Verslag_19 november Samen voor de jeugd_def

Verslag
www.regio-hartvanbrabant.nl/jeugdhulp
www.zorginregiohartvanbrabant.nl
Netwerkbijeenkomst
Samen voor de jeugd
Woensdag
19 november
2014
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 2
Brede samenwerking bekrachtigd
Op 19 november vond de tweede netwerkbijeenkomst Samen voor de Jeugd plaats.
Zeven maanden na de eerste editie werd het Willem II stadion in Tilburg opnieuw
goed bezocht: ruim 350 betrokkenen bij de jeugdhulp in onze regio troffen elkaar,
waaronder meer dan 20 ervaringsdeskundige jongeren. Jongeren met een duidelijke
boodschap: “Luister naar wat wij zélf willen. Praat met ons, niet over ons!”
Astrid (links) en Alexandra Schreuders (Zorgcollectief Hart
van Brabant) lichten het eerste thema van de middag toe:
Ontmoeten. Dit onderdeel wordt georganiseerd door ruim twintig
ervaringsdeskundige jongeren samen met Kompaan en De Bocht,
Amarant Groep, Zorgbelang Brabant, Samenwerkende Jeugdzorg
Specialisten Midden-Brabant en Zorgcollectief Hart van Brabant.
Regionale inkoop Jeugdzorg
Ook deze keer weer
een volle zaal
Na haar openingswoord neemt wethouder Aletta van der Veen (Gilze en Rijen) tips in
ontvangst van Jordan, namens de jongeren die in het afgelopen half jaar tijdens een
ontbijttour de wethouders van de negen gemeenten bezochten. Deze gesprekken
leverden een schat aan adviezen op over communicatie en participatie van jongeren.
Bekijk de tips hier.
Voorafgaand aan de netwerkbijeenkomst kwamen de negen
gemeenten bijeen met regionaal gecontracteerde aanbieders,
om de samenwerking 2015 te markeren. Na een korte terugblik
op het inkoopproces werden de uitgangspunten van de gegunde
budgetten toegelicht. Ook werd kort geschetst hoe en wanneer
de aanbieders geïnformeerd worden over facturering, verantwoording en monitoring; begin december ontvangen alle
aanbieders een brief en medio december is er een informatiebijeenkomst.
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 3
Ontmoeten
In het blok Ontmoeten nemen de jongeren
het voortouw. Anderhalf uur lang zijn zij in
gesprek met de (jeugd)professionals, ouders,
ambtenaren en bestuurders. Met speeddates,
zogenoemde kwekboxen en door hen gemaakte
filmpjes delen zij hun ervaringen met jeugd­hulp
en geven adviezen.
Tijdens de ontbijttour werd elke ontmoeting
afgesloten met een kort interview met de
wethouder. Met als belangrijkste vraag: wat wilt u
dat er over een jaar bereikt is in de communicatie
met en participatie van jongeren?
De jongeren maakten er een kort filmpje van.
Via een quiz testen bezoekers of ze eigen­lijk wel weten wat de jongeren zélf willen…
Prikkelende stellingen brengen het
gesprek – en soms discussies – op gang.
De zogenoemde kwekboxen doen hun werk!
‘En, én…’ schrijft Moniek Kolsters. Ze vindt de extra
digitale mogelijkheden vooral praktisch, maar ziet er
toch liever een gezicht bij. “Dan zie je pas hoe het
echt met iemand gaat. En bovendien moeten
jongeren ook leren een gesprek te voeren; je kunt in
de maatschappij niet alles via whatsapp afdoen.
Lonneke Groothuis vult aan: “Voordeel is wel dat je
via whatsapp makkelijker een begin kunt maken,
als iets face-to-face nog te lastig is.”
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 4
Speeddaten met de jongeren
Haar betrokle
kenheid bij al
in
e
di
jongeren
zitten
onzekerheid
rg
zo
n
u
over h
jaar.
voor komend
dat er
Belangrijk
luisterd
serieus ge
dat er
wordt! En
daan
iets mee ge
jongede
wordt dat
nspreekt.
ren wel aa
Het is druk in de spiegelzaal. En logisch,
want hier horen we waar het werkelijk
om gaat. De jongeren vertellen hun
eigen verhaal.
Op de briefjes een greep
uit de reacties op de vraag:
‘wat heeft u geraakt in het
gesprek met de jongere?’
