Cultuur maak je samen

SEIZOENER
Foto: Andrea Hollebeek
Schoolkrant van Vrije School Michaël
Inhoud
26 De school volop in
ontwikkeling
28 MR: We gaan de goede
kant op!
29 OCR: Wij zijn optimistisch
en kritisch
30 Teamfoto
32 Wat doen de oudste kleuters
33 Klas 1 en de wil om te leren
lezen
34 Klas 2: Een persoonlijk
verhaal
35 Klas 3: Van graan tot brood
36 In de spotlight: Euritmiejuf
Chantal Heijdeman
38 Een ontspannen klas 4
39 Plantkunde in klas 5
40 Verjaardag in klas 6
41 De Grondsteen
43 Peuterhof Windekind
Colofon
Redactie
Andrea Hollebeek
Nicoline Pruijmboom
Renée Rosenboom
Kopij sturen naar:
[email protected]
Advertentieacquisitie
Boris Hilberdink
Barbara Wilkes
[email protected]
Vrije School Michaël
Bussum
Cultuur maak je samen
E-mail: [email protected]
Internet: www.vrijeschoolmichael.nl
In deze najaarseditie op verzoek van de schoolleiding en het bestuur speciale aandacht voor
de cultuur binnen onze school en in het bijzonder ouderbetrokkenheid.
Aanleiding voor de redactie om, naast het bestuur en de schoolleiding, een rondje te maken
langs de andere schoolorganen. Hoe kijken zij hier tegenaan?
SEIZOENER
25
SCHOOLTHEMA
Cultuur & ouderbetrokkenheid volgens... het bestuur
‘Wij willen een bloeiende
gemeenschap’
Interim-directeur Frank de Kiefte en bestuurslid Boris
Hilberdink ogen nog opvallend energiek als ik ze aan het
einde van de dag interview over de cultuur op school en
Bestuur:
Boris Hilber
dink
en Frank de
Kiefte
in het bijzonder over ouderbetrokkenheid.
Wat verstaan jullie precies onder de cultuur op
school?
Frank: “De cultuur op school is gericht op het onderwijs en
wordt gevormd door alle partijen die daarmee te maken hebben: schoolleiding, bestuur, lerarenteam, ouders en kinderen.
De cultuur ontwikkel je met elkaar, een ieder kan daar op zijn
of haar eigen wijze aan bijdragen.” Boris vertelt gedreven:
“Na de directiecrisis zijn we op weg naar verandering in onze
cultuur. Waar die aanvankelijk gesloten was, willen we nu
meer openheid.”
Waarom kiezen jullie voor meer openheid?
Frank: “Op de Vrije School is het thema cultuur echt op z’n
plek, met onze liefde voor kunst, toneel en muziek. Als hier
veel activiteiten ontwikkeld worden, genereert dat enthousiasme waar mensen graag hun bijdrage aan willen leveren.”
Boris vertelt aanvullend: “Er kwamen vragen vanuit de oudergemeenschap naar meer betrokkenheid, meer openheid,
meer informatievoorziening.”
Denk je met die openheid een grotere vrijwillige
bijdrage vanuit de ouders te genereren?
Boris: “Als we willen dat dit een bloeiende gemeenschap is,
zou het heel goed zijn als daar binnen het besef groeit, dat
met ieders positieve bijdrage het veranderingsproces versneld kan worden.”
De eerste vraag zou toch moeten zijn hoe mensen nu hun bijdrage ervaren? Misschien voelen
wij ons als ouder al enorm belast.
Boris: “Je hebt verschillende ouders. Ouders die geen tijd
hebben, kunnen wellicht in financiële zin bijdragen in de vorm
van sponsoring. Daarom zijn we een sponsorlijst aan het ontwikkelen waar je op kan intekenen. Ouders die wel tijd hebben, vinden het misschien leuk om bepaalde kwaliteiten van
zichzelf in te zetten in school. Bovenal is er geen waardeoor-
26
SEIZOENER
deel hoe iemand ermee om gaat. Er ligt alleen een uitnodiging om de gemeenschap te versterken.”
Hoe weten jullie wat er leeft onder de ouders?
Boris: “Dat willen we nu juist ruimte gaan geven, dat er suggesties komen wat men graag wil.” Frank vult aan: “De organisatie moet laagdrempeliger worden. Men moet makkelijk
naar de schoolleiding kunnen stappen om dingen te bespreken. En ook de MR en OCR zijn organen die signalen kunnen opvangen.”
Maar als ouder wil je toch vooral investeren in
de kwaliteit voor je kinderen?
Frank: “Daarom gaan we een digitaal leerlingvolgsysteem
gebruiken, specifiek ontwikkeld voor de Vrije School om de
ontwikkelingen en het onderwijs goed te kunnen volgen.” “En
we werken op het ogenblik met een kwaliteitsladder”, meldt
Boris. “Die gaat over de pedagogische invulling van het Vrije
Schoolonderwijs. Het is een online tool waarbij je jezelf
beoordeelt. Eerst is het door het lerarenteam, het bestuur en
de schoolleiding ingevuld. Het is de bedoeling om dat ook
door ouders in te laten vullen. Hoe denken ouders over ons
onderwijs? Het is een anoniem systeem waar een score
uitrolt. Dat geeft ons inzicht en maakt het mogelijk te sturen
naar de wensen van de gemeenschap. Zo hebben de
ouders direct invloed op het beleid van school.”
Hoe prikkel je de ouders om hun bijdrage te
leveren aan de gemeenschap?
Frank: “Door op bijvoorbeeld algemene ouderavonden een
vraag en antwoordgedeelte te creëren, waarin we ouders uitnodigen om met eigen suggesties te komen.” Boris voegt
toe: “Maar ook door mensen persoonlijk aan te spreken met
een directe vraag. Dat heeft al veel opgeleverd. We zijn met
vernieuwingsslagen bezig en ontwikkelen verschillende ideeën die we op gezette momenten met de ouders willen delen
en waar ze op in kunnen spelen. Belangrijk is wel dat je de
informatiekanalen als de schoolbel en de Seizoener in de
gaten houdt. En dat je algemene ouderavonden bezoekt.
Als bestuur kunnen we het beleid beïnvloeden. Dus door te
communiceren met het bestuur, je ideeën te geven en je te
verdiepen, kan je beleid maken. Zo kan de invloed van
ouders heel direct gerealiseerd worden.”
Noem eens wat van de ideeën die jullie op het
ogenblik ontwikkelen?
