Begraven of cremeren ?

14-05-14 De Bijbel open
Begraven of cremeren ?
Zegen, aanbidding. Kracht, overwinning.
Ere zij de eeuwige God.
Laat elke natie, elke creatie
buigen voor de eeuwige God.
Elke tong in hemel, op aard zal uw macht belijden.
Elke knie buigt neer voor uw troon, aanbiddend.
U wordt hoog verheven, o God
en oneindig is uw heerschappij, o, eeuwige God.
De aarde wordt vol van uw koninkrijk.
Zing nu voor de eeuwige God.
Geen andere macht is aan U gelijk.
Zing nu voor de eeuwige God.
Begraven of cremeren ?
Ons lichaam???
1 Cor. 6:19 Of weet u niet, dat uw lichaam
een tempel is van de Heilige Geest, die in u
woont, die u van God ontvangen hebt, en
dat u niet van uzelf bent? 20 Want u bent
gekocht en betaald. Verheerlijkt dan God
met uw lichaam.
1 Cor. 6:15 Weet gij niet, dat uw lichamen
leden van Christus zijn?
Begraven of cremeren ?
Ons lichaam???
Rom. 12:1 Ik vermaan u dan, broeders,
met beroep op de barmhartigheden Gods,
dat u uw lichamen stelt tot een levend,
heilig en Gode welgevallig offer: dit is uw
redelijke eredienst
14:8 want als wij leven, het is voor de
Heer, en als wij sterven, het is voor de
Heer. Hetzij wij dan leven, hetzij wij
sterven, wij zijn van de Heer.
Begraven of cremeren ?
Vraag: Mag een christen zich laten cremeren?
Aspecten rondom de lijkbezorging.
Voorop staat dat onze zaligheid niet afhangt van de vraag wat er
met ons lichaam gebeurt na onze dood.
Was het zo'n 100 jaar geleden alleen maar gebruikelijk om te
begraven, nu is cremeren voor velen de vorm van lijkbezorging
geworden.
De oorsprong van cremeren vinden we uitsluitend bij de
heidense en niet joodse stromingen. (geen opstanding)
Begraven of cremeren ?
Vier vormen van lijkbezorging
Deze vier vormen hebben te maken met de vier
elementen:
Water
dode lichamen worden in een rivier of
in de zee geworpen
Vuur
ze worden verbrand
Aarde
ze worden in de aarde begraven
Lucht
ze worden op een afgeschermde plaats
in de openlucht neergelegd
Ontleding: Ter beschikking stellen wetenschap.
Begraven of cremeren ?
•
Enkele feiten:
Tot 785 was cremeren in Europa en ook in Nederland normaal.
In dat jaar verbood Karel de Grote het cremeren ten gunste van
het begraven als christelijke lijkbezorging.
Ketters en heksen tot in de 19e eeuw op brandstapels verbrand.
In dezelfde eeuw vanuit Italië de beweging opzetten voor
vrijwillige crematie.
Dit idee werd voornamelijk gevoed door antigodsdienstige
motieven.
Begrafeniswet 1869 ….. overledenen moeten begraven worden
1874 oprichting Vereniging tot invoering der lijkverbranding
In Driehuis (Velsen) eerste crematorium van Nederland (1913).
1955 in Nederland crematie wettelijk toegestaan.
Percentage boven de 55%
Begraven of cremeren ?
Argumenten pro crematie:
Hygiëne. Crematie zou hygiënischer zijn dan
begraven (er geen bodemvervuiling plaats).
Crematie is goedkoper. is.
Een derde argument betreft de beschikbare
ruimte. Nederland zou te vol raken om alle
mensen te kunnen begraven. Een urn neemt nu
eenmaal minder ruimte in dan een kist.
Een vierde argument is, dat crematie meer
esthetisch (mooier, eleganter…) is dan begraven.
Begraven of cremeren ?
Toename cremeren:
De ontkerkelijking
Toename aantal crematies
Komst van immigranten en dus andere culturen.
Meer voorbereiding op een naderende dood.
Begraven of cremeren ?