Dat hij in
15
maanden al
zo goed
Nederlands
spreekt.
l graag,
Hij wil hee
rplicht
maar is ve
tstand.
in de wach
rd
Wij werken ha
hun
in
om kinderen
en,
ud
ho
systeem te
ze
t
da
n
aa
Vera gaf
t huis
juist eerder ui
en
ill
w
d
ha
gehaald
de
ur
du
t
da
n,
worde
.
ng
te la
!
Indrukwekkend
Dat ze e
r staat!
Knap!
Thaira-Lee woont in een woongroep. Ze voelt zich
niet altijd gehoord en serieus genomen.
Zijn doel om
advocaat te
worden!
Dat ze hie
r staat
omdat ze
verandering wil bre
ngen.
De vanzelfsprekendheid dat er
voor haar niets
gaat veranderen.
Zijn
e
persoonlijk
te me.
ak
ra
l
aa
verh
Dat hij h
et zo
fijn vindt
dat hij
hier mag
wonen
in Nederla
nd.
De 17-jarige Ramin komt uit Afghanistan.
Hij woont sinds 15 maanden in Nederland.
Door de oorlog kan hij zijn familie niet bereiken.
Dat ze steeds
opnieuw moest
beginnen met
telkens andere
begeleiders.
Vera is 17 en heeft sinds haar twaalfde
18 verschillende hulpverleners gehad.
En toch werd er niet op tijd ingegrepen.
uw om hulp.
Wat een schree
zoveel regelHet feit dat er
niet meer als
tjes zijn en je
wordt.
mens behandeld
and, geef
iem
ar
Luister na
or de ander!
steun, ben er vo
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 5
Terugblikken en vooruitkijken
Twee wethouders en twee jongeren blikken
samen terug op de ontmoetingen van vanmiddag.
En vooruit - naar wat er morgen zou moet
veranderen.
Marcelle Hendrickx (Tilburg) en
Astrid
Alle aanwezige wethouders krijgen de ‘kwekboxen’
en een usb-stick met de tips van de jongeren over
communicatie en participatie.
Astrid: “Het is fijn om met Marcelle te praten. Ze is
dan wel wethouder, maar ook gewoon een mens.
Net als wij. Wij worden soms gezien als die ‘rare
jongeren’, maar we zijn ook normale mensen, die
gewoon een fijn leven willen.”
Marcelle Hendrickx: “Het is wel duidelijk dat we
veel beter naar de jongeren zelf moeten luisteren.
Het is voor mij een eyeopener dat er vaak zo lang en
met de beste inzet en bedoelingen aan problemen
gesleuteld wordt, maar niet altijd op de juiste
manier. Mijn ambitie: een eigen jongerenpanel voor
Tilburg dat ons gevraagd en ongevraagd adviseert.”
Ronald Bakker (Waalwijk) en
Chantal
Chantal: “Jongeren weten heel goed wat ze willen.
Iedereen wil wel helpen, maar dat kan alleen door
te luisteren. Luister naar ons. Kijk niet naar mijn
dossier, maar naar wat ik nodig heb.”
Ronald Bakker: “Wat mij opnieuw is opgevallen,
is de vraag: in hoeverre moet je iemand zelf laten
zoeken naar oplossingen en wanneer moet je je
ermee bemoeien? Neem het niet te snel over, laat
mensen in hun kracht staan. Natuurlijk zit dat in
de nieuwe manier van werken, maar de meningen
verschillen er toch nog over. Daar wil ik de
komende tijd extra aandacht voor vragen.”
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 6
Innovatie - goede ideeën blijven welkom
Passend onderwijs ligt op koers
Na een video-impressie van de
bijeenkomst ‘Samen Innoveren
voor de jeugd’ op 6 oktober, neemt
Marcelle Hendrickx het woord over
innovatie: “De manier waarop de
jeugdhulp geregeld is – hoe er ook
met hart en ziel gewerkt wordt –
is een groot probleem. Dat móet
anders. Zodat alle kinderen de kans
krijgen hun talenten te ontwikkelen
en een mooi leven te leiden.
Wat zeker ook moet veranderen is de
knip die er nu is in de zorg als jongeren
18 worden. Zoals één van hen tegen
mij zei: ’18 worden is geen feestje’. We mogen hen niet ineens loslaten, maar
ze vanaf hun 17e voorbereiden op de toekomst.
In alle media-aandacht over de transities horen we relatief weinig over
het passend onderwijs. Een kwestie van geen nieuws, goed nieuws?
Gerrit van der Wende (Samenwerkingsverband primair en voortgezet
onderwijs in de Langstraat): “Het grootste verschil is dat wij de papieren
fase al afgerond hebben; wij zijn al in de werkelijkheid bezig. We zijn nu
een aantal maanden verder en het valt mee. Natuurlijk kom je elke dag
wel iets tegen, maar al met al verloopt het goed.”
