Burgemeester en Wethouders Aan de leden van de Gemeenteraad Ede uw kenmerk uw brief van zaaknummer behandeld door doorkiesnummer (0318) 680747 Vera TInkelenberg betreft Monitor Marokkaans-Nederlandse jongeren in Ede 2013. bijlage(n) e-mail [email protected] Ede, 23 mei 2014 Geachte leden van de Raad, Met deze brief informeren wij u over de vierde monitor Marokkaans-Nederlanders Ede. De monitor is in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken gemaakt en bestaat uit een gecombineerd rapport van de 22 gemeenten van het samenwerkingsverband MN- risicojongeren en 22 afzonderlijke gemeenterapporten. Het document geeft de situatie weer van de Marokkaans-Nederlanders op het gebied van onderwijs, arbeid en inkomen en criminaliteit. De monitor Marokkaans-Nederlanders In oktober 2009 is op initiatief van de Ministers van Wonen, Wijken en Integratie, Justitie, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Jeugd en Gezin een samenwerkingsverband gestart met 22 gemeentenl en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om grenzen te stellen en perspectief te bieden aan de Marokkaans-Nederlandse jongeren. Het samenwerkingsverband streeft naar een trendbreuk in de oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse risicojongeren bij overlast, criminaliteit, werkeloosheid en schooluitval. Het ministerie voor WWI heeft in 2010 opdracht gegeven voor een jaarlijkse monitor. Met de monitor beschikken de gemeenten over gestandaardiseerde cijfers die goed vergelijkbaar zijn. De beide monitoren liggen voor u ter inzage in de raadleeskamer. Wat valt op In de monitor? ____ __ __ _'_,.____ ~_ ~ '~ ~'_' ~m~_,_~~ ____ ~, In het gezamenlijk rapport van de 22 gemeenten blijkt dat de gemeente Ede in vergelijking met de andere 22 gemeenten een relatief hoge oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse jongeren heeft op schooluitval, uitkeringen, werkeloosheid en criminaliteit. Deze relatief hoge oververtegenwoordiging zegt twee dingen: 1. Het bevestigt eerdere onderzoeken waaruit blijkt dat de zorgen omtrent de ontwikkeling van een groep Marokkaanse-Nederlanders in de gemeente Ede terecht is. 2. De totale Edese bevolking doet het op alle onderwerpen beter dan de totale bevolking van de 22 gemeenten. Omdat de totale Edese bevolking het zo goed doet op alle onderwerpen komt de MarokkaansNederlandse groep in Ede er in de oververtegenwoordiging hoog uit. Echter als we de cijfers goed bekijken blijkt dat de Marokkaans-Nederlandse groep in Ede het op de onderwerpen, schooluitval, werkzoekenden en uitkeringontvangers, beter doen dan de Marokkaans-Nederlandse bevolking van de andere 21 gemeenten. 1 De monitor is dit jaar voor 22 gemeenten van het samenwerkingsverband gemaakt. 