Fiets- en wandeldagboek

Fiets- en
wandeldagboek
1
Beste fietser/wandelaar,
Geniet u ook graag van de natuur tijdens uw fiets- of wandeltochten? Dan zit u in Brabant goed: onze provincie is
gezegend met prachtige en gevarieerde natuurgebieden. In veel van die gebieden haalt Brabant Water uw drinkwater uit
de bodem. Deze gebieden noemen wij waterwingebieden. Van het grondwater dat diep in de grond zit, beschermd door
de natuur, maken we uiteindelijk uw drinkwater. Fris, zuiver, lekker en gezond drinkwater, dat iedere Brabander op elk
moment van de dag zó uit de kraan kan tappen.
Om zuiver drinkwater te kunnen maken, stellen we hoge eisen aan onszelf en onze omgeving. Want alleen de beste
kwaliteit water is voor ons goed genoeg. Daarom zorgen we binnen onze mogelijkheden goed voor de natuur en het
milieu. Zo goed, dat u in de meeste waterwingebieden echt heerlijk kunt wandelen en fietsen. U ziet het: Brabant Water is
altijd en overal aanwezig.
In dit fiets- en wandeldagboek leest u meer over onze waterwingebieden, hun ligging en hun bijzondere flora en fauna.
We geven tips hoe u ons kunt helpen om de natuur te helpen. En u kunt volop eigen notities maken over alles wat u
meemaakt onderweg. Op onze website www.brabantwater.nl vindt u nog veel meer informatie over onze
waterwingebieden. Ook staan hier verschillende fiets- en wandelroutes die u kunt uitprinten.
Brabant Water wenst u weer veel fiets- en wandelplezier!
Volg ons op
2
en
3
Hoe maken wij drinkwater?
1. Waterwingebied
zwavelwaterstof. Ook verwijderen we ijzer en mangaan. Het
In het waterwingebied pompen we grondwater op om er
water gaat door zandfilters. De stoffen blijven achter in de
drinkwater van te maken.
filters en het water zakt er doorheen. Om het water langer te
kunnen bewaren en het lekkerder te laten smaken, voegen
2. Waterwinput
we er nog wat zuurstof aan toe.
In een waterwinput winnen we grondwater uit bronnen
van tientallen tot honderden meters diep.
6. Opslag
Nu is het grondwater drinkwater geworden. Een deel van het
3. Beluchten
water leveren we rechtstreeks aan onze klanten en een
Het grondwater pompen we naar onze waterproductie-
deel slaan we op in een grote voorraadkelder.
1
bedrijven. Het zuiveren gebeurt in twee stappen:
beluchten en filteren van het water.
7. Distributie
Het waterleidingnet bestaat uit een ondergronds
4. Ontharden
buizenstelsel. De transportleiding begint bij de
Grondwater bevat ook kalk en magnesium. De hoeveelheid
voorraadkelders op het waterproductiebedrijf. Van daaruit
daarvan bepaalt hoe hard het water is. In alle gebieden
pompen wij via de hoofdleidingen het drinkwater onder
waar de hardheid van het drinkwater boven de waarde
grote druk het leidingnet in. De aansluitleiding brengt het
van 11,2 ºdH komt, maken we het water zachter.
water ten slotte bij u thuis. Deze komt uit op de watermeter.
Het ontharden van het drinkwater gebeurt met
zogenaamde pelletreactoren. Hier wordt het natuurlijke
8. Rioolwaterzuivering
proces van kalkafzetting versneld nagebootst.
Als u het water hebt gebruikt, wordt het via de riolering
afgevoerd. Het komt dan uit bij een waterzuiverings-
4
5. Filteren
installatie, die wordt beheerd door het waterschap.
Tijdens de filtering ontdoen we het water van gassen die de
Hier wordt het gebruikte water gezuiverd en geloosd
geur en smaak beïnvloeden, zoals kooldioxide en
op een kanaal of een rivier.
3
2
4
5
6
8
7
5
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Wouw tussen knooppunt 14 en 64
Lievensberg tussen knooppunt 18 en 31
Schijf tussen knooppunt 41 en 98
Fietsen en wandelen in
de Brabantse Delta
Ingang waterwingebieden: Bergen op Zoom - Oude Huijbergsebaan/Balsedreef | Schijf - Roosendaalsebaan
Bergen op Zoom
Wandelroute De Lievensberg
Afstand: 12 kilometer
Startpunt: ’t Appeltje Balsedreef 5 4623 RA Bergen op Zoom
Waterwingebied Lievensberg (31 hectare) bestaat voor het grootste gedeelte uit heide en maakt deel uit van het bos- en
natuurgebied Lievensberg onder beheer van de gemeente. Het gebied ligt direct tegen een Natura 2000-zone aan en er
De Lievensberg ligt ten zuidwesten van Bergen op Zoom, achter het ziekenhuis Lievensberg. Als u onder de brug
leven enkele bijzondere diersoorten, zoals de nachtzwaluw en de levendbarende hagedis.
van de E312 doorgaat, kunt u uw auto parkeren in de buurt van kinderboerderij en speeltuin ‘t Appeltje. Hier bent u voor
en na uw wandeling welkom voor een drankje of een heerlijke pannenkoek (specialiteit van het huis!), terwijl uw kinderen
Lievensberg is een druk bezocht wandelgebied vlakbij het pannenkoekenhuis aan de Balsedreef, direct ten oosten van de
zich uitleven bij de dieren of in de enorme speeltuin met houten toestellen, een ridderkasteel met klimmuur, glijbanen,
A58. Markant zijn de oude beukenbomen in de vorm van lanen. Het water wordt opgepompt uit zestien putten met een
schommels en nog veel meer.