Theo van Rijzewijk (Samenwerkingsverband primair onderwijs Plein 013)
onderschrijft dat: “We zetten goede stappen, maar we moeten het nog
meer samen doen. Er is geen enkele school, bestuur of leerkracht die
passend onderwijs alleen voor elkaar krijgt. We hebben elkaar keihard
nodig. Ook willen we nog meer aandacht voor de mindset van
professionals: hen bijvoorbeeld stimuleren om het gesprek over
ondersteuning met het kind zélf aan te gaan. Niet de regie aan het kind
geven, maar het wel zelf laten bedenken wat het nodig heeft.”
Aan Hub Quaedflieg (Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs
Midden-Brabant) de vraag: staat het passend onderwijs hoog genoeg
op de agenda? “Misschien zelfs wel iets te hoog. Gemeenten willen
monitoren, evalueren, verantwoording, weten wat er mis kan gaan.
We hebben enige last van overkill. Geef ons de tijd en ruimte. Op basis
van vertrouwen.”
Ook de overheid zelf moet inoveren: beter afstemmen en samen­werken.
Niet, zoals Astrid mij vertelde, bij het ene loket iets toegezegd krijgen, wat
door het andere loket onmogelijk gemaakt wordt. Ook op het Tilburgse
stadskantoor is er nog genoeg te doen.” De wethouder roept de aanwezigen
op om met ideeën te komen. “Die ondersteunen we en daar investeren we in.”
Tot slot spreekt ze de hoop uit dat ‘dit netwerk ook een echt netwerk’ zal
blijken. “Waarin we best practices, maar zeker ook worst practices delen,
want daar kunnen we alleen maar van leren.”
In de volgende nieuwsbrief
Samen voor de Jeugd
uitgebreid aandacht voor
het passend onderwijs in
de regio.
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 7
Een extra paar ogen met het Expertiseteam
Professionals in de frontlijn/toegang moeten soms een beroep doen op
specialisten om de juiste ondersteuning te kunnen bieden of zorg te regelen.
Daarvoor is het regionaal Expertiseteam in het leven geroepen. Aan het woord
is Antoinette van Rinsum, programmamanager van de frontlijn/toegang en
van het regionaal Expertiseteam.
Het Expertiseteam is tot stand gekomen met medewerking van de Samenwerkende
Jeugdzorg Specialisten (SJS). Er is een gezamenlijk advies geschreven hoe de expertise
vanuit de specialistische zorg in te zetten voor consultatie, advies en diagnostiek
voor de professionals van de toegang/frontlijn, de huisartsen, het onderwijs,
de gecontracteerde zorgaanbieders en het Zorg- en Veiligheidshuis. De specialisten
in het team vertegenwoordigen diverse disciplines en leefdomeinen. Op de vraag
welke expertise het team biedt aan hulpverleners, antwoordt Van Rinsum allereerst:
“We willen eigenlijk af van het woord hulpverleners. De professionals in de wijken zijn
geen hulpverleners maar ondersteuners; zij ondersteunen mensen om zoveel mogelijk
zelf hun problemen aan te pakken. De ouders en jongeren zelf zijn immers de
ervaringsdeskundigen; zij weten vaak zelf goed wat er nodig is. Maar de professionals
kunnen natuurlijk niet alles weten. Dan kunnen zij óf contact opnemen met een expert
voor informatie of advies, of een expert bij het gesprek met het gezin vragen.
Hoe weten we eigenlijk zeker dat het team onafhankelijk adviseert en dat de experts het
niet gebruiken voor hun eigen acquisitie? “Dat is inderdaad een risico, maar we hebben
met elkaar afgesproken dat we handelen zonder last en ruggespraak van eigen
organisatie. Daar moeten we elkaar in vertrouwen.”
Zie ook het artikel en de schematische
weergave van het regionaal
Expertiseteam in de nieuwsbrief
Samen voor de Jeugd, nummer 5.
