pdf, 7 p.

1/7
Privacy-laboratorium
versie 11/9/14
Dit document geeft een overzicht van de opdracht ‘Privacy-laboratorium’ georganiseerd door ‘ik
beslis’ en EMSOC in het kader van de educatieve campagne 2014 ‘wie ben jij Online’
Inhoudsopgave
De websiteteksten...................................................................................................................... 1
De opdracht ............................................................................................................................ 2
Beoordelingscriteria ............................................................................................................... 3
Ondersteuning opdracht ........................................................................................................ 3
Bijlage 1: Opdrachtbrief voor de leerlingen ............................................................................... 4
Bijlage 2: Opsporen, analyseren, oplossen en creatief presenteren van een privacy-probleem
bij gebruik van sociale media ..................................................................................................... 6
De websiteteksten
Maak van je klas een Privacy-laboratorium!
Beste leerkracht,
De razendsnelle digitale evolutie dwingt er ons steeds vaker toe te bezinnen over onze
privacy bij allerlei activiteiten online. Voor jongeren is het leven zonder smartphone of tablet
en dus sociale media nu al ondenkbaar, om niet te zeggen onleefbaar! Het ‘ik beslis’-team
van de Privacycommissie heeft als doel hen bewuster te maken van hun recht op privacy, de
mogelijkheid die te beschermen als ze dat zouden wensen.
Het is in deze context dat het project ‘Privacy-laboratorium’ moet worden gezien: vanuit een
bekommernis om jongeren bij hun activiteiten op sociale media bewuster te leren omgaan
met hun eigen persoonlijke gegevens, maar ook met die van de anderen.
Sociale media zoals Facebook, Twitter, Netlog, blogs,… zijn interessant en leuk omdat er een
grote vriendenkring kan worden opgebouwd en er gemakkelijk en massaal - al dan niet
persoonlijke -informatie kan gedeeld worden. Er zijn dus veel voordelen aan verbonden.
Maar helaas ook privacynadelen. De hamvraag is hier: hoe gaan we verantwoordelijk om
met sociale media?
‘ik beslis’ – jong en bewust van mijn privacy
2/7
Het project ‘Privacy-laboratorium’ wil hieraan tegemoetkomen. Sensibiliseren en
responsabiliseren staan hierin centraal door jongeren zelf onderzoek te laten voeren en
oplossingen te laten aanreiken voor mogelijke privacyrisico’s. Zij zijn immers meestal
vaardiger met smartphone, tablet of computer dan menig volwassene, maar ze zijn er zich
minder bewust van dat het op langere termijn noodzakelijk is dat zij hun privacy al van bij
hun eerste stappen op het internet beschermen en beveiligen.
In dit project gaat de klas gaat zelf actief op zoek naar mogelijk privacyrisico’s op sociale
media. Om het voor de leerlingen aantrekkelijk te maken, werd Doctor Weet@l gecreëerd.
Doctor Weet@l is voor hen de drijvende kracht achter hun privacy-onderzoek. Via hun
deelname als privacy-laboratorium, krijgen zij een voorproefje van het leven van een
wetenschapper. Ze assisteren immers een professor bij een groots onderzoek naar
privacyproblemen op sociale media en brengen zelf ook gepaste oplossingen aan. De
beloning is net zoals bij echte wetenschappers een publicatie van hun bevindingen op de
website www.ikbeslis.be.
We hopen op massale reactie want als jouw leerlingen een steentje kunnen bijdragen, wordt
de wereld weer wat privacyvriendelijker. Een daar kan niemand toch tegen zijn?
Beste groeten
Het ‘ikbeslis’-team.
De opdracht
De opdracht ‘Privacy-laboratorium’ wordt georganiseerd door de Privacycommissie en
EMSOC. Ze bestaat uit het maken van een how-to-instructie om een privacy-probleem op
sociale media op te lossen.
De deelnemende klassen zullen moeten tonen dat ze in staat zijn om:
• een privacy-probleem te herkennen op sociale media;
• een oplossing te vinden voor dit privacy-probleem;
• de gevonden oplossing helder en creatief te presenteren.
Hoe deze probleemoplossing wordt gepresenteerd, is vrij in te vullen (een geschreven tekst
– al dan niet geïllustreerd met tekeningen of screenshots, een tekening, een collage, een
Power Point, een filmpje, …). Enige minimumvereisten is dat de probleemoplossing via het
digitale wedstrijd platform kan ingediend worden. Zorg er dus voor dat de
probleemoplossing digitaal kan ingezonden worden (scan een collage of tekening
bijvoorbeeld in).
Kwaliteitsvolle (correct + voldoende helder gepresenteerd) inzendingen zullen ook op de
website van ‘ik beslis’ gepubliceerd worden. ‘ik beslis’ (www.ikbeslis.be) is een initiatief van de
Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (CBPL) met als doel het
informeren en sensibiliseren van kinderen en jongeren inzake het omgaan met
persoonsgegevens van zichzelf en van anderen. De CBPL, beter gekend als de
‘ik beslis’ – jong en bewust van mijn privacy
3/7
Privacycommissie, is een onafhankelijk orgaan dat erop toeziet dat de privacy wordt
beschermd bij de verwerking van persoonsgegevens.
