F10onderstel.

F10�onderstel.
BMW�Service
Algemene�aanwijzingen
Gebruikte�symbolen
In�dit�document�wordt�het�volgende�symbool�/�de�volgende�weergave�gebruikt�voor�een�beter�begrip�of
de�accentuering�van�bijzonder�belangrijke�informatie.
Bevat�belangrijke�veiligheidsaanwijzingen�en�informatie,�die�voor�een�storingsvrije�werking�van�het
systeem�noodzakelijk�zijn�en�absoluut�in�acht�moeten�worden�genomen.
Actualiteit�en�landuitvoeringen
Voertuigen�van�de�BMW�Group�voldoen�aan�de�hoogste�veiligheids-�en�kwaliteitseisen.�Gewijzigde
vereisten�op�het�gebied�van�o.a.�milieubescherming,�voordelen�voor�de�klant,�design�of�constructie
leiden�ertoe�dat�systemen�of�componenten�voortdurend�verder�worden�ontwikkeld.�Hierdoor�kunnen
afwijkingen�ontstaan�tussen�de�inhoud�van�dit�document�en�de�auto's�die�in�de�training�ter�beschikking
staan.
Dit�document�beschrijft�in�hoofdzaak�auto's�met�links�stuur�in�de�Europa-uitvoering.�In�auto's
met�rechts�stuur�zijn�enkele�bedieningselementen�of�componenten�anders�geplaatst�dan�in�de
afbeeldingen�van�dit�document�wordt�getoond.�Verdere�afwijkingen�kunnen�ontstaan�door�markt-�of
landspecifieke�uitvoeringsvarianten.
Aanvullende�informatiebronnen
Meer�informatie�over�de�afzonderlijke�thema's�kunt�u�vinden:
•
in�de�handleiding
•
in�de�Integrated�Service�Technical�Application.
Contact:�[email protected]
©2009�BMW�AG,�München
Nadruk,�geheel�of�gedeeltelijk,�uitsluitend�na�schriftelijke�toestemming�van�de�BMW�AG,
München
De�informatie�in�dit�document�maakt�deel�uit�van�de�technische�training�van�de�BMW�Group�en�is
bestemd�voor�de�trainers�en�deelnemers�hiervan.�Wijzigingen�van�of�aanvullingen�op�de�technische
gegevens�kunt�u�vinden�in�de�actuele�informatiesystemen�van�de�BMW�Group.
Stand�van�de�informatie:�december�2009
F10�onderstel.
Inhoud.
1.
Inleiding......................................................................................................................................................................................................................................................... 1
1.1.
Rijdynamiek�en�comfort.............................................................................................................................................................................. 1
1.2.
Busoverzicht................................................................................................................................................................................................................... 2
2.
Modellen.......................................................................................................................................................................................................................................................5
2.1.
Vergelijking....................................................................................................................................................................................................................... 5
3.
Onderstel.....................................................................................................................................................................................................................................................6
3.1.
Vooras....................................................................................................................................................................................................................................... 6
3.1.1.
Technische�gegevens.................................................................................................................................................... 7
3.1.2.
Aanwijzing�voor�de�service................................................................................................................................... 7
3.2.
Achteras................................................................................................................................................................................................................................ 8
3.2.1.
Technische�gegevens............................................................................................................................................... 10
3.2.2.
Aanwijzing�voor�de�service............................................................................................................................... 10
3.3.
Wielen...................................................................................................................................................................................................................................11
3.3.1.
Bandenspanningscontrole�RDC............................................................................................................... 11
3.4.
Vering/demping..................................................................................................................................................................................................... 11
4.
Remmen.................................................................................................................................................................................................................................................... 13
4.1.
Bedrijfsrem................................................................................................................................................................................................................... 13
4.2.
Elektromechanische�parkeerrem�EMF............................................................................................................................ 14
4.2.1.
Systeemoverzicht.............................................................................................................................................................16
4.2.2.
Systeemschema................................................................................................................................................................ 18
4.2.3.
Systeemopbouw................................................................................................................................................................19
4.2.4.
Werking�van�het�systeem....................................................................................................................................20
5.
Besturing................................................................................................................................................................................................................................................ 32
5.1.
Basis�besturing..................................................................................................................................................................................................... 32
5.1.1.
Systeemschema................................................................................................................................................................ 33
5.1.2.
Systeemoverzicht.............................................................................................................................................................34
5.2.
Integrale�actieve�besturing................................................................................................................................................................. 35
5.2.1.
Systeemschema................................................................................................................................................................ 36
5.2.2.
Actieve�besturing............................................................................................................................................................. 37
5.2.3.
Scheefloopregeling�achteras.........................................................................................................................48
6.
Rijstabiliteitsregelsystemen............................................................................................................................................................................... 49
6.1.
Werkingsrichtingen......................................................................................................................................................................................... 49
6.2.
Dynamische�stabiliteitscontrole� ............................................................................................................................................... 49
6.3.
Elektronische�dempercontrole�EDC.................................................................................................................................... 50
6.4.
Actieve�rolstabilisatie�ARS�(Dynamic�Drive)............................................................................................................ 51
6.5.
Rijdynamiek�schakelaar........................................................................................................................................................................... 54
F10�onderstel.
Inhoud.
6.5.1.
Rijstabiliteitsprogramma's.................................................................................................................................. 56
F10�onderstel.
1.�Inleiding.
1.1.�Rijdynamiek�en�comfort
F10�onderstel
Index
Uitleg
1
Vering/demping
2
Stuurbeweging
3
Achteras
4
Wielen
5
Remmen
6
Vooras
Het�onderstel�van�de�F10�is�gebaseerd�op�die�van�de�F01,�die�nieuwe�normen�heeft�gesteld�als�het
gaat�om�rijdynamiek�en�comfort.�Het�onderstel�van�de�F10�werd�aangepast�aan�de�eisen�daarvan.�Zo
wordt�in�de�F10�een�uitstekende�rijdynamiek�bij�een�nog�steeds�zeer�hoog�comfort�bereikt.
De�reeds�van�de�F01�bekende�innovaties�van�de�integrale�actieve�besturing,�Integrated�Chassis
Management�ICM,�Dynamic�Drive�en�elektronische�dempercontrole�EDC�worden�ook�in�de�F10
toegepast.
1
F10�onderstel.
1.�Inleiding.
1.2.�Busoverzicht
F10�busoverzicht
2
F10�onderstel.
1.�Inleiding.
Index
Uitleg
1
Regeleenheden�met�wekmogelijkheid
2
Regeleenheden�met�wekautorisatie
3
Start-up-knoop�regeleenheden,�voor�het�opstarten�en�synchroniseren�van�het
FlexRay�bus-systeem
ACSM
Advanced�Crash�Safety�Modul�(crash-veiligheidsmodule)
AHM
Aanhangwagenmodule
AL
Actieve�besturing
AMPH
Amplifier�High�(Highfidelity-versterker)
AMPT
Amplifier�Top�(Top-Highfidelity-versterker)
BSD
Bitseriële�datapoort
BCU
Battery�Charge�Unit�(laadeenheid�voor�extra�accu)
CAS
Car�Access�System
CIC
Car�Information�Computer
CIC�Basic
Car�Information�Computer�Basic
CID
Centraal�informatiedisplay
CON
Controller
D-CAN
Diagnose-on-Controller�Area�Network
DDE
Digitale�dieselelektronica
DME
Digitale�motorelektronica
DSC
Dynamische�stabiliteitscontrole
DVD
Dvd-wisselaar
EDC�SHL
Elektronische�dempercontrole�satelliet�linksachter
EDC�SHR
Elektronische�dempercontrole�satelliet�rechtsachter
EDC�SVL
Elektronische�dempercontrole�satelliet�linksvoor
EDC�SVR
Elektronische�dempercontrole�satelliet�rechtsvoor
ETR
Elektronische�transmissieregeling
EKPS
Elektrische�brandstofpompregeling
EMF
Parkeerrem
Ethernet
Kabelgebonden�datanetwerktechniek�voor�lokale�datanetwerken
FD
Display�achterin
FD2
Display�achterin�2
FLA
Grootlichtassistent
FlexRay
Snel,�voorgedefinieerd�en�fouttolerant�bus-systeem�voor�toepassing�in�auto's
FRM
Beenruimtemodule
FZD
Functiecentrum�dak
3
F10�onderstel.
1.�Inleiding.
