Programma KNAW Hendrik Muller zomerseminar 2014

6e KNAW-Hendrik Muller Zomerseminar 2014
Thema: De tijd dringt. Over de sociale en culturele gevolgen van versnellingen en veranderingen van
tijdsstructuren
Maandag 2 juni 2014 (Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam)
09.30
Ontvangst met koffie/thee
10.10
Opening door programma verantwoordelijke: Willem de Haan, em. hoogleraar criminologie, afdeling
Strafrecht en Criminologie VUA
10.00
10.30
12.30
13.30
15.30
16.00
18.00
Welkom door afdelingshoofd KNAW-Genootschap, Koen Hilberdink
Inleiding thema: “De tijd dringt” door Marli Huijer, bijzonder hoogleraar filosofie, EUR
Lunch
Titel sessie: ŒDesigning the future: the technological mediation of time.
Peter Paul Verbeek, hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek, UT
Koffie/thee
Titel sessie: Globalization, Acceleration and the Current Crises
Hartmut Rosa, hoogleraar sociologie en sociale theorie, Friedrich-Schiller-Universität, Jena, Duitsland
Afsluiting
Maandag 16 juni 2014 (Internationale School voor Wijsbegeerte, Landgoed ISVW, Dodeweg 8, Leusden)
10.00
10.30
12.30
14.00
16.00
16.30
18.30
20.00
Ontvangst deelnemers bij het ISVW
Titel sessie: De tijd duurt. Over tijdfilosofie.
Joke Hermsen, schrijfster en filosofe
Lunch
Titel sessie: Tijd en Metafysica.
Fred Muller, bijzonder hoogleraar Wijsbegeerte, EUR
Koffie/thee
Titel sessie: De tijd van je leven. Over Biologische klokken in een 24-uurs Maatschappij.
Marijke Gordijn, onderzoeker Humane chronobiologie, RUG en Chrono@Work B.V.
Diner
Film: ‘After Life’ met opdrachten
Dinsdag 17 juni 2014 (ISVW)
08.00
10.00
12.00
14.00
16.00
16.30
18.30
20.00
Ontbijt
Titel sessie: Vervagende grenzen? Geschiedenis, collectieve herinnering en de veranderende ervaring
van tijd.
Chris Lorenz, bijzonder hoogleraar Historische Cultuur van Duitsland, VUA
Lunch
Titel sessie: The Psychology of Biological Timing
Hedderik van Rijn, hoofdonderzoeker experimentele psychologie, RUG
Koffie/thee
Titel sessie: Het taaie script van het dagelijks leven
Andries van den Broek, afdeling Tijd, Media en Cultuur, Sociaal en Cultureel Planbureau
Diner
1e Postersessie
Woensdag 18 juni 2014 (ISVW)
08.00
10.00
12.00
14.00
16.00
16.30
18.30
20.00
Ontbijt
Titel sessie: Working with time: rethinking the politics and policy of social time and futures in the
contemporary context of acceleration
Barbara Adam, Em. Profesor Cardiff School of Social Sciences, University of Wales
Lunch
Titel sessie: Time for thought - reflections on temporalities in academic life.
Ida Sabelis, universitair hoofddocent Cultuur, Organisatie en Management, VUA
Koffie/thee
Titel sessie: 'The Times They Are a-Changin'. Over de politieke, economische en sociale dimensies van
veranderingen in de tijd.
Koen Haegens, redactie Economie, De Groene Amsterdammer
Diner
2e Postersessie
Donderdag 19 juni 2014 (ISVW)
08.00
10.00
12.00
13.00
15.00
Ontbijt
Titel sessie: De haast van Albertine. Over het verband tussen reizen en tijd.
Peter Peters, docent faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen, UM
Lunch
Titel sessie: Internettijd: Onthaasten met de snelheid van het licht
Geert Lovink, docent nieuwe media, HvA
Koffie/thee
15.30
Titel sessie: 'Zum Raum wird hier die Zeit" - het relatieve tijdsbesef in de opera
17.30
Afsluiting
Willem Bruls
Vrijdag 4 juli 2014 (Trippenhuis)
14.30
15.30
16.30
SPREKERS:
Afsluiting 6e Hendrik Muller Zomerseminar door Marli Huijer
Evaluatie o.l.v. Willem de Haan en uitreiking certificaten door de voorzitter van het Hendrik Muller
Vaderlandsch Fonds
Afsluiting en borrel
Marli Huijer is bijzonder hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, tevens lector filosofie aan De
Haagse Hogeschool. Zij is de auteur van onder meer het boek Ritme - Op zoek naar een terugkerende tijd (Klement, 3e
druk 2012) waarin zij laat zien dat een teloorgang van gedeelde ritmes van leven en werken een ontwrichtend effect kan
hebben: van gejaagdheid en stress op individueel niveau tot wanorde op het niveau van maatschappelijke verhoudingen
en in economische en politieke organisaties. Daarnaast is zij auteur van Discipline. Overleven in overvloed (Boom, 2013).