Frank: “Een communicatieplan bijvoorbeeld, waarin uitgeschreven staat hoe je met elkaar om gaat. Waar meld je
incidenten, bij wie moet je zijn voor wat. Een soort protocol
om de lijnen helder te krijgen.” Boris: “We zijn onder andere
bezig met een sponsorlijst en een gemeenschapskalender.”
Een gemeenschapskalender?
Boris: “Een gemeenschapskalender komt overeen met de
jaarkalender. Maar op de gemeenschapskalender komen
ook alle momenten die we als gemeenschap hebben.
We krijgen dan goed zicht op hoe het met de verdeling is
van de activiteiten in de tijd, wanneer we teveel doen of wanneer we juist nieuwe dingen kunnen ontwikkelen.”
Nieuwe dingen zoals?
Boris: “Zaken die door de gemeenschap zelf ingevuld kunnen worden en uitgevoerd. Zoals een ouder/kindsportdag,
een lentemarkt, iets met koken. Maar ook een oplossing
voor kinderopvang op studiedagen. Ik kan me bijvoorbeeld
voorstellen dat een groep ouders die hier enthousiast over is,
voor een jaar de verantwoording neemt om de gemeenschapskalender te regelen.”
Aan het enthousiasme van de twee heren ligt het in ieder
geval niet. Plannen genoeg en ook aan de uitwerking zeggen
ze hard te werken. Frank: “Vanaf volgend jaar, als we het
nieuwe schoolgebouw betrekken, gaat alles samenvallen.
Daarom is het van belang om nu al voorwerk te doen en ons
enthousiasme uit te dragen, opdat het door een groeiende
groep gedragen kan gaan worden. Dan kan het alleen maar
mooier worden!”
TEKST: RENÉE ROSENBOOM
F OTO : A R E T TA VA N H A S S E LT
SCHOOLTHEMA
Cultuur & ouderbetrokkenheid volgens... de MR
‘We gaan de goede kant op!’
Hoe is het gesteld met de ouderparticipatie?
Frans: "Die is in onze ogen heel hoog! We hebben een
ouder-bestuur dat zich drie slagen in de rondte moet werken
voor niks. We hebben een MR en een OCR." Reggie:
"Iedereen doet mee met de jaarfeesten, we helpen met
schoonmaken en zelfs bij een grote actie als een verhuizing
doen veel ouders mee. Het gebeurt allemaal mooi wel!"
Dus volgens jullie heeft onze school niks te
klagen?
.r.:
met v.l.n
om,
De MR,
huijsen R
n
cherpe
akker
B
Reggie S
e
en, Suz
rg
e
b
d
n
a
Frans S
Brand
en Marit
Frans: "Nou, als het gaat om de gevoelde ouderbetrokkenheid (en dat is eigenlijk iets anders dan ouderparticipatie):
dat verloopt absoluut moeizamer dan normaal."
Waar heeft dat mee te maken?
Reggie: "Volgens mij heeft dat te maken met onze tijdelijke
huisvesting. We zitten op verdeelde locaties, in een tijdelijk
gebouw, waar weinig gemeenschappelijke ruimte is.
Ouderbetrokkenheid was in het oude gebouw makkelijker,
omdat we een centrale ontmoetingsplek hadden: de keuken
van Nelly, officieel zelfs ‘de ouderruimte' genoemd."
Onze MedezeggenschapsRaad is dan wel
demissionair, maar daardoor niet minder begaan
Is het daardoor voor ouders moeilijk om zich
betrokken te voelen bij de school?
met het reilen en zeilen op school. Ik zit aan tafel
Frans: "Het protocol rond deze tijdelijke locatie is ronduit
ouderonvriendelijk."
bij Frans Sandbergen en Reggie
Scherpenhuijsen Rom, de ouders die samen
met de leerkrachten Marit Brand en Suze
Bakker sinds eind 2007 de MR vormen. “We zijn
uit een moeilijke tijd omhoog gekrabbeld.”
Hoe bedoel je dat precies?
Frans: "Wanneer kom je nog binnen? Je ziet elkaar bijna niet
meer. Hoewel de gedachte achter het protocol begrijpelijk is
en rust binnen het schoolgebouw een groot goed is, is het
nu wat doorgeslagen. Juist daarom is het ook zo goed dat
er straks weer een ouderruimte komt, want ouders weren uit
de school vind ik geen goed idee."
Zal dat in het nieuw gebouw allemaal anders zijn?
Hoe ervaren jullie de cultuur op school op dit
moment?
Frans: "Wij zijn als MR op het gebied van communicatie
behoorlijk actief geweest tijdens de directiecrisis. Gedreven
door een aantal spannende situaties, onder andere bij de
besluitvorming rond de nieuwbouw, was die communicatie
vooral intern gericht. Gelukkig zijn de tijden veranderd, maar
we zijn er nog niet, want sommige communicatiepatronen
zijn hardnekkig." Reggie: "Wij merken dat de communicatie
veel beter is geworden. Kijk maar naar de aanpak van de
Schoolbel of zoiets als een jaaropening en de thematische
ouderavonden. Alles is transparanter, maar ook strakker
geregisseerd."
28
SEIZOENER
Reggie: "Ik denk van wel. Het gebouw zal meer mensen
aantrekken. Het heeft meer kern, er is meer centrum."
Over ouderparticipatie of ouderbetrokkenheid
gesproken: zijn er al veel aanmelding voor jullie
opvolging?
Frans: "Helaas. De weinige kandidaten komen pas net op
school, dat vinden wij zelf een minder gelukkig moment om
in een MR te starten." Reggie: "Er komt in de kleuterklas al
genoeg op de ouders af, het dan is het best veel om ook
nog in de MR te gaan. Het is meer voor ouders met kinderen
in klas 1 tot en met 6."
T E K ST : A N D R E A H O L L E B E E K . F OTO : A R E T TA VA N H A S S E LT
SCHOOLTHEMA
Cultuur & ouderbetrokkenheid volgens... de OCR
‘Wij zijn optimistisch én kritisch’
Op een woensdagavond interview ik de voltallige Ouder Contact Raad. Nynke Bogtstra,
Felies de Vilder en Florien Linck vertellen
enthousiast over hun rol in de OCR.
Wat is de Ouder Contact Raad?
Nynke: “De OCR is afgelopen voorjaar ontstaan na een
oproep van Frank de Kiefte in de Schoolbel. Hierop heeft een
aantal ouders gereageerd en is de OCR samengesteld. Doel
van de OCR is om de onderlinge communicatie, samenwerking en verbondenheid binnen school te bevorderen.”
OCR:
Nynke Bogtstra,
Felies de Vilder en
Florien Linck
Wat bedoel je precies?
