Jubileum catalogus met o.m. Het Kluitman jubileumboek

Dick matena verstript
De schippers van de Kameleon
nieuWe juBileumuitGaVen
afke's tiental & Pietje Bell
Ver schijnt
najaar 2014
een mooie heruitgave van het tijdloze en
aangrijpende verhaal Afke's Tiental, over een groot
gezin in de 19e eeuw op het Friese platteland.
titel: afke’s tiental
isBn: 978 90 206 2108 2
Prijs: € 14,95
auteur: nynke van hichtum
VOrmGeVer OmslaG: stan Van steendam
nur: 283
FOrmaat: 18,5 x 24,5 cm
PaGina’s: 160
Verschijnt: juni 2014
titel: De schippers van de Kameleon
auteur: h. de roos
illustraties: Dick matena
nur: 361
FOrmaat: 21 x 29,7 cm
Pagina’s: 44
Verschijnt: juni 2014
PaPerBacK uitVOerinG
isBn : 978 90 206 6761 5
Prijs: € 8,95
2014 is het jaar van Pietje Bell. het eerste boek over
de kleine rotterdamse vlegel verscheen namelijk
voor het eerst in 1914, precies honderd jaar geleden!
Om dit te vieren verschijnt er in het najaar van 2014
een bind-up van de eerste twee boeken over Pietje Bell:
Pietje Bell of de lotgevallen van een ondeugende jongen
en De vlegeljaren van Pietje Bell. Voor deze uitgave is de
oorspronkelijke tekst uit de eerste drukken gebruikt,
waardoor diverse scenes die in de loop van de tijd uit de
boeken verdwenen zijn, er weer in staan. De tekst is
hertaald en er zal gebruik worden gemaakt van het
bekende omslag door Gerard van straaten.
Geplande verschijning: september 2014.
illustrator en striptekenaar Dick matena
werd begin dit jaar geëerd met de titel
‘levend erfgoeddrager’: een prachtige
beloning voor meer dan vijftig jaar stripvakmanschap. eerder verstripte hij al
Dik Trom, Afke’s Tiental, Pietje Bell en
Kruimeltje, en nu wordt daar met De
schippers van de Kameleon nog een
Kluitman-klassieker aan toegevoegd.
GeBOnDen uitVOerinG
isBn: 978 90 206 6762 2
Prijs: € 18,95
artist eDitiOn
isBn : 978 90 206 6763 9
Prijs: € 70,00
uitVOerinG: gebonden boek plus zeefdruk,
gesigneerd en genummerd
VerKOOP neDerlanD
Kluitman
telefoon: 072 - 52 75 090
e-mail: [email protected]
marketing: [email protected]
vertegenwoordiger: Wil Parijs
telefoon: 06 – 25 05 41 71
e-mail: [email protected]
VerKOOP VlaanDeren
l&m BOOKs BVBa
adres: struikenlei 16
2900 schoten (België)
e-mail: [email protected]
lmbooks.be
150 jaar
Kluitman
jubileumboek: Het geheim van Kluitman
eerder verschenen jubileumuitgaven
p
k
luitman bestaat 150 jaar! In het teken
van dit bijzondere jubileumjaar verscheen eind 2013 het mooie sprookjesboek ’t Is lang geleden… met originele silhouettekeningen van nelly Spoor. In april verschenen
de unieke boeken uit de vorige jubileumfolder:
De Zandmannetjes en Mooie voorleesverhalen,
beide met originele prenten van Freddie langeler
maar voorzien van nieuwe teksten.
en ook deze aanbieding hebben we weer heel
bijzondere uitgaven!