1 gemeente heeft geen Informatie kunnen leveren . Raadhuis. Bergstraat 4 . Postbus 9022,6710 HK Ede. Telefoon 14 (0318) E blz. 2 Bijvoorbeeld: de gemeente Ede heeft in vergelijking met de andere gemeenten de hoogste oververtegenwoordiging van Marokkaanse-Nederlanders met een uitkering (511%), echter het totale percentage Marokkaanse-Nederlanders in Ede dat een uitkering krijgt (13,9%) ligt lager dan in de 22 gemeenten (15,1%). Bij de vergelijking met andere gemeenten is het daarom zinvol om naar de gemiddelde percentages te kijken. Hieruit blijkt dat de situatie van de Marokkaanse-Nederlanders in Ede over het algemeen beter of vergelijkbaar is met de situatie van de Marokkaanse-Nederlanders in de 22 gemeenten. In deze vierde monitor is de hoge oververtegenwoordiging in Ede op drie thema’s opnieuw afgenomen. Dit duidt, ondanks de economische crisis, op een aanhoudende verbetering van de situatie van de MarokkaansNederlanders in Ede. Onderwijs Voortijdig schoolverlaters Ede Totale populatie MN-populatie OVT2 2008-2009 3.4% 7,5% 118 2009-2010 3.1% (295 ) 5,9% (20 ) 91 2010-2011 3,2% (299) 4,6% (15) 47 2011-2012 3,2% (301) 4,6% (15) 45 Daling / stijging Gelijk Gelijk Afname 22 Totale populatie MN-populatie OVT 4,6% 5,8% 27 4,4% (11.935) 6,1% ( 1.689) 37 4,6% (11.671) 6,2% (1.669) 36 4,2% 5,5% 30 Afname Afname Afname In Ede is de schooluitval onder alle Edese jongeren het afgelopen jaar gelijk gebleven. Ook onder de Marokkaans-Nederlandse groep is het aantal uitvallers gelijk gebleven. Er is de afgelopen 4 jaar wel een dalende trend in het aantal Marokkaans-Nederlandse schooluitvallers van 7,5% in 2008 naar in 4,6% in 2012. • In de 22 gemeenten valt een Marokkaans-Nederlandse jongere vaker uit van school (5,5%) dan in Ede (4,6%). • Een belangrijke doelstelling van het beleid is het terugdringen van de oververtegenwoordiging van MarokkaansNederlandse voortijdig schoolverlaters. De oververtegenwoordiging in Ede is meer dan gehalveerd (van 118 naar 45). • Marokkaans-Nederlandse jongens verlaten school vaker dan meisjes. Na een afname de afgelopen jaren (van 9,4% (2008/2009) naar 5,7% (2010/2011)) is daarin het afgelopen jaar weer een toename te zien naar 6,3% in (2011/2012). In de 22 gemeenten (7,5%) vallen jongens vaker uit dan in Ede (6,3%) • Vooral Marokkaans-Nederlandse jongens tussen de 17-19 jaar verlaten school voortijdig. In de 22 gemeenten (10,9%) gebeurt dat vaker dan in Ede (8,8%). Er is het afgelopen schooljaar wel een toename zichtbaar van het aantal 17-19 jarige Marokkaans-Nederlandse jongens in Ede dat uit valt van school van 11,7% (2008/2009) naar 5,7% (2010/2011) naar 8,8% (2011-2012). • In het schooljaar 2010-2011 verlieten vooral Marokkaans-Nederlandse twintigers in Ede school vaker (16,7%) dan de gemiddelde twintiger in Ede (6,3%). In 2011-2012 is dat omgedraaid en verlaat de gemiddelde twintiger school eerder (7,2%) dan de Marokkaans-Nederlandse twintiger (6,9%). In de 22 gemeenten verlaten MarokkaansNederlandse twintigers (13,5%) de school vaker dan de gemiddelde groep (10,2%). • Het aantal jongeren van Marokkaans-Nederlandse afkomst dat in Ede voortijdig het MBO verlaat is verder afgenomen van 15,4% (2008/2009) naar 9,8% (2010/2011) naar 9,5% (2011-2012). In de 22 gemeenten is het percentage juist toegenomen naar 12,2% (van 11,6% uit in 2010/2011). Het gaat in Ede in totaal om 15 van de 326 leerlingen 2 OVT= oververtegenwoordiging Raadhuis . Bergstraat 4 . Postbus 9022, 6710 HK Ede . Telefoon 14 (0318) blz. 3 • Het percentage voortijdig schoolverlaters onder Antilliaanse en Surinaamse jongeren is de afgelopen jaren toegenomen van respectievelijk 