Dirk Starink, oud-voorzitter NAG "Aerospace innovatie: 100 jaar jong"

Aerospace Innovatie:
100 jaar jong
NAG Seminar 21 maart 2014
Dr. Dirk Starink, scheidend voorzitter
1913: Oprichting militaire luchtvaart
100 jaar Nederlandse
vliegtuigindustrie
Maart 1914:
Henri Wijnmalen sticht
de N.V. Nederlandsche
Vliegtuigenfabriek te
Soesterberg
Trompenburg-Spyker
1915: Wijnmalen fuseert met Spyker en
wordt directeur van N.V. Nederlandsche
Automobiel- en Vliegtuigfabriek “Trompenburg” te Amsterdam
Pres. commissaris: F.H. Fentener van
Vlissingen
Constructeur Fransman H.A. Vannehard
Spyker-ontwerpen geen succes
Vliegtuigindustrie 1914-1918
Militaire luchtvaart ondergaat enorme
ontwikkeling bij oorlogvoerende landen
Nederland neutraal: volgt ontwikkeling
Gebrek aan juiste grondstoffen
Gebrek aan know how
Resultaat teleurstellend
Anthony Fokker in
Duitsland 1914-1918
Bouwt 3.350 vliegtuigen
voor het Duitse leger
Ontwerpt systeem voor
schieten door propeller
D.VII jager is de schrik
van de Geallieerden
Keert in 1919 terug
naar Nederland
Fokker-productie 1920-1940
2.282 militaire vliegtuigen, waarvan ruim
1.000 elders in licentie
238 verkeersvliegtuigen in Nederland
142 verkeersvliegtuigen in licentie
280 verkeersvliegtuigen in VS
Totaal bijna 3.000 vliegtuigen
Fokker achterop in jaren ‘30
Militaire exportorders drogen op
Boeing, Douglas en Lockheed schakelen
over op metaalbouw: KLM koopt in V.S.
Fokker houdt vast aan traditionele bouw
en investeert niet in metaalbouw
Staat wil geen prototypes financieren
Concurrentie door Koolhoven
Fokker’s concurrent: Frits Koolhoven
Nederlandse vliegtuigtechnologie
aan de vooravond van de
Tweede Wereldoorlog
Aviolanda en De Schelde
Licentiebouw van Dornier vliegboten
De Schelde ontwerpt revolutionaire jager
Bezetting 1940-1945
Koolhoven totaal vernietigd mei 1940
Fokker en Aviolanda bouwen vliegtuigen
voor de Duitsers
Vliegtuigindustrie 1945
Vijf jaar achterstand
Fokker gebombardeerd en
leeggeroofd
Aviolanda en De Schelde
nog in bedrijf
Regering vraagt commissie-Tromp om advies wat
te doen met vliegtuigindustrie
Advies commissie-Tromp
Behoud vliegtuigindustrie belangrijk voor
Nederlandse economie
Combineer vliegtuigfabrieken in Fokker
Steun en financier vliegtuigontwikkeling
via NIV en NLL (later NIVR en NLR)
Bouw productiecapaciteit op via licentiebouw van militaire gevechtsvliegtuigen
Militaire licentiebouw
330
253
350
300
Fokkers eigen ontwerpen (1946-1985)
360
21
786
251
Diversificatie
De laatste generatie (1986-1996)
208
4
290
71
Luchtvaartcluster na 1996
Stork neemt Fokker-bedrijven over
Off-set en participatie leveren groei
Overheidsbeleid: deelnemen in grote
programma’s Airbus en JSF
Sterke groei luchtvaart-MKB
TU Delft en NLR dragen bij aan innovatie
Luchtvaartcluster en innovatie
Lijmverbindingen in vleugel en romp
Composieten in niet dragende delen
Nieuwe productietechnologie op basis van
militaire productie
Kabelbomen ontwerpen en bouwen
Bewegende delen (flaps en deuren)
GLARE romppanelen
Thermoplastische composieten (TAPAS)
Nederlandse
Fotechnologie in Airbus
F-35: grote impuls voor innovatie
en werkgelegenheid in Nederland
Netherlands Aerospace Group
Opgericht in 1976 door twintig MKB’s
Uitgegroeid tot ruim 100 leden
Vertegenwoordigt hele cluster v.w.b.
kennisinstellingen, vliegtuignieuwbouw,
MRO (maintenance, repair & overhaul) en
dienstverlening
16.000 directe banen
€ 2,3 miljard omzet per jaar
NAG 2009-2014
NIVR verdwijnt in 2009
Kennis en Innovatie Agenda Luchtvaart
College Lucht- en Ruimtevaart Nederland
opgericht met NAG als deelnemer
Van beurzenorganisatie naar belangenbehartiging, kennisdeling en marktpositionering van stijgend aantal leden
NAG: hét gezicht van de innovatieve
aerospace industrie van Nederland
Aerospace in de toekomst
Luchtvaartclusterbeleid gestopt in 2010
Aerospace-ecosysteem onderdeel van de
Topsector (HTSM) High Tech Systemen &
Materialen: raakvlak met o.a. automotive
Grote internationale verwevenheid: relatie met
alle grote vliegtuigbouwers
Nederlandse aerospace 6e in Europa na
Frankrijk, Engeland, Duitsland, Italië en Spanje
Dank voor uw aandacht
Het was voor mij een grote eer
deze sector vijf jaar als voorzitter
van de NAG te mogen dienen!