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 8
Kinderbescherming verandert mee
Samenwerkingsprotocol Jeugdhulp en het gedwongen kader
In het nieuwe stelsel voor de jeugd zijn gemeenten verantwoordelijk voor alle vormen van
zorg en hulp voor de jeugd. Inclusief het gedwongen kader: jeugdbescherming en jeugdreclassering. Zowel de gemeenten als de Raad voor de Kinderbescherming hebben een eigen
verantwoordelijkheid en zij zullen hier in partnerschap invulling aan geven. In dit samenwerkingsprotocol spreken zij af hoe deze samenwerking vorm krijgt. De Raad voor de Kinderbescherming
maakt de afspraken met de gemeenten in Midden Brabant. Een aantal afspraken is gemaakt en
een aantal afspraken, zoals de beste werkwijze ‘drang en dwang’, vraagt in de loop naar 2015 een
gezamenlijke doorontwikkeling passend bij het nieuwe stelsel. Aldus artikel 3.1 van de Jeugdwet,
ondertekenen Burgemeesters & Wethouder van de gemeenten in Midden Brabant en de Raad voor
de Kinderbescherming Zuidwest Nederland dit protocol met alle vertrouwen in de samenwerking,
in het belang van het veilig en onbedreigd opgroeien van de jeugd in Midden Brabant.
Namens de Raad voor de Kinderbescherming Zuidwest Nederland
Mw. A. Westdijk,
Regiodirecteur Raad voor de Kinderbescherming Regio Zuidwest Nederland
De onderwerpen zijn:
1. Kinderbeschermingszaken
•
•
•
•
•
De toeleiding naar het gedwongen kader.
De samenwerking tijdens het raadsonderzoek.
De afronding van het raadsonderzoek (wel/geen maatregel).
Beëindiging van de kinderbeschermingsmaatregel.
Verderstrekkende maatregelen bij langdurige uithuisplaatsing.
2. Jeugdstrafzaken
•
•
•
•
•
•
De inzet van jeugdreclassering in opdracht van het OM / de rechter, al dan niet na advies
van de Raad voor de Kinderbescherming.
De inzet van jeugdreclassering in opdracht van de Raad voor de Kinderbescherming of
directeur van een Jeugd Justitiële Inrichting (JJI).
De inzet van jeugdreclassering ter voorbereiding van een raadsadvies aan het OM / de rechter
i.v.m. oplegging van een gedragsbeïnvloedende maatregel, elektronische controle of een
intensieve maatregel.
De uitvoering door de Raad van casusregie in jeugdstrafzaken, inclusief toezicht op de
uitvoering van de jeugdreclassering, aanwijzingsbevoegdheid en nazorg.
De uitvoering van taakstraffen (werkstraffen in de buurt, gemeentelijke instellingen
als werkplek).
De inzet van jeugdreclassering in het kader van schoolverzuimzaken.
De gemeente Tiilburg - als gastheergemeente van de regio
Hart van Brabant - mede namens de colleges van Burgemeester
& Wethouders van de gemeenten Dongen, Gilze en Rijen, Goirle,
Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk
Mw. M. Hendrickx,
wethouder Onderwijs, Cultuur, Jeugd(zorg), Emancipatie & Organisatie
van de gemeente Tilburg
Bijzondere positie gemeente Heusden
De ligging van de gemeente Heusden in een andere veiligheidsregio,
met andere justitiële partners, vraagt om het maken van bijzondere
afspraken tussen de gemeente Heusden, de Raad voor de Kinderbescherming en de justitiële partners uit de regio Noord-Oost
Brabant. Nadere afspraken van de gemeente Heusden met
bovengenoemde organisaties worden aan dit protocol toegevoegd.
De Raad voor de Kinderbescherming komt eraan te pas in situaties waarin de reguliere hulp
niet meer voldoende is of degene die geholpen moet worden de hulp niet accepteert.
Aan Anja Westdijk, regiodirecteur Raad voor de Kinderbescherming, regio Zuidwest
Nederland, de vraag wat er verandert voor de Kinderbescherming? “Eigenlijk alles behalve
onze wettelijke taken. Ook voor de Kinderbescherming gaat er veel veranderen.
Van oudsher komen wij pas in beeld bij grote problemen, bijvoorbeeld om een kind onder
toezicht te plaatsen. In de nieuwe werkwijze worden wij eerder betrokken. Niet om eerder
in te grijpen, maar juist om ingrijpen waar mogelijk te voorkomen. Onze medewerkers
worden getraind in die nieuwe manier van werken. Tot nu verliep onze inzet altijd via Bureau
Jeugdzorg. In deze regio zijn we nu al betrokken bij de Jeugdbeschermingstafel van het
Zorg- en Veiligheidshuis. En we willen graag nog een stapje verder: om de tafel met de
gezinnen zelf om te bekijken wat er goed gaat en wat niet, wat er nodig is. We willen dus
actiever zijn aan de voorkant om ernstige problemen te voorkomen.”
