werken, te zamen uitmakende het vestingstelsel van

1652
Regeling en voltooijing van het vcstingstelsel.
woordige wets-ontwerp van art. 5 , zijnde daarbij niet
alleen van spoorwegen, maar tevens van andere wijzigingen
in het terrein sprake, welke verandering zouden doen ontstaan in het aangenomen vestingstelsel.
§ 9. Ten aanzien van de groote werken tot doorgraving
van Holland op zijn smalst en van den nieuwen waterweg
van Rotterdam naar zee, wordt opgemerkt dat do ondergeteekenden geene vrijheid hebben gevonden om nu reeds
voorstellen te doen ter voorziening in de verdediging der
accessen die, bij het welslagen der beide ondernemingen,'
zullen ontstaan. Veel wenschelijker schijnt het een be-
[132.
paald plan, voor zooveel de defensie dier toegangen aangaat, eerst dan voor te dragen, wanneer met volkomen
zekerheid een oordeel zal kunnen worden uitgesproken
over den invloed der nieuwe werken op de verdediging
des lands.
De Minister van Oorlog,
J. J. VAN M U L K E N .
De Minister van
Marine,
BROCX.
4]
BIJLAGE 1 .
STAAT, houdende opgave van de lirtien, stellingen, vestingen en verdedigingswerken, te zamen uitmakende het vestingstelsel van het Koningrijk der
Nederlanden.
Linien , stellingen, vestingen
Hoofdbes tanddeelen.
Toelichtingen.
en verdedigingswerken daartoe behoorende.
a. De Nieuwe Hollandsche
waterlinie van de Zuiderzee langs
Utrecht tot de Lek, van de Lek
tot de Merwede en van daar door
het land van Altena tot den Biesbosch.
De vesting Naarden met het Ronduit, het Offensief
en de werken aan de Karnemelksloot.
De vesting Muiden met het kasteel en de Westbatterij.
De bevestiging van Weesp, met de batterij de Roskam
en de batterij aan de spoorwegbrug over de Vecht. (1)
De forten Uitermeer, Hinderdam, Kijkuit (op de
Kortenhoefsche Zuwe), Spion (op de Bloklaan), Nieuwersluis.
De forten Kraaijennest (aan de Tienhovensche vaart),
aan de Klop, aan de Gagel, op den Ruigenhoekschen
dijk, de Blaauwkapel, op den Voordorpschen dijk, op
de Biltstraat, aan het Vossegat, bij Rijnauwen, bij
Vechten; de lunetten op do Houtensche vlakte.
Het fort Wierickerschans.
De stelling van Jutphaas; het fort te Honswijk met
bijgelegen werken; het verdedigingswerk te Vreeswijk.
Het werk aan het Spoel; het fort te E verdingen en
dat te Asperen met de wapenplaats.
De vesting Gorinchem met de batterijen op den
Noorder-Lingedijk en te Dalem.
Het fort en de Lunet bij Vuren.
Het fort Loevestein.
De bevestiging van Woudrichem met aanhloorige
batterij.
De positie in het land van Altena, bestaande uit het
fort Altena en de daarbij gelegen batterijen, zoomede
de battery a a n de Bakkers kil en het werk op den dam
bij het Steurgat.
6. De reduitstelling van Amsterdam, in aansluiting met de
centrale Nieuwe Hollandsche waterlinie, benoorden Nieuwersluis',
begrepen in a.
De post bij Immetjeshorn, het fort op het Diemerbuitenveld en de post bij Diemerdam; de post aan de
spoorwegbrug over den Diemen (2), de posten bij de
Vinkebrug en de post aan het Weospertolhek.
De post aan de Geinbrug, de post in den Bijlmermeerpolder en het fort in den Laander en West-Bijlmerpolder. De posten aan de Bullewijk, de posten aan
den Amstel en de post achter het Groote Loopveld,
alle bij Ouder-Amstel j de posten te Nieuwer-Amstel;
de post op den Noorddijk; het fort Schiphol.
De forten aan hot Nieuwe Meer, bij Sloten en bij
Polanen; de posten op den Spaarndammer zeedijk en
aan de Zwet bij Halfwog; do posten bij het Rhijnlandsche huis, op den Slaperdijk en bij hot stoomgemaal te
Spaarndam; de posten aan het Penningsveer en aan de
Liebrug, het fort aan de Liede.
