The Mobile and Temporary Studio for Research and

The Mobile and Temporary Studio for Research and Production
1. Inleiding
De Studio is een mobiel, tijdelijk en multidisciplinair platform voor onderzoek en
productie. Op basis van een nauwkeurig omschreven onderzoeksonderwerp wordt
een groep van 12 tot 15 master-studenten (of personen met een gelijkwaardig
onderwijs- en onderzoeksniveau) samengesteld. De samenstelling van de
onderzoeksgroep is heterogeen, zowel qua opleiding als wat specifieke
vaardigheden betreft. De intrinsieke motivatie van de individuele onderzoekers staat
voorop, eerder dan extrinsieke prikkels (zoals studiepunten of certificaten). De
Studio stelt zich tot doel om diepgaand onderzoek te verrichten dat uitmondt in
van
tevoren
vastgestelde
producties
(zoals
symposia,
publicaties,
tentoonstellingen).
2. Het engagement van Extra City Kunsthal
Extra City Kunsthal engageert zich om onderzoek over recente kunsthistorische
gebeurtenissen in en nabij Antwerpen te initiëren en te ondersteunen.
3. Het pilootproject (productie: Extra City Kunsthal, Antwerpen)
3.a. Algemeen
Het pilootproject van de Studio betreft het alternatieve kunstcentrum A379089
(1969-1970), dat op het einde van mei 1969 geïnitieerd werd door een heterogene
groep van kunstenaars, verzamelaars, galeristen en andere betrokkenen in de
Belgische en internationale kunstwereld. A379089 was gevestigd in de
Beeldhouwersstraat 46 in Antwerpen; Kasper König was coördinator. In de korte tijd
van het bestaan van het kunstcentrum verleenden kunstenaars zoals Carl Andre,
Marcel Broodthaers, Stanley Brouwn, James Lee Byars, La Monte Young, Marian
Zazeela en vele anderen hun medewerking aan het programma van A379089. Het
alternatieve kunstinstituut hield zich niet alleen in met de meest vooruitstrevende
ontwikkelingen in de kunst, het richtte zich ook op een aantal prangende
maatschappelijke problemen, waaronder racisme.
3.b. Doelstellingen (algemeen)
De Studio heeft als doelstellingen:
-het verzamelen en openbaar maken van (kopieën van) archiefstukken over de
werking van A379089 en de artistieke producties die door A379089 (en door de
aan het centrum gerelateerde personen en organisaties) werden gerealiseerd,
-het voeren (en editen) van interviews met iedereen die betrokken was bij
A379089,
-het in kaart brengen van de artistieke en maatschappelijke ontwikkelingen in en
rond Antwerpen omstreeks 1969/1970,
-het reflecteren over de hoger genoemde onderwerpen en het articuleren ervan
in een veelvoud van media,
-het reflecteren over de manieren om aan onderzoek te doen,
-het reflecteren over de manieren om onderzoek te vertalen in publiek
toegankelijke producties,
-het documenteren en archiveren van het onderzoeksproject zelf.
3.c. Mogelijke onderzoekstopics
Zonder exhaustiviteit te claimen kunnen de volgende deelonderzoeken aangaande
A379089 worden onderscheiden:
-De politiek-maatschappelijke constellatie in België omstreeks 1969, met bijzondere
aandacht voor Antwerpen en het probleem van het racisme
-De contestatie na mei 1968 in België: inzet, middelen en acties
-Alternatieve kunstruimten vóór 1969
-Theoretische referentiepunten: Oswald Wiener & Jean-Jacques Abrahams
(psychoanalyse en de notie van ‘autoriteit’)
-Fluxus en conceptuele kunst: overeenkomsten en fricties (Ben Vautier, Robert
Filliou,… versus Joseph Kosuth, Daniel Buren, …)
-De activiteiten en het netwerk van Kasper König vóór 1969
-Het werk van Ben Vautier en mogelijke relaties/verschillen met het werk van Addi
Köpcke, Tomas Schmit en Robin Page
-Het Musée d’Art Moderne van Marcel Broodthaers
-Experimentele film omstreeks 1969
-De betekenis van de (ruimte)luchtvaart in de (kunst van de) jaren zestig en het
vroege werk van Panamarenko
-De plaats en betekenis van La Monte Young en Marian Zazeela in de
performancekunst en de experimentele muziek van de jaren zestig
-Het vroege performatieve werk van James Lee Byars (met aandacht voor zijn
ideeën over interactiviteit)
-Freejazz en de specifieke positie van Fred Van Hove in Antwerpen
-De activiteiten van LIDL, heel specifiek vanaf 1968 (rel tijdens opening van
documenta 4), met een vergelijking van de artistieke scènes in Antwerpen en
Düsseldorf
-De relatie tussen A379089 en de Wide White Space, met de cases van Marcel
Broodthaers en James Lee Byars
-De rol van Jef Cornelis in A379089, met speciale aandacht voor de World Question
Center (1969) (samenwerking met James Lee Byars)
-De receptie van A379089 en de rol daarin van Piet van Daalen (en diens contacten,
onder meer met Martin Visser, Isi Fiszman, Anny De Decker,…)
-Labris en de ideeën over experimentele poëzie in de Nederlanden
3.d. Vooropgestelde productie
Het project zal uitmonden in een ‘tentoonstelling’ in Extra City Kunsthal (najaar 2015).