Uitvaartleider
Onderwerp:
Christenen en cremeren.
Waarom wel, waarom niet?
Omslag in het christelijk denken m.b.t.cremeren?
Vraag:
Wat is de oorzaak (wat zijn de oorzaken) van de kentering
die we bij christenen zien in hun houding ten opzichte van cremeren?
Uitwerking o.a :
Onderzoek middels een enquête onder 15 voorgangers.
Onderzoek onder 10 christenen naar hun standpunt hierover.
Gesprek met 3 begrafenisondernemers.
.
Begraven of cremeren ?
Enquête
Heeft u zelf een standpunt ingenomen met
betrekking tot begraven of cremeren?
ja / nee
15 x ja
Ik wil niet / wel gecremeerd worden.
14 x niet, 1 x wel
Begraven of cremeren ?
Enquête
Ik heb er als voorganger wel / geen moeite
mee een crematieplechtigheid te leiden.
10 x wel, 5 x geen
Begraven of cremeren ?
Enquête
Worden er wel eens leden van uw gemeente
gecremeerd?
ja / nee
6 x ja, 9 x nee.
Begraven of cremeren ?
Enquête
Heeft uw gemeente een principieel
standpunt ingenomen met betrekking tot
begraven of cremeren.
ja / nee
8 x ja, 7 x nee
Begraven of cremeren ?
Enquête
Is er binnen uw gemeente onderwijs over
begraven of cremeren
ja / nee
7 x ja, 8 x nee
Begraven of cremeren ?
Enquête
Stelling: er is de laatste decennia een omslag
gekomen in het denken van christenen met
betrekking tot cremeren
eens / oneens
4 x oneens, 10 x eens, 1 x weet ik niet
Begraven of cremeren ?
Enquête
Als u het eens bent met bovengenoemde
stelling, wat ligt volgens u ten grondslag aan
deze omslag?
Oppervlakkigheid in leerstelling. Voortschrijdend
inzicht. Meegaan met de tijd. Secularisatie in
denken van christenen. ‘Alles moet kunnen’
mentaliteit. Financiële redenen. Gebrek aan
onderwijs. Verwijdering van God. Meer begrip
voor crematie. Minder veroordeling ervan.
Begraven of cremeren ?
Enquête
Als een christen zich laat cremeren wat zijn volgens
u daarbij zijn of haar beweegredenen?
God is in staat zowel botten als as tot leven te
wekken. Nare ervaring bij begraven. Niet
nagedacht. Idee van begraven staat ze tegen.
Goedkoper, Spaart ruimte. Geen gedoe met
grafrechten enz. Traumatische ervaring mbt
begraven. Secularisatie. Kinderen geen werk
bezorgen. Het kan Traditie. Hygiënischer. Milieu.
Omgevingsfactoren. Esthetisch. Grafonderhoud.
Begraven of cremeren ?
Enquête
De Bijbel is wel / niet duidelijk in haar
standpunt met betrekking tot begraven of
cremeren?
11 x wel, 4 x niet
Begraven of cremeren ?
Lijkbezorging in de Bijbel
In de Bijbel lezen we voornamelijk, dat de doden worden
begraven
Genesis 23:2-6: 2 En Sara stierf te Kirjat-arba, dat is
Hebron, in het land Kanaän, en Abraham ging naar binnen
om over Sara te weeklagen en haar te bewenen. 3 Toen
stond Abraham op, en ging heen van zijn dode, en sprak
tot de Hethieten: 4 Een vreemdeling en bijwoner ben ik bij
u, geeft mij een eigen grafstede bij u, opdat ik mijn dode
moge uitdragen en begraven. 5 Toen antwoordden de
Hethieten Abraham en zeiden tot hem: 6 Luister naar ons,
mijn heer, een vorst Gods bent u in ons midden: begraaf
uw dode in de keur van onze grafsteden; niemand van ons
zal u zijn grafstede weigeren om uw dode te begraven.
Begraven of cremeren ?
Dit lezen we heel de 4000 jaar geschiedenis van
de Bijbel door.
In de Boeken Koningen en Kronieken wordt
hiervoor een nagenoeg vaste constructie
gebruikt.