Goudmijn van het denken (Boom 2012, met Frank Meester) en Opnieuw beginnen (Nieuw Amsterdam, 2009, met Reinjan
Mulder).
Peter Paul Verbeek is hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek aan de Universiteit Twente. Zijn onderzoek is gericht
op de ethische en antropologische aspecten van de relaties tussen mens en technologie. Hij publiceerde onder andere
Moralizing Technology: Understanding and Designing the Morality of Things (University of Chicago Press 2011) en What
Things Do: Philosophical Reflections on Technology, Agency, and Design (Penn State University Press 2005). In het
Nederlands verschenen De Daadkracht der Dingen (Boom, 2000) en De Grens van de Mens (Lemniscaat, 2011). Hij is lid
van De Jonge Akademie en van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen.
Hartmut Rosa is hoogleraar sociologie en sociale theorie aan der Friedrich-Schiller-Universität, Jena en directeur van
het Max-Weber-Kollegs aan de Universität Erfurt. Hij publiceert op het gebied van sociale versnelling en temporele
structuren van de moderniteit. Hij is auteur van onder meer Social Acceleration: A New Theory of Modernity. (Columbia
University Press, 2013) en Alienation and Acceleration. Towards a Critical Theory of Late-Modern Temporality (NSU
Press, 2010).
Joke Hermsen is schrijfster en filosofe. Zij schreef de romans De profielschets, De liefde dus, Tweeduister, Het dameoffer
en Blindgangers. Daarnaast publiceerde zij een bundeling van essays over literatuur en beeldende kunst onder de titel
Heimwee naar de mens. In haar boek Stil de tijd neemt zij de tijd en de tijdgeest kritisch onder de loep en ontwikkelt zij
met behulp van denkers als Henri Bergson, Ernst Bloch, Peter Sloterdijk en Emmanuel Levinas een nieuwe visie op het
fenomeen tijd. En in Windstilte van de ziel reflecteert zij op het belang van rust, verveling, aandacht en wachten.
F.A. Muller is bijzonder hoogleraar Wijsbegeerte der Exacte Natuurwetenschappen en lid van de leerstoelgroep
Theoretische Filosofie aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam, en permanent gastonderzoeker aan het Instituut voor Geschiedenis en Grondslagen van de Natuurwetenschappen van de Universiteit
Utrecht. Zijn Vici-onderzoek The Structure of Reality and the Reality of Structure beoogt o.a. een ontische theorie te
ontwikkelen van structuren en facetten. Reden daartoe is dat het natuurwetenschappelijke standaardmodel van
elementaire ‘deeltjes’ niet past op de standaard-ontologie (zijnsleer), die er één van ruimte-tijd is met materiële objecten
in de ruimte-tijd, met eigenschappen en relaties. Hij kreeg eerder een Veni-subsidie voor zijn project Light on Matter en
een Vidi-subsidie voor het onderzoek A World of Structures.
Marijke Gordijn is als onderzoeker humane chronobiologie verbonden aan de faculteit Wis- en Natuurwetenschappen
van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij doet onder meer onderzoek naar slaapritmes en stoornissen en het functioneren
van de biologische klok. Met bedrijf Chrono@Work adviseert zij bedrijven over de arbeidsomstandigheden van
werknemers die in ploegendiensten werken en manieren om personeel zo goed mogelijk in te roosteren.
Chris Lorenz is bijzonder hoogleraar historische cultuur van Duitsland aan de Vrije Universiteit en doceert daarnaast
geschiedsfilosofie en historiografie. Hij is de auteur van onder meer De constructie van het verleden. Een inleiding in de
theorie van de geschiedenis. Boom Publishers (9e Druk 2008) en ‘Unstuck in Time. Or: the sudden presence of the past’,
in: Karin Tilmans, Frank van Vree and Jay Winter (eds.), Performing the Past. Memory, History and Identity in Modern
Europe, Amsterdam 2010, 67-105.
Hedderik van Rijn is als hoofdonderzoeker verbonden aan de Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen van de
Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek gaat onder meer over hoe mensen en andere dieren tijd kunnen waarnemen.
Hij is co-auteur van onder meer An Integrated Theory of Prospective Time Interval Estimation : The Role of Cognition,
Attention, and Learning. In: Psychological review, 114 (2007), 3, 577-598 en Timing of multiple overlapping intervals :
How many clocks do we have? In: Acta psychologica; vol. 129 (2008), 3, 365-376.
