen van eutonie je helpen bij het
ontwikkelen van een betere (zit-)houding.
Aan de hand van eenvoudige, praktische oefeningen kan men zich
bewust worden van wat men voelt. De oefeningen helpen je om:
• opgekropte moeheid, spanning en pijn vrij te geven.
• rustiger te reageren in stresserende situaties.
• je lichaam ergonomische en economischer te gebruiken.
• een betere kijk te krijgen op eventueel fout lichaamsgebruik.
• je lichaamshouding positief te veranderen.
De innerlijke rust die je hierdoor mag ervaren, geeft je de
mogelijkheid om op een zelfbewustere manier in het leven te staan.
Deze rust kan je benutten als begeleider van jouw doelgroep.
Tussendoor is er de kans om in een open gesprek ervaringen met
elkaar te delen of vragen te stellen. Een interactieve workshop dus!
Deze vorming is op eigen niveau, en heeft NIET tot doel de
geziene stof te onderrichten aan anderen. Je bent dus niet
gediplomeerd om zelf eutonie te onderrichten.
Er wordt geen syllabus voorzien, daar de vorming op eigen
niveau is.
Leiding
Chantal Bols gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt nu
een eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog en is
sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 19 november 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40; syllabus en koffie inbegrepen
Voorzie gemakkelijk zittende kledij, we werken op sokken of
blote voeten. Breng een matje en/of handdoek mee + een
deken en eventueel een kussen voor eigen comfort.
Module 54
Eutonie in de klas
Een toepassing (verdieping)
Doelgroep:
Ook
voor
leraren
zorgbegeleiders en opvoeders
bewegingsopvoeding,
Spanning en stress zijn bronnen van zowel lichamelijke als geestelijke klachten. Ook kinderen zijn hier gevoelig voor. Niet voor
niets besteedt men de laatste jaren veel aandacht aan het welzijn
en welbevinden van kinderen. Tijdig ontspannen kan helpen om
lichamelijk en geestelijk gezond te blijven. Eutonie kan een hulpmiddel zijn om tot rust te komen, onnodige spanning kwijt te geraken en klachten te doorgronden. Tevens kan het beoefenen van
eutonie je helpen bij het ontwikkelen van een betere (zit-)houding.
In de voormiddag werken we op eigen niveau. In de namiddag
passen we de basis toe op de klaspraktijk met voorbeelden om
meteen te gebruiken in de klas.
Voormiddag:
Aan de hand van eenvoudige, praktische oefeningen kan men
zich bewust worden van wat men voelt.
De oefeningen helpen je om:
• opgekropte moeheid, spanning en pijn vrij te geven.
• om rustiger te reageren in stresserende situaties.
• je lichaam ergonomische en economischer te gebruiken.
• je een betere kijk te krijgen op eventueel fout lichaamsgebruik.
• om je lichaamshouding positief te veranderen.
Het voormiddag gedeelte is puur voor jezelf, op eigen niveau.
Dit gedeelte van de dag heeft NIET het doel om deze oefeningen
aan te reiken binnen jouw doelgroep.
Namiddag:
Praktijkgerichte voorbeelden om met kinderen eutonie te
beoefenen. Oefenmomenten die hen uitnodigen om te voelen
met hun lichaam en niet enkel te denken met hun hoofd.
De oefeningen uit het namiddaggedeelte worden besproken:
Wat is het effect, wanneer pas je wat toe? En nog belangrijker:
hoe stel je jezelf als leerkracht op om jouw doel te bereiken? Het
doel om leerlingen tot rust te brengen, een veilige omgeving te
creëren, waarin zowel jij als leerkracht en de leerlingen bereid
zijn om samen te werken op een aangename en vlotte manier.
Na afloop ontvang je een neerslag van de praktijkvoorbeelden,
gericht op de klaspraktijk.
Na het volgen van deze bijscholing ben je NIET gediplomeerd
om zelf eutonie te onderrichten.
Leiding
Chantal Bols gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt nu een
eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.wannadance.
be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog en is sinds
2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 4 februari 2015, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 80; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Voorzie gemakkelijk zittende kledij, we werken op sokken of
blote voeten. Breng een matje en/of handdoek mee + een
deken en eventueel een kussen voor eigen comfort.
Module 55
Donche 2014-2015 | 37
leraren kleuter- en lager onderwijs
Waarde(n)opvoeding op school: achterhaald of net springlevend?
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en begeleiders kinder­
opvang.
begrenzing wordt gesteld tussen ‘mogen voelen’ en ‘mogen doen’.
Immers, niet elk gevoelen kan zo maar ‘grenzeloos’ worden geuit….
Inhoud
Vroeger wisten kinderen nog wat mocht en niet mocht, wat
hoorde en niet hoorde, … ‘vroeger’ is een veel gehoorde
verzuchting. Is het echt allemaal wel zo erg gesteld met de
kinderen van tegenwoordig? Dat is het aanknopingspunt van
deze nascholing.
We bekijken in hoeverre de kracht van 8-methode een leerlijn
zou kunnen zijn om als school te hanteren bij het bijbrengen van
waarden en normen.
We gaan aan de slag met onze verschillende waarden en
normen die we als persoon en dus ook als opvoeder hebben
en hanteren. We bekijken vanuit ontwikkelingspsychologisch
perspectief hoe de morele ontwikkeling bij kinderen vorm
krijgt? En, gaan daarbij na waar de sleutelmomenten liggen.
Vanuit deze kaders bekijken we welke waarden en normen we
nu belangrijk genoeg vinden om aan kinderen mee te geven.
Niet met strenge hand en telkens opnieuw erop hameren, maar
wel met nadruk op de emotie-educatie… waarbij kinderen boos,
verdrietig, bang, gefrustreerd,… mogen zijn en die gevoelens
ook kunnen en mogen uiten. Belangrijk hierin is wel dat er een
We gaan actief aan de slag vanuit verhalen en prentenboeken.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Datum
donderdag 5 februari 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 56
Leren communiceren met een kind in emotionele pijn
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang, internaatmedewerkers en opvoeders
(voorheen drie halve dagen, nu herwerkt tot twee volledige
dagen, met aanvulling met niet-verbale technieken!)
Inhoud
Als leerkrachten willen we zo graag dat kinderen zich goed
in hun vel voelen en dat ze komen vertellen wanneer hen iets
dwars zit .
Maar hoe kan je kinderen uitnodigen tot praten en wat als een
kind iets –moeilijk begrijpbaar- komt vertellen? Hoe kan je het
kind aanzetten om door te gaan in zijn of haar verhaal ?
In de training gaan we praktijkgericht aan de slag en leren we
een aantal communicatietechnieken die makkelijk hanteerbaar
zijn in je contact met kinderen.
Ze zijn erop gericht om de achterliggende gevoelens en
reacties van het kind beter te begrijpen en tegelijk het
gedrag te begrenzen waar nodig. De technieken komen uit de
kindertherapeutische communicatie zoals die gebruikt wordt in
de Integratieve Kindertherapie.
We reiken ook een kader aan waarbij het duidelijk kan worden
waarom een kind in pijn , soms niet de pijn naar buiten kan
brengen, maar wel een ander vaak ‘afwerend’ gedrag stelt om
de pijn niet te voelen. Dit afwerende gedrag of signaalgedrag
maakt ons duidelijk dat een kind vastloopt. Wat kunnen we
doen met dit signaalgedrag van een kind?
Voor kinderen die niet zo verbaal ingesteld zijn , bieden we een
aantal andere technieken zoals praatpapieren, tekenen, kleien,
spelletjes, werken met knuffels, poppetjes, … die aanzetten
kunnen geven aan kinderen en leerkrachten om samen te kijken
naar wat moeilijk loopt.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Data:
dag 1: vrijdag 6 maart 2015
dag 2: vrijdag 20 maart 2015, telkens van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Breng kleurpotloden mee.
Module 57
Ouders begrijpen – ouders begrenzen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang, internaatmedewerkers en opvoeders.
uiteindelijk het gesprek goed te kunnen afronden en te kunnen
nabespreken met collega’s.
In deze training gaan we praktijkgericht aan de slag. We
oefenen in het communiceren met ouders over hun kinderen.
De kinderen waarvoor wij zorgen, zijn ‘het liefste’ wat ouders
ons toevertrouwen.
Ouders kunnen dan ook heel gevoelig reageren als het over
‘hun’ kinderen gaat. Deze gevoeligheden oppikken en er goed
mee leren omgaan, dat is waar het om gaat in deze training.
Net zoals we in de communicatietraining met kinderen leerden
om begrip en begrenzing in te brengen in ons contact, geldt dit
evenzeer voor onze contacten met ouders.
We gaan uit van 7 basisvaardigheden: contact maken, je doel
van het gesprek vasthouden, spreken vanuit ‘eigen’ observaties,
de positieve krachten van het kind benoemen, leiding nemen
en geven in een gesprek en daarbij de juiste afstand bewaren
om ons stevig te voelen in onze rol als begeleider, om
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
38 | Donche 2014-2015
Datum
donderdag 23 april 2015, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 58
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Kinderen en de scheiding van hun ouders
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang, internaatmedewerkers en opvoeders
Inhoud
In deze module gaan we dieper in op de rol die we als leerkracht
kunnen hebben in het proces van het kind dat met (echt)
scheiding te maken krijgt.
Scheiden doet wel degelijk pijn, niet eventjes maar langdurig,
en alle gezinsleden zullen het er moeilijk mee hebben. Kinderen
begrijpen de veranderingen in hun leven vaak niet en vragen
zich angstig af wat er met hen gaat gebeuren. En al zijn ouders
zich er vaak niet van bewust, kinderen piekeren ook over het
welzijn van hun ouders, die nu zo boos en verdrietig lijken.
Enerzijds gaan we in op het aanreiken van taal aan ouders die
ontschuldigend werkt, want alle ouders voelen zich schuldig en
onzeker… Als wij het kunnen opbrengen om ons niet veroordelend
op te stellen naar de ouders, dan scheelt dit, ook in het contact
met het kind. Anderzijds gaan we op zoek naar hulpbronnen
voor de kinderen. Welke hulpbronnen zijn aanwezig en welke
handvatten kunnen wij aanreiken die het kind sterker maken?
Hoe kunnen we het kind steunen in het ‘mogen loyaal zijn’ aan
beide ouders?
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Datum
vrijdag 21 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 59
Hoe omgaan met depressieve gevoelens bij kinderen?
Hoe kinderen ‘woorden geven’ rond depressieve gevoelens bij ouders?
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang, internaatmedewerkers en opvoeders.
met een depressie gaan kampen op latere leeftijd als ze een
depressieve ouder hebben, is zeer groot.
Inhoud
In deze vormingsdag willen we dieper in gaan op hoe ook
kinderen kampen met depressieve gevoelens. Lange tijd werden
symptomen van depressie bij kinderen niet opgemerkt omdat
het beeld van de zorgeloze kindertijd mensen blind maakt voor
het affectieve lijden van kinderen. Maar ook kinderen kunnen
zich wel degelijk hopeloos, lusteloos, heel droevig en levensmoe
voelen.
Het boek is een hulpmiddel om aan de slag te gaan omtrent
depressie en depressieve gevoelens. In de leidraad staan heel
wat werkvormen om ook concreet aan de slag te gaan met
kinderen.
Tegelijk willen we het ook hebben over hoe bepaalde
omstandigheden en stressvolle gebeurtenissen in een
kinderleven oorzaak kunnen zijn tot het ontwikkelen van
depressie.
Hoe kunnen we als leerkrachten ondersteunend zijn bij het
ontwikkelen van meer draagkracht? Hoe leren we kinderen
zich bewust worden van hun niet-helpende gedachten en hoe
kunnen we ze ombuigen ?
We gaan ook aan de slag vanuit een nieuw prentenboek:
‘Kleuren voor Papa’ van Barbara Van Dromme: uitgegeven bij
Garant (ISBN-nummer 978-90-441-3131-4) omtrent het hebben
van een depressieve ouder, immers de kans dat kinderen zelf
Kinderen op een speelse manier betrekken en hen handvaten
aanreiken om te leren omgaan met alle gevoelens kan
beschermend werken tegen het ontwikkelen van eigen
depressies.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Datum
donderdag 15 januari 2015, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 60
Donche 2014-2015 | 39
leraren kleuter- en lager onderwijs
Kinderen stap voor stap leren opkomen voor zichzelf
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren, inter­naats­
medewerkers en opvoeders.
Inhoud
Kinderen staan dagelijks bloot aan situaties waarin anderen
dingen doen die zij niet leuk vinden. Niet alle kinderen kunnen
daar goed mee omgaan. Sommigen kruipen in hun schelp
en vermijden moeilijke situaties, anderen gaan er hard –
vaak agressief – tegenaan. Hoe komt dat en hoe kunnen we
deze kinderen helpen? Daarop zoeken we in deze cursus een
antwoord.
Na het uiteenrafelen van de verschillende componenten van
weerbaarheid staan we stil bij een aantal werkvormen en
materialen waarmee je in de klas (als leerkracht) of individueel
(als begeleider) aan de slag kan met kinderen die op sociaal
vlak een duwtje in de rug kunnen gebruiken.
Wat is weerbaarheid en wat houdt het allemaal in? Hoe
ontwikkelt het zich en hoe kunnen we de grote verschillen op
dit vlak tussen kinderen begrijpen? Welke ingrediënten heeft
een kind nodig om in een concrete situatie op te komen voor
zichzelf? Het inschatten van vaardigheden en tekorten bij
individuele kinderen.
Basisvoorwaarden voor weerbaarheid: het ondersteunen van de
innerlijke sterkte van kinderen. Het evenwicht tussen accepteren
en stimuleren. Werkvormen om innerlijke weerbaarheid van
kinderen te versterken. Het stimuleren van weerbaar gedrag.
Inschatten van een situatie, controleren van eigen gevoelens,
bedenken en in actie omzetten van realistische oplossingen.
Oefeningen en materialen om rond deze thema’s te werken.
Bijzondere aandacht gaat naar de transfer van het geleerde
naar het ‘echte’ leven.
Korte theoretische inleidingen en opdrachten wisselen elkaar
af. Het programma is actief opgevat: deelnemers gaan zelf aan
de slag a.h.v. de aangeboden oefeningen. Er is ruimte voor het
bespreken van eigen casussen.
Leiding
Hilde Leonard,
zelfstandig nascholer gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data:
dag 1: maandag 19 januari 2015
dag 2: vrijdag 6 februari 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 61
Omgaan met agressief gedrag van kinderen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren, internaats­
medewerkers en opvoeders.
Inhoud
De meeste kinderen in de basisschool vertonen wel eens
agressief gedrag. Iedere leerkracht heeft er dus wel eens
mee te maken. Soms is dat fysiek (vechten, gooien, duwen
en trekken,…), maar meestal blijft het bij woorden (schelden,
vernederen, roddelen, intimideren, uitsluiten,…).
Voor leerkrachten is het niet altijd makkelijk om hier passend
op te reageren, zonder dat de agressie escaleert. Toch is
de reactie van leerkrachten belangrijk! Meer nog: sommige
kinderen hebben onze hulp broodnodig om hun agressie goed
te leren kanaliseren. In deze cursus helpen we je daarmee
op weg. De focus ligt op wat leerkrachten en schoolteams
(eventueel samen met ouders) zélf kunnen doen met agressief
gedrag van kinderen.
• Wat is agressie en waar komt het vandaan? Hoe komt
het dat het ene kind meer agressief gedrag vertoont dan
het andere? Wat speelt zich binnenin een kind af op het
moment van de agressie?
• We maken kennis met frustratie-agressie en instrumentele
agressie en ontdekken dat je op beide agressievormen
best verschillend reageert.
• Reageren op agressief gedrag: kalmeren, confronteren,
ontmijnen. Technieken om escalatie te vermijden. Goed
omgaan met je eigen emoties tijdens een agressieincident: hoe blijf je rustig?
• Het afronden van een agressie-incident naar alle
betrokkenen toe: herstel van de veiligheid, herstel van de
relaties, ondersteuning voor alle betrokkenen.
• Voorkomen dat agressief gedrag zich herhaalt: het
opstellen van een werkplan voor kinderen die vaker
agressief gedrag vertonen.
• We staan ook stil bij de vraag hoe je elkaar als team kan
steunen bij ernstige agressie-incidenten en hoe je ouders
hierbij kan betrekken.
Na deze cursus
• heb je inzicht in wat agressie precies is en hoe het zich
ontwikkelt;
• kan je goed reageren op het moment van een agressieincident;
• kan je makkelijker rustig blijven in confrontatie met
agressief gedrag;
• kan je kinderen die vaak agressief gedrag vertonen, beter
ondersteunen.
Korte stukjes theorie en oefeningen wisselen elkaar af. Daarbij
sluiten we zo goed mogelijk aan op de eigen ervaringen en
vragen van de deelnemers. Via oefeningen in kleine groepjes
leer je een aantal reactiestrategieën correct toepassen.
Leiding
Hilde Leonard,
zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data
dag 1: dinsdag 27 januari 2015
dag 2: donderdag 12 februari 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 62
40 | Donche 2014-2015
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Conflicten op school?
Bouwstenen voor een herstelgerichte aanpak
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren, internaats­
medewerkers en opvoeders.
Deze cursus is een herwerking van het programma “Kinderen
leren conflicten hanteren”, dat tot voor kort in het aanbod zat.
Inhoud
Conflicten horen bij het leven. Kinderen worden er van jongs
af aan mee geconfronteerd en ontwikkelen al snel hun eigen
strategieën om ermee om te gaan. Toch geraken ze er niet
altijd zélf uit… Wanneer is een conflict goed opgelost? Wat
kan daarin de rol zijn van leerkrachten? Welke interventies van
leerkrachten zijn effectief helpend voor kinderen? Hoe bouwen
we op school aan een visie op conflicten en conflicthantering
die recht doet aan de behoeften en gevoelens van alle partijen?
Het hersteldenken biedt een aantal boeiende kapstokken om in
de praktijk met conflicten tussen kinderen aan de slag te gaan.
• Waar draaien conflicten tussen kinderen om? Niet alleen
de inhoud, maar ook hun onderlinge relatie is belangrijk!
De plaats van conflicten binnen de groepsdynamiek in
een klas.
• Wat is conflictvaardigheid? Wanneer is een conflict
goed opgelost? De relatie tussen conflicthantering en de
ontwikkeling van sociale vaardigheden.
• Wanneer kom je als leerkracht tussen, wanneer laat je het
aan de kinderen over? En als je tussenkomt, wat is dan je
rol? Een disciplinerende versus herstelgerichte aanpak:
waarom kiezen voor herstelgericht werken?
• Wat betekent herstelgericht hanteren van conflicten
concreet? De basishouding: meerzijdige partijdigheid.
Het inoefenen van specifieke vaardigheden: luisteren
naar gevoelens en behoeften, oplossingen genereren,
bemiddelen in duo’s en in (kleine) groep.
• Mogelijke problemen, zoals conflicten die blijven
aanslepen, kinderen die conflicten niet willen oplossen,
machtsverschil en beginnend pestgedrag herstelgericht
aanpakken.
• Randvoorwaarden op klas- en schoolniveau: het voeren
van een beleid gericht op welbevinden en de opbouw van
goede relaties.
In deze cursus
• verwerf je inzicht in de complexiteit van conflicten bij
kinderen;
• begrijp je hoe je kinderen kan ondersteunen bij conflicten,
gebaseerd op een herstelgerichte visie;
• verwerf je vaardigheden om bij conflicten tussen kinderen
effectief te handelen;
• ontwikkel je een visie op de plaats van conflicten tussen
kinderen op klas- en schoolniveau en hoe je goede
conflicthantering preventief kan stimuleren.
De cursus bestaat uit een afwisseling van korte stukjes theorie
en oefeningen. We gebruiken beeldmateriaal en concrete
vaardigheidsoefeningen om het geheel te vertalen naar de
praktijk. Er is heel wat ruimte voor het bespreken van eigen
casussen a.d.h.v. het aangereikte kader.
Leiding
Hilde Leonard,
zelfstandig nascholer gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data
dag 1: donderdag 12 maart 2015
dag 2: donderdag 26 maart 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 63
Donche 2014-2015 | 41
leraren kleuter- en lager onderwijs
Praten met ouders: over communicatie tussen school en gezin
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en directeuren
Inhoud
Uitgangspunt van deze nascholing is het idee dat de opvoeding
van ‘onze’ kinderen een gezamenlijke onderneming is. Het
valt echter meermaals op dat de opvattingen van ouders en
leerkrachten over de pedagogische taak van de school en de
afstemming tussen school en gezin verschillen.
Ondanks het feit dat ouders en leerkrachten het allerbeste
wensen voor de leerlingen en beide partijen profijt halen uit
een constructief gesprek, raakt men soms niet verder dan de
goede bedoelingen . Soms heeft dat te maken met praktische
beslommeringen. Vaker heeft het te maken met knelpunten in
de communicatie zelf: de gesprekspartners herkennen mekaars
boodschap niet, houden er verschillende interpretaties op na of
men raakt niet akkoord over de voorgestelde aanpak. Het valt op
dat de communicatie tussen leerkrachten en ouders niet altijd
als vanzelfsprekend verloopt. Zo vinden ouders het belangrijk
dat leerkrachten proberen om hen echt te begrijpen en daarbij
oog hebben voor de soms zeer specifieke omstandigheden in het
gezin. Ouders willen ook dat voldoende tijd wordt genomen om
naar hen te luisteren en dat hun zorgen ernstig worden genomen.
We besteden tijdens deze nascholing ruim aandacht aan
verschillende specifieke gesprekstechnieken die leerkrachten
kunnen hanteren in het omgaan met ouders.
Uiteraard geldt hier de boodschap “learning by doing”..
Komen aan bod: adviesgesprekken, helpende gesprekken,
assertieve/confronterende en slecht nieuwsgesprekken.
Leiding
Maurits Wysmans, opleidingshoofd Sociale Readaptatie­weten­
schappen: kinderen, jongeren en welzijn - KHLeuven. Deskundige opvoedings-en gedragsproblemen.
Co-auteur van het boek ‘Praten met ouders’ - april 2014. Uitgave Lannoo Campus.
Datum
vrijdag 3 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 64
Praten met kinderen…
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en directeuren
Inhoud
Opvoeden of de geleidelijke overgang van ‘alles zelf doen’ naar
‘alles overlaten’.
Op dit ogenblik hanteert iedereen daarbij het sleutelwoord
‘communicatie’.
Makkelijk gezegd, maar hoe doe je dat op een goede manier?
Volgende inhouden komen aan bod:
• Communicatie: er komt veel bij kijken.
• Hoe kan je grenzen aangeven bij het jonge kind?
• Hoe praat of onderhandel je als leerkracht met de
kinderen in jouw klas ?
• Hoe breng je slecht nieuws?
• Hoe vermijd je fouten of misverstanden?
• En vooral hoe luister je beter naar kinderen?
42 | Donche 2014-2015
Deze nascholing geeft aan welke specifieke gesprekken en
gesprekstechnieken je als leerkracht kan hanteren in het
omgaan met kinderen en jongeren (4-14 jaar).
Leiding
Maurits Wysmans, opleidingshoofd Sociale Readaptatie­
wetenschappen: kinderen, jongeren en welzijn - KHLeuven.
Deskundige opvoedings-en gedragsproblemen.
Co-auteur van het boek ‘Praten met ouders’ - april 2014. Uitgave
Lannoo Campus.
Datum
vrijdag 17 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 65
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Creatief communiceren met kinderen: een introductie
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders
internaatsmedewerkers en opvoeders.
en
directeuren,
Inhoud
Het ontwikkelen van kinderen krijgt onderweg naar groter groeien
met allerlei (genetische) factoren en invloeden te maken: laat ik het
“KARIG” (Karakter – Aanleg – Relaties – Intelligentie – Gezondheid)
ontwikkelen noemen indien deze factoren belemmerend
werken. Voor sommige kinderen is de weg naar ‘groter worden’
daardoor niet gemakkelijk, waardoor er op school vaak een laag
welbevinden en/of een lage betrokkenheid te bespeuren valt. Dit
kan zich op school uiten in gedragsproblemen, werkhoudings- en
concentratieproblemen, faalangst, pesterijen, agressie, enz…
Leer door middel van creativiteit te communiceren met kinderen.
Op een creatieve manier wordt het kind nl. in de gelegenheid
gesteld om wat innerlijk leeft naar buiten te brengen en te laten
zien. Door creatief te communiceren kan er een stapje gedaan
worden in hun belevingswereld.
Ga mee op zoek naar kinderen hun verborgen schat!
Ervaar wat “creatief communiceren” is door zelf creatief aan de
slag te gaan en voel zelf wat voor uitwerking het heeft. Leer zelf
opdrachten ontwerpen om creatief te communiceren.
Deze vorming is eveneens een aanwinst voor eigen persoonlijke
groei.
Tijdens deze introductiedag leren we de Finse Methode “Kids’
Skills kennen, deze methode toepassen in kleuter- en lagere
school en creatief omzetten… om vaardigheden aan te leren.
We leren gedragsproblemen overwinnen en emotionele
uitdagingen aangaan met behulp van o.a. uitdoofmethodes,
“waaiers” aan oplossingen bedenken om met boosheid, verdriet,
angst, perfectionisme,… om te gaan.
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Datum
dinsdag 18 november 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 66
Donche 2014-2015 | 43
leraren kleuter- en lager onderwijs
Creatief communiceren met kinderen (basiscursus)
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en directeuren,
internaatsmedewerkers en opvoeders.
Opgelet! Je kan enkel aan deze tweedaagse deelnemen als je
de introductiecursus hebt gevolgd.
Inhoud
Het ontwikkelen van kinderen krijgt onderweg naar groter
groeien met allerlei (genetische) factoren en invloeden te
maken: laat ik het “KARIG” (Karakter – Aanleg – Relaties –
Intelligentie – Gezondheid) ontwikkelen noemen indien deze
factoren belemmerend werken. Voor sommige kinderen is de
weg naar ‘groter worden’ daardoor niet gemakkelijk, waardoor
er op school vaak een laag welbevinden en/of een lage
betrokkenheid te bespeuren valt. Dit kan zich op school uiten in
gedragsproblemen, werkhoudings- en concentratieproblemen,
faalangst, pesterijen, agressie, enz…
Leer door middel van creativiteit te communiceren met kinderen.
Op een creatieve manier wordt het kind nl. in de gelegenheid
gesteld om wat innerlijk leeft naar buiten te brengen en te laten
zien. Door creatief te communiceren kan er een stapje gedaan
worden in hun belevingswereld.
Ga mee op zoek naar kinderen hun verborgen schat!
Ervaar wat “creatief communiceren” is door zelf creatief aan de
slag te gaan en voel zelf wat voor uitwerking het heeft. Leer zelf
opdrachten ontwerpen om creatief te communiceren.
Deze vormingsdriedaagse is eveneens een aanwinst voor eigen
persoonlijke groei.
Tijdens dag 1 leren we visualiseren en dit creatief verwerken,
bv. met de gedachtenbootjes. We bekijken de opbouw van een
kindertekening van 0 tot … jaar, de symboolfuncties aksook de
emoties uit een kindertekening halen.