Bijvoorbeeld 1 Koningen 11:43. 'En Salomo ging
bij zijn vaderen te ruste en werd begraven in de
stad van zijn vader David.'
Begraven of cremeren ?
Marc.6: 29 En toen zijn discipelen het hoorden,
kwamen zij en namen zijn lijk weg en legden het
in een graf.
Joh. 19: 41 En er was ter plaatse, waar Hij
gekruisigd was, een hof en in die hof een nieuw
graf, waarin nog nooit iemand was
bijgezet; 42 daar dan legden zij Jezus neder
wegens de Voorbereiding der Joden, omdat het
graf dichtbij was.
Begraven of cremeren ?
In 2 Koningen 16:3 lezen we over Achaz die zijn
zoon door het vuur liet gaat.
… maar hij wandelde in de weg der koningen
van Israel. Ook deed hij zijn zoon door het vuur
gaan in overeenstemming met de gruwelen van
de volken, die de HERE voor de Israëlieten had
verdreven.
Leviticus 18:21 En u zult geen van uw kinderen
overgeven, om het aan de Moloch te wijden,
opdat u de naam van uw God niet ontwijdt. Ik
ben de HERE.
Begraven of cremeren ?
Jeremia 19:5 "En zij hebben de hoogten van
Baäl gebouwd om hun kinderen als
brandoffers voor de Baäl met vuur te
verbranden, iets wat Ik niet geboden noch
uitgesproken heb en wat Mij niet in de zin is
gekomen".
Begraven of cremeren ?
Gen 38:24
Na verloop van ongeveer drie maanden werd
Juda bericht: Uw schoondochter Tamar heeft
hoererij bedreven, en zie, zij is ook zwanger
door hoererij. Toen zei Juda: Brengt haar naar
buiten, opdat zij verbrand wordt.
Begraven of cremeren ?
Leviticus 21:9.
Als de dochter van een priester zich door
hoererij ontwijdt, ontwijdt ze haar vader en
moet ze worden verbrand.
Begraven of cremeren ?
Leviticus 20:14
Wie met een vrouw trouwt en ook met haar
moeder, begaat een schanddaad. Hij en beide
vrouwen moeten worden verbrand, want
dergelijke schanddaden mogen bij jullie niet
voorkomen.
Begraven of cremeren ?
Naast verbrandingen als offer komen we nog tweemaal in
de Bijbel verbrandingen tegen van het dode lichaam.
1 Samuël 31: 11 Toen de inwoners van Jabes in Gilead
hoorden Het
wat betreft
de Filistijnen
gedaan
alleenmet
hetSaul
vlees.
hadden, 12 begaven alle krijgslieden zich op weg, liepen
Het gebeente wordt begraven.
de gehele nacht door en haalden de lijken van Saul en zijn
lezen
we niet
van een
zonen vanVervolgens
de muur van
Bet-San.
Daarna
kwamen zij in
reactie
van God opze
deze
daad.
Jabes terug
en verbrandden
daar.
13 Zij namen hun
gebeente en begroeven het onder de tamarisk te Jabes.
Toen vastten zij zeven dagen lang.
Begraven of cremeren ?
Bij deze geschiedenis sluit Amos 2:1 zich aan.
"om drie overtredingen van Moab, ja om vier, zal Ik het
niet herroepen. Omdat hij het gebeente van Edoms
koning tot kalk verbrand heeft, zal ik vuur werpen in
Moab".
God is het niet eens met de verbranding van het
gebeente van de koning van Edom.
Begraven of cremeren ?
Blijkbaar maakt God een verschil tussen de
verbranding van het vlees en de verbranding
van het gebeente.
De reden hiervan zou kunnen zitten in de
waarde die God aan het gebeente geeft.
Begraven of cremeren ?
Dode lichamen in de open lucht worden gelegd.
