Werkgestraften in actie voor NLDoet

Werkstraf in uitvoering
Editie 7 - April 2014
Jochum Wildeman
De schrik slaat mij om
het hart: toch niet weer?
Werkstraf in beeld
Succesvolle samenwerking
zzp’ers en verslaafden
Check!
Veiligheidsschoenen.
Waarom zou je?
Werkstraf uitgevoerd
Werkgestraften in actie voor NLDoet
LANDELIJK Al tien jaar lang is NLDoet
de grootste vrijwilligersactie van
Nederland. Meer dan 325.000 vrijwilligers hebben zich op 21 en 22
maart door heel het land ingezet voor
een breed scala sociaal-maatschappelijke activiteiten. Net als vorig jaar
was de werkstrafunit Zuid-West van
Reclassering Nederland van de partij.
Marco Bal, teamleider werkstrafunit
Zuid-West, is tevreden over het verloop
van NLDoet. ‘Het is fijn om te zien
dat we overal met open armen zijn
ontvangen’, zegt Bal. ‘Vooral omdat we
niet geheimzinnig doen over wie we
zijn. Soms is er bij vrijwilligers vooraf
enige scepsis, maar dat verdwijnt
snel zodra de mouwen worden
opgestroopt. Normaal ga je niet zo
snel in gesprek met een werkgestrafte,
maar als je samen een boom staat te
snoeien, wordt het een ander verhaal.
Ons doel is om ervoor te zorgen dat
mensen met een andere bril naar de
werkstraf kijken. Daarnaast is het ook
een manier om nieuwe projecten aan
ons te binden.’
Sterke mannen
Vrijwilligers en werkgestraften:
iedereen werkt samen tijdens de
grootste vrijwilligersactie van
Nederland.
De werkstrafunit Zuid-West
participeerde tijdens NLDoet in twee
projecten. In Hellevoetsluis knapten
werkgestraften samen met andere
vrijwilligers de speeltuin van de
Stichting Anders Spelen op. ‘Er lag een
hoop werk op hen te wachten’, zegt
Henny Bijl van de stichting. ‘Voorheen
werd de speeltuin grotendeels
onderhouden door de gemeente,
maar sinds kort hebben we de
heemtuin, de wilgentunnel en de
wilgenhut in zelfbeheer. Dat is soms
lastig met groot onderhoud omdat ons
bestand voornamelijk bestaat uit
goedwillende vrijwilligers op leeftijd
die zwaar fysiek werk niet meer
aankunnen. Vanuit een vorige editie
van NLDoet had ik al hele goede
ervaringen met de sterke mannen van
Reclassering Nederland, en ook deze
keer hebben ze fantastisch werk
verzet. Meer nog zelfs, dan waar ik
om gevraagd had!’
Afstemming
In Dordrecht gingen werkgestraften
aan de slag bij een kinderopvang.
‘Ze hebben een schuur op ons terrein
volledig gedemonteerd en afgevoerd’,
zegt Saskia Verhoeven, locatie­manager
van de kinderopvang. ‘Verder is het gras
gemaaid en het plein opgeruimd. Wat
ik erg positief vond, is dat ik alle klussen
van tevoren heb kunnen afstemmen
met Reclassering Nederland. Ook de
andere vrijwilligers waren positief,
omdat we door de inzet van de
werkgestraften veel voor elkaar
hebben gekregen.’
LANDELIJK Werkgestraften herstellen tijdens NLDoet een zogenaamde
‘wilgentunnel’ bij Stichting Anders Spelen in Hellevoetsluis.
Werkstraf in beeld
Zoeken naar het verhaal achter de verslaving
TILBURG Mark Graveleyn brengt
zzp’ers en mensen met een afstand
tot de arbeidsmarkt bij elkaar in het
project Prospects@work in Tilburg.
Opvallend is dat hij veel successen
boekt met verslaafden, een groep die
normaliter lastig te coachen is. ‘Als je
verslaafden wilt helpen, moet je op
zoek naar het verhaal áchter de
verslaving.’
