Natuurkrant 2014 - Drents

2014
/15
Natu urkran t
m e t
HD
a l l e
a c t i v i t e i t e n
HD
Dwingelderveld
Drents-Friese Wold
Holtingerveld
HD
AH
AH
HD
HD
Een eindeloze, onherbergzame woestenij van heide, veen en stuifzand. Zo zag Drenthe er ruim
een eeuw geleden uit voor de reiziger. Op het Dwingelderveld kun je je met wat fantasie nog
inleven in die reiziger van toen. Want het Dwingelderveld is voor huidige begrippen groot.
Sterker nog, het is het grootste natte heidegebied van West-Europa. Inmiddels erkend als schitterende natuur, leefgebied van talloze bijzondere soorten planten en dieren.
Maar het Dwingelderveld biedt nog veel meer dan heide. Je vindt er bos in alle soorten en
maten, van donker sparrenbos tot kronkelige eiken. Verspreid door het bos liggen tientallen
vennen en veentjes, gevuld met glinsterend water of dichtgegroeid met een bonte deken van
hoogveenplanten. Een andere specialiteit van het gebied zijn de bosjes van jeneverbessen met
hun grillige vormen. Een netwerk van wandel-, fiets- en ruiterpaden maakt al dat moois voor
iedere bezoeker toegankelijk. Het bezoekerscentrum bij Ruinen is de beste uitvalsbasis. Ook
het Informatiecentrum bij Lhee en het Oriëntatiecentrum Spier zijn prima startpunten om het
Dwingelderveld te ontdekken.
AH
Dwingelderveld
Bijzondere activiteiten
Heide is mensennatuur
Kuna Festival Dwingeloo
10-13 juli
Heide is prachtige natuur – maar wel door mensen gemaakt. Een
landschap dat vorm kreeg in de loop van duizenden jaren, doordat
bewoners bos kapten en op de open plekken hun vee lieten grazen.
Eeuwenlang was de heide een onmisbare schakel in het boerenbestaan,
als weidegrond voor de schapen en als bron van grondstoffen, zoals
heideplaggen, heidestruiken (voor bezems en borstels) en turf. De mest
van de schapen, opgevangen in de potstal waar de dieren ’s nachts
verbleven, maakte de akkers bij de boerderijen vruchtbaar.
Heide is dus een cultuurlandschap, dat alleen in stand blijft door het
te beheren. Zou je de heide aan haar lot overlaten, dan verandert ze
in bos. De twee schaapskuddes van het Dwingelderveld lopen hier
dus niet alleen voor het schilderachtige plaatje. De schapen geven
jonge boompjes geen kans, vreten gras tussen de heideplanten weg en
houden de heideplanten vitaal. Een ander wezenlijk onderdeel van het
beheer is plaggen. De kale, voedselarme zandgrond die na het plaggen
overblijft, is een uitstekend kiembed voor heideplantjes. Die krijgen
zo een beslissende voorsprong op grassen, die sneller groeien maar
daarvoor wel voedzamere grond nodig hebben.
Het Taribush Kuna Festival is een
kleinschalig festival dat in het
teken staat van gezelligheid, kunst,
muziek, theater, cultuur en nog veel
meer. Plaats van handeling is Kamp
de Marke, prachtig gelegen in de
bossen en natuur van Nationaal
Park Dwingelderveld. Een bijzondere
locatie voor een leuk feest! Meer
informatie: http//kuna.tarisbush.nl.
Paardrijvierdaagse Dwingeloo
16 t/m 19 juli
‘Natuurlijk’ plezier voor paard en
ruiter! Voor de recreatieve ruiter is het
vier dagen genieten van de Drentse
natuur rondom Dwingeloo.
AW
Goede kans dat u de schaapskuddes tegenkomt tijdens een wandeling of fietstocht over de heide. Maar u kunt ook een kijkje nemen bij
een van de beide schaapskooien. De ene staat aan de zuidkant van
het gebied, in de buurt van het bezoekerscentrum, de andere aan de
noordrand van de heide niet ver van de radiotelescoop. Beide kuddes
trekken rond 10.00 uur de heide op en keren om ongeveer 17.00 uur
(van november tot april rond 16.00 uur) terug in de kooi.
Jeneverbes: grillig en mysterieus
Op sommige plekken in het Dwingelderveld staan honderden jeneverbesstruiken bij elkaar. De grillig gevormde struiken – de ene spits als
een cipres, de andere een afgeknotte zuil of zelfs een plat scherm –
maken soms een spookachtige indruk, vooral in de schemering wanneer
ze zich in nevelen hullen. Geen wonder dat de jeneverbes een rol speelt
in veel oude Drentse sagen. Het is een langzaam groeiende struik, die
hooguit een meter of vijf hoog wordt, maar honderden jaren oud kan
worden. De bessen worden gebruikt bij de bereiding van gin en jenever,
in geneesmiddelen tegen reumatische aandoeningen en als smaakmaker in zuurkoolgerechten en stoofschotels.
Prachtige jeneverbesstruwelen zijn te zien in het Lheebroekerzand,
in het Smitsveen en aan het begin van het Commissaris Cramerpad
(fietspad) bij Kraloo.
Vogelparadijs
In het Dwingelderveld zijn zo’n driehonderd soorten vogels waargenomen. Meer dan honderd soorten broeden er jaarlijks, waaronder
tientallen bijzondere en bedreigde. Veldleeuwerik, watersnip en
roodborsttapuit zijn een paar van de kenmerkende broedvogels van
de heide. Sinds een paar jaar heeft ook de majestueuze kraanvogel het
Dwingelderveld uitverkoren als broedgebied. Een bewijs van kwaliteit!
De vele heideplassen en vennen zijn het domein van allerlei watervogels. Zoals de dodaars, een klein soort fuut, die zijn aanwezigheid vaak
kenbaar maakt door zijn hinnikende roep. De geoorde fuut is iets groter
en onderscheidt zich door de goudgele oorpluim en helderrode ogen.
Wie weet ziet u zelfs de roodhalsfuut, nog een slag groter en een van de
zeldzaamste broedvogels van Nederland. U kunt de watervogels rustig
bekijken, zonder ze te verstoren, van achter de vogelkijkwand bij het
Holtveen en vanuit de vogelkijkhut bij de Davidsplassen.
Meer weten?
Kijk op www.np-dwingelderveld.nl
HD
2
HD
Uit de agenda
Zondagmiddagwandeling
met gids
De natuur in met een gids? Dat kan
nu ook op zondag! Iedere zondagmiddag om 14.00 uur staat een
gids klaar bij het Bezoekerscentrum
Dwingelderveld. Aanmelden is
niet nodig! Een tocht van ongeveer
anderhalf uur voert door de mooie
natuur van het Nationaal Park. Neem
uw verrekijker mee, of leen er een bij
Natuurmonumenten. Na afloop staat
een verfrissing voor u klaar. Ga mee
op pad!
