Visietekest gip september 2014

Visietekst “Geïntegreerde
proef”
September 2014
Pedagogische begeleidingsdienst
Huis van het GO!
Willebroekkaai 36
1000 Brussel
Waarom deze tekst?
Inhoudsopgave
1
2
3
4
5
5.1
5.2
5.3
5.4
6
6.1
6.2
Waarom deze tekst?
Waarom een geïntegreerde proef?
Wat is een geïntegreerde proef?
Wie moet een gip maken?
Hoe de jury samenstellen?
Samenstelling
Voorzitter
Taken van de jury
Adviezen
Hoe de gip praktisch organiseren?
De opdracht
Timing (suggestie voor scenario)
3
4
5
6
7
7
7
7
8
9
9
10
6.2.1
De voorbereiding
6.2.2
De planningsfase
6.2.3
De uitvoeringsfase
6.2.4
De voorstelling van het eindresultaat
7
Hoe ziet het dossier er uit?
8
Hoe de gip evalueren en er over rapporteren?
8.1
Evalueren
8.2
Rapporteren
10
10
10
11
13
14
14
14
8.2.1
Mogelijkheid 1: De gip staat als een afzonderlijke rubriek op het rapport
8.2.2
Mogelijkheid 2: De gip wordt mee verrekend in de vakcijfers
9
Voorstel van timing: overzicht
14
14
16
Pedagogische begeleidingsdienst
2
Waarom deze tekst?
1
Waarom deze tekst?
De geïntegreerde proef (gip) geeft scholen en leraren de kans om uitdagende en boeiende opdrachten
te realiseren met een ruime meerwaarde voor zowel de leerling, de leraar als de school.
Nochtans wordt de gip al te vaak uitsluitend beschouwd als een verplicht eindwerk waarin alle leraren
van het eindjaar van een studierichting de leerlingen een theoretische opdracht geven, indien mogelijk
rond een gemeenschappelijk thema. De leerlingen bundelen de bekomen resultaten in een omvangrijk
eindwerk en presenteren deze bevindingen voor een jury waarna mogelijk een kruisverhoor volgt...
Een gemiste kans!
Pedagogische begeleidingsdienst
3
Waarom een geïntegreerde proef?
2 Waarom een geïntegreerde proef?
De gip is een decretale verplichting voor alle leerlingen binnen de eindjaren van de onderwijsvormen
BSO, KSO en TSO1 2.
De gip biedt de scholen de mogelijkheid om leerplandoelstellingen op een geïntegreerde,
vakoverschrijdende, projectmatige en praktijkgerichte wijze in een reële context te realiseren. Hierdoor
komen meerdere beroepsvaardigheden, algemene kennis en communicatievaardigheden evenwichtig
aan bod waardoor het participeren aan het latere beroepsleven en het functioneren in de maatschappij
gemakkelijker wordt.
Via een gip kan, naast de specifieke en de algemene leerplandoelstellingen, aan de volgende
vakoverschrijdende competenties worden gewerkt:
 keuzes maken;
 plannen en voorbereiden;
 probleemoplossend denken en handelen;
 communiceren en rapporteren;
 reflecteren en bijsturen.
Via een uitdagende en realistische opdracht leggen de school, de leraar en de leerling contacten met het
beroepsleven. Dit leidt tot een actualisering van methodes, technieken en inzichten van leerlingen en
leraren met als gevolg een verhoging van de tewerkstellingskansen en een betere doorstroming naar
het vervolgonderwijs. De reële context zal daarenboven een positieve invloed uitoefenen op de
motivatie van de leerling.
1
De regelgeving in verband met de organisatie van de gip is opgenomen in SO 64 ‘Structuur en organisatie
van het voltijds secundair onderwijs’, paragraaf 10.1.1
(http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=9418) en in het ‘Besluit
van de Vlaamse regering betreffende de organisatie van het voltijds secundair onderwijs’ van 19 juli 2002,
artikel 56 (http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=13329).
2
Zie ook 4 “Wie moet een gip maken?”.
Pedagogische begeleidingsdienst
4
Wat is een geïntegreerde proef?