Felies: “Ouders weten soms niet waar ze terecht moeten
met hun vragen en zorgen. Aan de andere kant weten team
en bestuur niet altijd welke vragen er leven. Wij proberen de
vragen daar te krijgen waar ze beantwoord kunnen worden.
Ouders hebben ons inmiddels al een aantal keer weten te
vinden, waarop wij vervolgens in actie konden komen. Wij
hebben onder meer vragen over de klassengrootte en de
voorjaarsklas op de juiste plek neergelegd en spreken regelmatig met Frank.” ”Eigenlijk zijn we vooral een doorgeefluik,”
vult Florien aan, “hoewel uit onze gesprekken ook wel ideeën
voor verbetering van communicatie tussen ouders en leerkrachten of schoolleiding ontstaan, of bepaalde thematiek
helder wordt. Daaruit kan dan weer een mooie OCRgespreksavond met de ouders voortkomen. Of er komt een
dringend verzoek aan de schoolleider om iets nader inzichtelijk te maken voor de betreffende ouders.” Nynke: “Het is niet
de bedoeling dat wij een soort eilandje in de school vormen.
Wij proberen juist met zoveel mogelijk partijen af te stemmen.
Hoe de MR en de OCR zich in onze school verhouden is bijvoorbeeld nog een punt van aandacht waar we nog niet aan
toe gekomen zijn, maar dat wel op ons lijstje staat.”
Wat vindt de OCR van de cultuur op school?
Allen, elkaar aanvullend: “Wij kenden een behoorlijke moppercultuur op school, vaak over dingen waar men het fijne
niet van wist. Het zou mooier zijn als ouders er op vertrouwen dat de schoolzaken geregeld worden. En dat de plannen goed worden uitgevoerd. Nu is dat nog niet bij iedereen
het geval. We realiseren ons dat hier ook wel een stukje
geschiedenis aan vooraf gegaan is én dat de school wat dat
betreft ook echt nog niet achterover kan leunen. Als bijdrage
aan dit verbeterproces willen wij vertrekkende ouders interviewen en de verkregen informatie ten positieve gebruiken.
Dat kan echter niet zomaar. Daar moet goed over nagedacht
worden, neem bijvoorbeeld alleen al de vraag wat er met de
verkregen informatie gebeurt? Komt die op een stoffig stapeltje? Wat te doen met vertrouwelijke/gevoelige informatie?
Wie gaat die informatie beheren? En vooral ook, wie gaat er
wat positiefs voor de school mee doen?
Hoe ziet de OCR de ouderparticipatie?
Felies: “Er is een grote ouderparticipatie op deze school. De
meeste ouders vinden het behoorlijk veel. Een issue hierbij is
overigens, hoe de participatie ontvangen wordt. Wordt dit
gewaardeerd of wordt het als vanzelfsprekend gezien? Wat
wij willen aankaarten, is de verdeling tussen ouders en juffen.
De rol van de leerkracht en de verwachtingen van de ouders
zijn soms te onduidelijk. “
Wat wil de OCR voor de toekomst?
Florien: “Uiteindelijk willen we een klankbord vormen in de
positiefste betekenis van het woord. Waar ieder gehoord kan
worden en weerklank kan vinden. Tot die tijd willen we dat
ouders – ook van kinderen op Breeduit - ons kunnen vinden
met hun vragen en zorgen.”
TEKST: NICOLINE PRUIJMBOOM
F OTO : A R E T TA VA N H A S S E LT
Contact met de OCR? Mail naar [email protected]
SEIZOENER
29
TEAMFOTO 2010/2011
Teamfoto
Teamfoto
2010/2011
Achterste rij:
Heidy Gerrits klas 4, Katrien Janssens kunstzinnige therapie,
Jacqueline Vergeldt klas 5, Marian van Vilsteren klas 4, Heidi
Marcus, klas 4.
Midddelste rij:
Raymond Deen tuinbouw, Chantal Heijdeman euritmie,
Daphne Bont klas 3, straks voorjaarsklas, Eveline Reijnders
klas 2, Mary de Munck Mortier kleuters, Eugenie van Dijck
klas 6, Rob Blok o.a. handenarbeid, Frank de Kiefte directeur,
Ton Tesselaar gymnastiek, Aretta van Hasselt ass. klas 1.
30
SEIZOENER
Vacature Seizoener
Gezocht per direct:
Redacteur M/V
voor de Bussum-redactie van de Seizoener, het tijdschrift
voor Vrije Scholen dat vier keer per jaar verschijnt.
Werkzaamheden zijn in overleg. Denk hierbij aan schrijven
Voorste rij:
Jeanny van den Brand zorgcoördinator en remedial teaching, Karen Bosman klas 3, Suze Bakker klas 2, Sabine
van Beers remedial teaching, Deborah Usenki ass. kleuters,
Marit Brand kleuters, Irma Millenaar kleuters, Edith Blom
kleuters, Jacqueline van Laarhoven klas 1, Rony Usenki klas
6 en handwerken.
We missen:
Barbara Wilkes, Danielle Clement administratie, Ruud van
Loy administratie en ICT, Nelly Lodewijkx conciërge.
van artikelen, redigeren van kopij, eindredactionele
werkzaamheden, coördineren en plannen, beeldredactie.
Naast de gezellige redactievergaderingen zal de gemiddelde tijdbesteding twee dagen per kwartaal zijn.
Vragen of aanmelden?
Mail naar [email protected]
of bel met Andrea Hollebeek 06-50254743.
SEIZOENER
31
KLEUTERKLASSEN
Wat doen de oudste kleuters?
Een voor een druppelen ze binnen. De oudste kleuters uit drie kleuterklassen. Een verwachtingsvolle en nieuwsgierige blik, druk
babbelend: wat zullen we vandaag weer
gaan doen?
A
ls de kleuters zes jaar of ouder zijn gaan ze naar het
oudste kleutergroepje waar ze gaan wennen om
gerichter te gaan werken. Op deze ochtend bewegen
we veel, knutselen we iets en eten we samen. De kinderen
voelen zich groot en willen gráág leren en vooral nieuwe dingen leren!
Deze ochtend is voor de kinderen niet alleen wennen aan het
gerichter werken. In dit groepje worden veel aspecten, die
ontwikkelt moeten worden om tot leren te komen, geoefend.
