Download artikel

28-29•SBR-meeting:28-29
26-11-2007
14:38
Pagina 28
Risicobeheersi n
De kwaliteitsverbetering van houten kozijnen is
momenteel een hot item. Er worden diverse procesen productinnovaties doorgevoerd, maar toch blijven
er in de praktijk problemen. Dikwijls worden deze
veroorzaakt door het ontwerp, de detailleringen en
de aanlevering/behandeling op de bouwplaats. Daarom is meer afstemming tussen de betrokken partijen
gewenst, zo luidde een van de conclusies op de SBRbijeenkomst in Baarn over risicobeheersing van houten kozijnen.
Volgens Peter Kuindersma
Een van de sprekers op de bijeenkomst
veel toepassingen bestaan. Maar de risi-
van Stichting Bouwresearch (SBR) in
cobeheersing kan beter. Als voorbeelden
Baarn over risicobeheersing van houten
noemde hij onder andere de afmetingen
kozijnen was Jan de Jong, projectleider
van kozijnen (“hoe kleiner hoe beter”)
Hout in de Bouw van TNO Bouw & On-
en kozijnverbindingen, maar ook aspec-
dergrond. Volgens hem moet er beter
ten zoals ventilatie en waterafvoer, de
worden gekeken naar: wat zijn de conse-
aandacht voor capillaire naden en kop-
quenties van een ontwerp en van de de-
peldetails en het binnenbeglazingsprofiel
taillering? Relevant is: Waar en hoe ligt
voor gevingerlast en gelamineerd hout
het kozijn in de gevel? Hoe wordt het
zijn van essentieel belang.
belast? Hoeveel hout ligt er buiten de
“Zorg altijd voor ventileren, waardoor
glaslijn? Wat is de gevel-schuinte, is het
het kozijn droog blijft. Hoe opener hoe
gemonteerd/ingemetseld? En welke keu-
beter”, aldus De Jong. Hij vindt risicoana-
zes worden gemaakt voor verbindingen?
lyse van groot belang voor de mate van
De Jong: “Heel moeilijke details brengen
kosten van onderhoud. De Jong vertelde
een hoger risiconiveau en daarmee een
dat TNO gaat starten met een proefpro-
grotere kans op lekkages met zich mee.
ject met risicometing in Resultaatgericht
Let eens op hoe snel tegen de gevel lig-
Vastgoedonderhoud.
gende kozijnverbindingen op het zuidwesten degraderen. Ook de bereikbaar-
MONITOREN
heid voor onderhoud en schoonmaken
Spreker Louis te Pas van VastgoedTeam/-
worden zwaar onderschat.”
InterBouwConsult vindt monitoren erg
belangrijk voor risicobeheersing van hou-
van Adviesburo Nieman
staan op de bouwplaats
RISICOMETING
ten kozijnen. Hij ziet op dat gebied veel
kozijnen “nogal eens met
Een typisch Nederlands probleem is, vol-
verbeteringen en voortschrijdend inzicht.
de voetjes in het water”.
gens De Jong, dat er op kozijnengebied
Maar signaleert daarentegen ook veel
28-29•SBR-meeting:28-29
26-11-2007
14:38
Pagina 29
BOUWPLAATS
[
T
E
C
H
N
I
E
K
]
DOOR HENRY RIJSTENBIL
onderhoudsgevallen en extra kosten,
van zonwering en ventilatie, drie- of vier-
vooral ook als gevolg van het te laat in
voudige beglazing en vooral ook combi-
actie komen. Te Pas vertelde dat er zelfs
kozijnen. “Ik verwacht dat we deze kozij-
Belangrijke aandachts-
na 100 procent inspecties nog onopge-
nen steeds meer zullen gaan zien. Er
punten bij kozijnen zijn
merkte verfgebreken en houtrot blijken
wordt veel gerekend aan de beperking
de consequenties van
te bestaan, bijvoorbeeld aan dorpels.
van het warmteverlies door kozijnen en
ontwerp en detaillering.
Door de manier van inspecteren wordt er
beglazing. De praktijk moet uitwijzen
soms te veel naar symptomen gekeken,
hoe die gaan presteren. Je kan nog zo
niet naar oorzaken.
goed isoleren, als je niet isolerend aan-
“Maak dit stuurbaar”, luidde zijn advies.
sluit op het bouwkundig kader gaat het
“Stel de uitgangspunten vast: de eisen
niet goed.” Kuindersma signaleert dat in
van de opdrachtgever, de verwachtingen
de praktijk nogal eens dingen fout gaan,
van alle aspecten van de conditie. Maak
omdat er niet vooraf over is nagedacht.
prestatieafspraken met de leverancier.