Jeremia 8:1-2 en 16:4. 8:1
1 Te dien tijde, luidt het woord van de Heer, zal men de beenderen van de
koningen en de beenderen van de vorsten van Juda, de beenderen van de
priesters, de beenderen van de profeten en de beenderen van de inwoners
van Jeruzalem uit hun graven halen, 2 en ze uitspreiden voor de zon en de
maan en het gehele leger van de hemel, dat zij hebben liefgehad en
gediend, die zij achternagelopen zijn en gezocht hebben en waarvoor zij zich
hebben neergebogen; zij zullen niet bijeengezameld noch begraven worden,
tot mest op de akker zullen zij zijn.
4 Aan dodelijke ziekten zullen zij sterven, zij zullen niet beklaagd noch
begraven worden, tot mest op de akker zullen zij zijn; of door het zwaard en
de honger zullen zij aan hun eind komen, en hun lijken zullen tot voedsel zijn
voor het gevogelte van de hemel en het gedierte van de aarde.
straf van God
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
Al vroeg in de Bijbel wordt er gesproken over
het menselijk lichaam en wel in Genesis 2:7.
"Toen formeerde de Here God de mens van
stof uit de aardbodem en blies de levensadem
in zijn neus; alzo werd de mens tot een levend
wezen".
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
De mens is genomen uit het stof der aarde.
In Genesis 3:19 staat te lezen:
"in het zweet uws aanschijns zult u brood
eten, totdat u tot de aardbodem wederkeert,
omdat u daaruit genomen bent; want stof
bent u en tot stof zult u wederkeren".
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
Het lichaam van de mens lijkt op grond van
Genesis niet meer waard dan het stof van de
aarde.
Op gelijke wijze wordt door Prediker gezegd:
"alles gaat naar een plaats, alles is geworden uit
stof, en alles keert weder tot stof" (3:20).
Bij Job vinden we dergelijke woorden ook. "Zij
zullen naar de diepten van het dodenrijk
neerdalen, wanneer wij tezamen in het stof
neerzinken"
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
Maar het is geen wegwerpartikel
De Here Jezus zegt van het lichaam: "is het
lichaam niet meer dan de kleding?" Mat. 6:25
Romeinen 8:11 En indien de Geest van Hem, die
Jezus uit de doden heeft opgewekt, in u woont,
dan zal Hij, die Christus Jezus uit de doden
opgewekt heeft, ook uw sterfelijke lichamen
levend maken door zijn Geest, die in u woont.
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
Centraal in het christelijk geloof staat de
opstanding van Jezus Christus
Paulus in 1 Corinthe 15…
Er wordt gezaaid in vergankelijkheid, en opgewekt
in onvergankelijkheid; 43 er wordt gezaaid in oneer,
en opgewekt in heerlijkheid; er wordt gezaaid in
zwakheid, en opgewekt in kracht. 44 Er wordt een
natuurlijk lichaam gezaaid, en een geestelijk
lichaam opgewekt.
Begraven of cremeren ?
Het christelijk geloof en
de lijkbezorging
Binnen de christelijke traditie met zorg om
gaan met het lichaam.
We zullen het dode lichaam zo moeten
behandelen, dat het gereed is voor de
opstanding van de doden. (voor zover het in
onze mogelijkheid ligt)
Begraven of cremeren ?
Beenderen ??
Exodus 12:46 In één huis zal het gegeten worden; u zult
van het vlees niets uit het huis naar buiten brengen;
geen been zult u ervan breken.
Johannes 19:33 maar toen zij bij Jezus gekomen waren
en zagen, dat Hij reeds gestorven was, braken zij zijn
benen niet,
In 2 Koningen 13:21 …. En toen de man met het
gebeente van Elisa in aanraking kwam, werd hij levend,
en rees overeind op zijn voeten.
Ezechiël 37. De beenderen zijn dor en dood. Het herstel
begint bij de beenderen. Zij vormen de basis voor het
herstel, de herschepping van Israël.
Begraven of cremeren ?
Ex. 13:19
En Mozes nam het gebeente van Jozef mee,
omdat deze de zonen van Israël plechtig had
doen zweren: God zal zeker naar u omzien,
dan zult u mijn gebeente van hier met u
meevoeren.
Begraven of cremeren ?