De voorwaarden worden geschapen om later in de eerste
klas te kunnen leren; schrijven, lezen, vormtekenen, rekenen
etc. De denkontwikkeling hangt samen met de motorische
ontwikkeling en in het onderdeel waarin we bewegen sluit ik
daar bij aan. Kinderen die moeite met leren hebben of een
leerstoornis laten zien, hebben ook moeite met hun motoriek. Op deze ochtenden proberen we zicht te krijgen op
hoever een kind ontwikkeld is en of er extra ondersteuning
nodig is. Ook het sociale aspect, luisteren naar elkaar, samen
een opdracht doen, etc, is een belangrijk onderdeel van zo’n
ochtend.
Tijdens het knutselen komt de fijne motoriek aan de orde en
is ook te zien hoever een kind in zijn proces is. De kinderen
tekenen, vouwen, knippen, scheuren, plakken, gebruiken bijenwas en doen gezelschapsspellen met elkaar. Na afloop
van de ochtend en aan het einde van deze periode, nemen
ze alle werkjes mee naar huis. En geloof maar dat ze trots
zijn!!
De meeste kinderen vinden het zo leuk dat ze, als ze me in
de gang tegenkomen, vragen wanneer er weer gewerkt gaat
worden. En dat is een goed teken! Ze zijn zich bewust van
de verandering die plaats gaat vinden en hebben daar plezier
in. En dat is nu juist wat er nodig is als ze naar een eerste
klas gaan. Op een speelse wijze wennen ze zo aan de
‘vorm’ van een eerste klas en het leren.
32
SEIZOENER
Oefeningen voor de motoriek
Ik werk graag met kinderen die een ontwikkelingsstap gaan
maken. Ik help ze graag om verder te komen én dat op hun
eigen manier te doen. Het maakt me enthousiast als ik zie
dat een kind ergens in groeit, laat zien dat het aan een nieuwe fase toe is. Maar het is, zo vlak voor de eerste klas, ook
goed om te zien dat een kind misschien nog niet toe is aan
de grote stap. Dan wordt er door de kleuterjuffen, Jeanny en
mij gekeken of dat moment misschien nog even uitgesteld
moet worden en wat er nodig is om verder te komen in hun
ontwikkeling.
Deze begeleiding doen we allemaal samen, de kleuterjuffen,
Jeanny en ik. Het kind wordt in de kleuterklas gezien, in het
oudste kleuters groepje en individueel. Zo zijn de eerste klas
leerkracht en de kleuters die door kunnen naar de eerste
klas, straks goed voorbereid en kan er met plezier geleerd
worden!
TEKST EN FOTO’S: JUF MARY
KLAS 1
De wil om te leren lezen
Rudolf Steiner beschreef het belang van het
spreken met kinderen op de eerste schooldag over waarom ze eigenlijk op school zijn.
T
oen ik de vraag aan onze klas stelde, konden ze dat
wel beantwoorden. “Om te leren”, klonk er uit vele monden. En inderdaad leerden ze de eerste dag meteen al
de rechte en gebogen lijn. 29 Verwachtingsvolle koppies volgden elke beweging en zogen elk woord op. Na een uurtje
vroeg de eerste: “En nu gaan we leren lezen, he juf?”
Vaak hoor je van ouders, en deze ervaring heb ik zelf ook als
moeder, dat hun kind na de eerste schooldag iets zegt in de
trant van: “Het was heel leuk op school, maar ik kan nog
steeds niet lezen”. Het vuur om dat te kunnen wat de grote
mensen ook kunnen, is prachtig. Een gezond kind wil leren!!
Een paar maanden geleden kreeg ik van Frank (de Kiefte) de
vraag of ik mee wilde werken aan een onderzoek van de ontwikkelingspsycholoog Ewald Vervaet (schrijver van o.a. “Het
De e, n en t zijn de eerste letters die geleerd worden
Elke letter heeft
zijn eigen beeld
raadsel intelligentie”). In dit boek schrijft hij dat kennis ontstaat
tijdens een psychologisch wisselwerkingproces tussen het
kind en zijn omgeving. En dat een kind hier rijp voor moet zijn.
Onderricht in lezen en schrijven dient bijvoorbeeld pas te
beginnen rond het 7e jaar (de leeftijd van een eerste klasser).
Een inzicht dat binnen de Vrije School als basis geldt.
Vanuit deze inzichten geeft Vervaet cursussen ‘ontdekkend
leren lezen en schrijven’. In deze cursus ontdekken kinderen,
aan de hand van tekeningen met woorden erbij, zelf de klankwaarde van de letters aan de hand van eerder geleerde letters.
De aanbodvolgorde van de letters wordt bepaald door de verschijningsfrequentie binnen onze taal. Zo is de ‘e’ de eerste
letter die de kinderen leren, gevolgd door de ‘n’ en de ‘t’.
Ik ben enthousiast geraakt door de theorie van Vervaet,
omdat dit in mijn optiek mooi inspeelt op het innerlijk vuur van
het kind en diens wil om te leren. Naast het enthousiasme
van het kind is er ook behoefte aan autoriteit. Een liefdevolle
volwassene die hen het leven leert. Zoals binnen de Vrije
School de leerkrachten sprookjes voorlezen. Het beeld dat
daarmee wordt geschetst, geeft de kinderen naast taalonderwijs, ook inzicht in de samenhang van het leven. Uit dat beeld
komt een letter tevoorschijn. Zoals de ‘n’ uit het verhaal van
de kabouters, die met naald en draad ’s nachts schoenen
maken voor een arme schoenmaker. Waarbij in een bordtekening de naald en draad de letter ‘n’ vormen.
Met het taalonderwijs in mijn klas, ben ik dit jaar begonnen
met een combinatie van zelf ontdekken en leren vanuit de
autoriteit, zonder dat de basis van het Vrije Schoolonderwijs
aan kracht inboet. Binnen twee weken lazen de kinderen
woorden als: en, eet, net, teen en tent. Een interessante ontdekkingstocht voor de kinderen en mijzelf.
TEKST: JUF JACQUELINE, KLAS 1
FOTO’S: NICOLINE PRUIJMBOOM
SEIZOENER
33
KLAS 2
Kom maar op, ik ben er klaar voor
Die bijzondere eerste schooldag
Een persoonlijk verhaal
Zeven jaar lang was ik invaller. Op het laatst meestal voor een heel jaar. Het is wel voorgekomen dat ik van klas 5 meeging naar klas 6, maar dan nog was de situatie zo verschillend ten
opzichte van het vorig jaar dat het toch voelde als ‘opnieuw beginnen’.
D
it jaar was het de eerste keer dat ik met mijn eigen
klas doorging. Vorig jaar was alles nieuw. De leerlingen waren nieuw voor mij, ik was nieuw voor de leerlingen, en ook al hadden Eveline en ik al samen gewerkt, het
was nu voor het eerst dat we echt als duopartners startten.