We tekenen de boom, het huis, de wereld,… oefeningen op
eigen niveau om te vertalen naar kindniveau. Je zal zeker jezelf
tegenkomen.
Tijdens dag 2 leren we creatief omgaan met pestgedrag a.h.v.
het rollen- en vormenspel. We maken een laatste creatie naar
Masuru Emoto. Er is ook een materialen- en opdrachtenbeurs.
U ontvangt een officieel certificaat voor ‘creatief coachen en
communiceren’.
Leiding
Lieve Van Beeck, zelfstandig nascholer, kindercoach en
auteur met rijke ervaring als leraar kleuteronderwijs en
zorgcoördinator, lid van de werkgroep ‘Hoogbegaafdheid’ o.l.v.
Tessa Kieboom (CBO – Universiteit Antwerpen)
Data
dag 1: dinsdag 13 januari 2015
dag 2: dinsdag 3 februari 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, (met officieel certificaat) koffie en lunch
inbegrepen
Module 67
Introductiecursus geweldloos communiceren: eerlijke contacten,
voedende relaties … van GELIJK naar GELUK
Inhoud
Laat je gemakkelijk over je heen walsen? Of wals je zelf soms
over anderen heen?
Heb je snel de indruk dat iemand je aanvalt/bekritiseert?
Zeg je, vaker dan je lief is, kwetsende dingen tegen de mensen
die je graag ziet?
Verlies je jezelf soms in conflicten? Zou je je mening beter willen
kunnen formuleren?
Wil je graag opkomen voor jezelf en daarin authentiek zijn met
respect voor jezelf en de ander?
Wil je graag jouw empathische vaardigheden vergroten?
Wil je graag ontdekken wat je (zelf)oordelen je te vertellen
hebben?
Wil je anders omgaan met je kwaadheid (of die van een ander)?
Wil je ook kijken voorbij gelijk/ongelijk?
communicatie (hoe luister ik), waarin verbinding met jezelf én
de ander centraal staat.
Theorie wordt interactief en ervaringsgericht opgebouwd op
basis van voorbeelden en casussen van trainer en deelnemers.
Meer dan enkel inzicht geven in bepaalde denkkaders en
visies, gaan we vooral aan den lijve ervaren via rollenspel,
uitwisseling, de dansvloeren (info op www.nvcdancefloors.
com), vergevingsproces, e.a. Tijdens deze 2 introductiedagen maak je kennis met 2 modellen:
Geweldloze Conflicthantering en Geweldloze Communicatie.
Je krijgt een stevig theoretisch kader mee, dat opgebouwd
wordt a.h.v. ervaringen van deelnemers en trainer. In het eerste
deel krijg je inzichten in het ontstaan van geweld (conflicten),
de verschillende vormen en oorzaken (en eigen, al dan niet
helpende, communicatiepatronen). In het tweede deel maak
je kennis met een alternatief. We focussen ons op zowel het
zend- (hoe druk ik mezelf uit) als het ontvanggedeelte van
Data
dag 1: donderdag 22 januari 2015, van 9u00 tot 16u00
dag 2: vrijdag 30 januari 2015, van 9u00 tot 15u30
Leiding
Corrylaura Van Bladel, onderwijzeres, coach en gecertificeerd
trainer in Geweldloze Communicatie volgens Dr. Marshall
Rosenberg, auteur van ‘SOS Conflict. Concrete werkvormen voor
geweldloos opvoeden en begeleiden’.
(meer info op www.blabla-blabla.be)
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 80 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 68
44 | Donche 2014-2015
ZORG/GELIJKE ONDERWIJSKANSEN/GEDRAG/COMMUNICATIE
Basiscursus duurzaam communiceren: eerlijke contacten, voedende
relaties … van GELIJK naar GELUK
Doelgroep: Je kan aan deze tweedaagse deelnemen als je reeds
een introductiecursus volgde in Geweldloze Communicatie bij
Corrylaura Van Bladel of een andere trainer. Opdat deze training
ook voor jou zinvol zou zijn, is het belangrijk dat je vertrouwd
bent met het model. Bij twijfel neem je best even contact met
Corrylaura zelf (www.blabla-blabla.be).
Leiding
Corrylaura Van Bladel, onderwijzeres, coach en gecertificeerd
trainer in Geweldloze Communicatie volgens Dr. Marshall
Rosenberg, auteur van ‘SOS Conflict. Concrete werkvormen
voor geweldloos opvoeden en begeleiden’. (meer info op www.
blabla-blabla.be)
Inhoud
Tijdens deze tweedaagse gaan we oefenen, oefenen, oefenen ...
We zetten de verworven kennis uit de introductie-tweedaagse
om in DOEN om op die manier nieuwe vaardigheden te oefenen,
te integreren en te verankeren.
Deelnemers krijgen ruim de mogelijkheid om met eigen (werk-)
situaties aan de slag te gaan in de diverse oefeningen. Zo leren
we omgaan met de oordelen die bij ieder van ons door ons
hoofd
schieten. We leren ook op een andere manier omgaan met
oordelen die onze kant opkomen.
Hoe beter luisteren zodat de ander beter kan praten, hoe beter
praten zodat de ander beter kan luisteren?
Data
dag 1: dinsdag 24 februari 2015, van 9u00 tot 16u00
dag 2: vrijdag 6 maart 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 80 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Werkvormen
Je ervaart heel concreet wat Geweldloze Communicatie voor jou
kan betekenen. We doen dit via rollenspelen in kleine groepjes
en inleef-oefeningen, via uitwisseling en luisteroefeningen,
via visualisaties en de dansvloeren (voor meer info zie: www.
nvcdancefloors.com).
Module 69
Verdiepingscursus duurzaam communiceren: eerlijke contacten,
voedende relaties … van GELIJK naar GELUK
Doelgroep: Wie de introductietweedaagse en daarna de
basistweedaagse (of 4 dagen in Geweldloze Communicatie
elders) volgde, kan tenslotte nog inschrijven voor de driedaagse
verdiepingstraining. Bij twijfel neem je best even contact met
Corrylaura zelf (www.blabla-blabla.be).
Inhoud
Tijdens de verdiepingsdagen gaan we o.a. in op thema s die de
deelnemers aanbrengen. De bedoeling is om wat we leerden
ook echt te leven, te integreren in ons dagelijks handelen en
omgaan met onszelf en onze medemens.
Oefening, coaching en korte theoretische duidingen staan in
deze driedaagse centraal.
Thema’s die aan bod kunnen komen zijn:
• oefenen van uitdagende dialogen;
• moeilijke feedback ontvangen en uitdrukken;
• omgaan met onze innerlijke criticus, saboteur, eiser;
• omgaan met eigen kwaadheid en kwaadheid van de
ander;
• vergevingsprocessen en de helende kracht van empathie;
• keuzes maken;
• omgaan met schuldgevoelens;
• uiten en ontvangen van waardering;
• nee zeggen en ontvangen;
• alternatieven voor straffen en belonen.
In de verdiepingssessies
zal het vooral oefenen en
integreren zijn van de basisinzichten en tools van Geweldloze
Communicatie: de drie modussen (eerlijk uiten, zelfmededogen,
empathisch luisteren) in communicatie, onderscheiden
van verantwoordelijkheden, rouwen en vieren, intentie van
verbinding, …
Leiding
Corrylaura Van Bladel, onderwijzeres, coach en gecertificeerd
trainer in Geweldloze Communicatie volgens Dr. Marshall
Rosenberg, auteur van ‘SOS Conflict. Concrete werkvormen
voor geweldloos opvoeden en begeleiden’. (meer info op www.
blabla-blabla.be)
Data
dag 1: dinsdag 28 april 2015
dag 2: dinsdag 5 mei 2015
dag 3: donderdag 21 mei 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 80 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 70
Donche 2014-2015 | 45
leraren kleuter- en lager onderwijs
46 | Donche 2014-2015
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN / MUZISCHE VORMING
Initiatie Frans bij jonge kinderen: een haalbare kaart?
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en leraren eerste graad
Inhoud
Door kinderen kansen te bieden om geïnitieerd te worden in
meerdere talen, vergroten wij hun communicatieve vaardigheden
en groeit hun belangstelling voor taal en cultuur.
Heel wat scholen zitten met de vraag of het zin heeft om
jonge kinderen vanaf de kleuterklas met een vreemde taal te
laten kennismaken. Bijkomend ervaren schoolteams heel wat
weerstanden in de discussies over het leren van een vreemde taal.
In deze sessie komen volgende inhouden aan bod:
Wat is vreemde taalinitiatie Frans?
Heeft dat zin en is dat nu echt een meerwaarde voor de kinderen?
Is het een belangrijke opstap naar de Franse les in de derde graad?
Kunnen we dit als leerkracht eenvoudig zelf geven?
Wanneer doen we dat? Hoe doen we dat?
Is er een leerplan? Zijn er eindtermen? Is er evaluatie?
We gaan op zoek hoe kinderen die met een vreemde taal
geconfronteerd worden heel wat van die vreemde taal
oppikken. We worden zelf ondergedompeld in een vreemde taal
en ontdekken hoe het komt dat we daar zoveel van meepikken.
We bestuderen verschillende activiteiten die haalbaar zijn en
nemen een kijkje in de methode “Ohlala” (Uitgeverij Van In).
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 10 december 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, syllabus en koffie inbegrepen
Module 71
Meer voorlezen aan (anderstalige) kinderen: beter in taal!
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en leraren lager onderwijs
1ste graad. Ook voor zorgbegeleiders, directeuren en
logopedisten
Inhoud
In deze sessie proef je de magie van Kamishibai en FUNDELS.
Je ervaart of deze werkvormen jouw kinderen (of je school)
kunnen betoveren.
Welke platen en FUNDELS zijn er momenteel beschikbaar en
hoe organiseer je een samenwerking met jouw bibliotheek?
We bespreken krachtige werkvormen om de ontluikende
geletterdheid in de kleuterschool te stimuleren in samenwerking
met het lager onderwijs. Je krijgt een heleboel tips om de
woordenschat van kinderen te vergroten.
Hoe kan je de taalontwikkeling stimuleren van taalzwakke
kinderen met FUNDELS?
Welke boekjes zet jij in bij anderstalige of taalzwakke kinderen?
Ken je de NIK-NAK en O MUNDO meertalige kinderboeken?
Hoe kan je de ouderbetrokkenheid verhogen om thuis ook van
boekjes te genieten?
Je krijgt leuke ideeën bij je platen en de kans om te genieten
van nieuwe prentenboeken.
De Kamishibai- verkoop is gestopt. Je kan wel een plannetje
vragen om er eentje zelf te maken of te laten maken.
Mogelijkheid bestellen set kamishibai-platen t.w.v. €25 aan de
voordeelprijs van €20
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardighied, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen,
adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunst­educatieve centra
en bibliotheken, jury-lid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
donderdag 6 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Extra
€20 voor de set kamishibai-platen t.w.v. €25
Module 72
Troostboeken… verdriet in de klas
Met verhalen voor kinderen zorgen
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs 3de kleuterklas, leraren lager
onderwijs, zorgbegeleiders en directeuren, ook voor logopedisten
Inhoud
Elke school wordt geconfronteerd met verlieservaringen.
Een echtscheiding, verkeersongeval, doodzieke ouder…. kan
voor kinderen een erg ingrijpende gebeurtenis zijn. Hun gevoel
van veiligheid wordt plots stukgeslagen. Kinderen moeten dit
gebeuren een plaats zien te geven in hun leven.
Die ervaring waait onvermijdelijk ook de klas binnen.
Leerkrachten kunnen dan een belangrijke rol spelen. Maar hoe
pak je dit aan? Soms vragen ouders en kinderen ondersteuning
van de school. Verdriet kan jaren sluimeren en onverwacht
opflakkeren. Hoe uiten kinderen hun verdriet? Welke signalen
herkennen we en welke signalen zijn moeilijker te interpreteren?
Welke boeken kunnen kinderen ondersteunen en waarom
kunnen verhalen kinderen emotioneel ondersteunen?
In deze sessie stel ik waardevolle troostboeken voor.
We filosoferen rond het thema dood, verdriet, afscheid … Jij
leert de filosofische grondhouding om met je kinderen over
levensvragen na te denken.
Jij kan de sessie onmiddellijk uittesten in je klas.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/
meester.
Datum
donderdag 16 oktober 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 90, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 73
Donche 2014-2015 | 47
leraren kleuter- en lager onderwijs
De spiekpietjes!
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs
en leraren eerste leerjaar
Inhoud
Vragen jouw kinderen zich ook wel
eens af hoe Sinterklaas nu weet
welke kinderen er lief zijn, en welke
stout? De Spiekpietjes geven je
daar een haarfijn antwoord op! De
piepkleine Pietjes zijn namelijk zo’n
beetje de spionnen van Sinterklaas.
De Spiekpietjes is dan ook een heerlijk en grappig verhaal,
waarbij het op iedere pagina weer een zoektocht is om de
Spiekpietjes te zoeken. Het verhaal is helemaal bij de tijd, met
mobiele telefoons en al. Het leukste van het boek is nog wel dat
je zelf zo’n Spiekpietje krijgt. De ‘Spiekpiet’ pop is even groot
als het boek en zorgt voor extra interactie, niet alleen tijdens
het voorlezen.
Het boek heeft een groot voorleesformaat (30x24 cm) dat zich
uitstekend leent voor in de klas. Grappige kleurrijke illustraties
zorgen voor een heerlijk knusse winterse sfeer. Kinderen kunnen
op zoek naar Spiekpietjes die hier en daar verstopt zijn in het boek.
In deze sessie krijg je tips om de Spiekpietjes op een
kindvriendelijke manier te gebruiken in je klas. Het jonge kind
met autisme krijgt aandacht in deze sessie. Zin in een leuke
muzische sessie voor prettige Sinterklaasdagen in de klas?
Schrijf je dan in!
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en
taalvaardighied, procesbegeleider van kinderen met lees­
problemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunst­
educatieve centra en bibliotheken, jury-lid Beste Boekenjuf/meester.
Data
Reeks 1 woensdag 12 november 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage € 65 syllabus (met prentenboek, Spiekpiet
en kalender t.w.v. € 29,95) en koffie inbegrepen
Reeks 2 woensdag 12 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage € 65 syllabus (met prentenboek, Spiekpiet
en kalender t.w.v. € 29,95) en koffie inbegrepen
Module 74
Taalpret: wie knipt de tenen van de reus?
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en
leraren eerste graad. Ook voor zorgbegeleiders, logopedisten en directeuren
Vanwege de enthousiaste reacties van
kleuters, leerlingen en leraren wordt
deze sessie herhaald.
Inhoud
Houd jij van klank, kleur, ritme en rijm?
Houd jij van experimenteren met mooie
woorden en ronkende zinnen?
Hoe verhoog je de betrokkenheid
tijdens het luisteren naar gedichten?
Wil jij het foneembewustzijn van je kinderen vergroten?
Wissel jij graag uit met collega’s?
Leer jij graag dichters en gedichtenbundels kennen?
‘Wie knipt de tenen van de reus’ is een gedichtenbundel die
gegarandeerd voor taalpret zorgt in de klas! Je kan deze
ideeën gebruiken voor een poëtisch schooljaar en je krijgt tips
voor gedichtendag 2015.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
donderdag 20 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 100, syllabus (inclusief gedichtenbundel t.w.v. € 18,5), koffie en
lunch inbegrepen
Module 75
Het schooltoneel: de ‘do’s’ en ‘don’ts’ van podiumkunsten op school
Inhoud
Het schooltoneel, de jaarlijkse musical, de ouderavond met creatief
toonmoment, de grootouderdag met dansjes.... Hoe begin je eraan?
• Hoe zorg je ervoor dat alle leerlingen vol plezier en
vertrouwen op podium staan?
• Hoe creëer je zelf een scenario met de klas/school?
• Hoe integreer en plan je de lessen muzische vorming met
garantie op een bruikbaar resultaat?
• Hoe verdeel je de rollen?
• Hoe stimuleer je kinderen die ‘niet willen’?
• Hoe motiveer je collega’s om hun bijdrage te doen in het
geheel?
• Hoe organiseer je het hele project op een effectieve en
haalbare manier?
In deze praktische workshop leer je concrete tips en methodes
om ‘een schooltoneel’ een waar succes te laten zijn. We leren
technieken om bruikbare resultaten vanuit de leerlingen te
genereren en deze op een effectieve manier te structureren tot
een geheel waar alle deelnemers achter staan. Daarnaast leer je
manieren en methodieken om ervoor te zorgen dat elke speler en
medewerker vol plezier en vertrouwen deel zijn van het geheel.
48 | Donche 2014-2015
Leiding
Tania Draulans, dramadocent en regisseur, regisseerde tal van
muzische projecten en theatervoorstellingen en; voormalig
lector agogiek en muzische vorming aan de lerarenopleiding
KH Kempen – campus Vorselaar; rijke ervaring als dramadocent
bij Canon Cultuurcel, Kunst in Zicht, Wisper, Mooss, Het paleis
en De Warande, verhuisde in 2006 naar Zuid-Afrika waar ze
zich specialiseerde in Whole Brain Thinking.
Data:
Sessie 1 woensdag 28 januari 2015
Sessie 2 woensdag 4 februari 2015, telkens van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie; syllabus en koffie inbegrepen
Module 76
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN / MUZISCHE VORMING
Klinge, klange, klong…
Creatief musiceren en componeren met stem- en lichaamsklanken
Inhoud
In deze sessie gaan we zelf aan de slag en maken we kennis
met een manier van musiceren met kinderen die elke leerkracht
aankan en die honderden mogelijkheden biedt.
We tonen aan hoe we op een heel eenvoudige manier
met stemklanken en lichaamsklanken muzikaal kunnen
experimenteren en leuke composities maken met kinderen. We
leren ook hoe we op een eenvoudige manier beeld- en andere
partituren kunnen bouwen.
Dit systeem is toepasbaar in alle klassen van de basisschool,
van de jongste kleuters tot en met het zesde leerjaar.
Een heel praktische en toffe doesessie met tientallen bruikbare tips!
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 4 maart 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45 syllabus en koffie inbegrepen
Module 77
Rommeldebommeldebom
Creatief musiceren met rommelinstrumenten
Inhoud
In alle leerplannen wordt gevraagd dat we met de kinderen
instrumenten exploreren, met die instrumenten experimenteren
en er creatieve muziekstukjes mee maken. Ook muziek
vastleggen (met kleuren, grafieken, symbolen, tekeningen …) is
een leerlijn die aandacht vraagt.
In deze sessie tonen we aan hoe we op een heel eenvoudige
manier met rommelinstrumenten en zelfgemaakte instrumenten
muzikaal kunnen experimenteren en leuke composities maken
samen met kinderen. Je kan met alle soorten voorwerpen en
vindmaterialen klanken voortbrengen en instrumenten bouwen.
We leren ook hoe we op een eenvoudige manier beeld- en
andere partituren kunnen bouwen.
We experimenteren met oefeningen die de leerlingen leren hoe
je echt naar klanken luistert, hoe je ze onthoudt en ze gebruikt
om creatief te componeren. We leren eveneens luisterspelen
maken.
Dit systeem is toepasbaar in alle klassen van de basisschool,
van de jongste kleuters tot en met het zesde leerjaar.
Een heel praktische en toffe doesessie met tientallen bruikbare
tips!
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 18 maart 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45 syllabus en koffie inbegrepen
Module 78
Donche 2014-2015 | 49
leraren kleuter- en lager onderwijs
Sinterklaas met zijn spiekpieten:
een workshop tekenen – plakken - boetseren
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs en leraren lager onderwijs
eerste graad
Inhoud
Het uitgangspunt van deze sessie is differentiëren en
verscheidenheid. Hoe zorg je ervoor dat alle kleuters een
ander resultaat hebben met een klassiek thema als Sinterklaas?
Hoe leer je zelf anders kijken naar dit thema en hoe laat je je
kinderen dit vertrouwde thema door een andere bril bekijken?
Hoe creëer je open opdrachten? Wat laat je de kleuters zien? En
hoe leer je hen werken naar de beeldende doelen!
We gebruiken het boekje Spiekpieten als inspiratie om net even
anders rond het klassieke Sint-thema te werken. En gaan volop
experimenteren met een bord en schoen als basismaterialen.
Als naslagwerk ontvang je een stappenplan met les­
voor­
bereidingstips om rond de beelddoelen te werken.
Zelf meebrengen
schort, een wit bord en oude schoen (beide krijg je verfraaid
terug) en een plooibox voor de gemaakte werkjes
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
dinsdag 18 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 79
Eenvoudige druktechnieken
Kunstige nieuwjaarsbrieven ontwerpen
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs vanaf 4 jaar en leraren
lager onderwijs eerste graad
Ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of buitenschoolse
opvang) en opvoeders
Inhoud
Het thema winter is sneeuw, kerst, nieuwjaar en feesten.
Eénvoudige manieren om een nieuwjaarsbrief te maken, een
mooi menukaartje of een uitnodiging. Druktechnieken die het
hele jaar door inspiratie geven, maar nu een winterjas aan
krijgen. Variërende technieken met plakkaatverf en stiften,
goedkope tips om stempels te maken. Dit alles koppelen we
aan grafiek en een aantal kunstenaars.
Je ontvangt kijkwijzers en een stappenplan vol concrete tips en
toepassingen om boeiende lessen beeld voor te bereiden. Je
zal verbaasd zijn hoe plezierig dit alles kan zijn!
Zelf meebrengen
schort, een grote tas om de gemaakte werkjes mee te nemen,
een piepschuim schaaltje
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
woensdag 8 oktober 2014, van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus en gebruikte materialen, koffie inbegrepen
Module 80
Illustraties als inspiratiebron: een workshop beschouwen
Doelgroep: leraren kleuteronderwijs vanaf 4 jaar en leraren
lager onderwijs eerste graad
Ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of buitenschoolse
opvang) en opvoeders
Inhoud
Illustratoren zijn dé inspiratiebron voor jouw muzische lessen.
Vele van hun tekeningen zitten al in het geheugen en hart van je
leerlingen gegrift. Dus breng je ze gemakkelijk naar je kleuters
en jonge kinderen over. Elmer leert je klas tekenen en kleuren
mengen, De Mooiste Vis laat je schildertalenten stromen en met
het Japanse gelukspoppetje Kokeshi zet je samen met je klas
de eerste stappen naar collage- en kleikunstwerken.
Je brengt zelf een geïllustreerd voorleesverhaal mee, dat je
beeldend leven wil inblazen. Tijdens een boeiende brainstorm
in groep ontdek je nieuwe manieren om aan de slag te gaan.
Een praktisch stappenplan, een waaier aan technieken en
inspiratie op niveau van kleuters en jonge kinderen!
50 | Donche 2014-2015
Zelf meebrengen
schort, grote tas voor de gemaakte werkjes, een voorleesboekje
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
donderdag 16 oktober 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch
inbegrepen
Module 81
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN / MUZISCHE VORMING
Donche 2014-2015 | 51
leraren lager onderwijs
52 | Donche 2014-2015
ZORG / GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
Het belang van leesplezier bij leestherapie!
Evolueren van technische deelvaardigheden naar functionele leesvaardigheid
Inhoud
Deze tweedaagse wil logopedisten onderdompelen in een
hedendaagse onderwijsvisie van het Ministerie van Onderwijs.
Samen met het onderwijs werken logopedisten aan het
volgende leesdoel:
Het aantal kinderen met een voldoende taalvaardigheid (luisteren,
spreken, schrijven en begrijpend lezen in functionele contexten)
vermeerderen. Deze concrete vragen komen o.a. aan bod:
Welke aanpassingen zijn er nodig binnen je therapie om te
evolueren van technische deelvaardigheden naar functionele
leesvaardigheid? Soms kunnen kinderen technisch lezen maar
begrijpen ze inhoudelijk de teksten niet. Hoe kan je deze kloof
dichten?
Effect van leesplezier op woordenschat, spelling- en
wiskundeprestaties? Taal- en rekenachterstand gaan vaak hand
in hand. Hoe kan je preventief én effectief werken. Hoe breng je
het leesproces van een kind in beeld om vervolgens dit proces
te evalueren met het kind en de ouders?
Hoe gebruik je de leeskaarten van het Ministerie van Onderwijs bij
je therapie met een meerwaarde voor de kinderen en voor jou?
Is de nieuwe testbatterij van AVI een meerwaarde of zijn er
valkuilen?
Je krijgt praktische tips die werken bij leeszwakke en/of weinig
gemotiveerde lezers.
Zin in een actieve sessie met collega’s? Schrijf je dan in!
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Data
dag 1: dinsdag 3 februari 2015
dag 2: dinsdag 3 maart 2015, telkens van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 82
Spreekbeurten: gelijke of ongelijke onderwijskansen?
Doelgroep: leraren lager onderwijs tweede en derde graad,
directeuren, zorg- en GOK-begeleiders, ook voor logopedisten
Inhoud
De spreekvaardigheid van ALLE leerlingen oefenen is een
uitdaging voor elke school. Een spreekbeurt is vaak een
monoloog die kinderen memoriseren en met (veel of weinig)
stress voor de klas brengen. Een leerling uit een taal- en/of
kansarme thuissituatie beschikt niet altijd over voldoende
ondersteuning om de spreekbeurt kwalitatief te brengen.
De evaluatie van een spreekbeurt is vaak eng en met
onduidelijke criteria.
We gaan heel concreet aan de slag met de volgende vragen:
Welke spreekoefeningen zijn functioneel en motiverend als
voorbereiding op een spreekbeurt? Welke kinderen geven een
schitterende spreekbeurt en welke kinderen gaan af als een
gieter? Wat leer ik als leerkracht?
Op welke wijze kan je leerlingen ondersteunen voor, tijdens en
na de spreektaak? Welke spreekbeurten brengen kinderen iets
bij en wanneer is een spreekbeurt verspilde tijd?
Je gaat naar huis met een frisse kijk op spreekbeurten en met
een heleboel ideeën om het spreekplezier te verhogen.
Je krijgt voorbeelden te zien van kinderen die elkaar evalueren
en welk effect dit heeft op hun leren.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
dinsdag 24 februari 2015 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 83
Donche 2014-2015 | 53
leraren lager onderwijs
Activerende spreekwerkvormen voor in de klas
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en logopedisten
Inhoud
Van leerlingen wordt verwacht dat zij een aantal eindtermen
met betrekking tot spreken onder de knie hebben op het einde
van de lagere school. In de praktijk merken veel scholen dat
nog een heleboel leerlingen in het zesde leerjaar ‘onvoldoende’
spreekvaardig zijn.
In de lagere school is het belangrijk dat je als leerkracht leerlingen
feedback geeft op hun spreken. Recasting, prompting en nonverbale feedback zijn 3 belangrijke feedbacktechnieken om
kinderen hun spreekvaardigheden te ontwikkelen en eventueel
bij te sturen.
We bespreken en oefenen deze technieken in.
Tegelijkertijd heeft elke leerkracht een batterij aan spreek­
werkvormen nodig om (grote) klassen voldoende spreekkansen
te geven.
In deze sessie herhalen we kort speeddating, binnen- en
buitenkring en kleine kring maar voegen we een heleboel
activerende spreekwerkvormen toe.