Hij ziet soms onvoldoende aandacht voor
VERBETERPUNTEN
Weet wat je wilt meten. Zet ook alle
de afstemming van de componenten, de
De Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) wil antici-
eisen goed op een rij: sociaal, econo-
detailleringen op de benodigde of ver-
peren op de steeds veranderende markt. Inspanningen zijn
misch, esthetisch, technisch. Dan heb je
wachte prestaties en op de toepassing.
gericht op optimale invulling van de rol als partner en toeleverancier in de bouw. Ing. Arie van den Akker gaf aan hoe de
si ng
branche van handmatig ingestelde mechanisatie naar industrialisatie en digitalisering is overgeschakeld. Kwaliteitsborging
houten kozijn
gebeurt op basis van de eisen van het Bouwbesluit, controle op
die van Bouwtoezicht en Komo-certificering. Daarnaast werkt
men met aanvullende eisen voor kwaliteit, productievoor-
een referentiekader. Belangrijke risico’s
Soms worden dingen vergeten: bijvoor-
waarden, verwerking en maatschappelijke ontwikkelingen. NBvT
om in beeld brengen zijn: houtvocht in
beeld geluidwerende voorzieningen of
gaf aan druk te zijn met uitwerking van technische verbeterpun-
verbindingen, ondergrond, vullingen,
zonwering, die achteraf ‘op een of ande-
ten, zoals vingerlassen, verbindingen, binnenbeglazing, bescher-
draaidelen, afwerklaag.”
re vreemde wijze’ alsnog wordt gemon-
ming onderdorpels en verfsystemen.
Te Pas gaf aan dat het goed is bij monito-
teerd.
Een goede behandeling van het kozijn op de bouwplaats, vindt
NBvT cruciaal. Van den Akker gaf aan dat de timmerindustrie in
ren alle details afzonderlijk te meten en
te beschrijven aan de hand van het refe-
SAMENWERKING
de huidige situatie verantwoordelijkheid neemt tot en met het
rentiekader. Per aspect zie je dan het ver-
Kuindersma wil naar een andere menta-
afleveren. Na het afleveren/opslaan gaan derden dit product
loop van de conditie. Elk jaar heeft vol-
liteit bij de behandeling van kozijnen op
opslaan, verwerken, delen toevoegen en afwerken. Bij gevelele-
gens Te Pas geen zin, wel om de twee à
de bouwplaats. Hij signaleert veel open-
menten moet daarom duidelijk zijn wat de verdeling en afbake-
drie jaar. Het belangrijkste om te meten is
staande naden en verbindingen en ook
ning van de verantwoordelijkheden tussen de bouwpartners
vocht, vindt hij. “Opgesloten vocht bete-
onvoldoende bescherming van beglaasde
onderling is, beklemtoonde hij.
kent na verloop van tijd rot. Mijn aanbe-
en afgeschilderde kozijnen. En: ”Op de
NBvT introduceert, mede naar aanleiding van discussies met
veling is: vocht meten rond de verbindin-
bouwplaats staan kozijnen nogal eens
afnemers, drie leveringsconcepten, waarin de prestatie-eisen
gen en aansluitingen! Kit of rubber is
met de voetjes in het water.” Ook de
worden vertaald naar uitvoering. Concept I is een verbeterd tra-
nooit per definitie helemaal dicht.”
loodverbinding op een kozijn vindt hij
ditioneel halfproduct; concept II is een halfproduct bouw-proof.
een kritische plek. Hij signaleert dat de
Concept III is het leveren, plaatsen en opleveren van een com-
I N N O VAT I E
samenwerking tussen opdrachtgever,
pleet eindproduct (houtklasse A en/of B) met beschermende
Ing. Peter Kuindersma, adviseur/project-
architect, aannemer en leverancier en
voorzieningen tijdens de bouwfase. Voorzien van vakvullingen,
leider bij Adviesburo Nieman, belichtte
adviseur beter kan. “We zouden over de
roosters en aansluitingen, beglaasd, met hang- en sluitwerk en
de innovatie van houten kozijnen in de
hele linie het proces, inclusief kozijnen en
afmontagevoorzieningen et cetera, in grondverf-, voorlak- en
praktijk. Hij wees onder meer op de
detailleringen, moeten optimaliseren,
aflaklaag. Met verantwoordelijkheid voor het geheel bij opleve-
overheid die steeds energiezuiniger
vanaf de eerste streep op papier.” Hij
ring en met garantie, vertelt Van den Akker. Eind januari komt
woningen wil en de daarmee samenhan-
pleit voor (vooraf) een integraal ontwerp,
NBvT met digitale basis-bestekteksten voor de concepten, afge-
gende ontwikkelingen zoals HR-kozijnen,
waarbij alle aspecten waaraan het kozijn
stemd op Stabu-systematiek en Komo-certificaat.
geïsoleerde kozijnprofielen, integreren
moet voldoen, worden meegenomen.
•
28|29
E I S M A ’ S
S C H I L D E R S B L A D
23|2007