4
Index
Uitleg
VKS
Versnellingskeuzeschakelaar
HKL
Automatische�achterklepbediening
HSR
Scheefloopregeling�achteras
HUD
Head-Up�Display
ICM
Integrated�Chassis�Management
IHKA
Geïntegreerde�verwarmings-�en�airconditioningsregeling
JBE
Koppeldoos-elektronica
KAFAS
Parkeerassistent�met�camera
K-bus
Carrosserie-bus
K-CAN
Carrosserie‐Controller�Area�Network
K-CAN2
Carrosserie-Controller�Area�Network�2�(500�kBit/s)
KOMBI
Instrumentenpaneel
LIN-bus
Local-Interconnect-Network-Bus
Local-CAN
Local-Controller�Area�Network
MOST
Media�Oriented�System�Transport
MOST�port
Media�Oriented�System�Transport�directe�toegang
NVE
Night-Vision-elektronica
PDC
Park�Distance�Control
PT-CAN
Powertrain-Controller�Area�Network
PT-CAN2
Powertrain-Controller�Area�Network�2
RDC
Bandenspanningscontrole
OBD
Diagnose-aansluiting
RSE
Display�achterin
SDARS
Satelliettuner�(US-uitvoering)
SMBF
Stoelmodule�passagierszijde
SMFA
Stoelmodule�bestuurderszijde
SWW
Dodehoekwaarschuwing
SZL
Schakelcentrum�stuurkolom
TCU
Telematic�Control�Unit
TRSVC
Regeleenheid�voor�de�achteruitrijcamera�en�Side�View
ULF-SBX
Universeel�laad-�en�handsfree-systeem,�interface-box�(Bluetooth-telefonie)
VDM
Verticaaldynamiekmanagement
VM
Videomodule
VSW
Videoswitch
ZGM
Centrale�gateway-module
F10�onderstel.
2.�Modellen.
2.1.�Vergelijking
De�onderstaande�tabel�geeft�een�overzicht�van�de�technische�gegevens�van�de�onderstellen�van�de
E60�en�F07�vergeleken�met�de�F10.
Aanduiding
E60�BMW�530d
F07�BMW�530d
Gran�Turismo
Wielbasis
2888�mm
3070�mm
2968�mm
Spoorbreedte�vooraan
1558�mm
1611�mm
1600�mm
Spoorbreedte
achteraan
1581�mm
1654�mm
1627�mm
225/50�R17�94W
245/50�R18
100Y�RSC
225/55�R17�97W
7,5J�x�17�IS�20
8J�x�18�IS�30
8J�x�17�IS�30
Vooras
Dubbel�draaipunt
vooras�met�veerpoten
Dubbele
dwarsdraagarm
vooras
Vering/demping
vooraan
Stalen�veer/
conventioneel�of�EDC
Stalen�veer/
conventioneel�of�EDC
Stalen�veer/
conventioneel�of�EDC
Stabilisatorstang
vooraan
Mechanisch
of�hydraulisch
(Dynamic�Drive)
Mechanisch
of�hydraulisch
(Dynamic�Drive)
Mechanisch�of
hydraulisch�(Dynamic
Drive)
Remschijf��324 mm
Remschijf��348 mm
Remschijf��348 mm
Hydro-�of�actieve
besturing
Hydro-�of�integrale
actieve�besturing�IAL
Elektromechanische
stuurbekrachtiging
Integrale�IV�achteras
Integrale�V�achteras
Integrale�V�achteras
Vering/demping
achteraan
Stalen�veer
of�luchtveer/
conventioneel�of�EDC
Luchtveer/
conventioneel�of�EDC
Stalen�veer/
conventioneel�of�EDC
Stabilisatorstang
achteraan
Mechanisch
of�hydraulisch
(Dynamic�Drive)
Mechanisch
of�hydraulisch
(Dynamic�Drive)
Mechanisch�of
hydraulisch�(Dynamic
Drive)
Achterrem
Remschijf��320 mm
Remschijf��345 mm
Remschijf��330 mm
Parkeerrem
Trommelrem�met
handremhefboom
en�automatische
kabel�afstelling
Trommelrem�met
elektromechanische
parkeerrem�EMF
Schijfrem�met
elektromechanische
parkeerrem
Banden�basiswiel
Velg�basiswiel
Voorrem
Stuurbeweging
Achteras
F10�BMW�530d
Dubbele
dwarsdraagarm
vooras
5
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
3.1.�Vooras
F10�vooras
6
Index
Uitleg
1
Veerpoot
2
Dwarsdraagarm�boven
3
Fusee
4
Pendelsteun
5
Dwarsdraagarm�onder
6
Wielnaaf
7
Spoorstang
8
Reactiestang�met�hydrosteun
9
Voorasdrager
10
Stabilisatorstang�met�hydraulische�zwenkmotor�(Dynamic�Drive)
11
Stuurhuis
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
De�bij�de�E70/E71�ingevoerde�vooras�met�dubbele�dwarsdraagarmen�wordt�in�een�nog�verfijndere
uitvoering�in�de�F01/F02,�F07�en�F10�toegepast.�De�as�is�voor�een�vierwielaandrijving�uitgerust.�Er
kunnen�EDC�of�conventionele�schokdempers�worden�ingebouwd.
Het�stuurhuis�kan�bij�de�service�volledig�neergelaten�worden.
3.1.1.�Technische�gegevens
Aanduiding
F10
Naloophoek
7°�0'
Wielvlucht
Totaal�toespoor
-0°�12'�±�30'
10'�±�12'
Spoorverschilhoek
≤�12'
Fuseependwarshelling
9°�57'
Inpersdiepte�IS
30�mm�bij�17"�en�18"
33�mm�bij�19"
Schuurstraal
2,77�mm�bij�17"�en�18"
5,77�mm�bij�19"
Spoorbreedte
1600�mm�bij�17"�en�18"
1594�mm�bij�19"
Maximale�wielinslaghoek�buiten
33°�0'
Maximale�wielinslaghoek�binnen
42°�14'
3.1.2.�Aanwijzing�voor�de�service
De�onderstaande�tabellen�laten�zien,�wanneer�een�wieluitlijning�aan�de�vooras�nodig�is.
Vervangen�van�het�onderdeel
Wieluitlijning�noodzakelijk
Voorasdrager
JA
Stuurhuis
JA
Dwarsdraagarm�onder
JA
Rubber�steun�voor�dwarsdraagarm�onder
JA
Reactiestang
NEE
Rubber�steun�voor�reactiestang
NEE
Dwarsdraagarm�boven
NEE
Rubber�steun�voor�dwarsdraagarm�boven
NEE
Spoorstang
JA
Fusee
JA
Wiellager
NEE
7
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
Vervangen�van�het�onderdeel
Wieluitlijning�noodzakelijk
Veerpoot
NEE
Schroefveer
NEE
Steunlager
NEE
Losmaken�van�de�schroefverbinding
Voorasdrager�aan�carrosserie�(laten�zakken)
Wieluitlijning�noodzakelijk
NEE
Stuurhuis�aan�voorasdrager
JA
Dwarsdraagarm�onder�aan�voorasdrager
JA
Dwarsdraagarm�onder�aan�fusee
NEE
Reactiestang�aan�voorasdrager
NEE
Reactiestang�aan�fusee
NEE
Dwarsdraagarm�boven�aan�carrosserie
NEE
Dwarsdraagarm�boven�aan�fusee
NEE
Spoorstang�aan�stuurhuis
NEE
Spoorstangkogel�aan�spoorstang
JA
Spoorstangkogel�aan�fusee
NEE
Veerpoot�aan�dwarsdraagarm�onder
NEE
Steunlager�aan�carrosserie
NEE
Stuuras�onder�aan�stuurhuis
NEE
Stuurkolom�aan�stuuras�onder
NEE
3.2.�Achteras
De�in�de�F10�ingebouwde�integrale�V�achteras�is�een�innovatieve�doorontwikkeling�van�de�integrale�IV
achteras�uit�de�E60/65.�De�geoptimaliseerde�achteras�in�gewichtsbesparende�constructie�van�massief
aluminium�werd�doelgericht�aan�de�nieuwe�eisen�voor�meer�vermogen�een�aantrekkoppel�aangepast.
Deze�integreert�de�benodigde�onderstel-regelsystemen�zoals�integrale�actieve�besturing�voor�meer
rijdynamiek�en�comfort.
De�precieze�werking�van�de�integrale�actieve�besturing�kunt�u�lezen�in�de�productinformatie
"Dwarsdynamieksystemen�F01/F02".
8
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
F10�integrale�V�achteras
Index
Uitleg
1
Reactiestang
2
Veerpoot
3
Dwarsdraagarm�boven
4
Integraalarm
5
Wieldrager
6
Wiellager
7
Subframe
9
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
Index
Uitleg
8
Spoorarm
9
Rubber�steun�voor�achteras
10
Achterasdrager
11
Scheefloopregeling�achteras�actuator
3.2.1.�Technische�gegevens
Banden
Velgen
Totaal
toespoor
Wielvlucht
Spoorbreedte
Inpersdiepte
IS
225/55�R17
8J�x�17
14'�±�12'
-1°50'�±�25'
1627�mm
30�mm
245/45�R18
8J�x�18
14'�±�12'
-1°50'�±�25'
1627�mm
30�mm
275/40�R18
9J�x�18
14'�±�12'
-1°50'�±�25'
1599�mm
44�mm
275/35�R19
9J�x�19
14'�±�12'
-1°50'�±�25'
1599�mm
44�mm
3.2.2.�Aanwijzing�voor�de�service
De�onderstaande�tabellen�laten�zien,�wanneer�een�wieluitlijning�aan�de�achteras�nodig�is.