Ik bespreek in deze sessie de werkvormen op 3 niveaus namelijk
eerste, tweede en derde graad.
Zin in een heel actieve sessie rond spreken? Schrijf je dan in?
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
maandag 24 november 2014 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 84
Ontdek de kracht van interactieve werkvormen
Geef je leerlingen gelijke onderwijskansen in een krachtige leeromgeving!
Doelgroep: leraren lager onderwijs tweede en derde graad,
directeuren, zorg- en GOK-begeleiders
Inhoud
“Wanneer een meer en een minder ontwikkeld mens samen zijn,
is het de plicht van de eerste om zich aan te passen. Voor hem
geldt niet het excuus dat de ander van nature heeft.”
Uit ‘Een schitterend gebrek’ Arthur Japin (pagina 85)
Welke interactieve werkvormen kan ik inzetten in mijn
klaspraktijk?
Coöperatief leren is samenwerkend leren. Kinderen werken in
tweetallen of in kleine groepjes aan gezamenlijke doelen. Ze
leren met en van elkaar.
In deze sessie proberen we een heleboel coöperatieve
werkvormen uit voor wiskunde, taal, muzische expressie …. Je
leert de diversiteit in je klas benutten als rijkdom.
Het taal -en rekenzwakke kind krijgt extra aandacht in deze
sessie.
54 | Donche 2014-2015
Zin om actief uit te proberen? Schrijf je dan in!
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
donderdag 13 november 2014, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 85
ZORG / GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
Help! Zelfstandig werken lukt niet.
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en opvoeders
Inhoud
Als blijvend aandacht geven en aanpak (zelfstandig) werken
niet lukken …
Executieve functies zijn een overkoepelende term van
cognitieve functies die zelfcontrole mogelijk maken. Ze zorgen
ervoor dat leven en leren efficiënter gebeuren:
• door te kunnen focussen op wat belangrijk is
• door impulsen onder controle te kunnen houden
• door efficiënt te plannen en te organiseren
Verminderde executieve vaardigheden maakt doelgericht
handelen moeilijk en dat komt vaak voor bij kinderen met ADHD,
ASS en andere leerstoornissen.
Enerzijds wordt er een theoretisch kader gegeven om
problemen met aandacht en aanpak preciezer te definiëren,
anderzijds worden activiteiten, tips meegegeven om preventief
aan de slag te gaan in de klas en doelgericht te remediëren.
Sessies 1 & 2:
• een theoretisch kader schetsen m.b.t. de executieve
functies
• inzoemen op de verschillende executieve vaardigheden
• aan de slag met observatie-instrumenten en andere
lijstjes als hulpmiddel om problemen met aandacht en
concentratie precies in kaart te brengen.
• samen een actieplan opzetten om een kind, een groepje
kinderen doelgericht te remediëren.
• tips koppelen aan het inzetten van een bewuste
leerkrachtenstijl.
Sessie 3:
• - activiteiten beleven om preventief executieve
vaardigheden te trainen.
• - (spel)materiaal bekijken en koppelen aan de
verschillende executieve vaardigheden.
Er is kans om ervaringen en tips uit te wisselen !
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het gewoon
onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en zorgcoördinator
én ervaringsdeskundige als persoon met autisme.
Data
sessies 1 & 2: donderdag 23 oktober 2014 van 9u00 tot 16u00
sessie 3: woensdag 19 november 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus, koffie en lunch op 23 oktober
inbegrepen
Module 86
Donche 2014-2015 | 55
leraren lager onderwijs
Kinderen met autisme en rekenproblemen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en opvoeders
Er is kans om ervaringen en tips uit te wisselen
Inhoud
Vanuit verschillende werk- en organisatievormen worden
kennis, inzichten en vaardigheden m.b.t. ASS en het omgaan
met kinderen met ASS aangeboden. Zo blijft het niet enkel
theorie maar wordt er voortdurend een transfer gemaakt naar
de praktijk.
Autisme en rekenen gaan niet altijd hand in hand. Het autistisch
denken is een ‘andere’ manier van denken. We zullen dus ook
op een andere manier, met een autistische bril, moeten kijken
naar rekenvoorwaarden, rekenmaterialen, rekenmoeilijkheden
en op een andere manier gaan remediëren.
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het gewoon
onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en zorgcoördinator
én ervaringsdeskundige als persoon met autisme.
Sessies 1 en 2:
• het autistisch denken in kaart brengen en vaardigheden
oplijsten die nodig zijn om tot rekenen te komen.
• met een autistische bril kijken naar rekenvoorwaarden,
rekenmaterialen en rekenmoeilijkheden
• concreet remediëren van rekenmoeilijkheden
Data
sessies 1 & 2: donderdag 15 januari 2015 van 9u00 tot 16u00
sessie 3: woensdag 25 februari 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus, koffie en lunch op 15 januari inbegrepen
sessie 3:
• vanuit eigen casussen zoeken naar oorzaken van
rekenproblemen vanuit het autistisch denken
• hiervoor een actieplan opstellen vanuit verschillende
hypothesen
Module 87
Goedkoop zelfcontrole- en leerspellen maken
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, …)
Inhoud
Een greep uit het uitgebreide aanbod zelfcontrole- en
leerspellen:
• Miniloco met Clicx-blokjes
• Miniloco-oefeningen maken voor de originele doos
• Zelfcontroleoefeningen met Clicx-blokjes
• Leerpuzzels maken
• Aangepaste puzzels om te leren puzzelen
• Domino’s
• Lottospelen met controleschijf
• Betoverd kasteel concreet en abstract
• Lego-controlesysteem leren gebruiken
• Zelfstandige inoefening met spelborden
• Zelfcontrole met kubusblokken
• Ruimtelijk inzicht in spelvorm
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de PP-voorstelling.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een begeleidende
cd-rom ‘sjablonen voor zelfcorrigerende leerspellen’ aangekocht
worden met digitale versie van de sjablonen van de leerspellen
in een MS Office applicatie die tijdens de studiedag getoond
worden. Al deze informatie krijg je ook tijdens de studiedag maar
op vraag van velen bieden we deze service aan om dit materiaal
beschikbaar te maken op cd-rom (20 euro) ten voordele van het
project OSJOSMA (www.osjosma.be). U ondersteunt op deze
manier o.a. dit prachtige ontwikkelingsgerichte project waaraan
de spreker persoonlijk meewerkt
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 2 april 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 88
56 | Donche 2014-2015
ZORG / GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
De Daltonprincipes: klasmanagement zorgt voor remediëringstijd in de klas!
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kine logo, ….)
Inhoud
Helen Parkhurst had het jaren geleden al begrepen: als je een
goed (lees: ‘anders opgevat’) klasmanagement hanteert, krijg
je tijd en ruimte om je kinderen individueler op te volgen.
Vanuit deze Daltonprincipes, ervaringen in de klas, inzichten
als lerarenopleider, internationale contacten en ervaringen,
gaan we kennismaken met nieuwe manieren om je week te
plannen. Zelfsturing, zelfstandigheid, loslaten van timing in
de handleidingen, kritisch kijken naar wat er werkelijk toe
doet in de leerstof, gedeelde verantwoordelijkheid stimuleren,
samenwerking tussen de leerlingen onderling bevorderen en
leren in niveaugroepen staan voorop.
Aan de hand van filmpjes en ervaringen in diverse methodieken
gaan we samen op zoek naar haalbare aanpassingen in
de organisatie van een klassieke klas. Je leert er werken in
niveaugroepen in de klas en je leert de kracht van weekplanningen,
activerende directe instructie en zelfcorrectie kennen.
Deze studiedag is een echte verrijking voor iedere leerkracht
met een open visie die niet bang is om eens totaal iets anders
uit te proberen. De navorming is gericht naar iedereen die met
een open visie en lerende houding kritisch durft kijken naar
zijn of haar eigen klasmanagement en gewoonten. Als jij deze
uitdaging aandurft zal er een wereld voor je open gaan en zal
je merken dat je veel meer tijd krijgt om te differentiëren en te
remediëren in je eigen klas.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 5 maart 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 89
Fijne motoriek zelfstandig en speels remediëren
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kine logo, ….)
Inhoud
De fijne motoriek van heel wat kinderen ontwikkelt zich niet
meer zo vlot als vroeger. En toch kunnen we die fijne motoriek
heel gericht ondersteunen met kosteloos waardevol materiaal.
In deze studiedag leer je niet alleen alles over:
• Hoe de fijne motoriek zich ontwikkelt;
• Hoe je kan zien of de ontwikkeling vlot loopt;
• Hoe je problemen vroegtijdig kan herkennen;
• Hoe je een onderscheid kan maken tussen gewone
ontwikkelingsmogelijkheden en echte dyspraxie;
• Hoe je zelf, in de klas of therapie, de fijne motoriek kan
testen en in kaart kan brengen;
• Hoe je concrete remediëringsdoelen kan stellen;
• Hoe je met kosteloos wegwerpmateriaal meer dan 100
oefeningen kan maken en hoe je die in spelvorm kan
aanbrengen om kinderen op alle leeftijden zelfstandig te
laten oefenen.
Je leert om je eigen speldozen samen te stellen en
opdrachtkaarten te maken.
Je krijgt bij deze studiedag ook een lijst van materialen die
je zelf bij elkaar moet zoeken zodat je je eigen speldozen kan
maken om een hele klas zelfstandig aan de slag te laten gaan.
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de PP-voorstelling.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een
begeleidende cd-rom ‘fijne motoriek + fijnmotoriekspel’
aangekocht worden met afprintbare materialen die tijdens
de studiedag getoond worden en de leesversie van de slides,
testjes, artikels en voorbeelden uit de bestaande pakketten.
Al deze informatie krijg je ook tijdens de studiedag maar op
vraag van velen bieden we deze service aan om een selectie
van de getoonde materialen en de cursusteksten met bijlagen
beschikbaar te maken op cd-rom (20 euro) ten voordele van
het project OSJOSMA (www.osjosma.be). U ondersteunt op
deze manier o.a. dit prachtige ontwikkelingsgerichte project
waaraan de spreker persoonlijk meewerkt.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 13 november 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 90
Donche 2014-2015 | 57
leraren lager onderwijs
Schrijfmotoriek efficiënt en doordacht aanleren en remediëren
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, …)
Inhoud
Kinderen met schrijfmotorische problemen komen vaker en
vaker voor. Steeds meer kinderen hebben het moeilijk om vlot,
leesbaar en op een energetisch makkelijke manier te leren
schrijven. Het plezier in het schrijven is vaak zoek.
Als ervaren psychomotorisch therapeuten, met een ruime
ervaring in het begeleiden van kinderen met schrijfmotorische
problemen kennen wij het probleem maar al te goed. We zien
veel kinderen, zelfs in het derde en vierde leerjaar bij wie het
schrijven nog steeds niet geautomatiseerd is. Ze moeten bij
elke letter die ze maken nadenken. En dat lukt wel in een rustig
zorglokaal en in een één-één-situatie, maar niet in een drukke
klas. Of kinderen in de eerdere jaren van het lager onderwijs
die de lettervorming maar niet onder de knie krijgen. Of oudere
kinderen die het tempo niet aan kunnen bij het schrijven.
Vanuit deze ervaringen zijn we tot een aantal conclusies
gekomen en hebben we een nieuwe visie voor het aanpakken
en remediëren van schrijfmotorische problemen ontwikkeld.
We laten je in deze module kennismaken met de meest
voorkomende problemen in de schrijfmotoriek en een gerichte
aanpak hiervoor. Je zal er nadien direct mee aan de slag
kunnen in de zorg en in de klaspraktijk.
Inhoud van deze module:
• Waarom moeten we schrijven?
• De controverse rond de koppeling schrijven en lezen
• De controverse rond ‘voorbereidend schrijven’
• Het verband tussen schrijfproblemen en
spellingsproblemen
• Schrijfonderwijs moet leuk en ervaringsgericht zijn en hoe
kan je dat doen?
• Alle letters zijn gebaseerd op slechts drie motorische
patronen.
• Schrijven is motoriek en schrijven is bewegen
• Het belang van vloeiend schrijven
58 | Donche 2014-2015
• Een nieuwe aanpak: automatisering van de
schrijfbewegingen. Gerichte aanpak van de haperende
deelfactoren op een speelse, leuke, onbewuste manier
(i.p.v. eindeloos herhalen van wat niet lukt nl. letters en
woorden overschrijven)
• schrijven kan je al voor je letters kan lezen. We laten
je kennismaken met ‘inventive writing’ en ‘inventive
spelling’ als middel om schrijven vlot aan te leren en los te
koppelen van het leesonderwijs.
We werken met materialen uit ‘van a tot z’ (Averbode) die
ontwikkeld zijn op basis van deze schrijfmotorische kennis,
principes en vaardigheden. Werk je zelf met een andere methode
op school dan is dat geen enkel probleem. ‘Van a tot z’ kan ook
los gebruikt worden als zeer efficiënte remediëringsaanpak en
als didactisch middel zelfs bij een andere schrijfmethode vanaf
het derde leerjaar. We leren je de kracht ervan kennen.
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de PP-voorstelling.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 18 september 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 91
ZORG / GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
Ruimtelijke oriëntatie in relatie tot meetkunde en metend rekenen
Doelgroep: Ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, …)
Meetkunde en metend rekenen leuker en inzichtelijker
aanpakken met spelmaterialen
Meetkunde is één van die domeinen binnen de wiskunde waar
kinderen vaak mee worstelen. Metend rekenen vergaat het
al niet veel beter. Toch zijn dit de meest speelse domeinen in
de basisschool! In deze navorming leren we je op een speelse
manier het plezier in MK en MR te verhogen bij de kinderen uit
je klas. We gaan met veel spelmaterialen aan het werk om de
ruimtelijke oriëntatie en het ruimtelijk inzicht van kinderen te
vergroten. Je leert er zelfs om de link te leggen met andere
domeinen en inzichten. Je kan na deze navorming direct aan
de slag om MK en MR op een andere manier inzichtelijk bij te
brengen bij de kinderen in je klas.
Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de PP-voorstelling.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een
begeleidende cd-rom ‘ruimtelijke oriëntatie’ aangekocht
worden met afprintbare materialen die tijdens de studiedag
getoond worden en de leesversie van de slides, testjes, artikels
en voorbeelden uit de bestaande pakketten. Al deze informatie
krijg je ook tijdens de studiedag maar op vraag van velen
bieden we deze service aan om een selectie van de getoonde
materialen en de cursusteksten met bijlagen beschikbaar
te maken op cd-rom (20 euro) ten voordele van het project
OSJOSMA (www.osjosma.be). U ondersteunt op deze manier
o.a. dit prachtige ontwikkelingsgerichte project waaraan de
spreker persoonlijk meewerkt
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 22 januari 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 92
Problemen met lateralisatie?
Op weg naar een logische leer- en remediëringslijn
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en therapeuten (pmt,
ergo, kiné, logo, …)
Inhoud
Lateralisatie is een begrip waar vaak over wordt gesproken,
vooral als het kind geen duidelijke handvoorkeur heeft of
hardnekkige omkeringen maakt in het lezen en schrijven.
Toch is het een begrip dat in het werkveld op veel verwarring
stoot. Wat is dat eigenlijk ‘lateralisatie’ en hoe komt het tot
ontwikkeling? Welke deelaspecten zitten er in? En welke
observaties kunnen we maken om na te gaan of het kind nog
in de verwachte lijn ontwikkelt? In deze nascholing gaan we
op zoek naar hoe lateralisatie zich ontwikkelt (grootmotorisch,
fijnmotorisch, ruimtelijk-visueel en cognitief zoals in het rekenen
en lezen) en leer je hoe je praktisch op die ontwikkeling kan
inspelen als begeleider. Er worden heel duidelijke linken gelegd
naar o.a. wiskunde, schrijven, lezen, de fijnmotorische en de
coördinatieontwikkeling.
In het eerste theoretische deel bestuderen we de ont­wikkelings­
lijnen voor lateralisatie. Die zijn immers onmisbaar om de
ontwikkeling van kinderen te volgen en te onderzoeken. De
theorie wordt luchtig gemaakt door haar direct te linken aan
praktische taken en observaties die je met kinderen kan doen
en die je onmiddellijk zicht geven op de ontwikkeling van de
verschillende vaardigheden binnen de lateralisatie. Voorkennis
hiervan is niet nodig. Je zal verbaasd zijn hoeveel ‘problemen’
die we in de praktijk tegenkomen hiermee te maken hebben.
In tweede deel gaan we vooral in op de praktische mogelijkheden
om de lateraliteitsontwikkeling te bevorderen. We laten je
kennismaken met oefenmaterialen, tips voor in de klas of de
remediëring en gaan in op vragen die jullie zelf meebrengen.
De volgende onderwerpen komen in hun ontwikkelingsaspect
en in bijhorende remediëringsmogelijkheden aan bod:
Wat als de handvoorkeur niet zichtbaar is?
Wat als het kind de lichaamsmiddenlijn niet kruist of voortdurend
van hand wisselt?
Wat als het kind voortdurend scheef zit in de klas of op de
elleboog op de tafel ‘ligt’?
Wat als de gekruiste coördinatie niet wil lukken?
Wat als de pengreep laat zien dat de duim niet meedoet?
Wat als het kind bij voorkeur van rechts naar links werkt?
Wat als het kind omkeringen leest of schrijft?
Wat als links en rechts als begrippen maar niet geautomatiseerd
worden?
Wat als het kind met de klok meedraait bij het schrijven?
Wat als het kind het verband niet ziet tussen: 3, 4, 5 en 5, 4, 3 of
5 + 7 = . en . + 7 = 12?
We staan ook stil bij verschillende observatie-instrumenten om
de lateralisatie van kinderen (van kleuters tot en met het lager
onderwijs) te observeren. Bij deze studiedag krijgt u werkmaterialen en de samenvattende
dia’s van de PP-voorstelling.
In het boek ‘Remedial Teaching en psychomotoriek’ uitgegeven
bij Lannoo Campus kan u de uitgebreide inhoud van deze
studiedag, aangevuld met heel wat extra informatie en
afbeeldingen nalezen. De auteur zelf geeft deze nascholing.
Bij deze studiedag kan ter plaatse, facultatief, ook een
begeleidende cd-rom ‘lateralisatie’ aangekocht worden met
afprintbare materialen die tijdens de studiedag getoond worden
en de leesversie van de slides, testjes, artikels en voorbeelden
uit de bestaande pakketten. Al deze informatie krijg je ook
tijdens de studiedag maar op vraag van velen bieden we deze
service aan om een selectie van de getoonde materialen en
de cursusteksten met bijlagen beschikbaar te maken op cdrom (20 euro) ten voordele van het project OSJOSMA (www.
osjosma.be). U ondersteunt op deze manier o.a. dit prachtige
ontwikkelingsgerichte project waaraan de spreker persoonlijk
meewerkt
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 8 januari 2015 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 93
Donche 2014-2015 | 59
leraren lager onderwijs
60 | Donche 2014-2015
ZORG / GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
Tests en zorg: wat kan je nog meer doen buiten LVS
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, CLB-medewerkers en
therapeuten (pmt, ergo, kiné en logo)
Inhoud
In deze studiedag verkennen we hoe en welke tests therapeuten
en logopedisten afnemen en welke observaties ze daarbij
(moeten) maken om de mogelijkheden en knelpunten in het
leren en de motoriek van kinderen op een zeer degelijke manier
in kaart te brengen. Je leert er zelf hoe je het basisonderzoek
kan uitvoeren en wat het jou leert als leerkracht in de klas.
Je leert er enkele genormeerde tests kennen die laag in
aankoopprijs zijn en beschikbaar voor leerkrachten. We laten
je zien wat je ermee kan doen in de klas en hoe deze tests
jouw deskundigheid enorm kunnen vergroten. Als je buiten je
lesmethodes om de vorderingen of haperingen van kinderen
in kaart kan brengen, en je tegelijkertijd zelf kan observeren,
kan je ook zelf al heel veel doen in de remediëring in de klas.
Uitgangspunt van deze studiedag is dat je door grondige
observatie zelf doelstellingen voor remediëring kan opstellen
en nastreven. We overlopen de criteria die het RIZIV oplegt
voor logopedie en voor psychomotorische therapie zodat jij al
kan nagaan of een kind in aanmerking komt voor terugbetaling
als naschoolse remediëring noodzakelijk blijkt.
We staan stil bij:
• richtingsproblemen in wiskunde
• lateralisatieproblemen
• schrijfmotoriek
• visuomotorische ontwikkeling
• leerplangerelateerd onderzoek wiskunde
• een andere kijk op de LVS-wiskunde (VCLB)
• technisch en begrijpend lezen
• probleemoplossend denken
• spelling zonder LVS-VCLB
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 25 september 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 94
Hoe vinden kinderen troost?
Aan de slag vanuit een prentenboek…
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en opvoeders (van
internaten, instellingen uit de bijzondere jeugdzorg), mensen
uit de pleeg- en adoptiesector
Inhoud
Uit recent onderzoek komt meer en meer het belang naar
voren van een veilige hechting als basis voor een gezonde
emotionele en sociale ontwikkeling en het daarbij behorende
gedrag.
Het hechtingsproces start vanaf de eerste momenten in een
kinderleven en in die zin zijn kinderen zeer afhankelijk van de
mate waarin hun ouders erin slagen om zich te richten op de
behoeftes van hun kinderen.
Maar soms moeten kinderen in hun leven leren omgaan met
het gegeven dat hun ouder(s) (al dan niet tijdelijk) niet voor
hen kunnen zorgen. Gelukkig zijn er helpende manieren om
deze kinderen te ondersteunen in hun groot worden, er zijn
internaten, pleeggezinnen, adoptiegezinnen, grootouders,
residenties voor de jeugdzorg,…
Het gedrag dat deze kinderen ons laten zien is vaak gekoppeld
aan hun verlieservaring, maar het gedrag maakt vaak dat we
daardoor de pijn niet meer zien waar dit kind mee kampt.
Hoe verloopt zo’n hechtingsproces? Hoe kunnen we deze
kinderen ondersteunen in hun proces? Hoe kunnen we een
troostproces voor henzelf op gang brengen, zodat deze
kinderen kunnen groeien en kunnen herstellen? Hoe kunnen we
hen ondersteunen in hun hechting naar ons als leerkracht, naar
leeftijdsgenoten ?
We schetsen een kader en gaan aan de slag vanuit een
prentenboek en leren hoe je van daaruit met concrete
werkmiddelen tot een proces kan komen met een kind waarbij
het kind vanuit een hechtingsgedrag stuurbaar wordt en troost
kan aanvaarden voor zijn pijn.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut en zelfstandig nascholer
Datum
donderdag 11 december 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95; syllabus (inclusief prentenboek t.w.v. ca. 20 euro) koffie en
lunch inbegrepen
Module 95
Donche 2014-2015 | 61
leraren lager onderwijs
62 | Donche 2014-2015
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN
Wie is meneer stink ?
Doelgroep: leraren lager onder­
wijs
tweede en derde graad, zorgcoör­
dinatoren en SES-begeleiders en
logopedisten
Inhoud
Harry Potter, Otje, Matilda, Geronimo
horen in de lijst van beroemde
boekenpersonages.
Meneer Stink hoort ook in deze lijst
omdat de auteur, David Walliams,
een schitterend kinderboek heeft
geschreven waar nog vele jaren,
kinderen van zullen smullen!
Het verhaal is grappig, origineel,
ondeugend en spannend! Geen wonder dat David Williams
door The Times met Roald Dahl wordt vergeleken. Maar dat
kan natuurlijk ook mee te verklaren zijn door de fantastische
illustraties van Quentin Blake, die zich ook in dit boek van zijn
beste kant laat zien.
In deze sessie leer jij hoe de auteur en het boek, dat je meekrijgt,
in je klas kan introduceren met een leuke poster. Jij krijgt
een overzicht van zijn beschikbaar oeuvre in het Nederlands.
Je krijgt tips om de kinderen een onstilbare leeshonger te
bezorgen. De andere boeken van David Walliams zijn even
hilarisch en maatschappijkritisch! Vind jij lezen en leesplezier
belangrijk dan is deze sessie een voltreffer.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/
meester.
Datum
woensdag 25 maart 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 105; syllabus (inclusief boek t.w.v. € 17,95), koffie en lunch
inbegrepen
Module 96
Creatieve schrijfopdrachten en tips voor een spetterende gedichtendag
Doelgroep: leraren lager onderwijs, directeuren, zorgcoör­
dinatoren en SES-begeleiders
Genieten van taal staat centraal in deze sessie.
Je krijgt tips voor een poëtisch schooljaar!
Inhoud
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
‘De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld’
Wittgenstein
De afgelopen jaren hebben heel wat leerkrachten de kracht van
poëzie ervaren.
Er zijn schitterende acties ondernomen om van Gedichtendag
een kinderfeest te maken.
Heel wat leerkrachten laten kinderen een elfje, haïku of
naamgedicht schrijven tijdens Gedichtendag.
In deze sessie krijg je een waaier aan leukere schrijfopdrachten
en geef je kinderen echt ‘schrijfplezier.’ Zin in magneetgedichten,
stiftgedichten …. schrijf je dan in!
Datum
vrijdag 9 januari 2015 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 97
Toast literair
Leestechniek supertop maar leesplezier superflop!
Doelgroep: leraren lager onderwijs eerste graad, directeuren,
zorg- en GOK-begeleiders, logopedisten
Inhoud
Niets zo gezellig als genieten van een heerlijk uitgebreid ontbijt !
Niets zo gezellig als heerlijk wegdromen bij een boek!
Vlaamse leerlingen staan internationaal aan de top voor lezen.
Maar ze hebben er een bloedhekel aan. Dat blijkt uit PISA 2009,
een internationaal vergelijkende studie van de OESO naar
‘leesvaardigheid’.
Veel ouders en leerkrachten ervaren dat kinderen het plezier in
lezen verliezen tijdens het aanvankelijk lezen.
Leerkrachten met allochtone kinderen in de klas ervaren dat
hun kinderen leestechnisch kunnen lezen maar vaak totaal niet
begrijpen WAT ze lezen. In deze sessie inventariseren we eerst
alle problemen en dan gaan we deze problemen aanpakken.
Ouders vinden de boekjes van eerste lezers vaak oersaai
maar er bestaan toffe conceptboeken voor eerste lezers. Hoe
informeer je ouders?
Er zijn scholen die experimenteren met een leescircuit . Hoe
begin je eraan?
Hoe gebruik je de leeskaarten van het Ministerie van Onderwijs
en is een leeslat een volwaardig alternatief voor een leeskaart?
Je krijgt een heleboel praktijktips om het leesplezier in je
klas te verhogen en het leesbegrip van allochtone kinderen te
verbeteren. Deze sessie is heel sterk praktijkgericht!
Mooie boeken, leesstimulerende materialen en rijke
uitwisselingen rond aanpak staan centraal in deze sessie.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester.
Datum
vrijdag 7 november 2014 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie, ontbijt en lunch inbegrepen
Module 98
Donche 2014-2015 | 63
leraren lager onderwijs
Van technisch lezen evolueren naar functionele leesvaardigheid met
brede evaluatie!