maximale diepte van 112 meter. Daarna wordt het gezuiverd in waterproductiebedrijf Bergen op Zoom, aan de andere
kant van de snelweg. In het gebied zijn diverse fraaie wandelroutes opengesteld voor publiek. Kijk voor meer informatie
Landgoed De Lievensberg bestaat uit een park, zandverstuivingen, heidetuinen en dennenbossen. De villa zelf kunt
over deze routes op onze website www.brabantwater.nl.
u niet bezoeken, maar park, bos en heide eromheen wel. U kunt er dagelijks gratis terecht van zonsopgang tot
zonsondergang. Honden mogen mee, maar dan wel aan de lijn. U kunt gewoon kriskras door het domein wandelen
en er is ook een wandeling van 12 kilometer uitgezet. Hiervoor volgt u de houten paaltjes met een gele punt,
Natura 2000
vanaf de ingang van het domein. Wandelt u met ons mee? Een uitgebreide beschrijving van de route vindt u op
Natura 2000 is een netwerk van beschermde natuurgebieden op het
onze website www.brabantwater.nl.
grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de
hoeksteen van het EU-beleid voor behoud en herstel van biodiversiteit. Natura
2000 is niet alleen in het leven geroepen ter bescherming van gebieden
(habitats), maar draagt ook bij aan soortenbescherming.
6
7
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
8
9
Fietsen en wandelen
in de Baronie
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Seppe tussen knooppunt 75 en 5
Princenbosch tussen knooppunt 29 en 30
in agrarisch gebied. In dit gebied wordt uit vijf putten het water uit een maximale diepte van 116 m gepompt.
Wandelroute de Donge
Afstand: 18 kilometer
Startpunt: Café de Dreef Gemeentenweg 95 5106 NK Dongen(vaart)
Deze 18 km lange wandeling voert voor het grootste gedeelte direct langs het riviertje de Donge, dat de oostelijke grens
Waterwingebied Gilze
Het 15 ha grote bosgebied bestaat voornamelijk uit oudere naaldbomen en jongere loofbomen. Het waterwingebied ligt
Ommetje Leemkuilen
Afstand: 5,4 kilometer
Startpunt: Café de Hooikar Alphenseweg 14A 5126 PN Gilze
vormt van de Baronie van Breda met de Meierij van ‘s-Hertogenbosch. U wandelt dwars door de polders tussen
‘s Gravenmoer en Oosterhout, waar u uiteenlopende verkavelingspatronen van recente en oudere datum zult aantreffen.
De naam ‘s Gravenmoer herinnert aan de moeren (veengebieden) die door de Graven van Holland werden uitgegeven aan
Het startpunt van dit ommetje is café de Hooikar, een oude herberg die al in 1806 werd genoemd; hier is
de bevolking. Niet alleen ‘s Gravenmoer, maar ook Raamsdonk en het Oosterhoutse kerkdorp Oosteind zijn voorbeelden
parkeergelegenheid. Het ommetje gaat langs diverse bezienswaardigheden. Een mooie bezienswaardigheid op de route is
van dorpen die volgens het Hollandse ontginningsmodel zijn aangelegd: lange nederzettingen met boerderijen langs een
de Steenfabriek die in 1890 is gebouwd aan de weg naar Alphen. In 1991 gesloten en geheel in verval geraakt. Gelukkig is
weg of vaart, met daarachter de lange smalle, naar het water opstrekkende kavels. De kenmerkende en vaak
deze geheel gerestaureerd in 2004. De leem die nodig was voor het maken van de stenen werd in de omgeving gestoken.
gerestaureerde boerderijen in deze lintdorpen zijn typerend voor deze streek en getuigen van een zekere welvaart in dit
Dit is nog te zien aan de lager gelegen percelen ten oosten en ten zuidwesten van de fabriek.
gebied. Kijk op www.brabantwater.nl voor een uitgebreide routebeschrijving.
Verderop in het ommetje komt u voorbij Landgoed Altena. Ontstaan in 1854 na ontginning van 65 hectare heide.
Een gedeelte van het landgoed werd in 1927 verkocht en een veebedrijf werd hier gesticht met een eigen kaasmakerij
en melkproducten. Ook vindt u hier de schapenboerderij ‘De Schaepsdyck’ waar aan huis schapenkaas wordt gemaakt
en verkocht. Naast de boerderijen is het waterproductiebedrijf van Brabant Water gesitueerd. Vroeger stond hier de
watermolen van Gilze, maar deze is door de Duitsers in 1944 opgeblazen en niet herbouwd. In 1953 is het
waterproductiebedrijf gebouwd dat tevens enkele omliggende plaatsen van drinkwater voorzag in die tijd, maar eind
2011 is het uit productie genomen. U vervolgt het ommetje over de Schaapsdijk die al in 1456 voorkwam.
Later is hier de Herdersweg ontstaan in 1982 toen de nieuwe weg naar Alphen de Schaapsdijk in twee delen splitste.
We eindigen het ommetje door een veld met de naam Rendout. Deze naam wijst op een verdedingswerk. Een rendout
is een opgeworpen veldschans voor tijdelijk doel.