De schippers van de Kameleon – iets minder oud
dan de bovenstaande werken, maar toch minstens
zo klassiek – is verstript door niemand minder
dan Dick Matena. De stripversie van het eerste
avontuur over de Friese tweeling hielke en
Sietse klinkhamer verschijnt in maar liefst drie
uitvoeringen: paperback, hardcover en een gelimiteerde artist edition incl. zeefdruk.
ook hebben we veel werk gemaakt van een
uniek jubileumboek: Het geheim van Kluitman.
ieter kluitman begon zijn uitgeverij en
boekdrukkerij op 20 april 1864 in Alkmaar. het jubileumboek Het geheim van
Kluitman vertelt het verhaal van de groei van
pieters onderneming, welke rol de familie
kluitman hierin heeft gespeeld en hoe het uitgavebeleid zich in de loop van anderhalve eeuw
heeft ontwikkeld.
leesplezier heeft altijd voorop gestaan bij de
opeenvolgende generaties kluitman. het maken
van leeskilometers werd met name gestimuleerd
door het uitgeven van boeken in series. tijdens
haar bestaan zijn er bij kluitman series uitgegeven die onlosmakelijk deel zijn gaan uitmaken
van het nederlands cultureel erfgoed. Denk
bijvoorbeeld aan de series over Dik trom,
pietje Bell, Swiebertje en de kameleon, en in
latere jaren onder andere kippenvel, koen
kampioen, bobbi, en heksje lilly.
het jubileumboek geeft een overzicht van deze
rijke uitgeefgeschiedenis en de auteurs en illustratoren die hier hun grote bijdragen aan hebben
geleverd.
In 150 jaar tijd hebben het boekenvak en kluitman zelf een enorme ontwikkeling doorgemaakt
en zijn er ontzettend veel boeken verschenen. In
dit jubileumboek worden de geschiedenis van de
uitgeverij, de verschenen titels en de ontwikkeling
van het kinderboekenvak weergegeven, voor de
echte liefhebber of verzamelaar.
tItel: het geheim van kluitman.
150 jaar geschiedenis van een uitgeverij
ISBn: 978 90 206 3150 0
prIjS: € 39,95
AuteurS: M. croes, B. Dongelmans e.a.
ForMAAt: 23,4 x 30,1 cm
pAgInA’S: ca. 352
verSchIjnt: mei 2014
en het Letterkundig
Volendam (1915).
Museum kregen naast
In Hein Stavast verschijnen illustraties tussen
wat ze van hem al
de tekst die over twee pagina’s doorlopen, een
Pietje Bell
de grapjes samen.’
1910, met eigen rijmpjes over stoute kinderen,
tekenaar was in die
liep Rinke vooruit op Chris van Abkoudes
jaren iets zeldzaams.
Wat betreft Jaap Snoek, met een minimum
Pietje Bell van 1914.
In 1914 staan ze samen
foto’s en originelen,
aan lijnen bereikt hij hier een maximum aan
Pietje Bell en de tekeningen van Jan Rinke
op een foto in Volen-
waaronder het Schim-
plezier en zeggingskracht: zie vooral de band,
vormen één geheel. Het zo kenmerkende
damse klederdracht.
menspel via Reinold
de rug (met een rokend Volendammertje),
blauwe oog – of is het een knipoog? – dat in
Er staan verder in
Kuipers, Mw. M.
water, boten, houten huisjes en vechtende
het tweede deel De vlegeljaren van Pietje Bell
minstens vijf boeken
Wijma uit Luxemburg
Volendamse jongensbendes.5
en in de door anderen geïllustreerde delen
met tekst van Van
en uitgeverij
Rinke heeft nog een hele serie stripachtige
gehandhaafd bleef, is door Jan Rinke geïntro-
Abkoude tekeningen
Kluitman. Ze hebben
prentenboeken gemaakt met een eigen
duceerd. De eerste druk bevat een aantal
afgedrukt, waarop
daar nu veel, maar
berijmde tekst. Het zijn bewerkingen van
platen in zwart-wit en rood op een glanzende
Rinke en de 17 jaar
volksliedjes, spelletjes, sprookjes of klassieke
papiersoort en verder heel veel tekeningen
jongere Van Abkoude
Het Museum Huis van Gijn in Dordrecht
verhalen, zoals Gulivers Reizen.6 De illus-
tussen de tekst. De illustraties vormen een
samen voorkomen: in De Pinkertonnetjes,
bezit ingelijste kleurplaten.
traties bestaan uit dikke zwarte penseellijnen
combinatie van zwierigheid en houterigheid.
1913; Jolige liedjes, 1913; Jaap Snoek van
De tentoonstelling Schoonheid in het leven
en daarbij soms felle contrasterende kleuren.
Na Rinkes overlijden in 1922 werd D.A.