Vervangen�van�het�onderdeel
Achterasdrager
Rubber�steun�voor�achteras
Wieluitlijning�noodzakelijk
JA
NEE
Subframe
JA
Integraalarm
JA
Kogelgewricht�in�subframe
JA
Geleidearm
JA
Dwarsdraagarm
JA
Wieldrager
JA
Wiellager
NEE
Veerpoot
NEE
Steunlager
NEE
Losmaken�van�de�schroefverbinding
Wieluitlijning�noodzakelijk
Achterasdrager�aan�carrosserie
NEE
Reactiestang�vooraan�aan�carrosserie
NEE
Reactiestang�achteraan�aan�carrosserie
NEE
Subframe�vooraan�aan�achterasdrager
JA
Subframe�achteraan�aan�achterasdrager
JA
10
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
Losmaken�van�de�schroefverbinding
Wieluitlijning�noodzakelijk
Subframe�aan�integraalarm/wieldrager
JA
Integraalarm�aan�wieldrager
NEE
Geleidearm�aan�achterasdrager
JA
Geleidearm�aan�wieldrager
NEE
Dwarsdraagarm�aan�achterasdrager
JA
Dwarsdraagarm�aan�wieldrager
JA
Veerpoot�aan�wieldrager/subframe
NEE
3.3.�Wielen
Bij�de�F10�worden�standaard�banden�zonder�noodloopeigenschappen�gemonteerd.�Een�uitzondering
vormt�hier�de�BMW�550i,�die�standaard�banden�met�noodloopeigenschappen�krijgt.�In�de
onderstaande�tabellen�zijn�de�maten�van�de�standaardbanden�beschreven.
520d
525d
530d
535d
Banden�vooraan
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
Banden
achteraan
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
Velgen�vooraan
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
Velgen�achteraan
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
523i
528i
535i
Banden�vooraan
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
245/45�R18�96Y
RSC
Banden
achteraan
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
225/55�R17�97W
245/45�R18�96Y
RSC
Velgen�vooraan
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�18�LM�IS30
Velgen�achteraan
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�17�LM�IS30
8J�x�18�LM�IS30
550i
3.3.1.�Bandenspanningscontrole�RDC
In�de�F10�in�de�US-uitvoering�wordt�nog�steeds�de�in�2005�ingevoerde�bandenspanningscontrole�RDC
toegepast.
3.4.�Vering/demping
De�F10�wordt�standaard�aan�de�voor-�en�achteras�met�stalen�veren�uitgerust.�De�demping�vindt
standaard�plaats�met�conventionele�schokdempers.�EDC�is�in�de�speciale�uitvoering�Adaptive�Drive
(SU�2VA)�ingebouwd.�Het�gaat�bij�de�EDC�nog�steeds�om�de�met�de�E70/E71�en�F01/F02�ingevoerde
verticale�dynamische�controle.
11
F10�onderstel.
3.�Onderstel.
De�EDC�is�een�subfunctie�van�het�verticale�dynamiekmanagement�VDM.�Hierbij�wordt�de�steleenheid
van�de�schokdempers�en�de�sensor�op�de�schokdemper,�satellieten�genoemd,�via�FlexRay�verbonden
met�de�VDM�regeleenheid.�De�rijdynamiek�schakelaar�in�de�middenconsole�maakt�het�mogelijk�dat�de
demperkarakteristiek�wordt�gekozen,�die�in�de�VDM-regeleenheid�is�opgeslagen.
Het�systeem�EDC�(VDC)�zijn�beschreven�in�de�productinformatie�"Verticale�dynamische�systemen
F01/F02".
12
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�rem
Index
Uitleg
1
Remvloeistofreservoir
2
Rembekrachtiger
3
Rempedaal
4
Actuator�elektromechanische�parkeerrem
5
Remschijf
6
Dynamische�stabiliteitscontrole�DSC
7
Remklauw
4.1.�Bedrijfsrem
De�F10�heeft�een�hydraulisch�dubbelcircuit-remsysteem�in�"zwart/wit-verdeling".�Bij�alle
motorvarianten�worden�in�de�F10�aan�de�remschijven�voor�en�achter�in�gewichtsbesparende
constructie�met�geklonken�aluminium�pannen�ingebouwd.�Aan�de�vooras�worden�aluminium�zwevende
remklauwen�in�conventionele�en�in�frameconstructie�toegepast.�Aan�de�achteras�worden�de�zwevende
GGG-remklauwen�met�geïntegreerde�EMF-actuator�voor�de�elektromechanische�parkeerrem
toegepast.
De�reeds�bekende�remblokslijtage-bewaking�voor�de�Condition�Based�Service�weergave�blijft�in
gebruik.
De�remschijven�zijn�zowel�aan�de�voor-�als�aan�de�achteras�intern�geventileerd.
In�de�onderstaande�tabellen�zijn�de�remafmetingen�van�de�verschillende�motorvarianten�beschreven.
Deze�kunnen�in�verschillende�landuitvoeringen�afwijken.
13
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Vooras
520d
525d
530d
Remschijfdiameter
330�mm
348�mm
348�mm
348�mm
Remschijfdikte
24�mm
30�mm
30�mm
36�mm
Remzuigerdiameter
60�mm
60�mm
60�mm
60�mm
Constructie
535d
GewichtsbesparendeGewichtsbesparendeGewichtsbesparende Gewichtsbesparende
constructie
constructie
constructie
constructie
Achteras
520d
525d
530d
Remschijfdiameter
330�mm
330�mm
330�mm
345�mm
Remschijfdikte
20�mm
20�mm
20�mm
24�mm
Remzuigerdiameter
44�mm
44�mm
44�mm
44�mm
Constructie
535d
GewichtsbesparendeGewichtsbesparendeGewichtsbesparende Gewichtsbesparende
constructie
constructie
constructie
constructie
Vooras
523i
528i
535i
Remschijfdiameter
330�mm
348�mm
348�mm
374�mm
Remschijfdikte
24�mm
30�mm
30�mm
36�mm
36�mm
Remzuigerdiameter
60�mm
60�mm
60�mm
60�mm
Constructie
550i
GewichtsbesparendeGewichtsbesparendeGewichtsbesparende Gewichtsbesparende
constructie
constructie
constructie
constructie
Achteras
523i
528i
535i
Remschijfdiameter
330�mm
330�mm
330�mm
345�mm
Remschijfdikte
20�mm
20�mm
20�mm
24�mm
Remzuigerdiameter
44�mm
44�mm
44�mm
44�mm
Constructie
550i
GewichtsbesparendeGewichtsbesparendeGewichtsbesparende Gewichtsbesparende
constructie
constructie
constructie
constructie
4.2.�Elektromechanische�parkeerrem�EMF
In�de�F10�is�een�in�de�remklauwen�van�de�achteras�geïntegreerde�elektromechanische�parkeerrem
ingebouwd.
Door�het�gebruik�van�de�elektromechanische�parkeerrem�zijn�er�de�volgende�voordelen:
14
F10�onderstel.
4.�Remmen.
•
bediening�met�een�ergonomische�toets�in�de�middenconsole
•
veilig�vast-�en�loszetten�van�de�parkeerrem�in�alle�omstandigheden
•
automatische�beveiliging�van�de�hydraulische�vasthoudfuncties�(Automatic�Hold-functie,
actieve�snelheidsregeling�ACC)
•
een�dynamische�noodremfunctie�wordt�ook�bij�lage�wrijvingscoëfficient�via�de�regelsysteem
(antiblokkeersysteem)�veiliggesteld
•
Door�het�wegvallen�van�de�handremhefboom�in�de�middenconsole�wordt�er�plaats�gewonnen
voor�de�nieuwe�uitrustingskenmerken.
15
F10�onderstel.
4.�Remmen.
4.2.1.�Systeemoverzicht
F10�Systeemoverzicht�elektromechanische�parkeerrem
16
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Index
Uitleg
A
DSC-eenheid
B
Remklauw�linksvoor
C
Remklauw�rechtsvoor
D
Remklauw�rechtsachter
E
Remklauw�linksachter
1
Parkeerremtoets
2
Wieltoerentalsensor�linksvoor�(wordt�niet�gebruik�voor�de�parkeerrem)
3
Wieltoerentalsensor�rechtsvoor�(wordt�niet�gebruik�voor�de�parkeerrem)
4
Wieltoerentalsensor�rechtsachter
5
Wieltoerentalsensor�linksachter
6
EMF-actuator�linksachter
7
EMF-actuator�rechtsachter
Parkeerrem
Parkeerrem
DSC
Dynamische�stabiliteitscontrole
JBE
Koppeldoos-elektronica
KOMBI
Instrumentenpaneel
PT-CAN
Powertrain-Controller�Area�Network
17
F10�onderstel.