Toen ik dit jaar de eerste klas zag binnen komen in de zaal,
dacht ik: ”Ja, zo was het vorig jaar”. En wat waren ze toen
Het is heerlijk om weer in de klas te zijn
nog klein!” Even daarvoor waren wij, ons clubje, samen ons
oude lokaal binnen gegaan. Het is alsof je je beste vrienden
na enige tijd weer ziet. Je koestert je in de warmte van “het
elkaar kennen”, weten waar je aan toe bent. Maar je wilt ook
goed kijken, want de ander is weer een beetje nieuw en veranderd. Tanden gewisseld, flink gegroeid, stralende ogen,
bruine gezichten, ander kapsel. En je ziet in hun ogen dat ze
jou ook even goed moeten bekijken: ben je het wel echt?
Dan moeten we even wachten tot we in de zaal mogen en
dus gaan we maar wat liedjes zingen die we straks ook
moeten zingen. Er zitten ook twee nieuwe liedjes bij. En als
bij toverslag ervaar ik hoe een oude en geliefde mantel zich
als vanzelf om mijn schouders vlijt. Als één man staat de klas
op en nemen ze de tonen, de loopjes, de woorden, dat ene
lastige zinnetje van me over met een vanzelfsprekendheid die
mijn hart doet gloeien van trots.
Met grote ogen, vol verwachting, kijken ze me aan. “Kom
maar op!” zeggen die ogen, “Ik ben er klaar voor en ik heb
honger naar nieuwe kennis en nieuwe belevenissen.” Nou
jongens, ik stroop mijn mouwen op want we gaan er tegenaan dit jaar!
TEKST: JUF SUZE
FOTO’S: CEDA VAN DOORN – MEYS
34
SEIZOENER
KLAS 3
Van Graan tot Brood
Het jaar kon niet beter beginnen dan met de
heemkunde periode Van Graan tot Brood.
Het laatste weekend van de zomervakantie
had ik nog verwonderd met Job staan kijken
naar boeren in Zeeland die tot in de nacht,
lichten aan, aan het werk waren om de
oogst binnen te halen. De regen zou al snel
met bakken uit de hemel gaan vallen, elk
droog uur leek te tellen.
Het kaf waait meters de lucht in
D
at boeren hard werken en rekening moeten houden
met de natuur en de seizoenen, leerden de kinderen
ook in de klas. Om te dorsen en te wannen moet het
bijvoorbeeld droog zijn. De kinderen konden ook in de klas
ervaren wat wannen eigenlijk is. Met een ventilator voor het
open raam konden zij heel goed het kaf van het koren scheiden! Haver, gerst, rogge en tarwe leerden de kinderen kennen. De klas ging op in het proces van het ontginnen van het
land, het zaaien, maaien, dorsen, wannen, malen. Van het
meel bakten zij brood en koekjes.
Al de tweede week in de derde klas gingen de kinderen met
juf Karen en juf Daphne op excursie, naar boer Nico in
Blaricum. Daar konden ze zelf het traditionele boerenwerk
beleven. Geen tractoren, noch dorsmachines. Maar zaaien,
maaien, dorsen met de hand. Het kaf van het koren scheiden, met een grote platte mand (een wan) en, helemaal leuk,
een wanmachine die aangedraaid moest worden om het kaf
meters de lucht in te laten waaien. De opgevangen graankorrels bleken op de weegschaal 10 kilo te wegen. Na wat
rekenwerk van juf Daphne en boer Nico kwamen ze tot de
slotsom dat 1 m2 graan op het land, 1 pond meel oplevert.
Dat is toch leuk om te weten als je een volgende keer voor
een graanveld staat!
In de klas hadden de kinderen alle termen al geleerd en ook
al wat dors- en zaai-ervaring opgedaan. Toch wist boer Nico
hen nog te verrassen met wat vragen. Waarom bijvoorbeeld
draagt een boer eigenlijk klompen? En, wat is kenmerkend
voor een werkpaard?
En of het trekpaard werken kon! Het was prachtig om te zien
hoe paard Ilse de voren trok met de ploeg. Boer Nico stuurde het paard door tegen haar te praten, want er zit wel twee
meter ploeg of eg tussen paard en boer, waardoor aansturen
met je benen of de teugels niet goed mogelijk is. Tot slot
trokken juffen en kinderen zelf de ploeg, zaaiden wat haver,
en werd het zaad geëgd door boer en trekpaard. Vol nieuwe
ervaringen kwamen de kinderen weer op school. De periode
heemkunde duurde nog twee weken, de klas ging zelfs nog
een keer op excursie: naar Korenmolen De Vriendschap in
Weesp. Als dit geen vruchtbare dagen waren aan het begin
van klas 3!
TEKST: FLORIEN LINCK, MOEDER VAN JOB HUISMAN
FOTO: HAPÉ SMEELE
He ho, span de wagen aan, want de wind brengt regen over ‘t land
Haal de gouden garven, haal de gouden garven…
SEIZOENER
35
In the spotlight
De bewegingen zijn eenvoudig, maar krachtig in hun uitwerking
Chantal Heijdeman: “Ik voel me een heel rijk mens!”
Kilometers maken met
een busje vol Russen
Ze was al 36 toen ze pas haar rijbewijs haalde. Dromerig als zij was, keek ze toen ze 18 was
meer naar mooie landschappen om zich heen, dan op de weg. Nu doet ze niets liever dan kilometers maken in de meest uiteenlopende landschappen. Met haar dansgezelschap op tournee,
door verschillende Europese landen en ook Rusland. Met haar busje vol Russen en instrumenten in de achterbak, inspireert ze anderen met haar Euritmie-optredens en laat ze zich inspireren
door mooie ontmoetingen. Wij ontmoeten nu Euritmie-juf Chantal Heijdeman.
an
ntal Heijdem
Naam: Cha
jaar
Leeftijd: 42
s: Zeist
Woonplaat
ltuur
andelen & cu
Vakantie: w
men
Sport: zwem
i landen
jes uit allerle
Boek: sprook
er bereid is
t maar lekk
he
s
al
s,
le
al
aEten:
en van oper
dvd’s bekijk
Houdt van:
n
ensceneringe
36
SEIZOENER
“Op de Vrije lagere school wilde ik aanvankelijk kok worden.
Maar in de laatste klas werd het duidelijk dat ik ook de
bovenbouw wilde doen van de Vrije School”, vertelt Chantal.