3 en 3,1% (2008/2009) naar 10 en 13,1 % (2011/2012) (LET OP! het gaat wel om kleine aantallen respectievelijk 4 en 8 jongeren). Het aantal Turks-Nederlandse schoolverlaters is de afgelopen jaren gestegen van 5,1% (2008/2009) naar 6,5% (2011/2012). Het gaat om 16 schooluitvallers van de 243 in 20112012 • Een Marokkaans-Nederlandse jongere in Ede volgt vaker praktijkonderwijs (5,2%) dan de gemiddelde jongere in Ede (2,6%). Bij de 22 gemeenten volgt 5,9% van de Marokkaans-Nederlandse jongeren praktijkonderwijs. Werk en inkomen Geregistreerde werkzoekenden 2009 Ede 15-64 15-24 22 15-64 15-24 Tot populatie MNpopulatie OVT Tot populatie MNpopulatie OVT Tot populatie MNpopulatie OVT Tot populatie MNpopulatie OVT 2011 2012 2,6% 3,1% (1854) (2191) 12,6% (183)14,2% (206) 2,8% (1962) 12,2%(181) 2,8% (2007) 8,8% (131) 378 357 0,9% (136) 1,3% (194) 339 1,0% (155) 2,9 (13) 209 2010 5,1% (23) 286 2013 Daling /stijging 3,1% (2.188) Toename 7,5% (113) Afname 211 1,5% (221) 143 1,2% (178) Afname Afname 4,4% (21) 3,9% (18) 2,0% (9) Afname 321 166 68 Afname 4,5% 5,5% 5,4% 5,4% 6,4% Toename 11,7% 12,7% 11,7% 11,7% 12,6% Toename 158 1,4% 130 2,4% 119 2.3% 119 2,3% 97 2,6% Afname Toename 2,9% 4,3% 4,3% 4,6% 4,6% Gelijk 89 103 74 Afname 98 80 Het totaal aantal werkzoekenden (15-64 ) in Ede is gestegen van 2,8% in 2012 naar 3,1% in 2013. Dit beeld is vergelijkbaar met de 22 gemeenten. Het aantal werkzoekenden van Marokkaans-Nederlandse afkomst in Ede is in 2013 verder afgenomen, terwijl dit in de 22 gemeenten verder is toegenomen. • De oververtegenwoordiging van de Marokkaans-Nederlandse werkzoekenden is in vergelijking met de andere gemeenten de afgelopen 5 jaar het meest afgenomen in Ede (van 378 naar 143). Dit is een positief resultaat voor deze kwetsbare groep in deze periode van crisis. • In Ede hebben de Marokkaanse-Nederlanders (15-64) vaker een baan dan in de 22 gemeenten. In Ede zoekt 7,5% van de Marokkaanse-Nederlanders een baan in 2013. In de 22 gemeenten is dat gemiddeld 12,6%. • In de 22 gemeenten (4,6%) zoekt een Marokkaans-Nederlandse jongere (15-24) vaker een baan dan in Ede (2%). Het aantal Marokkaans-Nederlandse jongeren dat in Ede een baan zoekt is het afgelopen jaar afgenomen. In de 21 gemeenten is dit juist toegenomen. • De Marokkaans-Nederlandse werkzoekenden in Ede zijn lager opgeleid dan de gemiddelde werkzoekende in Ede. Van de Marokkaans-Nederlandse groep heeft 43,4% geen of alleen een opleiding op het laagste niveau gevolgd. Van alle werkzoekenden in Ede is dat 20,5%. De Marokkaans-Nederlandse werkzoekende (47,3%) is dan ook vaker op zoek naar een baan op elementair niveau dan de gemiddelde werkzoekende in Ede (17,3%). Raadhuis . Bergstraat 4 . Postbus 9022, 6710 HK Ede . Telefoon 14 (0318) blz. 4 Uitkeringen Ede 15-64 15-24 22 15-64 15-24 Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT 2009 2010 2011 2012 2013 2,0% (1391) 569 0,5% (75) 2,2% (1391) 13,8% (200) 526 0,6% (93) 2,2% (1.523) 13,5% (200) 525 0,6% (87) 1,5% (7) 201 2,0% (9) 215 2,1%(10) 257 2,2% 1564 13,3% (197) 501 0,6% (93) 2,0%(9) 216 2,3% 1620 13,9% (210) 511 0,4% (64) 1,5%(7) 264 4,8% 5,2% 5,4% 5,6% 5,7% Toename 13,1% 169 1,0% 13,7% 165 1,4% 