4.�Remmen.
4.2.2.�Systeemschema
F10�systeemschema�parkeerrem
18
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Index
Uitleg
1
Dynamische�stabiliteitscontrole�DSC
2
Centrale�gateway-module�ZGM
3
Beenruimtemodule�FRM
3
Instrumentenpaneel�KOMBI
4
Car�Access�System�CAS
5
Instrumentenpaneel�KOMBI
6
Parkeerremtoets
7
Zekering-relaiskast�vooraan
8
Zekering-relaiskast�achteraan
9
Parkeerrem�regeleenheid
10
EMF-actuator�linksachter
11
EMF-actuator�rechtsachter
12
Wieltoerentalsensor�linksachter
13
Wieltoerentalsensor�rechtsachter
4.2.3.�Systeemopbouw
De�parkeerrem-regeleenheid�ontvangt�de�bestuurderswens�voor�het�vastzetten�via�de
parkeerremtoets.�Via�de�boordnetverbinding�en�de�bus-systemen�wordt�de�voertuigtoestand
opgevraagd/herkend.�De�regeleenheid�beslist,�of�alle�voorwaarde�voor�een�parkeerremprocedure
aanwezig�zijn.�Wanneer�dat�het�geval�is,�worden�de�beide�EMF-actuatoren�aan�de�remklauwen
achteraan�aangestuurd.
19
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�werkingsprincipe�parkeerrem
Index
Uitleg
1
Instrumentenpaneel
2
Informatiestroom
3
Parkeerremtoets
4
Parkeerrem�regeleenheid
5
EMF-actuator
4.2.4.�Werking�van�het�systeem
Door�de�zelfremmende�werking�in�de�spindel�blijft�de�spankracht�ook�in�stroomloze�toestand
behouden�en�de�auto�veilig�vastgehouden.�Na�het�bereiken�van�de�benodigde�krachten�wordt�de
vastgezette�toestand�met�een�rood�controlelampje�op�het�instrumentenpaneel�en�een�extra�rode�LED
op�de�parkeerremtoets�weergegeven.
20
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�opbouw�EMF-actuator
Index
Uitleg
1
Stekkerverbinding
2
Elektromotor
3
Aandrijfriem
4
Planetaire�transmissie
5
Huis
6
Aansluiting�naar�spindel
De�EMF-actuator�is�aan�de�remklauw�bevestigd�en�werkt�direct�op�de�remzuiger.
Via�een�elektromotor�(2)�en�een�aandrijfriemaandrijving�(3)�wordt�de�kracht�overgedragen�op�een
tweetraps�planetaire�transmissie�(4).�Via�de�aansluiting�naar�de�spindel�(6)�wordt�de�in�de�onderstaande
afbeelding�weergegeven�spindel�aangedreven.
21
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�spindel�en�spindelmoer�in�de�remzuiger
Index
Uitleg
1
Groef
2
Spindelmoer�met�beveiliging�tegen�verdraaiing
3
Remzuiger
4
Spindel
5
Eindaanslag�spindel
6
Aansluiting�naar�planetaire�transmissie
F10�stroom-/krachtverloop�parkeerrem
Index
Uitleg
A
Stroomverloop
B
Krachtverloop
1
Inschakelen�van�de�parkeerrem
2
Vastgezette�parkeerrem
3
Loszetten�van�de�parkeerrem
22
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�Overzicht�EMF-actuator�met�remklauw
Index
Uitleg
1
Stekkerverbinding
2
Elektromotor
3
Aandrijfriem
4
Planetaire�transmissie
5
Huis
6
Remzuiger
7
Spindel�met�spindelmoer
8
Rollager
23
F10�onderstel.
4.�Remmen.
F10�parkeerrem�vastgezet�met�nieuwe�remvoeringen
Index
Uitleg
1
Aandrijfriem
2
Planetaire�transmissie
3
Remzuiger
4
Stofhoes
5
Afdichtring
6
Spindelmoer
7
Elektromotor
8
Spindel
9
Rollager
10
Afdichtring
11
Huis
De�bestuurder�kan�door�het�trekken�van�de�parkeerremtoets�het�vastzetten�van�de�auto�activeren.
De�bedieningsrichting�is�gelijke�aan�de�bedieningsrichting�van�de�mechanische�handremhefboom.
Het�signaal�van�de�parkeerremtoets�wordt�ingelezen�door�de�regeleenheid�van�de�parkeerrem.�De
regeleenheid�van�de�parkeerrem�stuurt�de�EMF-actuatoren�aan�de�achterste�remklauwen�afzonderlijk
aan.
Het�vastzetten�is�mogelijk�in�iedere�logische�klemmenstatus.�Het�vastzetten�bij�klem�0�wordt�door
de�verbinding�van�klem�30�aan�de�regeleenheid�van�de�parkeerrem�mogelijk�gemaakt.�Wanneer�de
bestuurder�bij�klem�0�de�parkeerremtoets�bediend,�wordt�de�regeleenheid�van�de�parkeerrem�gewekt.
De�parkeerrem-regeleenheid�wekt�daarop�weer�andere�regeleenheden�in�de�auto.�De�regeleenheid�van
de�parkeerrem�ontvangt�pas�dan�de�belangrijkste�informatie�over�de�stilstaande�auto.�Bovendien�kan
na�het�wekken�ook�de�gewijzigde�toestand�van�de�parkeerrem�worden�weergegeven.
24
F10�onderstel.
4.�Remmen.
De�toestand�"vastgezet"�wordt�met�een�rood�controlelampje�in�het�instrumentenpaneel�en�een�extra
rode�LED�op�de�parkeerremtoets�aangegeven.�Als�de�auto�al�vastgezet�is,�dan�heeft�het�opnieuw
trekken�van�de�toets�parkeerrem�geen�effect.
F10�controlelampje,�weergave�parkeerrem�vastgezet
Rolbewaking�bij�vastgezette�parkeerrem
De�functie�rolbewaking�moet�verhinderen,�dat�de�auto�met�vastgezette�parkeerrem�wegrolt.�De
rolbewaking�wordt�altijd�geactiveerd,�wanneer�een�toestandwijziging�van�de�parkeerrem�van�"losgezet"
naar�"vastgezet"�plaatsvindt�en�eindigt�na�een�gedefinieerde�tijd�na�deze�toestandwijziging.
Als�ingangswaarde�voor�de�rolherkenning�wordt�een�signaal�van�de�DSC�gebruikt.�Op�het�moment
dat�dit�signaal�tijdens�de�rolbewaking�het�wegrollen�van�de�auto�aangeeft,�worden�de�EMF-actuatoren
meteen�gespannen.�Hiervoor�worden�de�EMF-actuatoren�voor�100�ms�volledig�van�stroom�voorzien
om�de�spankracht�te�verhogen.�Daarna�wordt�er�400�ms�gewacht.�Als�de�auto�opnieuw�rolt,�wordt�het
spannen�herhaald�(maximaal�drie�keer).�Wanneer�na�de�derde�keer�spanen�nog�steeds�een�rollende
auto�wordt�gedetecteerd,�eindigt�de�functie�met�een�vermelding�in�de�storingsgeheugen.
Temperatuurbewaking
De�temperatuurbewaking�zorgt�ervoor,�dat�de�bij�het�afkoelen�van�de�hete�remschijven�optredende
krachtverlaging�wordt�gecompenseerd.�De�temperatuurbewaking�wordt�geactiveerd,�wanneer
de�temperatuur�bij�de�toestandwijziging�van�de�parkeerrem�van�"losgezet"�naar�"vastgezet"�een
gedefinieerde�waarde�overstijgt.
De�temperatuur�van�de�remschijven�wordt�individueel�voor�ieder�wiel�berekend�door�de�DSCregeleenheid�en�overgedragen�aan�de�regeleenheid�van�de�parkeerrem.�Bij�de�toestandwijziging�wordt
de�hogere�van�beide�remschijftemperaturen�voor�de�temperatuurbewaking�gebruikt.�In�een�kenvelf�zijn
de�betreffende�temperatuurbereiken�met�de�bijbehorende�spantijden�opgeslagen.
Afhankelijk�van�de�temperatuur�bij�de�wijziging�van�de�toestand�worden�de�betreffende�spantijden�uit
het�kenveld�geactiveerd.�Als�de�eerste�spantijd�is�bereikt,�wordt�de�eerste�keer�gespannen.�Na�afloop
van�de�tweede�spantijd�wordt�er�opnieuw�gespannen�en�na�afloop�van�de�derde�spantijd�nog�een�keer.