Doelgroep: leraren lager onderwijs tweede en derde graad,
zorgbegeleiders, CLB-medewerkers en logopedisten
Opgelet! Je schrijft je in met een duo, trio of maximum een
kwartet d.w.z. per school zijn er minimum twee leerkrachten
Inhoud
Welke aanpassingen zijn er nodig binnen je leesonderwijs om te
evolueren van technische deelvaardigheden naar functionele
leesvaardigheid?
Hoe breng je het leesproces van een kind in beeld om
vervolgens dit proces te evalueren met het kind en de ouders?
Hoe gebruik je de leeskaarten van het Ministerie van Onderwijs
in de klas met een meerwaarde voor de kinderen en leerkracht?
Hoe ondersteun je ouders met kinderen met leesproblemen?
Is de nieuwe testbatterij van AVI een meerwaarde of zijn er
valkuilen?
Hoe gebruik je de toolkit breed evalueren van het Ministerie van
Onderwijs.
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering
en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met
leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen,
kunsteducatieve centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/
meester.
Ben jij bereid te reflecteren met je eigen collega’s en met
collega’s van andere scholen over je leesonderwijs en durf jij te
experimenteren om het leesrendement en de leesvaardigheid
van ALLE leerlingen te verbeteren? Van harte welkom.
Bijdrage
€ 90 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Data
dag 1: maandag 17 november 2014
dag 2: maandag 12 januari 2015, telkens van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Module 99
De nieuwe AVI-leestechniek en begrijpend lezen:
de meerwaarde van een veranderd concept
Doelgroep: ook voor zorgbegleiders en therapeuten (pmt, ergo,
kiné en logo,..)
Inhoud
Onder het motto: ‘Onbekend maakt onbemind’ staat Vlaanderen
niet echt te springen op de invoering van de nieuwe AVIleestechniek en leesbegrip (inclusief CITO’s Begrijpend Lezen).
Toch is de overstap meer dan de moeite waard.
Vanuit eigen ervaring in twee basisscholen, neemt de
lesgeefster je mee op weg naar de implementatie van de
nieuwe AVI-leestechniek en leesbegrip in jouw school.
Je leert deze dag:
• de nieuwe materialen kennen met hun voor- en nadelen;
• van de klassikale screening van leestempo overgaan tot
de individuele afname van de nieuwe AVI-kaarten en
drieminutentest;
• hoe je met je school kan overstappen;
• hoe je ouders het beste kan inlichten over de veranderde
naamgeving van de leesniveaus;
• hoe je zo sneller leesmoeilijkheden kan opsporen en
efficiënter kan remediëren.
Je maakt ook kennis met twee zeer efficiënte reme­diërings­
methodes om leestempo en leesbegrip bij te werken of te
stimuleren bij de leerlingen. We staan stil bij het RALFI-lezen
en bij de pakketten “ABCDE Begrijpend lezen op eigen niveau”.
Ook de ervaringen van de overstap naar de nieuwe AVI in twee
64 | Donche 2014-2015
basisscholen komen aan bod. We brengen alle materialen mee
zodat je ze kan inkijken. Je kan na deze dag vol zelfvertrouwen
aan de slag gaan met de nieuwe AVI-leestempo en het LOV
begrijpend lezen van CITO.
Indien men na het volgen van deze studiedag graag de uitleg
voor het hele schoolteam wil horen, kan er na deze lesdag ook
een beroep worden gedaan op de lesgeefster via de aanvraag
van een coachingsessie vanuit het Donchecentrum bij u op
school.
Leiding
Wendy Peerlings is psychomotorisch therapeut, leraar lager
onderwijs, lector aan de K.H.Limburg en auteur; deskundige op
vlak van leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen
Datum
donderdag 11 december 2014 van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 100
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN
Joepie! rekenen …
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en directeuren
Er is kans om ervaringen en tips uit te wisselen
Inhoud
Meer aandacht geven aan functioneel rekenen zal meer
kinderen terug zin doen krijgen in rekenen. Funtioneel rekenen
vraagt creatief en bewust omgaan met rekentaken; het
integreren van sterktes en interesses van kinderen, het inzetten
van actieve werk- en organisatievormen!
deel 1:
• samen reflecteren en inzien wat het ‘uiteindelijke’ doel, de
essentie is van wiskundeonderwijs
• de begrippen functioneel rekenen, realistisch rekenen
en levensecht rekenen actief invulling geven vanuit
verschillende rekentaken.
• de verschillende deeldomeinen via activiteiten plaatsen
binnen het functioneel rekenen.
deel 2:
• accenten in een rekenactiviteit (verkennen, inoefenen,
toepassen, reflecteren) plaatsen binnen een totaalaanbod
van wiskundeonderwijs
• proeven van de verschillende compententies die
geïntegreerd kunnen worden binnen een rekenactiviteit
om vanuit de sterktes, interesss van reken(zwakke)
kinderen te vertrekken.
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het
gewoon onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en
zorgcoördinator.
Datum
donderdag 9 oktober 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 80, syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 101
Donche 2014-2015 | 65
leraren lager onderwijs
Bijbelverhalen anders verteld.
Workshop geïnspireerd op Godly Play
Doelgroep: leraren lager onderwijs eerste en tweede graad
Inhoud
Met enkele zelfgemaakte verteldozen, bouwen we een
Bijbelverhaal op. Deze verteldozen kunnen makkelijk gemaakt
worden met de kinderen. We integreren enkele elementen
van Godly Play en ontdekken een heel andere manier van
Bijbelverhalen interactief te vertellen. We staan ook stil bij
enkele manieren om deze verhalen op een heel vrije (niet
vooraf bepaalde) manier te verwerken met de kinderen.
De methode van Godly Play wil kinderen helpen de Bijbelse taal
beter aan te voelen. Centraal staat een heel nieuwsgierige
verhalenverteller die van de kinderen te weten wil komen hoe zij
het verhaal, de symbolen erin, de gebeurtenissen, … verstaan.
Op die manier komt er vaak een rijkdom aan betekenissen naar
boven.
Leiding
Kristien Aubroeck: lector godsdienst in de lerarenopleiding
Thomas More, sinds 2000 actief bezig met het ontwerpen van
leermiddelen, in de vrije tijd actief in eerste communie- en
vormselpastoraal
Datum
woensdag 4 februari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, syllabus en koffie inbegrepen
Module 102
De goede week muzisch benaderd
Doelgroep: leraren lager onderwijs tweede en derde graad
Inhoud
We werpen een nieuw licht op de reeds gekende verhalen
van de Goede Week en de vervolgverhalen van Hemelvaart
en Pinksteren aan de hand van enkele haalbare eenvoudige
creatieve werkvormen. We integreren ICT, hoekenwerk, muziek,
beeld, …
De werkvormen sluiten aan bij de accenten van het leerplan
Rooms-katholieke godsdienst.
Leiding
Kristien Aubroeck: lector godsdienst in de lerarenopleiding
Thomas More, sinds 2000 actief bezig met het ontwerpen van
leermiddelen, in de vrije tijd actief in eerste communie- en
vormselpastoraal
Datum
woensdag 4 maart 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, syllabus en koffie inbegrepen
Module 103
Levendig Frans geven in de derde graad
Inhoud
In de eerste sessie bouwen we aan een stevige fundering en
gaan we op zoek naar de basisvoorwaarden om, geheel volgens
de eindtermen, op een gedreven manier Frans te leren.
Hoe leren kinderen een vreemde taal?
Op welke manier wordt dat in scholen aangeboden? (Vreemde
taallessen, Immersie en CLIL)
Zijn er alternatieve manieren dan deze die we gewoon zijn?
Wat gebeurt er als ik in een vreemde taal wordt onderge­dompeld?
Wat is multi-zintuiglijk taal leren?
In de tweede sessie bouwen we samen een boeiende activiteit
uit waarin de 5 leerlijnen vervat zitten. Een methodiek die
transfereerbaar is naar de klas en die de bestaande methodes
alleen maar kan verrijken zonder dat deze overbodig worden.
Actiever Frans geven, hoe doen we dat?
Welke moderne middelen hanteren we om het Frans geven,
levendiger te maken?
Kunnen we afstappen van een methode?
Kunnen we zelf een methode uitbouwen samen met de
leerlingen?
66 | Donche 2014-2015
Kunnen we de gebruikte methode verrijken door extra
activiteiten te organiseren die muzischer, spannender en
interactiever zijn?
20 praktische tips om Frans echt levendig en boeiend te maken!
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Data
sessie 1: woensdag 14 januari 2015
sessie 2: woensdag 28 januari 2015, telkens van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45 per sessie, syllabus en koffie inbegrepen
Module 104
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN
Hoe alle kinderen aanspreken bij lessen W.O. in de eerste graad?
Inhoud
Er wordt vertrokken vanuit een gelijkgerichte visie op
kwaliteitsvol W.O.-onderwijs
In deze module wordt W.O. ‘ruimer bekeken’ en komen volgende
inhouden aan bod:
Sessie 1: Samen via activiteiten met behulp van een aantal
kapstokken een uitgewerkt thema ervaren en stap voor stap
doorlopen met aandacht voor:
• zelfinitiatief van leerlingen
• actief en interactief: verschillende werk- en
organisatievormen inzetten
• kennis, inzichten vaardigheden: competenties en
meervoudige intelligentie integreren
• gebruik van doelstellingen en eindtermen en hoe deze in
kaart brengen
• integratie van de verschillende bestaansdimensies en van
andere leerdomeinen
• keuze van leerlingen integreren in de verschillende
stappen van thematische werken
• breed evalueren
Sessie 2: Samen een thema stap voor stap uitwerken
Zelf in groep een gekozen thema uitwerken met behulp van
de verschillende kapstokken die werden aangereikt. Al doende
beleven en zo ervaren wat een meerwaarde kan zijn binnen je
W.O.-lessen zodat je ‘s anderendaags zelf in de klas al aan de
slag kan.
Sessie 3: terugkomsessie
De uitgewerkte thema’s aan elkaar voorstellen en met elkaar
delen. De verschillende thema’s zullen later gebundeld en
verdeeld worden onder de deelnemers.
Er is kans om ervaringen en tips uit te wisselen.
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het
gewoon onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en
zorgcoördinator.
Data
sessie 1: woensdag 15 oktober 2014
sessie 2: woensdag 5 november 2014
sessie 3: woensdag 14 januari 2015, telkens van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus en koffie inbegrepen
Module 105
Hoe alle kinderen aanspreken bij lessen W.O. in de tweede graad?
Inhoud
Er wordt vertrokken vanuit een gelijkgerichte visie op
kwaliteitsvol W.O.-onderwijs
In deze module wordt W.O. ‘ruimer bekeken’ en komen volgende
inhouden aan bod:
Sessie 1: Samen via activiteiten met behulp van een aantal
kapstokken een uitgewerkt thema ervaren en stap voor stap
doorlopen met aandacht voor:
• zelfinitiatief van leerlingen
• actief en interactief: verschillende werk- en
organisatievormen inzetten
• kennis, inzichten vaardigheden: competenties en
meervoudige intelligentie integreren
• gebruik van doelstellingen en eindtermen en hoe deze in
kaart brengen
• integratie van de verschillende bestaansdimensies en van
andere leerdomeinen
• keuze van leerlingen integreren in de verschillende
stappen van thematische werken
• breed evalueren
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het
gewoon onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en
zorgcoördinator.
Data
sessie 1: woensdag 15 oktober 2014
sessie 2: woensdag 5 november 2014
sessie 3: woensdag 14 januari 2015, telkens van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus en koffie inbegrepen
Sessie 2: Samen een thema stap voor stap uitwerken
Zelf in groep een gekozen thema uitwerken met behulp van
de verschillende kastokken die werden aangerekt. Al doende
beleven en zo ervaren wat een meerwaarde kan zijn binnen je
W.O.-lessen zodat je ‘s anderendaags zelf in de klas al aan de
slag kan.
Sessie 3: terugkomsessie
De uitgewerkte thema’s aan elkaar voorstellen en met elkaar
delen. De verschillende thema’s zullen later gebundeld en
verdeeld worden onder de deelnemers.
Module 106
Donche 2014-2015 | 67
leraren lager onderwijs
Onderzoekend leren binnen W.O. in de derde graad?
Inhoud
We bespreken de verschillende stappen die zeker aan bod
moeten komen binnen de methodiek van het onderzoekend
leren. Anderzijds zullen we heel concreet aan de slag gaan
rond het thema energie en laten zien hoe je deze stappen kunt
verwezenlijken binnen je eigen klaspraktijk.
Je krijgt, indien gewenst, het materiaal mee om direct in je
klas te gebruiken, waaronder elektriciteitskabels, lampjes en
fittings, batterijen, zonnepaneeltjes, motortjes en propellers, ...
(mits extra bedrag van 100 euro te betalen).
Wetenschap en techniek zijn belangrijke domeinen binnen het
vak wereldoriëntatie. De didaktiek van het onderzoekend leren
is uitermate geschikt om binnen deze domeinen aan de slag
te gaan. Onderzoekend leren kan best omschreven worden als
‘het leren vanuit onderzoeksvragen waarvoor een oplossing
gezocht wordt door middel van onderzoek’.
De leerlingen zullen dus zélf zeer actief aan de slag gaan.
• Maar wie verzint de onderzoeksvragen?
• Hoe leer je de leerlingen om een goed onderzoek op te
zetten?
• Wat kun je overlaten aan de leerlingen en waar moet je
hen in begeleiden?
• Hoe kun je dit stapsgewijs aanleren?
• Wat is jouw rol als leerkracht hierin?
Deze vragen samen met praktische tips zullen aan bod komen
gedurende de 2 sessies.
In de 1ste sessie focussen we op de verschillende stappen van het
onderzoekend leren en het opzetten van een goed onderzoek,
in de 2de sessie ligt de nadruk op het verzinnen van goede
onderzoeksvragen en het trekken van het besluit.
Heb je al gehoord van onderzoekend leren, maar weet je niet
precies wat dit inhoudt of hoe je dit in praktijk kunt brengen?
Dan is deze nascholing iets voor jou!
Leiding
Lieveke Hellemans, lector Wereldoriëntatie natuur en techniek
en Natuurwetenschappen in de Lerarenopleiding Thomas More,
betrokken in verschillende onderzoeken omtrent wetenschappen in het onderwijs zoals SECURE (Science Education and Curriculum Research) en Inclu-S-ed (Inclusive Science Education).
Data
sessie 1: woensdag 25 februari 2015
sessie 2: woensdag 25 maart 2015, telkens van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus en koffie inbegrepen
Extra
€ 100 voor het nodige didactische materiaal
Module 107
Een schat aan didactische werkvormen
Inhoud
De diversiteit van de klasgroep, de snelle sociale en
communicatieve maatschappij vragen de leerkracht om het
klasgebeuren anders te organiseren en zijn pedagogisch en
didactisch handelen onder de loep te nemen.
• Welke werkvormen kunnen dit allemaal ondersteunen?
• Welke werkvormen garanderen een optimale
ontwikkeling?
• Hoe kunnen we de verschillende competenties van
kinderen bewust inzetten?
• Op welke manier kunnen we kinderen leren om samen
werken als meerwaarde te ervaren?
• Wat is de meerwaarde van coöperatief leren?
• Hoe kan het inzetten van een didactische werkvorm
bijdragen tot differentiëren?
sessie 1:
Tijdens de sessie worden alle inhouden meegegeven via verschillende didactische werkvormen waar samen leren centraal staat.
Uitgangspunten herhalen m.b.v. een schema om bewust een
didactische werkvorm te kiezen.
Didactische werkvormen koppelen aan een aantal (gekende)
kapstokken: leerstijlen, meervoudige intelligentie, leerpiramide.
Stilstaan bij invalshoeken die didactische werkvormen
oproepen: actief en constructief leren, rol van de leerkracht.
Verschillende klasvoorbeelden ervaren waarin voorbeelden
gegeven worden van een schat aan didactische werkvormen.
sessie 2:
Tijdens de sessie worden alle inhouden meegegeven via verschillende didactische werkvormen waar samen leren centraal staat.
Samenwerkingsvaardigheden selecteren als voorwaarden tot
coöperatief werken.
De vijf sleutelbegrippen van coöperatief werken vastzetten.
Coöperatieve werkvormen beleven vanuit verschillende
leerdomeinen.
Soorten coöperatieve werkvormen bekijken als een meerwaarde
tot interactief leren.
Leiding
Wendy Vinck, coördinator BuBa0 type 3, projectmedewerker
VSKO-I20 (integratie van ICT in onderwijs), docent banabaopleiding Karel de Grote hogeschool; ervaring in het
gewoon onderwijs als klasleerkracht, GOK-leerkracht en
zorgcoördinator.
Data
sessie 1: woensdag 17 september 2014
sessie 2: woensdag 1 oktober 2014, telkens van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie, syllabus en koffie inbegrepen
Module 108
68 | Donche 2014-2015
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN
De ‘Vla jo Droomfabriek’: een rijke doe- en leeromgeving vol leerkansen
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren en directeuren
Inhoud
Tijdens een hoekenwerk met herkenbare activiteiten voor
alle leeftijdsgroepen ervaar je zelf wat we bedoelen met een
leeromgeving waarin kinderen ondernemend aan de slag gaan.
Tijdens deze workshop leer je:
• inzien dat het stimuleren van ondernemingszin om een
didactische aanpak vraagt die de ontwikkeling van
vaardigheden en attitudes stimuleert. (attitudinale doelen)
• een rijke speel- en leeromgeving inrichten met aandacht
voor het vergroten van initiatief en het stimuleren van
ondernemingszin bij kinderen.
Na de workshop keer je terug naar je klas met een heleboel
praktische tips. Vla jo helpt jou stapsgewijs op weg om situaties
in je klas te organiseren waarin kinderen heel wat kansen krijgen
om ook leergebiedoverschrijdende vaardigheden en attitudes
te ontwikkelen. De Vla jo Droomfabriekthema’s gebruiken
ter inspiratie voor het creëren van een ondernemende
leeromgeving. De Vla jo Droomfabriek kan een eerste mogelijke
stap zijn. Doedel, de mascotte, zet de kinderen telkens voor een
uitdaging. Voor elke leeftijdsgroep (1e kleuterklas – 6e leerjaar)
werkte Vla jo een ‘vertrouwd’ thema uit.
Na de workshop ontvang je een Doedelhandpop en krijg je ook
toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website. Hier kan je jouw
thema downloaden en vind je meer achtergrondinformatie terug.
Leiding
Fabienne Geuens is onderwijzeres en interne zorgbegeleider
van opleiding. Na jarenlange ervaring in het basisonderwijs, is
zij coördinator bij Vla jo, Vlaamse Jonge Ondernemingen.
Datum
woensdag 18 maart 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus (inclusief Doedelhandpop) en koffie inbegrepen
Module 109
Contractwerk zet je leerlingen zelfstandig en actief aan de slag!
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren en directeuren
Inhoud
Tijdens deze praktische workshop verkennen we de verschillende
mogelijkheden om contractwerk op een geïntegreerde en
zinvolle manier te organiseren. Motivatie, zelfstandigheid en
initiatief van de leerlingen via contractwerk stellen we centraal.
Welke (nieuwe) inhouden kunnen aan bod komen? Hoe
organiseer ik dit praktisch? Wat en hoe kan ik evalueren? Wat
is mijn rol als leerkracht tijdens het contractwerk?
Tijdens deze workshop komen volgende inhouden aan bod:
• Contractwerk op een geïntegreerde manier in de klas
kunnen organiseren als middel om ondernemend gedrag
bij kinderen te stimuleren.
• Kennismaken met verschillende organisatievormen met
aandacht voor de verticale opbouw doorheen de school.
• Kennismaken met verschillende mogelijke werkvormen om
leerinhouden tijdens een contract aan te bieden.
• De mogelijkheden verkennen om
leergebiedoverschrijdende vaardigheden en attitudes bij
kinderen te ontwikkelen via contractwerk.
Je krijgt de kans om zelf verschillende soorten van activiteiten
uit te proberen voor alle leeftijdsgroepen. Je bestudeert
praktijkvoorbeelden, videofragmenten, … en je gaat op zoek
naar een organisatievorm waar jij je het best bij voelt.
We helpen je concreet op weg om op zoek te gaan naar inhouden
uit jouw methode(s) die je kan implementeren in je contractwerk
en spelen in op vragen die leven binnen het eigen schoolteam.
Na de workshop krijg je ook toegang tot het leerkrachtgedeelte
van de website. Hier vind je materiaal en achtergrondinformatie
terug bij de gevolgde workshop.
Leiding
Jurn Van den Meerssche is onderwijzer en heeft na zijn ervaring
in de klas gewerkt als stafmedewerker bij het Centrum voor
ErvaringsGericht Onderwijs. Momenteel is hij coördinator
basisonderwijs bij Vla jo, Vlaamse Jonge Ondernemingen.
Datum
woensdag 22 oktober 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 110
Donche 2014-2015 | 69
leraren lager onderwijs
Breder en anders evalueren! Hoe? Zo!
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren en directeuren
Inhoud
Tijdens deze workshop verkennen we verschillende mogelijkheden om breder en anders te evalueren. Heel wat vaardigheden en
attitudes kunnen we ‘gelukkig maar’ niet beoordelen met punten.
Toch behoort het tot één van onze taken om deze bij kinderen te
ontwikkelen en de ontwikkeling ervan ook verder op te volgen.
Tijdens deze workshop komen volgende inhouden aan bod:
Ervaren welke invloed organisatievormen hebben op de wijze
waarop geëvalueerd kan worden.
Kennismaken met alternatieve evaluatievormen om (leergebiedoverschrijdende) vaardigheden en attitudes bij kinderen te
evalueren.
We gaan praktisch aan de slag, passen enkele actieve werkvormen
toe en verkennen mogelijkheden die zich aanbieden om breder
te evalueren. De leergebiedoverschrijdende eindtermen (vooral
leren leren en sociale vaardigheden) staan hierbij centraal.
Verschillende evaluatievormen worden ook verkend om
leerlingen actief te betrekken bij de evaluatie en er vooral wat
uit te kunnen leren.
Na het volgen van de workshop krijg je toegang tot het
leerkrachtgedeelte van de website waar je talrijke tips en
opdrachten terugvindt.
Leiding
Jurn Van den Meerssche is onderwijzer en heeft na zijn ervaring
in de klas gewerkt als stafmedewerker bij het Centrum voor
ErvaringsGericht Onderwijs. Momenteel is hij coördinator
basisonderwijs bij Vla jo, Vlaamse Jonge Ondernemingen.
Datum
woensdag 12 november 2014 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 111
Iedereen heeft stijl !
Inspelen op de kwaliteiten van de kinderen.
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren en directeuren
Inhoud
Iedereen heeft een voorkeurstijl om het leerproces te starten,
een manier van omgaan met leerstof en leeractiviteiten.
Sommigen leren eerst door veel vragen te stellen. Anderen
gaan liever meteen aan de slag en leren door het te doen.
Laten we de uitdaging aangaan om vanuit jouw eigen stijl een
aanpak te vinden waarin de leerstijlen van jouw leerlingen
zoveel mogelijk aangesproken worden.
Tijdens deze workshop komen volgende inhouden aan bod:
• De uitdaging bestaat erin om als leerkracht de
verschillende kwaliteiten van jouw leerlingen te
interpreteren en te nuanceren.
• Hoe ga ik in de dagelijkse praktijk om met de verschillende
kwaliteiten van kinderen en wat levert dit op?
• Wat is de leercirkel?
• Wat is mijn eigen leer(kracht)stijl ? Wat zijn de kwaliteiten
en de valkuilen?
• Hoe kan ik ondernemingszin bij kinderen stimuleren?
• Hoe kan ik als leerkracht kinderen ondersteunen rekening
houdend met de leercirkel?
70 | Donche 2014-2015
Op een actieve manier zoeken we samen met jou naar
antwoorden op al deze vragen. We werken met de leercirkel
van Kolb en gaan er vooral praktisch mee aan de slag.
Na het volgen van de workshop krijg je toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website waar je talrijke tips en opdrachten terugvindt.
Leiding
Fabienne Geuens is onderwijzeres en interne zorgbegeleider
van opleiding. Na jarenlange ervaring in het basisonderwijs, is
zij coördinator bij Vla jo, Vlaamse Jonge Ondernemingen.
Datum
woensdag 4 februari 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; syllabus en koffie inbegrepen
Module 112
PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN
Kan en mag het ook eens anders?
Creatief denken kan je leren!
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren en directeuren
• leer je hoe kinderen en volwassenen over iets gericht
creatief kunnen nadenken.
• leer je hoe je deze creatieve denktechnieken kunt
integreren in je dagelijkse werk.
Inhoud
Creativiteit maakt ons van schepsel tot schepper of zoals Einstein
ooit zei: ‘Logica brengt je van A tot B, verbeelding of creativiteit
brengt je overal!’
Aanbod in samenwerking met WAW
Creativiteit is niet alleen een grote kracht. Het is een levenshouding,
een levenswijze. Creativiteit is ook niet beperkt tot ‘iets moois
kunnen maken of iets goed kunnen doen’. Het betekent evenzeer
openstaan voor onverwachte mogelijkheden, bereid en in staat
zijn alternatieven te zoeken, kijken achter wat het meest voor
de hand ligt, het ontwikkelen van nieuwe ideeën, vaste patronen
doorbreken, verbanden leggen, nieuwe wegen zoeken, … Zonder
deze vorm van creativiteit is er geen verandering mogelijk.
Leiding
Kristel Vrolix, rijke ervaring als leraar lager onderwijs en
zorgcoördinator; medewerker Vzw WAW (Werken aan Wijsheid);
medewerker internationaal meerjarig project ‘Think fresh’ over
denkvaardigheden binnen de basisschool, medewerker en
spreker internationaal meerjarig project ‘The treasure within’
over kwaliteitsbewaking en veranderingsmanagement binnen
het onderwijs
In de sessie maken we kennis met verschillende vormen van creatieve denktechnieken. We leren d.m.v. praktische oefeningen nieuwe ideeën te genereren, we worden uitgedaagd om patroondoorbrekend te denken door steeds nieuwe invalshoeken op te sporen.
Datum
maandag 20 oktober van 9u00 tot 16u00
Tijdens deze vorming:
• leer je verschillende creatieve denktechnieken kennen.
• leer je verschillende creatieve denktechnieken gebruiken.
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 113
Leer kinderen hun talenten en kwaliteiten kennen!
Doelgroep: ook voor zorgcoördinatoren, directeuren, op­voeders
en vormingsmedewerkers
Inhoud
Het talent van elk kind centraal in elke klas!
Je ervaart zeker ook al de groeiende aandacht voor
talentontwikkeling binnen ons onderwijs. Je leert hoe dit gezien
wordt in ons onderwijs van de 21ste eeuw.
Ook vanuit ‘Handelingsgericht werken’ wordt extra aandacht
van jou als leerkracht verwacht voor de talenten van je
leerlingen. Je ontdekt hier de juiste betekenis van talenten,
kwaliteiten en competenties.
Via bruikbare instrumenten die we samen uitproberen ervaar je
hoe de talenten en kwaliteiten van de leerlingen bespreekbaar
worden en samen ontdekt kunnen worden.