3 Wat is een geïntegreerde proef?
Het begrip “geïntegreerd” interpreteert het GO! met een meervoudige betekenis:
 In de gip worden meerdere vakken verweven zodat de leerling een opdracht krijgt waarin hij zijn
verworven competenties uit meerdere vakken van het specifiek gedeelte en eventueel ook uit
vakken van de basisvorming of van het complementair gedeelte indien die vakken ondersteunend
zijn voor de geïntegreerde proef, tegelijk zal aanwenden. Een gip is een globale opdracht waarin
doelstellingen uit verschillende vakken zijn opgenomen die een samenhangend geheel vormen. De
gip is dus geen bundeling van losse opdrachten uit verschillende vakken.
 Tijdens de realisatie van de gip komen zowel het toepassen van kennis, het uitvoeren van
vaardigheden als het ontwikkelen van attitudes op een geïntegreerde en evenwichtige wijze aan bod.
 De inbreng van externe juryleden stimuleert een bredere kijk op mogelijke oplossingen waardoor het
geïntegreerd karakter van de proef wordt geaccentueerd.
De proef is een totaalproject waarin zowel proces als product volwaardig aan bod komen en als
dusdanig worden geëvalueerd.
De regelgever biedt de school veel ruimte en creativiteit bij de invulling van de gip. De school beschikt
over de vrijheid om een gip schoolgebonden in te vullen, afhankelijk van de lokale situatie, het profiel
van de school, de interesses van de leerlingen, de inbreng van externe juryleden…
Een ‘model’gip voor een studierichting bestaat niet. Wel zal de jury kiezen voor een boeiende opdracht
met een maximale link naar de actuele context zodat de gip een effectieve meerwaarde betekent voor
de leerling.
Pedagogische begeleidingsdienst
5
Wie moet een gip maken?
4 Wie moet een gip maken?
In de volgende leerjaren en onderwijsvormen moet een geïntegreerde proef worden georganiseerd
waaraan alle regelmatige leerlingen verplicht deelnemen3:
 het tweede leerjaar van de derde graad van het TSO, KSO en BSO;
 het derde leerjaar van de derde graad van het BSO, ingericht onder de vorm van een
specialisatiejaar.
3
SO 64 ‘Structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs’, paragraaf 10.1.1
Pedagogische begeleidingsdienst
6
Hoe de jury samenstellen?
5 Hoe de jury samenstellen?
5.1
Samenstelling
De regelgever bepaalt wie de gip beoordeelt:
 leraren van de vakken4 die betrokken zijn bij de gip (= interne juryleden);
 externe deskundigen van de te beoordelen kwalificatie die niet tot de school behoren.
Het aantal externe deskundigen mag niet groter zijn dan het aantal interne juryleden.
Naast de leden met beoordelingsbevoegdheid, kan de jury uitgebreid worden met adviserende leden die
door het schoolbestuur worden aangeduid op basis van hun deskundigheid zoals de directeur, adjunctdirecteur, artistiek directeur, technisch adviseur-coördinator, technisch adviseur, artistiek coördinator,
studierichtingverantwoordelijke, leraren van voorgaande leerjaren…
5.2
Voorzitter
De leden van de jury kiezen autonoom een voorzitter. De regelgever bepaalt niet wie dit moet zijn. De
voorzitter kan bijgevolg zowel een intern jurylid met beoordelingsbevoegdheid zijn, een adviserend
jurylid (bijvoorbeeld de directeur) als een extern jurylid, maar het is aangewezen dat de gip-begeleider
de taak van voorzitter opneemt.
5.3
Taken van de jury
De taken van de juryleden kunnen samengevat worden tot de volgende opdrachten:
 opstellen van de opdracht van de gip;
 maken van afspraken over het begeleiden van de leerlingen en het geven van feedback;
 opstellen van de evaluatiecriteria;
 opvolgen van de vordering en de uitvoering van de gip, geven van feedback en bijsturen van het
proces met tussentijdse evaluaties5 6;
 beoordelen van de gip en geven van feedback aan de leerling over de eindevaluatie7;
 geven van een gemotiveerd advies aan de delibererende klassenraad.