In�het�kenveld�kan�ook�de�waarde�0�voor�een�of�meer�spantijdstippen�zijn�opgeslagen.�Dan�vervallen�de
bijbehorende�spanprocedures.�De�functie�eindigt,�wanneer�de�laatste�spanprocedure�is�afgesloten.
Loszetten�van�de�parkeerrem
Voor�het�loszetten�van�de�parkeerrem�wordt�de�parkeerremtoets�omlaag�geduwd.�De�parkeerrem
wordt�echter�pas�geopend,�wanneer�bovendien�klem�15�AAN�en�ten�minste�is�voldaan�aan�één�van�de
volgende�voorwaarden:
•
rempedaal�bedient,�of
•
parkeervergrendeling�van�de�automatische�versnellingsbak�geschakeld,�of
•
koppelingspedaal�bediend�(enkel�auto�met�handgeschakelde�versnellingsbak).
25
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Daarmee�wordt�voorkomen,�dat�de�auto�ongewild�wegrolt,�wanneer�bijvoorbeeld�een�andere�inzittende
in�plaats�van�de�bestuurder�de�parkeerremtoets�indrukt.�Wanneer�de�parkeerrem�is�losgezet,�gaan�het
rode�controlelampje�op�het�instrumentenpaneel�en�de�rode�LED�in�de�parkeerremtoets�uit.
Door�de�aansturing�van�de�EMF-actuator�wordt�de�spindel�in�beweging�gezet.�Door�de�spindeldraaiing
wordt�de�spindelmoer�een�kleine�gedefinieerde�afstand�van�de�remzuiger�weg�bewogen.
Dynamische�noodstop
Voor�de�rembediening�zijn�wettelijk�twee�bedieningseenheden�vereist.�In�de�F10�is�de�tweede
bedieningseenheid�naast�het�rempedaal�van�de�parkeerremtoets�in�de�middenconsole�gemonteerd.
Wanneer�de�parkeerremtoets�tijdens�het�rijden�naar�boven�wordt�getrokken,�vindt�er�een�dynamische
noodstop�plaats�via�het�DSC-systeem,�waarvan�het�verloop�is�gedefinieerd.�Deze�functie�is�bestemd
voor�noodgevallen,�wanneer�de�bestuurder�niet�meer�kan�vertragen�via�het�rempedaal.�Ook�andere
inzittenden�kunnen�op�deze�wijze�de�auto�tot�stilstand�brengen,�bijvoorbeeld�wanneer�de�bestuurder
plotseling�bewusteloos�wordt.
Bij�de�dynamische�noodstop�wordt�op�alle�vier�wielremmen�hydraulische�remdruk�opgebouwd.�De
DSC-functies�zijn�volledig�actief�en�de�remlampen�worden�aangestuurd.�Dit�is�een�wezenlijk�voordeel
ten�opzichte�van�de�handmatige�parkeerremmen.
De�dynamische�noodstop�vindt�enkel�plaats,�zolang�de�parkeerremtoets�getrokken�is.�De�door�de
DSC�ingestelde�vertraging�wordt�in�oplopend�verhoogd.�Tijdens�de�dynamische�noodstop�wordt�in
het�instrumentenpaneel�het�controlelampje�voor�de�parkeerrem�aangestuurd.�Bovendien�wordt�er�een
Check-Control-melding�samen�met�een�akoestisch�signaal�afgegeven,�om�de�bestuurder�op�deze
bijzonder�situatie�te�wijzen.
Als�de�bestuurder�tegelijkertijd�vertraagt�door�het�bedienen�van�de�rempedaal�en�het�trekken�van
de�parkeerremtoets,�wordt�in�de�DSC-regeleenheid�geprioriteerd.�De�hogere�vertragingsvraag
wordt�uitgevoerd.�Als�de�dynamische�noodstop�tot�stilstand�wordt�uitgevoerd,�blijft�de�auto�ook
na�het�loslaten�van�de�parkeerremtoets�vastgezet.�Het�controlelampje�voor�de�parkeerrem�op
het�instrumentenpaneel�blijft�branden.�De�bestuurder�kan�de�parkeerrem�dan�weer�loszetten�(zie
"Loszetten�van�de�parkeerrem).
Storing�parkeerrem
Bij�een�storing�van�de�parkeerrem�wordt�het�controlelampje�voor�de�parkeerrem�op�het
instrumentenpaneel�geel�aangestuurd.�Er�wordt�een�Check-Control-melding�afgegeven.
F10�controlelampje,�weergave�storing�van�de�parkeerrem
Noodontgrendeling
De�noodontgrendeling�van�de�parkeerrem�is�niet�bedoeld�voor�de�klant.
De�parkeerrem�kan�door�het�afschroeven�van�de�EMF-actuatoren�en�een�met�de�hand�terugdraaien
van�de�spindel�worden�ontgrendeld.
26
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Vervangen�van�de�remvoeringen
Voor�het�vervangen�van�de�remvoeringen�moet�de�EMF-actuator�in�de�volledig�geopende�stand�staan,
zodat�de�remzuiger�kan�worden�teruggeduwd.�Via�de�BMW�diagnose�kunnen�de�EMF-actuatoren
worden�aangestuurd�en�naar�de�stand�volledig�geopend�worden�bewogen.�Deze�stand�is�nodig,
om�de�remvoeringen�te�vervangen.�Na�het�bereiken�van�de�montagestand�wordt�automatisch�de
montagemodus�ingesteld.
F10�elektromechanische�parkeerrem�met�spindelmoer�in�de�montagestand�voor�het�vervangen�van�de�remvoeringen
Zolang�de�regeleenheid�voor�de�parkeerrem�in�de�montagemodus�staat,�kan�om�veiligheidsredenen
de�parkeerrem�niet�worden�geactiveerd.�Als�de�parkeerremtoets�toch�wordt�bediend,�dan�knippert�het
controlelampje�voor�de�parkeerrem�op�het�instrumentenpaneel�geel.
De�montagemodus�kan�op�twee�manieren�weer�worden�verlaten:
•
servicefunctie�"Montagemodus�terugzetten"�met�behulp�van�de�ISTA�uitvoeren
•
met�de�auto�rijden,�daarbij�moet�een�geprogrammeerde�minimumsnelheid�worden
overschreden.
De�precieze�procedure�voor�het�inremmen�van�de�bedrijfsrem�is�beschreven�in�de
reparatiehandleiding.�De�daarin�gegeven�aanwijzingen�moeten�exact�worden�opgevolgd.
Herkenning�remmentestbank
De�regeleenheid�voor�de�parkeerrem�herkent�aan�de�hand�van�een�aannemelijkheidscontrole
(vergelijking�wieltoerentallen)�de�remmentestbank�en�wisselt�naar�de�modus�remmentestbank.�De
herkenning�duurt�ca.�6�seconden.
27
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Door�het�meerdere�keren�na�elkaar�trekken�van�de�parkeerremtoets�wordt�naar�de�volgende
doelstanden�bewogen:
•
remvoeringen�aangezet
•
kracht�1�voor�de�remmentestbank
•
kracht�2�voor�de�remmentestbank
•
doelkracht.
Als�alternatief�kan�ook�de�parkeerremtoets�in�de�modus�remmentestbank�lang�worden�getrokken.�De
afzonderlijke�doelstanden�worden�dan�in�een�afstand�van�3�seconden�gepasseerd.
Bij�geactiveerde�modus�remmentestbank�en�losgezette�EMF-actuatoren�knippert�het�controlelampje
voor�de�parkeerrem�langzaam.
Bij�geactiveerde�modus�remmentestbank�en�gedeeltelijk�vastgezette�EMF-actuatoren�gaat�het
controlelampje�voor�de�parkeerrem�snel�knipperen.
Bij�geactiveerde�modus�remmentestbank�en�gedeeltelijk�vastgezette�EMF-actuatoren�wordt�het
controlelampje�voor�de�parkeerrem�duurzaam�aangestuurd.
De�parkeerrem�kan�op�de�remmentestbank�ook�losgezet�worden�zonder�dat�het�rempedaal
of�de�koppelingspedaal�is�ingetrapt.�De�modus�remmentestbank�wordt�bij�het�verlaten�van�de
remmentestbank�automatisch�beëindigd.�Bovendien�wordt�de�modus�eveneens�gedeactiveerd�bij�het
indrukken�van�de�parkeerremtoets�of�een�storing.