Ondertekening van het Samenwerkingsprotocol Jeugdhulp
en het gedwongen kader door Anja Westdijk namens de Raad
voor de Kinderbescherming en Marcelle Hendrickx, namens
Tilburg als gastheergemeente van de regio Hart van Brabant.
Heusden neemt hier een bijzondere positie in omdat deze
gemeente tot een andere veiligheidsregio behoort.
Zie ook het artikel over de samenwerking
met het gedwongen kader in de nieuwsbrief
Samen voor de Jeugd, nummer 5.
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 9
Samenwerking met huis- en jeugdartsen
Door meer samenwerking tussen huisartsen, jeugdartsen, de jeugdgezondheidszorg en gemeenten
is er veel winst te behalen voor onze jeugd. Deze partijen ondertekenden het Convenant Jeugd
Samenwerking (huis)artsen en gemeenten, waarin zij als ‘poortwachters’ gezamenlijke afspraken
maken over onder andere ieders basistaken, toegang tot jeugdhulp, signalering en regie.
Maar natuurlijk krijgt deze samenwerking al langer
vorm. Angela van Liempd, huisarts in Loon op Zand
en medisch directeur van de Regionale Coöperatie
Huisartsen Midden-Brabant: “We weten elkaar in
Loon op Zand al goed te vinden. Het is natuurlijk een
relatief klein gebied, de lijnen zijn kort en we hebben
elkaars 06-nummers.”
Ze geeft een praktijkvoorbeeld van de nieuwe
werkwijze: “Een leerkracht geeft ouders een briefje
mee voor de huisarts met de vraag of de leerling
doorverwezen kan worden naar de adhd-poli.
Voortaan bekijken we dan eerst binnen het
ZorgAdviesTeam op school wat er precies speelt.
Misschien schort er wel iets heel anders aan. We willen
niet te snel opschalen en etiketjes plakken.”
Wil Ligtenberg, wethouder Loon op Zand, die mede
namens Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Oisterwijk,
Tilburg en Waalwijk tekent: “Dit convenant staat voor
wederzijdse inspanningen om de dingen te doen die
ertoe doen. Om zodanig te ‘zwaluwstaarten’ om tot
oplossingen dicht bij huis te komen. Huisartsen
kunnen hiaten in het systeem signaleren. Zo kunnen
we er samen voor zorgen dat er geen kind tussen wal
en schip raakt, en zo grotere schade voorkomen.”
Kinderarts Jaap van Riel zet zijn handtekening onder
de samenwerking namens de kinderartsen van het
St. Elisabeth Ziekenhuis en het TweeSteden Ziekenhuis
U vindt in de nieuwsbrief Samen voor de
Jeugd, nummer 5, ook een uitgebreid artikel
over deze samenwerking.
Van links naar rechts: dagvoorzitter Henk Buis; dr. Jaap
van Lier; Corien Wynhoven van Huisartsenkring
Midden-Brabant; Wil Ligtenberg, Angela van Liempd
en Ans Hermans van GGD Hart voor Brabant.
Verslag
19 november
Netwerkbijeenkomst Samen voor de jeugd pagina 10
Netwerkmarkt
De Samenwerkende Jeugdzorg
Specialisten weten elkaar steeds
beter te vinden. Zie ook het artikel
over SJS in de nieuwsbrief
Samen voor de Jeugd, nummer 5.
De netwerkbijeenkomst werd afgesloten met een markt, waar de aanwezigen de
negen gemeenten konden bevragen op hun nieuwe werkwijze. Ook presenteerden
het regionaal Expertiseteam, de Samenwerkende Jeugdzorg Specialisten (SJS)
en het recent gestarte Platform Belangenbehartiging cliënten Jeugdzorg
Midden-Brabant zich.
Alle negen gemeenten - Dongen, Gilze en Rijen, Goirle,
Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk,
Tilburg en Waalwijk - lichten toe hoe zijn de frontlijn/
toegang organiseren. Hier de gemeente Loon op Zand.
Klik hier voor het overzicht De Frontlijn/Toegang in de
negen gemeenten Hart van Brabant.
Ook de ‘oude’ eerste en tweedelijn
treffen elkaar op de netwerkmarkt.
Zelfstandige professionals in gesprek
met collega’s van De Viersprong.
Vier collega’s van Thebe: “In de praktische
thuisbegeleiding werken we langer zo:
het versterken van de eigen kracht en
oplossingen dicht bij huis zoeken. We hebben
goede hoop op de veranderingen, maar
vinden het nog niet erg duidelijk hoe het
straks allemaal gaat lopen. We hopen vóór
alles dat de wachtlijsten voor hulp niet nog
langer worden.”