Sinds enige tijd werkt Prospect@work
samen met Reclassering Nederland.
Graveleyn: ‘Bijzonder is dat we
werkgestraften met een verslaving
plaatsen. Werken met verslaafden is
lastig als het gaat om afspraken
maken en drugsgebruik. Ik leer zzp’ers
daarom hoe ze bijvoorbeeld herkennen of iemand gebruikt heeft en hoe
ze daarmee moeten omgaan.’
Verslaafden
‘Prospects@work biedt mensen die
buiten de boot dreigen te vallen, de
mogelijkheid om onder begeleiding
van allerlei verschillende zzp’ers
werkervaring op te doen’, vertelt
Graveleyn. ‘Zo zijn hier een zagerij, een
kringloopwinkel, een fietswerkplaats
en een plek waar meubels worden
opgeknapt. In samenwerking met een
aantal lokale kunstenaars is er zelfs
een creatieve ruimte ingericht.’
Afkickkliniek
‘Drugsgebruik wordt niet getolereerd
op de werkvloer’, gaat Graveleyn
verder. ‘Duidelijke regels zijn belangrijk. Het is een voordeel dat verslaafden bij ons veel contact hebben met
‘Duidelijke regels over
werk en drugsgebruik
zijn belangrijk.’
verschillende mensen. Zo hebben we
hier een veteraan rondlopen die veel
heeft meegemaakt, en er werken een
aantal ex-verslaafden. Ik probeer dat
soort jongens juist bij een verslaafde
te zetten, zodat ze tijdens het werk
met elkaar in gesprek raken. Dat is
enorm belangrijk voor het bewustwordingsproces. Het is mooi om te
zien dat onze aanpak echt werkt.
De stelling
We hebben hier bijvoorbeeld een
aantal verslaafden gehad die er na
de werkstraf vrijwillig voor kozen naar
een afkickkliniek te gaan. Daar doe je
het voor.’
NIEUW
‘Een digitale urenlijst is
handiger dan de papieren versie’
Gert Jan Jansen, directeur
Hof van Twello
‘De papieren lijst werkt voor ons
juist goed, omdat we niet overal
internet hebben. Aan het einde van
de dag vullen we hem in. Ik kan me
wel voorstellen dat het goed zou zijn
om de afspraken digitaal te maken
en bevestigen. Dat is een flinke
bezuiniging.’
Sandra Hesseling, assistent
manager Stayokay Bergen op Zoom
‘Eens, maar alleen als er een totaal
registratie- en controlesysteem komt.
In de huidige situatie zijn er veel
versnipperde registratie­momenten.
Digitaal zou je bijvoorbeeld een
‘clientdossier’ kunnen maken dat
je ook kunt delen met Reclassering
Nederland. Zo blijf je nauw in contact
zonder al te veel tijdrovende
controlemomenten. Ik kan me
voorstellen dat het niet voor alle
soorten organisaties werkt dus daar
zou je een keuze in kunnen geven.
Mijn visie is in elk geval dat het
invoeren van enkel een digitale
urenlijst niet afdoende is.’
Remco Weijburg, regiosecretaris
Midden-Noord
‘Dat is voor mij zo klaar als een
klontje. De vraag is niet of we gaan
werken met een digitale urenlijst
maar wanneer en hoe. Als onder­deel
van een landelijk project denk ik na
over de mogelijkheden van nieuwe
media in het primaire proces. Naar
aanleiding van een column van
Jochum Wildeman in deze krant
hebben mediastudenten van de HvA
een digitale urenlijst app ontwikkeld.
Een werkend concept ligt dus al
klaar!’
Ingezet vóór leefbaarheid
Column
HARDERWIJK Woningcorporatie
UWOON werkt al bijna veertien jaar
samen met Reclassering Nederland
aan het onderhoud in de wijk. Buurtbeheerder Leefbaarheid Co Schaftenaar
zag ruim 300 werkgestraften voorbij
komen en spreekt van een succes.