HD
Groot, stil, nat en vol natuur
Interactieve ontdekkaart
voor bezoekers
Tientallen vennen en veentjes
In het Dwingelderveld liggen meer dan zestig vennen en veentjes. Het
zijn laagten die voornamelijk worden gevoed met regenwater. Daardoor
zijn ze van nature voedselarm en kan zich er hoogveen ontwikkelen.
In dat veen groeien bijzondere planten, zoals veenmossen, beenbreek,
veenbes en lavendelheide. Eind mei kleuren de pluizenbollen van het
veenpluis sommige vennen wit. Boven de vennen vliegen ’s zomers vele
soorten kleurige libellen, op zoek naar een prooi of een partner.
Nieuw is de interactieve ontdekkaart op de
website www.np-dwingelderveld.nl. Hier ziet u in
één oogopslag welke bungalowparken, campings en andere
recreatiebedrijven er in het Nationaal Park Dwingelderveld en ruime
omgeving te vinden zijn. De kaart geeft informatie over die bedrijven en
verwijst naar hun websites. Ook toont de kaart de begin- en eindpunten
van vele wandel- en fietsroutes en is de exacte locatie te vinden van
fietsknooppunten, vogelobservatiepunten, schaapskooien, bijzondere
bezienswaardigheden zoals de radiotelescoop, en attracties. Een handig
hulpmiddel om snel je bestemming te vinden.
Excursietip: Op donderdag 10 juli neemt de boswachter u mee naar
verschillende vennen en veentjes. Een mooie gelegenheid om meer te
weten te komen over deze natuurpareltjes. De excursie start om 14.00
uur bij het Oriëntatiecentrum Spier, zie de agenda in het midden van
deze krant.
Veel veranderd in een jaar
Wie al een tijdje niet meer in het Dwingelderveld is geweest, zal zijn
ogen uitkijken. In korte tijd is veel veranderd. Zo is er een ecoduct over
de snelweg gekomen en is de vroegere landbouwenclave Noordenveld
omgevormd tot natuur. Maar er zijn ook heel wat recreatieve voorzieningen bij gekomen.
Wie de oude weg Lhee-Kraloo nog in gedachten heeft, zal zich even in
de ogen wrijven, want de weg is weg. Daarvoor in de plaats is een riant
fietspad aangelegd. Op enkele plaatsen is het voorzien van houten
vlonders, die fietsers over de natte delen van het gebied leiden. Het
nieuwe fietspad is aangelegd in beton. De asfaltweg naast het nieuwe
fietspad is verwijderd en vervangen door een zandpad (voor gemotoriseerd verkeer alleen toegankelijk met een ontheffing).
Aan de noordrand van de heide aan Achter ’t Zaand is een nieuwe
parkeerplaats aangelegd. Hier start het nieuwe Familiepad. De route
is zo’n 2,5 kilometer lang en kan op verschillende plaatsen ingekort
worden. Het pad, voorzien van twee houten vlonders, is ook geschikt
voor rolstoelgebruikers. Langs het pad komt een tiental banken, waarop
bezoekers in alle rust het nieuwe landschap kunnen bewonderen. Ook
aan de zuidkant van de heide bij Kraloo is een nieuwe parkeerplaats
aangelegd. Nieuw zijn ook de stapstenen en de vlonder in de wandelroute in de Anserdennen.
Vanaf juli kunt u het uitkijkpunt over de Holtveenslenk bezoeken, dat
bovenop de geluidswal ligt. Vanaf het Oriëntatiecentrum is het ongeveer
twee kilometer lopen over zandpaden.
HD
Winteravondlezingen over
natuur en cultuurhistorie
In Bezoekerscentrum Dwingelderveld
organiseert het Nationaal Park
jaarlijks winteravondlezingen. Daar
vertellen gastsprekers over de natuur
in en rond het Dwingelderveld, het
landschap en de cultuurhistorie van
de streek. De lezingen worden in
2014 nog gehouden op donderdag 23
oktober en donderdag 20 november.
De lezingen beginnen om 19.30
uur (ontvangst vanaf 19.15 uur) en
duren tot ongeveer 21.30 uur. Vooraf
aanmelden via telefoonnummer
0522-472951 of via de website www.
natuurmonumenten.nl. De toegang
is gratis.
Ga mee met de Huifkartocht
Een unieke ervaring: vanaf een
huifkar en met een deskundige gids
het grootste natte heidegebied van
Europa verkennen. Onderweg zo nu
en dan uitstappen om te genieten van
de eindeloze heide en de prachtige
wolkenluchten. Er zijn voor elke
leeftijd activiteiten onderweg, zoals
met schepnetjes waterbeestjes
vangen in een ven of de schaapskooi
bezoeken.
’s Avonds reeën kijken
Ga mee op zoek naar reeën. Een gids
neemt u mee naar plekken waar ze
vaak worden gezien. Neem verrekijker mee, trek laarzen of stevige
schoenen aan en stop regenkleding
in de rugzak. Reeën kunnen erg
goed horen, dus krakende jassen en
broeken kunt u beter thuislaten. Kijk
voor meer informatie op de website
van Natuurmonumenten: www.
natuurmonumenten.nl.
Op pad
Fietsen is een ideale manier om het Dwingelderveld en omgeving te
verkennen. Verharde en halfverharde fietspaden voeren door het hele
gebied, ook over de grote heide. De meeste paden zijn ook geschikt
voor scootmobiel en elektrische fiets. Er zijn oplaadpunten bij het
bezoekerscentrum en het Oriëntatiecentrum Spier. In het gebied is ook
een ATB-route uitgezet. Het kaartje is te vinden op www.np-dwingelderveld.nl.
Wandelaars en ruiters komen hier eveneens aan hun trekken. Er zijn
talloze wandelpaden, verscheidene gemarkeerde wandelroutes en 60
kilometer aan bewegwijzerde ruiterpaden en huifkarroutes. Bij het
Oriëntatiecentrum en bij de parkeerplaats aan de weg Achter ’t Zaand
(ten zuiden van Lhee) liggen verharde paden die geschikt zijn voor
rolstoelen. Kaarten en routefolders zijn verkrijgbaar bij het bezoekerscentrum en het Oriëntatiecentrum.
HD
3
HD
Het Holtingerveld is een fenomeen. Meest in het oog springend is de
Havelterberg. Vanuit Wapserveen is de flinke heuvel van 19 meter boven NAP al
van heinde en ver te zien. Nergens in Drenthe is een steilere helling te vinden.
Maar het Holtingerveld is meer dan de berg alleen. In feite is het Holtingerveld
een van de meest gevarieerde natuurgebieden van Drenthe. In totaal is het gebied
een kleine 1.800 hectare groot. Ongeveer de helft bestaat uit heide, vennen en
stuifzand. De andere helft is bos. De variatie is grotendeels te danken aan de
complexe bodemopbouw met stuifzand, veen en leem. Bovendien is het gebied
afwisselend heel nat of juist heel droog. Logisch dat er daarom veel verschillende
planten- en diersoorten voorkomen, die allemaal hun eigen voorkeur hebben.