Binnen deze workshop willen we leerkrachten en opvoeders
een antwoord bieden op volgende vragen:
• Waarom wint talentontwikkeling aan belang in het
onderwijs?
• Wat zijn talenten naast kwaliteiten en competenties?
• Hoe ontdek je als leerkracht de talenten en kwaliteiten bij
je leerlingen?
• Welke instrumenten kun je daarbij bijvoorbeeld gebruiken
en hoe pak je dit aan?
• Hoe verwerk je dit samen met de leerlingen?
• Hoe zijn die instrumenten bruikbaar binnen een brede
zorgwerking?
Leiding
Ann De Wispelaere, rijke ervaring als leraar lager onderwijs en zorgcoördinator, medewerker vzw WAW (Werken aan Wijsheid), medewerker ArtdeCO
Datum
woensdag 22 oktober van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 50; syllabus en koffie inbegrepen
Module 114
Donche 2014-2015 | 71
leraren lager onderwijs
72 | Donche 2014-2015
Gedrag / werkhouding / sociale vaardigheden
Van concentratieproblemen tot ADHD
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren en CLBmedewerkers
Inhoud
Sommige kinderen zijn wel eens verstrooid in de klas of hebben
moeite met iets af te werken. Ze tonen weinig belangstelling,
zitten er zo maar wat bij of storen soms andere kinderen.
Maar er zijn ook kinderen die voortdurend storen, die ontzettend
veel moeite hebben om de aandacht erbij te houden of die ook
in de omgang met andere kinderen vastlopen.
Wat is nu het verschil en welke zijn de consequenties naar
aanpak?
In deze nascholing komen de volgende vragen aan bod:
• Wanneer spreekt men bij kinderen van een gewone
verstrooidheid, een concentratieprobleem of over een
concentratiestoornis zoals ADHD?
• Bestaat er een onderscheid tussen AD(D) en ADHD?
• Hoe vaak komt ADHD voor?
• Hoe kan je als leerkracht het onderscheid maken?
• Hoe kan je als leerkracht met dit kind omgaan?
Leiding
Maurits Wysmans, opleidingshoofd Sociale Readaptatie­
wetenschappen: kinderen, jongeren en welzijn - KHLeuven.
Deskundige opvoedings-en gedragsproblemen.
Datum
vrijdag 10 oktober 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 115
Omgaan met opvoedings- en gedragsproblemen in de klas en op school
Moeten leerkrachten vandaag therapeuten worden?
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren en CLBmedewerkers
Inhoud
Een leerkracht vandaag heeft het niet altijd onder de markt.
In de klas ontmoet hij leerlingen die het hem knap lastig
maken. Ze storen de les, negeren regels en afspraken en
moeten voortdurend tot de orde worden geroepen. Maar er zijn
anderzijds ook de stille, angstige en teruggetrokken leerlingen
waar hij zich zorgen over maakt. Het zou ook kunnen dat enkele
leerlingen kampen met een dipje, gepest worden of lijden onder
de situatie thuis. Nog andere leerlingen gedragen zich erg
bijzonder of opvallend zonder dat dit gedrag meteen verklaard
kan worden.
Over al deze leerlingen wordt er in scholen gepiekerd en
overlegd in multidisciplinaire teams. Ouders horen dat de
school met de handen in het haar zit en krijgen het warme
advies buitenschoolse hulp in te schakelen. Dikwijls is dit het
begin van een reeks observaties, testen en gesprekken. Op het
einde van de rit belandt de leerling terug in de klas waaruit hij
eigenlijk nooit is weg geweest.
Deze nascholing handelt over deze leerlingen. In plaats van
een opsomming van recepten en tips voor de begeleiding
van leerlingen, kiezen we voor een kader dat leerkrachten en
schoolteams helpt om perspectief te brengen in schijnbaar
vastgelopen onderwijsleersituaties. Dat is een bewuste keuze.
In plaats van ons af te vragen wat er met de leerling mis is,
gaan we na hoe interacties tussen leerkrachten, leerlingen en
ouders verbeterd kunnen worden.
Daarom vertrekken we van een beschrijving van opvoedingsen gedragsproblemen in de klas en geven we stap-voor-stap
aan hoe je die moeilijkheden systematisch in kaart brengt en
verheldert. Verder leer je hoe je de ernst en de complexiteit van
deze situaties in de klas kan taxeren en welke ondersteuning de
leerling binnen en buiten de klas nodig heeft.
Leiding
Maurits Wysmans, opleidingshoofd Sociale Readaptatie­
wetenschappen: kinderen, jongeren en welzijn - KHLeuven.
Deskundige opvoedings-en gedragsproblemen.
Datum
vrijdag 26 september 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 116
Aanpak van (cyber)pestgedrag in klas- en schoolcontext
Een praktijkgerichte opleiding
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders en directeuren
Inhoud
Pesten. Zo oud als de straat en waarschijnlijk een blijvend
probleem dat nooit voor 100% zal verdwijnen. Er valt veel over
te vertellen, maar gelukkig ook heel wat aan te doen. We willen
in eerste instantie het fenomeen ‘pesten’ grondig uit de doeken
doen. Wat is het verschil met ‘plagen’? Wat maakt pesten tot
een probleem? Welke aanpak is het meest aangewezen bij
melding van pesterijen? Hoe betrekken we best alle betrokken
partijen?
Deze sessies zijn meer praktijk- en trainingsgericht opgevat.
Tijdens deze nascholing zal de aandacht vooral gaan naar
communicatie, methodieken, pestpreventie, het pestactieplan
en communicatie binnen het schoolteam. De bedoeling is dat
deze opleiding leerkrachten en directies in staat stelt om
nadien zelf concreet aan de slag te kunnen in de eigen school.
Leiding
Maurits Wysmans, opleidingshoofd Sociale Readaptatie­
wetenschappen: kinderen, jongeren en welzijn - KHLeuven.
Deskundige opvoedings-en gedragsproblemen.
Datum
vrijdag 19 september 2014, van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 117
Donche 2014-2015 | 73
leraren lager onderwijs
Gedrag positief beïnvloeden
Met kinderen samen werken aan oplossingen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, directeuren en CLBmedewerkers
Inhoud
Bij herhaald probleemgedrag belanden leerkrachten en
leerlingen nogal eens in een negatieve vicieuze cirkel.
Uiteindelijk overheerst onmacht: wat moéten we nog met dit
kind (of deze groep)? Het oplossingsgericht werken biedt een
verfrissende, nieuwe kijk op moeilijk gedrag.
In deze cursus presenteren we je een leuke methode om kinderen
te ondersteunen in hun functioneren, die ontwikkeld werd door
o.a. Insoo Kim Berg en Ben Furman (Kids’ skills). Vertrekkend
vanuit problemen, zoals die ervaren worden door kind en/of
leerkracht, ga je samen met het kind (en z’n ouders) op zoek
naar oplossingen. Daarbij worden de eigen competenties
van het kind maximaal aangeboord. De leerkracht bepaalt
samen met het kind doelen en helpt het in kleine stapjes z’n
functioneren verbeteren. Hulmiddelen daarbij zijn vooral goede
vragen, die je op een gepaste manier leert gebruiken. Je maakt
in deze cursus ook kennis met enkele kant-en-klare materialen,
die je ter ondersteuning kan gebruiken.
Inhouden:
• Van problemen naar oplossingen: een andere visie op
moeilijk gedrag;
• Probleemgedrag omzetten in te leren vaardigheden;
• Samenwerken met kinderen: een samenwerkingsrelatie
opbouwen, het versterken van de intrinsieke motivatie,
omgaan met weerstand;
• Hulpmiddelen voor kinderen om hun eigen competenties
te versterken;
• Het betrekken van ouders en vriendjes bij het aanleren van
de nieuwe vaardigheid;
• Gespreksvaardigheden, aansluitend bij deze topics.
• Voorstelling van het materiaal van “Kids’ skills” (4 tot 12
jaar) en “Mission Possible” (vanaf 10 jaar).
Na deze cursus:
• beheers je een stappenplan om samen met kinderen en
ouders te werken aan positieve gedragsverandering;
• beschik je over een serie hulpmiddelen die je kunt inzetten
om kinderen te ondersteunen in het aanleren van nieuw
gedrag.
Na een beknopte theoretische kadering gaan we aan de
slag met oefeningen, demonstraties, videofragmenten en
casusbespreking.
Leiding
Hilde Leonard,
zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data
dag 1: donderdag 20 november 2014
dag 2: dinsdag 9 december 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 118
Moeilijk leerlingengedrag aanpakken en voorkomen
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders
Inhoud
Moeilijk leerlingengedrag kost je heel wat energie, zeker als het
vaak voorkomt én als het niet meteen lukt om er goed op te
reageren. Met deze cursus willen we je helpen meer greep te
krijgen op dit moeilijke gedrag. We starten bij de vraag waar
moeilijk gedrag vandaan komt, en bieden een eenvoudig kader
aan dat duidelijk maakt met welke maatregelen je moeilijk
gedrag kan aanpakken en voorkomen. We staan ook stil bij de
impact die moeilijk gedrag heeft op jou als mens en zoeken
manieren om hier op een gezonde manier mee om te gaan. Het
aangeboden materiaal helpt je met wat meer afstand kijken naar
moeilijke situaties, en laat misschien nieuwe mogelijkheden zien
in situaties die voorheen vast leken te zitten. Zowel startende
leerkrachten als mensen die al jaren voor de klas staan, kunnen
in deze cursus heel wat inspiratie opdoen.
Na deze cursus, heb je een duidelijker inzicht in het ontstaan van
‘moeilijk’ leerlingengedrag en de factoren die je al dan niet kan
beïnvloeden. Je beschikt over een werkbare visie op aanpak
en preventie van ‘moeilijk’ gedrag en je kan deze visie vertalen
in concrete aandachtspunten voor de eigen klaspraktijk.
Daarenboven kan je reflecteren over je eigen sterke kanten en
valkuilen in confrontatie met ‘moeilijk’ leerlingengedrag.
In deze module komen volgende inhouden aan bod:
• Het ontwikkelen van een werkbare visie op “moeilijk”
leerlingengedrag: de betekenis van gedrag, oorzaken en
uitlokkende factoren.
• Het voorkómen van lastig gedrag: verschillende sporen
voor preventie, tips die iedere leerkracht binnen de eigen
klas kan toepassen.
74 | Donche 2014-2015
• Reageren op storend gedrag, zowel van individuele
leerlingen als van een groep.
• Gedrag veranderen: mogelijkheden en grenzen van het
werken met beloning en straf, aanleren van nieuw gedrag,
met leerlingen in gesprek over hun gedrag.
• Hoe zorg ik als leerkracht goed voor mezelf? Hoe ga
ik om met mijn eigen onmacht? Hoe kan ik mijn eigen
kwaliteiten beter uit de verf laten komen?
Korte stukjes theorie en oefeningen wisselen elkaar af. We
werken in een kleine groep, zodat er heel wat ruimte is voor
het bespreken van eigen casussen a.h.v. het aangereikte kader.
Uitwisseling met collega’s (intervisie) helpt het aangereikte
materiaal vertalen in concrete handvatten.
Leiding
Hilde Leonard,
zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data
dag 1: donderdag 13 november 2014
dag 2: maandag 1 december 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 119
Gedrag / werkhouding / sociale vaardigheden
‘Gast, da ’s ni gepast ! ‘
Over gepast en ongepast seksueel gedrag bij kinderen in de lagere school
Doelgroep: ook voor leraren buitengewoon
zorgbegeleiders en CLB-medewerkers
onderwijs,
Inhoud
Een groepje tieners spelen op de speelplaats het spelletje
‘Waarheid, durven of doen? ‘ Eén van de jongens krijgt de
opdracht een meisje haar borstjes aan te raken.
Het zijn dingen die gebeuren, is het onschuldig spelgedrag of
is het seksueel grensoverschrijdend gedrag? We zullen niet
noodzakelijk allemaal hetzelfde antwoord geven.
Het vlaggensysteem van Sensoa is een manier om samen
met opgroeiende kinderen vanuit verschillende criteria als
gelijkwaardigheid, zelfrespect, wederzijdse toestemming,
vrijwilligheid, … te gaan praten over seksueel gedrag.
De bedoeling is dat we in deze studiedag aanknopingspunten vinden om ergens tussen onverschilligheid en paniek ‘gepast’ te reageren op ‘gepast’ en ‘ongepast’ seksueel gedrag door kinderen.
Aansluitende thema’s in deze studiedag zijn: de seksuele ontwikkeling van kinderen, de aankomende puberteit, de verschillen tussen jongens en meisjes, het ontwikkelen van seksuele
identiteit, genderdiversiteit, het ontwikkelen van weerbaarheid
om kinderen te wapenen tegen ongepaste benaderingen.
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Datum
vrijdag 24 april 2015 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 120
Donche 2014-2015 | 75
leraren lager onderwijs
Een positief klasklimaat, het hele jaar door!
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders
Inhoud
Klasgroepen kunnen enorm verschillen van elkaar. Het ene jaar
heb je een fijne groep om mee te werken, het andere jaar hangt
in je klas een chaotische of gespannen sfeer. Dat laatste is niet
alleen voor de leerkrachten, maar ook voor de kinderen, die dag
in dag uit hun tijd in die groep moeten doorbrengen, niet leuk.
Gelukkig kan je als leerkracht heel wat doen om, vanaf de
start van het schooljaar, van je klas een leuke groep te maken,
waar niet alleen jij graag mee werkt, maar waarin ook de
kinderen zich op hun gemak voelen. En als het toch de foute
richting moest uitgaan, zijn er mogelijkheden om hieraan te
verhelpen. In deze cursus laten we zien hoe een klasgroep zich
in de loop van een schooljaar ontwikkelt, en reiken we concrete
werkvormen aan waarmee je meteen in je klas aan de slag kan.
Op het einde van deze cursus heb je inzicht in een aantal
groepsdynamische principes en kan je ze herkennen in je eigen
klasgroep. Je beschikt over concrete werkvormen die je in het
begin van het schooljaar kan gebruiken om van je klas een leuke
groep te maken. Je kunt een aantal interventiestrategieën
hanteren om een klasgroep, waarin de sfeer negatief is, positief
te beïnvloeden. En, je hebt een beter zicht op je eigen invloed
op een klasgroep en kan deze invloed, als dat nodig is, bijsturen.
In deze module komen volgende inhouden aan bod:
De klasgroep in het begin van het schooljaar: aandachtspunten
en technieken om je klas in de beginfase te begeleiden.
Het groepsproces verderop in het schooljaar: het ontstaan
van statushiërarchie en groepsnormen; de evolutie naar een
positieve, negatieve of neutrale groep.
Gebruik van enkele diagnose-instrumenten, o.m. sociogram.
Jouw invloed als leerkracht op het groepsvormende proces.
Enkele groepsdynamische interventies, toegepast op casussen
die door de deelne(e)m(st)ers worden ingebracht:
• oplossingsgericht werken (“werken aan wat werkt”);
• variaties op het klasgesprek;
• werken met steungroepjes;
• interveniëren “met de groepsnormen mee”.
Korte theoretische kadering en toepassingen wisselen elkaar
af. Deelne(e)m(st)ers worden uitgenodigd om actief aan de
slag te gaan met de aangeboden inzichten en de werkvormen
worden ingeoefend. Casussen van deelne(e)m(st)ers worden
zoveel mogelijk gebruikt ter illustratie.
Leiding
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in
omgaan met en voorkomen van moeilijk gedrag van kinderen
en jongeren en het versterken van de sociale vaardigheden.
Data
dag 1: donderdag 25 september 2014
dag 2: maandag 20 oktober 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 121
Sociale vaardigheidstraining bij kinderen
Zelf een trainingstra ject opzetten voor 9 -12 jarigen
Doelgroep: ook op maat van leraren Buitengewoon onderwijs,
zorgbegeleiders en CLB-medewerkers
Leiding
Lies Ledegen, kindertherapeut
Inhoud
Sociale vaardigheden zijn nodig om met andere kinderen te
kunnen spelen, om vrienden te maken, om samen te leven …
Bij sommige kinderen verlopen die contacten niet zo vlot,
waardoor ze meer en meer ‘alleen’ komen te staan.
Hoe kan je deze kinderen ‘sterker’ maken en weerbaarder?
Door hun zelfvertrouwen te versterken en hen sociale inzichten
in relaties bij te brengen …
Data
sessies 1 & 2: donderdag 16 oktober 2014
sessies 3 & 4: donderdag 27 november 2014, telkens van 9u00
tot 16u00
We gaan praktijkgericht aan de slag met diverse sociale
vaardigheidsmethoden zodat je de mogelijkheid hebt om in de
school een SOVA-training te kunnen aanbieden.
Het opzet van zo’n training is vooral om kinderen doorheen
spelletjes, rollenspel, tekeningen, kleien, verbeelden en
fantasieoefeningen nieuwe sociale vaardigheden aan te leren.
Na deze training gaan deelnemers naar huis met een boel
materialen om zelf aan de slag te kunnen. (kinderboekje,
ouderboek, draaiboek van het trainingstra ject, …)
76 | Donche 2014-2015
Terugkomsessie
woensdag 14 januari 2015 van 9u00 tot 12u00
Plaats
campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40 per sessie; syllabus, koffie en lunch (op de hele dagen)
inbegrepen
Makkelijk zittende kledij is gewenst!
Module 122
Gedrag / werkhouding / sociale vaardigheden
Donche 2014-2015 | 77
leraren lager onderwijs
78 | Donche 2014-2015
MUZISCHE VORMING
Muzische vorming, een uitdaging !
Doelgroep: ook voor directeuren
Inhoud
Door de talrijke concrete didactische suggesties en de
verdiepende inhouden kan je na de sessie onmiddellijk aan de
slag om muzische vorming te implementeren in de klas of in de
hele school.
In deze module komen volgende inhouden aan bod:
• Wat is muzische vorming nu echt?
• Waarom bieden we dit aan op onze school?
• Wat is de diepere betekenis van muzische vorming?
• Waarom is dat voor kinderen van zo’n groot belang?
• Maakt het hen gelukkiger?
• Is het beter voor hun algemene ontwikkeling?
• Maakt het hen intelligenter? Socialer?
In deze sessie wordt gezocht naar de 5 basispijlers van de
muzische vorming. Je krijgt een dieper inzicht in de muzische
vorming en krijgt een grote motivatie om er echt werk van te
maken.
Je gaat naar buiten met het besef van wat er van jou verwacht
wordt als begeleider van een muzisch proces.
Je krijgt tools aangereikt om de horizontale en verticale
samenhang muvo/muzo op school te vrijwaren.
We gaan op zoek naar een degelijke en zinvolle evaluatie van
muzische vorming. Er worden modellen aangereikt en er wordt
aangetoond wat je wel en niet kan evalueren.
Je krijgt antwoord op al deze vragen en er worden allerlei
instrumenten en documenten aangeboden om de horizontale
en verticale samenhang muvo/muzo te vrijwaren.
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 26 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
module 123
Een muzisch project uitbouwen samen met de klas en het team !
Doelgroep: ook voor directeuren
Inhoud
Kinderen werken dolgraag in projecten. Vooral als ze die zelf
mogen kiezen. Het is perfect mogelijk ALLE domeinen van de
muzische vorming (en zelfs taal, wiskunde en W.O.) in een
project te verwerken. Dit is de meest coöperatieve manier van
werken.
Elke leerkracht kan met zijn muzisch talent aan de slag binnen
de ganse school. Even klasdoorbrekend werken … in ateliers …
met lerarenwissels … het bruist !
In deze sessie leren we:
• met de leerlingen op zoek gaan naar zinvolle projecten
• brainstormen met de leerlingen en het team – 1000
ideeën verzamelen
• alle muzische domeinen verwerken in het project
• een project uitbouwen tot een heus schoolgebeuren schoolfeest
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 3 december 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
module 124
Zinge, zange, zong
Stemvorming en zingen in de basisschool
Inhoud
Alle leerplannen vragen dat we in de klas regelmatig zingen
met de kinderen.
Kinderen zingen ook heel graag.
In deze sessie gaan we heel praktisch aan de slag met
trainingsoefeningen om de stemmen van de kinderen optimaal
te laten zingen. Stemvorming is belangrijk en heeft te maken met
zanghouding, ademhaling, plaatsen van de stem, articulatie. Al
deze aspecten komen aan bod in deze nascholing.
Daarnaast gaan we kijken hoe we onze zanglessen boeiender
kunnen maken door allerlei leuke activiteiten aan te bieden
die we met en rond een lied kunnen organiseren. Naast het
lied aanleren en het zingen van dat lied kan men met het lied
creatief gaan musiceren en dat maakt het voor de kinderen
veel rijker.
Een hele praktische sessie met een waaier aan toepassingen.
Leiding
Hans Schmidt, rijke ervaring als pedagogisch begeleider OVSG
- muzische vorming en vreemdetaleninitiatie
Datum
woensdag 25 maart 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, koffie en syllabus inbegrepen
Module 125
Donche 2014-2015 | 79
leraren lager onderwijs
Musiceren met nieuw lied- en luistermateriaal voor de lagere school
Inhoud
Sinds de invoering van het leerplan ‘muzische vorming’ is voor
het deelleerplan ‘muzikale opvoeding’ in de basisschool de
vraag naar nieuw didactisch materiaal groter geworden.
Leraren zijn op zoek naar leuke liedjes, interessant
luistermateriaal in de verschillende muziekgenres en ook
grafisch of visueel materiaal ter ondersteuning van muziek is
meer dan welkom.
Leiding
Jan Coeck, docent aan het Lemmensinstituut
Jan Coeck, docent aan het Lemmensinstituut in Leuven,
beantwoordt deze vraag.
Hij stelt nieuw gecomponeerde liederen voor, bespreekt
luisterfragmenten in functie van het Doelgroep en geeft
didactische toelichting en tips voor allerlei toepassingen in de
les.
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus inbegrepen
Datum
woensdag 22 oktober 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Module 126
Muzisch het hele jaar rond
Doelgroep: leraren lager onderwijs eerste, tweede en derde
leerjaar
Inhoud
De seizoenen, Kerstmis, sinterklaas, Pasen, carnaval, dierendag,
… Allemaal thema’s en feesten die jaarlijks terugkomen in de
klas.
In deze nascholing laten we ons inspireren door deze thema’s
en feesten. Via de verschillende muzische bouwstenen (drama,
muziek, beeld, media en dansexpressie) werken we deze
thema’s muzisch uit.
Naast losse activiteiten gaan we in deze sessie ook kijken hoe
we met de kinderen een (korte) voorstelling kunnen maken
waarin verschillende muzische facetten worden gecombineerd.
Leiding
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische
vorming
Datum
woensdag 24 september 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus inbegrepen
Voorbeelden.: samen zingen voor dierendag, een fimpje maken
voor carnaval,…
Module 127
80 | Donche 2014-2015
MUZISCHE VORMING
Liedjes uit de hele wereld
Doelgroep: leraren lager onderwijs eerste, tweede en derde leerjaar
Inhoud
In deze workshop zingen we in verschillende talen. De liedjes
komen uit Zuid-Afrika, Japan, Brazilië, Kongo … Bij sommige
liedjes horen spelletjes, verhalen, kleine dansjes, ritmes, …
Daarna zoeken we samen naar de leukste manieren om ze te
zingen, met de hele groep, in kleine groepjes, op een vrolijke of
droevige manier, …
Na de workshop krijg je een CD met alle liedjes op, een syllabus
met de verhalen en de dansbeschrijvingen.
Leiding
Juf nOortje, leraar lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Datum
woensdag 21 januari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40, koffie, syllabus en CD inbegrepen
Module 128
Boeken komen tot leven
Doelgroep: leraren lager onderwijs eerste, tweede en derde leerjaar
Inhoud
Boekpromotie is een belangrijk onderdeel van het taal- en
leesonderwijs. In deze sessie laten we ons muzisch inspireren
door boeken. Eerst gaan we verschillende losse activiteiten
doen vertrekkend vanuit boeken. We gaan zingen, dansen,
toneel spelen, knutselen, fotoverhalen maken,…
Naast de losse activiteiten gaan we in deze sessie ook na
hoe we met de kinderen een korte voorstelling kunnen maken
waarin verschillende muzische facetten worden gecombineerd.
We bekijken hoe we klasoverschrijdende projecten kunnen
opstellen vanuit de gekozen boeken aan de hand van een
aantal voorbeelden.
Op het einde van de sessie krijg je de losse activiteiten mee
in een syllabus met verschillende tips voor voorstellingen en
projecten.
Leiding
Juf nOortje, leraar lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Datum
woensdag 26 november 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus inbegrepen
Module 129
Drama met kinderen
Doelgroep: leraren lager onderwijs vierde, vijfde en zesde leerjaar
Inhoud
Hoe kan je als leerkracht je leerlingen laten improviseren?
Moet je zelf acteur zijn en een krak in het improviseren? Nee!
Via spelletjes en korte drama opdrachten zal je zien dat je
als leerkracht de leerlingen op een eenvoudige manier kan
stimuleren.
Je leert ook hoe je kinderen kunt brengen tot het creëren van
eigen toneelstukjes.
Leiding
Juf nOortje, leraar lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Datum
woensdag 3 december 2014 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus inbegrepen
Module 130
Donche 2014-2015 | 81
leraren lager onderwijs
Animatiefilmpjes maken
Doelgroep: leraren lager onderwijs vierde, vijfde en zesde
leerjaar
Zelf meebrengen
memorystick om de gemaakte filmpjes te bewaren
Inhoud
Door zelf een animatiefilmpje te maken, ontdekken kinderen
hoe film gemaakt wordt. Ze ontdekken ook hun eigen creatieve
mogelijkheden. Aan de hand van speelse, creatieve opdrachten
komen ze vrij snel tot een eigen versie van Tik Tak.
Leiding
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische
vorming
Maar hoe begin je aan een animatiefilm met je klas? Het lijkt
ingewikkeld en technisch, maar niets is minder waar. Met een
minimum aan materiaal krijg je al gauw erg leuke en grappige
filmpjes.
Je leert alle kneepjes van het vak om nadien zelf in je klas aan
de slag te kunnen gaan.
Datum
woensdag 25 februari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 40, koffie en syllabus inbegrepen
De focus ligt op de verschillende animatietechnieken, eerder
dan technisch met de computer leren omgaan.
Module 131
Ontspannings-en bewegingstussendoortjes in de klas
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang of buitenschoolse opvang en opvoeders
Inhoud
Vanuit haar ervaring in het onderwijs, haar kennis en ervaring
als yoga/dansdocente en eutoniepedagoog, werkte Chantal
een praktijkgerichte vorming uit.
Jonge kinderen moeten zich steeds meer concentreren en worden
overladen met prikkels. De tussendoortjes reiken hen hulpmiddelen
aan om zich te focussen in de hoeveelheid aan informatie.
De tussendoortjes zijn erop gericht om via korte spelmomenten
de aandacht van de kinderen opnieuw te wekken of om hen tot
rust te brengen. De tussendoortjes kunnen gebruikt worden in
de klaspraktijk, maar evenzeer in de kinderopvang
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans- en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 5 november 2014, van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen.