En zo geschiede. De veelzijdigheid en het reflectieve van het
onderwijs waren haar op het lijf geschreven.
Daar maakte ze ook kennis met Euritmie en op haar 18e
wist ze het zeker:
“Ik wilde Euritmie studeren. Maar niet voordat ik meer van de
wereld had gezien. Ik wilde weg van huis en ging naar
Stuttgart, het Jugend Seminar
volgen. Een beroepsoriënterend jaar voor jongeren uit de
hele wereld.”
Daarna keerde ze terug naar Nederland, ging werken bij een
glasblazerij en pottenbakkerij in Leerdam. “Ik merkte dat ik
hield van beeldende kunst, maar meer een muzisch mens
ben”, vertelt Chantal. “In de bewegingskunst kan ik me beter
uitdrukken.” En dus ging ze naar Dornach in Zwitserland
waar ze een vierjarige opleiding ging volgen in de Euritmie.
Het vak dat ze daar leerde, heeft ze nooit meer losgelaten.
Stralend vertelt ze: “Euritmie is heel vervullend voor me.
Ik kom met zoveel in aanraking. Daardoor voel ik me een
heel rijk mens!”.
Talloze optredens heeft ze zelf gegeven in Zwitserland, waar
ze deel uitmaakte van een professioneel Euritmie-ensemble.
Daarna keerde ze terug naar Nederland om een eigen amateurgroep te starten. Ze regisseert, ontwikkelt programma’s,
ontwikkelt scripts, maar houdt zich ook bezig met decors,
kostumering en het lichtplan. “Ik vind het heerlijk om te werken aan een totaalkunstwerk, waarin alle kunsten bij elkaar
komen en ik samenwerk met andere kunstenaars die aanvullende kunsten beoefenen, zoals musici en theaterontwerpers.”
De laatste 7 jaar treedt ze veel op met haar amateurgroepen
voor scholen, heilpedagogische instituten en gehandicapteninstituten. Trots vertelt ze over haar website www.uiteigenbeweging.org die sinds kort in de lucht is. “Maar”, relativeert
Chantal, “naast dat dit werk energie geeft, put het ook uit.
Elke keer moet ik maar vertrouwen hebben dat er inspiratie
komt om programma’s te maken. Dat kost me veel energie.”
Toch kan het haar niet weerhouden om door te gaan met
dat wat haar levensvervulling is. “Binnenkort begin ik aan
mijn Master Euritmie in Bonn, aan de Alanus Hochschule.
Een hogeschool op Antroposofische basis die de laatste
jaren deze kunstopleiding ontwikkeld heeft en staatserkenning heeft gekregen. Maar eerst zal ik mijn Bachelors moeten halen.”
TEKST: RENÉE ROSENBOOM
FOTO’S: HAPÉ SMEELE
Leren contact te maken met je binnenwereld
SEIZOENER
37
KLAS 4
Elkaar masseren verhoogt de concentratie, geeft rust en verbinding
Een ontspannen klas 4
Na de vakantie zijn de kinderen van klas 4
begonnen met massagelessen. Dat zijn de
fijnste momenten voor zowel de kinderen als
de juffen.
V
ier keer in de week komen de kinderen na een naar
buiten gerichte pauze binnen, en al snel heerst er een
serene rust waarbij ze in tweetallen klaar gaan zitten
voor de massage. Vooraf zijn de stoelen klaargezet in de
bekende tweetallen en de tafels zijn opgeruimd. Ook klinkt
er rustige muziek en brandt er een kaarsje wat allemaal helpt
bij het scheppen van de voorwaarden voor een ontspannen
sfeer.
Een voorbereidende oefening brengt de kinderen bij zichzelf.
Dan vragen ze hun maatje of ze diegene mogen masseren.
De ontvanger gaat met zijn ogen gesloten ontspannen liggen
op zijn tafel. Hij is te allen tijde de baas en leert aan te geven
wat hij wel en niet prettig vindt. Diverse beelden ondersteunen vervolgens de bewegingen die op de rug van de ontvan-
38
SEIZOENER
ger worden gemaakt. Bijvoorbeeld: een weerbericht met
zonnestralen, regen, onweer en bliksemschichten, maar ook
het tekenen van een heel landschap met bergen, rivieren
sterren en bomen. Tijdens en na de massage geven ze
elkaar terug wat ze prettig vinden of juist niet en waarom.
Na afloop bedanken ze elkaar en blikken we gezamenlijk
terug op hoe het ging.
Aangeraakt worden is van wezenlijk belang voor kinderen.
Onderzoek heeft uitgewezen dat onderlinge kindermassage
een positieve werking heeft op onder andere concentratieproblemen, pestgedrag en onrust in de klas. Het helpt bij het
leren aangeven van je grenzen en versterkt een veilige leeromgeving. Daarnaast is het natuurlijk fijn dat de kinderen er
bijzonder van genieten en zelf aangeven deze stemming in
de klas te willen vasthouden.
Een kind vertelde thuis: ‘Ik hoop dat ik nog even met hetzelfde maatje kan blijven, die kan zo lekker masseren!’ Een
ander zei: ‘Juf, dit is zo ontspannen, ik val bijna is slaap.’
Het is mooi om te zien dat een kind dat in het begin moeilijk
kon ‘zakken’, nu ook met zijn hoofd op de tafel en gesloten
ogen ontspannen geniet van een massage. Ook met een
oneven aantal wordt er gemasseerd. In een treintje of juf
doet gewoon mee.
TEKST EN FOTO: JUFFEN HEIDY EN MARIAN, KLAS 4
KLAS 5
Prachtige plantkunde
“Juf, het begint hier een beetje de stinken achter op het tafeltje in de klas. Mogen die paddenstoelen misschien naar buiten?!” Tja, het blijven natuurlijk schimmels en die gaan vroeg
of laat steeds erger stinken. Maar genoeg gezwamd, naar buiten ermee, voordat ze hun
sporen achterlaten in onze klas!
T
ijdens de plantkundeperiode zijn we samen op pad
gegaan om de plantenwereld om ons heen eens nader
te onderzoeken. Plantengidsen werden de klas in
gesleept, zoekkaarten kwamen te voorschijn en potjes met
sporen en vergrootglazen werden van stal gehaald. De klas
veranderde langzaam maar zeker in een plantkundig
museum. Buiten gingen we op zoek naar wieren, korstmossen, mossen, paddenstoelen, paardenstaarten en varens.
We mochten zelfs bij een vriendelijk oud vrouwtje in haar
achtertuin de vijver onderzoeken. Deze bleek bekleed met
korstmossen, was omringd met varens en zat vol met wier.