Schaftenaar kwam in 2000 met
Reclassering Nederland in contact.
Vanwege een herstructurerings­project
was er veel leegstand en door bezuinigingen kon de gemeente Harderwijk
het achterstallig onderhoud niet
bijbenen. Samen met werkgestraften
pakte Schaftenaar het groenonderhoud en zwerfvuil aan om de leefbaarheid in de wijk te waarborgen.
Begaanbaar
‘Het bleek zo’n succes, dat het project
over de hele wijk heen werd getrokken’,
Expo Werkstraf in
Nederland
LANDELIJK Fotograaf Jerry van der
Weert en journaliste Marianne
Lamers volgden tien maanden lang
verschillende werkstrafprojecten,
werkgestraften en werkmeesters.
Samen legden zij de werkstraf vast in
woord en beeld, waarbij uiteenlopende
projecten en allerlei betrokkenen aan
bod komen. Dit resulteerde in het
fotoboek ‘Wat nou als ze wegrennen?
Werkstraf in Nederland’. De objectieve
reportage was ook te bekijken als
rondreizende tentoonstelling. Deze
werd onlangs officieel afgesloten in
Utrecht.
 M
eer weten over Lamers en Van der
Weert? Kijk op www.rafel.nl
Martijn sjeesde als een kamikazepiloot
hij niet al te snugger is. Af en toe
komt hij nog even langs op de
Lutmastraat. Niet om te werken,
maar voor een praatje. En voor zijn
vaste werkmeester Arjan.
‘Ik heb een zwak voor
beweegt
Martijn is een
Martijn. Ik denk omdat hij Martijn
als een robot,
Wajonger met
verkeerde vrienden. zo eerlijk is. Eerlijk over zijn praat hakkelend
en stamelend.
Hij heeft een
vaak domme gedrag.’
En als hij over
avontuurlijk leven.
zijn woorden struikelt, krijg je er een
Er zijn heel veel hilarische,
enorme speeksel­douche bij. ‘Is Arjan
aandoenlijke, trieste en soms bijna
er ook?’, vraag ‘ie als ie uitstapt.
ongeloofwaardige verhalen over
Zonder op een antwoord te wachten,
Martijn te vertellen. De staartjes
loopt hij door. ‘Haaaaaaaaa Arjan!’
van die verhalen? Meestal een
Ik zie Arjan terugdeinzen. Niet onbeverblijf in de bajes of een flink
grijpelijk. Martijn gooit zijn armen
aantal werkstrafuren.
om zijn hals en knuffelt hem stevig.
‘Arjan,jij … jij ouwe lobbes.’ Arjan
De laatste tijd is het redelijk rustig
ontspant zich en knuffelt even mee.
in het leven van Martijn. Misschien
‘Hé Martijn, hoe is het?’ ‘Mijn pa ga,
omdat zijn vader stervende is. Op
gaat de pppppp … pijp uit’, spuugt
zijn manier zorgt Martijn voor hem.
De kleine rode auto is van zijn vader. Martijn. ‘Vertel’, zegt Arjan. Ik ben
ontroerd.
Hij mag hem gebruiken om bij hem
langs te gaan en hij brengt er
Met piepende banden en uitbundig
vrienden mee naar hun werk. Het
zwaaiend zie ik Martijn tien
geeft hem iets te doen. Gelukkig
minuten later weer weg scheuren.
heeft hij zijn ingevorderde rijbewijs
Ik vind het fijn dat ‘ie af en toe nog
net weer terug.
langs komt. Voor wat warmte, liefde
Ik heb een zwak voor Martijn. Ik denk en knuffels. Voor wat aandacht.
omdat hij zo eerlijk is. Eerlijk over zijn
 Reageer op de column via
vaak domme gedrag. Over hoe
[email protected].
moeilijk hij het vindt om daarmee
te stoppen. En over dat ‘ie weet dat
gespuug, geduw, getrek en geschreeuw op. Martijn kwam er
vanaf met een stevige boete. Maar
daarvoor heb ik wel moeten praten
als Brugman.
vertelt Schaftenaar. ‘Nu onderzoekt
UWOON of deze werkwijze ingezet kan
worden bij álle vestigingen. Ook de
buurt is positief. Oudere mensen zijn
echt blij als hun stoep weer begaanbaar is.’