10
11
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
12
13
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Dorst tussen knooppunt 40 en 88
Oosterhout tussen knooppunt 90 en 91/92
Fietsen en wandelen in
de Wijde Biesbosch
Wandeling de Bossen in Oosterhout
Afstand: 15 kilometer
Startpunt: Moerkensdreef Dorst
De wandeling gaat door de boswachterij Dorst. Het oostelijke gedeelte heet ‘de Duiventoren’. Hier heeft vroeger het ‘kasteel’
Ingang waterwingebieden: Oosterhout - Vrachelse Heide | Dorst - Wethouder van Dijklaan
van de Heren van Dongen gestaan. Het is nog een beetje te zien op de wijze waarop de hoofdpaden lopen. Bij dit ‘kasteel’
was ook een duiventoren. Hier is het gebied naar genoemd. Niet zo lang geleden is er een uiterste moderne versie van de
Oosterhout
duiventoren gebouwd. Nu rond om voorzien van Bankjes om uit te rusten en zo nodig de inwendige mens te versterken.
Het waterwingebied ligt aan de zuidwestkant van Oosterhout, dichtbij Breda, en is onderdeel van het grotere
Kijk voor meer informatie op www.brabantwater.nl.
natuurgebied de Vrachelse Heide. In het noorden grenst het aan een militair oefenterrein en aan de zuidkant aan een
bungalowpark (De Katjeskelder). Bos en natuurgebied meten samen 68 hectare. Het bos is aangeplant rond 1930,
boom op zijn tenen staat. Uit 21 putten pompen we hier water op tot maximaal 202 meter diepte.
Kunstroute Dorst
Afstand: 13 kilometer
Startpunten: Gasterij De Seterse Hoeve Vijfeikenweg 56 4903 RK Oosterhout
Restaurant De Vijf Eiken Oosterhoutseweg 57 5121 RE Rijen
Moerkensdreef tegenover Restaurant Den Hespe Hespelpad 9 5107 NT Dongen
Dorst
Lopend door de uitgestrekte boswachterij Dorst staat u plotseling oog in oog met een merkwaardig bouwwerk. Temidden
Het waterwingebied Dorst is 117 hectare groot en maakt deel uit van de veel grotere boswachterij Dorst, die dateert uit
van alle natuur eist het alle aandacht op. U blijft kijken zonder precies te weten wáár u naar kijkt. In het bosgebied bij Dorst,
1899. Het is een natuurlijk bos (deels afgerasterd voor de begrazing door Schotse Hooglanders) waarin diverse fiets- en
tussen Oosterhout, Breda en Tilburg, staan zogenaamde follies; architectonisch dwaze bouwwerken die alleen de functie
wandelroutes zijn uitgezet. Die routes worden net als de boswachterij zelf beheerd door Staatsbosbeheer. Zo gaat de route
hebben je te verrassen en een beroep doen op je gevoelens. Staatsbosbeheer heeft verschillende kunstenaars gevraagd om
tussen de fietsknooppunten 40 en 88 dwars door dit gebied. De paden zijn voor een deel met asfalt verhard, dus
een folly te ontwerpen voor dit natuurgebied. Ondanks het schijnbaar onzinnige karakter hebben de bouwwerken in
toegankelijk voor rolstoelgebruikers. We hebben in dit gebied zeventien putten met een maximale diepte van 196 meter.
boswachterij Dorst een relatie met de omringende natuur. Volg de kunstroute en laat u verrassen!
hoofdzakelijk met grove den en zomereik. Er zijn veel mooie struiken. Door het bos lopen enkele verharde fietspaden en
ook voor wandelaars is er een uitgebreid padenstelsel. In het gebied komen stuifzanden voor met hoogteverschillen van
twee à drie meter. De bomen op en langs de stuifzanden hebben vaak erg fraaie vormen. Bij enkele exemplaren is de
ondergrond tussen de wortelpartij weggestoven; hierdoor staan de wortels soms tot een meter boven de grond, alsof de
Over de historie van de boswachterij is weinig bekend. Zeker is wel dat het gebied vrijwel geheel ontbost was en is gaan
stuiven. De heuvels en dalen zijn hier een direct gevolg van. Om de verstuivingen te bedwingen, is het gebied beplant
met dennen. Opvallend zijn de leemputten, waar vroeger leem werd gewonnen voor de steenfabrieken in Dorst en Rijen.
Rondom de leemputten zijn interessante natuurterreinen ontstaan. Een echte aanrader is het 180 ha grote ‘vrije bos’,
waarin u buiten de wegen en paden mag lopen.
14
15
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: 16
Naar:
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Datum:
Van: Rustpauze bij:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
Persoonlijk verslag:
Naar:
Datum:
17
Fietsen en wandelen in
Midden-Brabant
Ingang waterwingebied: Tilburg - Gilzerbaan
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Tilburg tussen knooppunt 71 en 8/9
Oirschot tussen knooppunt 9 en 86
Wandelen in Tilburg
Tilburg beschikt over prachtige natuurgebieden, waar u heerlijk kunt wandelen. Zo liggen in Tilburg-West enkele historisch
Tilburg
waardevolle landgoederen die samen één groot aaneengesloten natuurgebied vormen. Hierin is het ‘Wandelroutenetwerk
Ten zuidwesten van Tilburg ligt De Kaaistoep, een natuurgebied van ongeveer 450 hectare
De Zes van Tilburg’ uitgezet, met volop mogelijkheden voor iedere wandelaar. Of u nu gewoon een ommetje wilt maken
met onder meer naaldbossen, landbouwgronden en een stukje heide. Dit gebied,
vanaf het centrum van Tilburg of echt toe bent aan een stevige tocht: alles is mogelijk. Wandelroutenetwerk De Zes van
eigendom van de gemeente Tilburg, is ontstaan rond het waterwingebied van de
Tilburg bestaat uit vijf aparte routes, die onderling met elkaar zijn verbonden. U kunt dus zelf kiezen hoe lang uw
N.V. Tilburgsche Waterleiding-Maatschappij. Om van het versnipperde gebied één
wandeling gaat worden of zelfs een meerdaagse wandelvakantie houden.
geheel te maken, heeft deze maatschappij sinds 1975 veel gronden aangekocht.