Ha, zo hadden we drie (!) vliegen in één klap!
Ook de schilderles stond in het teken van plantkunde. Zo
gingen we bijvoorbeeld paddenstoelen schilderen die we
mooi vonden. Het was een genot om de kinderen op te zien
gaan in hun schildering. Allerlei soorten paddenstoelen kwamen tevoorschijn: onder andere de ‘gouwe ouwe’ rood met
witte stippen (alias de vliegenzwam), maar ook de inktzwam,
eekhoorntjesbrood en de braakrussula verschenen op het
papier.
Het was een prachtige periode, waarin de kinderen leergierig
op onderzoek uit gingen en ze konden ervaren dat er zonder
de vier elementen aarde, water, lucht en licht geen
(planten)leven mogelijk is. We concludeerden dat we toch
maar wat blij mogen zijn met deze mooie groene mantel die
onze aarde bedekt. Laten we er dus met zorg en eerbied
mee omgaan.
TEKST EN FOTO’S`: JACQUELINE VAN DER LAAK-VERGELDT
(LEERKRACHT KLAS 5)
Foto rechts: Onverwachte ontmoeting met een kabouter
Foto onder: Opgaan in de schildering
39
KLAS 6
Je eigen planeet vilten
Verjaardag in klas 6
Hieperdepiep hoera!
O
ok in klas 6 worden verjaardagen nog volop gevierd.
Voor het laatst de vlag met de naam op het bord,
voor het laatst de stoel waar het lange lijf niet meer
zo gemakkelijk op staat. De 12-jarige vraagt zich af: “Is het
nog wel cool om zo je verjaardag te vieren?”. Maar toch
glundert ieder gezicht als er juist bij de 12e keer “hieper de
piep: HOERA!” extra feestelijk wordt geschreeuwd.
En bij zo’n verjaardag in de klas hoort natuurlijk ook een
cadeautje. Was het andere jaren een mooi versierd cadeau
door meester of juf, dit jaar maakten de kinderen het cadeau
voor elkaar. In de periode mineralogie werd het bestaan van
geodes besproken en hoe deze gevormd worden. Ook de
opbouw van de aarde met de verschillende aardlagen, mantel en binnenkern kwam aan de orde. Deze twee thema’s
werden vrijelijk gecombineerd in een viltproduct. Een mooi
steentje omwonden met gevilte wol tot een eigen planeet en
een soort geode. Nadat ze goed gedroogd waren werden ze
feestelijk ingepakt. Als je jarig bent mag je een van de ingepakte bolletjes pakken en je vilten bol opensnijden. Binnenin
vind je dan een mineraal waarvan je de naam op de bijgeleverde stenenkaart kunt opzoeken.
Daarnaast wordt de jarige zesde klasser verzorgd door een
klasgenoot. Hij of zij mag op die dag eerder dan de rest naar
binnen om de tafel te versieren met een bloem en een kaarsje, en om op het bord de bekende vlag met naam te tekenen. Wat een plezier beleeft deze verzorger eraan om datgene te doen wat juf/meester al die jaren deed!
Als zesde klas leraar word je dus langzamerhand overbodig,
en zo moet het ook zijn: loslaten… op weg naar de middelbare...
Voor elke jarige een eigen geode
TEKST: JUF EUGENIE - FOTO’S: JUF RONY
40
SEIZOENER
DE GRONDSTEEN
Onze pentagondodekaëder, met twee
zelfgevouwen mini’s van leerlingen.
9 x de grondsteenlegging
Op de bodem van onze ziel
Hij ligt nu in onze school, diep ingebed in het hart van het gebouw: onze eigen grondsteen. Tijd om
even stil te staan bij het verhaal achter de grondsteenlegging, waar maanden voorbereiding aan
vooraf gingen. En wat is nu eigenlijk de gedachte erbij? De grondsteen uitgelegd in 9 stappen.
1. De gedachte erachter
Een grondsteenlegging wordt vaak vergeleken met een eerste steenlegging van een gebouw. Maar beide symbolische
handelingen dienen een totaal ander doel. De eerste steenlegging markeert het begin van de bouw van een gebouw en
deze wordt vaak verricht door een belangrijk of bekend persoon. Een grondsteenlegging draait om de grondsteen, die
letterlijk in de fysieke fundamenten verankerd wordt. Dit als
blijvend symbool van besluiten die in geestelijk opzicht genomen zijn. Het kan werken als herkenningspunt voor het
gedeelde ideaal, en voor het wezenlijke wat de betrokkenen
bindt. Om tot uitdrukking te brengen dat de grondsteenlegging ook een spirituele dimensie heeft, is het bij antroposofische initiatieven een goede gewoonte een grondsteenspreuk
SEIZOENER
41
te ontwikkelen. In de vorm van een spreuk die wordt verwoord door betrokken van de school (ouders, leerkrachten
en bestuursleden) wat de essentie is van de school, de
intenties zoals ze deze voor ogen hebben. Niet alleen de
Grondsteenspreuk ligt in het fundament van onze school,
ook de wensen en tekeningen van kinderen. Samen vormen
zij de basis voor onze school. Een stevige basis.
2. Volgens de antroposofie
In het proces van de grondsteenlegging, zoals beschreven
door Rudolf Steiner, is het van beslissende betekenis dat de
grondsteen, nadat hij spiritueel is geplant in het hart van de
mens, alleen dan kan voortbestaan en gedijen als hij als
basis van een nieuwe mensengemeenschap opgenomen en
verwerkelijkt wordt. Daarop wijst Rudolf Steiner met de volgende woorden: “[...] willen wij op dit ogenblik in onze zielen
de dodekaëdrische grondsteen vormen, die wij op de
bodem van onze ziel neerlaten, opdat hij daar moge zijn als
een sterk teken in de krachtige grond van ons zielezijn en wij
in de toekomst bij het werk van de antroposofische vereniging op deze vaste grondsteen kunnen staan.”‘
5. Het materiaal
Koper is een sterk geleidend materiaal. In de geneeskunst
wordt het gebruikt om bijvoorbeeld kinderen die last van
koude voeten hebben te helpen. Koperzalf wordt op de
voetzolen gesmeerd, waardoor de voeten weer warm kunnen worden. Ook worden daken van koper gemaakt en
worden verbindingen tot stand gebracht met koper (telefonie,
elektriciteit. Glas is een oorspronkelijk materiaal, dat al vele
honderden jaren lang een sterke aantrekkingskracht uitoefent
op mensen, jong en oud. De meest gewaardeerde eigenschap is dat glas doorzichtig is en dus licht door laat.