14,3% 164 1,6% 14,7% 164 1,6% 15,1% 164 1,5% Toename Gelijk Afname 1,8% 76 2,6% 86 2,9% 88 3,4% 104 3,2% 117 Afname Toename 13,2% (192) Daling /stijging Toename Toename Toename Afname Afname Toename In Ede is het aantal uitkeringsontvangers3 onder de Marokkaans-Nederlandse inwoners het afgelopen jaar toegenomen. Ook in de 22 gemeenten is het aantal Marokkaans-Nederlanders dat een uitkering ontvangt gestegen. Het percentage Marokkaans-Nederlandse jongeren dat een uitkering ontvangt is het afgelopen jaar verder gedaald. • Een belangrijke doelstelling van het beleid is het terugdringen van de oververtegenwoordiging. De oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse inwoners (15-64) met een uitkering is nog steeds relatief hoog, maar is wel gedaald de afgelopen 5 jaar. Met uitzondering van 2013. In het afgelopen jaar is voor het eerst weer een stijging te zien in Ede. Bij de andere gemeenten is de oververtegenwoordiging gelijk gebleven. Ede heeft de hoogste oververtegenwoordiging van Marokkaanse-Nederlanders met een uitkering van de 22 gemeenten. • In Ede hebben Marokkaans-Nederlandse inwoners (15-64jr) in 2013 minder vaak een uitkering (13,9%) dan de Marokkaans-Nederlandse inwoners van de 22 gemeenten (15,1%). • De Marokkaans-Nederlandse jongeren in de 22 gemeenten hebben vaker een uitkering (3,2%) dan de Marokkaans-Nederlandse jongeren in Ede (1,5%) • Met name de 45-54 jarige Marokkaanse-Nederlanders (25,9%)in Ede hebben vaker een uitkering dan de gemiddelde 45-54 jarige in Ede (2.6%). Bij de 22 gemeenten is dat respectievelijk 25,4% en 7,9%. • Van de Marokkaans-Nederlandse uitkeringsontvangers heeft 57,6% al meer dan 5 jaar een uitkering. Van de totale groep uitkeringsontvangers in Ede krijgt 37,5% deze al langer dan 5 jaar . 3 Het gaat om de WWB of de IOA (of WIJ) Raadhuis . Bergstraat 4 . Postbus 9022, 6710 HK Ede . Telefoon 14 (0318) blz. 5 Criminaliteit Verdachten Ede 12- 64 12-24 22 12-64 12-24 Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT Totale populatie MN-populatie OVT 2009 1,1% (976) 2011 1,2% (1.106) 2012 1,0% (922) Daling /stijging Afname 6,7% (115) 520 2,5% (471) 2010 1,1% (1015) 6,5% (111) 481 2,6% (500) 6,4% (112) 427 2,7% (515) 5,2% (91) 417 2,2%(424) Afname Afname Afname 11,9% (72) 383 13,4% (79) 411 12,1% (75) 350 9,6% (58) 339 Afname Afname 1,7% 1,6% 1,6% 1,5% Afname 5,1% 196 3,7% 4,7% 196 3,3% 4,6% 183 3,4% 4,3% 181 3,1% Afname Afname Afname 9,6% 163 9,2% 174 8,9% 164 8,2% 167 Afname Afname Het aantal verdachten4 onder de totale Edese bevolking is na een lichte stijging in 2011 het afgelopen jaar afgenomen. Het percentage is zelfs lager dan in 2009. Onder de Marokkaans-Nederlandse inwoners in Ede is het aantal verdachten ook afgenomen. Ook in de 22 gemeenten is het aantal verdachten afgenomen. • De oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse inwoners die verdacht worden van een misdrijf in Ede is hoog, maar samen met Gorinchem de afgelopen 4 jaar het sterkst afgenomen van de 22 gemeenten. • In Ede komen de Marokkaanse-Nederlanders vaker voor als verdachte (5,2%) dan de Marokkaanse-Nederlanders in de 22 gemeenten (4,3%). Met name de 12-24 jarige Marokkaanse-Nederlanders uit