Sinds 1994 loopt hier een natuurontwikkelingsproject, waardoor het bos gevarieerder
is geworden en de landbouwgrond ecologischer wordt beheerd.
In de naaldbossen vindt u allerlei vogels, zoals de havik, buizerd, sperwer, boomvalk, bonte vliegenvanger en diverse
Heideparkroute
Afstand: 4,7 kilometer
Startpunt: Parkeerplaats nabij sportcomplex aan de Pompstationweg Tilburg
spechtsoorten. Op de landbouwgronden zijn graslanden vol bloemen ontstaan en in bermen en langs sloten komen
enkele zeldzame planten voor, waaronder blauwe knoop en vlottende bies. Er zijn ook kleine poeltjes en moerasjes.
Deze route dankt haar naam aan het gelijknamige Landgoed Heidepark Vredelust, waar de wandeling u doorheen voert.
Rondom de Blaakstroom, een beekje in het zuidoosten van het gebied, treft u een drassig gebied aan waar veel
De route kenmerkt zich door de speelse landschapstuinen en het majestueuze landhuis met vijver dat op het landgoed staat.
watervogels broeden en onder meer de bunzing zijn voedsel zoekt. In het heidegebied leven de heikikker en de zeldzame
De route is gemarkeerd met routepaaltjes, voorzien van een oranje routebordje met witte pijl. De route is door middel van
levendbarende hagedis.
verbindingsroutes gekoppeld aan de Waranderoute en de Amarantroute.
De Kaaistoep sluit aan op het landgoed Heidepark-Vredelust in het noordoosten. Wandelaars kunnen in dit gebied hun
hart ophalen aan één van de vijf routes van het Wandelroutenetwerk De Zes van Tilburg of de Landgoederenroute.
Kijk op onze website voor een korte routebeschrijving.
18
19
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
20
21
Behoud waardevolle en
gevarieerde natuur
Gevarieerder bos = natuurlijker bos
Onze waterwingebieden liggen vaak midden in de natuur. Die willen we dus goed beschermen, in het belang van ons
grondwater. Mede daarom beheren we ze ecologisch. Daarbij richten we ons op het behouden, versterken of ontwikkelen
van de bestaande natuur. Zo streven we naar een goede balans en mooie gevarieerde bossen met verschillende Hollandse
boomsoorten.
Om de natuur een handje te helpen, moeten we het bos af en toe dunnen. We verwijderen dan vooral jonge bomen,
zodat er open plekken ontstaan. Oude en markante dennen en eiken blijven zoveel mogelijk gespaard. Verder zorgen we
voor de afvoer van stamhout, takken en soms een vergraste bovenlaag. Zo krijgen de oorspronkelijke heideplanten,
stuifzandmossen en dergelijke weer de kans om zich te ontwikkelen. Dit komt ten goede aan de variatie van de
natuurterreinen: waar nu nog hoofdzakelijk naaldbossen staan, zullen die zich op den duur vermengen met
loofhoutbossen.
Meer biodiversiteit
Als beheerder van ruim 2200 hectare grond, waarvan 1500 hectare natuurgebied, is Brabant Water grootgrondbezitter in
Noord-Brabant. Volop kansen dus om bij te dragen aan de instandhouding van biodiversiteit! Met het beheer en de
ontwikkeling van onze terreinen helpen we dan ook mee om waardevolle en gevarieerde natuur te behouden.
Bijvoorbeeld door het adopteren van bedreigde diersoorten, zoals de zeldzame heikikker Rana arvalis en de werkbij,
en het veiligstellen van hun leefomgeving.
22
23
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Vessem tussen knooppunt 35 en 37
Klotputten tussen knooppunt 28 en 29
Son tussen knooppunt 17 en 19
Helmond tussen knooppunt 57 en 78
Luyksgestel tussen knooppunt 24 en 20
Budel tussen knooppunt 39 en 58
Fietsen en wandelen in
Kempenland
Ingang waterwingebieden: Eindhoven - Klotputten Uilenpas | Helmond - Bakelsebos Bakelsedijk | Luyksgestel - Boscheind |
Vessem - Merenweg / Wintelre
Wandelroute Vessem
Afstand: 22,4 kilometer
Startpunt: Jan Smuldersstraat 5512 Vessem
Vessem
De 62 hectare bos van waterwingebied Vessem ligt in het 600 hectare grote bosgebied
In het bos zijn allerlei tochten uitgezet voor wandelaars, mountainbikers en ruiters. Daarbij verdient een fraai
van de gemeente Eersel. Om precies te zijn tussen Vessem en Wintelre, langs de
natuurwandelpad langs de vennen bijzondere aandacht. Deze 22,4 km lange route start in het centrum van Vessem en
Merenweg, tussen fietsrouteknooppunten 35 en 37. Het gebied, dat samen met de
loopt eerst via de natuurgebieden de Buikheide en de Oostelbeerse heide naar Middelbeers, ongeveer halverwege de
gemeente wordt beheerd en tevens fungeert als speelbos van de stichting Woudloper,
route. Hier kunt u even wat drinken en dan loopt u via natuurgebied de Landschotse heide weer terug naar het centrum
grenst aan een Natura 2000 gebied. In de buurt bevindt zich ook een meer: het Grootmeer.
van Vessem. Onderweg komt u enkele prachtige landschappen en vergezichten tegen. Bij het Grootmeer is zelfs een
41% van het bosoppervlak is gemengd bos, de rest is voornamelijk naaldbos. De meest
uitkijkpost aangelegd, vanwaar u een panoramisch overzicht over het gebied hebt. Naast horecagelegenheden in Vessem
voorkomende boomsoorten zijn grove den, Douglas spar, lariks en eik. Vrijwel alle bomen
en Middelbeers kent de route nog twee rustpunten, onder meer op de Landschotse heide.
zijn in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw aangeplant. In het gebied huizen ook
verschillende bijzondere vogels, van watervogels tot de havikachtige wespendief.