Na afloop ontvang je een syllabus met een korte weergave van
alle tussendoortjes.
Module 132
Bodypercussie: muziek maken met je eigen lichaam
Doelgroep: ook voor leraren bewegingsopvoeding en opvoeders
Inhoud
Bodypercussie is muziek maken met je eigen lichaam, zonder
muziekinstrumenten.
Denk aan de voorstellingen van STOMP.
In een praktijkgerichte sessie worden kant- en klare combinaties
aangeleverd die je direct kan uitproberen met de kinderen van
jouw doelgroep.
Vanuit haar ervaring als klasleerkracht en dansdocente geeft
Chantal bruikbare tips om de geziene combinaties vlot over te
brengen.
Na afloop van de sessie ontvang je alle uitgeschreven
combinaties.
82 | Donche 2014-2015
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 15 oktober 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen
Module 133
MUZISCHE VORMING
Yoga in de klas: een kennismaking
Doelgroep: ook voor zorgbegeleiders, begeleiders uit de
kinderopvang of buitenschoolse opvang en opvoeders
Na afloop ontvang je een syllabus met een korte weergave van
alle ontspanningsmomenten.
Inhoud
Vanuit haar ervaring in het onderwijs, haar kennis en ervaring
als yoga/dansdocente en eutoniepedagoog, werkte Chantal
een praktijkgerichte vorming uit.
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans- en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Eenvoudige spel- en ontspanningsmomenten met de daarbij
horende inzichten en methodieken worden aangereikt, die
direct toepasbaar zijn in de (klas)praktijk. Alle momenten zijn
erop gericht om tot rust te komen en zelfbewuster te worden.
In de praktijkgerichte workshop kan je al deze ont­
span­
ningsvormen ook zelf ervaren. Met de geleerde technieken kunnen
de kinderen zichzelf tot rust brengen, zichzelf focussen en zich
zekerder voelen in hun kunnen en manier van aanwezig zijn. Dit
kan toegepast worden als voorbereiding op de toetsenperiode,
maar is bovenal bruikbaar op eender welk moment.
Tussendoor is er de kans om in een open gesprek ervaringen
met elkaar te delen of vragen te stellen. Een interactieve
workshop dus!
Datum
woensdag 25 februari 2015, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie gemakkelijk zittende kledij, we werken op sokken of
blote voeten. Breng een matje en/of handdoek mee + een
deken en eventueel een kussen voor eigen comfort
Module 134
Zumbatomic voor kinderen
Doelgroep: ook voor leraren bewegingsopvoeding en opvoeders
Inhoud
Sinds de komst van Zumba is er ook een speciaal ontworpen
programma voor jonge kinderen: ZUMBATOMIC.
In een praktijkgerichte sessie krijg je kant en klare danscombinaties
met de daarbij horende inzichten en methodieken aangereikt, die
direct toepasbaar zijn in de (klas)praktijk. Tijdens deze workshop
kan je al deze bewegingsvormen natuurlijk ook zelf ervaren.
Vanuit haar ervaring als klasleraar, dans-en zumbadocente,
geeft Chantal je tips om een introductie op Zumbatomic op een
ludieke wijze aan te leren, zodat de kinderen uit jouw doelgroep
een dansante en amusante Zumbatomic sessie mogen beleven.
Tussendoor is er kans om in een open gesprek ervaringen met
elkaar te delen of vragen te stellen. Een interactieve workshop dus!
Na afloop ontvang je alle dansbeschrijvingen, een muziek-cd
kan ter plaatste aangekocht worden.
Opmerking: Deze workshop is een kennismakingssessie, zodat
deelnemers een introductie kunnen aanbieden in hun lessen
bewegingsopvoeding voor kinderen. Je bent hierna dus NIET
gecertificeerd om zelf Zumba te onderrichten!
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 25 februari 2015, van 9u00 tot 12u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen.
Module 135
Donche 2014-2015 | 83
leraren lager onderwijs
Kids hiphop
Doelgroep: ook voor leraren bewegingsopvoeding, opvoeders,
vormingsmedewerkers, …
Inhoud
In een praktijkgerichte sessie onderga je zelf hoe een les kids
hiphop kan opgebouwd worden. Kant en klare danscombinaties
die je direct kan uitproberen in de (klas)praktijk. Tijdens deze
workshop kan je al deze bewegingsvormen natuurlijk ook zelf
ervaren.
Voor elke graad van de lagere school is er oefenstof voorzien.
De docente Chantal Bols werkt als zelfstandige dans-en
yogadocente dagelijks met kinderen en kan je vanuit deze
ervaring ruim voldoende tips meegeven om alles met jouw
doelgroep haalbaar te maken.
Leiding
Chantal Bols, gaf vijf jaar les in het basisonderwijs en leidt
nu een eigen dans-en yogastudio ‘Wannadance!?’. (www.
wannadance.be) Ze volgde de opleiding tot eutoniepedagoog
en is sinds 2009 erkend Zumba docente.
Datum
woensdag 28 januari 2015, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 45; koffie en syllabus inbegrepen
Voorzie sportieve kledij en indoorsportschoenen
Na afloop ontvang je alle dansbeschrijvingen, een muziek-cd
kan ter plaatste aangekocht worden.
Module 136
Allemaal stukjes … Meer doen met collagetechnieken !
Doelgroep: ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of
buitenschoolse opvang) en opvoeders
Inhoud
Plastiek, textiel en plakband: dé basis voor een verbluffende
collage. In deze praktische workshop werk je met materialen die
we allemaal in de klas hebben. En geef je collage-opdrachten
een nieuwe invulling. Zo maak je kennis met de nieuwste trends
tape-art en street-art en ontdek je dat dit ook in jouw klas
haalbaar is. Maar ook papieren collages leer je net even anders
aan te pakken. Een echte aanrader voor originele Moeder- of
Vaderdagopdrachten. En ideaal om muzisch rond contrasten,
vormgeving en kleur te werken.
Je ontvangt een syllabus erin zijn doelen, technieken en
vaardigheden uitgewerkt om collage-opdrachten in de klas uit
te werken en te begeleiden.
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
woensdag 8 oktober 2014, van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, syllabus, gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Zelf meebrengen: schort, gekleurde plastieken zakjes, restjes
stof, en een grote tas voor de gemaakte werkjes
Module 137
Muziek en beeld, een ideale combinatie:
workshop ‘rap’ schilderen en graffiti
Doelgroep: ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of
buitenschoolse opvang) en opvoeders
Zelf meebrengen: schort, een voorwerp dat geluid maakt, en
een grote tas voor de gemaakte werkjes
Inhoud
Masseer je oor met heerlijke geluiden, en laat muziek je oog
voeden. Muziek bevat ritme en herhaling, maar wist je dat
het ook beeldaspecten zijn? We vertalen klanken in beelden
en zetten muziek om in een schilderij. Eerst kijken we naar
kunstenaars en beleven we hun beeldende muziektaal op het
doek. Dan geven we de sfeer weer met het juiste materiaal,
lijnenspel, textuur en vorm.
Vervolgens worden we hiphoppers. Je krijgt een eenvoudige
raptekst die je met een eigen ritme personaliseert. En bij rap
hoort graffiti! Je eigen tag ontwerpen wordt kinderspel. Hoe kun
je op verschillende manieren je naam in 3D-letters schrijven?
Ontdek airbrushstiften die het resultaat geven van een spuitbus,
en ervaar hoe simpel het is om een sjabloon te gebruiken. Je
krijgt een kijkwijzer met een lesvoorbereidingsplan naar huis
met basistechnieken, tips, toepassingen en veel inspiratie om in
je klas muziek om te zetten tot beeldende vormen.
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
84 | Donche 2014-2015
Datum
dinsdag 20 januari 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 138
MUZISCHE VORMING
Plakkaatverf: gevoel krijgt vorm en kleur
Workshop rond expressie
Doelgroep: ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of
buitenschoolse opvang) en opvoeders
Zelf meebrengen
schort, en een grote tas voor de gemaakte werkjes
Inhoud
Ben je niet creatief, maar je wilt de penselen toch boven halen in
de klas? Plakkaatverf is heerlijk veelzijdig. Je combineert het met
kosteloze materialen, en creëert er eenvoudig structuren mee,
die je kunstwerk versterken en je werk een grote expressieve
meerwaarde geven. Tijdens deze praktische workshop
experimenteren we ook met azijn en suiker om bizarre effecten
te krijgen, en herhalen we het mengen van kleuren. Van Gogh,
Jackson Pollock, Mark Rothko en Willem de Kooning leren onze
gevoelens om te zetten in vorm en kleur. Bovendien krijg je tips
voor de klasorganisatie en presentatie. Je kunt rekenen op een
persoonlijke en differentiërende aanpak en tips.
En wat neem je mee naar huis? Een kijkwijzer om concreet zelf
en in de klas aan de slag te gaan, basistechnieken, expressie,
inspiratie, en meer vertrouwen in je eigen creativiteit.
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
vrijdag 6 februari 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 139
Beelden voelen? Schakel een zintuig uit!
Workshop zintuigen ervaren
Doelgroep: ook voor begeleiders uit de kinderopvang (of
buitenschoolse opvang) en opvoeders
waarin doelen, het beschouwen en creëren duidelijk uitgewerkt
zijn.
Inhoud
Horen, ruiken, zien, voelen, proeven – zo ervaren we de wereld.
Maar wat gebeurt er als je één zintuig uitschakelt? Tijdens deze
workshop stimuleren we onze zintuigen! Je bekijkt beelden en
schilderijen … met je handen, je oren en je neus. Je voelt kunst
zonder te zien en maakt het na – op basis van hoe je het met
je andere zintuigen beleefde. De Belgische geurkunstenaar
Peter de Cuypere is onze inspiratie voor geur, Corneille voor
horen, Mexico voor voelen. Voor de waaghals worden ook de
smaakpapillen gestimuleerd!
Ervaren, beleven, voelen, ontdekken, experimenteren en plezier
beleven. Een workshop vol technieken die je eenvoudig op
meerdere opdrachten toepast, en waarmee je jouw leerlingen
straks in verrukking brengt.
Zelf meebrengen
schort, schoendoos met deksel en een grote tas voor de
gemaakte werkjes
En om je volgende opdracht gemakkelijk voor te bereiden en
in de klas te begeleiden, krijg je een syllabus mee naar huis
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Datum
donderdag 5 maart 2015, van 9u00 tot 15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch inbegrepen
Module 140
Kunst onder de loep!
Tweedaagse workshop rond kunst onderwijzen
Doelgroep: leraren lager onderwijs derde graad
Inhoud
Kijken naar kunst om je kleine kunstenaars te leren kijken,
ervaren en creëren. We bespreken kunstvormen als schilderen,
beeldhouwen, grafiek en conceptuele kunst. Je krijgt een helder
zicht op stromingen als het impressionisme, expressionisme,
dadaïsme, realisme. En je ‘ontmoet’ kunstenaars als Van Gogh,
Monet, Panamarenko, Giacometti, Dürer …
Die kennis vertalen we naar kinderniveau – zodat jij je leerlingen
boeiend de essentie van de kunst bijbrengt.
Maar we gaan ook zelf aan de slag. We verwerken elke
kunstvorm in een eigen opdracht, en werken zowel op papier,
als doek als in de ruimte!
Deze workshop loopt over twee sessies. Je krijgt digitaal
een cursus vol concrete tips en toepassingen doorgestuurd
waarmee je jouw kinderen in de klas gemotiveerd en eenvoudig
aan de slag gaan.
Zelf meebrengen
schort, schoendoos, en een grote tas voor de gemaakte werkjes
Leiding
Inge Vanhoof is een creatieve duizendpoot die haar ideeën
en technieken graag met jullie deelt. Zij leidt een eigen atelier
Bazarts (www.bazarts.be)
Data
dag 1: donderdag 6 november 2014
dag 2: donderdag 4 december 2014, telkens van 9u00 tot
15u30
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 95 per dag, syllabus en gebruikte materialen, koffie en lunch
inbegrepen
Module 141
Donche 2014-2015 | 85
directeuren, zorgbegeleiders en beleidsondersteuners
86 | Donche 2014-2015
directeuren, zorgbegeleiders en beleidsondersteuners
Samen werk maken van een sterke leescultuur via een sterk leesbeleid!
Lezen en literatuur geven zin en glans aan het leven, lezen
biedt kansen. Een recht voor ieder kind
Goed kunnen lezen is van groot belang. Als kinderen kunnen
lezen, kunnen ze informatie verwerken en hun wereld vergroten.
Daarnaast is het in het dagelijks leven van het grootste belang
dat mensen vlot kunnen lezen, omdat heel veel communicatie
met geschreven tekst gebeurt. Om een lees- en boekenbeleid
in een (multiculturele) schoolcontext te kunnen ontwikkelen, is
het belangrijk om de succesfactoren van een goed leesbeleid
te kennen en uit te diepen. In deze sessie krijg je een rode
draad voor een leesbeleid, goede praktijkvoorbeelden, tips en
er is ruimte om te leren van elkaar.
Deze concrete vragen komen o.a. aan bod:
Soms kunnen kinderen technisch lezen maar begrijpen ze
inhoudelijk de teksten niet. Hoe kan je deze kloof dichten?
Effect van leesplezier op woordenschat, spelling- en wiskunde­
prestaties?
Taal- en rekenachterstand gaan vaak hand in hand. Hoe kan je
preventief én effectief werken.
Vind jij lezen ook belangrijk? Denk en doe mee!
Leiding
Daniëlle Daniëls, zelfstandig navormer leesbevordering en taalvaardigheid, procesbegeleider van kinderen met leesproblemen, adviseur voor kinderboekenuitgeverijen, kunsteducatieve
centra en bibliotheken, jurylid Beste Boekenjuf/meester
Datum
maandag 13 oktober 2014 van 9u00 tot 15u30
Plaats
Lerarenopleiding, campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 90; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Module 142
Donche 2014-2015 | 87
Coaching
88 | Donche 2014-2015
Coaching
Inspirerend coachen of ‘going for yes’
basistraining
Doelgroep: leraren,
medewerkers, ….
opvoeders,
hulpverleners,
vormings­
Inhoud
Je collega’s, leerlingen, patiënten, leidinggevenden, partner,
vrienden, enz. coachen? Dat kan, en het is niet eens zo moeilijk!
Dit merk je in deze interactieve opleiding waarbij je concrete
vaardigheden en inzichten leert waarmee je direct aan de slag
kan gaan én verschil mee maakt. In deze 4-daagse opleiding
geven we je inzichten en oefenen we de basisvaardigheden in
van coaching. Centraal staat het oefenen met feedback. De
opleiding is gestructureerd, dynamisch en erg leerrijk.
Coaching is meer dan het voeren van een goede babbel: het
is gericht op echt resultaat, op enthousiasme (bij diegene die
je coacht, en bij jou) en op zelfinitiatief (“ondernemer” worden
van je dromen, verlangens, daar gaat het om). Je kunt coachen
op dingen die niet goed lopen (die de gecoachte graag anders
had willen zien), maar het kan ook gaan over dingen die wel
goed lopen: over bijvoorbeeld succesverhalen, waarbij je
nagaat hoe het komt dat het daar wel goed lukte en hoe je die
inzichten in andere situaties kan inzetten. We kijken vooral naar
de ‘gewenste situatie’ (we kijken vooruit) en blijven niet plakken
bij waarom het niet goed liep (de ‘verwenste situatie’).
Onze aanpak is gebaseerd op Inspirerend coachen van J.
Clement en is ‘no nonsens’, eerlijk, spontaan, plezant en best
wel eenvoudig. Het gebeurt niet op basis van ‘coach’-truckjes en
techniekjes, dat voelt de gecoachte gelijk aan. We werken met
een bepaalde gesprekstructuur (de GRROW) en vaardigheden
zoals verkennen (vanuit belangstelling, zo belangrijk!),
bekrachtigen, betrokken confronteren, uitdagen, inspireren,
toelaten (van soms moeilijke gevoelens zoals kwaadheid,
verdriet, spijt, twijfel) en ontspannen.
Verloop
Dag 1: We leren structuur brengen in een coachgesprek
(GRROW), krachtige vragen stellen en geven handige inzichten
mee die coaching krachtiger doen verlopen.
Dag 2: We leren op een open en opbouwende wijze feedback
geven door enerzijds te bekrachtigen en anderzijds betrokken
te confronteren én we diepen de GRROW verder uit.
Dag 3: We oefenen de vaardigheden ‘uitdagen en inspireren’
in waarbij we de gecoachte uitdagen tot het verleggen van
grenzen en inspireren tot een frisse kijk (op het probleem) en
tot het bewust inzetten van talenten. We passen dit ook toe in
ons coachwerk en diepen onze coachinzichten verder uit.
Dag 4: We leren hoe we de gecoachte kunnen helpen in het
toelaten van (soms moeilijke) gevoelens en leren coachen in
een ontspannen, luchtig klimaat (“ontspanning is immers de
belangrijkste leerconditie”).
Leiding
Hans Mennes is lector aan de lerarenopleiding Thomas More
(initiële opleiding en banaba zorgverbreding en remediërend
leren) en volgde o.a. de opleidingen Inspirerend coachen
(basis- en vervolgtraining en persoons- en zijnsvragen
Jef Clement), Kernreflectie (Korthagen), ervaringsleren
(outward boundschool), Sherborne (Dialoog), Axenroos &
bejegeningsmethode (relatiestudio Nand Cuvelier) en rots en
water (basis- en vervolgtraining). Hij geeft o.a. coachtraining aan
docenten in TM en aan leerkrachten en leidinggevenden in het
onderwijs, is begeleider in de Masterclass voor lerarenopleiders,
en begeleidt implementatie van onderwijsvernieuwingen.
Data:
dag 1: vrijdag 10 oktober 2014
dag 2: dinsdag 21 oktober 2014
dag 3: dinsdag 18 november 2014
dag 4: dinsdag 9 december 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Coaching 1
Donche 2014-2015 | 89
Coaching
Inspirerend coachen of ‘going for yes’
Basistraining
Doelgroep: leraren,
medewerkers, ….
opvoeders,
hulpverleners,
vormings­
Inhoud
Je collega’s, leerlingen, patiënten, leidinggevenden, partner,
vrienden, enz. coachen? Dat kan, en het is niet eens zo moeilijk!
Dit merk je in deze interactieve opleiding waarbij je concrete
vaardigheden en inzichten leert waarmee je direct aan de slag
kan gaan én verschil mee maakt. In deze 4-daagse opleiding
geven we je inzichten en oefenen we de basisvaardigheden in
van coaching. Centraal staat het oefenen met feedback. De
opleiding is gestructureerd, dynamisch en erg leerrijk.
Coaching is meer dan het voeren van een goede babbel: het
is gericht op echt resultaat, op enthousiasme (bij diegene die
je coacht, en bij jou) en op zelfinitiatief (“ondernemer” worden
van je dromen, verlangens, daar gaat het om). Je kunt coachen
op dingen die niet goed lopen (die de gecoachte graag anders
had willen zien), maar het kan ook gaan over dingen die wel
goed lopen: over bijvoorbeeld succesverhalen, waarbij je
nagaat hoe het komt dat het daar wel goed lukte en hoe je die
inzichten in andere situaties kan inzetten. We kijken vooral naar
de ‘gewenste situatie’ (we kijken vooruit) en blijven niet plakken
bij waarom het niet goed liep (de ‘verwenste situatie’).
Onze aanpak is gebaseerd op Inspirerend coachen van J.
Clement en is ‘no nonsens’, eerlijk, spontaan, plezant en best
wel eenvoudig. Het gebeurt niet op basis van ‘coach’-truckjes en
techniekjes, dat voelt de gecoachte gelijk aan. We werken met
een bepaalde gesprekstructuur (de GRROW) en vaardigheden
zoals verkennen (vanuit belangstelling, zo belangrijk!),
bekrachtigen, betrokken confronteren, uitdagen, inspireren,
toelaten (van soms moeilijke gevoelens zoals kwaadheid,
verdriet, spijt, twijfel) en ontspannen.
Verloop:
Dag 1: We leren structuur brengen in een coachgesprek
(GRROW), krachtige vragen stellen en geven handige inzichten
mee die coaching krachtiger doen verlopen.
Dag 2: We leren op een open en opbouwende wijze feedback
geven door enerzijds te bekrachtigen en anderzijds betrokken
te confronteren én we diepen de GRROW verder uit.
Dag 3: We oefenen de vaardigheden ‘uitdagen en inspireren’
in waarbij we de gecoachte uitdagen tot het verleggen van
grenzen en inspireren tot een frisse kijk (op het probleem) en
tot het bewust inzetten van talenten. We passen dit ook toe in
ons coachwerk en diepen onze coachinzichten verder uit.
Dag 4: We leren hoe we de gecoachte kunnen helpen in het
toelaten van (soms moeilijke) gevoelens en leren coachen in
een ontspannen, luchtig klimaat (“ontspanning is immers de
belangrijkste leerconditie”).
Leiding
Mieke Balcaen is lector pedagogie / onderwijskunde aan
de lerarenopleiding Thomas More (initiële opleiding en
banaba zorgverbreding en remediërend leren) en volgde
o.a. opleidingen bij Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs
in België en Nederland, de basis – en vervolgopleidingen
axenroos-en bejegening bij de relatiestudio Nand Cuvelier,
begeleidde schooldirecties en schoolteams in het buitenland bij
de implementatie van onderwijsvernieuwingen, is contextueel
therapeut (basisopleiding bij Leren Overleven – Utrecht) en
is reeds 10-tal jaren mentorenopleider, participeerde in dat
kader ook mee aan projecten rond mentorschap binnen de
School of Education en geeft coachopleidingen aan toekomstig
zorgcoördinatoren in de banaba.
Data:
dag 1: maandag 23 februari 2015
dag 2: donderdag 12 maart 2015
dag 3: vrijdag 20 maart 2015
dag 4: dinsdag 21 april 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Coaching 2
Inspirerend coachen of ‘going for yes’
Vervolgtraining
Doelgroep: leraren, opvoeders, hulpverleners, vormings­
medewerkers, ….
In deze 6 daagse vervolgtraining bouwen we verder op je
vaardigheden uit de basisopleiding en verbreden & verdiepen
we je coaching.
We zitten aan elkaars vel en we dagen je uit om te groeien (en
de coach te worden) die je wilt zijn.
Thema’s
In
deze
interactieve
opleiding
verdiepen
we
de
gespreksstructuur en vaardigheden, leren we meer uitdagend
(gedurfd) coachen en leren we coachen op een evaluatie (op
een beoordeling van buitenaf zoals een stage-score, evaluatie
uit een functionerings- en evaluatiegesprek, enz.).
We leren coachen op overtuigingen (en waarden) en verbeteren
je vaardigheden om te coachen op specifieke competenties.
We verbreden onze inzichten en vaardigheden om te helpen
toelaten én verdiepen onze mogelijkheden om te sturen op
ontspanning in het gesprek.
We oefenen ook andere methodieken van coaching (die ons
coachwerk kunnen ondersteunen) en kijken naar persoons- en
zijnsvragen zoals “wat is identiteit?” en “wat zijn relaties?”.
Leiding
Hans Mennes is lector aan de lerarenopleiding Thomas More
(initiële opleiding en banaba zorgverbreding en remediërend
90 | Donche 2014-2015
leren) en volgde o.a. de opleidingen Inspirerend coachen
(basis- en vervolgtraining en persoons- en zijnsvragen
Jef Clement), Kernreflectie (Korthagen), ervaringsleren
(outward boundschool), Sherborne (Dialoog), Axenroos &
bejegeningsmethode (relatiestudio Nand Cuvelier) en rots en
water (basis- en vervolgtraining). Hij geeft o.a. coachtraining aan
docenten in TM en aan leerkrachten en leidinggevenden in het
onderwijs, is begeleider in de Masterclass voor lerarenopleiders,
en begeleidt implementatie van onderwijsvernieuwingen
Data
dag 1: dinsdag 4 november 2014
dag 2: dinsdag 2 december 2014
dag 3: donderdag 8 januari 2015
dag 4: donderdag 12 februari 2015
dag 5: maandag 16 maart 2015
dag 6: donderdag 23 april 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Bijdrage
€ 85 per dag; syllabus, koffie en lunch inbegrepen
Coaching 3
Impulsdag te mechelen
‘Hoever gaat onze zorg?’
doelgroep: alle onderwijsniveaus en onderwijsactoren
datum
woensdag 11 maart 2015 van 8.30 tot 16.00 uur
plaats
campus Kruidtuin Mechelen
Voor de zevende keer organiseren de banaba-opleidingen Zorgverbreding & Remediërend leren van Thomas More, in samenwerking
met de nascholingscentra van de lerarenopleidingen van Thomas More, het kenniscentrum LeON en het Donche-centrum, de
Vlaamse Impulsdag ‘Hoever gaat onze zorg?’. Naast een praktijkmarkt met zorgbrede materialen, wordt het programma gevuld
met een ruim aanbod aan praktijkgerichte workshops.
Geïnspireerd door vragen en voorstellen uit het brede werkveld wordt voor deze dag een programma opgebouwd rond volgende
zorgthema’s:
• (meer)taligheid
• kansarmoede
• het M-decreet
• ik als leerkracht – goed onderwijs voor iedereen
• omgaan met welbevinden en betrokkenheid
• talentontwikkeling.
In het uitgebreide programma is er aandacht voor de zorgbrede werking in het kleuter-, lager én secundair onderwijs.
Je kan deze dag individueel bezoeken of met het ganse schoolteam.
Een beperkt aantal scholen kunnen - indien ze dit wensen - deze dag programmeren als teamgerichte nascholing (pedagogische
studiedag). Heb je hiervoor interesse, neem dan vlug contact met ons op via [email protected].
Meer informatie kan je nalezen op de website www.thomasmore.be/impulsdag
Donche 2014-2015 | 91
WiWeter
WiWeTe® = Wiskunde, Wetenschappen, Techniek en Onde®nemingszin
De techniekacademie Wiweter club tracht via doe-sessies
kinderen in het basisonderwijs vanaf 6 jaar leergierig en
gepassioneerd te maken voor wetenschap en techniek. Zo hopen
we de instroom in technische en wetenschappelijke richtingen
te vergroten en stimuleren we de ondernemingszin van jonge
kinderen die later kunnen bijdragen aan de productiviteit,
innovatie en groei van ondernemingen
Doelgroep
leraren lager onderwijs derde graad en leraren secundair
onderwijs eerste graad
Na elke workshop krijgen de cursisten de gebruikte ‘hands-on’
waarbij het gebruikte materiaal en de aangeleverde inhoud
rechtstreeks bij de doelgroep kan worden gebruikt.
Zowel de ‘tips en tricks’ bij het vervaardigen van het
experimenteermateriaal als de didactische achtergrond komen
in de sessies aan bod
92 | Donche 2014-2015
WiWeter
STEM - didactiek
Inhoud
Hoe bouw je een techniek- of wetenschapsles op, zodat de
leerlingen van begin tot eind geboeid blijven? Je leert de
wetenschappelijke werkwijze kennen aan de hand van een
concreet fysisch voorbeeld: het maken van een windmolen.