Ede (9,6%) komen vaker als verdachte naar voren dan gemiddeld in de 22 gemeenten (8,2%). • Het aantal Marokkaans-Nederlandse jongeren in Ede dat verdacht wordt van een misdrijf neemt in de leeftijd van 12-18 sterk toe (9,9%), dan stabiliseert (9,4%)het en vanaf het 20e levensjaar neemt het weer af (4,5%). Dit is een herkenbaar patroon. In onderstaande tabel is goed te zien dat met name bij de Marokkaans-Nederlandse jongeren de overlast en criminaliteit rond het twaalfde levensjaar een opvallende toename kent ten opzicht van jongeren met andere achtergronden. De verklaring hiervoor is de zogenaamde culturele dissonantie. Hiermee wordt het verschijnsel bedoeld dat migranten leven tussen twee sterk verschillende culturen met uiteenlopende normen en waarden, namelijk die van het land van herkomst (van hun ouders) en die van het land waarin ze op het moment resideren. Dit kan, met name bij jongeren, leiden tot conflicten en problematisch gedrag. 4 Verdenking op een misdrijf Raadhuis . Bergstraat 4 . Postbus 9022, 6710 HK Ede . Telefoon 14 (0318) • In de 22 gemeenten wordt een Marokkaans-Nederlandse voortijdig schoolverlater vaker verdacht van een misdrijf (24%) dan in Ede (20%). Opvallend is dat in Ede een Marokkaans-Nederlandse jongere die wel schoolgaand is (9,5%) weer vaker van een misdrijf wordt verdacht dan in de 22 gemeenten (7,8%). • De Marokkaans-Nederlandse verdachten in Ede komen vaker in beeld voor vermogensdelicten dan de Marokkaans-Nederlandse verdachten in de 22 gemeenten. • Van de 12-24 jarige Marokkaans-Nederlandse mannen in Ede is 39,8% in de afgelopen 4 jaar (2008-2012) één of meer keren in aanraking gekomen met de politie. Van alle jonge mannen in Ede in dezelfde leeftijd is in diezelfde periode 11,2% één of meer keer in aanraking gekomen met de politie. • Opvallend is de toename van het aantal Antilliaanse verdachten in Ede (12-24) in de afgelopen drie jaar van 0% naar 11%. Hier moet wel rekening worden gehouden met het feit dat het om een veel kleinere groep gaat. Zij komen met name in beeld voor geweldsdelicten. In de 22 gemeenten komt deze groep vaker in beeld in verband met vermogensdelicten. Conclusie Doel van het beleid is terugdringen van de oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse jongeren bij schooluitval, werkloosheid, uitkeringen en criminaliteit. De oververtegenwoordiging is, ondanks de crisis, de afgelopen vier jaar op 3 thema's afgenomen in Ede. Deze resultaten zijn bemoedigend en motiveren om ook bij de transformatie van het jeugdbeleid aandacht te hebben voor maatwerk en cultuursensitiviteit om alle jongeren en gezinnen te kunnen bereiken. Ondanks de positieve resultaten, baart de verharding die merkbaar is bij de jongeren die verantwoordelijk zijn voor de overlast en criminaliteit zorgen. De overlast is de afgelopen jaren afgenomen, maar het aandeel in de criminaliteitscijfers blijft buitenproportioneel. De situatie is broos en het vraagt een lange adem om ook ten aanzien van de criminaliteit een grote trendbreuk te realiseren. Met vriendelijke groet, burgemeester en wetho .I Raadhuis . Bergstraat 4 . Postbus 9022, 6710 HK Ede . Telefoon 14 (0318)
© Copyright 2025 ExpyDoc