4
Het betreft hier uitsluitend deze leraren die les geven aan de betrokken leerling.
5
Alle interne juryleden en alle externe juryleden nemen deze taak op en moeten ten allen tijden op de
hoogte zijn van de vorderingen met betrekking tot de gip. Hiertoe is het sterk aangewezen dat er
tussentijdse overlegmomenten worden georganiseerd waarop alle juryleden (intern en extern) aanwezig
zijn waarbij de vorderingen van alle leerlingen worden besproken en waar tussentijdse evaluaties worden
gegeven.
6
De jury evalueert en beoordeelt de gip. Dit houdt in dat alle juryleden (zowel interne juryleden als externe
juryleden) gedurende het ganse proces betrokken worden bij alle tussentijdse evaluaties,
remediëringsvoorstellen en eindevaluatie. Het verdelen van de evaluatie van deelopdrachten over
verschillende juryleden waarbij één jurylid alleen een deelaspect evalueert, is uitgesloten om een
eenzijdige evaluatie te vermijden. Uiteraard worden er praktische afspraken gemaakt over het concrete
verloop van de evaluatie (aan wie geven de leerlingen af, hoe wordt alle doorgegeven… zodat iedereen op
de hoogte is).
7
Alle interne juryleden en alle externe juryleden nemen deze taak op en moeten ten allen tijden op de
hoogte zijn van de vorderingen met betrekking tot de gip. Hiertoe is het sterk aangewezen dat er
tussentijdse overlegmomenten worden georganiseerd waarop alle juryleden (intern en extern) aanwezig
zijn waarbij de vorderingen van alle leerlingen worden besproken en waar tussentijdse evaluaties worden
gegeven.
Pedagogische begeleidingsdienst
7
Hoe de jury samenstellen?
5.4
Adviezen
 De school wijst de juryleden en in het bijzonder de interne juryleden, zo vroeg mogelijk in het
schooljaar aan en bij voorkeur voor 1 oktober, zodat ze maximaal betrokken worden bij de
begeleiding en de opvolging van de leerling.
 De school kiest de juryleden op basis van hun opgebouwde ervaring met betrekking tot de
beroepscompetenties eigen aan de studierichting én hun engagement tot een actieve ondersteuning
van het leerproces van de leerling.
 De school bepaalt de mate van betrokkenheid van de externe jury bij het proces van de gip. Om een
effectieve meerwaarde naar begeleiding van de leerling en een daadwerkelijke input van
deskundigheid van het extern jurylid te garanderen, is een hoge betrokkenheid tijdens het schooljaar
noodzakelijk8.
 De gip-begeleider is het aanspreekpunt voor de ganse organisatie van de gip van een bepaalde klas,
een deel van de klas of studierichting. Dit houdt in dat de gip-begeleider
o communiceert over de vorderingen van de leerling aan alle betrokken zoals de klassenraad, de
leerling, de ouders, de juryleden…;
o de eindverantwoordelijke is voor het administratief dossier;
o de vergaderingen van de jury, in samenspraak met de voorzitter, samenroept.
 Het is aangewezen om op schoolniveau een gip-coördinator aan te stellen die alle gip’s coördineert
met betrekking tot de organisatie, de omvang van de opdracht en de gebruikte documenten om
gelijkgerichtheid over de studierichtingen heen te bekomen. Deze rol wordt bij voorkeur opgenomen
door de TAC, TA, artistiek directeur of artistiek coördinator.
 Aangezien de gip-begeleider de leerling gedurende het ganse proces van nabij opvolgt en het
aanspreekpunt is van de leerling, de jury, de klassenraad en de ouders wordt de gip-begeleider
gekozen uit de interne juryleden. De gip-begeleider hoeft niet noodzakelijk hetzelfde jurylid te zijn
voor alle leerlingen maar kan verschillend zijn in functie van de opdracht van de gip, de grootte van
de klasgroep, de omvang van de opdracht…
8
SO 64 ‘Structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs’, paragraaf 10.1.1: “Vermits de
geïntegreerde proef meestal niet slechts een momentopname is, doch een proces dat zich over een
langere periode tijdens het schooljaar uitstrekt, zal de inrichtende macht of haar afgevaardigde autonoom
bepalen op welke wijze de betrokkenheid van de deskundigen bij dit proces wordt geconcretiseerd.”
