Inhoud 1Inleiding 11 2 Verkeer en vervoer: een introductie15 2.1 Inleiding 15 2.2 Conceptueel model 16 2.3 Personenvervoer 18 2.4 Goederenvervoer 23 2.5 Techniek; verdelen van verkeersstromen over ruimte en tijd 24 2.6 Beleid 25 DEEL I Het verkeers- en vervoerssysteem 3 Behoeften, mogelijkheden en gedragskeuzen met betrekking tot het verplaatsingsgedrag: een multidisciplinair perspectief31 3.1 Inleiding 31 3.2 Conceptueel model verplaatsingsgedrag 32 3.3 Gedragskeuzen vanuit psychologisch perspectief 38 3.4 Gedragskeuzen vanuit economisch perspectief 43 3.4.1 Nutsfuncties 43 3.4.2 Economische verklaringen voor keuzen met betrekking tot verplaatsingsgedrag 45 3.5 Gedragskeuzen vanuit geografisch perspectief 50 3.6 Conclusies en synthese 55 4 Goederenvervoer: beschrijving, verklaring en verkenning57 4.1 Inleiding 57 4.2 Indicatoren voor het goederenvervoer 58 4.3 Determinanten voor ontwikkelingen in het goederenvervoer 67 4.3.1 Productie en consumptie 69 4.3.2 Binnenlandse en internationale handel 70 4.3.3 Locatie en omvang voorraden 71 4.3.4 Gebruik van vervoerswijzen en infrastructuur 72 4.4 Megatrends en gevolgen voor de goederenmobiliteit 75 4.5 Conclusies 83 Bert van Wee, Jan Anne Annema - Verkeer en vervoer in hoofdlijnen - © Uitgeverij Coutinho Van Wee HD3 2014.indd 7 5/27/14 2:21 PM 5 Ruimtelijke inrichting85 5.1 Inleiding 85 5.2 Schaalniveaus, indicatoren en invloedsfactoren 86 5.3 Onderzoeken naar de invloed van ruimtelijke inrichting op verkeer 91 5.4 Interpretatie van onderzoeksresultaten 100 5.5 Ruimtelijke-inrichtingsvarianten: hoe te beoordelen? 104 5.6 Conclusies 106 6 Weerstanden van verplaatsingen: tijd, kosten en moeite107 6.1 Inleiding 107 6.2 De rol van verplaatsingstijd in het personenvervoer 109 6.3 De rol van verplaatsingskosten in het personenvervoer 116 6.4 Overige weerstandscomponenten 119 6.5 De rol van weerstandscomponenten in het goederenvervoer 122 6.6 Conclusies 126 DEEL II Effecten op milieu, bereikbaarheid en veiligheid 7 De invloed van technologie in verkeer en vervoer op milieu, veiligheid en bereikbaarheid129 7.1 Inleiding 129 7.2 Technologiedynamica 130 7.3 Uitputting van fossiele energiebronnen en klimaatverandering 138 7.4 Lokale en grootschalige luchtverontreiniging 144 7.5 Geluidshinder 148 7.6 Veiligheid van vervoersmiddelen en vervoerssystemen 153 7.7 Bereikbaarheid en congestie 157 7.8 Drijvende krachten 161 7.9 Conclusies 165 8 Bereikbaarheid: perspectieven, indicatoren en toepassingen167 8.1 Inleiding 167 8.2 Perspectieven op bereikbaarheid 170 8.3 Operationalisatie in hoofdlijnen: indicatoren voor bereikbaarheid 172 8.4 Twee voorbeelden van benaderingen van bereikbaarheid 180 8.5 Het gebruik van bereikbaarheidsmaten 184 8.6 Conclusies 186 Bert van Wee, Jan Anne Annema - Verkeer en vervoer in hoofdlijnen - © Uitgeverij Coutinho Van Wee HD3 2014.indd 8 5/27/14 2:21 PM 9 Verkeer en milieu187 9.1 Inleiding 187 9.2 Milieuproblemen in het algemeen 188 9.3 Milieuproblemen veroorzaakt door verkeer 192 9.4 Oorzaken van milieubelasting door verkeer en aanknopings punten voor beleid 197 9.5 Verkeer en vervoer en klimaatbeleid voor de middellange en lange termijn 201 9.6 Conclusies 205 10Verkeersonveiligheid207 10.1Inleiding 207 10.2 Factoren die verkeersonveiligheid bepalen 208 10.3 Verkeersonveiligheid in cijfers 212 10.4 Slachtoffers en risico’s naar leeftijd, wijze van verkeersdeelname en wegtype 219 10.5 Risicoverhogende omstandigheden 224 10.6 Verkeersonveiligheid in historisch perspectief 227 10.7 Duurzaam Veilig 230 10.8Conclusies 235 DEEL III Beleid en onderzoek 11 Beleid: bereikbaarheid, veiligheid en milieu239 11.1Inleiding 239 11.2 De rol van de overheid in de beleidsafweging rond verkeer en vervoer 240 11.3 Externe effecten van verkeer 241 11.4 Beleidsafwegingen: de theorie 243 11.5 Praktijk van overheidsbeleid: externe kosten, infrastructuur en openbaar vervoer 249 11.6 Overzicht huidig verkeers- en vervoersbeleid 252 11.7Conclusies 256 12 Toekomstonderzoek: functie, methodologie en voorbeelden257 12.1Inleiding 257 12.2 Het belang van toekomstonderzoek 259 12.3 Rol en functie van scenario’s 260 12.4 Verschillende vormen en typen scenario’s 261 12.5 Het proces van scenariobouw en eisen aan scenario’s 263 Bert van Wee, Jan Anne Annema - Verkeer en vervoer in hoofdlijnen - © Uitgeverij Coutinho Van Wee HD3 2014.indd 9 5/27/14 2:21 PM 12.6 Voorbeelden van scenarioprojecten in relatie tot hun functie 12.7Conclusies 267 272 13 Afwegingskader voor beleid: kosten-batenanalyse en multicriteria-analyse275 13.1Inleiding 275 13.2 Afweging tegenover normstelling 277 13.3 Waardering van effecten: KBA en MCA 279 13.3.1 Kosten-batenanalyse (KBA) 279 13.3.2 Multicriteria-analyse (MCA) 285 13.4 Vergelijking van KBA en MCA 286 13.5 Waardering van milieueffecten 289 13.6Reistijdwaardering 292 13.7Conclusies 296 14 Verkeers- en vervoersmodellen en toepassingen299 14.1Inleiding 299 14.2 Typen modellen 301 14.3Elasticiteiten 306 14.4 Het traditionele geaggregeerde model 307 14.5 Gedesaggregeerde modellen 309 14.6 Voorbeelden van modellen 312 14.6.1 Het Landelijk Model Systeem 312 14.6.2Dynamo 316 14.6.3SMILE 318 14.7 Wat kun je wel en wat kun je niet met een model? 319 14.8Conclusies 322 Noten 323 Verklarende woordenlijst325 Literatuur 337 Register 367 Over de auteurs375 Bert van Wee, Jan Anne Annema - Verkeer en vervoer in hoofdlijnen - © Uitgeverij Coutinho Van Wee HD3 2014.indd 10 5/27/14 2:21 PM
© Copyright 2024 ExpyDoc