(1) Bij het tot stand komen
van den spoorweg van A m sterdam naar Amersfoort.
(2) Bij het tot stand komen
van den spoorweg van A m sterdam naar Amersfoort.
Bijlagen. Vel 426.
1653
Tweede Kamer,
Regeling en voltooijing van het vestingstclsel.
Linien, stellingen , vestingen
Hoofdbestanddeelen.
Toelichtingen.
en verdedigingswerken daartoe behooronde.
Het fort in den Achtersluispoldor en dat aan de
spoorwegbrug over het Noordzeekanaal; de posten te
Couhorn en te Kadoelen; de post aan de Slochterbrug;
do post aan het Blaauwehoofd; het fort op don IJdoorn
en hot werk bezuiden het Kinselmeer.
c.
De stelling van den Helder.
Do forten Oost- en Westoever, do gomeenschapslinie
mot het fort Dirks-Admiraal, het fort Kijkduin, het
fort Erf prins met de batterij Kaaphoofd, do batterij bij
het Meteorologisch observatorium, de Oostbatterij, de
batterij Wierhoofd en het fort op den Zuidwal.
<l. De positie langs den IJssel,
de Willemsvaart en het Zwarte
Water.
Het verdedigingswerk bij Westervoort en dat op de
Koningspley.
Het bruggehoofd van Doesborgh.
Het bruggehoofd van Zutphen met aanhoorigo batterijen en het fort de Poll.
Het bruggehoofd van Doventer.
De stelling vóór Zwolle met de worken bij het spoorwegstation (o) en bij do spoorwegbrug (4).
De batterijen langs den IJssel.
e. De stelling van de OverBetuwe met die van Nijmegen.
Het fort bij Pannerden.
De redoute bij Elden.
De forten op den regter Waaloover bij Lent.
Het bruggelioofd Nijmegen met do batterij achter den
Ooidijk en de forten op don linker Waaloever, a l s : in
den Ooipolder, bij den Witten Molen, Sterreschans,
Uitgebrande Molon, Kijk-in-de-pot. do lunetten Bottendaal, de havenlunet en het fort Kraijonhoff.
f.
Do zuidelijke waterlinien
van St. Andries tot aan Geertruidonberg.
De vesting 's Hertogenbosch met do redoute bij Horven,
het fort bij Orthon, de stolling bij Hintham, de forten
St. Anthony en Isabella, en do verschanste legerplaats
bij Vught; de werken bij Luttereind, hot fort Nieuw
St. Andries, het verdegingswerk bij Maren (5), het
werk aan de Blaauwo Sluis; het werk bij Engelen en
het fort Crèvecoeur met aanhoorige batterijen.
De stelling van Heusden en de Langstraat met de
werken aan de Hedikhuizer Sassluis, achter den Hoogen
Maasdijk bij Hedikhuizen, tegenover de Bernsche hoeven,
op den straatweg naar E'shout, achter den Klshoutschen
dijk en te Doeveren met bijgelegen batterij, benevens
het werk op den spoorweg van Tilburg naar de Langstraat. (6)
Do vesting Geortruidenberg met de lunet op den
regteroever der Donge, het werk aan de Drimmelschc
sluis, do stelling bij Steolhoven, de batterij achter de
Dongebrug en het retranchement van AVaspik.
g. De stelling van Willemstad , met bet fort aan de spoorwegbrug over het Hollandsen.
Diep.
De vesting Willemstad met de forten aan do Bovonsluis, op den Stadschen dijk, op den Oud-Heyningschon
dijk, de Hol on de Ruyter; het fort Prins F r e d e r i k ,
met de redouten en do linie to Ooltgensplaat on het
werk bij Numansdorp.
Het fort aan de spoorwegbrug over het Hollandsen
Diep.
h. De stelling in het land van
Voorne.
Do vesting Brielle met de Havenbatterij en met de
batterijen tot dekking van de inundatie in het land van
Voorne.
De vesting Hellevoetsluis, benevens het werk aan de
Hoornsche hoefden.
De versterkte linie van Krachtwijk af tot en met den
Rooden Haan met de daarvoor gelegen posten bij Aschat,
bij den Roffelaar, bij Lambalge, bij den Engelaar en bij
Daatselaar; de werken aan do Jufferwijk en op den
Schalmdijk (bij Emmikhuizen) en het fort aan de Buurtsteeg; de werken bij Spakenburg en de positie aan de
Grebbe.