Volendam, 1915; De waterratten, 1916 en
van het Volkskind in 1914 ter gelegenheid
De vliegende kogel (1916) van Bram
Bueno de Mesquita de opvolger bij het illus-
Jolig strandleven, 1916. Toen Van Abkoude
van tien jaar Nederlandsche Vereeniging
(pseudoniem van Jan Rinke) is een
treren van de Pietje Bell-serie. Later werden
echter in 1916 naar Amerika emigreerde, zou
Schoonheid in Opvoeding en Onderwijs
langwerpig prentenboek met een rond gat
dat onder anderen Jan Lutz, Henri Pieck,
dat het einde van de vriendschap hebben
levert de vermelding ‘lieveling der pedagogen’
erin, met zwart-wit litho’s met één steun-
Hans Borrebach.10 De oer-Pietje Bell met zijn
ingeluid.
op, samen met Rie Cramer en Anna Maria
kleur, die per bladzij varieert. Een kogel richt
knipoog of blauwe oog bleef daarbij goed
Een andere vriend is mogelijk de schilder
Stork-Kruyff.
op iedere pagina nieuwe rampspoed aan en
herkenbaar.
Simon Carmiggelt schreef in 1952 in de
verlaat uiteindelijk het boek.7
Zoals Dik Trom wordt vereenzelvigd met de
Set vAn 50 vrolIjke AnSIchtkAArten
Piet Mondriaan, die volgens Peter Jan tegelijkertijd met Rinke op Domburg verkeerde.
Amersfoortse Courant over zijn lieve-
illustraties van Johan Braakensiek, zo is dat
lingsboek Frits van Duuren van Van Abkoude:
bij Pietje Bell het geval met Jan Rinke. De
groepsfoto gemaakt,11 met onder meer
‘En hier is Frits van Duuren, een
knappe, hilarische prentjes hebben een grote
Mondriaan, Paul Huf (toneelspeler), Lou
In Amsterdam werd in 1906 een vrolijke
weldoortimmerd stuk drukwerk
en blijvende invloed gehad op het succes van
Saalborn (kunstschilder). Op
dat de persen van de Gebroeders
Pietje.
de voorste rij Jan Rinke,
Kluitman in 1916 verliet.
Advies verkoopprijs: € 1,-per stuk
Alleen leverbaar per set van 50 (assorti): € 50,ISBn: 871 37 910 1172 9
die een tegen hem aange-
De plaatjes van Jan Rinke
drukte onbekende
Vriendschappen?
herken ik nog stuk voor stuk.
dame een glaasje
wijn inschenkt.
zoete angst der kinder-
Nog steeds weten we niet wie zijn vrienden
En P. Koekoek
jaren.’
eigenlijk waren. Rinke moet veel mensen
schrijft in Eddy
Twee andere boeken
goed gekend hebben. Onder hen waren Koos
en Freddy (1918),
van Kluitman door
Speenhoff, Albert Hahn en Jan Rotgans, die
op blz. 180: ‘Ik zou
Chr. van Abkoude
gelijktijdig met hem op de Rijksakademie in
naar Laren gaan om
en Jan Rinke zijn de
Amsterdam zaten.
bij Jan Rinke mijn
al eerder genoemde
Van Chris van Abkoude zegt Peter Jan
portret te laten
Hein Stavast (1908)
Leijenaar (ook kunstenaar), dat deze zeker
tekenen.’ In Jan
en Jaap Snoek van
met Jan Rinke bevriend was: ‘Ze maakten
Penseel van Laren,
190
191
der leesboeken; de prentenboe-
de boekhandelaar de verkochte Kluitman-
kleurrijk en in het oog springend. Bovendien
ken vermeerderden maar weinig
boeken kon verpakken. Daarna kwamen
voor veel kinderen een geliefd verzamel-
en de andere artikelen liepen
de stickers. Niet informatief, maar wel
object.