24
25
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
26
27
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Schijndel tussen tussen knooppunt 50 en 91
Haaren tussen knooppunt 44 en 29
Helmond tussen knooppunt 73 en 74
Vlijmen tussen knooppunt 75 en 58
Fietsen en wandelen
in de Meijerij
Schijndel
De houtsnip, een geheimzinnige vogel die van een afwisseling van ruige bossen, weiden en bosdreven houdt, kunt u op
Dit relatief kleine waterwingebied (30 hectare) ligt enkele kilometers ten zuidwesten
stille, zwoele avonden beslist tegenkomen. Net als de havik die over de bosdreven jaagt. Verschillende soorten spechten, uilen,
van Schijndel en grenst aan de Geelders – een bijzonder natuurgebied in beheer van
maar ook vleermuizen gebruiken de dode en holle bomen in het bos als nestplaats. In de poelen leven salamanders en op
Staatsbosbeheer, dat over de drie gemeenten Sint-Michielsgestel, Schijndel en
de kleine heideterreintjes kunt u nog steeds de levendbarende hagedis aantreffen. In het noordoosten van De Geelders
Sint-Oedenrode loopt. Midden door het gebied voert een provinciale weg.
bevindt zich de Beekse Waterloop die naar het noordwesten stroomt en ten noorden van Gemonde uitkomt in de Dommel.
De waterschapsloot vormt de grens tussen de twee gebieden waar in het voorjaar veel
stinzeplanten voorkomen. De oudste bomen zijn in 1975 geplant, de jongste in 2000.
In De Geelders kunt u heerlijk wandelen. Voor meer informatie over routes kunt u terecht op onze website www.brabantwater.nl.
Recentelijk is nog 1,5 hectare heringeplant ter compensatie van gevelde populieren.
Boomsoorten die hier groeien zijn es, zomereik, gewone esdoorn, berk en veldesdoorn.
Op enkele plekken komen oude knotwilgen voor. Van de vogels die hier nestelen, is de
houtsnip de meest bijzondere. Aan de kant van de Boxtelseweg is enkele jaren geleden
een poel aangelegd. Aan de ingang van het gebied vindt u een paneel met informatie
Het Laarzenpad
Afstand: 6 kilometer
Startpunt: Parkeerplaats Schijndelsedijk
over de productie van water en het beheer van de terreinen van Brabant Water.
Uit 25 putten pompen we hier water op vanaf maximaal 220 meter diepte.
Een avontuurlijkere wandelroute is het Laarzenpad. Deze met een rode laars gemarkeerde route begint bij de parkeerplaats
langs de Schijndelse Dijk en is circa 6 kilometer lang. De route is geschikt voor iedereen die niet over keurige vaste paden wil
Natuurgebied De Geelders
lopen. Het is vaak een smal slingerend pad waar je zelf een beetje de weg moet zoeken – klimmend over omgevallen
De Geelders is een natuurgebied met bos, weiland en enkele kleine heideveldjes tussen Boxtel en Schijndel. Het maakt
bomen, klotsend over knuppelbruggetjes of soppend in de modder. Echt een route voor mensen die goed ter been zijn
deel uit van het Nationaal Landschap Het Groene Woud. Het bos bestaat grotendeels uit loofbomen en is rijk aan soorten.
en die vuile schoenen of modderspatten op hun broek niet erg vinden. Ook leuk voor kinderen dus.
Vooral het heidegebied (Het Speet) en kleinschalige bos- en weidegebieden zijn in dit opzicht van belang. De bodem
En de naam van de wandeling zegt het al: laarzen meenemen!
bevat veel leem, waardoor het gebied zeer vochtig is. In het gebied komen dan ook tal van planten voor, waaronder de
bosanemoon, slanke sleutelbloem, dalkruid, eenbes, zwarte rapunzel, klokjesgentiaan en grote wolfsklauw.
Door het ouder worden van het bos en de toegenomen bosstructuur en hoeveelheid dood hout wordt het er alleen maar
mooier op. Soorten die zich er al thuis voelen zijn de kleine ijsvogelvlinder en het bonte dikkopje, twee zeldzame
vlindersoorten langs de bosranden.
28
29
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: 30
Naar:
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Datum:
Van: Rustpauze bij:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
Persoonlijk verslag:
Naar:
Datum:
31
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Groote Heide tussen knooppunt 89 en 97
Fietsen en wandelen over
de Groote Heide
Wandelroute De Meelakkers
Afstand: 6,8 kilometer
Startpunt: Huisvenseweg 14 5591 VD Heeze
De Meelakkersroute gaat door een gebied waarin tot eind negentiende eeuw landbouw is bedreven. Vanaf de late
Ingang waterwingebied: Groote Heide - Huisvenseweg 14 5591 VD Heeze
Middeleeuwen zijn de huidige landschapsstructuren van wegen, houtwallen, hoge akkertjes en wei- en hooilanden ontstaan.