Beoordelingscriteria
De resultaten van de verschillende privacy-laboratoria zullen beoordeeld worden aan de
hand van volgende criteria:
•
Beschrijving van het privacyprobleem (10%)
o
o
•
Correctheid van de how-to instructies om tot de probleemoplossing te komen (30%)
o
•
Leiden de instructies tot een oplossing voor het probleem?
Efficiëntie en helderheid van de instructies (20%)
o
o
•
Beschrijving van hoe het probleem ontstaat/wat het probleem veroorzaakt
Beschrijving van wat de gevolgen van dit probleem (kunnen) zijn
Er zal nagegaan worden of de stapsgewijze instructies 'to-the-point’ zijn
Zijn de instructies duidelijk?
 kan een ‘privacyleek’ zonder hulp van derden het probleem oplossen door
de instructies te volgen?
Creativiteit/originaliteit van de presentatie van de instructies (40%)
o
Op welke manier worden de instructies gepresenteerd?
Opgelet:
Geef aan het begin van de probleemoplossing steeds een korte omschrijving van het
probleem en de gevolgen ervan. De probleemomschrijving moet in hetzelfde
document/bestand verwerkt worden als datgene waarin de oplossing behandeld wordt.
Het privacyprobleem dat onder de loep wordt genomen, moet voorkomen bij het gebruik
van sociale media (Facebook, Google+, Twitter, Pinterest, Netlog, … maar dus niet
bijvoorbeeld de camera op de hoek van de straat). De oplossing mag ook geen herwerking
zijn (= dezelfde instructie in een ander jasje) van de probleemoplossing die bij deze opdracht
als voorbeeld is gevoegd (Op Facebook vriendenlijsten aanmaken om te bepalen wie van je
vrienden wat kan zien).
Elke inzending moet gedateerd worden met de datum waarop de probleemoplossing werd gemaakt.
Ondersteuning opdracht
•
•
•
•
•
•
Brief van Doctor Weet@l aan de leerlingen/klas;
Een situatiefilmpje dat een privacyprobleem op Facebook toont
Een oplossing voor het probleem van het situatiefilmpje uitgewerkt door ‘ik beslis’ en
EMSOC (in een filmpje)
Een instructiefilmpje dat uitlegt welke stappen ondernomen moeten worden om tot
een how to instructie te komen
Een stappenplan voor het opsporen, analyseren, oplossen en creatief presenteren
van een privacyprobleem bij gebruik van sociale media;
De lespakketten ontwikkeld door
‘ik beslis’ – jong en bewust van mijn privacy
•
•
•
4/7
SPION: http://users.ugent.be/~evderhov/Leermateriaal_SPION/
Het lespakket Net op’t net voor de derde graad van het basis onderwijs kan gebruikt
worden als inspiratiebron voor een les rond privacy in de eerste graad van het
secundair onderwijs (beschikbaar
via http://onderwijs.ikbeslis.be/sites/default/files/lespakket_net_op_het_net.pdf).
De website www.ikbeslis.be
De website http://emsoc.be/
Bijlage 1: Opdrachtbrief voor de leerlingen
Hallo, Hallo !
Ik ben Doctor Weet@l van www.ikbeslis.be . Bij het 'ik beslis'-team zitten allerlei mensen die
veel verstand hebben van alles wat met privacy te maken heeft. Ikzelf ben vooral een expert
in het ontdekken van privacy-problemen op sociale netwerken.
Facebook, Twitter, Netlog, of gewoon je eigen blog , supercool, vind je niet? We maken er
veel vrienden en het is zò gemakkelijk om met elkaar te praten en informatie te delen dat we
straks helemaal niet meer zullen sms'en.
Ha, je raadt het al natuurlijk, zoveel voordelen … daar moeten ook nadelen aan vastzitten. En
gelijk heb je.
Bekijk het filmpje over de bewoners van het rusthuis De Tweede Jeugd en je weet al meteen
waar ik naartoe wil. Juist, hoe moet dat nu met mijn privacy? Een vervelende zaak, die
privacy instellen, dat vindt iedereen van groot tot klein. De meesten vallen al in slaap als ze
er nog maar over horen praten : de privacy-instellingen, pfffff…. Tja, ik neem het je niet
kwalijk, er zijn boeiender dingen te doen.
En dat is nu juist waar mijn opdracht om draait. Ik moet proberen om de privacy-instellingen
aantrekkelijker en plezieriger te maken. En daarvoor heb ik dringend de hulp nodig van het
jonge volk, welja, jullie dus .
Hier is mijn plan. Ik ben op zoek naar klassen die een privacy-laboratorium willen worden. En
zoals het een laboratorium past, zullen jullie privacy-proeven moeten uitvoeren en testen
doorstaan.