6. De schoolspreuk
In vrijescholen en antroposofische instituten wordt als grondsteen vaak gekozen een pentagondodekaëder, vaak
gemaakt van koper. Onze school heeft gekozen voor een bijzondere combinatie van koper (het onderste deel) en glas.
In de grondsteen gaat een tekst die het meest essentiële van
onze school uitdrukt. Deze tekst is tot stand gekomen na
een proces dat plaatsvond in de grondsteengroep (een
groep bestaande uit ouders, leraren, ex-leerkrachten,
bestuurslid en schoolleider). De grondsteenspreuk van onze
school is ondertekend door ex-leerkrachten, bestuursleden
en ouders. Deze spreuk is uitgeschreven op papier, in de
koperen pentagondodekaëder gestopt, die vervolgens bij de
grondsteenlegging dichtgemaakt is. In het nieuwe gebouw
zal de tekst zichtbaar gemaakt worden.
4. De pentagondodekaëder
7. De kinderen
Dit is een vorm die uit twaalf vakken bestaat; elk vlak is een
vijfhoek. In de natuur zijn er enkele mineralen die zo kristalliseren, bijvoorbeeld pyriet. De vijfhoek is de vorm die van
oudsher veel als symbool wordt gebruikt. De verhoudingen
van de zijdes zijn gebaseerd op de verhoudingen van de gulden snede. Overal waar deze verhoudingen zichtbaar worden, geven ze het gevoel dat de vorm klopt. Het wordt dan
ook omschreven als de ‘menselijke maat’. Het pentagram
(vijfster) wordt gezien als het beeld van de mens. Het biedt
Alle kinderen hebben een vijfhoekig vel gekregen waarop zij
hun eigen invulling van de grondsteenlegging mogen schrijven en/of tekenen. Bijvoorbeeld in de vorm van een wens
zijn voor de school. Ook al deze ‘vijfhoekige wensen’ gaan
als bijdrage mee in de grondsteen.
3. De grondsteen zelf
42
bescherming tegen duivelse slechtheid en werd gebruikt als
veiligheidssymbool. In de pentagondodekaëder is dit beeld in
twaalfvoud aanwezig, een kosmisch getal.
SEIZOENER
8. De plaats
De grondsteen ligt nu in de fundering van onze school: onder
het hoogste punt van ons nieuwe gebouw, dat zich bevindt
voor de ingang van de grote zaal. Niet zichtbaar, bijvoorbeeld
afgedekt door een dik stuk glas, maar afgedekt met gewone
vloerdelen. Maar daardoor niet onzichtbaar, want door de
gemeenschappelijk grondsteenlegging op 1 oktober dragen
we allemaal een stukje van onze grondsteen met ons mee
en zal de plek van onze grondsteen altijd symbool staan voor
het fundament van onze school.
9. Onze schoolspreuk
Het opstellen van onze schoolspreuk is niet in een uurtje
gebeurd: daar zijn heel wat dagen praten, afwegen, formuleren en denken aan vooraf gegaan. Met uiterste zorgvuldigheid en liefde is de uiteindelijke tekst samengesteld. In het
nieuwe gebouw zal onze grondsteenspreuk zichtbaar zijn.
TEKST: ANDREA HOLLEBEEK
FOTOGRAFIE: EDDY DE BOER, ANDREA HOLLEBEEK
PEUTERHOF WINDEKIND
Van kleine mensen en dingen
die u vast niet weet
’s Morgens vroeg rond half negen komen de peuters in
ons klasje. Rond half elf eten wij onze boterham. En om
twaalf uur worden de kinderen weer opgehaald. Maar …
Wist u ook dat Maya Lin een broertje gekregen heeft?
Wist u al dat wij in ons klasje appel-bananen-moes koken,
geheel naar eigen recept? En wist u ook dat Mun Omai
(Dudde) geen blaadjes had voor zijn plakwerkjesbloem, vrij
ernstig keek en mompelde: “Zielig hè?”Dat wist u niet.
En dat beertje Bruno van Ben echt helemaal nergens te
vinden was? Bruno bleek uiteindelijk gewoon in een
bedje, lekker bij Rikky de klassenkabouter, te liggen. Of
dat Phylicia en Jidde heuse speelmakkertjes zijn? Zij kunnen als elfen om elkaar heen dartelen en vlinderen.
En wat te zeggen van de geurige herfst? Van het zingen
van de appelliedjes en van de paddestoel? Regen en zonneschijn en de verlokking van de speeltuin. Maar vooral
het wandelen daar naartoe! Wij gaan natuurlijk heel, hééél
graag boekjes lezen, plaatjes kijken en dromen.
Wist u dat de kleintjes ook blokkentorens bouwen? Heel
hoog en nog hoger! En dat Julian een huis bouwt voor
Kris? Samen richten zij het in, vol overgave; keukenlaatjes
worden vol gestouwd met eetwaar en al wat goed is.
Dat verder de hobbelboot ook een brug kan zijn, waar wij
af kunnen springen, dat wist u.
Maar dat wij boven in het klimhuis heel hoog zijn, nog
hoger dan de juf? Als de pop jarig is, hangt Lieske de hele
bovenrand van het klimhuis vol met vlaggetjes.
Ondertussen horen wij hoe Zhanar enthousiast alle kinderen in haar spel probeert te betrekken. Laetitia heeft juist
haar tas op mijn schoot leeg gemaakt, weer gevuld en
gaat het speelhuis binnen. Intussen is Daël uit zijn schulp
gekropen. Hij begint stilletjes aan een treinbaan of bouwt
een mooi kasteel. Devi is pas nieuw. Luisteren, dromen en
kijken naar wat er toch allemaal gebeurt, is voorlopig
genoeg. Gelukkig is mama er nog bij.
Dat wij in de WC een brulboei hebben, die bij het doorspoelen bvrroemmm roept, hebben wij de vorige keer al
verteld. Maar dat weten de nieuwe kinderen nog niet. Wij
weten dat het een tijdelijke oplossing is en dat er een
nieuw gebouw komt. Wat de peuters wél weten, is dat wij
op tijd onze boterham met notenmoes gaan eten. Met
een kopje thee en een lepeltje honing erbij. Soms wegdommelend bij een wiegeliedje.
Tot de volgende keer maar weer. Met een groet uit de
wonderlijke wereld van Windekind. En met dank aan
Eliane, Afthon en de moeders van de nieuwe kindjes.
Welkom.
TEKST: JUF WILLY
SEIZOENER
43
44
SEIZOENER

Download Report