Boekenlegger gericht op boeken voor jonge kinderen, illustratie Freddie Langeler
terug. De redelijk goede verkoop
van de nieuwe uitgaven (Willem
de Zwijger, De jongens de Baas,
Tim en Tom, Schoolmeisjes àf)
stemde ons hoopvoller voor
de toekomst. Daar dit op meer
willige afname wijst. Voor Indië
hadden wij belangrijke aanvragen
Enkele titels uit: ‘Ons Genoegen, bibliotheek voor jongens & meisjes; Serie B. Meisjesboeken’
(…).’ 43
Enkele uitgaven uit 1910
En even verder:
Ruijter door Johan Been geïllustreerd. Een
J.H. Isings Jr. en W.K. de Bruin, ‘die naar ik
jaar later was Cornelis Jetses (1873-1955)
meen voor U wel eens illustraties hebben
geleverd.’40 Dezelfde vraag werd een paar
vak kan het gebeurde in de Nederl. Uitge-
nauwelijks usance was. Verder dan een tweede
jaar later weer gesteld: ‘Kunt ge mij soms het
versbond dienen, waar werd voorgesteld
druk kwam men meestal niet in een contract.
van Hichtum. Ook Willem K. de Bruin
adres bezorgen van den illustrator C. Jetses?
wegens de overproductie het maken
Verzoeken om meer geld van de kant van
(1871-1945) was sinds 1903 als illustrator
Bij voorbaat mijn dank en gaarne tot weder-
van nieuwe uitgaven in 1911 met geweld
Kieviet mondden in het eerste decennium van
bij diverse uitgaven betrokken geweest,
dienst
bereid.’41
te verbieden. Dit was werkelijk bijna tot
de twintigste eeuw uit in spanningen tussen
stand gekomen, maar mede door onze
hem en de firma Kluitman, die tot diverse
oppositie kon het nog worden gekeerd.’ 44
rechtszaken en bijna-rechtszaken zouden
F.J. Hoffman en Loe en Jettie (1910) van de
Meer en meer gingen de Gebroeders zich
hand van Henriëtte Blaauw.
richten op de kinderboekenmarkt. Als gespecialiseerde kinderboekenuitgevers hadden zij
Gevoegd bij de ratificatie van de Berner
vergadering van 2 april 1914 werd in elk geval
Het succes van deze illustratoren bleef niet
er daarom alle belang bij dat er steeds nieuwe
Conventie door Nederland en het in werking
ƒ 2000,- op de winst afgeboekt ‘voor afkoop
onopgemerkt bij de concurrentie. Curieus is
uitgaven konden verschijnen. Behalve op de
treden van de Auteurswet in 1912 betekende
Enkele voorbeelden
van reclamestickers,
jaren 70-80
Mokken nelly Spoor
Papieren zakje voor Kluitmanboeken, jaren 70
Bladwijzer, 1907
leiden.45 In de notulen van de aandeelhouders-
‘Leesteeken’ met illustraties van
Freddie Langeler
der aanspraken van Kieviet op Dik Trom’.46
Boekenleggers
dat collega Noothoven van Goor op 30 juli
backlist konden zij niet op heel veel andere
een en ander een verdere bezinning op de
1910 aan Kluitman een briefje stuurde met
genres terugvallen. Om die reden zorgde een
aan te nemen houding ten opzichte van hun
Hoewel in 1914 door het uitbreken van de
Net als andere uitgevers heeft ook Kluitman
kinderen, in een aantal gevallen in combinatie
de vraag of hij het adres kon krijgen van
voorgenomen bevriezing van nieuwe titels
auteurs, vooral de buitenlandse auteurs die
Eerste Wereldoorlog de aanbiedingen, de
een groot aantal boekenleggers uitgebracht
met een sportattribuut als een tennisracket,
voortaan betaald moesten worden als verta-
bestellingen, de verzending en ook de nieuwe
om een auteur, serie of bepaalde titel onder
slaghout, bal en hockeystick. De boodschap
C. Jetses (uit: Afke’s Tiental)
W.K. de Bruin
in 1911 dan ook voor de
lingen van hun werk in Nederland werden
uitgaven werden getemperd, was 1915 –
de aandacht te brengen. Uit 1907 dateert
is duidelijk: lezen is geen duffe bezigheid,
nodige onrust.42 De notulen
uitgegeven.
ondanks de voortdurende dreiging – een
bijvoorbeeld een kleurrijke bladwijzer met op
maar past bij sportieve en actieve jongens en
gunstig jaar. De voorjaarsaanbieding verliep
de achterzijde de vermelding van enkele titels.