In het hart van het gebied stonden dertien boerderijen en een herberg. Dit gehucht (De Meel) lag rondom een driehoek van
Het waterwingebied De Groote Heide bij Heeze ligt min of meer ingeklemd tussen de
eikenbomen (De Plaatse). Na verloop van tijd raakte het gehucht in verval en in 1903 werd de laatste boerderij afgebroken.
A2 en de A67. Jaarlijks wordt er zo’n 8,5 miljard liter grondwater van grote diepte
Vanaf 1900 werd het open landschap bebost. Maar De Plaatse is er nog steeds: het is nu een driehoekige brink met oude
opgepompt en afgevoerd naar het waterproductiebedrijf van Brabant Water.
eiken. Eromheen liggen de hoge bolle akkers: door eeuwenlange bemesting met schapenmest en heideplaggen zijn ze
wel een meter hoger komen te liggen. Om de akkers heen stonden kilometerslange eiken wallen. Ook die zijn bewaard
De Groote Heide is in bezit van drie partijen: Brabant Water, Brabants Landschap en de
gebleven en herinneren aan hoe het vroeger was.
gemeente Heeze-Leende. Samen hebben ze in 2003 een plan ontwikkeld om het gebied
terug te brengen in zijn oude natuurlijke staat. Door tal van maatregelen (waaronder het
bomen en planten het goed doen. Ook komen er enkele bijzondere diersoorten voor, waaronder de heikikker.
Wandelroute Heide en Vennen
Afstand: 7,6 kilometer
Startpunt: Huisvenseweg 14 5591 VD Heeze
Al in de prehistorie werd dit gebied bewoond en bebouwd, zoals allerlei vondsten aantonen. De Groote Heide bestaat uit
In het zuidwesten van de Groote Heide gaat u terug in de tijd. Alles ziet er nog steeds zo uit als aan het eind van de negentiende
verschillende delen, waar u heerlijk kunt fietsen en wandelen. Brabant Water heeft er ook een watertappunt aangelegd,
eeuw: heidevelden, vennen en kleine bosjes, de zogeheten woeste gronden. Dat is mede te danken aan een groot natuurproject
zodat u direct zuiver water uit een kraan kunt tappen. Er zijn vier goed aangegeven wandelroutes uitgezet.
dat al begin jaren negentig is gestart. Toen werd er besloten om de natuur in dit gebied te herstellen, met speciale aandacht
dempen van sloten) is het gebied nu weer veel natter geworden. Er is een gevarieerd
landschap ontstaan waarin de vele natuurlijke vennen tot hun recht komen en waarin
voor natte heide en vennen. Zo zijn er na 2000 diverse plekken geplagd. Daarbij wordt de begroeide bovenlaag van een
Kijk op onze website voor een nadere beschrijving van de routes en de gebieden.
heideveld verwijderd en wordt de grond armer. Planten die er echt thuishoren krijgen dan meer kans. Inmiddels zijn er al veel
plantensoorten teruggekeerd die kenmerkend zijn voor natte heide: kleine en ronde zonnedauw, veelstengelige waterbies,
bruine en witte snavelbies, dwergzegge, klokjesgentiaan en moeraswolfsklauw. Op de droge heiden
zien we de kuip- en stekelbrem en de bosdroogbloem terugkomen en toenemen.
En op de venoevers en in de vennen zijn waterpostelein,
witte waterranonkel, moerashertshooi en klein
blaasjeskruid weer volop aanwezig.
32
33
Bescherming
grondwatergebieden
Bescherming waterwingebieden
Grondwaterbeschermingsgebied
Omdat het grondwater diep in de grond zit en wel tientallen tot honderden jaren oud kan zijn, is het logisch dat de
Het gebied rondom een waterwingebied is een beschermingszone. We noemen dat een grondwaterbeschermingsgebied.
bodem schoon moet blijven. De bodem filtert immers het regenwater en beschermt onze bron: het grondwater.
Bewoners en bedrijven moeten hier extra voorzichtig omgaan met stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de kwaliteit van
We steken daarom veel energie in het beschermen van ons grondwater en de natuur.
het grondwater. Denk aan olie, mest en bestrijdingsmiddelen: allemaal stoffen die langzaam maar zeker doorsijpelen naar
Brabant Water bezit veel grondgebied en dat hebben we zoveel mogelijk opengesteld voor het publiek. U bent hier
het grondwater. Waterwin- en grondwaterbeschermingsgebieden herkent u aan de blauwe bordjes langs de weg.
dus welkom om te genieten van de ongerepte natuur. Wel vragen we of u zich aan bepaalde regels wilt houden.
De meest kwetsbare gebieden krijgen extra bescherming van ons. Op deze plekken kunt u daarom niet komen. .
Regels opengestelde gebieden
De opengestelde gebieden zijn van zonsopgang tot zonsondergang
Schoon water voor Brabant
toegankelijk voor:
Brabant Water levert water van topkwaliteit tegen een zo laag mogelijke prijs. Een garantie die we ook in de toekomst willen
•
wandelaars op wegen en paden
blijven geven. Dus doen we er alles aan om het water zuiver te houden. Vandaar ook dat we de actie ‘Schoon water voor
•
fietsers op aangegeven fietspaden
Brabant’ voeren, samen met de provincie Noord-Brabant, de waterschappen Aa en Maas, Brabantse Delta en De Dommel,
ZLTO en overlegplatform Duinboeren.
Om de natuur in topconditie te houden, vragen we u om er zorgvuldig
mee om te gaan. Op speciale borden langs de routes vindt u nuttige
aanwijzingen over afval, roken, vuur, honden en tal van andere zaken.