Pedagogische begeleidingsdienst
8
Hoe de gip praktisch organiseren?
6 Hoe de gip praktisch organiseren?
6.1
De opdracht
De gip wordt bij voorkeur opgebouwd rond een praktische realisatie vertrekkende vanuit een
probleemstelling of een projectopdracht waarin concrete doelstellingen worden geformuleerd.
Het is belangrijk dat de jury en de vakgroepen, in onderling overleg, vooraf bepalen welke
leerplandoelstellingen via de gip, welke leerplandoelstellingen via de vakken en welke
leerplandoelstellingen via de gip én de vakken gerealiseerd zullen worden. Hierbij zijn twee scenario’s
mogelijk:9 10
 Scenario 1: De geselecteerde leerplandoelstellingen worden enkel via de gip gerealiseerd (deze
leerplandoelstellingen komen bijgevolg niet meer in de vakken aan bod). Dit impliceert dat de
leerplandoelstellingen die enkel in de gip aan bod komen voor alle leerlingen dezelfde moeten zijn
omdat de volledige leerplanrealisatie voor alle leerlingen vereist is. De opdrachten die gemaakt
worden in het kader van de gip worden geëvalueerd binnen de gip en de opdrachten in het kader van
de vakken worden geëvalueerd binnen de vakken. Bijgevolg kan de evaluatie van een bepaalde
opdracht nooit én voor de gip én voor een vak meetellen.
 Scenario 2: De geselecteerde leerplandoelstellingen komen zowel in de gip als in de vakken aan bod.
In dit geval kunnen de leerplandoelstellingen die in de gip aan bod komen verschillend zijn voor de
individuele leerlingen of verschillende groepjes van leerlingen, afhankelijk van de opdracht. De
opdrachten die gemaakt worden in het kader van de gip worden enkel geëvalueerd binnen de gip.
Bijgevolg kan de evaluatie van een bepaalde opdracht nooit én voor de gip én voor een vak
meetellen.
De gip-opdracht kan uitgevoerd worden door een individuele leerling, door een groepje leerlingen of
door de volledige klas. De opdracht kan verschillend zijn per leerling, gelijklopend zijn of een deel zijn
van een groter geheel. Eventueel kunnen de leerlingen zelf kiezen of ze de gip individueel dan wel in
groepsverband uitvoeren.
De regelgever bepaalt niet welke vakken verplicht moeten worden opgenomen in de gip. Concreet
betekent dit dat11
 niet alle vakken van het specifiek gedeelte verplicht in de gip moeten worden opgenomen,
 vakken uit de basisvorming en het complementair gedeelte kunnen opgenomen worden in de gip. Dit
is echter geen wettelijke verplichting en de regelgever stelt uitdrukkelijk dat deze vakken enkel
opgenomen kunnen worden indien zij een ondersteuning bieden voor de gip.
 doelstellingen van de stage een onderdeel kunnen vormen van de gip.
Vanuit pedagogisch – didactisch standpunt én vanuit de bekommernis om dubbele evaluaties te
voorkomen, is het sterk aanbevolen doelstellingen uit het vak stage niet in de gip te integreren.
9
Uiteraard is een combinatie van de beide scenario’s mogelijk.
10
In de gip worden leerplandoelstellingen gerealiseerd. Daarnaast kan er in de gip ook aan
vakoverschrijdende eindtermen gewerkt worden.
11
In SO 64 ‘Structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs’, paragraaf 10.1.1 wordt enkel
opgenomen dat: vanaf het schooljaar 2012-2013 wordt de regel van kracht dat de bedoelde proef alleszins
slaat op vakken van het specifiek gedeelte (= de studierichting), maar eventueel ook op vakken van de
basisvorming of van het complementair gedeelte indien die vakken ondersteunend zijn voor de
geïntegreerde proef.
