St i cht i ngVaki nf or mat i eSi er gewassen-Lei den Ten Have Plant brengt lucht in beweging met VertiFan ’We beheersen het klimaat rond de planten nu stukken beter’ Warme lucht boven uit de kas met slurven aan ventilatoren onder de teelttafels pompen en geleidelijk weer tussen het gewas laten opstijgen. Dat is het idee van het VertiFan-systeem waar potplantenkwekerij Ten Have Plant sinds anderhalf jaar naar tevredenheid mee werkt. B Verticale luchtbeweging Het VertiFan-systeem werd ontwikkeld om verticale luchtbeweging in de kas mogelijk te maken zonder het gewas te belasten met veel luchtbewegingen van bovenaf. De verticale beweging wordt bereikt door een verticale ventilator bovenin de kas, waaraan een plastic CO2-slurf is bevestigd. Door de slurf wordt warmere kaslucht boven uit de kas naar beneden getransporteerd. Idee is dat de lucht die onder in de kas de slurf verlaat zich zal verdelen over de grond en langzaam weer door het gewas terug naar boven zal stromen. Deze geleidelijk Foto: gerdien de nooy otrytis op de bloemen. Vooral bij de cyclamen, maar ook in de campanulateelt van Ten Have Plant in Honselersdijk lag deze schimmelaantasting van de herfst tot en met het vroege voorjaar altijd op de loer. „Vooral bij van dat donkere herfstweer met buiten een droezelregentje, kon het voorkomen dat we de kaslucht met een minimumbuis volgens de meetbox voldoende droogstookten, maar dat de luchtvochtigheid tussen de planten feitelijk gewoon 100% bleef. In wezen stonden we dan met lege handen”, schetst teler Dion ten Have. Nu niet meer. In samenspraak met installateur Elektravon-Haket werd zo’n anderhalf jaar geleden op de kwekerij het VertiFan-systeem, ontwikkeld door de Van der Ende Groep, aangebracht. Tussen de planten op de kwekerij hangen nu op vaste afstanden brede plastic slurven van boven uit de kas naar beneden. „Zeven slurven op een vak van vierentwintig keer tachtig meter”, telt Ten Have even snel in de kas. Zo’n 36 per hectare dus. Dion ten Have: „De luchtbeweging breekt het microklimaat rond de planten. De vochtigheid en kastemperatuur is veel gelijkmatiger. De RV rond de planten is nu gelijk aan die bij de meetbox.” 36 luchtstroom langs het gewas zou de plant activeren, de CO2-opname verhogen en het gewas droger achterlaten. „Het werkt perfect”, oordeelt teler Ten Have. „Voordat we de ventilatoren aanschaften, hebben we er op het bedrijf rookproeven mee gedaan. Daarmee zag je dat de lucht zich heel snel mooi door de kas verdeelt.” Zijn teeltsysteem met luchtsleuven in de teelttafels is daar volgens de teler zeer behulpzaam bij. „De VertiFan blaast uit onder de bakken, waardoor de lucht zich via die sleuven, die er al zaten vanwege het verwarmingsnet onder de bakken, heel gelijkmatig verdeelt.” Breekt microklimaat Ook over het effect van de luchtbeweging is de teler tevreden: „De luchtbeweging breekt het microklimaat rond de planten. De vochtigheid en temperatuur van de kaslucht is veel gelijkmatiger. De RV rond de planten is nu gelijk aan de RV bij de meetbox. Dat maakt dat we nu gerichter kunnen sturen.” Dat het toepassen van de verticale ventilatoren op deze wijze energiebesparing oplevert, staat voor de teler buiten kijf. „We hoeven minder buis in te zetten om te sturen op RV.” Hoeveel dat precies bespaart kan Ten Have echter niet zeggen. „Een jaar geleden zijn we aangesloten op aardwarmte. Ons hele energieplaatje is in de tussentijd dus nogal veranderd.” De VertiFans van Ten Have draaien grofweg tussen september en april ’s nachts en ook overdag als de ramen niet verder dan 10% open staan, of het scherm nu dicht is of open. „Het effect is altijd positief. Behalve als de luchtramen verder dan 10% open staan. Dan is de luchtbeweging door de ramen even groot of groter dan wat de ventilatoren doen. Dus dan kunnen ze uit.” Dat wijst zich in de praktijk overigens grotendeels zelf. „Het systeem komt met bijpassende software voor onze Hoogendoorn klimaatcomputer, dus als de instellingen eenmaal goed staan dan heb je daar verder geen omkijken meer naar”, aldus Ten Have. < Vakblad voor de Bloemisterij 13 (2014)
© Copyright 2024 ExpyDoc