Het Holtingerveld staat bekend om het grote aantal zeldzame planten dat hier
groeit. Die rijkdom is een van de redenen waarom het gebied is opgenomen in het
Europese netwerk van belangrijke natuurgebieden, Natura 2000.
De plek om de ontdekking van het gebied te starten is de Poort Holtingerveld aan
de Van Helomaweg ten noorden van Havelte. Hier vindt u ook de schaapskooi van
de Holtinger schaapskudde.
HD
Holtingerveld
Bijzondere activiteiten
Excursie met de Heide-expres.
Rondritten met een oude legertruck
door het Holtingerveld. Meer informatie: www.heideexpres.nl
13 mei: Tour des Cimetières door
Zuidwest Drenthe. Een geheel
verzorgde bustocht langs bijzondere
kerken en begraafplaatsen in onder
meer Meppel, Havelte, Kolderveen
en Blijdenstein. Diverse startlocaties mogelijk. Kosten: € 47,- (incl.
bustocht, lunch en koffie/thee).
Aanmelden is noodzakelijk en kan via
www.drentslandschap.nl/activiteiten.
Oerlandschap gevormd
door ijs en oorlog
Bergweide
Zorgvuldig beheer
Doordat een groot deel van het gebied tientallen jaren als militair oefenterrein in gebruik was, is het niet helemaal ontgonnen tot landbouwgrond.
Soldaten oefenen er nog steeds, zij het in een veel kleiner gebied dan in de
vorige eeuw. Ondertussen werkt het ministerie van Defensie stug door aan
het natuurbeheer van zijn deel van het gebied. De andere beheerorganisaties zijn Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Het Drentse Landschap.
Bovendien zijn er een aantal particulieren die hun steentje bijdragen aan
het behoud van het natuurgebied. Met elkaar zorgen de beheerders ervoor
dat het Holtingerveld in optimale conditie blijft. Een belangrijke factor bij
het dagelijks beheer is de schaapskudde van Holtinge. Dagelijks trekt de
kudde onder leiding van herder Jelle Kootstra het veld in. De schapen vreten
grashalmen en de blaadjes van jonge bomen op, waardoor de heide niet
volloopt met gras en bomen.
De hunebedden liggen in een landschap van droge heide met struikheide en bochtige smele, zoals in veel andere Drentse heidevelden.
Boven op de ‘berg’ is het beeld heel anders. Door de dikke laag keileem
blijft hier veel water staan en is het veel natter dat op de helling. De
mineralen uit de keileem en het vocht zorgen voor gunstige omstandigheden voor tal van bijzondere planten. Op deze ‘bergweides’ groeien
zeldzaamheden als knollathyrus, bochtige klaver, kleine bevernel, fraai
hertshooi en maanvaren. Staatsbosbeheer beheert deze waardevolle
weides door ze één keer per jaar te maaien en door er buiten het bloeiseizoen koeien en schapen te laten grazen. Zo blijft de bloemrijkdom
keurig in stand.
Afwisselend gebied
Het Holtingerveld is van oudsher een geliefd recreatiegebied. Sinds jaar en
dag komen er bezoekers af op de hunebedden, de schaapskooi en de vele
wandel- en fietspaden. Door de afwisseling, de ligging tussen prachtige
Drentse dorpen en de nabijheid van compleet andere natuurgebieden zoals
de Weerribben, is het Holtingerveld uniek. Nu de Poort Holtingerveld met
een grote nieuwe parkeerplaats sinds vorig jaar klaar is, is het gebied klaar
om bezoekers gastvrij te ontvangen.
Schaapskooi
In 2013 is de nieuwe schaapskooi van de
Holtinger schaapskudde officieel geopend.
De kooi is een combinatie van oude Drentse
sfeer met een hypermoderne inrichting.
Dagelijks trekt de herder het veld in. De
vertrek- en aankomsttijden van de kudde
variëren per seizoen. Op een bord bij de
schaapskooi staat vermeld waar de kudde die
dag naar toe is. Op en rond de schaapskooi
organiseert de Stichting Holtinger schaapskudde regelmatig bijzondere evenementen.
In de lammerkooi bijvoorbeeld zijn vaak
exposities georganiseerd. Meer informatie
vindt u op de website van de schaapskudde:
www.deholtingerschaapskudde.nl.
HD
Rondje fietsen
In het Holtingerveld liggen tientallen
kilometers fietspad, variërend van
smalle schelpenpaden tot brede
asfaltpaden. Onderweg zijn er
picknickplaatsen en bankjes. Sinds
de aanleg van een nieuw fietspad
door Het Moer is het mogelijk om
het hele Holtingerveld rond te fietsen.
Op de website van het gebied kunt
u een kaartje met een routevoorstel
downloaden.
4
HD
Themawandelingen
Vanaf de Poort Holtingerveld leiden drie thematische en bewegwijzerde
routes het gebied in:
• Hunebedroute (2,2 km, rode pijlen). Deze korte route leidt u via een
uitzichtplatform naar de twee hunebedden. Onderweg komt langs
bomkraters, grafheuvels en het aardkundig monument.
• IJsroute (5 km, blauwe pijlen). Op deze route treft u landschappen
aan die hun bestaan te danken hebben aan de ijstijden.
• Oorlogsroute (8,3 km, groene pijlen). De Tweede Wereldoorlog
heeft het landschap van het Holtingerveld ingrijpend veranderd. De
route voert u langs hangars, bomkraters, de vliegstrip van de Grote
Startbaan en over diverse rolbanen.
Meer weten?
Kijk op www.holtingerveld.nl
Hunebedden
Al in de Midden-Steentijd, zo’n 12.000 jaar voor Christus, leefden
er mensen in het Holtingerveld. Zij sloegen er hun kamp op om op
rendieren te jagen. Later, ongeveer 3000 jaar voor Christus, bouwde het
Trechterbekervolk de twee hunebedden – robuuste grafmonumenten – aan
de voet van de Havelterberg. De grote stenen vonden de bouwers in de
dikke laag keileem in de bodem van de Havelterberg. In de eeuwen daarna
begroef men hun doden in graf- en brandheuvels, die u her en der in het
gebied kunt terugvinden.
Wilt u deze prehistorische graven bezoeken en komt u met de auto, dan
kunt u deze bij de Poort parkeren. Als u de hoofdwandelroute vanaf de
Poort neemt komt u zowel langs de hunebedden als langs grafheuvels. Voor
mensen die slecht ter been zijn (met mindervalidenkaart) is er gelegenheid
om bij de hunebedden te parkeren.
HD
Tips voor slecht weer
Esdorpenlandschap
In Nederland is het zelden weken achter
elkaar droog. In de omgeving van beide
parken zijn een aantal leuke musea en andere
attracties die garant staan voor een genoeglijk uurtje onder dak. Hieronder volgt een
kleine selectie.