Pedagogische begeleidingsdienst
9
Hoe de gip praktisch organiseren?
6.2
Timing (suggestie voor scenario)
6.2.1
De voorbereiding
De betrokken leraren stellen samen een voorontwerp op van de opdracht(en) van de gip. Dit
voorontwerp wordt (ten laatste begin oktober) ter bespreking en goedkeuring aan de jury voorgelegd.
Aan de leerling én de ouders wordt vervolgens (schriftelijk en voor 1 november) het draaiboek
meegedeeld:
 omschrijving van de opdracht (inhoud en doelstellingen),
 mogelijke kosten12 voor de leerling,
 timing en verloop van de gip,
 samenstelling van de jury en naam van de gip-begeleider,
 procedure van beoordeling,
 beoordelingscriteria,
 waardering van de gip bij de eindbeslissing over de studieprestaties van de leerling.
6.2.2
De planningsfase
In de planningsfase bepaalt de leerling in overleg met zijn gip-begeleider de werkstrategie en een
gedetailleerde planning van zijn werkzaamheden binnen het vastgelegde draaiboek. Hierin geeft hij
duidelijk aan wat hij gaat doen, op welke manier en wanneer.
Deze planning zal de leerling, indien nodig en in overleg met de gip-begeleider, bijsturen en de realisatie
noteren in het logboek (zie verder).
6.2.3
De uitvoeringsfase
De gip-begeleider volgt de planning en de realisatie nauwgezet op en geeft hierover geregeld feedback
aan de leerling, de ouders, de juryleden en de klassenraad. Hiertoe is het aangewezen dat de jury ook
tijdens het proces samenkomt om de vorderingen te bespreken. Door in deze fase een degelijke
begeleiding en remediering op te zetten, zal het proces optimaal verlopen en leiden tot een
kwaliteitsproduct. De school bepaalt wanneer deze begeleiding gebeurt maar het lijkt aangewezen dat
deze begeleiding zoveel mogelijk tijdens de lessen verloopt.
Bij de uitvoering van de gip wordt van de leerling verwacht dat hij werkt met discipline,
verantwoordelijkheid en zelfstandigheid (weliswaar met ondersteuning). Dit betekent o.a. dat de
leerling aandacht besteedt aan afspraken en planning. Om dit leerproces te ondersteunen, is het nuttig
en raadzaam dat de leerling de informatie van al zijn activiteiten tijdens de uitvoering van de gip
verzamelt.
Een werkinstrument voor de leerling bij de ontwikkeling van zelfstandigheid is het maken van een
logboek. Als er bijvoorbeeld in groepjes wordt gewerkt, is het aangewezen dat elke leerling afzonderlijk
een logboek bijhoudt. Voor de leraar is het logboek een hulpmiddel om snel inzicht te krijgen in de
voortgang en het werkproces van de leerling. De leraar kan zo tijdig voor de nodige bijsturing van de
leerling zorgen. In het logboek worden alle elementen opgenomen die een bijdrage hebben geleverd tot
het uiteindelijke resultaat en maakt deel uit van het dossier dat de leerling bij het beëindigen van de gip
indient.
Vermits de leerlingen via de gip leerplandoelstellingen, vakoverschrijdende eindtermen en
schoolspecifieke doelstellingen realiseren, moet de uitvoering van de gip hoofdzakelijk tijdens de lessen
gebeuren. Op deze wijze wordt de werklast buiten de schooluren voor de leerlingen beperkt.
12
Deze kosten dienen bij aanvang van het schooljaar aan de ouders en de leerlingen te worden meegedeeld
via de bijdrageregeling (SO 78).
Pedagogische begeleidingsdienst
10
Hoe de gip praktisch organiseren?
6.2.4
De voorstelling van het eindresultaat13
De gip-opdrachten van de leerlingen kunnen onderling verschillen en vanuit het standpunt van een
gedifferentieerde aanpak is het niet noodzakelijk dat elke gip-opdracht op dezelfde wijze en op
hetzelfde moment wordt afgerond.