Jochum Wildeman is hoofd bedrijfs­
bureau van de werkstrafunit in regio
Noord-West.
Martijn komt aan scheuren in een
kleine, rode auto. Met piepende
banden en uitbundig zwaaiend
stopt hij voor het groepsproject op
de Lutmastraat. Even slaat de schrik
mij om het hart: toch niet weer?
Nog niet zo lang geleden kwam
Martijn ook de Lutmastraat in
scheuren. Op een kleine scooter,
achtervolgd door twee politiewagens met loeiende sirenes.
Martijn had zich verslapen en was
als een kamikazepiloot door de stad
gesjeesd. Hij moest en zou op tijd
zijn voor zijn werkstraf. Daar kon de
politie toch niet moeilijk over doen?
Het leverde een hoop gedoe,
Heeft u vragen of opmerkingen? Mail naar [email protected]
Uitgelicht
Check!
Wonen én werken op Scorlewald
De veiligheidsschoen
SCHOORL Scorlewald is een
zorginstelling in Schoorl waar meer
dan 130 mensen met een verstandelijke beperking wonen én werken.
‘Bewoners én werkgestraften werken
hier samen in een van de achttien
ambachtelijke werkplaatsen, zoals
de boerderij, pottenbakkerij of
metaalwerkplaats’, zegt Petra Hol,
coördinator werkplaatsen. ‘De
werkgestraften besteden – naast de
vaste medewerkers – tijd en aandacht
aan de bewoners. Op hun beurt
houden de bewoners de werkgestraften bij de les. Als een werkgestrafte
bijvoorbeeld te laat is, dan wordt hij
direct gecorrigeerd door de bewoners!’
Werkstrafprojecten en werkplaatsen moeten net als
ieder bedrijf, voldoen aan de Arbowetgeving en zorgen
voor veiligheid op de werkvloer. Dus moeten werk­gestraften die bijvoorbeeld in een keuken werken
speciale veiligheidsschoenen dragen.
NIEUW
Gevaren in de keuken zijn onder andere:
• vette en gladde vloeren
• zware pannen
• hete vloeistoffen
Een veiligheidsschoen heeft:
verharde neus
antistatische
bescherming
Herkenbaar? In de categorie bijzondere momenten…
verharde
tussenzool
waterdichte
top en/of zool
antislipprofiel
Veiligheidsschoenen zijn de te koop bij Reclassering Nederland voor e 20,–
per paar. Bestel de schoenen in verschillende maten via je contactpersoon.
Colofon
...en werkschoenen zijn verplicht
...morgen eerst de kennismaking
Cartoonist: Petra de Vries, werkstrafunit regio Noord-West
NEE, NIET HIER!!!
Werkstraf in uitvoering verschijnt drie keer per jaar in een oplage van 2.550 stuks. Redactie
Reclassering Nederland: Marco Bal, Mieke Bauer, Nico Biesbrouck, Kim Hullegie, Hanneke
van de Kant, Malissa Kemnaad, Bjorn van Overveld, Deborah Thompsen Hoofdredactie
Media & Communicatie, Reclassering Nederland Tekst en eindredactie Lamar communicatie Vormgeving www.enof.nl Fotografie Eelco Hofstra Drukwerk Drukkerij Libertas
Met dank aan Prospects@work (Mark Graveleyn), Scorlewald (Petra Hol), Stichting Anders
Spelen (Henny Bijl), Saskia Verhoeven,Woningcorporatie UWOON (Cor Schaftenaar) en
werkgestraften op de werkstrafprojecten.