Ook in het landelijke gebied tussen de drie grote natuurgebieden
van deze krant is het aangenaam toeven. Grote delen hebben nog de
kenmerkende trekken van het traditionele Drentse esdorpenlandschap.
Dit landschap kreeg vorm door een landbouwsysteem dat zich in de
Middeleeuwen ontwikkelde en tot 1900 in grote lijnen onveranderd
bleef. Het bestaat in essentie uit vier onderdelen: het dorp, een of
meer aangrenzende essen, het beekdal en de heide. Elk onderdeel had
een functie in het boerenbedrijf. Op de hooggelegen essen hadden de
boeren hun akkers. Op de heide graasden de schapen en oogstte men
plaggen. De laaggelegen graslanden leverden het hooi voor het vee in
de winter.
De basispatronen van het esdorpenlandschap zijn herkenbaar bij onder
meer Doldersum, Diever, Vledder, Dwingeloo, Uffelte, Ansen en Ruinen.
Diever wordt bijna helemaal omgeven door een krans van essen. De
esdorpen zelf, althans hun oude kern, bestaan uit een groepje kriskras
verspreide boerderijen, vaak met een of meer brinken. Een brink is
een soort grasplein met - vaak oude - bomen, waar vroeger het vee
verzameld werd voordat men het naar de weidegronden bracht. Diever,
Dwingeloo, Lhee en Ruinen hebben fraaie dorpsbrinken. Bij Diever en
Dwingeloo is nog het patroon te herkennen van de oude veedriften
waarover de herders met de schapen van en naar de hei gingen.
1 Planetron
6
Dwingeloo – Schitterende
voorstellingen onder de koepel
2
7
Drift 11b, 7991 AA Dwingeloo - 0521-593535 6
www.planetron.nl,
Open: zie website
31
8
2 Terre
7 Merveille – kunst vol verwondering
4
9
Keramiekatelier Elysia Verhoeven en grafieka35
8
10
telier
Siemen
Dijkstra
Lheeweg
4
9 10b, 7991 AM Dwingeloo 12
11
0521-597510
1
6 - www.elysiaverhoeven.nl
5
10
Open:
wo-za
13.00-17.00 uur; 1 mei - 1 okt
2 13.00-17.00
7
di-zo
uur; jan/feb op afspraak
12
11
3 Archeologisch
8
Centrum West-Drenthe
– Levende geschiedenis
41
9
6
Brink 7, 7981 Diever - 0521-571412 www.archeologie-westdrenthe.nl
10
25
7
Open: t/m 27 oktober di-zo 13:30-17:00
12
3 jul11
8en aug ook op maandag
uur;
41 Op9
6avontuur in het Heksen
museum
– Dat moet je maar durven!
10
25
7
Drentseweg 46, 8426 ES Appelscha 0516-433365
- www.heksehoeve.nl
12
11
3
8
Open: 27 apr - 31 aug en 11 t/m 26 okt
4
9
wo-zo
12.00-17.00
uur
Peize
Eelde
Nationaal Park
Drentsche Aa
1
2
3
4
1
5
2
12
3
4
51
12
2
3
4
1
5
2
12
3
4
51
12
2
3
4
15
12
2
3
4
5
12
6 Zeemuseum Miramar – Kijkje onder water
Vledderweg 25, 8381 AB Vledder - 0521-381300
7
- www.miramar-zeemuseum.nl
Open:
apr-okt, kerst- en voorjaarsvakantie
8
(behalve eerste kerstdag en nieuwjaarsdag)
9 10.00-17.00 uur; zo 13.00-17.00 uur; ook
di-za
6 en pinkstermaandag open
paas10
7
11 Museum Koloniehof – Een kijkje in het
ontstaan
van een koloniaal landschap
8
Koningin Wilhelminalaan 87,
8382 GC Frederiks
oord - 0521-382712 - www.
9
dekoloniehof.nl, Open: apr en okt di-zo 13.0010
16.30
6 uur, mei-sep di-zo 11.00-16.30 uur, nov
tot kerst do/vr 13.00-16.30 uur en za 11.0011
7 uur
16.30
8 Museums Vledder – valse kunst en
(echt)
9 glas
Brink 1, 8381 BE Vledder – 0521-383352 - www.
6
museums-vledder.nl,
Open: 28 mrt - 3 nov en
10
kerstvakantie
(m.u.v. eerste kerstdag) wo-zo
7
11
11.00-16.00
uur; 3 nov - 20 dec za-zo 11.008 uur; jan-mrt gesloten
16.00
9 Pasmans Huus – Terug naar het oude
boerenleven
10
6
Oosterstraat
16, 7963 AC Ruinen 0522-472631
www.stichtinghistorievan11
7
ruinen.nl, Open: mei-jun di-do 14.00-16.30
uur,
8 jul-sep di-do en za 14.00-16.30 uur; in de
herfstvakantie wo 14.00-16.30 uur; groepen
op9 afspraak
10
6 Hunebedcentrum – 5000 jaar terug in de
tijd
11
7
Bronnegerstraat
12, 9531 TG Borger 0599-236374
www.hunebedcentrum.nl
8
Open: hele jaar behalve eerste kerstdag,
oudejaarsdag
en nieuwjaarsdag ma-vr 10.009
17.00 uur, za/zo en feestdagen 11.00-17.00
10
uur
Zuidlaren
Westlaren
Een
1
Fochterloërveen
1
21
7
2
3
1
2
1Diever
3
2
4
4 5 91210 11
Havelte
3
5 1210 11Rheebruggen 5
4
Nijeveen
Ruinerwold
12
12
11
5
2 10 7
Smilde
5
Beilen
Peize
Paterswolde
Eelde
Roden
Nationaal Park
Drentsche Aa
Annen
1
6
Eext
Gieten
8
Rolde
9
10
Grolloo
Vries
Norg
Zeijen
Veenhuizen
2
7
3
8
4
9
Hijkersmilde
de Reest
De Wijk
Zuidwolde
In de buurt
Tweede Exloermond
Exloo
Westerbork
Valthermond
Nieuw Weerdinge
Odoorn
Valthe
Schoonoord
Roswinkel
Emmer Compascuum
Annen
Gieten
Gasselternijeveen
Nieuw Buinen
Buinen
Buinerveen
Borger
Hooghalen
Tweede Exloermond
Exloo
Beilen
Valthermond
Westerbork
Nieuw Weerdinge
Odoorn
Valthe
Schoonoord
Zweeloo
Sleen
Klazienaveen Noord
Barger Oosterveld
Noordbarge
Erm
Zuidbarge
Barger Compascuum
Nieuw Dordrecht
Gees
Nieuwlande
Dalen
Veenoord
Nieuw Amsterdam
Elim
Zuideropgaande
Schoonebeek
Coevorden
12
11
Erica
Zwartemeer
Aalden
Weiteveen
Nieuw Schoonebeek
11
EMMEN
Noord Sleen
Klazienaveen
Noordscheschut
Hollandscheveld
Alteveer
Zweeloo
EMMEN
Noord Sleen
Aalden
Oosterhesselen
HOOGEVEEN
Roswinkel
Emmer Compascuum
Ter Horsterzand
Nationaal Park
Dwingelderveld
Pesse
de Reest
12
De Wijk
11
Buinerveen
Schuilingsoord
Schipborg
Gasselte
Hoogermilde
Dwingeloo
Ruinen
Rheebruggen
Ruinerwold
12
Buinen
Borger
Eext
Diever
Havelte
MEPPEL
10