Mogelijke resultaten van de gip zijn14:

Voorstelling van het eindproduct
Indien de leerling een concreet eindproduct heeft gemaakt dat getoond kan worden, is het uiteraard
de bedoeling dat de leerling dit product toont. Indien er bijvoorbeeld een dienst is geleverd
(bijvoorbeeld een organisatie van een kinderfeest), kan de leerling gebruik maken van onder andere
beeldmateriaal om het resultaat te tonen.
Mogelijke voorbeelden van een eindproduct zijn:
o een posterpresentatie of folder
o een tentoonstelling
o een multimedia presentatie (video, cd-rom, website...)
o een toneel-, muziek- of een dansvoorstelling
o een modeshow
o een schakelkast
o een trap
o een maquette
o aanleg van een vijver
o een pakketreis
o organisatie van een sport- of cultuurevenement of een open deurdag
o …

Verslaggeving (paper, beeldmateriaal, geluidsopname)
Uiteraard is het belangrijk dat leerlingen uit een aantal studierichtingen leren om een schriftelijk
verslag te maken. Dit houdt echter niet in dat elke gip-opdracht een schriftelijk eindproduct moet
bevatten15. Enkel indien het een aanvulling is op het proces van de gip, het deel uitmaakt van de
beoogde doelstellingen binnen het studieprofiel van de studierichting van de leerling en het een
meerwaarde betekent voor de ontwikkeling van de leerling, is het maken van een schriftelijk
eindproduct / paper aangewezen.
Indien voor een schriftelijk verslag gekozen wordt, is het belangrijk te vertrekken vanuit het
standpunt dat kwaliteit geen synoniem is van kwantiteit. Een kernachtige samenvatting heeft een
grotere waarde dan een uitgesponnen tekst waarin talrijke herhalingen, overbodigheden, letterlijke
uitprints van het internet… opgenomen zijn.
13
Bij de voorstelling van het eindresultaat is de aanwezigheid van alle juryleden noodzakelijk. Wanneer een
jurylid bij meerdere voorstellingen betrokken is, dient een school organisatorische maatregelen te nemen
zodat elk jurylid op elke voorstelling aanwezig kan zijn.
14
Uiteraard zijn combinaties van deze methodieken ook steeds mogelijk.
15
Onder een schriftelijk verslag wordt hier niet het bijhouden van een logboek / dossier bedoeld. Voor welke
afronding van de gip er ook gekozen wordt, het bijhouden van een logboek / dossier (zie 7) is steeds
noodzakelijk.
Pedagogische begeleidingsdienst
11
Hoe de gip praktisch organiseren?

Mondelinge presentatie of toelichting
Een mondelinge presentatie hoeft niet steeds de vorm van een 'spreekbeurt' aan te nemen. Dit kan
ook gebeuren door een toelichting en/of verduidelijking bij de voorstelling van het product of bij de
uitvoering van een opdracht.

Een combinatie van het voorgaande is uiteraard ook mogelijk.
Pedagogische begeleidingsdienst
12
Hoe ziet het dossier er uit?
7
Hoe ziet het dossier er uit?
De school beslist wat er in het dossier wordt opgenomen. Het kwalitatief dossier bevat minimaal:
 beschrijving van de leerplangerichte opdracht op niveau van de leerling
o beschrijving van het eindresultaat
o een verwijzing naar de leerplandoelstellingen van de verschillende vakken die betrokken zijn bij
de gip
o de aan de leerplandoelstellingen gekoppelde evaluatiecriteria
o planning met deadlines
o de gehanteerde stappenplannen en uitvoeringstechnieken
o contactgegevens van de gip-begeleider en de leden van de jury
o samenstelling van de groep bij groepswerk
 logboek
o beschrijving van de vorderingen en de bekomen realisaties
o feedback en bijsturingen
o bijlagen zoals werkschema’s, informatiebronnen…
 evaluatie
o evaluatie door de voltallige jury
o zelfevaluatie
o eventueel peerevaluatie(s)
Een zeer belangrijk document om de evolutie van de leerling op te volgen, is het logboek. Een logboek
met eenzelfde structuur en lay-out voor alle opleidingen van de school is aan te bevelen16.