Andries van den Broek is onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Hij houdt zich daar bezig met de
(vrije)tijdsbesteding en de cultuurparticipatie van de Nederlandse bevolking. Hij is (co-)auteur van diverse SCPrapporten over tijd, waaronder Tijd op orde? Een analyse van de tijdsorde vanuit het perspectief van de burger (2010),
Komt tijd, komt raad? Essays over mogelijkheden voor een nieuwe tijdsorde (2010) en Met het oog op de tijd. Een blik op
de tijdsbesteding van Nederlanders (2013).
Barbara Adam is professor emeritus at the Cardiff School of Social Sciences, University of Wales and the author of
several books including Time and Social Theory. (1990), Cambridge: Polity; Philadelphia: Temple UP; Timewatch: The
Social Analysis of Time, Cambridge: Polity Press 1995; Timescapes of Modernity. The Environment and Invisible Hazards,
London/New York: Routledge 1998; and Time (Polity Key Concepts Series), Cambridge, 2004.
Ida Sabelis is universitair hoofddocent Cultuur, Organisatie en Management aan de Faculteit der Sociale
Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. Haar onderzoek richt zich op tijd in organisaties, versnelling en
compressie van tijd en identiteitsprocessen in de hedendaagse organisatiecultuur. Zij schreef met Richard Whipp en
Barbara Adam Making Time (2002, Oxford University Press (in Chinese vertaling uitgegeven bij Beying University Press,
2010), Zeitvielfalt (2006, Hirzel Verlag met Karlheinz Geissler en Klaus Kümmerer) en Organizational Culture (2011, met
Sierk Ybema en Dvora Yanow)
Koen Haegens werkt sinds 2006 voor De Groene Amsterdammer, waar hij verantwoordelijk is voor economie. Daarvoor
studeerde hij politicologie in Leiden en journalistiek aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef artikelen over
uiteenlopende onderwerpen als de eurocrisis, het internationale speculantendom en de castinggeneratie. Onlangs
verscheen bij uitgeverij Ambo zijn boek Neem de tijd. Overleven in de To go-maatschappij, een zoektocht naar de wortels
van het haastige nieuwe Nederland.
Peter Peters is als docent verbonden aan de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit
Maastricht. Zijn onderzoek richt zich op de vernieuwing van uitvoeringspraktijken in de kunsten, in het bijzonder in de
muziek. Ook houdt hij zich bezig met het grensverkeer tussen kunst en wetenschap. Hij promoveerde in 2003 op een
cultuurwetenschappelijke studie naar de betekenis van tijd en snelheid in het hedendaagse reizen. De Engelstalig versie
van zijn proefschrift Time, Innovation and Mobilities verscheen in 2006 (Routledge, 2006).
Geert Lovink is docent nieuwe media aan de Universiteit van Amsterdam en communication & multimedia design aan
de Hogeschool van Amsterdam. Hij promoveerde in 2002 aan de University of Melbourne op Dynamics of Critical Internet
Culture (1994-2001). Hij is de auteur van Dark Fiber: Tracking Critical Internet Culture (Cambridge Mass.: MIT Press,
2002). Uncanny Networks, (Cambridge Mass: MIT Press, 2002) en Networks Without a Cause: A Critique of Social Media,
(Cambridge and Malden: Polity).
Willem Bruls is dramaturg en auteur. Als dramaturg werkte Bruls aan operahuizen in Amsterdam, Antwerpen, Erfurt,
Essen, Riga en Wenen. Met Pierre Audi realiseerde hij in Amsterdam en Parijs de opera’s La Juive, Orlando furioso en
Médée. Met choreograaf Krzysztof Pastor bewerkte hij Romeo and Juliet en Shéhérazade. Samen met Pastor en
kunstenares Shirin Neshat werkt hij aan een dansversie van Shakespeares Tempest voor het Nationale Ballet. Voor
Toneelgroep Amsterdam maakte hij een theaterversie van Pasolini’s Teorema. Als auteur schreef hij onder andere
Godenschemering (over Wagners Ring), Ontvoering, verleiding en bevrijding (over oriëntalisme in de opera) en Mijn
opera (essays). Als journalist leverde hij bijdragen aan onder andere Opernwelt, De Standaard en The Wall Street Journal
Europe. Hij bereidt momenteel een boek voor over opera in Venetië (Uitgeverij Atlas). Hij leidde eerder workshops over
muziektheater in Barcelona, Stavanger, Hobart, Gent en Aix-en-Provence.