Wist u dat…
Voorkom hoe dan ook elke vorm van bodemverontreiniging. Het gaat
…Brabant Water al in 2005 als eerste drinkwaterbedrijf in Nederland het Milieukeur Goud voor Terreinbeheer kreeg
tenslotte om uw eigen drinkwater!
en daarbij zelfs nog een stap verder gaat dan het certificaat voorschrijft? Kijk voor meer informatie over dit
onderwerp op www.brabantwater.nl.
Wist u dat…
…u er zelf ook veel aan kunt doen om het grondwater, de bron van ons drinkwater, zuiver te houden? Bijvoorbeeld
bij het tuinieren, het autowassen en nog veel meer. Kijk voor een aantal handige tips op www.brabantwater.nl.
34
35
rom? Doe
aa
Weet je w
Wat weet je over
water?
Drinkwater? Daar weten we alles van! Wil jij er ook meer van weten en ben je tussen de 8 en
12 jaar oud? Kijk dan eens op onze speciale website: www.duikinbrabantwater.nl.
Ontdek de spannende wereld van
Brabant Water!
Rondsnuffelen in mysterieuze kamers, ronddwalen
langs half verduisterde gangen:
www.duikinbrabantwater.nl is één grote interactieve
game met drinkwater in de hoofdrol! De spannende
ERK
en
1. WAT M
centrer
n
o
?
c
T
d
K
e
N
I
o
DR
er g
je mind n
t
n
u
k
e
pij
A. J
gt hoofd ei waar
j
i
r
k
e
J
B.
eb
B zijn all
C. A en
WATER?
N
I
R
E
ZIT
2. WAT e mineralen
nd
A. Gezo
r
B. Suike
r
C. Chloo
R?
IET VOO rmte
N
R
E
T
WA
wa
ZORGT n je lichaams
R
A
A
W
va
3.
egelen nnen rennen
r
t
e
H
A.
ku
nen
sneller n van vitami
t
e
H
.
B
re
vervoe
C. Het
game speelt zich voornamelijk af binnen een plek
waar drinkwater wordt gemaakt. Maar via een
geheime buitendeur kun je ook het waterwingebied
verkennen en zelfs naar huis wandelen, waar je
bijvoorbeeld kunt uitzoeken hoeveel water jij verbruikt!
Spreek op school over drinkwater
je school dat leerkrachten op de site terecht kunnen om praktisch lesmateriaal te downloaden of een gastles over water
aan te vragen.
F RI S S
E
N
D
..
kinderwebsite. Hier staan boeken en video’s met allerlei informatie over Brabant Water en drinkwater. Zeg ook even tegen
LEKKER KOEL EN
VER
Natuurlijk kun je ook heel snel informatie voor je spreekbeurt of presentatie opzoeken. Dat doe je in de bibliotheek op de
PER DAG
EL
4. HOEVE ?
DRINKEN r per dag
1 lite
A. 0,5 - r per dag
e
B. 1-2 lit r per dag
e
t
C. 5-6 li
ER?
AT WAT
V
E
B
N
Ë
RIE
EL CALO
E
V
E
O
H
.
5
rieën
A. 5 calo eën
ri
B. 3 calo eën
ri
R?
C. 0 calo
T WATE
I
U
T
E
I
N
ESTAAT
B
T
A
W
6.
A. Haar
en
B. Tand
en
C. Bott
aters op
w
e
t
kers ook een l.
k
e
l
t
er, hkeraan. Kijk twater.n s
t
a
W
e
e
nt
an
Brabwaoon uit d ikinbrab lei spelleetnj
u je aller en hebb
ge
d
.
w
w
w aar vind te mak water.
D die met
... EN ONMISB
A AR V
OOR
JE G
EZ
ID
DHE
ON
.
!
36
ER
NIG WAT
TE WEI
JE ALS JE
OET JE
WATER M
Antwoorden: 1C, 2A, 3B, 4B, 5C, 6A
DE
Z
I
U
Q
R
E
WAT
37
Fietsen en wandelen
in Noord-Oost Brabant
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Loosbroek tussen knooppunt 50 en 42
Nuland tussen knooppunt 49 en 58
Lith tussen knooppunt 2 en 3
Helmond tussen knooppunt 57 en 78
Macharen tussen knooppunt 7 en 13
Boxmeer tussen knooppunt 8 en 30
Vierlingsbeek tussen knooppunt 44 en 36
Ingang waterwingebieden: Boxmeer - Waterleidingstraat | Vierlingsbeek - Rondweg | Vlieren - Bronweg |
Bij het eerste bospad met slagboom gaat u aan de linkerkant het bos in tot aan de driesprong. Daar rechtsaf en het pad
Nuland - Hooge Heide Waterleidingstraat
met de bocht mee volgen naar links. Dan komt u uit bij een weilandje. Hier blijft u een stukje langs de bosrand lopen en
dan het bos weer in via een pad dat uitkomt bij een T-splitsing. Als u rechtsaf slaat, kruist u de Oeffeltse Raam.
Boxmeer
U komt opnieuw bij een T-splitsing. Daar gaat u naar rechts en op de kruising weer naar links. Volg dit pad rechtdoor en ga
Ten westen van Boxmeer en de A73 ligt het waterwingebied Boxmeer (20 hectare). Doordat er een apart wandelpad door
op de kruising linksaf richting het hek. Op de T-splitsing vóór het hek gaat u rechtsaf naar de slagboom. Passeer de
het gebied loopt, kunt u er niet alleen fietsen, maar ook heerlijk wandelen. Het beboste gedeelte bestaat voornamelijk uit
slagboom en volg het pad rechtdoor tot de T-splitsing met de verharde weg. Die steekt u over en u gaat linksaf. Blijf
jong bos met zomereik en beuk, aangeplant in 1987. In het overwegend agrarische gebied heeft het bos een bijzonder
doorlopen tot de kruising met de Raamstraat en ga rechtsaf de Raamstraat in tot over het spoor. Volg de weg tot de
landschappelijk karakter. Er leven tal van bijzondere dieren en er is zelfs een dassenburcht. In dit gebied heeft Brabants
kruising met de Faunalaan en ga daar naar rechts. U bent weer terug bij het begin!