16
Het is aangewezen leerlingen reeds in een vroegere fase dan de gip kennis te laten maken met het
bijhouden van een logboek, bijvoorbeeld in het kader van een project, stage…
Pedagogische begeleidingsdienst
13
Hoe de gip evalueren en er over rapporteren?
8
Hoe de gip evalueren en er over rapporteren?17
Evalueren behoort tot de autonomie en dus tot de verantwoordelijkheid van de school. Vermits over de
evaluatie van de gip veel vragen gesteld worden, willen we in deze tekst enkele mogelijke pistes
uiteenzetten. Uiteraard is de evaluatie van de gip gericht op de beoordeling van de doelstellingen zoals
ze in de opdracht geformuleerd zijn.
8.1
Evalueren18
Het evalueren van vooropgestelde doelstellingen19 in het kader van de gip verschilt niet van elke andere
evaluatie en gebeurt vanuit de door het schoolteam ontwikkelde visie op evaluatie. Binnen dit
evaluatiebeleid kunnen talenten en competenties die leerlingen op een geïntegreerde wijze tonen,
gewaardeerd worden.
Welke visie de school ook heeft op evalueren, belangrijk is dat niet alleen het product, maar ook het
proces volwaardig geëvalueerd wordt en dit volgens vooraf vastgelegde criteria.
Het spreekt voor zich dat hierover duidelijke afspraken vastgelegd worden en dat deze afspraken vooraf
gecommuniceerd worden naar de leerlingen en de ouders.
8.2
Rapporteren
Wat rapporteren betreft, bestaan er verschillende mogelijkheden die elk zowel voor- als nadelen
hebben. Wij lichten er hier twee toe, uiteraard zijn varianten of is een combinatie van beide mogelijk20.
8.2.1
Mogelijkheid 1: De gip wordt mee verrekend in de vakcijfers
Telkens er evaluatiegegevens voor de gip beschikbaar zijn, zullen ze in het vakcijfer verrekend worden.
In deze mogelijkheid wordt vooraf vastgelegd welk gewicht de gip zal hebben in het eindtotaal van het
vak.
Op het einde van de gip zal de jury een eindadvies formuleren aan de delibererende klassenraad.
Hoewel deze mogelijkheid theoretisch perfect in orde is, druist ze in tegen de visie op de geïntegreerde
proef. Voor de leerlingen en de ouders zijn de resultaten voor de gip niet transparant aangezien de gip
opgeslorpt wordt in het vakcijfer waardoor de gip onbelangrijk lijkt. Bovendien is het gevaar voor een
“dubbele evaluatie” groter.
Voor welke mogelijkheid de school ook kiest, het is steeds aangewezen om een afzonderlijk
commentaarblad gip toe te voegen aan het rapport. Via dit commentaarblad zijn de resultaten en de
remediëring van de leerlingen duidelijk zichtbaar. Indien de school niet werkt met een commentaarblad,
dient de feedback en de remediëring van de gip uitdrukkelijk opgenomen te worden in de
vakcommentaren en / of via de ingeleverde evaluatiedocumenten.
De klassenraad neemt de globale bevinding over de gip mee als element bij het geven van een
eindoordeel over de studieprestaties van de leerling.
17
Het evalueren en het rapporteren over de gip maakt deel uit van het evaluatiebeleid van de school en
dient in het schoolreglement te worden opgenomen.
18
De notulen kunnen enkel ondertekend worden door de juryleden met beoordelingsbevoegdheid.
19
Aangezien vakoverschrijdende eindtermen worden nagestreefd, is het aangewezen om hierover feedback
te geven aan de leerlingen maar de evaluatie hiervan niet mee te nemen in de evaluatie van de gip.
20
In het kader van de evaluatie van het proces is het aangewezen dat de school een methodiek uitwerkt
waarin de school regelmatig rapporteert over de vorderingen van het proces.
Pedagogische begeleidingsdienst
14
Hoe de gip evalueren en er over rapporteren?