Nieuw Buinen
Rolde
Grolloo
Vledder
Holtingerveld
5
HD
Gasselternijeveen
Gasselte
Zuidlaren
Tynaarlo
ASSEN
Bovensmilde
Smilde
Nijeveen
11
1 7 2 6 5 7 10
6 Dwingeloo
Ter Horsterzand
2 8 3 7 12 8 11
7
Nationaal Park
3 9 4 8 9 Dwingelderveld
Pesse
8
Ruinen
4 105 9 10
9
5 111210 11 HOOGEVEEN Noordscheschut
10
Nieuwlande
Westlaren
Een
Fochterloërveen
Nationaal Park
Drents Friese Wold
Weeribben-Wieden
MEPPEL
6
9 Bovensmilde 4
3 11 Hooghalen
8 12
Hoogermilde
12
61 4 6 9
Vledder
4 8 109
3 75Holtingerveld
7
ASSEN
Schuilingsoord
Schipborg
6
Hijkersmilde
2 643 7 98
10
4 8125 9 11
1
Tynaarlo
1
8
5
3
Zeijen
3
76
2
6
2
4
1 32 6 87
1
Vries
Veenhuizen
6
Nationaal Park
Drents Friese Wold
Norg
Oosterhesselen
Sleen
Klazienaveen Noord
Barger Oosterveld
Noordbarge
Erm
Zuidbarge
Barger Nieuw Dordrecht Compascuum
Gees
Klazienaveen
Dalen
Veenoord
Nieuw Amsterdam
Erica
Zwartemeer
Hollandscheveld
Alteveer
Elim
Zuideropgaande
Zuidwolde
5 Oudheidskamer
10
‘de Börgmeesters
kaemer’ – Duik in de historie van Dwingeloo
12
11
Brink 1, 7991 CG Dwingeloo - www.dwingelseigen.nl, Open: mei-aug di en do 13.30-16.00
uur
Paterswolde
Roden
Schoonebeek
Coevorden
Weiteveen
Nieuw Schoonebeek
Weeribben-Wieden
Geschiedenis van Weldadigheid
Een van de grootste particuliere grondeigenaren in Zuidwest-Drenthe
is de Maatschappij van Weldadigheid, gevestigd in Frederiksoord. De
bijzondere naam verwijst naar een bijzondere geschiedenis, die in deze
regio de nodige sporen heeft achtergelaten. Opgericht in 1818 had de
Maatschappij als doel behoeftige gezinnen uit de Nederlandse steden
te verheffen uit de armoede, door ze een nieuw bestaan op te laten
bouwen als ‘kolonist’. Onder de gedreven leiding van generaal Johannes
van den Bosch werden in hoog tempo de kolonies Frederiksoord,
Wilhelminaoord, Willemsoord en Boschoord uit de grond gestampt.
In deze dorpen zijn nog veel van de koloniewoningen te zien, waar
men probeerde van ‘paupers’ zelfstandige boeren te maken. Met op
zijn best wisselend succes overigens. Het museum De Koloniehof in
Frederiksoord laat zien wat dit unieke sociale experiment inhield.
Verder naar het noorden, in het dorpje Veenhuizen, stichtte de
Maatschappij ook een landbouwkolonie. Deze had een meer dwangmatig karakter en was bedoeld voor landlopers, bedelaars, weeskinderen en vondelingen. Een van de drie gestichten van Veenhuizen
bestaat nog in min of meer oorspronkelijke vorm en herbergt nu het
Nationaal Gevangenismuseum.
De Maatschappij is inmiddels een stichting, die 1.400 hectare cultuurgrond en bos beheert. Daartoe behoort het grote boscomplex rond
Boschoord, een prima wandelbos waarvan het noordelijk deel binnen
de grenzen van het Nationaal Park Drents-Friese Wold valt. De voormalige koloniën van de Maatschappij in Drenthe zijn samen met de
Ommerschans in Overijssel en de zusterkolonies Merksplas en Wortel
in Vlaanderen voorgedragen voor een plek op de Werelderfgoedlijst van
Unesco.
HD
Weerribben-Wieden zo dichtbij, zo
anders
Op een steenworp afstand van het Holtingerveld, aan de andere kant
van de provinciegrens in Overijssel, ligt een ander groots natuurgebied: Nationaal Park Weerribben-Wieden. Water, riet en moerasbos
bepalen het beeld in dit grootste laagveenmoeras van NoordwestEuropa. Varen is de beste manier om het te verkennen, maar ook voor
fietsers en wandelaars zijn er genoeg mogelijkheden. Meer informatie: Buitencentrum De Weerribben in Ossenzijl, tel. 0561-477272;
Bezoekerscentrum De Wieden in Sint Jansklooster, tel. 0527-246644;
www.np-weerribbenwieden.nl.
KolonieLoop Frederiksoord 9 juni
Op maandag 9 juni, Tweede Pinksterdag, beleeft de KolonieLoop zijn
eerste editie! De KolonieLoop is een heuse ontdekkingstocht voor alle
recreatieve lopers in Nederland. Het parcours voert door het unieke
gebied van de voormalige koloniën rond Frederiksoord, langs tientallen
monumenten.
11
1 Vlinderparadijs
6
Papiliorama – tropische
verrassingen
U2vindt 7het vlinderparadijs op het terrein van
de3 Poort8 Holtingerveld, van Helomaweg 4,
7971 PX Havelte - 0521-342155 - www.vlinderparadijs.nl,
4
9 Open: hele jaar behalve eerste
kerstdag en nieuwjaarsdag dagelijks 9.00 tot
5
10
uiterlijk
17.00 uur. Sluit ’s winters eerder.
HD
Fochteloërveen weids en puur
De grensstreek van Friesland en Drenthe is rijk aan natuur. Een
stukje ten noorden van het Drents-Friese Wold ligt het uitgestrekte
Fochteloërveen, een van de grootste en best bewaarde hoogveengebieden van ons land. Met zelfs nog een kern van levend hoogveen – en
meerdere paren kraanvogels! Het mooiste uitzicht heb je vanaf de
uitkijktoren aan de zuidkant bij Ravenswoud. Ook het fietspad door het
veen is een goede keus. Informatie: www.natuurmonumenten.nl/natuurgebieden/fochteloërveen
12 Herinneringscentrum
11
Kamp Westerbork
– Om nooit te vergeten
Oosthalen 8, 9414 TG Hooghalen 0593-592600 - www.kampwesterbork.nl
Open: ma-vr 10.00-17.00 uur, za/zo 13.0017.00 uur za/zo apr-aug 11.00-17.00,
feestdagen 11.00-17.00 uur, tweede kerstdag
13.00-17.00 uur
5
HD
Met meer dan zesduizend hectare is het Drents-Friese
Wold een van de grootste natuurgebieden van ons land.