Landschap zogenaamde Ommetjes liggen. Dat zijn stukken landschap van cultuurhistorische waarde. Er is hier sprake van
een ondiepe winning: uit zes winputten pompen we water op vanaf ruim 9 tot 16,3 meter diepte. Kijk voor meer informatie
Nuland
op onze website www.brabantwater.nl.
Dit waterwingebied ligt tussen Nuland en Rosmalen, ingeklemd tussen de N50 en de spoorlijn Nijmegen-Den Bosch. Het
gebied beslaat 110 hectare en wordt doorsneden door de Waterleidingstraat. Het merendeel van de bossen van Nuland,
die vol vleermuizen zitten, is in de jaren vijftig aangeplant met grove den en eik. Er komen plaatselijke stuifzanden voor
Wandelroute Boxmeer Schraalzand
Afstand: 5 kilometer
Startpunt: Faunalaan Boxmeer
met heide en oude houtwallen. De spoelwatersloten in het zuidelijke deel zorgen voor een natte natuur waarvan vogels
en andere diersoorten profiteren. Door de naaldhoutbossen loopt een oude laan van Amerikaanse eiken waarvan de
holten als nestgelegenheid worden gebruikt. In dit mooie gebied leven de kamsalamander, de alpenwatersalamander en
andere bijzondere diersoorten als de levendbarende hagedis en de rugstreeppad. Ook de havik en sperwer komen er veel
Deze wandeling start bij het informatiebord aan de Faunalaan in natuurpark Luneven in Boxmeer. Loop meteen na vertrek
voor. Een heerlijke plek voor wandelaars, joggers en hondenbezitters! Uit 26 putten pompen we hier water op vanaf
de Faunalaan uit naar de kruising met de Stationsweg. U gaat hier linksaf en steekt het spoor over. Volg nu de weg tot de
maximaal 136 meter diepte.
kruising met de Heistraat en blijf aan de overkant gewoon rechtdoor lopen. Steek daarna de kruising met de Handelsstraat
over en volg de Raamstraat totdat u het industrieterrein verlaat. Via het bruggetje wandelt u over de Oeffeltse Raam. Als u
In het gebied zijn diverse wandel- en fietsroutes uitgezet. Kijk voor
rechtdoor loopt en langs de hondenclub bent gekomen, gaat u linksaf het bospad op en daarna op de driesprong
meer informatie op onze website www.brabantwater.nl.
rechtsaf. U kruist een lage wal en loopt het lariksbos in. Bij de volgende driesprong gaat u linksaf en dan rechtdoor over het
bruggetje heen. Volg nu het pad langs het weiland tot op de T-splitsing aan het einde van het bos en ga daar linksaf langs
38
het talud. Loop door tot voorbij de slagboom en daarna in dezelfde richting over de asfaltweg.
39
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Fietsen en wandelen
in De Peel
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Ingang waterwingebieden: Vlierden - Bronweg
Bijzondere waarnemingen:
Vlierden
Het waterwingebied Vlierden is zo’n 43 hectare groot en ligt even ten zuidoosten van het plaatsje Vlierden, net onder
Deurne. Het vrij droge bosgebied (randbeekdal), dat bestaat uit grove den en inlandse eik, is rijk aan mierennesten en
Persoonlijk verslag:
daardoor aantrekkelijk voor de groene specht. In het kader van de ‘natuurcompensatie Vlierdenseweg’ zijn er twee poelen
ingericht voor de groene en bruine kikker. Uit dertien putten pompen we hier water op vanaf maximaal 216 meter diepte.
In het gebied zijn diverse wandel- en fietsroutes uitgezet. Kijk voor meer informatie op onze website www.brabantwater.nl.
De Bikkelse bossen
Afstand: 3,5 of 5,3 of 9,5 kilometer
Startpunt: Biesdeel Vlierden bij vakantiepark ‘Bospark de Bikkels’
Dit is een gebied met zandverstuivingen en jeneverbesstruiken. Door de grillige vorm van deze struik in combinatie met
laaghangende nevelflarden dachten de vroegere bewoners wel eens geesten te zien. Vandaar dat dit gebied ook bekend
staat als tutjesberg (tutjes = oude wijven). Het startpunt van de gemarkeerde wandelroutes van 3,5 km, 5,3 km en 9,5 km
ligt aan het Biesdeel, net buiten Vlierden bij vakantiepark ‘Bospark De Bikkels’.
Een aantal knooppunten passeert onze waterwingebieden
Vlierden tussen knooppunt 46 en 50
Someren tussen knooppunt 63 en 66
Veghel tussen knooppunt 94 en 83/76
40
41
Fiets/wandeltochtRoutenaam:
Van: Naar:
Datum:
Rustpauze bij:
Hoogtepunten:
Dit viel tegen:
Bijzondere waarnemingen:
Persoonlijk verslag:
42
43
Brabant Water N.V.
Telefoon 073 683 88 88
Fax 073 683 89 99
E-mail [email protected]
Internet www.brabantwater.nl
Postadres
Postbus 1068
5200 BC ‘s-Hertogenbosch
I107/03

Download Report