Waarom hebben de meeste windmolens trouwens 3 wieken?
Het antwoord mag je verwachten op het eind van de sessie.
Leiding
Wim Verreycken, docent Fysica, Natuurwetenschappen /
WiWeTe® van de lerarenopleiding Thomas More
datum
donderdag 15 januari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 50, koffie, syllabus en alle gebruikte materialen inbegrepen
Workshop 1
Leren programmeren met en zonder robot
Inhoud
Aan de hand van een robotje in een doolhof leer je ‘denken’
zoals een computer dat doet. Spelenderwijze geef je de
robot commando’s en voor je het weet heb je een heus
computerprogramma gebouwd. Je gebruikt hierbij zowel
een virtuele robot als een levensecht exemplaar. Gebruikte
software: Blockly en Robomind.
Leiding
Wim Verreycken, docent Fysica, Natuurwetenschappen /
WiWeTe® van de Lerarenopleiding Thomas More
datum
donderdag 12 februari 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, koffie, syllabus en alle gebruikte materialen inbegrepen
Workshop 2
1000 bommen en granaten
Inhoud
Je leert kanonnen maken die op verschillende manieren
projectielen kunnen afvuren. Daarna ga je op zoek naar de
optimale instelling van het kanon, waarbij het projectiel (onder
de vorm van een marshmallow) zo ver mogelijk raakt. Het
opstellen van wiskundige grafieken zal je hierbij ‘verder’ helpen.
Leiding
Wim Verreycken, docent Fysica, Natuurwetenschappen /
WiWeTe® van de Lerarenopleiding Thomas More
datum
donderdag 19 maart 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 50, koffie, syllabus en alle gebruikte materialen inbegrepen
Workshop 3
De brug naar de chemie
Met behulp van snoepjes, tandenstokers, kranten en kleefband
kan je levensechte bruggen en andere constructies maken.
Op zoek naar de meest stabiele constructie kom je structuren
tegen die ook bij de kleinste kristallen en moleculen bestaan.
Je maakt je eigen model van een diamant en leert meteen
waarom diamant zo sterk is.
Leiding
Wim Verreycken, docent Fysica, Natuurwetenschappen /
WiWeTe® van de Lerarenopleiding Thomas More
datum
donderdag 23 april 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 50, koffie, syllabus en alle gebruikte materialen inbegrepen
Workshop 4
Veiligheid is kinderspel
Welke machines kan je door kinderen laten hanteren en wat zijn
de veiligheidsaspecten die daarbij horen. Op de juiste manier
kunnen kinderen met behoorlijk wat apparaten overweg!
Leiding
Erwin Van de Put, docent Techniek / WiWeTe® van de
Lerarenopleiding Thomas More
datum
donderdag 21 mei 2015 van 14u00 tot 17u00
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Bijdrage
€ 45, koffie, syllabus en alle gebruikte materialen
inbegrepen
Workshop 5
Donche 2014-2015 | 93
mentorenopleiding
94 | Donche 2014-2015
mentorenopleiding
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren
Doelgroep: De cursus richt zich in het bijzonder op leraren
kleuteronderwijs van scholen waarmee de opleiding
samenwerkt in het kader van ‘Samen opleiden’.
Leiding
An Severeyns, pedagoog en lector in de opleiding kleuter­
onderwijs, campus Vorselaar
Visie
Stage is een essentieel onderdeel van de opleiding tot
professionele bachelor in het kleuteronderwijs. De opleiding
kleuteronderwijs van Thomas More Kempen wil de studenten
alle kansen geven om te leren door ervaring in de praktijk om
zo uit te groeien tot competente leraren kleuteronderwijs.
Sinds 2010 volgen wij de stages van onze studenten op volgens
de principes van ‘Samen opleiden’. Een goede samenwerking
met het werkveld is daarvoor erg belangrijk. Wij zijn ervan
overtuigd dat het opleiden van de kleuteronderwijzers van de
toekomst enkel samen kan … met directies, (hoofd)mentoren …
Voor onze studenten is de klasmentor een centrale figuur in
hun leerproces op de stageplek. De mentor zorgt voor de
dagelijkse werkbegeleiding (concrete feedback en tips) en
leerbegeleiding (reflectiebegeleiding) van de student. Hij is ook
medebeoordelaar van het stageleerproces en een belangrijke
brugfiguur tussen de stagewerkplek, de student en de opleiding.
Toekomstige leraren constructief begeleiden in hun groei
naar kwaliteitsvol leraarschap is echter niet vanzelfsprekend
en vereist een aantal specifieke vaardigheden. Daarom biedt
de opleiding kleuteronderwijs van Thomas More Kempen een
basiscursus ‘Mentor in stagebegeleiding’ aan.
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Inhoud
Volgende thema’s kunnen onder andere aan bod komen:
• De betekenis van het mentorschap voor uzelf als mentor,
de studenten, de school en de collega’s.
• Trainen van begeleidingsvaardigheden: reflectie
op de eigen onderwijspraktijk, gesprekstechnieken
voor begeleidingsgesprekken, geven van feedback,
grondhoudingen en communicatieve basisvaardigheden.
• Recente evoluties in de lerarenopleiding: nieuwe visies op
leren en stagebegeleiding, competentiekaders, reflectie
en supervisie. • Samen opleiden: begeleiding en beoordeling van stage,
rolinvulling en functieomschrijving van de partners binnen
‘Samen opleiden’, begeleidingsinstrumenten.
Data
Reeks 1:
maandag
maandag
maandag
maandag
Reeks 2:
dinsdag
dinsdag
dinsdag
dinsdag
2 maart 2015, 9.00 – 16.00 uur
16 maart 2015, 9.00 – 16.00 uur
30 maart 2015, 9.00 – 16.00 uur
27 april 2015, 13.30 – 16.30 uur
3 maart 2015, 9.00 – 16.00 uur
17 maart 2015, 9.00 – 16.00 uur
31 maart, 9.00 – 16.00 uur
28 april 2015, 13.30 – 16.30 uur
Vervanging tijdens de opleidingsdagen:
Indien de stageschool een mentor wenst te vervangen door een
student, dan stelt de stageschool de vraag in de eerste plaats
aan de eigen stagiairs van het tweede en het derde jaar van de
opleiding kleuteronderwijs.
Indien de stagiairs niet alle gewenste vervangingen kunnen
invullen, dan kan de stageschool de vraag naar vervangers
via mail doorgeven aan de praktijkcoördinator (marie-josee.
[email protected]) uiterlijk op maandag 9 februari
2015.
Wenselijke gegevens zijn: de coördinaten van de school, de
data waarop de vervanging gewenst is, de klas (kleuterleeftijd)
die vervangen dient te worden. De praktijkcoördinator plaatst
met deze gegevens een oproep bij de studenten. De kandidaatvervangers nemen rechtstreeks contact op met de directie van
de school en maken de nodige afspraken.
Kostprijs
De prijs voor de volledige cursus bedraagt 250 euro, syllabus,
koffie en lunch (op de hele cursusdagen) inbegrepen. De cursus
is gratis voor scholen die samenwerken met de opleiding in het
kader van ‘Samen opleiden’.
Inschrijven
Inschrijven kan uitsluitend via de website van het Donche­
centrum: www.donche.be
Contactpersoon
Coördinator Professionele Bachelor Kleuteronderwijs
[email protected]
014/50 81 75
Module M1
Donche 2014-2015 | 95
mentorenopleiding
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren
doelgroep: De cursus richt zich in het bijzonder op leraren lager
onderwijs (ook leraren lichamelijke opvoeding en begeleiders
uit educatieve en culturele organisaties waar de studenten
keuzestages doen, kunnen deelnemen).
Visie
Als lerarenopleiders zijn we er ons van bewust dat we in onze
opdracht om goede en bekwame beroepskrachten te vormen
slechts slagen als we dat doen in nauwe samenwerking met het
werkveld.
De stage is een essentieel onderdeel van de driejarige
professionele bacheloropleiding. Wij willen onze studenten alle
kansen geven om te leren door ervaring in de praktijk en zo –
doorheen de verschillende stages in de drie opleidingsjaren –
uit te groeien tot competente leraren.
De begeleiding van stagiairs en van starters, door mentoren
op de werkplek, is één van de hefbomen om te komen tot
professionals die bereid zijn om levenslang te leren en te
werken aan kwaliteitsverbetering. De mentor zorgt voor de
dagelijkse werkbegeleiding (concrete feedback en tips) en
leerbegeleiding (reflectiebegeleiding) van de student. Hij
is ook medebeoordelaar van het stageleerproces en een
belangrijke brugfiguur tussen de stagewerkplek, de student en
de opleiding.
Toekomstige leraren constructief begeleiden in hun groei
naar kwaliteitsvol leraarschap is echter niet vanzelfsprekend
en vereist een aantal specifieke vaardigheden. Daarom biedt
de opleiding Lager onderwijs van Thomas More Kempen een
basiscursus ‘Mentor in stagebegeleiding’ aan.
Inhoud
Volgende thema’s kunnen onder andere aan bod komen:
• De betekenis van het mentorschap voor uzelf als mentor,
de studenten, de school en de collega’s.
• Trainen van begeleidingsvaardigheden: reflectie
op de eigen onderwijspraktijk, gesprekstechnieken
voor begeleidingsgesprekken, geven van feedback,
grondhoudingen en communicatieve basisvaardigheden.
• Recente evoluties in de lerarenopleiding: nieuwe visies
op leren en stagebegeleiding, competentiekaders,
professioneel ontwikkelingsplan (POP). leiding
Carin Smolderen, praktijkcoördinator, pedagoog en lector in
de opleiding lager onderwijs
Plaats
Campus Vorselaar, Lepelstraat 2
Data
Reeks 1:
dinsdag
dinsdag
dinsdag
dinsdag
14 oktober 2014
4 november 2014
18 november 2014
2 december 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Reeks 2:
Dinsdag
Dinsdag
Dinsdag
Dinsdag
21 april 2015
28 april 2015
5 mei 2015
19 mei 2015, telkens van 9u00 tot 16u00
Kostprijs
De prijs voor de cursus bedraagt 250 euro, syllabus, koffie
en lunch inbegrepen. De cursus is gratis voor scholen die
volgend academiejaar een samenwerkingsovereenkomst of
stagecontract met onze opleiding ondertekenen.
Inschrijven
Inschrijven kan uitsluitend via
Donchecentrum: www.donche.be
de
website
van
het
Contactpersonen
praktijkcoördinator Professionele Bachelor Lager onderwijs
campus Turnhout:
[email protected] of 014/ 80.61.01
praktijkcoördinator Professionele Bachelor Lager onderwijs
campus Vorselaar:
[email protected] of 014/50 81 74
Module M2
96 | Donche 2014-2015
mentorenopleiding
Mentorenopleiding voor stagiairs en beginnende leraren
doelgroep: De cursus richt zich in het bijzonder op leraren lager
onderwijs (ook leraren lichamelijke opvoeding en begeleiders
uit educatieve en culturele organisaties waar de studenten
keuzestages doen, kunnen deelnemen).
Ook leraren lichamelijke opvoeding en plastische opvoeding
uit het secundair onderwijs zijn welkom evenals begeleiders
uit educatieve, sportieve en culturele organisaties waar de
studenten lichamelijke opvoeding en plastische opvoeding
stage lopen.
Visie
Als lerarenopleiders zijn we er ons van bewust dat we in onze
opdracht om goede en bekwame beroepskrachten te vormen
slechts slagen als we dat doen in nauwe samenwerking met
het werkveld.
De stage is een essentieel onderdeel van de driejarige
professionele bacheloropleiding. Wij willen onze studenten alle
kansen geven om te leren door ervaring in de praktijk en zo –
doorheen de verschillende stages in de drie opleidingsjaren –
uit te groeien tot competente leraren.
De begeleiding van stagiairs en van starters, door mentoren
op de werkplek, is één van de hefbomen om te komen tot
professionals die bereid zijn om levenslang te leren en te
werken aan kwaliteitsverbetering. De mentor zorgt voor de
dagelijkse werkbegeleiding (concrete feedback en tips) en
leerbegeleiding (reflectiebegeleiding) van de student. Hij
is ook medebeoordelaar van het stageleerproces en een
belangrijke brugfiguur tussen de stagewerkplek, de student en
de opleiding.
Toekomstige leraren constructief begeleiden in hun groei naar
kwaliteitsvol leraarschap is echter niet vanzelfsprekend en
vereist een aantal specifieke vaardigheden. Daarom biedt de
lerarenopleiding van Thomas More Kempen een basiscursus
‘Mentor in stagebegeleiding’ aan
Inhoud
Volgende thema’s kunnen onder andere aan bod komen:
• De betekenis van het mentorschap voor uzelf als mentor,
de studenten, de school en de collega’s.
• Trainen van begeleidingsvaardigheden: reflectie
op de eigen onderwijspraktijk, gesprekstechnieken
voor begeleidingsgesprekken, geven van feedback,
grondhoudingen en communicatieve basisvaardigheden.
• Recente evoluties in de lerarenopleiding: nieuwe visies
op leren en stagebegeleiding, competentiekaders,
professioneel ontwikkelingsplan (POP). Leiding
Mieke Balcaen, pedagoog en lector in de opleiding secundair
onderwijs
Carin Smolderen, praktijkcoördinator, pedagoog en lector in de
opleiding lager onderwijs
Plaats
Campus Turnhout, Blairon 800
Data
vrijdag 10 oktober 20134
donderdag 23 oktober 2014
vrijdag 14 november 2014
donderdag 27 november 2014, telkens van 9u00 tot 16u00
Kostprijs
De prijs voor de cursus bedraagt 250 euro, syllabus, koffie
en lunch inbegrepen. De cursus is gratis voor scholen die
volgend academiejaar een samenwerkingsovereenkomst of
stagecontract met onze opleiding ondertekenen.
Inschrijven
Inschrijven kan uitsluitend via de website van het
Donchecentrum: www.donche.be
Contactpersoon
praktijkcoördinator Professionele Bachelor Lager onderwijs
campus Turnhout: [email protected] of 014/
80.61.01
Module M 3
Donche 2014-2015 | 97
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
98 | Donche 2014-2015
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
PRAKTISCHE INFORMATIE
Beste directeur
Hierna volgt een beknopte voorstelling van het nascholingsaanbod voor uw schoolteam:
de eerste thema’s zijn gericht op de didactische of pedagogische professionalisering van de leerkracht, daarna volgen de themanascholingen gericht op het ontwikkelingsproces van het team als team.
Hopelijk vindt u in de voorgestelde thema’s een zinvol aanknopingspunt voor een nascholing op maat van uw schoolteam.
Tal van schoolteams doen jaarlijks beroep op het Donchecentrum.
Voor een vlotte planning vragen we u om ons tijdig te contacteren.
Aanvraag voor een teamgerichte vorming
1.U kan een aanvraagformulier invullen bij het gekozen thema via onze website: www.donche.be of u kan telefonisch contact
(014/508 169) opnemen met het Donchecentrum.
Vermeld hierbij volgende gegevens:
• thema van de vorming
• voorstel datum/data waarop u de vorming wenst in te richten
• aantal deelnemers (maximum aantal 25 deelnemers)
• gegevens van de school
• plaats waar de vorming zal doorgaan (indien verschillend van de schoolgegevens)
2.De verantwoordelijke van het Donchecentrum overlegt met de nascholer over de mogelijkheid van inrichting van de vorming.
3.Er wordt opnieuw contact met u opgenomen om de aanvraag al dan niet te bevestigen.
4.Het Donchecentrum maakt een overeenkomst op met de school in tweevoud. Deze wordt u ter ondertekening opgestuurd.
5.De betaling van de schoolteamvorming gebeurt na afloop.
Afspraken i.v.m. de kosten voor teamgerichte nascholing 2012 - 2013
Voor een sessie van 3 uren: € 500
Workshops Mooss: voor 2 blokken van 2 uren: € 600
Per coaching-sessie: € 200
De verplaatsingskosten van de nascholer en eventuele kopieën zijn niet inbegrepen
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Donche 2014-2015 | 99
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
kleuter- of lagere schoolteams
of voor beide samen
SOCIO-EMOTIONELE ONTWIKKELING
Stimuleren van zelfredzaamheid en het ontwikkelen van vaardigheden
om de zelfstandigheid en het zelfvertrouwen op gang te brengen bij de
jongste kleuters.
Voor kleuterleid(st)ers van de jongste kleuters (2,5 tot 4-jarigen)
Als we met de jongste kleuters aan het werk zijn horen we vaak: ‘Ikke zelf doen’. ‘Ik wil nu … dat hebben …’ Ze zitten volop in hun
ik-fase , ze onderzoeken wat ze zelf kunnen en zelf willen kunnen. Hoe kunnen we jonge kinderen laten plezier beleven aan de
ontdekkingstocht van dingen zelf doen en hoe kan dat gegeven bijdragen tot zelfvertrouwen?
Wat kunnen we concreet doen en onder welke omstandigheden kunnen kleine kinderen
die ervaringen opdoen die tot vaardigheden leiden?
We hebben het dan niet alleen over de vaardigheden om doe-dingen zelfstandiger aan te pakken, maar evengoed over
vaardigheden die hun emotionele en sociale welzijn zullen versterken.
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 1
Kinderen en echtscheiding
We gaan dieper in op de rol die we als leraar kunnen hebben in het proces van het kind dat met (echt)scheiding te maken krijgt.
Scheiden doet wel degelijk pijn, niet eventjes maar langdurig, en alle gezinsleden zullen het er moeilijk mee hebben. Kinderen
begrijpen de veranderingen in hun leven vaak niet en vragen zich angstig af wat er met hen gaat gebeuren. En al zijn ouders zich
er vaak niet van bewust, kinderen piekeren ook over het welzijn van hun ouders, die nu zo boos en verdrietig lijken .
Enerzijds gaan we in op het aanreiken van taal aan ouders die ontschuldigend werkt, want alle ouders voelen zich schuldig en
onzeker.
Als wij het kunnen opbrengen om ons niet veroordelend op te stellen naar de ouders, dan scheelt dit, ook in het contact met het
kind.
Anderzijds gaan we op zoek naar hulpbronnen voor de kinderen. Welke hulpbronnen zijn aanwezig en welke handvatten kunnen
wij aanreiken die het kind sterker maken?
Hoe kunnen we het kind steunen in het ‘mogen loyaal zijn’ aan beide ouders?
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 2
Kinderen en rouw
Kinderen worden soms geconfronteerd met de dood van een dierbaar persoon.
We gaan op zoek naar welke handvatten we als leraren kunnen aanreiken in dit proces.
We bekijken welke rouwtaken er zijn en hoe we ondersteunend kunnen werken.
Hoe kunnen wij als leraren nabij zijn in rouw en verdriet?
Welke concrete materialen : prentenboeken, klei, verf , verhalen, symbolen, … kunnen ons hierbij helpen?
Tegelijk kan dit thema ook opengetrokken worden naar het thema ‘omgaan met verlies’ in al zijn contexten. Er kan immers niet
afgebakend worden waar kinderen allemaal wel of niet om kunnen rouwen.
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
100 | Donche 2014-2015
Thema 3
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Leren communiceren met een kind in emotionele pijn: een training
Signaalgedrag is dat gedrag dat duidelijk maakt dat een kind vastloopt.
Wat kunnen we doen met dit signaalgedrag van een kind?
In de training gaan we praktijkgericht aan de slag en leren we een aantal communicatietechnieken die makkelijk hanteerbaar zijn
in je contact met kinderen.
Ze zijn erop gericht om de achterliggende gevoelens en reacties van het kind beter te begrijpen en tegelijk het gedrag te
begrenzen waar nodig.
De technieken komen uit de kindertherapeutische communicatie zoals die gebruikt worden in de Integratieve Kindertherapie.
We reiken ook een kader aan waarmee het duidelijk kan worden waarom een kind in pijn, soms niet de pijn naar buiten kan
brengen, maar wel een ander vaak ‘afwerend’ gedrag stelt om de pijn niet te voelen.
Duur : 1 dagdeel of 2 dagdelen (met oefeningen)
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 4
Begeleiding van kinderen met faalangst
Tijdens deze sessie gaan we dieper in op de betekenis van faalangst.
Als we het hebben over faalangst, dan gaat het letterlijk om bang zijn om te falen. Faalangst is die angst die niet zozeer slaat op
wat je nu moet doen, maar op de kans of de zekerheid dat, dat zal mislukken.
Faalangst is dus een vorm van angst die optreedt bij het leveren van te beoordelen prestaties, waarbij de concentratie op een
mogelijke mislukking de aanwezige kennis en vaardigheden blokkeert.
Op school zijn we heel erg bezig met het nastreven van eindtermen, ontwikkelingsdoelen en daarvoor moeten we af en toe meten.
Is dit meten van de kinderen nu slecht of niet in het licht van faalangst? Een eenduidig antwoord lijkt niet te bestaan, het is immers
belangrijk dat kinderen weten wat er van hen verwacht wordt, en dat kinderen zichzelf als kundig kunnen ervaren.
Te veel vrijheid kan leiden tot onduidelijkheid. Te veel structuur en tijdsdruk kan leiden tot stress.
Het is dus belangrijk om een juiste tussenweg te vinden.
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 5
Omgaan met neerslachtige gevoelens bij kinderen
In deze sessie willen we dieper ingaan op hoe ook kinderen kampen met neerslachtige gevoelens en hoe er daarbij een link gelegd
wordt naar het maken of hebben van negatieve gedachten. Vaak wordt gedacht dat kinderen enkel een zorgeloos leven leiden
en dat ze dus niet kampen met droevige gevoelens die hen langere tijd achtervolgen. Maar ook kinderen kunnen zich wel degelijk
hopeloos, lusteloos, heel droevig en levensmoe voelen.
We willen het niet zo zeer hebben over de diagnose ‘depressie’, maar we willen wel handvatten aanreiken om kinderen te leren
omgaan met alle gevoelens om hen op die manier te behoeden voor depressie.
Tegelijk willen we het ook hebben over hoe bepaalde omstandigheden en stressvolle gebeurtenissen in een kinderleven oorzaak
kunnen zijn tot het ontstaan van een negatieve levensspiraal, waardoor ook kinderen moeite lijken te hebben om zich opgewekt
en levenslustig te voelen.
De vraag is dan hoe we als professionelen voor het kind én de ouders ondersteunend kunnen zijn bij het ontwikkelen van meer
draagkracht.
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 6
Vrije expressie: Hoe vrije teksten en vrije tekeningen een hulpmiddel
kunnen zijn als kinderen het emotioneel moeilijk hebben
Doelgroep : leerkrachten laatste kleuterklas en lagere school.
Reeds in de laatste kleuterklas, maar zeker ook in de lagere school, dreigen kinderen soms hun ‘eigenheid’ wat te verliezen in het
willen hun ‘best’ doen voor de juf of meester. Zo worden expressie-momenten soms ook prestatiemomenten waar kinderen willen
voldoen aan een bepaalde opdracht. Toch zijn er op school veel leermomenten mogelijk waarbij kinderen kunnen ervaren dat
het erom gaat hoe zij zich voelen, wat zij tot uitdrukking willen brengen, wat zij te zeggen hebben. In het werken met kinderen
is het omgaan met vrije teksten en vrije tekeningen een mooi en dankbaar gegeven om mee aan de slag te gaan. In de sessie
wordt er heel concreet gewerkt vanuit praktijkvoorbeelden zowel vanuit de ervaring van de nascholer in het onderwijs, als in haar
kindertherapeutische praktijk.
Nascholer
Lies Ledegen, kindertherapeut en kleuterleidster
Thema 7
Donche 2014-2015 | 101
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Gedrag positief beïnvloeden: samen met kinderen werken aan
oplossingen
Als kinderen altijd maar weer hetzelfde onaangepaste gedrag stellen, helpt het vaak niet om hen daarop te wijzen. Ook met straffen
en belonen bereik je niet altijd goede resultaten. En dat maakt leerkrachten wel eens moedeloos: wat kan ik dan nog wel doen?
In deze cursus word je ingewijd in het oplossingsgericht werken, een leuke methode om kinderen te ondersteunen in hun
functioneren, die ontwikkeld werd door o.a. Insoo Kim Berg en Ben Furman (Kids’ skills). Vertrekkend vanuit problemen, zoals die
ervaren worden door kind en/of leerkracht, ga je samen met het kind (en de ouders) op zoek naar oplossingen. Daarbij worden de
eigen competenties van het kind maximaal aangeboord. De leerkracht bepaalt samen met het kind doelen en helpt het in kleine
stapjes zijn functioneren verbeteren. Hulmiddelen daarbij zijn vooral goede vragen, die je op een gepaste manier leert gebruiken.
Je maakt in deze cursus ook kennis met enkele kant-en-klare materialen, die je ter ondersteuning kan gebruiken.
Nascholer
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in ‘voorkomen van’ en ‘omgaan met’ moeilijk gedrag
van kinderen en jongeren.
Thema 8
Kinderen leren conflicten hanteren
Conflicten horen bij het leven. Kinderen worden er van jongs af aan mee geconfronteerd. Al snel ontwikkelen ze hun eigen
strategieën om ermee om te gaan. Toch geraken ze er niet altijd zélf uit. Leerkrachten uit de basisschool besteden dikwijls een
groot deel van hun tijd aan het oplossen van ruzies tussen kinderen.
Hoe kan je met concrete conflicten tussen kinderen zo omgaan, dat hun eigen competenties op dit vlak verstevigd worden? Wat
kan je in de kleuterschool van kinderen verwachten en hoe bouw je daar in de lagere school op verder? Beeldmateriaal en enkele
concrete methodieken stofferen de zoektocht naar antwoorden op deze vragen. (maximum 2 sessies)
Nascholer
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in ‘voorkomen van’ en ‘omgaan met’ moeilijk gedrag
van kinderen en jongeren.
Thema 9
Reageren op agressie-incidenten
Op school kunnen heel diverse vormen van agressief gedrag voorkomen: vernederende opmerkingen, eisend gedrag, spullen
kapotmaken, een vechtpartij,… tot (kleine) criminele feiten. Hier als leerkracht weerbaar op reageren, veronderstelt het vaardig
hanteren van verschillende reactiestrategieën én het beheersen van je eigen angst, onmacht en kwaadheid. Beide aspecten
krijgen aandacht in onderstaand programma. Ook afronding en herstel ná een agressie-incident komen aan bod. (niet voor
kleuterschoolteams, minimum 2 - maximum 4 sessies)
Nascholer
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in ‘voorkomen van’ en ‘omgaan met’ moeilijk gedrag
van kinderen en jongeren.
Thema 10
Een positief klasklimaat, het hele jaar door.
Hoe komt het dat de ene klas een leuke bende wordt, en in een andere groep al na enkele weken een ongezellige en grimmige
sfeer hangt… ook al zijn de leerlingen elk apart best wel sympathiek? In deze cursus staan we stil bij wat zich afspeelt tussen
leerlingen onderling en hoe dat hun functioneren als groep beïnvloedt. Samen zoeken we handvatten voor de leerkracht om: een
nieuwe groep te helpen om een leuke groep te worden; een slecht functionerende groep terug op de rails te krijgen. We vertalen
deze inzichten in werkvormen die meteen inzetbaar zijn in de eigen klasgroep. Wonderen bestaan niet, wel een aantal remedies
met grote kans op slagen.