8.2.2
Mogelijkheid 2: De gip staat als een afzonderlijke rubriek op het rapport
In de rubriek gip wordt een cijfer of een waardeoordeel (zeer goed, goed, voldoende, onvoldoende…) en
een commentaar gegeven. De leerlingen en de ouders krijgen hierbij het beeld dat de gip een apart vak
is, naast de vakken uit de basisvorming, het specifiek gedeelte…
Op het einde van het proces geeft de jury een eindoordeel21 over de prestatie van de leerling. Dit
eindoordeel wordt meegedeeld aan de leerling en de ouders en de beslissing wordt samen met de
elementen die tot deze beslissing hebben geleid, doorgegeven aan de delibererende klassenraad die bij
het geven van een eindbesluit over het studiejaar rekening zal houden met de bevindingen van de jury
van de gip.
De school bepaalt autonoom welk gewicht het element gip heeft bij het geven van een eindoordeel over
de studieprestaties van de leerling. Uiteraard bepaalt de omvang van de opdracht het gewicht van de
gip bij de einddeliberatie. Het resultaat van de gip kan echter nooit als uitsluitingcriterium worden
opgenomen in het studiereglement22.
De gip als afzonderlijke rubriek op het rapport vermelden, betekent niet noodzakelijk dat er voor elk
rapport een cijfer of een waardeoordeel moet worden gegeven. Uiteraard dient de jury dit vooraf te
bespreken en vast te leggen en hangt dit mee af van de aard van de opdracht.
21
Uiteraard zal de jury het eindoordeel motiveren. Naast het eindoordeel zal de jury ook de motivatie
doorgeven aan de delibererende klassenraad.
22
SO 64 ‘Structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs’, paragraaf 10.1.1: “Het resultaat van
de geïntegreerde proef zal echter onverminderd een belangrijk element betekenen in de beslissing van de
delibererende klassenraad over de leerling in kwestie.”
Pedagogische begeleidingsdienst
15
Voorstel van timing: overzicht
9
Voorstel van timing: overzicht23
Wanneer?
Actie
Wie?
Voorbereiding van de gip
september
oktober
aanduiding ‘interne’ jury
directeur in overleg met de leraren
van de vakken uit het specifiek
gedeelte
aanduiding ‘externe’ jury
directeur / interne jury
aanduiding gip-begeleider
directeur / interne jury
opstellen voorontwerp
interne jury (in overleg met de
vakgroep)
bespreking en goedkeuring gip-opdracht
Jury
meedelen van de gip-opdracht aan de
leerlingen (en de ouders)
gip-begeleider
Realisatie van de gip
oktober
oktober tot mei
oriëntatie op de gip (= concrete vastlegging
van de opdracht op leerlingniveau)
leerling in samenwerking met de gipbegeleider
voorbereiding van de uitvoering van de gip (=
bepalen van de werkstrategie en de
randvoorwaarden)
leerling (gip-begeleider coacht)
uitvoering van de gip (= realisatie van de gip)
leerling (gip-begeleider coacht)
reflectie (= zelfevaluatie, evaluatie en
bijsturing)
leerling (gip-begeleider coacht)
Inleveren dossier
uiterlijk eind mei
(en voorafgaand
aan de
eindevaluatie van
de gip door de jury)
dossier wordt ter beschikking gesteld van de
jury
Leerling
Evaluatie
evalueren van het proces en het product
geven van feedback
gip-begeleider
jury
voorafgaand aan de
delibererende
klassenraad
adviseren aan de delibererende klassenraad
over de prestaties in verband met de gip
jury
30 juni
eindevaluatie over het slagen van de leerling
in de studierichting
delibererende klassenraad
oktober tot mei
23
Dit voorstel is gebaseerd op een gip die gedurende een volledig schooljaar loopt. Uiteraard hoeft niet elke
gip over een volledig schooljaar te lopen afhankelijk van de gekozen opdracht. Uiteraard moet er
voldoende tijd voorzien worden om de gip te realiseren en de evolutie te kunnen opvolgen.
Pedagogische begeleidingsdienst
16

Download Report