Het privacylab
Wat moet een privacylab nu precies doen? Jullie gaan wetenschappelijk te werk natuurlijk.
1. Eerst sporen jullie een of meer privacy-problemen op die kunnen voorkomen
wanneer je gebruik maakt van sociale media (bijvoorbeeld iemand wordt ongewild
getagd op Facebook,…)
2. Daarna moeten jullie dat probleem nauwkeurig omschrijven.
3. Vervolgens werken jullie als echte privacy-onderzoekers een oplossing uit. Die
oplossing moet zo eenvoudig mogelijk en stap per stap worden uitgelegd. Het is de
‘ik beslis’ – jong en bewust van mijn privacy
5/7
bedoeling dat iedereen (dus ook je grootouders) die zijn privacy wil beschermen jullie
oplossing gemakkelijk kan toepassen.
4. Jullie proberen dat zo creatief mogelijk te doen. De oplossing kan in eender welk
formaat gepresenteerd worden (denk bijvoorbeeld aan een filmpje, een tekening,
een artikel, …). Remember, je privacy instellen moet plezierig worden. Als dat geen
uitdaging is!
Waar halen jullie de inspiratie?
Ik weet zeker dat jullie zelf al wel iets hebben meegemaakt of erover hebben gehoord van
een vriend, je ouders, klasgenoten of zelfs in de pers.
Om jullie op weg te helpen, heb ik zelf al een probleem en een oplossing uitgewerkt. Dat zal
jullie misschien op nieuwe ideeën brengen. Als jullie een filmpje kunnen maken is dat prima,
maar ook een PowerPoint-presentatie of een andere manier om jullie oplossing voor te
stellen, is zeker goed – zolang ze maar creatief en fun is!
Wat krijg je in ruil?
De beloning is net zoals bij echte wetenschappers : de beste werkjes worden gepubliceerd
op de website van 'ik beslis' (www.ikbeslis.be). Daardoor krijgen jullie als jonge
wetenschappers in spe al meteen enige naambekendheid!
Ik reken op jullie.
Doctor Weet@l
6/7
Bijlage 2: Opsporen, analyseren, oplossen en creatief
presenteren van een privacy-probleem bij gebruik van
sociale media
•
•
•
Stap 1: spoor een privacy-probleem op dat voorkomt bij het gebruik van sociale
media.
o Hiervoor kan ook vertrokken worden vanuit de ervaringen van de leerlingen
met sociale media.
o Ga na wat aan de basis van het probleem ligt en ga na wat de (mogelijke)
gevolgen zijn van dit probleem
Stap 2: werk een plan uit voor de how-to instructies. Een how-to instructie bestaat
uit volgende onderdelen:
o introductie: leg de ontvanger uit wat de bedoeling is van de how-to. Welk
privacyprobleem wordt er opgelost en waarom is dit een probleem?
o de how-to uitleg:
 werk stap per stap en beschrijf elke stap grondig
 werk visueel: toon wat de gebruiker moet doen a.d.h.v. beelden,
screenshots, tekeningen, …
 leg ook uit welke fouten kunnen optreden & hoe ze te vermijden
 wijk niet te veel af van je onderwerp & houd het zo kort mogelijk
 vermeld ook eventuele zaken waarvoor de probleemoplossing geen
oplossing biedt (bijvoorbeeld het werken met vriendenlijsten voorkomt
dat iedereen alles ziet op jouw Facebookprofiel, maar wanneer mensen
informatie van jouw pagina delen op hun eigen pagina zullen ook
mensen die jij geen toegang gaf tot deze informatie op jouw profiel
deze informatie te zien krijgen. Dit moet een Facebookgebruiker steeds
in het achterhoofd houden)
 slot: sluit af met een korte samenvatting.
Stap 3: Kies een medium om de probleemoplossing te presenteren en zet het in stap
2 uitgewerkte plan om in een how-to instructie:
o een filmpje, een PowerPoint, fotoreeks of tekening? Of nog iets helemaal
anders?
 Wanneer voor een filmpje wordt gekozen, kan er gebruik gemaakt
worden van screencast software. Dit is software waarmee wat er op
een computerscherm te zien is, kan opgenomen worden. Vaak kan
tegelijkertijd ook een stem worden opgenomen. Op die manier kan
‘ik beslis’ – jong en bewust van mijn privacy
7/7
men uitleg geven bij wat op het scherm gebeurt. Voorbeelden van
screencast-software zijn: Quicktime (Mac), CamStudio (Windows),
Screencast-o-matic en Jing.
o Zorg ervoor dat het eindresultaat een digitaal formaat heeft. Op die manier
kan de how-to informatie eenvoudig gedeeld worden op het internet en
kunnen ook anderen er gebruik van maken. Als er bijvoorbeeld voor wordt
gekozen om met een tekening te werken, dan zal die dus gescand moeten
worden

Download Report