De versterkte linie in do Neder-Betuwe mot do werken
aan de Spees en bij Ochten.
Bijblad van de Nederlandsche Staata-courant. — 1 8 6 9 — 1 8 7 0 .
i. De Grebbe-stelling met de
linie in de Neder-Betuwe.
(3) en (4) Bij hot tot stand
komen der spoorwegverbinding Almelo-Zwollo.
(5) Bij hot tot stand komen
van don spoorweg van T i l burg langs 's Hertogenbosch
en ltavestein naar Nijmegen.
(6) Bij het tot stand komen
van den spoorweg van T i l buvg naar de Langstraat.
1654
Regeling en voltooijing van het vestingstelsel.
Linien, stellingen, vestingen
Hoofdbestanddeelen.
Toelichtingen.
en verdedigingswerken daartoe behoorende.
k. De
Dclfzijl.
[133.
stolling
Groningen-
De bevestiging van Delfzijl met do batterijen om
Farmsum.
De bevestiging van Groningen met de linio van
Helpman.
De batterijen aan de E e m s , bij Zoutkamp, en aan
den mond van hot afgesloten Reitdiep. (7)
(7) By het tot stand komen
van de voorgenomen afdamming van het Reitdiep.
5.]
BIJLAGE 2 .
S T A A T , houdende opgaaf der werken, alsnog uit te voeren tot voltooijing van
het vestingstelsel, met eene raming der kosten.
LINIEN EN STELLINGEN.
a.
Nieuwe Hollandsche waterlinie.
1.
Inundatie-middelen.
AARD
DER
WERKEN.
1. Het maken van damsluizen en waterkeeringen voor de kommen der Nieuwe
Hollandsche waterlinie van den Biltschen straatweg tot aan den Gageldijk.
2. Het maken eoner waterscheidende keering langs den Vaartschen Rhijn.
3. Het maken van een kanaal en overlaat van het fort te Honswijk naar de
Schalkwijksche wetering.
4. Het maken van een kanaal door de hooge gronden beoosten Jutphaas.
5. Het maken van eene damsluis in de Vecht te Nieuwersluis.
6. Het maken van eeno inundatiekado langs de Tienhovensche vaart.
7. Het maken van een kanaal tot waterafvoer bij de sluis aan 't Spoel.
8. Het maken van eene sluis bij Tiel met afvoerkanaal naar de Linge.
9. Het verbeteren van don wateraanvoer door de Vurensche en
uitwateringsluizen.
2.
Verdedigingswerken.
Herwijnsche
1. Het verbeteren der werken behoorendo tot de stelling van Naarden met het
maken van bomvrije gebouwen tot logoment en kruidberging.
2. Het verbeteren der werken behoorende tot de bevestiging van Muiden met
het kasteel en de Westbatterij, en hot maken van bomvrije gebouwen voor
logement en kruidberging.
3. Hot opmaken en wijzigen dor aardewerken van Weesp, met het maken van
kruidberging daarin.
4. Het wijzigen en verbeteren der aarde- en metselwerken van het fort Uitermeer, mot het maken van kruidberging in de om-valling.
5. Het verbeteren van het fort Nieuwersluis.
6. Het verbeteren der aarde- en metselwerken van het fort Kraaijennest aan da
Tienhovensche vaart.
7. Het verbeteren der aarde- en metselwerken van het fort aan de Gagel.
8. Hot wijzigen van hot aardewerk on het maken van kruidmagazijnen in de
omwalling, zoomedo bomvrije kazernen in het fort de Blaauwkapel.
9. Het maken van kruidmagazijnen in de omwalling van het fort op de Biltstraat.
10. Het verbeteren dor aarde- en metselwerken van het fort aan het Vossegat en
hot maken van kruidberging in de omwalling.
11. Het verbeteren der lunetten op do Houtensche vlakte.
12. Het verbeteren dor stelling bij Jutphaas en het maken van kruidmagazijnen
in de omwalling van het fort.
13. Het verbeteren der aardewerken van het verdedigingswerk te Vreeswijk en
het maken van gedokt logement met kruidberging in dat werk.
14. Het verbeteren der aarde- en metselwerken van het fort te Honswijk en bijgelegen werken, met kruidberging in de omwalling van het fort en do lunet
achter de Snel.

Download Report