Bos vormt de hoofdmoot, met heide als goede tweede. De
actieve zandverstuiving van het Aekingerzand is vanouds
een trekpleister voor bezoekers. Direct ten zuiden van de
zandheuvels ligt het grazige brongebied van de Vledder Aa,
een beek die ook zijn eerste kronkelende kilometers binnen
het Nationaal Park aflegt. In de bossen en heidevelden
liggen tientallen vennen, sommige met open water, andere
dichtgegroeid met veen, maar stuk voor stuk natuurjuweeltjes.
Afwisseling is troef in dit uitgestrekte natuurgebied, waar
je grenzeloos kunt zwerven: te voet, op de fiets, te paard
of in een huifkar. Het Buitencentrum bij Appelscha, het
Informatiecentrum in Diever en de Informatieruimte bij de
schaapskooi Doldersum zijn perfecte startpunten.
HD
Drents-Friese Wold
Uit de agenda
Nieuw leven voor Vledder Aa
Ruiterexcursies
Vanuit meerdere locaties starten er
ruiterexcursies onder begeleiding van
de boswachter. U komt op plekken
waar u anders nooit komt en na
afloop kijkt u met andere ogen naar
het bos! Een goede conditie, ervaring
in buitenrijden en een cap zijn wel
vereist.
In het hart van het Drents-Friese Wold ontspringt een beek: de Vledder Aa.
Denk niet dat er een duidelijke bron te vinden is: hier ontstaat uit drassige
laagtes heel geleidelijk iets van een herkenbaar stroompje. Dat gebeurt in
het Aekingerbroek, een tamelijk open, grazig gebied ten zuiden van het
Aekingerzand. Het is nu nauwelijks meer voor te stellen, maar nog geen
dertig jaar geleden was dit nog intensief bewerkte landbouwgrond en de
beek verderop was een recht kanaaltje. Maar de landbouw verdween, het
waterpeil ging omhoog en de Vledder Aa kreeg haar oude loop terug. Ook
verder stroomafwaarts, tot ruim buiten de grenzen van het Nationaal Park,
is en wordt gewerkt aan beekherstel. De natuur reageert dankbaar op deze
tweede kans: er ontwikkelen zich prachtige bloemrijke graslanden, waarin
steeds nieuwe bijzondere planten en dieren verschijnen.
Vollemaanexcursie
Iedere maand is er bij volle maan
een avondwandeling over het
Aekingerzand. Deze wandeling is ook
voor gezinnen. De sfeer in dit prachtige stuifzandgebied is op zo’n avond
uniek. De aanvangstijd is afhankelijk
van de maand.
HD
Bos: van houtoogst naar natuur
In het spoor van de
boswachter
Nauwelijks meer dan honderd jaar geleden was het landschap tussen
Appelscha en Diever nog woest en ledig. Niets dan heide en stuivend
zand zover het oog reikte. Vanaf eind negentiende eeuw plantte men
bomen om de woeste grond productief te maken. Het aangeplante bos
diende voor de houtoogst.
De oudste bosgedeelten van het Drents-Friese Wold zijn de dennenbossen van Berkenheuvel aan de zuidkant en bij Appelscha aan de
noordkant. Dat ze op stuifzand zijn geplant, is goed te zien aan
de talloze heuveltjes. De bodem van dit dennenbos is over grote
oppervlakten bedekt met een dicht tapijt van kraaihei, een beeld dat
Scandinavisch aandoet. Kraaihei is een Noord-Europese plantensoort.
Nergens anders in Nederland vormt hij zulke prachtige bostapijten als
hier.
Houtoogst speelt in de huidige bossen een steeds kleinere rol. Waar
bomen geveld worden, gebeurt dat om het bos een natuurlijker karakter
te geven, met meer soorten bomen van verschillende leeftijden door
elkaar. Aangeplante uitheemse naaldbomen maken geleidelijk plaats
voor de bomen die hier van nature groeien.
Iedere maand is er op zaterdag of
op zondag wel een mogelijkheid
om mee te gaan in het spoor van
de boswachter. Het thema hangt af
van het seizoen. De excursie wordt
afgesloten met een consumptie.
Bijzondere activiteiten
Drents-Friese Wold
Wandelvierdaagse 22-25 mei
De twintigste editie alweer van dit
alom bekende en geliefde evenement!
De wandelvierdaagse is een perfecte
gelegenheid om de natuur van het
Drents-Friese Wold op een sportieve
manier te verkennen. Start en finish
in Diever.
HD
Paardrijvierdaagse Zorgvlied
9-12 september
‘Natuurlijk’ plezier voor paard en
ruiter. Voor de recreatieve ruiter is het
vier dagen genieten van de natuur in
en rondom het Drents-Friese Wold!
Meer weten?
Kijk op www.np-drentsfriesewold.nl
Zwarte specht, symbool voor gezond
bos
Het beeldmerk van het Nationaal Park Drents-Friese Wold is de zwarte
specht, een vogel die symbool staat voor uitgestrekte en gezonde bossen.
Deze grote specht (formaat kraai) komt alleen voor in bos van behoorlijke omvang met voldoende geschikte nestbomen en voldoende voedsel.
De zwarte specht hakt nestholten uit in het levende hout van beuken en
dennen. Als superhouthakker speelt hij een belangrijke rol in de natuur.
Hij houdt namelijk zo van timmeren dat hij regelmatig een nieuw nesthol
uithakt. De oude nestholten komen dan vrij voor andere holbewoners als
bijvoorbeeld boommarter of bosuil.
6
HD
HD
Stuifzand: speelplaats van de wind
Het Aekingerzand, ook Kale Duinen genoemd, is de laatste zandverstuiving in Noord-Nederland waar de elementen nog vrij spel hebben.
De wind werpt duinen op en blaast ze weer weg. In deze voortdurend
veranderende wereld leven bijzondere planten en dieren. Buntgras en
zandzegge doen moedige pogingen het zand vast te leggen. In hun
kielzog weven mossen en korstmossen mooie tapijten. Boomleeuwerik
en tapuit zijn kenmerkende broedvogels van deze inlandse miniwoestijn. Grazende schapen en runderen helpen mee om het stuifzand open
te houden.
Voor kinderen
Voor (gezinnen met) kinderen is er
heel veel te doen in het Drents-Friese
Wold. Naast de begeleide activiteiten
zijn er veel activiteiten die u op eigen
gelegenheid kunt ondernemen.
Startpunt is het Buitencentrum, tenzij
anders vermeld.