Onderdeel van de publieke ontsluiting is alleszins een vrij toegankelijke
bibliotheek/archief waarin alle relevante publicaties en de onderzoeksresultaten
opgenomen zijn. Het project wordt tevens gedocumenteerd op een blog of een
website.
3.e. Bibliografie
-Piet van Daalen, Uit de dossiers van A379089 te Antwerpen, in: Museumjournaal, nr 1,
1974
-Marcel Broodthaers, Herman Daled, Hubert Peeters en Martin Visser, [lezersbrief], in:
Museumjournaal, serie 19, nr 3, 1974
-Karel Geirlandt (samenstelling), Kunst in België na 45, Mercatorfonds, 1983
-Yves Aupetitallot, Antwerpen 1958-1969, in: Carolyn Christov-Bakargiev, Iwona
Blazwick, Yves Aupetitallot (eds.), Vertrekken vanuit een normale situatie en deze
hervertalen in elkaar overlappende en meervoudige lezingen van condities uit
heden en verleden - Teksten/Texts, Antwerpen 93 Culturele Hoofdstad van Europa,
Antwerpen, 1993
-Barbara Vanderlinden, A379089: een anti-galerie achter het museum, in: De Witte
Raaf, nr. 53, januari-februari 1995
-Koen Brams & Dirk Pültau, Naar een andere geschiedenis van de kunst in België van
1975 tot heden. Problemen, hypotheses en onderzoeksvoorstellen, in: De Witte Raaf,
nr. 100, november-december 2002.
Voor de verdere uitbouw van de bibliografie zal een van de leden van de Studio
verantwoordelijk zijn.
4. Tijdstafel van het pilootproject
Oktober 2014:
-bekendmaking van het project via diverse media (Extra City Kunsthal,
deelnemende instituten, BAM,…),
-17 oktober 2014: publieke presentatie van het project ten behoeve van de
kandidaten die willen deelnemen aan het project,
-selectie van de onderzoekers (nadat zij een cv en een brief hebben toegestuurd
en na een interview).
Oktober 2014-maart 2015:
-start van het project,
-tweewekelijkse bijeenkomsten van de Studio: interviews, onderzoekstrips,
groepsbijeenkomsten, individuele bijeenkomsten, lezingen/presentaties,…
-over de voortgang van het project wordt een blog (of een website) opgestart.
Het updaten van de blog valt onder de verantwoordelijkheid van een van de leden
van Studio.
April 2015:
-start van de voorbereiding van de presentatie van de uitkomsten van het
onderzoeksproject.
September 2015:
-presentatie van de uitkomsten van het onderzoeksproject (vooropgesteld doel:
een ‘tentoonstelling’ in Extra City Kunsthal).
5. Profiel van de kandidaten
-De kandidaten moeten ingeschreven zijn als master-student (of moeten over een
gelijkwaardig onderwijs- en onderzoeksniveau beschikken).
De volgende kennisgebieden zouden gecoverd moeten worden:
-geschiedwetenschappen,
-sociologie/politieke wetenschappen,
-kunstwetenschappen (zowel beeldende kunst, performance als muziek),
-film- en televisiestudies,
-journalistiek,
-kunst (zowel beeldende kunst, performance als muziek),
-design (grafische vormgeving (analoog zowel als digitaal) en
tentoonstellingsvormgeving).
6. Aanmelding voor dit project
-De kandidaten dienen een cv en een brief met een motivatie te richten aan Koen
Brams, de coördinator van de Studio: [email protected]
-De kandidaten krijgen een bevestiging van de ontvangst van hun aanmelding en een
overzicht van de verdere procedure.
-Deadline: 31 oktober 2014.
-Interviews: 7 november 2014.
-Eerste collectieve vergadering van de studio: 19 november 2014.
7. Bio van de coördinator van de Studio
Koen Brams is zelfstandig onderzoeker, curator en publicist. Hij is voormalig
directeur van de Jan van Eyck Academie (2000-2011) en voormalig hoofdredacteur
van het tweemaandelijkse tijdschrift De Witte Raaf (1991 tot 2000). Hij is de
samensteller van de Encyclopedie van fictieve kunstenaars (Nijgh & Van Ditmar,
2000; Eichborn Verlag, 2003; JRP/Ringier, 2011).
Recente publicaties (samen met Dirk Pültau):
-The clandestine in the work of Jef Cornelis (Jan van Eyck Academie/De Witte
Raaf/Argos/Marcelum Boxtareos, 2010);
-Matt Mullican: Im Gespräch/Conversations (DuMont, 2011).
Recente tentoonstellingen:
-De doorbraak van de ‘conceptuele kunst’ in België. Het geval Fernand
Spillemaeckers. Deel 1: Naar een ‘marxistisch formalisme’ (in samenwerking met Dirk
Pültau), in: Museum M, Leuven, 12 september-11 november 2013;
-La morte addosso. De (anonieme) kunstproductie van Alessandro en Schède (19661980) (in samenwerking met Ulrike Lindmayr en Dirk Pültau), in: LLS 387 ruimte voor
actuele kunst, Antwerpen, 3 mei-29 juni 2014;
-Jef Cornelis - TV works, in the Liverpool Biennial 2014: A Needle Walks into a
Haystack (curated by Mai Abu ElDahab and Anthony Huberman), St. Andrews Gardens,
Liverpool, 5 juli-26 oktober 2014.