meisjes. Op de achterzijde staan steeds titels
van de algemene vergadering
130
dit contractueel was bepaald, hetgeen nog
ingeschakeld voor nieuwe plaatjes bij de
waaronder Op vijverhoek (1907) door
J.H. Isings Jr.
om tot vervolgbetaling over te gaan, tenzij
‘Ter illustratie van de toestanden in het
tweede druk van Afke’s Tiental van Nienke
voor de kinderboekenmarkt
We hopen ons jubileum - dat officieel plaatsvindt op 20 april – samen met u en alle lezers te
kunnen vieren!
tussen schrijver en
techniek die Rinke gebruikte om een tekening
meer vaart te geven.
boeken, tijdschriften,
Ze geleiden je even naar de
Behalve ons jubileumjaar, is 2014 ook het jaar
van pietje Bell. het eerste boek verscheen in
1914 - precies honderd jaar geleden. Daarom
brengen wij in het najaar een nieuwe uitgave:
een bind-up van de eerste twee boeken, met
herziene tekst en het bij velen bekende omslag
door gerard van Straaten. Deze zomer verschijnt
er daarnaast een heruitgave van een andere klassieker uit de jeugdliteratuur: Afke's Tiental.
tItel: ’t Is lang geleden…
ISBn: 978 90 206 8281 6
prIjS: € 19,95
Rechtstreeks contact
Met het prentenboek Rakkers uit de buurt, uit
hadden, drie grote
schenkingen met
nog lang niet alles.
tItel: De Zandmannetjes
ISBn: 978 90 206 9919 7
prIjS: € 6,95
van de aandeelhouders van
Dat ook de Nederlandse auteurs langzaam
boven verwachting en vooral ‘de nieuwe
Van deze boekenlegger zijn meerdere versies
van boeken genoemd. Op de voorzijde is dat
29 april 1911 begonnen
maar zeker volwassen werden, is goed te
uitgaven bereikten een ongekend verkoop-
bekend, waarbij de reclameboodschap op de
soms, onder de illustratie, ook het geval of er
positief:
demonstreren met Kieviet, die de popula-
cijfer, en ook de prentenboeken waren
achterkant steeds verschilt.
staat op deze plaats een aanbevelende tekst
riteit van Uit het leven van Dik Trom niet zag
willig’, schreven de aandeelhouders op 28
Een fraaie serie ‘Leesteekens’ uit de jaren
over een schrijver of reeks.
‘Het jaar 1910 gaf ons
omgezet in royale honoraria. Geheel in de
maart
reden tot tevredenheid,
geest van de tijd werden, ook door Kluitman,
onder meer De waterratten en Jaap Snoek
daar de verkoop aanmer-
manuscripten van de auteurs gekocht met een
van Volendam, beide door Van Abkoude
1916.47
Nieuwe titels dat jaar waren
kelijk is vooruitgegaan,
eenmalige betaling van ƒ 50,- tot 200,-. Bij
geschreven, Ver van huis van A.C. Kuiper en
voornamelijk op het gebied
een herdruk was de uitgever niet verplicht
De ritmeester van Waterloo van de hand van
Achterkant van de folder met najaarsuitgaven 1950
Kluitmanfolder, 1968
131
128
twintig van de vorige eeuw is voorzien van
Een tweede serie bladwijzers, eveneens naar
tekeningen van Freddie Langeler (1899-
ontwerp van Freddie Langeler, is voor een
1948), die als illustratrice veel tekenwerk
jongere doelgroep bestemd. Dat blijkt niet
voor Kluitman heeft gedaan. In vrijwel alle
alleen uit de vermelde titels maar ook uit
gevallen betreft het tekeningen van lezende
de tekeningen. De kinderen ogen duidelijk
129
tItel: Mooie voorleesverhalen
ISBn: 978 90 206 8288 5
prIjS: € 12,95
Advies verkoopprijs per stuk: € 7,50
(alleen leverbaar per set van 6 stuks)
Set van 6 stuks: € 45,Mok roodkapje
ISBn: 871 37 910 1125 5
Mok Muizenpoes
ISBn: 871 37 910 1126 2