Check-Control-meldingen
Beschrijving
CheckControlmelding
CheckCentraal
Parkeerremcontrolelampje Controlinformatiedisplay
symbool
Parkeerrem
vastgezet
-
-
-
Montagemodus
-
-
-
Remmentestbank
herkend�-actuator
losgezet
-
-
-
28
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Beschrijving
Remmentestbank
herkend�-actuator�in
tussenstand
CheckControlmelding
CheckCentraal
Parkeerremcontrolelampje Controlinformatiedisplay
symbool
-
-
Parkeerrem
overbelast�
Parkeerrem
Parkeerrem
overbelast.�Voor
het�parkeren�de
auto�beveiligen
tegen�wegrollen.
-
Spannen�op
grond�van
rolbewaking�-voertuig�met
automatische
versnellingsbak
Parkeerrem
overbelast�
Parkeerrem
Voor�het
parkeren�ervoor
zorgen�dat�de
keuzehendelstand
P�is�geschakeld.
-
Parkeerrem
loszetten
Parkeerrem
loszetten
-
Extra�voetrem
intrappen
-
-
Extra
versnellingsbak
P�schakelen�
Parkeerrem
Voor�het
loszetten�van�de
parkeerrem�extra
keuzehendelstand
P�schakelen.
-
Extra�voetrem
of�koppeling
intrappen
-
-
-
-
Spannen�op
grond�van
rolbewaking
--�auto�met
handgeschakelde
versnellingsbak
Extra�voetrem
intrappen
Extra
keuzehendelstand
P�schakelen
Extra�voetrem
of�koppeling
intrappen
Parkeerremtoets
storing
-
-
29
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Beschrijving
CheckControlmelding
CheckCentraal
Parkeerremcontrolelampje Controlinformatiedisplay
symbool
Parkeerrem�heeft
een�storing�
Parkeerrem
Parkeerrem
heeft�een
storing.�Laten
controleren�door
BMW�Service.
Parkeerrem�heeft
een�storing�
Parkeerrem
Parkeerrem
heeft�een
storing.�Laten
controleren�door
BMW�Service.
Elektromechanische
modus�Parkeerrem�heeft
auto�met
een�storing�
handgeschakelde
versnellingsbak
Parkeerrem
Geen
noodstopfunctie.
Parkeerrem�kan
bij�stilstand�met
de�toets�worden
vastgezet�en
losgezet.�Laten
controleren�door
BMW�Service.
Redundantieverlies
snelheden
Redundantieverlies
parkeerremtoets
30
F10�onderstel.
4.�Remmen.
Beschrijving
CheckControlmelding
CheckCentraal
Parkeerremcontrolelampje Controlinformatiedisplay
symbool
Elektromechanische
modus�Parkeerrem�heeft
auto�met
een�storing�
automatische
versnellingsbak
Geen
noodstopfunctie.
Parkeerrem�kan
bij�stilstand�met
de�toets�worden
vastgezet�en
losgezet.�Laten
controleren�door
BMW�Service.
Stoppen�auto�met
handgeschakelde
versnellingsbak
Parkeerrem
defect
Parkeerrem
Parkeerrem
defect.�Voor�het
parkeren�de�auto
beveiligen�tegen
wegrollen.�Laten
controleren�door
BMW�Service
bij�u�in�de�buurt.
Parkeerrem
defect
Parkeerrem
Parkeerrem
defect.�Voor
het�parkeren�in
versnellingsstand
P�schakelen.
Laten
controleren�door
BMW�Service
bij�u�in�de�buurt.
Stoppen�auto�met
automatische
versnellingsbak
31
F10�onderstel.
5.�Besturing.
De�besturing�van�een�auto�speelt�een�centrale�rol�in�het�onderstel�van�een�auto.�Ook�in�de�F10�worden
de�door�BMW�ingevoerde�innovaties�actieve�besturing�en�scheefloopregeling�achteras�toegepast.
Bovendien�wordt�de�besturing�nu�volledig�elektrisch�gerealiseerd.
F10�besturingscomponenten
Index
Uitleg
1
Blokkering�actieve�besturing
2
Scheefloopregeling�achteras�actuator
3
Stuurwiel
4
Stuurkolom
5
Stelmotor�actieve�besturing�motorstandhoeksensor
6
Elektromechanische�stuurbekrachtiging
5.1.�Basis�besturing
Als�eerste�middenklasse�auto�van�BMW�wordt�de�F10�uitgerust�met�een�elektromechanische
stuurbekrachtiging�(Electronic�Power�Steering�EPS).�De�werking�en�de�opbouw�van�de�EPS�in
de�F10�is�bijna�gelijk�als�die�in�de�E9x�en�wordt�in�de�productinformatie�"Elektromechanische
stuurbekrachtiging�met�asparallelle�indeling�(EPS-APA)"�uitgelegd.
32
F10�onderstel.
5.�Besturing.
5.1.1.�Systeemschema
F10�systeemschema�basisbesturing
33
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
EPS
2
Digitale�motorelektronica�DME�of�digitale�dieselelektronica�DDE
3
Koppeldoos-elektronica�met�zekering-relaiskast�vooraan
4
Integrated�Chassis�Management�ICM
5
Intelligente�accusensor�IAS
6
Accu
7
Zekering-relaiskast�accu
8
Schakelcentrum�stuurkolom�SZL
9
Instrumentenpaneel�KOMBI
10
Centrale�gateway-module�ZGM
5.1.2.�Systeemoverzicht
De�EPS-besturing�maakt�een�verlaging�van�het�gemiddelde�brandstofverbruik�met�ca.�0,3�l/100�km
mogelijk�in�vergelijking�tot�een�conventionele�hydraulische�besturing.�Dit�draagt�bij�aan�de�verlaging
van�de�CO2-emissie.
F10�EPS
34
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
Reductieversnellingsbak
2
Stuurkoppelsensor
3
Spoorstang
4
EPS-regeleenheid
5
Elektromotor�met�motorstandsensor
De�EPS-besturing�vervangt�de�traditionele�hydraulische�besturing.�In�verband�met�het�systeem�is�de
EPS-besturing�altijd�uitgerust�met�de�functie�Servotronic.�Met�de�rijdynamiek�schakelaar�kunnen�twee
verschillende�afstemmingen�"Normaal"�en�"Sportief"�worden�opgeroepen.
De�EPS�bezit�een�lagere�gevoeligheid�ten�opzichte�van�stoorsignalen�zoals�stoten�en
stuurwieltrillingen.�Bovendien�draagt�deze�met�een�actieve�slingerdemping�bij�aan�de�rijveiligheid�van
de�F10.
Aangezien�er�zich�in�de�EPS�geen�olie�bevindt,�is�deze�milieuvriendelijker�dan�de�hydraulische
besturingen.
De�terugloop�van�de�EPS�kan�vrij�worden�toegepast.�Daardoor�kan�een�optimaal�rijgedrag�worden
gegarandeerd.�Met�de�EPS�kan�bovendien�voor�het�eerst�in�een�BMW�de�parkeerassistent�worden
gerealiseerd.�Meer�informatie�over�de�parkeerassistent�vindt�u�in�de�productinformatie�"F10
hulpsystemen".
5.2.�Integrale�actieve�besturing
Net�als�reeds�bij�de�F01�en�F07�verbergen�zich�achter�de�speciale�uitvoering�integrale�actieve
besturing�in�de�F10�twee�componenten.�De�scheefloopregeling�achteras�HSR�en�de�actieve�besturing
AL�aan�de�vooras.�Op�grond�van�de�in�de�F10�voor�het�eerst�toegepaste�EPS�wordt�er�een�innovatie�bij
de�actieve�besturing�aan�de�vooras�aangebracht.
De�componenten�van�de�integrale�actieve�besturing:�actieve�besturing�aan�de�vooras�en
scheefloopregeling�achteras�kunnen�niet�apart�worden�besteld,�maar�is�enkel�in�een�pakket�als
integrale�actieve�besturing�(SU�2VH)�verkrijgbaar.
35
F10�onderstel.
5.�Besturing.
5.2.1.�Systeemschema
F10�systeemschema�integrale�actieve�besturing
36
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
Blokkering�actieve�besturing
2
Stelmotor�actieve�besturing
3
Motorstandhoeksensor�actieve�besturing
4
Dynamische�stabiliteitscontrole�DSC
5
Digitale�motorelektronica�DME�of�digitale�dieselelektronica�DDE
6
Centrale�gateway-module�ZGM
7
Regeleenheid�actieve�besturing
8
Car�Access�System�CAS
9
Instrumentenpaneel�KOMBI
10
Schakelcentrum�stuurkolom�SZL
11
Remlichtschakelaar�BLS
12
Zekering-relaiskast�vooraan
13
Integrated�Chassis�Management�ICM
14
Zekering-relaiskast�rechtsachter
15
Zekering-relaiskast�accu
16
Regeleenheid�scheefloopregeling�achteras�HSR
17
Actuator�scheefloopregeling�achteras
18
Hall-sensor
19
Positiesensor�spoorstang
5.2.2.�Actieve�besturing
Met�de�speciale�uitvoering�integrale�actieve�besturing�wordt�de�stuurstreng�van�de�vooras�aangevuld
met�één�overbrenging,�die�een�snelheidsafhankelijke�stuurhuis-overbrenging�realiseert,�die�al�bij�de
actieve�besturing�van�de�E60�werd�voorgesteld.