Deut. 34:5
Toen stierf Mozes, de knecht van de Heer, aldaar
in het land Moab, volgens het Woord van de
Heer. 6 En Hij begroef hem in een dal in het land
Moab, tegenover Bet-Peor, en niemand heeft zijn
graf geweten tot op de huidige dag.
Jud:9 Maar Michaël, de aartsengel, durfde, toen
hij met de duivel in twist gewikkeld was over het
lichaam van Mozes, geen smadelijk oordeel
uitbrengen, doch hij zei: De Here straffe u!
Begraven of cremeren ?
Twee mogelijke conclusies:
De Bijbel leert dat het lichaam eervol moet
worden begraven met oog op de opstanding
Verbranding is een beeld van het oordeel of
straf.
? Epidemie. Verbranden kan levensreddend
zijn.
Begraven of cremeren ?
Stof en as ?
aarde tot aarde, as tot as, stof tot stof
(Eng: earth to earth, ashes to ashes, dust to dust)
Gen.3:19 totdat u tot de aardbodem wederkeert,
omdat u daaruit genomen bent; want stof bent u
en tot stof zult u wederkeren.
Job 30:19 Hij heeft mij in het slijk geworpen,en ik
ben aan stof en as gelijk geworden.
Begraven of cremeren ?
‫ = עפר‬stof
Stof en as ?
‫ = אפר‬as
Gen.18:27 En Abraham antwoordde: Zie toch, ik
heb mij verstout tot de Here te spreken, hoewel ik
stof en as ben.
beide woorden hebben dezelfde betekenis, namelijk
stof, en duiden op de nietigheid en vergankelijkheid
Begraven of cremeren ?
‫ = עפר‬stof
Stof en as ?
‫ = אפר‬as
De Bijbel leert dat de mens tot stof (afar) zal
terugkeren en niet tot as (efer) in de betekenis
van as als gevolg van verbranding.
Begraven of cremeren ?
‫ = עפר‬stof
Stof en as ?
‫ = אפר‬as
Efer wordt een enkele keer gebruikt in de betekenis
van as als gevolg van verbranding, zoals in Num.19:
9 Dan zal een rein man de as van de koe verzamelen
en buiten de legerplaats op een reine plaats
neerleggen, opdat zij voor de vergadering van de
Israëlieten bewaard blijven ter bereiding van het
water van de reiniging; het is een middel tot
ontzondiging.
Begraven of cremeren ?
1 Cor. 15:
35 Maar, zal iemand zeggen, hoe worden de
doden opgewekt? En met wat voor lichaam
komen zij? 36 Dwaas! Wat u zelf zaait, wordt niet
levend, of het moet gestorven zijn, 37 en als u
zaait, zaait u niet het toekomstige lichaam, maar
slechts een korrel, bijvoorbeeld van koren, of van
iets anders. 38 Maar God geeft er een lichaam
aan, gelijk Hij dat gewild heeft, en wel aan elk
zaad zijn eigen lichaam.
Begraven of cremeren ?
1 Cor. 15:
(….) Er wordt gezaaid in vergankelijkheid, en opgewekt in
onvergankelijkheid; 43 er wordt gezaaid in oneer, en opgewekt
in heerlijkheid; er wordt gezaaid in zwakheid, en opgewekt in
kracht. 44 Er wordt een natuurlijk lichaam gezaaid, en een
geestelijk lichaam opgewekt. Is er een natuurlijk lichaam, dan
bestaat er ook een geestelijk lichaam. 45 Aldus staat er ook
geschreven: de eerste mens, Adam, werd een levende ziel; de
laatste Adam een levendmakende geest. 46 Doch het
geestelijke komt niet eerst, maar het natuurlijke, en daarna het
geestelijke. 47 De eerste mens is uit de aarde, stoffelijk, de
tweede mens is uit de hemel. 48 Gelijk de stoffelijke is, zijn ook
de stoffelijken, en zoals de hemelse is, zijn ook de
hemelsen. 49 En gelijk wij het beeld van de stoffelijke gedragen
hebben, zo zullen wij het beeld van de hemelse dragen.