Natuurtheater
Leeftijd: 3-6 jaar
In de zomervakantie is er weer
natuurtheater op de dinsdagmiddag
van 14.00 tot 15.00 uur. Informeer bij
het Buitencentrum over de voorstelling van de week.
Allemaal naar buiten
In de vakanties zijn er op de woensdagmiddag activiteiten voor gezinnen.
Met wisselende thema’s gaan we
naar buiten van 14.00 tot 16.00 uur.
HD
Grenzeloos gevarieerd
AH
Kinderspeurtocht landgoed
Berkenheuvel - Stel je eens
voor dat bomen kunnen praten
Leeftijd: 4-6 jaar en 7-11 jaar
Start: TIP Diever
Een spannende tocht door landgoed
Berkenheuvel, langs het monument
van Van Daalen en langs de es. De
opdrachten zijn voor twee leeftijdsgroepen uitgewerkt.
Gezinsfietstocht - Schaap-inde-kar
Leeftijd: 5-12 jaar
Start: Schaapskooi Huenderweg 1,
Doldersum
Een afwisselende fietsroute met leuke
verhalen over Smodde, een ondernemend lammetje, afgewisseld met
korte opdrachten.
HD
Schapen onderhouden heide
Het Wold verkennen
Dat de heide van het Doldersummer- en Wapserveld er zo mooi bij ligt,
is voor een groot deel te danken aan de schaapskudde die hier graast
onder leiding van een herder. De grazende schapen houden de heideplanten vitaal en maken korte metten met opkomende boompjes.
De kudde overnacht in de schaapskooi aan de Huenderweg tussen
Doldersum en Wateren, die dwars door het gebied loopt. Iedere ochtend
rond 9.30 uur vertrekt de herder met zijn kudde naar de heide om rond
16.00 uur terug te keren. Bij de schaapskooi is een onbemande informatieruimte van Het Drentse Landschap (zie achterpagina).
Wandelaars, fietsers, ruiters: allemaal kunnen ze hun hart ophalen in het DrentsFriese Wold. Er zijn talloze wandel- en fietspaden, meer dan dertig uitgezette
wandelroutes, verscheidene beschreven fietsroutes, twee ATB-routes van samen
ruim 50 kilometer, en 75 kilometer bewegwijzerde ruiterpaden en huifkarroutes.
Fietsers kunnen gebruik maken van het systeem van fietsknooppunten. De
meeste fietspaden zijn ook geschikt voor scootmobiel en elektrische fiets. Bij het
Buitencentrum in Appelscha is een oplaadpunt voor twee elektrische fietsen tegelijk.
Bij het Buitencentrum begint het Familiepad, een geheel verhard pad van 2,5
kilometer lang dat ook geschikt is voor mensen met een beperking. U wandelt er
door de verschillende landschappen van het Wold en over de bodem van een ven.
Overal wordt u verrast door de geluiden van het seizoen.
In het Buitencentrum en in het Informatiecentrum/TIP Diever zijn kaarten en routefolders verkrijgbaar. Wandel- en ruiterroutes plus fietspaden zijn aangegeven op de
Falkplankaart van het gebied. Ook bij de veertig gastheerbedrijven is informatie over
het gebied te verkrijgen. U herkent deze bedrijven aan het bordje aan de gevel met
de tekst ‘Gastheer Nationaal Park Drents-Friese Wold’.
Gezinsfietstocht - Het raadsel
van de vreemde brief
Leeftijd: 7-12 jaar
Boukje de Boommarter ontvangt een
brief, maar wie hem heeft gestuurd
weet ze niet. Ze gaat op zoek naar
de afzender. Deze fietstocht met
opdrachten kun je fietsen met behulp
van knooppunten.
Kabouterpad
Leeftijd: 3-7 jaar
Met een kaboutermuts op en een
knapzak over de schouder loop je
deze route, waar je onderweg allerlei
leuke opdrachten kunt doen.
Dierenvriendjespad
Leeftijd: 4-6 jaar
Een rugzak met daarin een kleurencirkel. Groen voor planten, rood
voor dieren, blauw voor algemene
opdrachten en geel is altijd beweging.
Kun jij springen als een kikker?
Paddenpad
Leeftijd: 6-12 jaar
Deze speurtocht wordt aangegeven
met beelden die het leven van de pad
laten zien. Op verschillende plekken
kun je opdrachten doen met materiaal
uit de paddentas.
HD
Uitkijktorens
Expeditie Boswachterscode
Leeftijd: 7-10 jaar
Volg het spoor van boswachter
Benno Buitenpret. Hij heeft een kaart
gemaakt met daarop het Niet-gebied.
Met deze kaart ontdek je van alles
over zintuigen. Lukt het jou de code
te kraken?
De natuur van het Drents-Friese Wold is ook van bovenaf te bekijken.
Het Nationaal Park telt liefst drie uitkijktorens. De uitkijktoren van Het
Drentse Landschap in het Doldersummerveld biedt een weids uitzicht
over dit mooie heideveld. Vanaf de uitkijktoren van Staatsbosbeheer aan
de rand van Aekingerzand overziet u een groot deel van het stuifzandgebied en het brongebied van de Vledder Aa. Van de toren op de Bosberg
hebt u een fenomenaal uitzicht over de bossen en het aangrenzende
landbouwgebied. Deze toren heeft een lange geschiedenis. In 1903
gebouwd als brandtoren, diende hij in de jaren dertig al als toeristische
attractie. Na jaren van verval en sluiting is de toren recent gerestaureerd
en opengesteld. Terwijl de beide andere torens altijd toegankelijk zijn,
heeft deze beperkte openingstijden: woensdag, zaterdag en zondag
14.00-17.00 uur. U betaalt ook een bescheiden entree.
7
HD
Welkom in de
bezoekerscentra
Zie kaart op middenpagina’s voor locaties
De parken digitaal
Websites Nationale Parken
www.np-dwingelderveld.nl
www.np-drentsfriesewold.nl
www.holtingerveld.nl
Websites beheerders
www.staatsbosbeheer.nl
www.natuurmonumenten.nl
www.drentslandschap.nl
www.mvwfrederiksoord.nl
Andere websites
www.dwingelderveld.nl: Informatie
over verblijfsaccommodaties in en
rond Nationaal Park Dwingelderveld
www.drentsfriesewoud.nl:
Ondernemers rond het Nationaal
Park Drents-Friese Wold
www.ivn.nl
Digitale nieuwsbrieven
HD
Zes maal per jaar verschijnen (gratis)
digitale nieuwsbrieven. U kunt zich
aanmelden via de websites van de
beide parken.