37
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�EPS�met�actieve�besturing
Index
Uitleg
1
Reductieversnellingsbak
2
Blokkering�actieve�besturing
3
Stuurkoppelsensor
4
Stelmotor�actieve�besturing�motorstandhoeksensor
5
Spoorstang
6
EPS-regeleenheid
7
Elektromotor�met�motorstandsensor
Voor�de�eerste�keer�wordt�in�de�F10�een�elektromechanische�stuurbekrachtiging�met�de�reeds�uit�de
F01�bekende�overbrenging�van�de�actieve�besturing�gecombineerd.�Daarmee�wordt�de�besturing�nu
volledig�elektrisch�gerealiseerd.
Op�grond�van�het�hogere�gewicht�van�enkele�motortypen�en�de�daarmee�gepaard�gaande�hogere
stuurkrachten�vanwege�de�grotere�vooraslast�is�het�vermogen�van�de�12V-besturing�niet�meer
voldoende.�Om�deze�reden�wordt�er�bij�bepaalde�motortypen�in�de�F10�in�combinatie�met�de�speciale
uitvoering�integrale�actieve�besturing�voor�het�eerst�een�EPS�met�24V�gebruikt.�In�de�onderstaande
tabel�ziet�wanneer�een�24V�EPS�is�ingebouwd.
Motortype
EPS�spanningsvoorziening�(enkel�in
combinatie�met�de�SU�2VH)
523i
12V
528i
12V
535i
12V
38
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Motortype
EPS�spanningsvoorziening�(enkel�in
combinatie�met�de�SU�2VH)
550i
24V
520d
12V
525d
24V
530d
24V
EPS�met�12V
Aangezien�de�actieve�besturing�van�de�elektromechanische�besturing�hogere�krachten�en�daarmee
meer�stroom�nodig�heeft�kan�de�spanningsvoorziening�niet�meer�via�de�reeds�bekende�weg�worden
gerealiseerd.�Als�de�actieve�besturing�in�een�voertuig�met�12V�EPS�wordt�ingebouwd,�vindt�de
spanningsvoorziening�plaats�via�het�plusaansluitpunt�van�de�accu.
39
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�systeemschema�EPS�met�12V�en�actieve�besturing
40
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
EPS
2
Plusaansluitpunt
3
Condensatorbox
4
Digitale�motorelektronica�DME�of�digitale�dieselelektronica�DDE
5
Koppeldoos-elektronica�met�zekering-relaiskast�vooraan
6
Integrated�Chassis�Management
7
Zekering-relaiskast�accu
8
Intelligente�accusensor�IAS
9
Accu
10
Veiligheidsaccuklem�SBK
11
Schakelcentrum�stuurkolom
12
Instrumentenpaneel�KOMBI
13
Centrale�gateway-module�ZGM
EPS�met�24V
Op�grond�van�het�hogere�gewicht�van�de�motortypen�in�de�BMW�525d,�530d�en�550i�ontstaat�er�een
hogere�voorasbelasting.�Dit�heeft�tot�gevolg,�dat�het�benodigde�vermogen�van�de�stuurbekrachtiging
hoger�wordt.�In�combinatie�met�de�actieve�besturing�wordt�er�een�nog�hogere�krachtsinspanning�en
daarmee�nog�meer�stroom�gevraagd�van�de�stuurbekrachtiging.�Op�grond�van�deze�hoge�stroom�was
het�nodig,�de�spanningsvoorziening�van�de�EPS�te�verhogen�tot�24V.
Hiervoor�is�een�extra�accu,�een�scheidingselement�en�een�laadeenheid�voor�de�extra�accu�nodig.�Deze
componenten�worden�in�de�bagageruimte�van�de�F10�gebouwd.
F10�24V�componenten
41
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
Accu
2
Scheidingselement
3
Extra�accu
4
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
Het�volgende�systeemschema�geeft�de�integratie�van�de�nieuwe�componenten�in�het�boordnet�weer.
42
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�systeemschema�EPS�met�24V�en�actieve�besturing
43
F10�onderstel.
5.�Besturing.
Index
Uitleg
1
EPS
2
Digitale�motorelektronica�DME�of�digitale�dieselelektronica�DDE
3
Koppeldoos-elektronica�met�zekering-relaiskast�vooraan
4
Integrated�Chassis�Management�ICM
5
Scheidingselement
6
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
7
Zekering-relaiskast�rechtsachter
8
Extra�accu
9
Intelligente�accusensor�IAS
10
Accu
11
Zekering-relaiskast�accu
12
Schakelcentrum�stuurkolom�SZL
13
Instrumentenpaneel�KOMBI
14
Centrale�gateway-module�ZGM
De�laadeenheid�neemt�hierbij�de�bewaking�van�de�laadtoestand�over�en�met�behulp�van�een�dc/dcomvormer�het�laden�van�de�extra�accu.�Deze�bewaakt�bovendien�een�leidingsafscherming�van�de�24Vleiding�en�diverse�andere�voorwaarden�en�schakelt�het�relais�in�het�scheidingselement,�waarmee�de
extra�accu�in�de�stroomkring�wordt�geïntegreerd.�Pas�nadat�dit�relais�is�geschakeld�wordt�de�EPS�met
24V�gevoed.�De�EPS�kan�bij�een�storing�ook�op�12V�worden�gebruikt.�Wanneer�er�geen�storing�is,
wordt�het�relais�in�het�scheidingselement�vanaf�klem�15�geschakeld.
De�24V-leiding�wordt�op�de�wagenbodem�gelegd.�Deze�is�omgeven�door�de�leidingsafscherming,�die
door�de�laadeenheid�wordt�bewaakt.
De�volgende�delen�van�het�systeemschema�geven�de�verschillende�schakelsituaties�en�het�laden�van
de�extra�accu�weer.
44
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�24V-modus�van�de�EPS
Index
Uitleg
1
Zekering-relaiskast�accu
2
Accu
3
Intelligente�accusensor�IAS
4
Scheidingselement�(hier:�24V-modus)
5
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
6
Zekering-relaiskast�rechtsachter
In�de�24V-modus�worden�de�accu�en�de�extra�accu�met�behulp�van�het�relais�in�het�scheidingselement
parallel�geschakeld.�Zo�kan�de�EPS�met�24V�werken.
45
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�12V-modus�bij�een�storing
Index
Uitleg
1
Zekering-relaiskast�accu
2
Accu
3
Intelligente�accusensor�IAS
4
Scheidingselement�(hier:�12V-modus)
5
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
6
Zekering-relaiskast�rechtsachter
Bij�een�storing�of�vóór�klem�15�bevindt�het�scheidingselement�zich�in�de�stand�12V.�De�extra�accu�is
niet�meer�parallel�geschakeld�en�bevindt�zich�niet�meer�in�de�stroomkring.
46
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�laden�van�de�extra�accu�in�24V-modus
Index
Uitleg
1
Zekering-relaiskast�accu
2
Accu
3
Intelligente�accusensor�IAS
4
Scheidingselement�(hier:�24V-modus)
5
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
6
Zekering-relaiskast�rechtsachter
De�extra�accu�kan�in�de�24V-modus�met�behulp�van�de�laadeenheid�voor�de�extra�accu�worden
geladen.�Hiertoe�ontneemt�de�laadeenheid�energie�van�het�boordnet�via�de�zekering-relaiskast
rechtsachter,�die�deze�gebruikt�voor�het�laden�van�de�extra�accu.
47
F10�onderstel.
5.�Besturing.
F10�24V�componenten�en�kabelligging
Index
Uitleg
1
Laadeenheid�voor�extra�accu�(Battery�Charge�Unit�BCU)
2
Scheidingselement�en�extra�accu
3
Accu
4
EPS�met�actieve�besturing
5.2.3.�Scheefloopregeling�achteras
De�achteras�is�met�de�integrale�actieve�besturing�stuurbaar�uitgevoerd�en�verhoogt�zo�het�comfort
en�de�rijdynamiek.�De�precieze�werking�van�de�integrale�actieve�besturing�kunt�u�lezen�in�de
productinformatie�"Dwarsdynamieksystemen�F01/F02".�De�componenten�van�de�integrale�actieve
besturing:�"actieve�besturing�voor"�en�"scheefloopregeling�achteras"�kunnen�niet�apart�worden
besteld,�maar�is�enkel�in�een�pakket�als�integrale�actieve�besturing�(SU�2VH)�verkrijgbaar.