Nascholer
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in ‘voorkomen van’ en ‘omgaan met’ moeilijk gedrag van kinderen en
jongeren.
Thema 11
Kinderen stap voor stap leren opkomen voor zichzelf
Groepsdruk, pesten, misbruik, een vechtpartij,… kinderen belanden dagelijks in situaties waarin anderen dingen doen die zij
niet leuk vinden. Weerbaarheid is het vermogen om in dit soort situaties op een voor jezelf én anderen acceptabele manier
te reageren. In de praktijk is dit voor veel leerlingen geen eenvoudige opdracht. In deze cursus sta ik stil bij de mogelijkheden
die iedere leerkracht heeft om de weerbaarheid van leerlingen een duwtje in de rug te geven. Ik stel ook enkele oefeningen en
materialen voor waarmee je in de klas (als leerkracht) of individueel (als zorgbegeleid(st)er) aan de slag kan gaan. (maximum 2
sessies)
Nascholer
Hilde Leonard, zelfstandig nascholer, gespecialiseerd in ‘voorkomen van’ en ‘omgaan met’ moeilijk gedrag
van kinderen en jongeren.
102 | Donche 2014-2015
Thema 12
MUZISCHE VORMING (beeld, muziek, drama, dans)
Kunst, wat kan je ermee doen?
Voor leerkrachten lagere school
Wat is kunst? Het blijft een moeilijke vraag. Het lijkt soms zo ver van ons dagelijks leven te staan. Maar dat is niet zo. Je kan samen
met de kinderen kunst ontdekken en er van genieten.
In deze sessie laten we ons inspireren door kunst. We kijken naar voorbeelden en bespreken die kort. Daarbij maken we gebruik
van enkele basisvragen: Wat zie ik?, Wat voel ik?, Wat hoor ik? Wat ruik ik?
Daarna gaan we zelf aan het werk en creëren we zelf “kunst”.
• Een schilderij van Mondriaan brengt ons tot een sketch.
• Een muziekstuk van Nicholas Lens kan ons inspireren tot een dans.
• Bij een filmpje maken we een eigen klankband.
Via korte, eenvoudige opdrachten rond dans, muziek, drama en media komen we tot onze eigen kleine kunstwerken. Deze
opdrachten zijn ook makkelijk te gebruiken in de klas.
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Thema 13
Dansen met kinderen
Zet muziek op en veel kinderen beginnen spontaan te bewegen. Ze doen danspassen na van televisie of ze bedenken er zelf.
Bij dansexpressie kan iedereen meedoen. Er wordt geen beroep gedaan op een specifieke aanleg. Iedereen kan er zijn eigen
natuurlijke drang tot bewegen in kwijt.
In deze sessie zoeken we naar eigen dansbewegingen en laten we ons inspireren door voorwerpen, verhalen, muziek, … .
In kleine groepen maken we dan een eigen choreografie.
Zo zal je zien dat je ook met je eigen klas snel korte dansjes kan maken, zonder dat je als leerkracht een danser hoeft te zijn.
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Thema 14
Zingen, en dan? Spelen met de stem en liedjes
Wat kan je allemaal doen met de stem en met een liedje?
We beginnen met speelse oefeningen rond ademhaling en stem.
Daarna zingen we enkele liedjes voor kinderen van de onderbouw.
Deze liederen werken we dan creatief uit. We maken er een eigen tekst bij, brengen het expressief, maken er een klanktapijt bij … .
Als laatste stap proberen we samen bij gekende kinderliederen creatieve opdrachten te vinden.
Voor leerkrachten 1ste, 2de en 3de leerjaar
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Thema 15
Daar zit ritme in
Veel leerkrachten zien oefeningen rond ritme niet zitten.
De instrumenten zijn te duur, het is te moeilijk met grote klassen, … .
Niets is minder waar!
In deze sessie zingen en klappen we ritmes. We spelen ritmes op goedkope percussie-instrumenten of instrumenten die je zelf
kan maken.
Eerst spelen we enkele basisritmes, die we daarna combineren. We maken zelf ritmes en laten ons inspireren door de omgeving.
Want overal kan je ritme vinden.
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Thema 16
Donche 2014-2015 | 103
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Wereldoriëntatie: muzisch gezien
Voor leerkrachten lagere school
Bij sommige WO-thema’s kan je heel gemakkelijk enkele muzische verwerkingen bedenken, maar soms liggen deze niet zo voor
de hand. Hoe kan je drama, beweging (dans), muziek en media koppelen aan wereldoriëntatie?
Hoe gaan we te werk?
Stap1: het leerkrachtenteam geeft vooraf verschillende WO-thema’s door (min. 1 maand vooraf)
Stap 2: juf nOortje komt een muzische workshop geven op school waarin de verschillende WO-thema’s aan bod komen.
Stap 3: de leerkrachten krijgen nadien een syllabus van de workshop (eventueel CD met liedjes)
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
Thema 17
Liedjes uit de hele wereld
In deze workshop zingen we in verschillende talen. De liedjes komen uit de hele wereld: Zuid-Afrika, Brazilië, Japan, Kongo, … Bij
sommige liedjes horen spelletjes, verhalen, kleine dansjes of ritmes. Daarom zoeken we samen naar de leukste manier om ze te
zingen: met de hele groep, in kleine groepjes, vrolijk, droef, ….
Na de workshop krijg je een CD mee met de liedjes, een syllabus met de verhalen en spelletjes.
Nascholer
Juf nOortje, leerkracht lager onderwijs, freelancer muzische vorming
104 | Donche 2014-2015
Thema 18
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Navormingen door MOOSS
MOOSS staat in Vlaanderen sinds het begin van de jaren ’80 als synoniem voor “een goesting voor kunst” en “actieve kunsteducatie”.
De navormingssessies van MOOSS rond muzische vorming (beeld, muziek, drama, dans, media) hebben twee grote doelen:
• Hoe kan je met succes een kwalitatief en verantwoord muzisch proces voor jouw klas opzetten en begeleiden?
• Hoe kan je zelf met meer vaardigheden en kennis van zaken lesgeven in de verschillende muzische disciplines? (De
bouwstenen/werkvormen van een discipline)
Die twee doelen vind je in alle sessies terug. Tijdens deze vormingen kan je je als begeleider /leerkracht verder verdiepen in een
bepaalde artistieke discipline. Ook kun je via vormingen leren om muzische processen en activiteiten op te starten. In andere
vormingen biedt men je verschillende werkvormen aan die de creativiteit en de begeleidershouding verder ontwikkelen. Goed
begeleiden is een leerproces dat nooit af is. Ons motto hierin is ‘al doende leert men’. Actie dus!
Meer dan pasjes
Dansen met kinderen en jongeren: hoe doe je dat?
We kennen allemaal wel enkele kant-en-klare dansen die we kunnen aanleren aan kinderen of jongeren. Maar dansactiviteiten
bedenken die verder gaan dan enkel pasjes, dat is moeilijker. En net dat is het doel van deze vorming.
We bekijken stapsgewijs hoe een danssessie kan worden opgebouwd. Hierbij ligt de focus niet op de technische scholing. Wel
richten we ons op het creëren van opdrachten die de creativiteit van jonge mensen kunnen prikkelen. De klemtoon ligt dus op
experiment en spel. Verder wordt er extra aandacht besteed aan groepsdynamische processen. Tijdens deze vorming doe je een
hoop inspiratie en inzichten op om je eigen workshops uit te denken.
Thema 19
Iedereen choreograaf
Creëren samen met je dansers
In het circuit van de amateurdansers is het gebruikelijk om choreografieën stapsgewijs aan te leren. De dansdocent demonstreert
en de dansers voeren uit. In het professionele circuit gaat het er vaak heel anders aan toe. Daar bepalen de dansers mee hoe
de choreografie er uit zal zien. De choreograaf bepaalt de grote lijnen van het stuk en de dansers zoeken mee naar interessant
bewegingsmateriaal. De choreograaf coacht en faciliteert.
In deze sessie leer je hoe je met amateurdansers aan de slag gaat, vertrekkende van hun ideeën. We voeren zelf opdrachten uit
die leiden tot het creëren van dansante bewegingen. En we bekijken hoe we een gerealiseerd dansstukje kunnen bijschaven.
Thema 20
Podiumgeesten
omkaderen van theatervoorstellingen
Wat kun je met een groep kinderen en jongeren doen om een theatervoorstelling te omkaderen? Hoe activeer je de kijkervaring
van kinderen en jongeren en hoe leid je de voorstelling op een actieve en plezierige manier in? In deze workshop behandelen we
een aantal methoden om jonge mensen goesting te doen krijgen in theater. Bovendien overlopen we een aantal originele manieren
om de regels en codes van het theater ‘behapbaar’ te maken voor de doelgroep.
Je gaat zelf actief aan de slag en leert aan de hand van concrete voorbeelden om vanuit thema, speelstijl of vormgeving
activiteiten te bedenken. Dit kan een actieve omkadering zijn of zelfs een nagesprek. Ook leren we hoe je vanuit de leefwereld
van de maker(s) of regisseur(s) kunt vertrekken. Want hoe stuur je een goed gesprek over een ontoegankelijke voorstelling? En
hoe schakel je op een organische manier tussen reflectieve en actieve opdrachten, zodat de deelnemers meer inzicht krijgen in
het maakproces of de thematiek?
Thema 21
Theater maken vanuit het niets
theatrale resultaten vanuit ideeën van jongeren
Wil je een theatrale presentatie of een toonmoment maken vanuit de ideeën van de jongeren zelf? Dan ontstaat vaak terecht de
vraag: hoe begin je eraan? Hoe begeleid je zo’n activiteit naar een degelijk eindresultaat?
In deze cursus doorlopen we het creatieve productieproces. Vanuit verschillende invalshoeken (een tekst, een thema, een
voorwerp, een locatie…) verzamelen we ideeën. Een aantal daarvan werken we verder uit om te eindigen met het presenteren van
een aantal scènes. Nadat je zelf hebt ervaren hoe het is om speler én zodat je naar huis gaat met een aantal duidelijke handvaten
en praktijktips.
Thema 22
Donche 2014-2015 | 105
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
De klassiekers herdacht
Creatieve verkenning van de mogelijkheden om oude ‘knutsel’activiteiten in een nieuw kleedje te steken
Elk jaar opnieuw de vraag: wat doe ik met de kinderen rond de seizoenen, Sinterklaas of Halloween en welk cadeautje maken we
voor moederdag? Heb je behoefte aan nieuwe ideeën of betrap je jezelf soms op herhaling van steeds dezelfde activiteiten en
technieken (papier, stempelen, inkleuren, …)?
Dan is deze workshop vast iets voor jou!
Eerst word je uitgenodigd zelf te proeven hoe je op eenvoudige en procesgerichte manier tot leuke resultaten kan komen. Daarna
bekijken we samen welke bekende thema’s, activiteiten, materialen of technieken je in een nieuw kleedje wil steken. Via allerhande
creatieve technieken verzamelen we daarna originele ideeën. In een laatste stap werken we enkele ideeën uit tot een (te) gekke
activiteit.
Thema 23
Kunst is lekker
Met kinderen en jongeren werken rond hedendaagse kunst
De hamzuilen van Jan Fabre, de kakmachine van Wim Delvoye (Cloaca) of de beelden gemaakt van kauwgom van Bart van Dijck.
Wat moet je daar mee aanvangen? En hoe breng je kinderen en jongeren tot hun eigen appreciatie van hedendaagse kunst?
Via actieve oefeningen krijg je in deze workshop een beter zicht op de stappen die kunstenaars zetten om tot een beeldend werk
te komen. Vertrekkende vanuit je eigen ervaringen, leggen we vervolgens bloot hoe we hedendaagse kunst ‘verteerbaar’ maken.
Thema 24
Muziek… zo kan het ook
Muziek anders bekeken en op een actieve manier
Bij het woord ‘muziek’ denken veel kinderen en jongeren nog makkelijk aan notenleer, blokfluit spelen en de maat slaan. Er bestaan
evenwel nog andere methodes om kinderen goesting te geven in muziek.
In deze workshop leer je een brede waaier van ritmische spelletjes, systeempjes en truukjes waarmee je kinderen en jongeren
zonder veel technische bagage aan het musiceren brengt. Verder exploreer je actief verschillende opdrachten en oefeningen en
vergelijk je die op hun aantrekkingskracht voor kinderen en jongeren.
Thema 25
Muziek in G-groot
Muziek voor grote groepen zonder instrumenten
Als we denken aan ‘muziek’ en ‘grote groepen’ komen we dikwijls niet veel verder dan het opentrekken van de oude liedjesdoos en
het onwennig mompelen van de teksten. Dat moet beter kunnen!
We oefenen een waaier van ritmische spelletjes, systeempjes, truukjes en rijgen ze in een mum van tijd aan elkaar tot grotere
ritmische structuren. De deelnemers leren meerdere muzikale deelaspecten (o.a. dirigeren, soleren, werken met partituren,…)
bruikbaar te maken voor grote(re) groepen.
Thema 26
Bevlogen samenwerking
Tips&tricks voor boeiende samenwerkingsprojecten
Heb jij ook zo’n stoffige schuif waarin alle té grootse dromen verdwijnen als je beseft dat je ze alleen niet kan waarmaken? Voel
je ook soms de goesting om met een collega-organisatie samen te werken, maar komt het er nooit van die plannen zinvol uit te
werken?
Veel vage ideeën zijn helemaal niet zo onmogelijk als ze lijken. Met de juiste partners kan uit wat gefantaseer vaak een prachtig
project groeien.
We onderzoeken samen hoe je projecten of tra jecten kan opzetten waarin verschillende partners graag hun inbreng hebben. Hoe
kan je een gemeenschappelijke droom vinden waarin de specifieke expertise en knowhow wordt benut van verschillende partners
met elk een eigen werking, doelstelling of visie. Hoe verhoog je ieders betrokkenheid en verdeel je de investering en werklast op
een goede manier?
Deze vorming biedt geen kant-en-klare succesformules, wel een aantal checklists, do’s&don’ts en tips&tricks om de haalbaarheid
van een project na te gaan, om goede afspraken te verwoorden, om de juiste partners te vinden, ...
Deze vorming ontstond naar aanleiding van het project SuperVlieg waarmee Mooss duurzame samenwerkingen stimuleert en
begeleidt tussen lokale diensten, organisaties en verenigen die werken rond kindercultuur.
Thema 27
106 | Donche 2014-2015
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Oud geleerd is jong gedaan!
Creatieve activiteiten ontwikkelen voor kinderen en (groot)ouders samen
Heb je genoeg van de gebruikelijke jaarlijkse pannenkoekenbak waarop de familie welkom is? Hoe organiseer je boeiende
activiteiten voor kinderen en hun begeleider? Hoe overstijg je het louter samen knutselen? Ben je benieuwd naar meer interactieve
alternatieven voor activiteiten met kinderen en volwassenen tezamen? Dan is deze sessie iets voor jou.
Eerst mag je op een actieve manier proeven hoe je jonge kinderen en hun (groot)ouders op speelse wijze laat samenwerken
en naar elkanders ideeën laat luisteren. Dan bedenken en ontwikkelen we, vertrekkende vanuit eigen interesses, leuke formules
– zoals spelen en workshops – waarbij kinderen en volwassenen samen aan de slag gaan. Het aanspreken van fantasie en de
kruisbestuiving tussen kind en volwassene staan hierbij centraal. We gebruiken verschillende kunstdisciplines en materialen om
onze creatieve ideeën in een vorm te gieten.
Thema 28
Klein en groot
Workshops ontwikkelen voor kinderen tot 8 jaar die vergezeld worden door een volwassene
Hoe kan je de creativiteit van kinderen en volwassenen gezamen­lijk aanspreken? Hoe dompel je hen samen onder in een
gedeelde fantasiewereld?
In deze workshop ondervind je hoe je jonge kinderen en (groot)ouders op speelse wijze kan laten samenwerken en naar elkaars
ideeën kan leren luisteren. Je gaat actief aan de slag en leert zelf leuke workshops voor volwassenen en kinderen bedenken.
Thema 29
Creatief met toonmomenten
“Lap, een leeg podium! We moeten iets doen! Maar wat? Iets met dans, of liever theater? Ik weet nog wel iets! Of misschien moeten
we iets doen met video, ja, tof! Ik wil ook iets zeggen! Kiezen we een thema? En welk thema dan? “
Werken met een groep aan een toonmoment verloopt niet altijd even vlot of je vervalt al snel in hetzelfde patroontje van sketches
en andere clichés. Wat bepaal je zelf? Wat bepaalt je groep? En hoe zorg je binnen een korte tijd voor een vernieuwend spektakel
dat zowel voor je groep als voor jou verrassend is?
We gaan actief aan de slag met de manier waarop Mooss werkt aan toonmomenten en voegen dit bij jullie expertise en specifieke
situatie. Samen zoeken we naar een werkwijze waarbij werken aan toonmomenten van begin tot einde een feest wordt met veel
plezier voor de hele groep en inspraak op maat.
Thema 30
Productgericht werken
Een groep jeugdwerkers die een muzikaal toonmoment met percussie op olievaten willen programmeren tijdens hun jaarlijkse
ontmoetingsdag voor begeleiders; een groep leerkrachten die het schoolfeest een extra artistiek tintje wil geven; een
amateurdansgroep voor kinderen die in een eerste fase van het productieproces op zoek wil naar inspiratie; een conservatorium
dat met een groep leerlingen een bestaande theaterpresentatie wil verfijnen; een jeugdhuis dat de deelnemers van een lokale
“kunstbende” wat extra begeleiding en coaching wil geven.
De bijdrage van MOOSS kan zowel op het hele productieproces, als op een specifiek onderdeel gericht worden (bv. de ontwikkeling
van het concept en het productietra ject, het verzamelen en selecteren van ideeën, de afwerking en/of verfijning, etc…). `
Naast deze ‘op maat’- antwoorden op specifieke vragen, heeft MOOSS ook een ‘kant-en-klare’ vorming in de aanbieding. Speciaal
voor begeleiders die op een creatieve manier samen met een groep kinderen of jongeren naar een toonmoment willen toewerken.
Thema 31
Donche 2014-2015 | 107
NASCHOLING VOOR SCHOOLTEAMS
Optimaal functioneren in een team via Inspirerend coachen of ‘going for Yes’
Coaching is meer dan het voeren van een goede babbel: het is gericht op echt resultaat, op enthousiasme (bij diegene die je
coacht, en bij jou) en op zelfinitiatief (“ondernemer” worden van je dromen, verlangens, daar gaat het om).
Deze vorming richt zich naar leerkrachten die zicht willen krijgen op zichzelf in een team en op het eigen teamfunctioneren. In
deze navorming komt het accent te liggen op inzichtverwerving in zichzelf als lid van een team en op het eigen teamfunctioneren.
We leren hoe je optimaler deel kan uitmaken van een team en kwaliteitsvoller kan functioneren (via het aanboren van eigen,
soms onvermoede, krachten). Ook het omgaan met weerstand is een onderdeel van deze vorming. Doel is individuen meer
teambekwaam te maken door hen inzicht te geven in zichzelf (flexibiliteit versus authenticiteit) om volop de eigen competenties
efficiënt te kunnen inzetten en zo ook het team tot ontwikkeling/verandering te kunnen brengen.
Nascholer
Hans Mennes en/of Mieke Balcaen, lectoren aan de Lerarenopleiding Thomas More
Thema 32
Begeleiden van innovaties op de werkvloer
Coaching is meer dan het voeren van een goede babbel: het is gericht op echt resultaat, op enthousiasme (bij diegene die je
coacht, en bij jou) en op zelfinitiatief (“ondernemer” worden van je dromen, verlangens, daar gaat het om).
We richten ons in deze sessies naar leerkrachten die willen werken aan of bezig zijn met innovaties op de werkvloer. Het leren
ondernemer worden van je eigen idee en hier zelf verantwoordelijkheid voor opnemen is de insteek. In deze navorming komt
het accent te liggen op het coachen in functie van een ontwikkelingsproces gericht naar een individuele product. Ondernemen
en ontwikkelen vanuit je passie via het aanleren van coachingsvaardigheden komen aan bod. Doel daarbij is individuen
veranderingsbekwaam maken. Ook bekijken we hoe jij de anderen kan meenemen in een veranderingsproces. Cursisten leren
actief het eigen proces in handen nemen en werken gericht naar een (eind)resultaat. Bundelen van krachten boort immers nieuwe
energiebronnen aan en anderen bezig zien in hun ontwikkeling werkt inspirerend.
Nascholer
Hans Mennes en/of Mieke Balcaen, lectoren aan de Lerarenopleiding Thomas More
Thema 33
Fier op ons werk! Inspirerende workshop in aanloop naar een
doorlichting op school
De inspectie op bezoek! Altijd een (toch wat) spannend moment. Hoe kan je als team het verhaal van je school op een rustige
en krachtige manier overbrengen? Wat wil je vertellen over je dagelijkse schoolpraktijken en hoe kan je er voor zorgen dat jullie
verhaal gehoord wordt zoals je het wil overbrengen bij de doorlichting? Hoe maken jullie het enthousiasme zichtbaar en worden
jullie sterktes in de verf gezet?
In deze workshop oefenen we de vaardigheden in die werkelijk verschil maken en die er voor zorgen dat jullie enthousiasme,
sterktes, …. naar voor komen. Via een aantal vaardigheden (gebaseerd op inspirerend coachen) oefenen we met het team hoe je
dit kan realiseren, in voorbereiding op de visitatie. In deze interactieve workshop zal je via de inzet van concrete vaardigheden
en inzichten direct aan de slag kunnen én verschil kunnen maken.
We bekijken samen met het team waar we trots op zijn en hoe we ons willen tonen als school en hoe we de sterktes maximaal
kunnen naar voor schuiven. We brengen in deze workshop ook inzichten m.b.t. lichaamstaal, presentatie, toelaten van gevoelens,
expressie van passie, … om krachtig naar voor te komen met fierheid op wat we doen op school, als team.
Nascholer
Mieke Balcaen, lector aan de Lerarenopleiding Thomas More
Thema 34
Kernkwaliteiten
Ga in je uitdaging staan en leer omgaan met je valkuilen en allergieën.
Kernkwaliteiten. Iedereen bezit ze. Je loopt er echter niet mee te koop (onze Vlaamse aard?). En toch is het waardevol om ze
onder ogen te zien. Dankzij Daniël Ofman kunnen we deze talenten, die zo natuurlijk aanvoelen, in een ruimer kader plaatsen.
Het kernkwadrant. Via dit kwadrant krijg je zicht op jouw valkuilen en allergieën. Plots zie je duidelijk waarom je tegen bepaalde
mensen (leerlingen, collega’s, ouders) aan loopt en zij tegen ons. Door het vervolledigen van jouw kernkwadranten krijg je niet
alleen inzicht. Je kunt door dit inzicht ook streven naar een evenwicht.
Dat kun je doen door op zoek te gaan naar de ideale vorm van jouw kernkwaliteit. Eens we deze gedefinieerd hebben, kunnen
we concrete stappen uitwerken om deze zogenaamde uitdaging aan te gaan. Door met collega’s op zoek te gaan naar elkaars
kernkwaliteiten ontstaat er een ruimer beeld van het team. Zo krijg je een figuurlijke landkaart van de talenten in de groep. Nascholer
Carin Smolderen, lector aan de Lerarenopleiding Thomas More
108 | Donche 2014-2015
Thema 35
Specifiek gericht op het
ontwikkelingsproces van het team
Kennismaking met het Enneagram
Ontdek jouw eigen type en de overige acht waarmee je samenwerkt. Maak zo een röntgenfoto van je team.
Alhoewel iedereen uniek is, vertonen wij wel gemeenschappelijke kenmerken. Het enneagram is een systeem dat ordening geeft
in de veelheid van menselijke kenmerken. Het helpt ons om tot inzicht te komen hoe het komt dat we doorgaans op deze of gene
manier denken, handelen, reageren. De negen types, zijn in feite negen verschillende gezichtspunten van hoe mensen naar de
werkelijkheid kijken.
Tijdens deze workshop leren we het enneagram kennen en gaan we op zoek naar het type waar we het dichtst bij aanleunen.
We gaan na wat de kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën van jouw type zijn. Let wel, welk type je bent is niet het
belangrijkst. Maar wel de manier waarop je jouw type beleeft. Zo kun je jouw type op een gezonde, gemiddelde en ongezonde
manier beleven.
We hebben twee belangrijke doelstellingen voor ogen met deze workshop :
Je ontdekt je eigen type en wordt bewust van je groeimogelijkheden.
Je ontdekt de typeringen van de collega’s. Je krijgt hierdoor een beter begrip van het onderling functioneren. Zo biedt het
enneagram mogelijkheden om de samenwerking tussen collega’s te verbeteren.
We werken met verschillende interactieve werkvormen en nemen de tijd voor persoonlijke reflectie.
Nascholer
Carin Smolderen, lector aan de Lerarenopleiding Thomas More
Thema 36
Donche 2014-2015 | 109
Welkom op campus Turnhout en campus Vorselaar
Nascholing
Campus Turnhout
Blairon 800, 2300 Turnhout
tel. + 32 (0)14 80 61 01
Nascholing
Campus Vorselaar
Lepelstraat 2, 2290 Vorselaar
tel. + 32 (0)14 50 81 60
Parkeren in Turnhout
Parkeren in Vorselaar
Nabij de campus in Turnhout is parking Syntra,
Kempenlaan 36 gelegen met 200 gratis
parkeerplaatsen. Van op deze parking is het
10 min. wandelen naar de campus.
De campus Vorselaar ligt vlakbij de Markt in Vorselaar.
Men bereikt Vorselaar via de E313 (Antwerpen – Hasselt
– uitrit Herentals West / Grobbendonk), richting
Grobbendonk centrum, daarna richting Vorselaar volgen.
Het centrum van Vorselaar is blauwe zone!
Er zijn twee centrumparkings die kunnen worden
gebruikt en vlakbij de campus zijn gelegen. De eerste
parking bevindt zich in de Nieuwstraat, naast de
bibliotheek. De andere parking is gelegen aan de
Oostakker (sportcentrum). Deze parkings zijn aangeduid
met nieuwe infoborden. Van op deze parkings is het
slechts 3 minuten wandelen naar de campus.
Adres voor GPS-gebruikers: Lokerenstraat 110, 2300
Turnhout.
De parking van de campus is strikt voorbehouden voor
personeelsleden. Met dank voor uw begrip.
Donche 2014-2015

E rfgoeddag 27 april 2014 — campus Vorselaar

Maattabel IJD-trui (maten in cm) Omschrijving XS S M L XL H05

Ad van der Have

Open Dag Campus WesterWind 8 november

Anesthesioloog met bijkomende opleiding algologie

“TOUCH OF JOY” 8 mei 2014

Brochure IP Campus

Insectfood mainstream? FONTYS LIBRARY VENLO

#VPWedstrijd - Vlaamse Programmeerwedstrijd

Open Access Biotech Campus Delft