HD
Twitter
Bezoekerscentrum Dwingelderveld
Buitencentrum Drents-Friese Wold
Benderse 22, 7963 RA Ruinen
(0522) 472951, [email protected]
Terwisscha 6a, 8426 SJ Appelscha
0516-464020, [email protected]
In het bezoekerscentrum vindt u alle informatie over Nationaal Park
Dwingelderveld en omgeving. Er is een expositie met een kijk- en doewand
voor kinderen en een koffiehoek met uitzicht op de kruiden- en vlindertuin. De winkel heeft een groot aanbod aan jeugdproducten, biologische
tuinzaden, honing en jam, nestkasten, vogel- en eekhoornvoer en natuurboeken. Het bezoekerscentrum is een prachtig vertrekpunt voor een wandeling, fietstocht of andere activiteit in en rond het Nationaal Park. Vanuit het
bezoekerscentrum starten vele excursies en andere begeleide activiteiten.
Kijk voor een overzicht in de agenda in deze krant en op de website.
In het Buitencentrum vindt u alle informatie over het Nationaal Park
Drents-Friese Wold. Er is een expositie over het bos en een film over het
gebied. Ook vindt u hier een aantrekkelijk winkelassortiment met boeken
en natuurlijke producten. In Bosbrasserie IJgenweis kunt u terecht voor
koffie en lunch. De kinderen kunnen in het speelbos hun hart ophalen. Het
Buitencentrum is een mooie uitvalsbasis voor actieve recreatie, ook voor
mindervaliden.
Openingstijden: Apr t/m sep en tijdens schoolvakanties: dagelijks 10.0017.00 uur; okt-mrt: wo-zo 10.00-17.00 uur. Tijdens feestdagen gelden
afwijkende openingstijden.
Openingstijden: apr t/m okt en tijdens schoolvakanties: dagelijks 10.0017.00 uur; nov t/m mrt: di t/m vr 11.00-16.00 uur; za en zo 10.00-17.00 uur;
gesloten 25 dec en 1 jan.
Nationaal Park Drents-Friese Wold:
@NationaalParkDF
Buitencentrum Drents-Friese Wold:
@NaarBuiten_DFW
Nationaal Park Dwingelderveld:
@Dwingelderveld
Bezoekerscentrum Dwingelderveld:
@bcdwingeldervld
Boswachter Andre Donker
(Natuurmonumenten
Dwingelderveld): @andredonker
Boswachter Albert Henckel
(Staatsbosbeheer Dwingelderveld):
@Bosw8erAlbert
Boswachter Lysander van Oossanen
(Staatsbosbeheer Drents-Friese
Wold): @LysandervanO
Facebook
Dwingelderveld Natuurmonumenten:
www.facebook.com/dwingelderveld
Gastheren Drents-Friese Wold:
www.facebook.com/gastheren#!/
gastherendfw
Belangrijke adressen
HD
HD
HD
Oriëntatiecentrum Spier
Informatiecentrum Lhee
Informatiecentrum TIP Diever
Het Oriëntatiecentrum is voorzien van
horeca en voldoende parkeergelegenheid. Hier beginnen wandelroutes,
waaronder een verhard wandelpad van
2 kilometer dat heel geschikt is voor
mindervaliden.
In dit onbemande informatiecentrum
vindt u een expositie over bos- en
natuurherstel in het Dwingelderveld.
Hier vindt u informatie over het
gebied en de recreatiemogelijkheden.
Openingstijden:
Zomerperiode van Pasen t/m herfstvakantie dagelijks 10.00-17.00 uur;
winterperiode za-zo en schoolvakanties 10.00-17.00 uur. Indien gesloten,
informatie bij naburig Van der Valk
Hotel Spier, Oude Postweg 8.
Openingstijden:
Dagelijks; in de zomertijdperiode
10.00-17.00 uur, in de wintertijdperiode 10.00-16.30 uur.
Adres:
Achter ’t Zaand 1, 7991 NG Dwingeloo
0521-596600
Openingstijden:
mei t/m okt: ma t/m za 10.00-16.00
uur;
jul en aug: ma t/m za 10.00-17.00 uur;
nov t/m apr: ma t/m vr 11.00-15.00
uur en za 10.00-16.00 uur
Adres:
Bosweg 2a, 7981 LE Diever
0521-591748
[email protected]
HD
Informatieruimte Huenderhoeve
In deze onbemande informatieruimte komt u van alles te weten
over schapen en heidebeheer. Vanaf
hier vertrekt de schaapskudde iedere
ochtend naar de heide.
Openingstijden:
Apr t/m okt dagelijks 10.00-17.00 uur
Adres:
Huenderweg 1, Doldersum
Inlichtingen: Het Drentse Landschap,
Postbus 83, 9400 AB Assen
0521-387181
[email protected]
Adres: Oude Postweg 12, 9417 TG
Spier, 0593-562599
Oerlandschap Holtingerveld
De Poort Holtingerveld is de plek om de ontdekking van dit gebied te
starten. Hier vindt u niet alleen volop parkeergelegenheid, maar ook een
kinderspeelplaats, een keientuin en de schaapskooi van de Holtinger
schaapskudde. In de komende jaren zal een horecavoorziening worden
gerealiseerd, evenals een informatieruimte. Vanaf de poort waaieren
wandelroutes over het gebied uit.
Adres:
Van Helomaweg 4, 7971 PX Havelte
0521-342155
HD
Colofon
8
Teksten: Henk van den Brink, Hans Dekker, Albert
Henckel, Maroesja Veken, Axel Wiewel
Eindredactie: Henk van den Brink
Fotografie: Hans Dekker (HD), Albert Henckel (AH),
Axel Wiewel (AW)
Grafische verzorging: Docucentrum provincie Drenthe
Cartografie: Sectie GIS en Cartografie provincie Drenthe
© Secretariaat Regionaal Landschap Drents-Friese
grensstreek.
Postbus 122, 9400 AC Assen
2014
Oplage: 40.000
Teksten mogen met bronvermelding gebruikt worden.
Voor informatie over gebruik van foto’s kunt u contact
opnemen met het secretariaat.
Secretariaat Regionaal Landschap
Drents-Friese grensstreek
Postbus 122, 9400 AC Assen
0592-365726/365375
www.np-dwingelderveld.nl
E [email protected]
www.np-drentsfriesewold.nl
E [email protected]
www.holtingerveld.nl
Toeristeninformatie
TIP Appelscha
Boerestreek 23
8426 BN Appelscha
0516-431760
[email protected]
TIP Beilen
Brinkstraat 52
9411 NK Beilen
0593-525622
[email protected] Dit
e-mailadres is beschermd tegen
spambots. U heeft Javascript nodig
om het te kunnen zien.
TIP Dwingeloo
Brink 4b
7991 CG Dwingeloo
0521-591000
[email protected]
TIP Hoogeveen
Hoofdstraat 9
7902 EA Hoogeveen
0528-234752
[email protected]
TIP Ruinen
Brink 19
7963 AA Ruinen
0522-471700
[email protected]
TIP Vledder
Lesturgeonplein 10
8381 BX Vledder
0521-381433
[email protected]
Tourist Info Havelte
Boskampbrugweg 2
7971 CL Havelte
0521 - 341222
[email protected]