48
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
6.1.�Werkingsrichtingen
De�rijstabiliteitsregelsystemen�kunnen�fundamenteel�worden�onderscheiden�door�de
werkingsrichtingen.�Rijstabiliteitsregelsystemen�kunnen�zowel�in�als�om�een�as�van�het�voertuigvaste
coördinatiesysteem�X,�Y�en�Z�werken.
Werkingsrichting
Lengterichting Knikken
DSC
Rotatie

Verticaal
Rollen

Integrale
actieve
besturing

VDM
DCC
Dwarsrichting




Dynamic
Drive

6.2.�Dynamische�stabiliteitscontrole
De�DSC�voorkomt�door�het�doordraaien�van�de�aandrijftandwielen�bij�het�wegrijden�en�accelereren.
De�DSC�herkent�bovendien�instabiele�rijeigenschappen�zoals�het�uitbreken�van�de�achterbouw�of�het
schuiven�over�de�voorwielen.�De�DSC�helpt�de�auto�door�verlaging�van�het�motorvermogen�en�door
remingrepen�op�de�verschillende�wielen�binnen�de�fysieke�grenzen�op�koers�te�houden.
De�bestuurder�blijft�er�echter�altijd�verantwoordelijk�voor�het�wijzigen�van�de�rijstijl.
Ook�met�de�DSC�kunnen�fysieke�wetten�niet�buiten�kracht�worden�gezet.
Het�extra�veiligheidsaanbod�niet�door�gevaarlijk�rijden�beperkten�
Achter�het�begrip�DSC�en�de�aan�het�hydrauliekblok�gebouwde�regeleenheid�verbergen�zich�veel
afzonderlijk�functie,�die�in�de�onderstaande�tabel�zijn�beschreven.
Werking
Subfunctie
ABS
Aanduiding
Antiblokkeersysteem
EBV
Elektronische�remkrachtverdeling
CBC
Cornering�Brake-Control
49
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
Werking
Subfunctie
Aanduiding
DBC
Dynamische�Brems-Control
ASC
Automatische�stabiliteitscontrole
MMR
Motormomentenregeling
MSR
Motorsleepmomentregeling
BMR
Remmomentregeling
DSC
Dynamische�stabiliteitscontrole
GMR
Rotatiemomentregeling
SDR
Deceleratiedifferentiaalregeling
DTC
Dynamic�Traction�Control
De�DSC�kan�in�drie�modi�worden�gebruikt:
•
Normale�modus
•
Dynamic�Traction�Control�DTC
•
DSC�OFF.
6.3.�Elektronische�dempercontrole�EDC
F10�componenten�van�het�verticaaldynamiekmanagement
50
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
Index
Uitleg
1
VDM�regeleenheid
2
Rijdynamiek�schakelaar
3
ICM�regeleenheid
4
EDC�satelliet�linksvoor
5
EDC�regelklep�voor�trekstand
6
EDC�regelklep�voor�drukstand
Bij�de�F10�wordt�het�verticaaldynamiekmanagement�VDM�met�de�geïntegreerde�functie
elektronische�dempercontrole�EDC�toegepast.�EDC�werd�in�de�grote�modellenserie�vanaf�de�F01/
F02�ook�Verticale�Dynamiek�Control�VDC�genoemd.�De�met�de�E70/E71�ingevoerde�VDC�werd�voor
de�F01/F02�en�nu�voor�de�F10�consequent�doorontwikkeld.�Hierbij�worden�de�steleenheid�van�de
schokdempers�en�de�sensoren�aan�de�schokdemper,�satellieten�genoemd,�FlexRay�verbonden�met�de
regeleenheid�van�het�VDM.
De�EDC�en�de�active�rol�stabilisatie�ARS�(Dynamic�Drive)�zijn�bij�de�auto's�BMW�535i,�BMW�550i
en�BMW�530d�enkel�nog�in�combinatie�als�Adaptive�Drive�(SU�2VA)�verkrijgbaar.�Bij�alle�andere
motortypen�kan�de�EDC�ook�apart�als�speciale�uitvoering�(SU�223)�worden�besteld.
Meer�informatie�over�EDC�vindt�u�in�de�productinformatie�"Verticale�dynamieksystemen�F01/F02".
6.4.�Actieve�rolstabilisatie�ARS�(Dynamic�Drive)
De�actieve�rolstabilisatie�werd�voor�het�eerst�in�de�E65/E66�ingevoerd.�Deze�is�in�de�BMW�535i,�BMW
550i�en�BMW�530d�als�Adaptive�Drive�(SU�2VA)�verkrijgbaar�en�is�net�als�de�EDC�(VDC)�in�de�VDMregeleenheid�als�functie�afgebeeld.
Meer�informatie�over�de�actieve�rolstabilisatie�vindt�u�in�de�productinformatie�"Verticale
dynamieksystemen�F01/F02".
51
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
F10�systeemschema�Adaptive�Drive
52
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
Index
Uitleg
1
Elektronische�dempercontrole�satelliet�linksvoor
2
Dynamische�stabiliteitscontrole
3
Oliepeilsensor�hydraulische�vloeistof
4
Zuigregelklep
5
Elektronische�dempercontrole�satelliet�rechtsvoor
6
Digitale�motorelektronica/digitale�dieselelektronica
7
Kleppenblok�Dynamic�Drive
8
Remdruksensor�vooras/druksensor�achteras
9
Schakelstandsensor
10
Failsafe-klep,�richtingsklep�en�drukkleppen
11
Verticaaldynamiekmanagement
12
Zekering-relaiskast�vooraan
13
Elektronische�dempercontrole�satelliet�rechtsachter
14
Elektronische�dempercontrole�satelliet�linksachter
15
Integrated�Chassis�Management
16
Wagenhoogtesensor�linksachter
17
Wagenhoogtesensor�linksvoor
18
Wagenhoogtesensor�rechtsvoor
19
Wagenhoogtesensor�rechtsachter
20
Aansluiting�rijdynamiek�schakelaar
21
Schakelcentrum�stuurkolom
22
Instrumentenpaneel
23
Centrale�gateway-module
53
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
6.5.�Rijdynamiek�schakelaar
F10�middenconsole
Index
Uitleg
1
Rijdynamiek�schakelaar
2
Controller
54
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
F10�rijdynamiek�schakelaar
Index
Uitleg
1
Rijdynamiek�schakelaar�voor�uitvoering�zonder�Adaptive�Drive
2
Rijdynamiek�schakelaar�voor�uitvoering�met�Adaptive�Drive
Ook�in�de�F10�worden�alle�in�de�auto�ingebouwde�aandrijf-�en�rijstabiliteitsregelsystemen
gecombineerd�via�de�rijdynamiek�schakelaar�beïnvloed.�De�werking�is�dezelfde�als�bij�de�F01.�Bij
auto's�met�Adaptive�Drive�(SU�2VA)�zijn�vier�niveaus�beschikbaar.�Bij�auto's�zonder�Adaptive�Drive�(SU
2VA)�vervalt�het�niveau�"Comfort"�en�zijn�er�drie�niveaus�beschikbaar.�De�rijdynamiek�schakelaar�heeft
hier�dan�ook�het�opschrift�"Normaal".�Bovendien�kunnen�drie�verschillende�modi�van�de�DSC�worden
ingesteld.
De�modus�Sport�kan�met�de�controller�worden�aangepast.
F10�modus�Sport�aanpassing
Bepaald�kan�worden,�of�de�modus�sport�enkel�op�het�onderstel,�de�aandrijving�of�op�beide�betrekking
moet�hebben.
55
F10�onderstel.
6.�Rijstabiliteitsregelsystemen.
6.5.1.�Rijstabiliteitsprogramma's
Voor�auto's�zonder�EDC
Normaal
Sport
Sport+
Rijpedaalkarateristiek
Normaal
Sportief
Sportief
Schakelprogramma
Normaal
Sportief
Sportief
Schakelsnelheid
Normaal
Sportief
Sportief
Stuurbekrachtiging
Normaal
Sportief
Sportief
Integrale�actieve
besturing
Normaal
Sportief
Sportief
Dynamische
stabiliteitscontrole
DSC�aan
DSC�aan
DTC
Aandrijfsystemen
Onderstelregelsystemen
Voor�auto's�met�EDC
Comfort
Normaal
Sport
Sport+
Rijpedaalkarateristiek
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Schakelprogramma
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Schakelsnelheid
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Aandrijfsystemen
Onderstelregelsystemen
Stuurbekrachtiging
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Integrale�actieve
besturing
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Dynamische
stabiliteitscontrole
DSC�aan
DSC�aan
DSC�aan
DTC
Comfortabel
Normaal
Sportief
Sportief
Normaal
Normaal
Sportief
Sportief
Elektronische
dempercontrole
Dynamic�Drive
56
Bayerische�Motorenwerke�Aktiengesellschaft
Händlerqualifizierung�und�Training
Röntgenstraße�7
85716�Unterschleißheim,�Germany